Ho. 5011 DINSDAG 12 NOVEMBER 1918 46e JAARGANG Uitgever: C. PE IQERJr.,Helder. Oplaag 7000 ex. Abonnementsprijs: In de stad t 1.10, per poat f 1.35, Buitenland I 2.35. Losse ex. 3 oent Advertutiin per regel 15 cent. Op pagina 4. van dit blad ie opgenomen i 1. Sport. 2. Uit den omtrek. 3. DE DISTRIBUTIE te Halder. i. T"«l> „Wielingen. H H Callanlsoog Anna Pauiowna. ii ZljP». 4. Feuilleton enz. De revolutie in Duitschland. De wereldgeschiedeniswordtop het oogenblik per uur geschreven. Sn hoeTronen vallen als bordpapier in elkaar, keizers- en koningskronen rollen over de straat, het oude Europa kraakt en barst en steentAls een zoutzak, valt de eene dynastie na.de.andere ineen. Welk een tijd! Voor een blad als het onze, dat tot plicht heeft, zeer bescheidenlek, driemaal 's. weeks den lezer het nieuws te verkondigen, is er geen bijhouden aan. Ieder oogenblik ver andert de situatie, ieder uur schier -komen nieuwe telegrammen, van wereldhistorische beteekenis. Aftreden van dan Keizer. In een deel onzer vorige oplaag van. Zaterdag j.1. konden wij nog vermelden, dat de Duitsche keizer, doer den drang der omstandigheden genoodzaakt, afstand van den troon voor zich en zijn zoon heeft gedaan. Indien hij daarmede hoopte de revo lutie in zijn land te bezweren, werd hij daarin bedrogen, want van alle zijden is die revolutie uitgebarsten. In het telegram, waarin de abdicatie van. den keizer bericht wordt, ver meldt Wolff tevens dat de Rijks kanselier, dat is dus prins;Max van Baden, nog zoolang in z\jn ambt blijft totdat de afstand van den keizer en het afzien van den troon door zijn zoon bij de wet geregeld zullen zijn. Hij heeft het voornemen, den regent de benoeming- van den afgevaardigde Ebert tot rijkskanselier en het wetsontwerp voor onmiddel lijke uitschrijving van algemeene verkiezingen voor een grondwet- goYende Buitsche nationale vergade ring voor te. stellen, dié geroepen zal zijn den toekomstigen toestand yan het Duitsche volk, alsmede van de volkeren,-die hun intrede binnen de rijksgrenzen zouden wenschen, definitief vast. te.stellen. Inmiddels, zijn de gebeurtenissen/ die. wij hieronder vermelden, zoo snel in zijn. werk gegaan, dat.de Hat prool*me«r«n der republiek. Jnniddels. kpinen. uit alle kanten van het .ineenzakkende, keizerrijk de berichten omtrent revolutie. Uit Frankfort wordt d.d. 10 November gemeld De. vorming, van de nieuwe regee ring te Berlijn, Ebert, Scheidemann, Landsberg, heeft zich in alle kalmte, rust en orde voltrokken. De. regeering publiceert een oproep, waarin gezegd wordt, dat de. regee ring zich zal organiseeren.voor de verkiezing eener constitueerende na tionale vergadering. Aan deze ver kiezing zullen, alle burgers, die oüdev zijn dan 20 jaren, van beiderlei sekse met volkomen gelijke rechten deel nemen. Als dit geschied zal.zijn, zal dq regeering haar, machtsbevoegdheid in handen der nieuwe«-egeerings- vertegenwoordiging leggen. Na het afdanken van den keizer hield Scheidemann voor het Rijksdag- gebouw een toespraak, waarin hij het uitroepen van de republiek bekend maakte. De Kohenzollerns zijn ter zijde gesteld. De republiek is op gericht. Aao den. opperbevelhebber in"de Marken is een afgevaardigde van den soldatenraad toegevoegd. Alle mili taire besluiten moeten door Ebert worden onderteekond. Den minister van Oorlog Seheuch is de soc. democratische afgevaardigde Goehre toegevoegd. In het koninklijk paleis, en wel in dezelfde kamer waarin in het begin van den oorlog de keizer een toespraak hield, sprak Liebknecht tot de.menigte over de Internationale. Hot Berlijnsche garnizoen heeft zich zonder tegenstand te bieden bij de irevolutionnairen aangesloten. Velen wierpen hun geweren in de Spree. De matrozen uit Wilhelmshaven izonden een deputatie per luchtschip maar Berlijn. De. onderhandelingen tusschen de jmeerderheidssocialisten en de onaf- .hankeljiken duren voort. Over het «■•sulfaat, verluidt nog niets. Onbloedige omwenteling in de Bondsstaten. Even onbloedig en kalm als te jBerlijn .en in vele andere steden van Duitschland met Inbegrip van het 'industriegebied, is de omwenteling geschied in Beieren en Hessen. De ffleiersche koninklijke familie heeft jzich naar Wildenbarth begeven, de -.overige leden van de Wittelsbachers :bevinden zich nog te München. De groothertog van Baden heeft (den Landdag voor vérstrekkende jheryormingen tegen 15 November (bijeengeroepen. De groothertog van Hessen heeft keizer met zijn gevolg hals over mog niet formeel afgedankt, doch dit i,i.1:1. Het rtoa-«iflpht.s een nuaost.ifi van uren. d» kop.naai'; ons land de wijk, genomen hebben. Hieromtrent, vermeldt de Maandagcourant. ïix-Ke>zer Vilhelm in Nederland. Zondagochtend om half acht is •x,-keizer Wilhelm met groot gevolg, in - het- geheel bestaande uit 51 per sonen, gezeten in tien auto's, bij Etjsden do grens gepasseerd. Hij had den tocht per auto afgelegd en is via Visd ons land binnengekomen. Naar beweerd wordt, zou ook veldmaar schalk Hindenburg deel Yan het gezelschap uitmaken. Zaterdagavond arriveerde te Maas tricht een Duitsch generaal, die zich tot de autoriteiten wendde en dezen mededeelde, dat de afgetreden keizer vanDuitschland den volgenden dag in Nederland zou aankomen. Hij verwittigde de autoriteiten hiervan, opdat deze de noodige maatregelen zouden kunnen .nemen, om voor de goede orde te waken. Het was onmogelijk, precies te zeggen, hoe laat de afgetreden keizer op Neder- landsch gebied zou arriveeren, doch de Noderlandscho autoriteiten bereid den zich er op voor, dat hij reeds in den vroegen ochtend van den volgen den dag." zou aankomen. Er werd vastgesteld, wie het gezelschap..aan de grens zou ontvangen en hoe het verkeer verder zou worden geregeld. Zondagochtend vroeg, om-half acht reeds, naderden tien automobielen, op den grooten. straatweg van Visé naar Maastricht, de grens. Deze weg is de eenige route, die hij Eijsden naar- ons land leidt. De lange rij auto's, waarin tal van.hooge officieren en generaals gezeten waren, bood een romantischen aanblik. Ondanks het keizerlijk cachet, dat op de wagens lag, droegen zij ontegen zeggelijk de duidelijke sporen van den. langen, tragischen en roemloozen tocht uit het verlaten vaderland. De auto's zaten alle zwaar onder het stof en het slijk, en hun. aankomst op Nederlandschen bodem leverde, êen onvergeteljjken aanblik op. In langzaam tempo kwamen de auto's den weg Visé-Eysden .afgereden. Het dorpje Mo.uland, dat pal tegen •nze grens aan ligt, lag nog in diepe rust, toen de stoet door de in ochtendnevel gehulde straatjes reed. Doch in een oogwenk verschenen op. het geronk van do motors overal nieuwsgierigen voor de huizen, die tefc hun stomme verbazing den ex- keizer herkenden, wiens aftrsden.nog nieteens -goed tot. het afgelegen gehucht was doorgedrongen. Maar wat moet er zijn omgegaan in den slanker Beier, die bij het naderen van den indrukwekkènden stoet auto's zenuwachtig, den post, waarboven de. opschriften„Bureau de Douane" en „Zoll", in- en.uitliep, den luitenant waarschuwde, en ten slótte, ondanks de tragische lotswis seling Yan den, gevallen monarch stram het militaire saluut bracht 1 Voorbij de honderd meter neutrale zone, naderde nu het, uitgebreide geselschap de grens. De officieren waren allen gewapend en in. .uniform. De auto's werden door .officieren bestuurd. jis. nog slechts een quaestie van uren, .iwant de sociaal-democraten en de .arbeiders- en- soldatonraden verlangen de republiek. Hoe het zal gaan in Saksen en de kleinere bondsstaten is nog niet ;bekend. Da Officieren sn da ravelutie. Opmerkelijk en een symptoom -voor het kalm. verloop der. zaken is, 'idat de officieren zoowel in Pruisen [alsook in .Beieren, Württemberg en. [Hessen, zich in dienst der reyolu-. tionnaire zaak gestold hebben en ijve- jrig medewerken aan de handhaving der orde. Weanen zoakt aansluiting bij Berlijn. Karakteristiek is het, dat te Berlijn een telegram van den staatsraad te Weenen is aangekomen, waarin deze de hoop uitspreekt, dat aan de ver kiezingen voor de constitueerende nationale vergadering ook het Duit sche volk van Oostenrijk zal moeten deelnemen. Een oproep van Ebert tot het volk. De nieuwe rljkskaneeliev, Ebert richt zich in eene proclamatie tot het, Duitsche volk,-waarin hij wijst op het streven der regeering, dié thans een volksregeering is'geworden, om zoo spoedig mogelijk den vrede aan het Duitsche volk te brengen, en de vrijheid, die het verkregen heeft, te bevestigen. Hij vraagt den .steun van ajle medeburgers bij dezen zwaren arbeid. In een tweeden oproep doet Ebert een beroep op de mede werking van de autoriteiten. Het zal velen zwaar vallen met de nieuwe mannen samen te werken, aldus Ebert, maar de liefde voor ons volk gebiedt het.- Da vlcot In handen der revolutionairen. Verschillende bemanningen van te Barnsbütte liggende oorlogeschepen hebbe* zich bij de oproerige beweging te Kiel aangesloten. Matrozen hebben het draadlooze station in. östmoor bezet en.zich verder, meester gemaakt van alle militaire werken. Onlusten hadden nergens plaats. In de meeste plaatsen in Hannover en Westphalen heeft de omwenteling zich voltrok ken en is de macht in handen van de soldatenraden. De Duitsche wach ten aan de oostgrens hebben overal de wapens neergeworpen en posten verlaten. Da ravolutle In Wurrtembsrg. De nieuwe voorloopige regeering heeft, zich in het Landdaggebouw te Stuttgart geconstitueerd. Zij vaardigde een manifest uit, waarin zij hiervan mededeeling - doet, en zegt, dat de eerste taak van de regeering zal zijn de constituante op grond van de bekend, .gemaakte kiesrecbtseischen voor te bereiden. Verder zal de re geering amnestie op groote schaal uitvaardigen. Zij noodigt voorts de bevolking uit de lichamen tot hand having van openbare veiligheid en orde bij hun taak te steunen, en den fttkeid'. te .hervatten. Tegen onbe voegde elementen,, die zich openbare ambten aanmatigen, moet met beslist heid worden opgetreden. Generaal, von Eppinghaus, de plaatselijke bevel hebber, heeft zich verklaard mede te zullen werken aan de handhaving der orde. Da revolutie In Beyere*. In Beyeren is de republiek reeds Zaterdag uitgeroepen. Er is een nieuwe regeering ingesteld, met Kurt Eisner aan het hoofd. Da ravolutle In andere Bondstaten. De. hertog van Brunswijk heeft, naar vandaar gemeld wordt, voor zich en zijn opvolger afstand gedaan van den troon. In Meelden burg ont vingen de groothertog en het minis terie afgevaardigden van den arbeiders- en soldatenraad, die hunwenschom onverwijlde invoering eener grondwet voordroegen. Aan de ministers is ontslag verleend op hun verzoek. Een nieuw ministerie met eene meerderheid van links zal worden gevormd. Te Leipzig is Vrijdagmiddag de revolutionaire beweging reeds be gonnen en zonder bloedvergieten heeft het militair commando ge capituleerd. In Berlijn geschiedde dit Zaterdagvoormiddag. De opperbevel hebber in de Marken (militair gebied rond Berlijn) is afgetreden; de alge meene staking is door den Arbeiders- en Soldatenraad geproclameerd. De levensmiddelenverzorging der bevol king blijft intact. In optochten, waarin ronde vanen werden meegedragen, gingen de arbeiders, voorafgegaan door soldaten van alle wapens, van de voorsteden naar de binnenstad. Soldaten en officieren verwijderden, meestal vrijwillig, decocardes; een algemeene verbroedering vond plaats, men drong de kazernes binnen en vond een geestdriftige ontvangst bij de soldaten. De inbezitneming van de meeste openbare gebouwen ge schiedde zonder moejlykheden, nadat het duidelijk waa geworden, dat de militairen tot het volk waren over gegaan. Te Keulen werden de militaire treinen bestormd, en de officieren en soldaten gedwongen hun wapens in te leveren. De gevangenissen werden, geopend. De beweging plantte zich voort naar Gladbach en Rhêydt en breidt zich geleidelijk uit. Het bekende Wolff-telegrambureau is in handen yan do arbeiders en soldaten. Oe toestand In Duitschland. ,De ver woestingen van den dertig jarigen oorlog samengeperst in drie of vier jaren en over het geheele continent verspreid; hongersnood, epidemie», algemeene, door.acute nood veroorzaakte verwildering van de legers en van de volksmassa's; reddelooze verwarring van ons kunstig raderwerk in handel,' industrie en crediet, eindigend in een algemeen bankroet; ineenstorting van de oude staten en hun traditioneele staats wijsheid aldus, dat- de kronen, by dozijnen over het plaveisel rollen en er niemand is om ze op te. rapen, slechts één resultaat beslist zeker de.algemeene uitputting en de vorming van voorwaarden voor de eindel-ijke zegepraal van de arbeidersklasse." Aldus zegt J. G. B., de schrijver van het politiek weekoverzicht in bet „Hbl." schetste Friedrich Engels, de vriend en medewerker van Karl Marx, reeds tientallen jaren n de beteekenis van een wereldoorlog, die ook hij voorzag, al hoopte Jhy dat de heevschendo klassen in Europa in het .besef dezer gevaren hetuiterste zouden weten te vermijden. Voor do landen, die in de gruwelijke worsteling het onderspit hebben an is er zeer zeker veel van uitgekomen. De overwinning, dio de nationalistische instincten der volken prikkelt, maakt toegeeflijk jegens begane fouten en bevestigt althans vQorloopig de positie der regeerders, aan wier leiding het gelukkige,resul taat 'is te danken. De nederlaag echter sluit elke toegeeflijkheid uit en dóet met alle felheid de gevoelens tot. uiting komen, die de teleurstelling over de mislukking van allo schoone verwachtingen, over de tevergeefs gebrachte offers,het nutteloos door stane .lijden wekt. "Welke ook de .diepere oorzaken waren van de Russische revolutie reeds zoolang smeulend en al eerder opgevlamd maar toen weer onder drukt het was de nederlaag, het was de militaire ineenstorting die den bodem bereidde voor bet weislagen van een omwenteling, die eens begon nen, niet. meer was te stuiten en nu al het bestaande dreigt te vernietigen. Welke invloed in deze. nog in het bijzonder door de Russische propagan da is .geoefend, zal nader moeten blijken, al is reeds van dé door het Russische.' gezantschap gesteunde agitatie veel aan het licht gekomen. Maar er was een stemming ont staan, die voor deze propaganda en die der Duitsche bolsjeviki een maar al .te gunstigen bodem aanbood. De ernst van den toestand werd door de nieuwe Duitsche regeering, die zonder dralen haar vredesactie en haren hervormingaarbeid voort zette, volkomeningezien. Die ernst werd ook volkomen beseft door de Duitsche sociaal-democratie, die.geen gelegenheid liet voorbijgaan om tot bezonnenheid te manen en te waar schuwen voor de ernstige gevaren, die in deze voor het land zoo nood lottige dagen, van een bolsjevismè, naaf Russisch voorbeeld, he.t volk te wachten stonden. Echter die waarschuwingen zijn tevergeefsgebleken en opverschillende plaatsen braken muiterijen en op roeren uit. Nu het eenmaal zoover is gekomen, tracht de sociaal-democratische partij, die ten «lotte toch een revolutionaire Ingezonden mededeeling. Herman Nypels, Tolaf. taterc. 140, Spoorstraat 41. Heereo Oodargasdaren, half- an hoelwol. Overhemden. - Handschoenen. Billijks prijzen. party is, zich van de beweging meester te maken, zich aan het hoofd te stellen, en de revolutionaire stemming te gebruiken, ten einde de voorwaar den te scheppen, die haar in. staat zullen .stellen, haar politiek en sociaal program te verwezenlijken, haar.doel de omverwerping van het kapitalis tische. stelsel en de socialiseering yan staat en maatschappij te bereiken. De voorwaarden ter voorbereiding van zulk een ommekeer slechts, want de. leiders der Duitsche sociaal democratie weten tq goed, dat het socialistisch einddoel maar, niet zoo in één slag te veroveren is, dat dit slechts te bereiken is.langs den weg der evolutie, niet langs dien van het geweld. Zij weten ook dat alleen door samenwerking van alle waarlijk democratische elementen het land voor burgeroorlog en-ondergang kan worden gered. En juist daarom doen zij thans de uiterste pogingen om de leiding van de revolutionair opgezweepte massa in handen te houden en de begonnen beweging te organiseeren en in rustiger banen te leiden. De zegepraal van het .bolsjewisme zou immers de ondergang zijn van de sociaaldemocratié. Hoezeer men dat in de Duitsche sociaal-demo,cratie beseft blijkt wel uit het volgende citaat uit de „Vorwarts": „De phan- tasten, die van een zuivere prole- tarifirsregeering Ha^se-Ledeboer spre ken, of die zelfs 'reeds in hun ge dachten een nog verder links staande .regeering gevormd hebben, zweeft het Russische voorbeeld voor oogen, dat ze niet kennen.' Kenden ze hot, dan zouden waarschijnlijk ook zij ;niet gelooven, langi dezen weg iets veor het toekomstig geluk van het volk te kunnen beréikeri'. Het bolsje wisme heeft tot draver het Russi sche volk niet gelukkig gemaakt, helaas I Of het er l oeit toe komen zal, is nog zeer de [vraagMen zou verstandig-doen- éérst de verdere resultaten af te vrachten." De sociaal-democijaten willen gelijk gezogd pogen deleiqing der revolutio naire beweging in handen te houden en zij hebben daarom den rijkskanse lier verschillend© gelachen gesteld, welker voldoening, naar zij meenen, hun het vertrouwen der revolutionaire massa's kan doen behouden. En hun voornaamste eisch was dan zeker wel den afstand .van keizer en kroon prins in wie het ancien regime, ondanks alle toegevendheid van den keizer jegens den modernen geest, is belichaamd. Het gaat in Duitschland zooals in het moderne Europa is te verwachten een revolutie maakt geen.halt bij de „bourgeoisphase", zooals de „Nation" onlangs opmerkte. „Vroeger of later1 zal een beweging, waarin socialisten de leiding hebben in zekeren vorm of omvang een sociale revolutie' worden". Dat is gebleken in Rusland. Het blijkt nu ook in Duitschland. Maar Duitschland is geen Rusland en de toekomst, de naaste toekomst misschienal, zal moeten leeren, of de revolutionaire gedachte in Duitsch land reeds zoo diep heeftwortel geschoten dat de „bourgeoisphf der democratische omwenteling, voor de bolsjewistische phase zal plaats maken". "Waarschijnlijk is dat niet. In het besef van het groote gevaar van het bolsjewisme zullen bourgeoisie en socialisten tot samenwerking bereid zijn ten einde een voortgang in steeds meer extreme richting te stuiten, die ten slotto zou leidon t,ofc een ineen storting als in Rusland. Immers do Bolsjewiki-regeering is geen volksregeering. Integendeel, met alle middelen verhindert zij dat het volk andere meeningen uit. Een volksregeering bestaat niet onder het Bolsjewiki regime. Het is slechts een kleine minderheid, dio met geweld van wapenen de groote meerderheid terroriseert. En teekenend voor den toestand waarin het land is gebracht is- het feit dat in Rusland geen beweging op touw gezet kan worden die krachtig genoeg is om deze alles vernietigende] onmogelijke regeering te verdrijven. Zal het in Duitschland ook dien weg opgaan? In verschillende.plaatsen zijn het de onafhankelijke socialisten diede leiding hebben van de revolutie. De macht is hier dus gekomen in handen van een minderheid van het volk, van een meerderheid van het demonstveerende volk en van het volk dat, om zijn doel te bereiken, strijden wilde. Van de meerderheid dus van hen, die felle politieke machtswenschen terwijl de groote meerderheid van het volk voor hand having van do wettige.regeeringgeen offers, geen inspanning, over had. De mogelijkheid bestaat dus, dat in Duitschland ook een minderheid van do regeering komt. Evenwel zal het dan toch niet zoo'n chaos worden als in Rusland. Een dergelijke regee ring zou ook niet lang in Duitschland geduld worden, doch niettemin in korten tijd groote rampen over het land brengen, dat -juist nu alle krachten zal noodig .hebben om zich economisch te. herstellen. Welken invloed zal de loop der gebeurtenissen in Duitschland op andore landen hebben De Entente heeft door haar getreuzel zeker heel veel tot dezen stand van zaken bij gedragen» En de voorstanders van de vernietiging van Duitschland in de Ententelanden zullen zeker een onaangenaam gevoel niet kunnen onderdrukken. Zulk een revolutie was zeker niet wat zij verlangden toen zy ter prik keling van de oorlogslüst van eigen volk met zooveel geestdrift de leuze aanhieven van den strijd voor dé werelddemocratie. De „N. Rott. Ct." meent, dat de groote oorlog kans heeft uit te loopen op een wereldrevolutie, ejr dat de regeerende mannen aan de overzijde van het Kanaal dat al beginnen in te zien, blijkt uit de uitlatingen van Ohurchill. De aanmaak van munitie moet dootgaan, zegt hij, want er kunnen ernstige ongeregeldheden uitbreken, Waar Duitschland door de Entente zoo om is gehoondhet orde scheppen, dat ishet bestryden van revolutie, in Rusland, dat heeft de Entente, wat Rusland aangaat, al van Duitschland. overgenomen, dat zal zij in Duitsch land doen, indien zij vreest, dat de besmetting van de revolutie naar het Westen zal doordringen, en zoo zou strijd tusschen verschillende groepen van imperialistische mogend heden veranderen in een wereld- klassenstrijd. De vraag is maar: hoe lang zal dat duren, voor ook de legers der Entente worden aangetast Oe economische gevolgen. Over den te verwachten econo- mischen toestand na den oorlog schrijft, D. K., in het „Handelsblad": Be fondsenmarkt geeft in den jongsten tijd biyk van een zeer onregelmatig verloop. Dit is toe te schrijven aan het feit, dat zoo al niet de vrede zelf, dan toch de politieke en economische constellatie, waaronder hij tot stand schijnt te zullen komen, de beurakringen heeft verrast. De gebeurtenissen, die zich thans met zulk een dramatische snel heid ontwikkelen, roepen derhalve een gevoel van groote onzekerheid in het levon. Gedurende de lange oerlogsjaren, die achter ons liggen, hebben de regeeringen in alle' oorlogvoerende landen gelegenheid te over gehad, hun aandacht te wijden aan de netelige vraagstukken,die zich te eeniger tijd by de demobilisatie zouden voordoen. Allerwegen had men geleidelijk tot in onderdeelen plannen uitgewerkt, welke de strek king hadden, te voorkomen, dat het terugkeeren der groete troepenmas sa's een ontwrichting van het econo misch leven tot gevolg zou hebben. In het algemeen had men zich een regeling van het moeilijke vraag stuk in dier voege gedacht, dat bijv. het eerst ingenieurs en bedrijfsleiders zouden worden ontslagen, vervolgens de bouwvakarbeiders, die het gemak kelijkst werk zouden kunnen vinden bij het herstel van de vele. door den krijg vernietigde eigendommen. Naar mate de aanvoer van grondstoffen zulks zou toelaten, zouden daarna geleidelyk arbeiders in verschillende takken van nyverheid naar huis toe- worden gezonden. In het voorjaar zouden de landarbeiders worden ont slagen die dan dadelijk in veeteelt de landbouw hun plaatsen zouden kunnen innemen. Op die. wijze zou de ontbinding der legers weliswaar een werk van langen adem zijn geworden en zouden nog maan den lang aanzienlijke kosten moeten worden gemaakt voor het onderhoud dér nog in hot veld staande troepen. De geleideiyke aanpassing van het economisch leven aan den nieuwen toestand zou echter belangrijke offers waard zyn geweest. Al deze plannen dreigen nu echter spaak te loopen door de ineenstorting der overwonnen landen. De leger leiding houdt de troepen niet langer banden met het gevolg dat honderdduizenden arbeiders in korten tijd in hun gezin zouden terugkeeren voor de regeling is getroffen om hen aan werk en brood te helpen, Voor de naaste toekomst zouden de vooruitzichten derhalve reeds zorge lijk zijn geweest, ook indien niet de revolutie het hoofd was gaan opheffen, De discipline, welke den Duitschers ingeboren schijnt, zal weliswaar een sterk tegenwicht vormen tegen een neiging tot uitspattingen ais die, waarvan Rusland thans het tooneel Niettemin is het begrijpelijk dat men zich ongerust maakt, vooral in het vooruitzicht, dat de toestand nog meer gespannen kan worden indien de Geallieerden zoodanige vredesvoor waarden mochten gaan voorschrijven, dat de kans op een economisch herstel in Duitschland voor lange jaren zou worden vernietigd. Trots alle goede voornemens van president Wilson dreigt het inderdaad dien kant uit te gaan. Met de veertien punten van diens program gaat het geleidelijk als met de beroemde ge schiedenis van de zeven kleine neger tjes, van wie er successievelijk telkens één minder over is gebleven. Een der voornaamste programpunten van Wilson, nl. de vrijheid der zee, is uitdrukkeiyk door Groot-Britannié afgewezen. Dit was trouwens te voorzien. Tenzij het nog eens tot een werkelijken volkerenbond mocht komen, zal voor deze .vrijheid ter zee te eeniger tijd wellicht een nieuwe groote oorlog moeten worden gevoerd, en wel tusschen Engeland en de Ver- eenigde Staten, aan welks militaire en economische hulp Engeland zijn overwinning in hot thans volstreden wereldconflict te danken heeft gehad. Het eenige, dat van het geheele program, van Wilson overblijft, ongeveer het niet voeren van een •conoraischen na-oorlog. Op zich zolf is dit trouwens nog belangrijk genoeg, daar, het den over wonnentegenstapder alsnog een. kans zal geve» om op dep duur zijn handelsbetrekkingen met het' buitenland te herstellen.. Dat .hiermede ook een Amerikaansch belang zat zijn gediend, spreekt overigens van zelf. Wanneer de Vereenigde Staten waren toegetreden tot een bond tot het boycotten van Duitschland, dan zouden zy zich hebben beroofd van een der grootste afnemers van ver schillende hunner voornaamste han delsartikelen, zooals katoen, koper enz. Tydens den oorlog, heeftmen dit gemis niet gevoeld, daar alle beschikbare voorraden dqor de muni tieindustrie werden afgenomen. Na den krijg zal men echter sp.oedig genoeg weder prijs stellen op het hervattender relaties met de vroegere' afnemers. Na den loop, dien tle gebeurtenissen in de jongste week hebben genomen, behoeft men zich echter nauwelijks een illusie te maken omtrent de vooruitzichten der Middel-Europee- sche landen voor de naaste toekomst. Van een vrede door overleg, waarop de Duitschers hebben gehoopt, en die door President Wilson in het vooruitzicht was gesteld, zal in werkeiykheid geen sprake zijn. Niet alleen zal Duitschland alle politieke voorwaarden moeten aanvaarden, die het land worden opgelegd, doch bovendien zal de ontzaglijke schade, die de Duitschers, met hun „rück- sichtslose" methode van oorlogvoeren in het vijandelijk gebied hebben aangericht, wel door de verliezende partij moeten worden vergoed. Men duizelt bij de gedachte aan de bedragen, waarom, het bij, deze eind-afrekening zal kunnen, gaan. Het totale bedrag, dat aan de bevolking in het bezette .gebied ia afgeperst en dat thans ongetwijfeld zal moeten worden teruggegeven,, loopt derhalve, in de milliarden.. Bovendien zyn voor enorme bedragen requisitiebons uitgereikt voor opge vorderde goederen. Het. mag twijfel achtig' worden geacht, of het ooit in do bedoeling heeft gelegen, deze. ten slotte te voldoen,dochtha*a zal het stellig moeten geschieden. Uit Belgis en Noord-Fj;aqkrijk ia voorts alles, wat slechts vervoerbaar was, weggesleept en ook hiervoor zal do rekening, hetzij in geld of wel in natura worden gepresenteerd. DaarnevenskoMt dan,nog eerst de vergoeding voor hetgeen door de krijgsbedrijven is verwoest, of wel opzettelqk is vernield (zooals de kolenmijnen in het Leosgebied). En alsof dit »og niet genoog is, zullen de Duitschers, blijkens de jongste mededeeling der Entente, ook aan sprakelijk worden gesteld voor de schier niet moer te berekenen waarde der door hen in den grond-gebo<M-do schepen en ladingen. De duikboot oorlog, waarmede zij zich de vijand schap van de Vereenigde Staten pp den hals hebben gehaald, zal zich op die wijze ook na het herstel, van den vrede nog op een ontzettende wijze wreken, Reeds heeft de Engelseho regeering officieel medegedeeld, in een. waar schuwing aan de neutralen tegen overbracht van Duitsche sc-heeps- ruimte, dat de Geallieerden recht meenen te hebben op deze schepen, als vergoeding voor de door de Duitschersgetorpedeerdetonnenmaat. Indien de Entente aan deze voor waarde vasthoudt, dan zal vrijwel de geheele Duitsche handelsvloot«noeten worden uitgeleverd. Zulk een eisch was aanvankelijk slechts door. de-wild ste oorlogsfan tasten in Engeland ge steld. De kans bestaat dan bovendien, dat de Duitsche werven nog jarenlang voor de Entente moeten blijven werken tot aanvulling der.reat©erende ton nage, daar het totale verlies verre de geheele Duitsche tonnenmaat over treft.. Het eenige zwakke lichtpunt-voor Duitschland by dozen nieuwen eisch der Entente is het feit, dat.alleen vergoeding wordt geeischt voor de schade, die burgerlijke bevolking der Geallieerden door den duikboot- oorlog heeft geledon. Hieruit zou kunnen worden afgeleid, dat de scheepaverliezenvan de Entente^ rogeeringen zelf buiten deschadclijst- zullen blijven. Aangezien zoowel in Engeland als in de Vereenigde Staten tijdens den oorlog een grootdeelder nieuwe handelstonnage niet door.de particuliere reederijen, maar. door de regeering op stapel is gezet, zou Duitschland, indien de mededeeling in dezen geest mag worden opgevat, althans een aanmerkelijk deel van de vernietigde tonnenmaat niet be hoeven te vergoeden. Zelfs in dat geval kan echter de eind rekening tot zulke bedragen oploopeny dat het land voor zeer geruimen tijd econo misch zal worden geruïneerd. Reeds, gaan in Duitschland stem men op om, met het oog op de groote oorlogsschatting, die hetland vermoedelijk aan de Entente zal moeten opbrengen, de binnenland- sche oorlogsscbuld te annuleeren. Indien de revolutionnaire beweging zich verder mocht uitbreiden,, dqn is het mogelijk, dat inderdaad besluiten in dien zin worden genpmen.. Het behoeft evenwel nauwelijks te worden betoogd, dat hierdoor de .toestand geenezins zou verbeteren,, daar zulk een maatregel de. financieele, positie der bankinstellingen, die voor mili- arden Mark schatkist wissels hebben genomen, en der groote maatschap; pijen, die voor enorme bedragen, op de oorlogsleeningen hebben inge schreven, ernstig zou schokken. Jets anders is het natuurlijk, wanneer een aanmerkelijk deel der oorlog»; schuld binnen betrekkeiyk korten tyd. wordt afgedaan door een.heffing van de vermogens en de hooge in komens. Wel zou dit een belangryke druk op de kapitaal vorming .oefenen, doch de bronnen hiervan worden dan althans niet. vernietigd, zoodat men geleidelijk over de te lijden verliezen zou kunnen heenkomen. Ravolutle In Zwitserland. De algemene sHVInggepraclamenrd. Onzent te Washington. De^ heer J. T. Cremer, benoemd tot. gezant te "Washington, is Zater dag inet.het stpoipschip „Hollandia'' daarheen vertrokken. Het ontslag van Oensrasl Snijders. 's-Gravenhage, 9Nov. Op de meest eervolle wijze is of» verzoek ontslag verleend aan generaal Snijders, als opperbevelhebber van land- én zee macht en chef van den generalen staf, onder byzondere dankbetuiging voor de uitnemende diensten, door hem aan Koningin en lande in vel schillende gewichtige betrekkingen in buitengewoon moeilyke omstan digheden bewezen. flsen nieuws Opperbevelhebber. Naar het Haagsch Correspondentie bureau uit, gpede bron verneemt, zal er geen nieuwe opperbevelhebber worden benoemd. In afwachting van een reorganisatie van. het .Algemeen Hoofdkwartier zullen de loopende aangelegenheden van het opperbevel worden behartigd door den luit.-gen. Pop, chef van den staf van -het [Algemeen, Hoofdkwartier. 8esn asnvoer van Dultschs stesnkslsn. Sedert Zaterdagavond staat de .aanvoer van Dultsehe steenkolen naar »ons Jand stop. Twee avondtreinen jzyn niet gearriveerd. Het goederenverkeer in Duitschland stopgenet. Het pqrnonenverkeer gaat door. >Bs soonomisoha ondtfrhandslingen ta Lenden. Van de Zwitsersche grens, 10 Nov. De j-ftYolutionaira beweging is alge meen, De ..algproeene staking is ge proclameerd., De, grenzen zjjn voor- loopig tot morgen,. Maandagmiddag, gpsioten. BINNENLAND. Aanvoer van Kelsnlale producten. 's-Gravenhage, 9 Nov. Volgons •telegram van regeeringsonderhandle- Jaars te Londen ontvangen, hebben .deze* in afwachting der algemeene qvereeikomet reeds de volgende -regeling getroffen Het- s.s. „Noordam" zal met passa giers en volle lading coeoeolie, het „Bengkalis" met volle lading iCocosolle en het s.s. „Tabanan" met passagiers en volle lading koloniale -producten kunnen vertrekken. Genoemde stoomschepen, thans in Nederlandsch-ïndischs havens liggen de, zullen de reis naar Nederland via Durban en Gibraltar nemen. In deze jhavehs zullen de noodige bunkerkolen worden verstrekt. Mocht bf aankomst te Gibraltar de economische overeen- {komst, waarover fe Lenden wordt •onderhandeld, neg niet stand zijn ;gekomen, dan zullen de stoomschepen moeten wachten tet dit het geval is. Het verhoogde broodrantsoen. Het Bureau voor Mededeelingen Inzake de Voedselvoorziening meldt: De verhoogiug van het broodrant- •en tot 280 gram per dag, die met 16 November-a;s. in werking treedt, brengt uit den aard der zaak eene belangrijke verandering ten aanzien der broodkaart mede. Den 14en November is de nu gel- idende broodkaart afgeloopen. De kaart van het 76ste tydvak, die dan aan de beurt komt, zal 10 dagen geldig zyn, waarby echter de bons niet meer, zooals tot nu toe, voor de helft, doch voor de volle daarop vermelde- gewichtawaarde zullen wor den aangenomen. Aldus beschikt men van 16 tot en met 24 November over 2100 gram, d.i. 280 gram per dag. De daarop volgende periode wordt de zaak eenigszins anders. Lang voordat tot verhooging van het broodrantsoen was besloten, moesten reeds de broodkaarten voor de 80ste periode worden gereedgemaakt. Deze kaarten nu zyn veel kleiner en han diger dan de thans geldende en ingedeeld op 1400 gram overeenkom stig het thans nog bestaande week- rantsoeh. Deze kaarten moeten by de nieuwe regeling toch worden gebruikt, eener- zyds omdat men niet tydig nieuwe kaarten gereed zou kunnen maken, anderzijds omdat met eenige tientallen miliioenen broodkaarten natuurlijk een aanzicniyit bedrag zou verloren gaan. Van 25 November af komt dus de „nieuwe broodkaart van 1400 gram in omloop. Ook deze zal telkens 10 dagen gelden, maar daarbij zal elke bon de dubbele, waarde hebben van hel daarop vermelde gewicht. Het MarlM-hospltaal ta Middelburg. Het gemeentebestuur van V-lis- singen heeft een adres gericht tot dé Tweede Kamer, waarin bezwaar wordt gemaakt tegen het stichtep van een marine-hospitaal te Middel burg. In het.adres wordt gepleit voor Vlisgingen. als piaat3 van vestiging van genoemd -instituut. Hat ipoorwagvarkaar mat Rotterdam. De spoorbrug Koningshaven te Rotterdam is weer in zoo ver her steld, dat de spoorwegdienst Maandag hervat zal-kunnen worden. Motoriohoanar vergaan. By. de- directie der vrachtvaart- maatschappij „Neerlandia" is bericht ontvangen, dat de motorschoener „Anna'.', die, geladen met dakpannen, van AmsterdamnaorHaugeaund voer, in stormweer vergaan ia. Van de uit 11, man bestaande equipage zijn 9 man te Borgen geland. De kapitein L Hazelhof, weigerde zijn schip te verlaten en verdween met het vaar- tuig in. dé .gelven. Ook de kok is verdronken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1918 | | pagina 1