HELDERSCHE COURANT
Eerste Blad.
Nu. 3013
ZAT
16 NOVEMBER 1*18
48e JAARGANG
UitgeverO. PB MW Jr., Helder.
Oplaag 7000 mx.
Abonnementsprijs; In da stad I l.lft, per pont f 1.36, Buitenland f 2.36.
Losse ex. 3 cent
Advertentlin per regel IS cent.
ÜINNENLANO.
Da Entente tsn da beroering
In ons land.
V. D. verneemt uit Londen:
Het bericht uit 's Gravenhage,
waarin op de mogelijkheid wordt
gezinspeeld vaa een interventie door
de troepen der Entente voor het geval
in Nederland een revolutie zou uit
breken, heeft hier eenige bevreemding
gewekt. In bevoegde kringen acht
men een zoodanig optreden geheel
in strijd met de principes en tradities,
waarvoor de politiek der geassoci
eerde mogendheden steeds is geïn
spireerd en waaronder zeker niet
inmenging in de binnenlandsche
aangelegenheden yan een vreemden
staat behooren. Een dusdanige politiek
zou bij het Engelsehe volk zeker geen
populariteit verwerven.
Een ander vraagstuk is dat nopens
- don aanvoer van levensmiddelen.
Het spreekt van zelf, dat, Indien de
regeering, welke de huidige econo
mische overeenkomst afsloot, door
een andere zou worden vervangen,
de geassocieerden eerst stellige ga
ranties zouden moeten ontvangen,
dat de verplichtingen, welke bij deze
overeenkomst Holland op zich heeft
genomen, ook uitgevoerd worden.
Zelfs indien het dus in Holland niet
tot een revolutie mocht komen, zou
bij een erentueele regeeringsveran-
dering de uitvoering van de thans
getroffen regeling ten zeerste worden
bemoeilijkt en op z'n minst aanzien
lijk worden vertraagd, omdat eerst
zal moeten blijken in hoeverre de
nieuwe regeering de macht en den
wil heeft om de aangegane regeling
ten uitvoer te brengen. Dat bij een
volslagen omwenteling, wanneer de
geassocieerden niet meer zekerheid
zouden hebben, dat de gezonden
levensmiddelen tot een rechtvaardige
verdeeling komen, er van Entente
zijde zeker niet aan gedacht zal
worden den uitvoer van levensmid
delen voort te zetten, behoeft geen
nader betoog.
Da siictoR dar Vrljz.-Ogmocratan.
De Partijraad van den Vrijzinnig-
Democratiiïchen Bond besloot in zijn
vergadering van 13 November de
volgende eischen aan de regeering
te stellen, waarvan onverwijlde in
williging noodzakelijk wordt geacht.
1. Algemeen Vrouwenkiesrecht.
2. Afschaffing der Eerste Kamer.
3. Aehturendag (45-urige werk
week) met speciale werktijden voor
arbeiders in gevaarlijke bedrijven,
4. Premievrij Staatspensioen,
5. Afwerking der sociale wetge
ving.
6. Afdoende verbetering der arbeids
voorwaarden voor het overheidsper
soneel, spoor wegpersoneel inbegrepen.
7. Toepassing van het beginsel der
heffing in eens bij de delging der
crisisschuld.
8. Sterke progressie in de directe
belastingen.
v. Eet standpunt der Vryainnig-De
mocraten.
De Vrijzinnig-Democratische Bond
hield Woensdagavond 13 November
eene vergadering van zijn Partijraad,
die buitengewoon druk bezocht was.
De vergadering nam met algemeene
stemmen de volgende motie aan
De Vrijzinnig-Democratische Bond,
van oordeel, dat het verwekken van
revolutie, als aangekondigd door den
heer Troelstra in de vergadering der
Tweede Kamer van 12 November,
het beginsel van het algemeen kies
recht verloochent en de democratie
verraadt
dat overheeraching door een min
derheid in een democratisch bestuur
de Staat onduldbaar is
dat noodzakelijke hervormingen
moeten worden tot stand gebracht
door de wettige erganen des volks,
gekozen krachtens algemeen kies-,
recht
vordert, dat verschillende noodza
kelijke hervormingen onverwjjld wor
den tot stand gebracht-*;
roept alle demoeraten op, om de
overheid krachtigen, daadwerkelijkea
steun te verleenen tot verweer tegen
elke minderheidstirannie.
Bond van rwgeeringegstrRuwan.
De bond van regeeringsgotrouwen,
die in zich hoopt op te nemen alle
onderofficieren, korporaals en'man
schappen, die sich in deze dagen
van spanning zonder voorbehoud
scharen ondqr de regeéring tegenover
het roode revolutiegevaar, heeft Don
derdagmiddag wederom te 's-Graven-
hage vergaderd.
Tot dien bond z^'n reeds toege
treden de R. K. militairen-vereeni-
gingeü, de andere Christelijke milital-
ren-vereenigingon, de bond ter,behar
tiging van militaire belangen en in
het algemeen tal van militairen van.
de meest verschillende gezindten en
opvattingen.
De bond beoogt uitsluitend aan
eensluiting van alle betrouwbare en
goede elementen van den troep, ten
einde de overwegend goedgezinden
krachtig te organiseeren tegen het
kleine percentage opruiers en oproer
lingen in ons leger. Daardoor wordt
vooral aan de weifelende elementen
de hoodige moreele steun gegeven.
Deze spontane actie gaat uit van
den troep zelf, terwijl op de leiding
de veldpredikers en aalmoezeniers
invloed oefenen.
Op de meest energieke w|jz© en
met veel succes wordt reeds propa
ganda gemaakt voor den bond onder
de Ie divisie, terwijl de beweging
in de andere onderdeelen van het
leger is ingezet.
De resultaten zijn zeer gunstig;
overal blijkt, dat onze militairen
bijnazonder uitzondering front maken
tegen de door den heer Troelstra
gepreekte revolutie.
Maatregelen tegen spoorwegstaking.
Yan verschillende zijden worden
maatregelen genomen om een moge
lijke spoorwegstaking te voorkomen.
Steun aan da regsorieg.
Uit een groot aantal plaatsen
komen berichten over vergaderingen
en demonstraties van soldaten en
burgerlijke partijen, vooral de recht-
sche partijen en middenstanders,
waarin geprotesteerd werd tegen de
plannen der S.D.A.P. en de regeering
steun beloofd werd. Overal waren
honderden en duizenden belangstel
lenden en heerschte groote eensge
zindheid.
In tal van plaatsen is of wordt
een burgerwacht opgericht.
-Overlag met militairs
Vsraomgingen.
Naar wij vernemen, is binnenkort
te verwachten een regeling door den
minister ran Oorlog vast te stellen
inzake het overleg door de troepen-
commandanten te houden met de
vertegenwoordigers van besturen van
militaire vereenigingen en bonden,
met betrekking tot de wenschen, enz.
door de leden dier bonden bij hun
besturen kenbaar gemaakt.
Hetgsbeurds bij de cavalerlelrazerne.
De administrateur der cavalerie-
kazerne te Amsterdam, die van
gin tot eind uit het raam van het
escadronsbureau het gebeurde van
Woensdagavond heeft waargenomen,
deelde omtrent de toedracht het
volgende mede:
Toen de eerste betoogers naderden,
duwde een der beide schildwachten
(huzaren, alleen met de sabel ge
wapend) het hek der kazerne dicht.
De menigte duwde evenwel het hek
open en een man met een bijl wilde
een der schildwachten te lijf. Da
versterkte wacht, bestaande uit oen
dozyn infanteristen en cavaleristen
was in de poort der kazerne opgesteld.
Een man trad nader, die onder
den uitroep „schiet maar op" de
borst ontblootte en tevens een revol
verschot op een der schildwachten
loste; het schot ging hem door den
mouw.
Daarop loste de wacht een salvo
met wachtpatronen en kort .daarop
nog ee». De man met de revolver
stortte dood neer en ook de man
met de bijl werd gedood.
Volgens dezen zegsman zou er
vóór dat het revolverschot gelost
werd, ook reeds uit de menigte
geschoten zyn.
Het Hbl. meldt nog, dat binnen
het bek der kazerne Donderdagmor
gen een niet-ontplofte handgranaat
is gevonden, die blikbaar door een
niet-deskundige was gehanteerd.
Eenigen tijd geleden zyn te Halfweg
handgranaten gestolen.
Samanwerklog fuischen Mofarnen
en Vrljea?
Ken meldt uit Amsterdam aan de
,N. Rott. Cr."
Donderdagavond heeft een confe
rentie plaats gehad tusschen ver
tegenwoordigers van de moderne
vakbeweging en die van het revolu
tionaire socialistische comité. Naar
wij vernemen, is de delegatie van
de moderne vakbeweging in principe
bereid tot samenwerking, indien de
revolutionairen zich zouden stellen
op den grondslag van hun program.
Biddag.
De Minister van Binnenlandsche
Zaken, tijdelijk voorzitter van den
Raad van Ministers, jbr. mr. Ch.
Ruys de Beerenbrouck, heeft het
volgende rondschrijven gezonden aan
dej kerkgenootschappen, onder dag-
teekening Yan 14 November
Mijn rondschrijven van 13 0ctober
j.1. heeft tot mijne voldoening bij u
in zeer ruimen kring instemming
gevonden. Kennelijk is de drang tot
verootmoediging en het inroepen van
Gods hulp in den nood van dézen
tyd bij velen levendig. Dit besef
schenkt mij vrijmoedigheid den kerk
genootschappen namens de Regeering
ln overweging te geven een biddag
of bidstond te houden. Eenzelfde.dag
ware hiertoe te bestemmen op welken
dan yan Regeeringswege zooveel
mogelijk zal bevorderd worden, dat
ieder desverlangd in de gelegenheid
zij daaraan deel te nemen. Naar de
meening der Regeering zou Donderdag
28 November, bij voorkeur de voor
middag, daarvoor een geschikt tijdstip
zijn. Indien uw kerkgenootschap zich
hiermee kan vereenigen, wordt het
voordeel verkregen, dat over het
geheele land de bidstond ongeveer
op denzelfden tijd wordt gehouden
In aansluiting hiermede werd in
de „Staatscourant", die Donderdag
avond verscheen, een mededeeling
met bovenbedoeld rondschrijven over
eenkomende geplaatst.
Verbannleg van Wijekaap gevraagd.
De afdeeling Doetinchem der Vrije
Liberalen heeft gistermorgen het
volgende telegram aan mr. Dressel-
huys verzonden:
„Is het mogelijk om heden in de
Kamer de Regeering in overweging
te geven Wijnkoop als staatsgevaarlijk
over de grenzen te doen zetten?
Opsluiting zal martelaarschap ln
de hand werken."
Da zoeallltie 1917 mit onbepaald
(klein) verlof.
De Minister van Marine heeft
bepaald, dat de landstormklasse 1917
en de militielichting 1917 le en 2e
ploeg kustwachters inbegrepen, op
25 Nov. en zooveel eerder als mogelijk
mocht blijken, met onbepaald klein
verlof zullen worden gezonden. Uit
gezonderd z|jn alleen zij die de eerste
oefeningatijd nog niet' hebben vol
bracht (Oorr. bur.)
Da ultkeerlng van da kostwinners
vergoeding,
(Officieel) De maand kostwinners
vergoeding, die wordt gegeven na
vertrek met onbepaald (klein) verlof,
wordt óók uitgekeerd wanneer de
dienstplichtige later dan de overigen
Yan zijn lichting of jaarklasse met
verlof gaat, bijvoorbeeld doordat hy
aanvankelijk vrijwillig onder de
wapenen blijft.
Wanneer een dienstplichtige, die
met dat verlof vertrekt, later vrij
willig onder de wapenen terugkeert,
wordt ook na het einde van dat
vrijwillig verblijf onder de wapenen,
weder een maand vergoeding éxtra
uitgekeerd. Wie vrijwillig terugkeert,
zal in den regel ten minste een
maand moeten dienen voor hij weder
met verlof kan vertrekken.
De voedstl.ooritening
dsr wereld.
De Sederland.cüs schepen.
Uit Parijs wordt d.d. 14 Nov. aan
de „Tel." gemeld
Uit zeer goed ingelichte bron ver
neem ik, dat de voorloopige econo
mische onderhandelingen te Loüden
spoedig tot een definitieve regeling
zullen leiden.
Onder pressie van de binnenland
sche toestanden in Nederland
aldus,- werd mij verzekerd heeft
dè "Nederlandsche regeering het voor
zichtig geacht ten aanzien van den
aanvoer der eerste levensmiddelen
de rechtvaardige voorstellen dei-
geallieerden zonder uitstel te aan
vaarden. Die voorstellen beoogen
verdeeling over de geheele wereld
van levensmiddelen en artikelen voor
eerste levensbehoeften.
De regeering in Nederland heeft
zich genoodzaakt gezien ter beschik
king van de geallieerden te stellen
een gedeelte der scheepsruimte, die
thans ongebruikt in de havens ligt
en bepaalde artikelen die in Holland
zelf gefabriceerd worden naar Belgie
en Frankrijk te zenden.
Volgens de plannen der geallieerden
zal Nederland de belangrijke rol
vervullen van inter-medidair, bij 't
transport van levensmiddelen naar
Duitschland en Belgis.
Strenge maatregelen zijn genomen,
dat in Nederland zullen blijven de
eerste levensbehoeften, die in de
eerste plaats voor dat land zijn
bestemd.
Nederland en d« geallieerde».
Reuter seint uit Londen, dat de
regeeringen der geallieerden al het
mogelijke doen om scheepsruimte
vrij te maken en andere maatregelen
nemen ten einde den voedseltoestand
van Nederland te verbeteren.-
Aanvoir vsn lavaiubehoaftan uit
Amanda.
De in Amerika liggende schepen
Amsteldyk", „Jason", „Djebres" „Sir-
rah" en „Oornelis", benevens de in
Nederland liggende schepen „Farm-
sum", „Brunswijk", „Delta" „Noord",
Noord wijk", „Moerdijk", „Minerva",
Almelo" en „Terschelling" zyn aan
gewezen om uit Amerika verder
levensbehoeften aan te voeren.
Graas, vatten en katoen uit Aoierlka.
Naar het. „ïïdbl." verneemt, zal
het stoomschip „Almelo", van de
Kon. Nederlandsche Stoombootmaat
schappij, groot 11,000 ton draagver
mogen met een kubieke laadruimte
van 15,000 ton van 40 kub. voet,
door de Nederlandsche regeering
gevorderd worden om in ballast naar
Amerika te vertrekken ten einde
aldaar voor Nederland in te nemen
een volle lading graan, vetten en
katoen.
De reederij heeft opdracht gekregen
het schip zoo spoedig mogelijk zee
klaar te maken.
Ook het stoomschip „Minerva".
van dezelfde reederij, is gevorderd
om een volle lading graan voor ons
land uit Noord-Amerika te halen.
Da scheepvaart op IndlB.
Naar wij vernemen, zullen de stoom
vaartmaatschappijen op Ned.-Indië
binnenkort de passagiers-en vracht
vaart tusschen Nederland en Neder-
landsch-Indie hervatten.
W*er rijst en peulvruchten.
De minister van landbouwnijver
heid en handel heeft tot de burge
meesters de volgende circulaire
gericht
Ik heb de eer u mede te deelen,
dat ten gevolge van de beschikbaar
stelling van de militaire voorraden
ln de Stelling Amsterdam het weer
mogelijk is een aanvang te maken
met de distributie van rijst.
Voor dit artikel' wordt door mij
•en rantsoen vastgesteld van V# K.G.
per vier weken; aan de gemeenten
zal aanstonds IfW rantsoen voor 6
weken worden toegezonden.
Tevens is het mij mogelijk het
rantsoen van peulvruchten, dat thans
VK.G. per vier wekon bedraagt, te
verhoogen tot 1 K.G, per vier weken.
De minister heeft voor rijst van
alle soorten vastgesteld een maximum
kleinhandelsprijs van 14 ct. per Va K.G,
80.000 zak maTf.
Geschenk van Zuid-Afrika
aan Nederland.
Het Ned. Zuid-Afrik. Persbureau
meldt:
De reeds lang gekoesterde wensch
van een groot aantal Hollandsche
Afrikaners, die, bewogen door den
nood, waarin het Nederlandsche volk
reeds zoo lang verkeert, een blijk
van hun sympathie willen geven
door een scheepslading (80,000 mud)
maïs en ander graan naar Nederland
te zenden, kan nu vervuld worden,
De Zuid-Afrikaansche Regeering
heeft toestemming gegeven, dat dit
graan kan worden afgezonden op
voorwaarde, dat het zal dienen om
onder de armen van Nederland se
werden uitgedeeld en dat het zal
worden vervoerd in een Hollandsch
schip.
Over het uitzenden van een Ne-
derlandsch schip, dat dit geschenk
zal moeten vervoeren, wordt thans
door de betrokken regeeriagen on
derhandeld.
Dlitrlbutle van goedkoops
werKsetioanen.
Door den minister van landbouw
is tot de burgemeesters de navol
gende circulaire gericht:
„Ik heb de eer u mede te deelen,
dat ik aan het groot aantal militaire
schoenen, welke ter beschikking van
de burgerlijke bevolking zijn gesteld,
de bestemming heb gegeven als
werkschoen te worden verkocht aan
dat deel der bevolking, dat aan
zoodanig schoeisel behoefte heeft
Het is de bedoeling, dat deze
schoenen rechtstreeks door de zorg
der gemeentebesturen aan het publiek
worden verkocht; de verkoopsprijs
is bepaald op f 8 per paar, tegen
welken prijs ook de levering franco
aan u zal plaats vinden.
Voorhands kan niet worden over
gegaan tot toewijzing van een grooter
aantal dan één paar per 15 inwoners
uwer gemeente.
Gaan varheoging ven den kaattprljs.
Op de desbetreffende Vragen van
den heer Schaper heeft de Minister
van Landbouw enz. geantwoord, dat
hij er ten volle van overtuigd is, dat,
zoolang het vetrantsoen op het tegen
woordige peil gehandhaafd moet
blijven, het voor de volksvoeding van
groote beteekenis is om kaas met
hoog vetgehalte tegen redelijke prijzen
verkrijgbaar te stellen.
Hij ia bijgevolg niet voornemens
en was dit trouwens ook nimmer
een onder de huidige omstandigheden
den prijs van vette kaas te verhoogen.
Csntraia Keukens.
De minister van landbouw, nijver
heid en handel hëoft tot de ge
meentebesturen de volgende circu
laire gericht:
Ik heb de eer u mede te deelen,
dat ik, na overweging van de ver
schillende antwoorden, mij geworden
naar aanleiding van m|jue circu
laires van 25 September en 14 Oc-
tober, gemeend heb ten behoeve van
de centrale keukens de volgende
bepalingen te moeten vaststellen.
De centrale keukens worden in
staat gesteld de volgende percen-
38 van distributiegoederen zonder
invordering van bons af te leveren,
te weten:
aardappelen 50 pet.;
peulvruchten 50 pet.;
terwijl bovendien zal worden be
schikbaar gesteld per afgeleverde
portie
stamppot, 5 gram vet, 100 gram
goedkoop vleesch en beenderen en
20 gram zachte kaas;
soep, 100 gram goedkoop vleesch
en beenderen;
melkspijs, s/g K.G. gecondenseerde
taptemelk.
Ten aanzien van ditlaatste artikel
merk ik nog op, dat, aangezien om
trent het verbruik hier te lande nog
te weinig gegevens bekend zijn, ik
geen vaste toezegging kan doen, dat
deze verstrekking gehandhaafd zal
kunnen blijven.
Tot beschikbaarstelling van gort
en havermout kan, met het oog op
de beschikbare oogstopbrengst, niet
worden overgegaan.
Voor goedkoop vleesch als yoren-
bedoeld moetin de eerste plaats
gebezigd worden de z.g. hutspot.
Verder zullen de centrale keukens,
die varkens mesten, worden vrijge
steld van de verplichting om var
kens ten behoeve van de regeering
te mesten.
Tot vrijstelling van de verplich
ting tot aflevering van de van deze
varkens afkomstige reuzel bestaat
evenwel geen aanleiding.
Ten slotte zy nog vermeld, dat
omtrent yerhooging van het thans
genoten wordend subsidie overleg
wordt gepleegd, welk overleg, naar
ik mij vlei, tot een gunstig resultaat
zal voeren.
Oa zutvisseharl].
De minister van buitenlandsche
zaken brengt ter kennis van be
langhebbenden, dat blijkens van
Hares Majesteits gezant te Londen,
de Nederlandsche visscherBvaartul-
gen gewaarschuwd worden aich niet
binnen de door de Britsche regeering
onveilig verklaarde zóne te begeven,
aangezien deze nog gehandhaafd
blijft. (St.-Ct.)
Arbeidsvoorwaarden an loonregeling
Rijksbeambten en werklieden
's Rijks werven.
De minister van marine heeft be
noemd in commissie Avoor het
ontwerpen en samenstellen van een
Hoofdstuk IIIA V.R.W., bevattende
de arbeidsvoorwaarden en loonrege
ling voor beambten van 's Rijks
werven te Willemsoord en te Helle-
voetsluis en van het marine-etablis
sement te Amsternam den heer D.
Croll te Rotterdam, oud-directeur
van de maatschappij Feyenoord, als
Voorzitter, en de navolgende, in
alphabetiscbe volgorde gerangschikte
ledenD. W. van Braambeek, griffier
by 's Rijks werf te Hellevoetsluis
A. R. Bijl, ingenieur der marine, F.
W. J. Groeneboom, kapitein ter zee,
directeur van het marine-etablisse
ment te AmsterdamJ. Kipperman,
commandeurs dor takelaar» en zee-
sjouwers bij 's Rijks werf te Willems-
oerd, voorzitter van den Bond van
Beambten van 'e Rijks werven en als
plaatsvervangend lid by eventueel
noodige blijvende vervanging van
dien beambte W. H. Tielrooy, maga
zijnsbewaarder by 's Rijks werf te
Willemsoord, secretaris van voor-
neemden Bond van Beambten A. G.
Paardekooper, commies bij de afd.
materieel van het departement van
marineH. J. Reisig, schrijver bij
het marine-etablissement te Amster
dam, voorzitter van de afdeeling
Amsterdam van den Bond van be
ambten bij 's Rijks werven en als
plaatsvervangend lid b|j eventueel
noodig blijvende vervanging Yan dien
beambte, A. G. Peters, schrijver by
het marine-etablissement te Amster
dam M. Triebeis, directeur van de
wagenfabriek der Ned. Fabriek van
Werkspoor te Amsterdam en R. H.
Wijmans, luitenant ter zee le klasse,
toegevoegd aan den chef der afd.
materieel bij het dep. van marine.
Commissie B voor het ontwerpen
van een nieuw hoofdstuk IIIB V. W.,
bevattende de arbeidsvoorwaarden en
loonregeling voor de werklieden Yan
's Rijks werven te Willemsoord en ts
Hellevoetsluis en het marine-etablis
sement te Amsterdam.
In deze Commissa zijn benoemd
de hoeren D. Croll te Rotterdam,
oud-Directeur van de Maatschappij
voor Scheeps- en Werktuigbouw
„FIjenoord',, als Voorzitter en ais
leden (in alphabethische volgorde)
H. P. Baak te Helder, voorzitter der
Federatie van Rijkswerklieden en
plaatsvervanger H. Baa|j te Hellevoet
sluis, bestuurder der Federatie van
R.W.L.D. W. v. Braambeek, Griffier
by 's Rijkswerf te HellevoetsluisW.
J. A. Brons te Amsterdam, bestuurder
der Federatie van R.W.L. en als
plaatsvervanger L. v. Loo te Helder,
secretaris der Federatie van R.W.L.
A. L. Bijl, Ingeneur der Marinewerf
te Willemsoord; F. W. J. Groene
boom, Kapt. t/z., Directeur Marine
Etablissement te A'damA. G.
Paardekooper, Comm. Dop. van Marine;
P. A. Smits te Helder, voorzitter der
afd. Helder St. Paulus en als plaats
vervanger C. Brinkman te Helder,
bestuurder van voornoemde afdeeling
M. Triebeis, Directeur van Werkspoor
te A'dam A. P. v. d. Velde te Helle
voetsluis, voorzitter der afd. Algem.
Ned. R.W.B. en als plaatsvervanger
J. L. Kraan, bestuurdef der afd. A'dam
van dien bond R. H. W|jmans, Luit.
t/z., Dep. van Marineterwijl als
Secretaris zal fungeeren A. G.
Paardekooper.
Da Engelsehe geTitternasrdan
Qronlegen uit.
Gistermorgen te 9 uur hebben de
Engelsehe geïnterneerden het kamp
te Groningen voor altijd verlaten.
Om halfnegen trad de troep aan.
De commodore Wilfred Henderson
hield een korte toespraak, die met
drie donderende hoera's werd beant
woord.
Daarna sprak de Engelsehe consul,
de heer Prillevltch.
Opnieuw een drievoudig hoera en
vervolgens werd do thuisreis aan
vaard. Met stille trom, want de Brass
band is ontbonden, maar onder het
zingen van vrooljjke liederen. Langs
den weg naar het ptation stonden
honderden vrienden én vriendinnen
om met de vertrekkenden nog een
laatsten groet te wisselen. De ge
huwden en ook zij die het voor
nemen hebben binnenkort in 't
huwelijk te treden, bleven voorloopig
hier om onder leiding van commodore
Henderson do loopende zaken te
regelen.
Met den trein van 9.50 vertrok de
uit 900 man bestaande troep naar
Rotterdam om van daar naar het
vaderland over te steken.
Zondag a.s. zullen 4000 te 's Graven-
hage ondergebrachte Engelsehe ge-
interneerden naar Engeland vertrek
ken. De officieren moeten hier te
lande voorloopig blijven.
Da Schelde.
Wij vernemen van goedingelichte
zijde, dat een der meest-gezaghebben
de staatslieden van België, die ge
roepen schijnt, binnenkort in zijn
land een overwegende rol te spelen,
volgende verklaring heeft afgelegd
inzake de monden van de Schelde
3elgië heeft niet dan voor zijn
recht gestredenthans wordt dat
recht hersteld, en wij kunnen er
nietaandenken, het te gaan bezoedelen
door het plegen van onrecht. En
onrecht zou het annexeeren van de
Scheldemonden zijnonrech t tr ou wens
zonder baat. De moesten, die daarover
spreken, bewijzen de zaak niet te
kennen. De oorlog heeft geenszins
uitgemaakt, dat de tegenwoordige
toestand aan de Scheld eoevers ten
nadeele van België zou zijn geweest.
Het is niet waar, dat de rechtsver
houdingen aan de Scheldemonden
de geallieerden belet hebben België
bij te staan of dit zelfs in de gegeven
omstandigheden zouden hebben ge
kund. Zijn er, in de naaste tdekomst,
internationale maatregelen over
scheepvaart en stroomonderhoud te
treffen, dan kan dat zeer zeker zonder
dwang, bij gemeen overleg geschie
den. De annex ion istische propaganda
gaat trouwens alleen van onverant
woordelijke zijde uit: elke poging
tot verwezenlijking ervan zou in
Belgie zelf op weerstand stuiten.
Nederland moet weten, dat ons'rechts-
besef niet alleen boven onrecht uit
gaat, maar zelfs boven eigenbelang."
<N. Rott. Cr.)
Dulttch vliegtuig gelend.
Twee manschao gegoed.
Donderdag daalde te Kampen een
Duitsche vliegmachine, bemand met
twee Duitsche militairen.
Toen ze bemerkten in Nederland
te zijn, stegen ze weer op. Het
vliegtuig sloeg echter om en kwam
midden in het publiek terecht. Hier
door werden twee menschen, man
en vrouw, op slag gedood en ver-
scheidenen ernstig gewond.
Door militairen en burgers werden
de vliegers ontwapend.
De woede van het volk was hevig;
het ging de ©uitschers herhaaldelijk
te lijf-
Vluchtelingen.
Vele Duitsche officieren 'zijn giste
ren te Roosendaal uit Antwerpen
per trein over de grens gekomen.
Allen waren in burger, sommigen
echter met enkel een burgeroveijas
over hun uniform. Ook een geheel
detachement Roodé-Kruia soldaten
kwam mee. Zij hadden velerlei sou
venirs van België by zich, waaronder
zelfs fietsen en Jachtgeweren. De
laatste werden hun aan het station
afgenomen. Per trein werden allen
aanstonds doorgezonden naar Gennep.
Uit Limburg.
De correspondent van het Hdbl.
te Sittard schrijft
Toen in het laatst yan de vorige
maand, de stroom van Fransche
vluchtelingen naar ons land kwam,
bleef het bij de brug tusschen Maeseyk
en Roosteren bizonder stil. Thans
is daar echter de stilte verbroken.
Na ruim vier jaar te zijn afgesloten
geweest, is nu de' brug weder voor
het verkeer geopend. Maar voor een
bijzonder verkeer I Duizenden onge
wapende soldaten van het terug
trekkende Duitsche leger marcheeren
nu over deze brug en bereiken na
anderhalf uur loopens, hun vaderland.
Naar men zegt zijn er een elf duizend
soldaten tp Maeseyk en zullen er
nog vele duizenden volgen. En over
de hoofden van al deze tijdelijke
bewoners van Maeseyk, waait hoog
van de lange torenspits, de Belgische
vlag
De kronkelende weg langs Roosteren,
Oud Roosteren, Dieteren en Susteren
is ter weerszijden afgezet door Neder
landsche militairen o'm vrij baan te
honden voor den Duitschen stoet.
Het geheel doet allerminst denken
aan een terugtocht na een verloren
oorlog. Geen neerhangende hoefden,
zelfs geen bijzonder gedrukte stem
ming. Allen z|]n blijde eindelijk weder
naar „huis" te kunnen gaan en
spreken dit ook telkens uit. Ze vragen
hoelang de weg is en of de kroon
prins ook in ons land zich bevindt.
In en langs den stoet gaan soldaten
met een witten band om den arm,
waarop een hoofdletter S. Dat zijn
de menschen van den soldatenraad,
Sommigen zijn per rijwiel en zij
blijken de zaken te regelen. Naar
wij vernamen, kan het wel eenige
dagen duren voor allên zijn door
getrokken.
De stroom van losgelaten krijgs
gevangenen over de Limburgscbe
grens houdt nog steeds aan. Behalve
da geméente lagere school is thans
ook de teekenschool te Sittard in
gebruik genomen om deze menschen
onder te brengen, Een groot aantal
Russen bevolkt nu laatstgenoemde
school.
PLAATSELIJK NIEUWS.
W. J. v«n Ntok. t
In den ouderdom van ruim 69
jaar is hier ter stede overleden de
heer W. J. van Neck, oud-wethouder
dezer gemeente.
De heer Van Neck werd den 20en
Januari 1849 te Muiden geboren en
;tigde zich hier als cargadoor en
scheepsbevrachter. 4 Augustus 1885
benoemd tot lid van den gemeente
raad, bleef hy deze betrekking onaf
gebroken vervullen tot weinige jaren
vóór z|jn dood, toen hy wegens ge
zondheidsredenen in 1917 zich niet
meer herkiesbaar stelde. In die 52
jaren heeft de heer Van Neck met
nauwgezetheid en Ijver z(jn taak
vervuld. Die taak Werd in de laatste
jaren steeds omvangrijkereeret
werd de heer Van Neck benoemd tot
wethouder, welke functie hy vanaf
8 September 1897 vervulde. Tijdens
de langdurige ziekte en de vaeature
tengevolge van het overlijden van
burgemeester Van Steijn wat» het de
heer Van Neck als oudste wethouder,
dio zijn plaats innam. Deze periode
viel juist In het moeilijkste eerste
tijdperk van den wereldoorlog. De
heer Van Steijn is 30 Juni 1914
met ziekteverlof vertrókken en begin
Augustus barstte de wereldbrand
los. Tot Augustus 1915, toen de
heer Houwing zijn functie als burge
meester inuam, heeft de heer Van
Neck do moeielljke post bekleed.
Te moeilijker was deze post vau
waarnemend burgemeester, daar uit
den aard der zaak de staat van beleg
in de eerste maanden nog wat strak
ker werd aangetrokken dan later,
enonze gemeente al dadelijk in
kolennood geraakte. Veel overleg,
veel diplomatie was vereischt om
botsingen met de militaire macht
te vermijden.
De raad heeft getoond de werk
kracht van den heer Van Neck te
waardeeren door hem in de zitting
van 4 September 1917 de laat
ste, die hy meemaakte waar
deerende woorden te zeggen en
hem namens de raadsleden en het
college twee etsen als blijvend souve
nir aan te bieden. „Ik heb U altijd
als wethouder zeer gewaardeerd'",
aldus mocht de burgemeester bij'die
gelegenheid zeggen. „Ik heb U altijd
leeren kennen als iemand met een
helder verstand en een scherp oor
deel, die .nooit schroomde zijn oordeel
te zeggen al was dit in afwijking
met dat uwer collega's en dit altijd
zoo weinig kwetsend naar voren
wist te brengen, dat het mij een
genoegen geweest ia, die twee jaar
met U te mogen samenwerken'"
Deze woorden van den voorzitter
karakteriseeren volkomen de persoon
van den overledene. H|j was geen
man van nieuwe ideeën, het oude
was hem lief en dat verdedigde hij
met warmte en intelligentie. Wèl
mocht de heer Van Neck toenmaals
dan ook zijne voldoening uitdrukken,
dat het hem gegeven mocht zijn
zelf den tijd te hebben gekozen van
zijn vertrek.
In die twintig jaar van zijn wet
houderschap heeft de heer Van Neck
medewerking verleend aan tal van
groote en belangrijke werken. Wij
noemen den bouw der Rijks Hoogere
Burgerschool in 1898, die in Novem
ber 1900 naar het gebouw aan het
Molenplein werd overgebracht, de
opening der Ambachtschool, gasfa
briek en waterleiding, enz., alle
werken, die in de laatste 30 jaar
zijn gesticht.
Behalve de bovengenoemde amb
ten, bekleedde de overledene tot
voor weinige jaren het ambt
van vice-consul van Engeland en
België. Ook was hij lid van het
College van zetters en ambtenaar
van den Burgerlijken Stand.
Hoewel de gezondheidstoestand
van den heer Van Nock reeds aan
leiding was geweest, dat hy zich de
laatste jaren algeheel uit het open
bare leven had teruggetrokken, was
hij nog niet verontrustend. Te meer
trof daarom het vrij plotselinge
overlijdensbericht van dezen bijna
70-jarige. De heerscheude griepepi
demie is daaraan wellicht niet vreemd.
De begrafenis van het stoffelijk
overschot heeft Dinsdag I uur plaats.
V*raenigi«g „AmDachtstchool
voor H*lo«r an omstreken.
Bovengenoemde Vereeniging hield
gisterenavond in het gebouw dei-
Ambachtsschool eene algemeen© ver
gadering. Bij ontstentenis van den
Eeere-Voorzitter, den heer "VV. Hou
wing, en den Voorzitter, den heer
D. H. Grtlnwald, werd de vergadering
gepresideerd door den penningmeester
den heer R. Kastelijn.
De notulen der vorige vergadering
werden gelezen en goedgekeurd.
De begrooting voor 1919, die ter
visie heeft gelegen, werd vastgesteld
op een bedrag in ontvangst en uitgaaf
van f 54.000.- (1918 f 52.500.-.)
Da voornaamste kosten zijnsubsidie
rijk f 24.760. subsidie provincie
provincie f 5250. subsidie gemeente
f 14.000.—, uitgaven aan salarissen
f 21X50.— aan rente hypotheek
f 13X00.—, aflossing id. f 6000. De
begrooting voor 1919 is gebaseerd op
het nieuwe gebouw.
Tot leden van eene commissie van
3 leden, voor het nazien der rekening
en verantwoording over 1918 werden
benoemd de heeren Burgers, Meijers
en Franckenplaatsverv. leden de
heeren P. Spruit en de Jong.
Bestuursverkiezing. De
aftredende leden de heeren J. de Vries,
Slingervoet Ramondt en Van Couwe-
laar worden herkozen, en nemen,
voor zoover aanwezig, hunne
functie weder aan.
Mededeelingen. Tot leeraar
in de electrotechniek is benoemd de
heer H. Verkerk te Lochem.
Ten opzichte van den bouw der
nieuwe school is niet veel te ver
melden. De tijdsomstandigheden zijn
oorzaak, dat met den bouw nog niet
begonnen is kunnen worden. Ook
wacht men op het nieuwe uitbreidings
plan der Gemeente, omdat wellicht
een ander terrein wordt aangewezen,
voor den bouw. Het bestuur bl(jft
diligent en hoopt, als het even kan,
1919 aan den bouw te kunnen be
ginnen de nieuwe school is dan
1920 klaar.
Het bestuur besloot de werkplaatsen
electrisch te verlichtendit zal byna
geheel door eigen krachten geschieden.
Voor den nieuwen cussus is men
genoodzaakt geweest bulten de school
ruimte te zoekenbewijs, dat de
behoefte aan een nieuwe school urgent
is.
Een typografen-cursus wórdt eerst
daags geopend.
In voorbereiding zijn plannen voor
een avondcursus voor electriciens,
en waterfitters, daar gebleken
dat, speciaal in burgerkringen, aan
zóo'n opleiding behoefte bestaat.
Tenslotte wordt bij acclamatie be
sloten, ingevolge een verzoek van de
Nationale Bankvereeniging, en con
form de statuten der vereeniging,
het Bestuur te machtigen tot het
opnemen van gelden tot een bedrag
van ten hoogste f 10.000.
Na rondvraag en dank aan aan
wezigen en pers wordt de vergadering
gesloten.
Teetoenstalling Bouwontwerpen,
In het Nutsgebouw aan den Polder
weg is een tentoonstelling van Bouw
ontwerpen georganiseerd door de
Advies-Commissie Noord Holland.
Deze commissie is ontstaan uit een
andere, welke zich in het begin van
1916, na den watersnood, die Noord-
Holland teisterde, op Aanstichting der
Sociaal Technische vereeniging van
Democratische Architecten en Inge
nieurs vormde, en die beoogde, te
zorgen, dat de gebouwen, welke in
dat gedeelte der provincie door de
ramp verwoest waren, weder in
behoorlijken vorm, in overeenstem
ming met hunne zoo eigenaardig
schoone omgeving, zouden herrijzen.
Dank zij den steun en de mede
werking welke deze Commissie van
Jhr. Mr. Dr. A. RoGll, Commissaris
der Koningin in Noord-Holland,
mocht ontvangen, kon zy met vrucht
arbeiden en in het begin van dit jaar
haar werkzaamheden beginnen.
De commissie verwacht, dat de
tentoonstelling, wélke zij nu in Den
Helder heeft ingericht, en Welke ook
in tal van andere plaatsen is of
wordt georganiseerd, velen mogen
doen inzien, dat ook de bouwkunst
tot de „lovende schoonheid van
Holland" bijdraagt,of althans bijdragen
kan, wanneer hij inderdaad kunst
mag genoemd worden. Zelfs het
eenvoudigste gebouw toch kan een
kunstwerk zyn.
De tentoonstelling aan den Polder
weg nu werd Donderdagmiddag te
2 uur, in tegenwoordigheid vau het
Gemeentebestuur, van den Gemeente-
Secretaris en den Gem.-Bouwmeester,
geopend. Door een misverstand was
hieraan te weinig publiciteit gegeven,
zoodat niet aanwezig waren de
corporaties of gedelegeerden daarvan,
voor wie deze tentoonstelling van
groot practisch belang kan zijn. "WIJ
zagen daar toch o.a. geëxposeerd:
10 Feto's, 5 Perspectiefteekeningen
en Plan voor eenige huizen van'hot
Tuindorp Heljplaat v.d. Rotterdamscbe
Droogdok Mij. te Rotterdam, woon
huis te Huizen, Detail van het
