Toch zal door de aanneming der
resolutie ten slotte nog eenheid uit
dit congres groeien.
De heer S2hap er zegt,dat het in
strijd zou zijn met alle eischen van
wetatechniek om de eischen in een
spoedwetsontwerp te doen aannemen.
Dat zou slechts tot vertraging leiden.
Ten opzichte van het 8-uren ont
werp, heeft spr. den indruk, dat de
regeering thans voelt, dat het er
komen moet. En als de regeering er
mee komt, komt het sneller.
Ten slotte kwam de hr. Heykoop
zich nog verdedigen over zijn uit
latingen op de vergadering. Waar
hij steeds achter Troelstra aankomt,
en deze hier een rede uitsprak, die
hem buitengewoon siert, daar wil spr.
ook gaarne verklaren zich vergist
te hebben, al zijn er wel meer achter
de groene tafel van wie dat kan
worden gezegd. Hierop roept de heer
Rugge: we hebben ons allemaal
vergist.
Na nog een ige kwesties afgehandeld
te hebben, sluit de Voorzitter met
een toepasselijke rede het congres.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Zaterdagavond had de afd.
Helder van den Ned. R. K. Volks
bond eene vergadering uitgeschreven
om den algemeenen toestand te be
spreken. Die vergadering was zeer
druk bezocht.
De voorzitter, de heer van de Bilt,
opende met een kort woord waarin
hij dank bracht aan het afdeellngs-
bestuur en de besturen der vakaf-
deelingen voor* het actiewerk in de
laatste dagen verricht.
Hij wees er vervolgens op hoe
een revolutionnaire wind over Eu
ropa waait en hoe het gevaar dreigt
dat die ook over onze grenzen komt,
getuige de refle van den heer Troelstra
in Rotterdam en in de Tweede
Kamer.
Spr. schetste vervolgens de toe
standen in Rusland en Duitschland
en het verschil in vrijheden daar en
in ons land.
Nu voor ons land de toestand zóó
wordt dat de welvaart weer kan
herleven, de werkgelegenheid ver
ruimd, nu weer de aanvoer van
voedsel en grondstoffen kan plaats
hebben, doemt het spook der revo
lutie op.
Een kleine minderheid, die over
hot vierde deel der zetels beschikt,
zou haar wil desnoods met geweld
willen opleggen aan de groote
meerderheid? Dat zou worden des
potisme, terrorisme. Dat is hot
tegenovergestelde van democratie.
Nog pas drie maanden geleden
heeft het land bij algemeen kiesrecht
uitspraak gedaan en door het stelsel
van evenredige vertegenwoordiging
hebben ook de zeer kleine minder
heden hun plaats in het parlement.
Bescheiden zijn ze daar niet.
Wil men een nieuwe uitspraak
van het volk, goed. Maar niet aldus
met een staatsgreep, met revolutie.
't Is toch niet aan te nemen dat
74 u/0 van het volk zich door de
26 zal laten voorschrijven wat en
hoe ze zullen doen.
Spr. meent dat er eenige kentering
is en dat, gezien de toezegging der
regeering op de wenschen der R.K.
en Christelijk georganiseerden, het
N. V. V. wijzer zal zijn dan zich
in dit avontuur te begeven.
Spr. roept allen op om den wettige
regeering, die daar zit krachtens
den wil der overgroote meerderheid,
te steunen.
Hij maant aan tot kalmte en vast
beradenheid. Zonder echter ook maar
eenigszins een uitdagende houding
aan te nemen.
Dat eiscbt het belang des lands
rustig schijnen en rustig zijn. Weest
nuchteren en waakt.
De tweede spreker de heer B.
Doeracker van den R.-K. Bond van'
Land en Tuin bouwarbeiders zegt
dat bij als werkman nlot veel ver
stand heeft van hooge politiek maar
nu toch wel kan zien dat Troelstra
een groote blunder beging. Hij ont
zegt hem het recht te spreken
namens de arbeiders. Spr. vraagt
of de 96.000 georganiseerde R.K.
vakarbeiders niet mee tellen. En de
Christelijke niet? Spr. zegt dat in
het leger fouten waren, hij zelf on
dervond dat, maar de regeering Is
op weg om die te verbeteren. Hy
resumeert dan welke verbeteiingen
door deze regeering sedert de 9 weken
dat zij aan is, heeft bewerkstelligd
en toegezegd.
Hij ontkent niet dat er grieven
zijn ond9r de soldaten, maar hij acht
hen te nuchter daarvoor revolutie
te maken. Spr. bekijkt nu de eischen.
In den breede toont spr. aan,
waarom Troelstra zich vergistte.
Hij wou koninkje zijn, ongekroonde
koning en dat zal niet gaan, zegt
spr. Hij heeft zijn macht overschat.
Spr. eindigt met een warme op
wekking tot de R.-K. en Christ. ge-
organiseerden om trouw te zijn aan
de organisatie.
De werkgevers vermaant hij om
gehoor te geven aan billijke wenschen
van hun personeel dat ook reoht
van meespreken heeft.
Voorz. brengt spr. een woord van
dank.
In de zaal was lntusschen het
Wilhelmus ingezet.
Belde sprekers werden warm toe*
gejuicht.
Voor de Fraaieh» vluchtelingen.
De lijsten tol inzameling van gelden
voorde Fransche vluchtelingen hebben
tot nog toe opgebracht f846.40.
Enkele lijsten zijn nog niet ingekomen.
Verder is nog ontvangen een doos
kindergoed van de firma Wed. R.,
een pak kleeren van Mevr. W. de J.
en een pak kleeren van Mevr. W. Q.
H. B. S.
De R. H. B. School alhier is wegens
het heerschen der Spaansche griep,
gedurende deze week gesloten.
Volktzangtvond.
Wij herinneren aan den derden
volkszangavond, die morgen plaats
heeft In „Casino". De heer Pala zal
zijne medewerking verleenen door een
paar vioolnummers. Ten gevolge
daarvan is de entróeprys op lOcent
gesteld ter dekking Yan de kosten.
Het belooft dus een prettige avond
vol kunstgenot te worden.
Bond van Onderofficieren K. M.
Door het Hoofdbestuur van boven-
genoemden Bond is aan de leden der
Tweede Kamer een schrijven gericht,
waarin gewezen wordt op het verschil
in wyze Yan behartiging van onder-
officierabelangen aan het Departement
van Oorlog en dat van Marine.
Bij het schrijven is een beknopt
overzicht gevoegd, dat dit verschil
duidelijk demonstreert. Yan den aan
vang het aanvragen eener audiëntie
bij den minister, teneinde enkele
verlangens nader toe te lichten af,
is het verschil in behandeling tusschen
beide categorien evident. Het Hoofd
bestuur van „Ons Belang" kreeg
aanstonds toezegging voor eene
audiëntie; het verzoek van den Alg.
Bond werd afgewezen, enz. Het
resultaat van een en ander was dan
ook een motie van de onderofficieren
der zeemacht, aangenomen op de
vergadering van 3 en 4 Sept. 1918,
waarin werd uitgedrukt, dat de
autoriteiten door al hunne maat
regelen zelf de kiemen leggen tot een
ontevreden geest in het corps.
Tweede kunstavond.
De Commissie voor kunstavonden
verzoekt ons mede te deelen, dat
de tweede kunstavond zal worden
gegeven in den loop der maand
December. Waarschijnlijk zal dan
het „Hofstad-Tooneel" komen met
een stuk van mr. C. P. van Rossum,
Phyllis" of „Femina", doch hier
omtrent bestaat nog geen zekerheid.
„Dg Dief'.
Over de opvoering, door het gezel
schap Louis de Vries,' van Henri
Bernstein's tooneelstuk „De Dief'
schrijft de „Nieuwe Courant" dd. 25
Sept. '18:Het weder optreden
van onze begaafde actrice in de
Hollandsche Schouwburg" is voor
haar een schitterende triomf gewor
den
Ook thans speelt Louis de Vries
weer op een voortreffelijke wijze de
rol van Richard Voysin, die hem
vooral in de groote scenes van het
bedrijf gelegenheid geeft zijn
tooneelspeleisgaren te doen waar
deeren.
Ook Julie Cujjpera gaf zich hier
door levendig en temperamentvol
spel vólkernen."
Zooals men weet wordt dit tooneel
stuk a.s. Vrijdag in „Casino" gegeven
door hetzelfde gezelschap.
2# Volksvoorstelling.
Henri Brond geest.
De Directie van Casino kondigt
aan dat de 2e volksvoorstelling zal
plaats hebben op a.s. Zondag. Opge
voerd wordt„Onder één Dak" van
denzelfden schrijver als „Dolle Hans"
n.1. Jan Fabriciu». Wegens het over
groote succes bij de eerste volksvoor
stelling, met het Indo-drama „Dolle
Hans" waarbij de zaal geheel uit
verkocht was zal deze tweede
voorstelling ook door ditzelfde gezel
schap worden gegeven met Henri
Brondgeest in de rol van Wolteren
de uitstekende actrice Henriëtte van
Kuyk als Dora, Wolters vrouw.
Het boerenstuk „Onder één Dak'
eertijds reeds met groot succes door
„de Rotterdammers" opgevoerd, is
een uitnemend volksstuk, dat gewel
dig inslaat met zoowel zeer pakkende
dramatische als komische momenten.
Brondgeest en Henriëtte van Kuyk
geven hierin prachtig spel te zien,
evenals alle overigen.
De prijzen voor deze voorstelling
zijn weder zeer laag gesteld en vanaf
Donderdag zijn kaarten te bekomen
in het sigarenmagazijn van den heer
Kokelaar.
Vrijzinnige Zangvereniging
„Morgenrood".
Zaterdagavond gaf bovengenoemde
vereeniging, onder leiding van den
heer F. van der Mey, eene uitvoering
in „Casino" Het programma bevatte
in hoofdzaak liederen van Holland-
sche Componisten, met name Richard
Hol en Worp. Over 't algemeen was
de zang beschaafd en zuiver, waar
door hij aangenaam aandeed en voor
de toekomst der vereeniging het beste
doet hopen. Na het welbekende „Mor
genrood" zong het koor Richard Hol's
„Avondlied", een „Wiegelied" van
denzelfden componist, terwijl van
Worp een aardig liedje „Zooveel lied
jes als er klinken" werd gegeven.
De overige nummers waren van Fr.
Abt. en C. H. Rinck.
Een tweetal nummers voor piano
solo, te geven door den heer A. Krijgs
man, moesten wegens diens onge
steldheid vervallen. Mejuffrouw M.
Oudljk zong voorts Gottfried Mann's
„Jonge Liefde" en Hullebroeck's
„Spelde werksterslied".
Zij gaf nog een toegiftje, dat zeer
In den smaak viel.
Het progamma werd afgewisseld
door een voordracht door liefst twaalf
dames en een heer, terwijl na de pauze
een blijspel het bal inleidde.
BINNENLAND.
Meeting der Katholieken.
De R.-K. Staatsparty hield Zondag
middag tegen 2 uur eene groote
meeting in het Stadion te Amsterdam.
Duizenden katholieken waren op deze
meeting aanwezig. Een groep ma
trozen en militairen werd enthousiast
toegejuicht.
Van verschillende spreekgestoelten
werden redevoeringen gehoudenmr.
dr. Jan van Best spreekt over de
slechte week die de s.d.a.p gehad
heeft, kapelaan Van Dorp verklaart
een voorstander van vrouwenkiesrecht
te zijn, hij stelt de vrouw zelfs boven
den man. Namens de regeeringsge-
trouwe militairen van land- en zee
macht wordt een telegram van hulde
aan de Koningin gericht, cue, naar
baron Van Wijnbergen zegt, vier
jaar meegebeden, meegeleefd en
meegeleden heeft met haar volk. Een
motie, waarin de revolutie verworpen
wordt en steun aan de regeering
beloofd, wordt tenslotte aangenomen.
In de motie wordtvoortsaangedrongen
op spoedige verwezenlijking der
wenschen van de christelijke vak
organisaties.
Te 'sGrarenhage had Zondagmiddag
In verband met den toestand op
„Houtrust" een monstermeeting der
Roomsch Katholieken plaats, waar
aanwezig waren ongeveer 40.000
bezoekers, allen getooid met oranje.
Er heerschte gedurende het geheele
verloop een enorme geestdrift.
Onder de talrijke menigte die zich
op het terrein bevonden, werden o a.
opgemerkt de Minister Yan Oorlog,
jhr. Alting von Geusau, van Water
staat, de heer König, oud-minister
Kolkman en verschillende leden van
de Tweede Kamer, o.a. den heer
H. ter Hall.
Rljkewerklieden.
De minister van arbeid heeft
Zaterdagmorgen een onderhoud gehad
met een delegatie uit de vier orga
nisaties van rijkswerklieden, welk
onderhoud liep over enkele punten
van uitvoering van den voorloopig
ingevoerden 8-urigen werkdag aan
de artillerie-inrichtingen en de daar
mee in verband staande loonbere-
kening.
De minister stelde zich op het
standpunt, dat thans door de regeering
geen mededeeling kon worden gedaan
van verdere voornemens op het gebied
van de sociale wetgeving dan door
haar bereids waren medegedeeld.
Zoolang de rust in den lande niet
volledig is teruggekeerd, zou verdere
toezegging worden uitgelegd als een
niet geheel vrijwillige concessie en
de regeering meent zelfs den schijn
daarvan te moeten vermijden. De
regeering zal echter ongetwijfeld zoo
spoedig de politieke toestand weer
normaal is geworden de plannen op
sociaal terrein openbaren, die bij haar
reeds vóór de jongst6 gebeurtenissen
in overweging waren.
Wat nu betreft de speciale punten,
door de delegatie naar voren gebracht
en die minder beginselen dan quaesties
van uitvoering raken, verklaarde de
minister zich bereid, de zaak te
bespreken met den minister van
oorlog, opdat aan de bedoelde quaesties,
die eigenlijk alleen in verband met
de historische ontwikkeling van de
paak te begrijpen zijn, een zooveel
mogelfjk billijke en doelmatige op
lossing kan worden gegeven. De
minister achtte het niet uitgesloten,
dat aan de zaak een oplossing zou
kunnen worden gegeven, die aan de
wenschen van de delegatie tot op
zekere hoogte zou tegemoetkomen.
Dat thans reeds by wijze van
voorloopigen maatregel, een nieuwe
werktijdbepaling aan de artillerie
inrichtingen is ingevoerd, vindt zijn
oorzaak in de omstandigheid, dat in
verband met de beperking van de
productie aan die inrichtingen een
regeling op dit oogenblik onvermijde
lijk was, die werkloosheid van de
betrokken arbeiders zooveel mogelijk
voorkomt.
De Federatie vanRykswerklieden
In buitengewone vergadering bijeen
te den Haag op 18 Nov., met hare
besturen der afdeelingen Amsterdam,
Delft, Hellevoetsluis en Helder, brengt
hulde aan de Regeering voor hare
houding in deze moeielijke dagen
betoond. Spreekt verder de wensch
uit, dat de verbetering van positie der
rijks werklieden in t uitzicht gesteld,
ten spoedigste verwezenlijkt moge
worden.
Deze motie is telegrafisch aan den
tljdeiyken min. president verzonden
en was onderteekend met H. P. Bank.
Voorzitter, L. van Loo, Secretaris!
Da commandant van hat veldleger.
Men meldt, dat de comman
dant van het veldleger, luitenant-
generaal Terwisga pensioen heeft
aangevraagd.
Hervating onzar scheepvaart.
Niet minder dan 27 zeeschepen
werden in de afgeloopen week door
de Noordzeesluizen te IJmuiden uit
en naar zee geschut.
Dit aantal bedroeg de vorige week
slechts twaalf.
Hst broodrantsoen.
De Minister van Landbouw heeft
thans officieel bepaald, dat met in
gang van 5 December het tijdvak
waarvoor een witte-, bruin-, rogge
en aanvullingsbroodkaart geldig is,
zal bestaan uit negen dagen, zoodat
bet broodrantsoen van dien datum
af op 311 gram per dag per persoon
wordt gebracht.
Koffie.
Naar wij vernemen zal binnenkort
de hoeveelheid der gedistribueerde
koffie worden verhoogd.
Zeven duizend ton tarwe van
de geallieerden.
Reuter seint uit Londen
Het ministerie voor de voedsel
voorziening publiceert de volgende
nota
Ingevolge de overeenkomst tus
schen Nederland en de geassocieerden
en met het oog op de berichten
omtrent het daar te lande ten gevolge
van de onvoldoende voedselvoorzie
ning heersehende gebrek, beeft de
geallieerde „Food Council" te Londen
maatregelen getroffen voor het onmid
dellijk vertrek van het s.s. Ada" naar
Rotterdam met c.a. 7100 ton tarwe.
Het vaartuig zal omstreeks 24 Nov.
te Rotterdam aankomen, tenzij er vóór
dien datum in Nederland wanorde-
delijkheden voorvallen, waardoor de
voor de consignatie dezer lading
getroffen regeling in de war zou
worden gebracht en de Nederlandsche
regeering niet in staat zou zijn zelf
voor de distributie te zorgen.
Paulvruchten.
De Min', v. Landbouw heeft met
ing. van 2 December vastgesteld een
maximumkleinhandelpry's voor groe
ne erwten en voor bruine boonen
van 22 cent per 1 K.G. en van 11
cent per kilogram;
vastgesteld de volgende maximum-
pryzen in den kleinhaadel
Groene erwten en bruine boonen,
groothandel 22 ets per K.G.. 11 ets.
per K.G.
Capucüners, grauwe erwten en daar
mede gelijk te stellen soorten54 ct.
per K.G., 27 ct. per K.G.
Witte boonen, kievietsboonen en
daarmede gelijk te stellen soorten:
45 ets. per K.G., 23 ets. per K.G.
Duivenboonen, paardenboonen en
daarmede gelijk te stellen soorten:
'1 ct. per K.G. 19£ ct, per K.G.
In een circulaire aan de Gemeente
besturen deelt de Minister van Land
bouw mede, dat met ingang van de
volgende vierwekelyksche periode,
d.i. derhalve 2 Dec., met de distri
butie van peulvruchten oogst 1918
een aanvang zal worden gemaakt.
Voor het tydvak van 2 tot 20 Dec.
e.k. wordt het rantsoen vastgesteld
op 1 K.G. peulvruchten per hoofd,
waarvan de helft in beonen en de
helft in erwten geleverd zal worden.
Stekvlsch.
Het Nederlandsch stoomschip Nau
tilus is gisteren van Bödo te Amster-
aangekomen met 295,000 K.G. stok-
visch.
Eegelsehe kolen.
Reuter seint uit Londen, (officieel):
De commissie voor den kolenuitvoer
is thans bereid om aanvragen te
behandelen tot het verkrijgen van
uitvoervergunningen van kolen naar
Nederland. Tot nader order kunnen
alleen „licences" worden toegestaan
voor de verscheping van bunker en
gaskolen uit Northumberland, district
Durham en van anthraciet uit Zuid
Wales.
Oii'zs kolenvoorzienl*g.
Een officieel Reuter-bericht uit Lon
den, dat de Engelsche commissie
voor den kolenuitvoer thans bereid
is aanvragen te behandelen tot het
verkrijgen van uitvoervergunnigen
voor kolen naar Nederland, heeft ons
aanleiding gegeven te informeeren
hoe het staat met onze kolenvoor-
ziening.
De toestand, zoo vernamen wij vanl
bevoegde zijde, is op het oogenblik
zoo, dat de minimum-rantsoenen
voor huisbrand verzekerd zijn. Of het,
evenals verleden jaar, mogeiyk zal
zijn aanvullingsrantsoenen te ver
strekken voor meer dan één haard
stede, is nog niet te overzien,
Krijgen wij thans aanvoer uit het
buitenland, dan komen meer Lim-
burgsche kolen voor huisbrand be
schikbaar.
Die quaestie van den aanvoer is
intusschen nog een open vraag.
Veel hangt af van de ontwikkeling
der toestanden in Duitschland. Thans
kan men niet meer doen dan het
spoorwegverkeer zooals het thans is,
gaande houden.
In verband met het uitvallen van
den Duitschen aanvoer van 120.000
ton per maand is het nog de groote
vraag of zelts het beperkte spoor
wegverkeer v$n thans kan worden
gehandhaafd.
Vragen van Kamerleden.
De heer Ter Hall heeft aan den
Minister van Oorlog onderstaande
vragen gericht:
Is het den Minister van Oorlog be
kend, dat niettegenstaande het stop
zetten van den aanmaak van munitie
en wapenen, te Delft op de munitle-
werkplaatsen nog si&eds wordt voort
gegaan met het produceeren van
verschillende onderdeelen voor het
leger?
Zal de Minister kunnen besluiten
den geheelen of gedeelteiyken voor
raad onderdeelen rijwielen, automo
bielen (autobanden, leder, ijzer, staal,
enz.) welke bij deze inrichting in
groote hoeveelheden aanwezig zyn,
disponibel te stellen voor de particu
liere ny verheid?
Is de Minister bereid allen aankoop
voor bovengenoemde inrichtingen
stop te zetten en het hierdoor even
tueel zonder werk gekomen personeel
niet te ontslaan, doch op een andere
wijze te werk te stellen?
Voorschot aan gtdsmobilisosrden.
In afwijking met de tot dusverre
geldende bepalingen heeft de Minister
van financien vastgesteld, dat de
regeeringscommissie inzake het mid-
denstandscrediet hare bemiddeling tot
het bekomen van een voorschot ook
kan verleenen aan personen, welke
tot dusverre nog niet voor eigen
rekening zaken dreven, doch zich
zelfstandig willen vestigen.
Deze gunstige bepalingen gelden
echter uitsluitend voor gemobiliseer-
den, die van terugkeer uit den mili
tairen dienst voor eigen rekening
een zaak willen beginnen en voor
zoover de te vestigen zaak redeiyke
kansen van levensvatbaarheid bezit
en de behoorlyke terugbetaling van
het voorschot kan worden verwacht.
Zoo noodig kan men zich voor nadere
inlichtingen met ongefrankeerde brie
ven rechtstreeks wenden tot het sec
retariaat (der regeeringscommissie in
zake het middenstands-ersdiet 2e
Sweelinckstraat 84, 's Gravenhage.
Oa kroonprins van Dult«oh!and op
Wlerlngen geïnterneerd 7
Volgens het Handelsblad zal de
kroonprins van Duitschland met
enkele leden van zijn gevolg op het
eiland Wieringen worden geïnter
neerd.
Daartoe is de pastorie op het dorp
Oosterland voor ongeveer vyr maanden
door den burgemeester, namens de
regeering gehuurd.
De burgemeester van Wieringen,
die vanwege de militaire overheid
met het aanstaande bezoek was in
kennis gesteld er was een kapitein
van den staf, aan den interneerings-
dienst verbonden, op 't eiland geweest
om de plaatselijke toestanden te
bezichtigen had te voren al pogingen
gedaan, by anderen een geschikte
lokaliteit te huren. Daartoe was hy
bij de beide hotelhouders van het
hoofdplaatsje Hypolitushoef geweest,
by Hotel de Haan en Hotel Lont,
maar beiden bleken met het oog op
hun clientèle bezwaar te hebben,
zooveel ruimte als er gevraagd werd
af te staan. Toen werd ten slotte de
afgelegen pastorie van het eenzame
Oosterland gekozen.
Alleen de bedden zijn uit de predi
kantswoning weggehaald. Al het
andere meubilair is gebleven.
- Zondagmorgen arriveerde
in de kleine haven van De Haukes,
aan Wieringen's Zuidwestpunt, een
stoomboot, de kleine Leidscbe passa
giersboot Volharding XIII, die op
het dek eenig huisraad had geborgen:
een Touletbiljart, een paar badkui
pen, tafels, stoelen, zeil, cocosmatten
en ander huisgerei.
Gisteren is dit huisraad naar Ooster
land vervoerd, om daar de meubilee
ring der eenvoudige pastorie wat aan
te vullen.
Dat een en ander er prinselijk, of
zelfs maar burger-luxueus, uitzag,
kan met den besten wil ter wereld
niet worden gezegd. Het is een hoogst
•en voudig, burgermans huishoudentje
dat hier op Wieringen wordt opgezet,
en de plaats die is gekozen, is een
waar verbanningsoord.
Isoleering en bewaking zyn op het
eiland Wieringen zeer gemakkeiyk.
Men spreekt er hier van, dat een
marinevaartuig in elk der beide
haventjes zal arriveeren, om onge-
wenscht verkeer naar het eiland
ofeen eventueel vertrek van den
hoogen bewoner tegen te gaan.
Merkwaardig is nog, dat de kerke-
raad van Oosterland door den dominé
over de verhuring der pastorie niet
was geraadpleegd, en bang voor
bommen of zoo iets! ter elfder
ure bezwaar maakte tegen deze
merkwaardige onderhuur. Maar de
burgemeester van Wieringen wist
de heeren over te halen.
Ten slotte zij gemeld, dat de veel
besproken gasten heden, in den na
middag waarschynlijk, op het eiland
zullen arriveeren. -
Het verblijf van ex-kelzer Wilhelm
In ons land.
Naar gemeld wordt, stelt de Entente
zich op het standpunt, dat zij geen
bezwaar kan maken tegen de aan
wezigheid van Wilhelm von Hohen-
zollern in ons land. Zij kunnen zich
tegen de gastvrijheid, verleend aan
een Duitscl^particulier, niet verzetten,
daar Nederland en Duitschland be
vriende mogendheden zijn.
Daarmede is echter voor Nederland
^elve de we'nschelykheid van de
aanwezigheid van dezen particulier
niet bepleit.
De Daily Mail schrijft: De gewezen
keizer moet nu of nooit worden
uitgeleverd. Zyn interncering is maar
malligheid, zijn aanwezigheid in
Nederland stuit de groote meerderheid
der Nederlandsche bevolking tegen
de borst en is wellicht gevaarlijk
voor het Nederlandsche hof.
Wat ook de juridische spitsvondig
heden van 't geval mogen zyn, de
hoogste wet voor ons is, de zege dei-
geallieerden niet te laten berooven
van haar voornaamsten waarborg.
Dé toestand van thans is onver
draaglijk.
De rechtvaardigheid eischr, dat de
man, die wordt beschuldigd de
hoofdschuldige aan den oorlog te zyn,
onverwijld wordt uitgeleverd om naar
recht en billykheid terecht te staan.
Duitsche torpedobooterc.
Te Bath (Hollandsch grenskantoor)
zijn van Antwerpen 11 Duitsche tor
pedobooten aangekomen, gevlucht uit
Antwerpen. Zij werden alle geïnter
meerd.
Duitsche mijnenvegers.
Zondag zijn reeds 27 mijnenvegers
in het kanaal de Zuidwillemsvaart
geïnterneerd, zy kwamen van België
en zyn onder militaire bewaking
gesteld.
In den avond kwamen alhier nog
een 40-tal Hollandsche matrozen aan,
Deze zullen de Duitsche mynenvegers
naar hun verdere bestemming in
Heiland begeleiden.
Op een schildwacht gatchoten.
De commissaris van politie in de
7e Sectie geeft kennis dat de over
ledene 17-jarige Johan van Putten
niet degene is die bij de onlusten
op 13 dezer op een schildwacht heeft
geschoten. Het is de politie gebleken
dat het schot door een ander persoon
is gelost.
Huldiging ven da Koningin.
Toen H. M. de Koningin Zondag
ochtend onder gehoor van ds. Weiter
de godsdienstoefening bywoende in
de Willemskerk te 's Gravenhage,
ook de Prins en de Koningin-
Moeder waren onder zijn gehoor
zong de gemeente spontaan H. M.
twee coupletten van het Wilhelmus
toe, hetgeen op H. M. en al de aan
wezigen een diepen indruk maakte.
Een groote ovatie waehtte boven
dien H. M. bij terugkeer in het
koninkiyk paleis Noordeinde, om
streeks 12 uur. Toen het koninkiyk
rijtuig aankwam, werd een geweldig
gejuich aangeheven door een groote
menigte, die voor het paleis had
post gevat, en die, zeer geestdriftig
gestemd, de nationale liederen aan
hief. Het publiek was op een gegeven
oogenblik niet te houden en drong
juigend en zingend op naar den
hoofdingang, waar H. M., na uitge
stapt te zyn, zich vriendelijk buigend
bleef ophouden. H. M. gaf last on
middellijk Prinses Juliana te halen,
en weinig oogenblikken later waren
de drie vorstelijke personen - het
Prinsesje staande in het midden
van vader en moeder en hand in
hand met dezen het voorwerp
van een uitbundige en ontroerende
aanhankeiykheidsbetooging. Het Wil
helmus en andere liederen bleven
aangeheven, totdat de Koningin, de
Prins en het Prinsesje vriendeiyk
dankend met buigingen en hand-
groeten het Paleis waren binnen-
Reusachtlgeoranjt-batoogingan
ts Dem Haag.
Op schitterende, overweldigende
wijze heeft de Haagsche bevolking
gisteren haar aanhankelylcheid aan
de Koningin getoond. Het is niet
denkbaar, zegt de N. Rott. Ct., dat
er in Nederland ooit een hartstoch
telijker manifestatie van geestdrift,
koningsgezindheid en vaderlandsliefde
is geweest dan die van Maandag 18
November, een dag die in de ge
schiedenis van den Haag en van
Nederland onvergetelyk zal blijven.
Vanaf het Bezuidenhout golfde
een ontzaggeiyke menigte. De Malie-
u leek een zee van militairen.
Allen waren voorzien van nationale
kleuren en oranje. Een compagnie
droeg man voor man een vlaggetje
oj) de kepie, anderen hadden achter
de kokarde een oranjestrikje, ©e
soldaten hadden hun muziekkorpsen
medegebracht.
Het geheele Malieveld was even
eens gevuld met een ontzaggelijke,
geestdriftig gestemde menigte. Tal
van organisaties hadden zich met
hunne banieren opgesteld. De minis
ters, verschillende hoofdofficieren, de
vertegenwoordigers van den bond
van regeeringsgetrouwen waarvan
de betooging eigenlijk uitging en
tal van autoriteiten, waren aanwezig.
Den tyd die aan de komst van
H. M. voorafging kortte men met
het zingen van vaderlandscheliederen.
Om nam. 1 uur kon men uit het
jejüich der menigte opmaken dat
3. M. in aantocht was.
Naast de Koningin, die in een
paars fiuweelen mantelpak met paarse
toque was gekleed, zat Prins Hendrik
in generaalsuniform en de Koningin
had ook Prinses Juliana meegebracht.
De ministers van oorlog en marine
volgden haar in een rijtuig, daar
achter kwam nog een rijtuig met
leden van de hofhouding.
Toen de Koningin het veldjbereikt
had, was de menigte in haar geest
drift niette stuiten. Van alle kanten
drong men op om H. M. toe te juichen,
toe te wuiven en volksliederen toe
te zingen. Zichtbaar ontroerd dankte
de Koningin voor die onvergetelyke
hulde. Intusschen hadden de soldaten
reeds de paarden van het Koninkiyk
rijtuig afgespannen en een plaats aan
de boomen ingenomen. Er was even
wel geen vooruitkomen aan, zoo vast
stonden de rijtuigen tusschen de
geweldige menschenmassa. Het ver
zoek om ruim baan te maken omdat
H. M. wilde zien wie er allemaal op
bet veld waren, werd door een sten
torstem beantwoord met „het geheele
Nederlandsche volk", betgeen weder
uitbundige toejuichingen tengevolge
had.
Ten slotte echter kon toch de tocht
over het Malieveld worden volbracht.
Het was een geweldige triomftocht.
Bloemen werden overgereikt en korte
toespraken gehouden. De Limburg-
sche en Friesche soldaten zongen hun
volkslied. Zoo ging het steeds verder,
tusschen een haag van jubelende
menschen. De Koningin was diep
getroffen, dat was te zien, de tranen
liepen haar langs de wangen. Men
riep om de Prinses. Zij tilde haar op
den arm en liet haar aan de menigte
zien. Nieuwe toejuichingen, of liever
nog luider toejuichingen, toejuichin
gen zonder eind.
Niet minder triomfantelyk was de
tocht door de stad naar het paleis
terug, alwaar zich reeds weer een
greote menigte bevond. Telkens en
telkens barstte het gejubel los. De
Koningin wilde echter spreken en
dus werd er stilte gemaakt. Heel
de menigte luisterde onbeweeglyk
en muisstil naar hetgeen zy diep
ontroerd, zeide. Helder klonk haar
stem over de hoofden uit.
0e Kening'in spreekt het
volk toe.
Hartelyk daak, zeide zy, voor
de onvergetelijke uren heden met
u doorleefd! Ik stel uw trouw
en aanhankeiykheid op don hoog-
sten prijs en ik zal die nooit
vergeten. Wij moeten vóór alles
waardeeren de bewyzen van
liefde heden door u voor het
Vaderland gegeven;
ik ben dan ook overtuigd, dat
indien ons lief Vaderland ooit
in gevaar mocht komen, wy op
u allen zullen kunnen rekenen
en dat g|j dan allen .pal zult
staan voor het Vaderland, dat
wy allen zoo hartelyk liefhebben
Leve het Vaderland!
De kreet, door H. M. aangeheven,
werd uit duizenden kelen driemaal
donderend herhaald.
Nog eens werd het Wilhelmus
aaugeheven en toen trokken de
Koningin, de Prins en de Prinses
zich terug. Voor het paleis bleef de
menigte opgewonden en geestdriftig
juichen en zingen, groote scharen
verspreidden zich door de stad, die
ala geëlebtriaeerd werd door hun
opgetogenheid.
Den geheelen avond wérden voor
het paleis de meest geestdriftige be
toogingen gehouden. Herhaaldelyk
moesten H.M. en de Prins zich aan
de menigte vertoonen.
Verschillende afgevaardigden en
deputaties uit de huldegetoogers wer
den telkens door de koningin ont
vangen.
Een laatste ovatie voor het paleis
had nog plaats te 10 ure, waar,by
zoo geweldig en aanhoudend gejuicht
eu gezongen werd; dat Koningin en
Prins nogmaals op het bordes ver
schenen.
Groots onlplolfiog to Hamont.
Weert, 19 Nov. Maandagavond
tusschen half 11 en 11 uur, hoorde
men te Weert twee zware ontplof
fingen.
Te Hamont in België was een groote
hoeveelheid munitie in de lucht ge
vlogen. Van morgen werden door het
Roode Kruis te Weert militairen en
burgers ter assistentie opgeroepen.
De verwoesting te Hamont moet
onbeschrijfelyk zyndaar zijn vele
slachtoffers, men spreekt van 800
id -n «»n o*wondan, Om half 11
ging nog een Roode Kruistrein
waarin ongeveert400 gewonde Duit-
schers op hun doortocht naar Duitsch
land van Hamont naar Roermond.
Deze zyn aan het ongeluk ontsnapt.
Te Weert zijn reeds 18 zwaar
verminkten opgenomen. Hamont ia
ook zeer geteisterd. Te Budel (N.Br.)
werden op verschillende plaatsen de
ruiten ingeslagen.
De oorzaak moet worden gezocht
in het feit, dat de Duitsche geweren
munitie, die ter verzending naar
Duitschland aan het Station Hamont
waren opgesteld, in brand zyn ge
stoken, hetwelk vermoedelyk de
ontploffing veroorzaakte.
Volgens verklaringen van oogge
tuigen zouden Hollandsche militairen
bij de ramp het leven hebben verloren.
Men seint ons van andere zyde
inzake de ontploffing te Hamont het
volgende bericht van de grens:
Gisterenavond zyn by Hamont
twee Duitsche munitietrelnen in de
lucht gevlogen. Men spreekt van
1400 tot 2000 dooden en gewonden.
In elk geval zyn reeds te Budel
meer dan 150 dooden en gewonden
aangebracht. De gewonden zyn onder
gebracht in het patronaatsgebouw,
een groote zaal van het klooster, en
in de school.
Van alle zijden wordt hulp verleend.
De doktoren uit Eindhoven zyn
verzocht onmiddellijk ter hulp te
snellen. Er zijn ook een aantal
Hollandsche militairen te Hamont.
Naar beweerd wordt zouden ge
wonden onder hen zijn. Naar men
zegt hebben kinderen van ongeveer
tien jaar in de nabijheid van de
munitietreinen met vuur gespeeld
~*i zoo de ramp veroorzaakt.
Men berichtte, dat 600 Hollandsche
militairen naar Hamont ter hulp zijn
gesneld. Niemand mag over de Bel
gische grens.
Uit Roermond seint men ons, dat
-) oorzaak van de ontploffing aan
kwaad willigheid te wyten is. Er wor
den nog meerdere ontploffingen ver
wacht, daar de munitietrein in brand
moet staan.
Het ziekenhuis en weeshuis zyn
vol gewonden. Den geheelen nacht
werd uit Weert alle hulp toegezonden.
Oldenzaal, 19 Nov. Gisterenavond
tydens de ontploffing te Hamont is
te Oldenzaal een hevige luchtdruk
waargenomen.
Eindhoven, 19 Nov. De te Hamont
gedetacheerde Nederl. militairen zyn
naar men vreest allen bij de ramp
gedood.
De Duitsche Kroonprln».
Men meldt ons uit Amsterdam.
Het staat vast dat de Duitsche
Kroonprins op Wieringen wordt ge
ïnterneerd. Hy zal daar vermoedelyk
Donderdag of Vrydag arriveeren.
Ontploffing (o Brussel.
Volgens geruchten uit Brussel zyn
2 munitietreinen in de Haarbeek-
statie in de lucht gevlogen. Er zyn
verscheidene slachtoffers.
Nadere byzonderheden ontbreken
üe schipvaart.
Luidens alhier ontvangen officieele
mededeelingen uit Engeland, wordt
een vaargeul schoongeveegd tusschen
Nederland en Engeland, welke zal
worden betond en verlicht.
Deze vaargeul zal in 10 h 14 dagen
gereed zyn, waarna de vaart van
Nederlandsche schepen op Engeland
wordt toegestaan. Falmouth moet
worden aangedaan om instructie.
Ook het Suez-kanaal is weder ge
opend.
Aanbesteding
Door de Directie van 'a Rijkswerf
alhier, werd hedenmorgen aanbesteed
het maken van fundeeringen en
de daarmede in verband staande
werken voor eene nieuw te bouwen
ketelmakery, waarvoor werd inge
schreven als volgt:
P. Rosenhart, Heemstede, f60.329;
J. Lemmink, Enschedé, f 58.880
W. J. Braggaar, Helder, f 53.615;
I. L. van Os, Helder, 53.500;
A. Oostdyk, Heen vliet, f 53.280;
T. Dry ver, Helder, f 53.200;
R. N. van Os, Helder, f 50.890;
Gebrs. van Pelt, Helder, f50.579;
H. Wyker, Helder, f 49.994;
A. Krynen, Helder, f 49.871;
H Starren burg en Boerdijk, Helder,
[48.240
F. J. Tromp, Zaandam, f 48.000
J. Spruit, Helder, f 48.000
A. H. Hilhorst, Helder, f 47.518
J. Smit, Helder, f 47.400;
P. van Heyst, Velsen f 47.100;
J. de Vries, Helder, f 44.460.
Burgerlijke Stand v. Helder.
16 tot en met 18 Nov. 1918.
BEVALLEND. Boerhoop- Vogel,
z.M. v. Daalen -Rooff, d.C. Feij -
Riemers, z.J. Neyts-Riemers, z.
A. Bouthoorn - Warnar, z.
OVERLEDENJ. C. Bruijnzeel, 40j.
W. J. v. Neck, 69 j. A. Hoogschagen,
40 j. E. W. v. Marle, 15 j. L. J. E.
Flietstra, 4 j. J. de Vries, 85 j. A.
Kraaijenoord, 19 j. A. Vonk-wed.
H. Kwant, 74 j. A. M. Brink-Otten,
33 j. T. Noorloos, 2 j. M. C. Hofman -
wed. P. v. C. Bolier, 76 j. G. Bruin-
Kooij, 41 j. M. C. Buck—Kramer, 39 j.
E. Coltof, 2 m. R. Doves-Keetman,
34 j.
AAARiNEBËRlCHTEN.
RU Kou. bealult v»u 15 Nov«n.ber 19,8 lemat
1 Deca en ber aaa schout- bü nscht J J R.m bonnet,
judr nt, in ■niungewunen dUner. van Hara
Majasislt de Soninglo, op gfjo verzook. a.rvol
ont'Uj uit den za«dlenst verleend, onder toe-
keutl' g Tin penaloan en mar. dank betuiging
voor de door hem ».*u don 1-nde bewezari goede
diensten.
Ds luitenant ter z»o der 2e kl, A W, Turk,
van dan M*rlnelnch>v artdlenat, wordt 19Nov.
1918 g.cteld tar baBcbikkiog
Met dan löden Novarwbor Is de lulteusul tar
zee der 2e kl coarine-reserva N. 8 Hstlog
onthoven van den werkelljken dientt.
De lultenint ter zee der Se kl. marine-reserve
J. Tmfboer wordt zo N v.mbar ontheven vin
hat bevel over Hr. Ms. Brtgi eu gaplaatat
booid Hr. Ma. WachtBChtp Willemsoord.
Opgave van overgeplaatste ond»ïo£Hclweo der
zvemacht. Op 80 November 1918: aoblopsr B.
Harltg» van Hr Mi Brsga n*xr Hr M».
Wachischio WlllemHoord s.rgaantkunatabel C,
van der Wel van Hr. Ma Br.ga naar Hr Me.
Ballons; mach nedrljvermsjoor W A de Kol
van Hr. Ma Braga naar Hr Ms Van Sieük. Op
81 Novembersargaantbotieller H J Beuneman
van Hr. Ms. Wachtschip Willemsoord naar
Terachaillng
VlSSCHERIJBEKiCMTEN.
16 Nov Door 26 hordei*.-100 tongen, per stuk
f 186 a t 0.— 200 m ddeitongen, per atnk f091
a f 0.—100 kleine to gen. per stuk f 0.80 a
f 0 - 0 tarbot, per «tuk f .-af-, 30
khtsn cetsohol, per klat f88.— a I 45 800
kisten klalna schol, per kist 10.—CIO kisten
scharren, per kiai f 6 60 a f760; 60 roggen, per
■tak f 1 - 6 ksbeljsuweo, per stuk t 6 60.
18 Nov. 8 koiders70 tongen, p. et f 1.86, 200
mtddeltongeo, per stuk f 0.70 a f080; 60 kleine
tongen, te. ati-k f0 80, SOroggeu. per atuk 11.—
3 kielen sehelvieih. per kist f 45 14 kisten
zetschol, per kist f 80 - a Si 14 kisten
kleine echol. per klet f 10; 2 SlBlen schuiten, per
kist f 6.-.
16 November. Door «6 kordera: 90 kisten
kleine schol, per kist f 10; 18U kisten scharen,
per klet f 66» a f 7.50.
Schuiten naar z»e.
MARKTBERICHTEN
