HELOERSCHE COURANT
Tweede Blad.
•a» Donderdag 21 November'18
PLAATSEL'JK H'EUWS.
Derde Marine-Concert.
De Muziek-Commissie doet haar
best zich van de medewerking van
solisten te verzekeren, daarmede de
aantrekkelijkheid der veertiendaag-
sche marine-concerten ten zeerste
verhoogend. Voor het derde concert
was mejuffrouw Jeanne Lürsen Wor-
merveer) zoo welwillend hare mede
werking te verleenen. Zij heeft een
omvangrijk, prachtig altgeluid en
groote muzikaliteit hetgeen voor de
toekomst de beste beloften geeft om
trent haar optreden. Zij zong voor
de pauze een Air uit de opera „Sam-
son et Délia" van Saint-Saens. Reeds
toen bekoorde zij wegens dé kracht en
de vastheid van haar zang, haar adem
haling en uitspraak.
In de Hollandsche liederen, na de
pauze kwamen deze eigenschappen
eveneens naar voren. Zij vertolkte
een compositie van J. Rh ken, „Inde
Kathedraal" van H. W. G. van Nieu-
wenhoven „Ik was in den hemel",
van onzen stadgenoot A. J. Leendens,
„Hymne aan den Vrede", waarin zij
door opvatting en vertolking van haar
groote muzikaliteit blijk gaf. Bij de
Samson-aria was het orkest de bege-,
leidster (orkestreering van den heer
Hazebroek)de drie Nederlandsche
liederen vonden hun accompagnateur
in den heer Leewens op denTivoli-
vleugel. Diens „Hymne aan den
Vrede", ofschoon op wat onderwet-
sche en rhetorische woorden gecom
poneerd, vertolkte in schoone klanken
en beelden diens gevoelens bij het
einde van den oorlog en dit vielzeer
in den smaak bij het publiek.
Overigens waren voor het orkest
zelf de openingsraarsch (Marche
héroïque van Saint Saens) bestemd,
en aan het einde van het eerste deel
de fraaie ouverture „Fricdensfeier"
van Reinech, waarbij op gelukkige
en verrassende wijze de bekende Jubel-
hymne van Handel „Seht er komrat
mit Preis gekiönt" verwerkt was,
die begeleid wenl door de statige klan
ken van een koraal van denzelfden
componist; een fraai nummer, dat
zeer in den smaak viel.
Na de pauze werd een concert
ouverture van den directeur-dirigent
gespeeld met bijzondere bekoringen,
terwijl als slotnummer een viertal
stukjes van L. Délibes (Coppelia Bal
let) een geestig slot vormde. Op gees
tige wijze waren door den componist
van de „Carmen" allerlei motieven
aangewend en ook dit nummer
sloeg in.
Alles en alles een fraai concert.
Aan mejuffrouw Lürsen werden
onder enthousiasme van het publiek
bloemen aangeboden.
Eor adres.
Door den Algemeenen Bond van
Onderofficieren der Kon. Mar. en het
korps MarinierB, den Bond van Ond-
offc.-mach.dr. en -stokers bij de Ma
rine „Voorwaarts", den Bond van
Korporaals der Kon. Marine en den
Bond voor minder Marine-personeel
iö onderstaand adres aan de regeering
verzonden
Geven met verschuldigden eerbied
te kennen
de Hoofdbesturen van de onder
staande Vereenigingen, ten deze do
micilie kiezende Hoofdgracht 57/68
te Helder,
dat zij met instemming hebben
kennis genomen van de toezegging
van Z. Exc. den Minister van Oorlog
in de Tweede Kamer, om in de weer
macht democratische maatregelen
door te voeren
dat, hoewel tot de weermacht ook
de Marine behoort, van de zijde van
Z. E. den minister van Marine nog
niets is vernomen en zelfs antwoor
den op adressen van Bonden van
marine-personeel, bevattende verzoe
ken, die door Z. E. den minister van
Oorlog reeds zijn toegestaan, «og niet
zyn ingekomen;
dat echter ook in 't algemeen de
door Z. E. den minister van Oorlog
toegezegde verbeteringen niet meer
voldoende zijn, om in deze tijden bej
vrediging te schenken
dat adressanten U we Regeering dan
ook met den grootsten ernst verzoe
ken het in bijgaande Memorie van
Toelichting opgenomen program min
stens als grondslag te nemen voor
de verwezen'ijking der democratisch»
idee in de weermacht
dat daarmede de geest yan het
personeel' ten zeerste zal worden ge-
baat, hetgeen niet anders dan de
weermacht ten goede zal komen, in 1
welk verbandop spoedig antwoord
wordt aangedrongen.
Hetwelk doende, enz.
Het adres is van eene uitvoerige
memorie van toelichting en een pro
gramma voorzien, welk programma
wij hieronder in zijn geheel laten
volgen.
1. Wettelijke regeling der
rechtspositie.
a. Premievrij pensioen voor wedu
wen en weezen.
b. Vrije verpleging ook voor de
gezinnen in den uitgebreidsten zin.
c. Afschaffiog van het administra
tieve ontslag en terugstelling.
d. Vergoeding wegens vervallen
pensioenrech'en van vroeger admini
stratief ontslagenen.
--e. Doorvoering van de door de
Staatscommissie 1918 ontworpen
salarisregeling, met inachtneming der
Dota's van de leden De Nljs en Smith
en 't salaris-comité.
f. Ontslag aan alle overdieners
met vergoeding evenals dienstplich
tigen tot zij werk hebben.
g. Verleenen van jsea maanden
verlof met behoud van tractement
aan pensioengerechtigde overdieners
en opgeroepen gepensionneerden.
h. Toekenning verhoogd pensioen
aan sub g genoemden.
2. Erkenning der vak-organisaties
van militairen.
a. Overleg met Hoofd- en Afdee-
lingsbesturen subsidiair instelling van
Commissies inzake de materieele
belangen.
b. Wijziging van 't verzoekrecht
zooals het vroegere art. 18 Baksorder
aangaf.
c. Instelling van een permanente
Commissie van advies met vertegen
woordigers der bonden, zooals ook
voor burgerlijke ambtenaren is inge
steld.
3. Vrijheid van politiek geeste
lijke ontwikkeling.
a. Vrijheid van lectuur.
b. Opheffing van 't verbod van
„Het Anker" en van den Bond van
M. M. P. in Indië.
c. Opheffing van de wettelijke
belemmeringen inzake uitoefeniDg
kiesrecht en verkiesbaarheid.
4. Hervorming Militair Straf- en
Tuchtrecht.
a. Afschaffing militaire recht
spraak in tijd van vrede zonder
uitbreiding der disciplinaire bevoegd
heid der Commandanten.
b. iDtrekkingderInvoeringswetten
voor da Militaire straf- en tucht
wetten 1903.
c. Instelling van tuchtraden.
d. Schorsing der straf bij beklag.
e. Voorwaardelijke strafopschor
ting.
f. Afschaffing provooststraf als
tuchtmiddel.
g. Afschaffing militair salut buiten
dienst.
h. Vergunning om buiten dienst
burgerkleeding te dragen.
5. Eischen, speciaal dienstplich
tigen betreffende:
a. Intrekking der wette,IJjke be
voegdheid, de zeemilitie naar de
Koloniën te zenden.
b. Doorbetaling der kostwinners
vergoeding aan klein-verlofganger
tot zij werk hebben Geen overdien st
wegens ondergane straffen.
De directie van „Casino" zendt
ons het volgende ter plaatsing:
N. V. „Het Hollandsch Tooneel"
(Dir. Louis de VrieB) „Hollandsche
Schouwburg". Oordeel der pers:
Be Dief.
„Telegraaf" 23 September
1918 Louis de Vries had voor
treffelijke mementen, vooral in de
tweede acte Julie Cuypers paste
zich de rol aan, en is daarin zoo goed
geslaagd, dat het een triomf voor haar
geworden is. het was diep men-
schelijk en het „Feu Sacré", sloeg er
zijn vlammen uit.
Na het tweede bedrijf vier maal halen
en een wagen vracht bloemen voor haar
en Louis de Vries. Met genoegen heb
ben we naar den Heer Erfman ge
keken, die wel distinctie had, als
Fernand Lagardes, en dikwijls een
oprecht warme toon trof D.
Iialert zei zijn Sherlok Holmes de
monstratie bijna voortreffelijk
Een veel lichter decór, droeg bij tot
een algemeene impressie die veel
gunstiger was dan toen „Rooyaards"
eunigen tijd geleden op dezelfde plaats
„De Dief" opvoerde.
Algemeen Handelsblad"(van Brug
gen) 29 September 1918 Louis
de Vries is een hartstochtelijk speler
in zulke tafreelen (tweede acte) en
Julie Cuypers geeft hem weinig toe
het publiek laat er zich door begees
teren, de spelers zijn dol op zulk
werk en het publiek geeft hun
gelijk.
BUITENLAND.
België.
De koninklijk» Intocht In Aefwtrpen.
Antwerpen, 19 Nov. Hedenmorgen
deed Koning Albert vergeaeld van
Koningin Elisabeth, Prins Leopold en
Prins Charlee zijn blijde intrede in
de Scheldestad, ingehaald op een
wijze, zooals nooit te voren een vorst
werd begroet. De geestdrift van de
geweldige menigte, die langs den
heelen weg, welke de Koninklijke
familie passeerde in dichte drommen
was geschaard, was niet te beteugelen.
Van tal van vensters werden
bloemen en ruikers op de Koninklijke
auto geworpen, die op sommige
oogenblikken als over een tapijt van
bloemen reed. In de auto's van het
koninklijk paar en de prinsen hoopten
zich chrysanten op. De kap was
bedolven onder de kransen. Zoo zette
de Koning zijn zegetecht door de
stad voort. De sympathieke vorst, die
de generaalsuniform droeg, was
merkbaar onder den indruk van deze
geweldige geestdrift, waardoor de
bevolking, na bevrijd te zijn van vier
jaren moreelen druk, zich liet mee-
sleepen.
De ragearlni ta Brunei.
Antwerpen, 20 Nov. De ministers
zullen Donderdag 21 November naar
Brussel terugkeeren. De Koning zal'
de Kamera plechtig ep Vrijdag 22
dezer openen. Het ministerie zal
onmiddellijk hierna zijn ontslag
nemen.
Volgens het „Hbl." van Antwerpen
zal h^t nieuwe ministerie waarvan
de heer Cooreman voorzitter blijft,
bestaan uit de hesren Paul Zegers,
Renkin en van de Vljvere; dé'heeren
Hysmans en Louis Franck zullen de
liberale party vertegenwoordigen, de
heeren Vandervelde en Anseele de
socialistische.
□ultsohland.
Da demobilisatie.
Volgens alle, door de soldaten-
raden van Frankfort en Mainz ont
vangen berichten heeft het opper
commando de troepen in de hand
en waarborgt het op grond van de
door inzicht verkregen discipline
het geregelde transport. Het ergste
zal echter in de eerstvolgende dagen
komen. Op Mainz rukken drie legers
aan die in 'deze week verwacht
worden.
Over den Rijn is een pontonbrug
gelegd, die alleen moet dienen voor
de marcheerende legers.
Bij het eerste haastige terug-
stroomen der massa's uit het étappen-
gebied zjjn verscheiden ongelukken
gebeurd. Vele der boven, op de trei
nen liggende soldaten zyn in de
tunnels, vooral op het traject Luik-
Aken, dood gedrukt, anderen, die
ingeslapen waren, rolden van de
wagens af. Thans echter, nu het
treinen verkeer met de grootste ojd3
plaats heeft, ztjn de ongevallen tot
een minimum gereduceerd.
Engeland.
Een boodschap vso den koning.
Londen, 19 Nov. De koning en de
koningin, vergezeld door den prins
vas Wales en prinses Mary, reden
hedenmiddag naar het Parlement,
langs den heelen weg luide toegejuicht.
Door den koning werd een bood
schap aan het Parlement gericht,
waarin hij de voor Engeland roemrijk
verloopen strijd herdacht on hulde
bracht aan de leiders - van het leger
en van de vloot.
Aan bet slot wees de koning op
de noodzakelijkheid van hervormingen
in Engeland. Ten opzichte van de
internationale verhoudingen aeide de
koning
Wy moeten eveneens in samen
werking met onze bondgenooten en
de andere volkeren een organisatie
in het leven roepen, welke de risico
van de internationalen twist zal
verminderen en de verpletterende
lasten van marine- en legerbewape-
ning verlichten. Het beginsel dat de
macht de wereld beheerscht is ver
nietigd. De rechtvaardigheid en het
internationale recht moeten gelden.
Vereenigda Staten.
Da voedselvoorziening van Europa.
Washington, 18 Nov. Hoover, de
Amerikaansche voedselregelaar, ver-
klaardev.het volgende, alvorens naar
Europa te vertrekken.
Van de 302 millioen menschen in
Europa, hebben alleen dien in Zuid-
Rusland, Denemarken, Hongarije, te
zamen 40 millioen menschen, genoeg
voedsel om zonder invoeren den vol
genden oogst te kunnen afwachten.
Amerika heeft een overschot van 18
a 20 millioen ton levensmiddelen, en
de toestand kan worden beheerscht
indien deze hoeveelheid kan worden
getransporteerd.
De moeilijkheden worden vermeer
derd door het feit dat meer dan 200
millioen menschen thans ongeregeld
heden doormaken, terwijl de boeren
hunne producten niet meer ter markt
brengen, en zoodoende de steden be-
bemoeilijken.
De eerste overweging moet zijn om
de blokkade zooveel mogelijk op te
heffeo, zoodat de gerantsoeneerde
neutralen hunne volkeren kunnen
verzorgen.
Een ander vraagstuk leveren de
50 millioen menschen in Noord-Rus-
land, waar de bevolking ontoeganke-
lyk is door de ineenstorting van het
transportverkeer. Millioenen zullen
daar dezen winter van hulp verstoken
blyven.
Een andere moeilijkheid is de toe
stand van de vijandelijke volkeren,
ongeveer 90 millioen in aantal.
New-York, 20 Nov. Er zijn thanö
schepen op weg naar Europa met
200.000 ton levensmiddelen voor de
bevolkingen van Frankrijk, Belgis en
Oostenrijk. De schepen gaan met ver
zegelde orders naar Gibraltar, Briatol
en de Kanaalhavens.
FIuiim.
Stefani meldt uit Rome, dat Itali-
aansche troepen gisteren met gealli
eerde contingenten de stad Fiume
hebben bezet, ter handhaving van de
orde. Volgens Stefani had de intocht
der Italiaansche troepen zonder inci
denten en „onder groote geestdrift"
plaats.
Da uitlawing dar daikbaatan.
Londen, 20 November. Admiraal
Tyrwhitt heeft aan boord van zijn
vlaggeschip 30 mijlen van Harwich
vanochtend omstreeks het aanbreken
van den dag de overgave van de
eerste twintig Duitsche duikbooten
aanvaard. De booten gaan onder hun
eigen bemanningen naar Harwich.
TWEEOE KAMER.
Dinsdag, 19 Novsmfear.
De heer Schaper (8.D.A.P.)
deelt mede, gereed te zijn met de
nota van wijziging betreffende zijn
ontwerp aangaande den 8-uren dag.
Op zijn voorstel wordt, in verband
met den toestand van den heer
Troelstra, die wegens on
gesteldheid voorloopig
niet aanwezig kanzfin, het
ontwerp tot instelling van een com
missie voor buitenlahdsche aange
legenheden voorloopig van de agenda
afgevoerd.
Zonder stemming worden een aan
tal kleine ontwerpen aangenomen.
De militaire interpella
ties worden voortgezet.
De heer Schokking (c.-h.) be
toogt, dat aan de Vrijdag door den
heer Schaper uitgesproken rede ter
verdediging van de houding van den
heer Troelstra, elke grond ontbrak.
Het volk heeft bewezen, dat mr.
Troelstra zich inderdaad heeft vergist.
Spr. acht, ook na het Rottevdamsche
congres, alsnog een ondubbelzinnige
verklaring omtrent de' houding van
den heer Troelstra noodig. Er is nog
altyd plaats voor de opvatting, dat
de S.D.A.P. wil grijpen naar de macht
met onwettige middelen.
De heer N o 1 e n s, (r.-k.) zegt, dat
het in ieder geval duidelijk is ge
weest, dat men werkelijk naar de
macht heeft willen grijpen. Spr.
toont dit aan met citaten uit de
rede van den heer Troelstra en „Het
Volk". Na deze rede volgde applaus
van de partygenooten, die zich dus
allen om den leider schaarden.
In elk geval heeft men in de
plaats der constitutioneele monarchie
de arbeiders en soldatenraden willen
stellen. Hoe kan men dit echter
rijmen met zijn eed op de Grond
wet? De rechtsgrond was de nood
zakelijkheid en onmisbaarheid. Spr.
heeft zich afgevraagd, hoe Troelstra,
die getoond heeft democraat te zijn,
tot een dergelijken ondemocratischen
rechtsgrond kon komen en zich kon
stellen op het standpunt te zijn de
beste, de a r i s t o s.
Spr. wijst op de gevaren, welke
een revolutie zouden hebben mede
gebracht. Inmenging van het buiten
land was zelfs niet onwaarschijnlijk
en welk een verwarring ia arbeid
en zakenleven zou zijn gesticht;
welk een angst zou zijn gebracht
over ons land. Spreker stelt er
daarom prijs op, deze pertinente
vraag te stellenVerwerpt gij sociaal-
