COURANT
I
Herman Nypels' Modemagazijn,
GtOEMOBIUSEERDEN.
HEEIEISTOFFEM,
Firn I. SiUNWALD,
Eerste Blad.
a
ZUIVER WOLLEN
ito. 5019
ZATERDA5 SO NOVEMBER WW
MAKKAKi
Ullgmr! O. DE
Op- en ondurg»ng van Zon si Haan
*n tijd va» boegwater (Texel).
(Wlstertljd.)
Maau Zon {Jgg
Dec. ep: onder: ep: endart.m.bjb.
Zondag 1 ra. 5.31a. 226 7 48 S19 6B 640
Maandtg S 6 87 Z8S748 6 43 6 60 7.10
Dinsdag S 733 316 7.61 8 48 7 88 7.B5
Woen*d. 4 8.31 n 4 81 7 61 8 47 8.19 8 35
Dendeid. 6 9.19. 6S2 7.S4 8.47 845 80
VrVdag #67 639 T66 847 918 936
Zeterdeg 7 .1018. 798 7 67 8 48108 18.10
tUlTMUAND.
OptMo 7QOO ww.
Abenn»
rijs s <ii de stad t 1.10, per poet I 1.35, Bolton la wd f 2.35.
Losse ex. 3 cent
Duitsehianë.
Oe voorgeschiedenis van den
oorlog.
Prof. Hans Delbrük komt in de
„Vorwarts" er tegen op, dat het
rapport van den Beierschen gezant
Lerchenfeld.deor Eisner gepubliceerd,
beschouwd wordt als een onthulling
van een dusver onbekende schuld
van de Duitache regeering aan het
uitbreken van den "wereldoorlog. Hij
meent, dat het rapport weinig nieuws
bevat en concludeert na de bespre
king ervan aldus: aDe ontzaglijke
dwaling van de Duitsche regeering
was, dat ze geloofde, dat Rusland
zich zou schikken in de deemoedi-
ging van Serviö, en do ontzaglijke
dwaling van den Duitschen generalen
staf was, dat hij meende, dat het
Duitsche leger iq vier weken met
Frankrijk zou hebben afgerekend.
Men mag over deze dwalingen oor-
ieelen zoo streng en zoo hard als
men wil, in geen geval echter heb
ben ze iets te maken met de besehul
diging, dat de Duitsche regeering
den oorlog had aangestookt en er op
aanstuurde. De wereldoorlog is uit
gegaan van het pansl&vistisch-auto-
cratische Rusland, en als Duitschland
Oostenrijk tet krachtig optreden heeft
aangezet, dan heeft het dat gedaan
in de hoop, den wereldoorlog daar
mee niot te ontketenen, doch juist
te voorkomen. Dat ken men opmakeu
uit hetgeen tot dusver reeds is ge
publiceerd, en dat wordt deor do
publicaties van graaf Lerchenfeld
slechts bevestigd."
De radactie van do „Vorwarts0
merkt hierbij op, dat zij het met
Delbrtlck oneens is, al erkent ze dat
men de schuld van de oorlogshitsers
aan de andere zijde ook niet mag
vergeten.
Frankrijk.
Bezoek van den Eageluhan koning
aan Parijs.
'Met groot enthousiasme is de
Engelsche koning door de Parijsche
bevolking ontvangen. Donderdag
middag bracht Z.M. een bezoek aan
den president op het Elyssée. Tijdens
den maaltijd hield hij een toespraak,
waarin hij zijn vreugde betuigde, de
gast van den president te zijn, de
gebeurtenissen der oorlogsjaren her
dacht en de geallieerde legers en hun
aanvoerders, met name Foch, hul
digde. Hij wenschte het Fransche
volk geluk met de overwinning na
den gemeenschappelyken strijd met
het Fngelsche volk, waardoor beide
nader tot elkaar zijn gebracht.
President Poincaré wees op het
schitterende schouwspel, dat het ter
hulp snollen van alle Engolschen
dominions en koloniën bood. Hy
bracht hulde aan het Engelsche leger
en de Engelsche vloot en gaf den
koning de verzekering, dat het
Fransche volk dit alles nooit ver-1
geten kan; immer zal het zich de
groote diensten door Engeland be
wezen, herinneren. In het vuur der
veldslagen is de vriendschap van
vóór dan oorlog veranderd in een
krachtig bondgenootschap dat in de
a.s. vredesbesprekingen opnieuw zijn
reden van bestaan zal vinden en
waarvan de nuttige gevelgen niet
met het einde van den strijd sullen
verdwijnen.
Oostenrijk.
Zelfbeschikkingsrecht,
Men schrijft uit Zürich d.d. 25 Nor.
Er komen van onze oostelijke na
buren steeds zonderlinger berichten.
Het vorstendom Lichtenstein, dat in
de eerste dagen van verwarring sterke
neiging toonde, om zich bij de Zwit-
serschc Eedgenootsohap aan te slui
ten, wil nu (niet lachen s.v.p.) met
zijn 9124 inwoners toch liever een
koninkrijk blijven.
De Vorarlbergers willen door een
volksstemming de beslissing over hun
toekomstige verhouding tot Zwitser
land. Maar in geen geval willen zij
zich laten vernederen tot zooiets als
een provincie van Duitsch-Oostenrjjk,
die van uit de sociaal-democratische
„Zentral Stelle" in Weenen geregeerd
wordt. Komt de schikking met Zwit
serland niet tot stand, dan willen zij
een onafhankelijke staat vormen, die
in Weenen door een eigen gezant
vertegenwoordigd zal worden.
En de Kaiser-treue" Tirolers den
ken er al niot anders over. Kooit
zullen tij voor de roode vlag buigen.
God en de Keizer, dat was tot
op heden hun parool. En zoosalhet
blijven
Het vredes-congres van den Volke
renbond kan nog zoaderlinge-dingen
aan den dag brengen.
Hst vargssn van da „Canpania".
In ons vorig nr. hebben wü gemeld,
dat de Cunard-boot „Campania" in de
Firth of Forth gezonken was. Engel
sche bladen melden nu, dat het
ongeluk zich als' volgt heeft toege
dragen. Het schip sloeg tijdens een
storm van zijn ankers en kwam in
aanvaring met een linie-schip, waar
door het' lek werd en zonk voor het
op strand gezet kon worden. De
„Campania" had sedert eenigen tijd
dienst gedaaa als moederschip voor
zeevliegtuigen.
lng«zond«n meded««ling.
Ultgibnlli keuze In: Helder.
Ho«r«n Handschoonen («tof en glacé) - Cachonez -
wollen Shawls - Slobkousen - Fantasiesokken - Over
hemden - Boorden - Manchetten - Paraplutos - Wandel
stokken - Fantasie zakdoekjes - Luxe artikelen - wollen
en katoenen Truien - Toilet-artikelen - Ban de Cologne -
Parfums etc.
Zie onze étalage*.
Wi| zi|n niet duur.
regel 16 cent.
De „Campania" en haar zusterschip
„Lucania" waren '600 veet lang. Zij
waren in 1898 gebouwd en hadden
verscheiden jaren het record voor
snelle reizen over den Oceaan
houden.
BIBMMLAttO.
Di «x-ktiztr.
V. 1. seint uit Londen
De „Daily Express" verneemt, dat
het den keizer niet zal toegestaan
worden in Holland te blijven. De
geallieerden zullen aan de Holland-
■che regeering het verzoek overhan
digen hem aan de gerechtigheid uit
te leveren. De Fransche en Britschö
regeeringen kwamen tot een besluit
betreffende het recht van zulk eeu
verzoek. De neoiige stappen zullen
besproken worden, wanneer Clemen-
ceau naar Londen komt.
Het „Hdbl." meent, dat het hoog
tijd wordt, dat de regeering haar
standpunt ten opzichte van het ver-
blyf van den keizer en den kroonprins
hier te lande, uiteenzet. Ivenmin
als de keizer schijnt de kroonprins
als militair beschouwt te worden.
Vraagt men zegt het „Hdbl."
of het veel verschil maakt, of een
vreemdeling als militair dan wel als
burger wordt geïnterneerd, dan zy
geantweord, vooreerst, dat de inter-
neering van vreemde militairen plicht,
die van vreemde burgers alleen be-
votgdheid is van de Regeering, ver
volgens, dat de interneering als
militair met zich brengt de zorg,
dat de geïnterneerde het land niet
verlaat, terwijl die als burger krach
tens uitdrukkelijke bepaling van de
wet van 17 Juni van dit jaar de
vrijheid van den geïnterneerde om
naar het buitenland te gaan, waar
heen dan oek, onverlet laat.
Onze Regeering schijnt, ondanks
de door de vreemde pers geveerde
campagne, blijkens de verklaring van
den miaister-president in de Kamer,
reden te hebbem zich niet te ver
ontrusten; trouwens, de moeilijk
heden kunnen pas rijzen wanneer
door eeno of meer bepaalde Regee
ringen de uitlevering van onze beide
hooge gasten wordt geöiacht. Dit
sluit «venwel niet uit, dat de Re
geering, die hen hier te lande heeft
toegelaten en zich met hunne ver
blijfplaats heeft bezig gehouden, goed
moet weten en duidelijk moet zeggen,
krachtens welk recht, zij dit deed.
S.s. „Frlsla".
Do „Frisia" van de Kon. Holland-
sche Lloyd, komende van Zuid-
Amerika, is Donderdagavond te half-
tien de haven van IJmuiden binnen-
geloepen.
Bnzs pstrsleumbtstei.
Ka vjjftien maanden in de haven
van Amsterdam te hebben opgelegen
is het tankstoomsehip „Rotterdam"
van ,de American Petreleum Cy.,
Woensdagnacht van IJmuiden door
het Engelsche Kanaal naar New-York
vertrekken om aldaar olie te laden.
tlaltiag der sigarenfabrieken.
Op de Woensdag j.1. gehouden
vergadering der besturen van de
verschillenden sigarenfabrikantenver-
eenigingen 1 is besloten, Vrijdag 6
December alle sigarenfabrieken stop
te setten wegens bezwarende uit-
voerbepalingen.
R|ksklaadlag.
Naar aanleiding van critiek ep den
arbeid der RffkskleedingYOorziening
geoefend, meldt ons het Ned. Oorr.
bureau, dat het ep zich zelf niet on
verklaarbaar is, wanneer in dekrin
gen vsn vakmannen sekere neiging
bestaat om de R. K. V. veeleer tegen
te werken dan haar steun te ver-
leenen. Immers het doel, dat de
leider der R. K. V. vóór alles voor
oogen stond, is geweest te zorgen,
dat in den kouden tyd een groote
hoeveelheid warme kleeding ter be
schikking der weinig koopkrachtige
bevolking zeu kunnen komen. Dit
kon bereikt worden doer zelf goed-
koope kleeding op de markt te bren
gen, maar daarnevena vertrouwde
men, dat, als gevelg daarvan, ook
de prijzen in den vrijen handel zouden
moeten dalen. Wanneer dan nu ook
door handelaars wordt beweerd, dat
zij in staat zijn nog beter te leveren
aan de R. K. V., hetzij tegen lagere
prijzen een gelijke of tegen dezelfde
prijzen een betere qualiteit, dan kan
dit doer de R. K. V. niet anders dan
met genoegen worden gezienalthans
indien da bewering oek in daden
wordt omgezet. Het tweeledig doel,
dat de de R. K. V. zich voorstelde,
zeu dan volledig z|{n bereikt.
Intusschen dient te worden afge
wacht, of de handel inderdaad in staat
zal sijn de bevolking beter te voor
zien dan de R. K. V. Voorloopig kan
als vaststaande-werden aangenomen,
dat de prijzen, waarvoor de R. K. V.
levert, b| even goede kwaliteit, be
langrijk lager zijn dan thans voor den
handel worden genoteerd.
Wanneer er dan ook gemeente
besturen mochten zijn die, onder den
invloed van belanghebbende winke
liers, nog niet de noodige kleeding-
stukken mochten hebben besteld, dan
mogen zij wel bedenken, dat zij daar
door een grove verantwoordelijkheid
ep zich nemen voor een gebrek aan
kleeding althans klseding, die de
min-gegoeden kunnen betalen wan
neer straks de barre koude komt.
Zij mogen er ook indachtig aan zijn,
dat het juist om dezen zooveel moge
lijk togemoet te komen, wenBchelijk
is den verkoop van distributie-klee-
dlng te doen geschieden door de ge
wone winkeliers, maar dat daartoe
geenerlei verplichting bestaat. Moch
ten er plaatsen zfjn, waar de winke
liers niet aan dezen verkeop willen
medewerkei, dan kunnen de gemeen
tebesturen dien zelf ter hand nemen.
Ten slotte moge worden opgemerkt
dat in de prijzen, waarvoor de ver
schillende goederen door den winke
lier aan het publiek zullen worden
geleverd, is berekend een winstmarge
van 10-percent veor gemeente en
winkelier, terwijl ook alle exploitatie
kosten der R. K. Y. door die prijzen
gedekt zijn, zoodat deze distributie
zich zelf geheel bedruipt.
Dl bewaking dir Ruxtliche
kr|gs|nvang«mn.
Men schrijft uit Balk aan het „Hbl."
De bewaking der Russische krijgs
gevangenen in het kamp Gaacterland
blijft onvoldoende: Met de meeste
brutaliteit wordt door de gevangenen
opgetreden. Ze treden b.v. woningen
binnen, waar men aan tafel zit en
schikken mee aan. Diefstallen wor
den eiken nacht gepleegd. Er zijn
al twee varkens gestolen. Aan auto
riteiten is beter toezicht gevraagd.
Prov. Staten van Noord-Hollasd.
Haven Ewljckssluis.
Ged. Staten stellen voor ten behoeve
van den Anna-Paulownapolder, ter
tegemoetkoming in de kosten van
onderhoud der haven aan de van
Ewijcksluis en van de daarvoor
liggende vaargeul en vangdam, over
het jaar 1919 en de volgende vier
jaren eene jaarlijksche bijdrage be
schikbaar te stellen van een derde
jelte van het bedrag dezer kosten,
mits niet te boven gaande de som
van f 1200, en onder voorwaarde, dat
door het Rijk en door den Anna-
Paulownapolder eene gelijke bijdrage
worde verleend en door het Bestuur
van den polder worde voldaan aan de
voorwaarden, die het Rijk zal meenen
aan zljne subsidie te moeten verbinden.
Raadaoverzloht.
In verschillende epzichten was de
raadszitting van Dinsdagavond be
langrijk. 't Was een lange agenda,
die afgewerkt moest worden, en het
was niet door haar onbeduidendheid,
dat zij zoo lang was. Men heeft, vóór
de jaarlyksche begrooting steeds zoo'n
opruiming; allerlei belangr(jk«kwes
ties worden dan afgedaan/ die de
behandeling der begreoting verlichten
en bekorten.
In de eerste plaats betrof het hier
een< voorstel tot nadere regeling van
de onderwijzers-salarissen. Het bleek
n.1. dat voor de huidige aanvangs
salarissen, (voor hoofden van scholen
f1800.-, 1 Jan. 1919 f 1400.-) voor
klasse-onderwijzers f 650.—, geen
geschikte sollicitanten waren te
vinden voor vacatures. Om deze
redenem hadden B. en W. een andere
regeling gemaakt, waardoor die aan
vangssalarissen werden gebracht op
f1760.— resp. f800.—. Een mooie
vooruitgang dus. Verder waren nog
eenige verbeteringen voorgesteld, o.a.
voor de gehuwde enderwyzeres deze
belangrijke, dat het z.g. zwanger
schapsverlof, dat tot »u toe verleend
werd onder gedeeltelijke inhouding
van loon, in den vervolge zal worden
gegeven met volle behoud van loon.
Met «en on ander was een totaal
bedrag van pl. m. f 20.000.— gemoeid,
on B. en W. waren zoo gelukkig,
dat ze dit reeds konden „verwerken"
in de begrooting voor 1919.
Nu waren er op de voorstellen van
het Dagelijksch Bestuur eenige amen
dementen ingediend doer den wet
houder van flnantien, dan heer
Grunwald, die nog iets verder gingen.
De wet schrijft namelijk voor, dat de
hoofden van scholen, boven hun
jaarwedde, vrije woning genieten, of,
bij gebreke daarvan, een minimum
tegemoetkoming. En nu redeneerde
de heer Grunwald voorzeker niet ten
onrechte—,aldus: ds tegenwoordige
tijden veroorloven een hoofd niet om
een behoorlijke woniDg te vinden
onder f350.— h f400.— en zoo had
de heer'Grunwald het voorstel van
B. en W., dat deze huishuur-vergoeding
regelde en dat daarvoor f 800 uittrok,
in dien geest gewijzigd. Wanneer een
schoolhoofd geen andere woning kan
krijgen dan van f450.- of f500.-
aldus de heer Grunwald, zou h|j uit
zjja salaris bij mosten passen en dat
is in strijd met ds bedeeling vands
wet. Verder was sr van dien heer
eene wijziging om voor de periodieke
verhoogingen mede te laten tellen de
vaate, zoowel als de tijdelijke dienst
jaren, elders doorgebracht. (De tegen
woordige regeling spreekt niet van
tijdelijks dienstjaren). Een amende
ment, om voor het bezit der hoofdact*
f 200.— te geven inplaat» van f 160.
als tot dusver, werd door B. en W.
evergenomen, terwijl tenslotte de heer
Grunwald voorstelde de woninghuur-
vergoeding voor gehuwde onder
wijzers (geen hoofden) thans op f 50.—
gesteld, te yerhoogen tot f150.—.
Geen van deze amendementen kon
genade vinden in de oogen van den
Raad, zoodat de verordening onge
wijzigd werd aangenomen (behoudens
het ééne, door B. en W. overgeno
men amendementje). De heer Van
Breda wilde nog veel verder gaan
en kwam aanzetten met de cijfers,
zooals die door de R. K. onderwijzers
in het bisdom Haarlem zijn opge
maakt, cijfers, die verband houden
met de voorstellen der z.g. „bevre
digingscommissie". Maar die regeling
der „bevredigingscommissie" doelt
op geheel andere onderwijstoestanden;
ep een veel intenser opleiding dan
de huidige en kunnen voor den tegen-
woordigen tijd niet dienen.
De heer Adriaanse vond de ge-
heele regeling „ontijdig" en „onge
zond". Weliswaar werd deze heer
voer die booze woorden op de vin
gers getikt, maar hij verdedigde zich
met te zeggen, dat nauwelijks, een
jaar geleden een nieuwe regeling
was aangenomen, en dat, als men
dan weer ging verheogen, de ge
meente-werklieden en -ambtenarea
toch zeker ook in de termen vielen.
De heer Grunwald kreeg ep zij n beurt
van zijn collega De Ven een tik opjde
vingers, en deze laatste verklaarde, dat
dezelfde heer Grunwald, thans lucb-
tiglijk over een paar duizend guldeas
heenstappende, herhaalde malen in
vergaderingen gezegd had: „Waar.
moet het met onze fiuantiftn heen?"
Alles goed en wel, antwoordde de
heer 'Grunwald, maar als men wil
hebben, dat ik op de gemeentelijke
schatkist ga zitten om die te bewa
ken, had mem m]j geen voorzitter
van de salariscommissie moeten ma
ken. Ook had men dam niet alle
ambtenaars-salarissen moete* op
voeren.
De heer Michels bleek geen voor
stander te zijn van een grooter ma
ken van de verschillen tusschen
hoofden en klasse-onderwijzers. Men
kent het standpunt van de s.d.a.p.
afschaffing van het hoofdschap en
instelling van een republikeinsche
schoei, en zoo was het begrijpelijk,
dat deze heer zeide: laten we dan
aan de ongehuwde onder wij zerskóók
f 50.— voor huishuur vergoedinjpge-
ven. Het is in dezen abnormalen tijd
vaak moeilijker om geschikte kost
huizen te vinden dan voor een ge
trouwd onderwljser een woning.
Zijne opvatting werd door zijn vriend
de Zwart bestreden.
Zooals gezégd, alle amendementen
werden afgestemd, en het vobrstel
vanB. enW. ongewijzigd aangenomen.
Hiermede is eea belangrijke verbete
ring in de positie der Heldersche
onderwijzers gebracht en mogon wij
met grond verwachten, dat het thans
minder moeilijk zal vallen geschikte
krachten aan te voeren dan voorheen.
Het tweed® belangrijke punt van
de ageada was de inrichting van een
nieuw' oven-systeem aan de gasfa
briek. Het was een potje, dat allang
te vuur stond, want reeds in 1914
bleek de oven-eapaciteit ten eene-
male onvoldoende voor de stijgende
behoeften. Maar, de oorlog viel in
en daarmede tot op het uiterste
gereduceerde productie van gas, en
zoo bleef de zaak traineeren, ook al
doordat alle economisch leven stil
lag en het uiterst moeilijk, zoo niet
onmogelijk was de benoodigde ma
chinerieën te krijgen. Nu echter
binnenkort, naar wij hopen, de toe
standen weer normaal beginnen te
worden, drong de tijd om met nieuw®
inrichtingen klaar te komen, en zoo
was dan ook het voorstel ter tafel
gekomen om die oven-inrichting te
wijzigen en daarvoor prijsopgave aan
te vragen. Hiervoor was destijds een
bedrag geraamd van f250.000.—.
Ja, de raad werd er stil van. Het
is geen kleinigheid: tweeéneenhalve
ton te moeten voteeren voor «en
verbouw, terwijl we allemaal weten,
dat een geheel nieuwe fabriek drin
gend noodig ls. En de heer Bierste
ker, en met hem de heer Adriaanse
konden zich begrijpelijker wijze dan
eok niet maar zóó zonder slag ef
stoot aan dit voorstel geven. Wij
willen wel eens wat meer weten,
riepen deze heeren. De Voorzitter
antwoordde, dat men toch, na de des
kundige rapporten, bezwaarlijk meer
verlangen kon. Leeken waren we
allemaal, en allen moesten we ver
trouwen op de rapporten der des
kundigen. De tijd drong, en als we
niet toehapten, konden we den vol
genden zomer niet klaarkomen en...
misschien onvoldoende gas leveren.
Dat was weinig minder dan het
mes op de keel, zooals de heer Bier
steker dan ook uitriep, en toen het
ep stemming aankwam, werd diens
voorstelom de zaak nogmaals aan
het oordeel van deskundigen over
te laten, dan ook met slechts één
stem meerderheid verworpen. Hier
mede was het voorstel-B. en W.
aangenomen, en heeft de zaak haar
beslag gekregen.
In de derde plaats: De achturige
werkdag voor het gemeente-personeel.
Hiermede waren verschillends andere
voorstellen annex, bedoeld tevens als
werkverschaffing voor den a.s. zomer.
Dit bleek al aanstonds een uitermate
vet poütiek kluifje te zijn. Likke
baardend wierpen zich verschillende
heeren op dit malsche boutje en
proefden met hun tong de afdrui
pende lekkernij. Jonge, jonge, riep
de heer Biersteker uit, wat is dat
fijnDat is nu iets, dat ik al zoo
lang gewild heb en wat ik maar niet
gedaan kon krygen. En nu wordt
het je hier als een rijpe appel, wat
zeg ik? als een sappige perzik, me
neer, in je schoot geworpen. Hulde,
hulde, dr iewerf hulde aan de mannen,
die ons dit gebracht hebben Ik hoor
roepen: 'tkost ons een hoop geld!
Wat ia geld, mijneheeren Geld
spielt keine Rolle, wie't langst leeft
heeft toch alles. Geld neem je immer
toch niet mee in je kist? A bahs
Ja. zei de heer Michels, wij waren
net te laat met eea voorstel in dezen
geest. Wij wisten niet, dat B. en W.
hiermede zouden komen, en hadden
zelf een dergelijk voorstel willen in
dienen. Wat doet het er toe van wie
het komt, als het er maar komtl
Maarziet-u, zou die revolutie er
niet een klein beetje aah bijgedragen
hebben? Zou het niet de drang der
arbeidersklasse zijn geweest, die
hiertoe medegewerkt heeft? In de
toelichting worden allerlei dingen
gezegd, waaraan men vroeger niet
dacht. En is het in 's heeren Bier-
steker's gedachtengang geen revolu
tie, dat hij nu zóó praat, terwijl hij
nog verleden jaar, toen spr. eeu aftrek
voor noodzakelijk levensonderhoud
voorstelde, daarvan niets moest
hebben
Nou ja, zei de heer Biersteker, ik
ga daar maar niet op in. We zullen
er bij de begrooting nog wel eeus op
terugkomen. Ik geef die opvatting
dan gaarne aan den heer Michels
cadeau.
De heer Adriaanse smulde van de
zen maaltijdglunderend keek hij nu
den een en dan den ander aan. In
de Voorzitter, dankte voor de hem
gebrachte hulde eu beantwoordde
eenige gestelde vragen. En de 8-urige
arbeidsdag ls in beginsel ingevoerd
in deze gemeentezonder reve-
lutie
W|j van onzen kant brengen even
eens gaarne hulde aan B. en W.
voor deze voorstellen. Zij toonden
daarmede den geest des tijds te be
grijpen en zich te willen aanpassen
aan de zoo snel veranderde maat
schappelijke toestanden. Het ware te
weHSchen, dat meerdere gemeente
besturen (er ztjn er trouwens al enkele
die het deden) zoozeer den nieuwen
toestand begrepen.
Het overige van de lange agenda
was kleingoed. Aangenomen werd,
een voorstel om over Ooteber en No
vember geen verhoogden gasprijs in
rekening te brengen aan hen, die
hun rantsoen hebben overschreden.
De heer De Zwart en met hem
de gansche fractie protesteerde
nog eens weer tegen de wijze waarop
door het "militair gezag duinterreinen
van de waterleiding in gebruik waren
genomen zonder er den Raad in te
kennen, terwijl nu, «m de gemaakte
verdedigingswerken te kunnen be
stendigen, 's Raads goedkeuring werd
gevraagd. Het slot van de agenda
werd, wagens het met rasse schreden
naderend middernachtelijk uur, in
versneld tempo afgewerkt. De heer
Adriaanse wierp nog een balletje op
over de stichting van de onzalige
brikettenfabriek, waarvan we eigen
lek zoo goed als niets weten, en
waarvoor alweer enn verhoogd cre-
diet noodig is, doch deze zaak komt
den volgenden keer op de agenda.
Dan zullen dus ook wij iets over die
kwestie kunnen hooren.
GEMENQO NIEUWS.
MARINE. (Bevordarlnggn).
Bflarrittiird.
Een berucht valsche kaartspeler
werd Woensdag te Delft gearresteerd.
Hij had op het traject Rotterdam -
Delft, een onderofficier ruim f 250
afhandig gemaakt met het bekende
kaartspel een-twee-drie-klaveraas1
Een soldaat, die mede in den coupé
zat, had f 20 verloren. De politie
had moeite deu man tegen het pu
bliek te beschermen.
I»vil Is na spaifbsl.
In den afgeleopen nacht, heeft de
Amsterdamsche politie een inval ge
daan in een berucht speel hel aan den
Amstel No. 186. Een twintigtal per-
senen, die zaten te dobbelen, werden
naar het politiebureau Singel over
gebracht; een hunne*, die zich ver
zette, werd geboeid. Ook de eigenaar
is gearresteerd.
Da 6h<ne»zsnmoord»n.
Voor de Vierde Kamer der Recht
bank te Amsterdam werd Donderdag
behandeld de Chineezen-moerdpartij,
die op Zaterdag 17 Augustus te Am
sterdam heeft plaats gehad. Terecht
stonden achtereenvolgens deCbinee-
sche bootwerker Tcheng Tchou, be
klaagd van moord op zijn landgenoot
Ivan Liang, ook wel genaamd Liang
I. Win, in diens kosthuis aan de
Buiten-Bantammerstraat 8, en de
Chineesche stoker Liang Leedek, oek
wel .genaamd Liang Lee Tack, be
klaagd van doodslag op lijn land-
genooteu Chsn Kam en Tjan Tju,
ook wel genaamd Tang Jee, onder
scheidenlijk gepleegd in een loods
aan de Javakade en in een Chineescb
kosthuis aan de Buiten-Bantammer
straat,
Het 'O. M. eischte tegen Tcheng
Tehou vtjftisn jaar gevangenisstraf.
Esd viskei innestelen.
"Wederom is door de Amsterdamsche
inbrekers een zeldzaam brutaal stukje
uitgehaald, waaruit voor de zooveeiste
maal blijkt, dat de hoofdstad een bende
apachen herbergt, die voor geen klein
geruchtje vervaard is. Toen n.1. Don-
dtrdagnaorgeu 9 uur de heer J. Jansen,
filiaalhouder der cacao- on chocolade
fabriek Gebr. G'rootes, zijn filiaal P.
C. Hooftstraat 110, binnentrad, bleek
hem, dat inbrekers aan het werk
geweest waren en den geheelen
winkel hadden leeggehaald.
Met het oog op don St. Nicolaastijd
lag er een grooten voorraad suiker
en chocoladewerken in het magasün
deze is geheel gestolen. Mea schat
het gewicht van het gestolene op
ongeveer 4000 K.G.
Bij onderzoek bleek, dat de in brekers
door den tuin (uitkomende op het
Schaponburgerpad) zijn binnengeko
men en de achterdeur hebben gefor
ceerd, waarna zij in het onbewoonde
filiaal vrij spel hadden. Daar hebben
zij den geheelen inventaris bijeenge
pakt en deze op een handkar geladen,
M»t 81 Anf-iBtat 1918:
8tok«roiiem»a
0 Bakker
tet korporaalaaechlnedrQreiSo kl.
Matroos la kl.
J H. A. Oeedkaegt
k irartiemeester.
W. 0. Beeve
Met 81 Oetober 194:
Mati eos le kl.
S. W. de Badder
tot metreestUegtoJgmekir B.
S oker le kl.
A Heeven
e M.
M&tiooetorpotonaker
O. A. Weeturop
kerperaaltorpedomeker.
Meiroos le U.
H. tan BUk
t kerperaalselaer.
J. Labrsjfcie
Matroos 8e kl. L.K.
T. Proteoat
aitrooikok.
A. tan KljAderboX
e
Met 1 BoveMber 1918:
Korporaal keneiabel
W. de Jong
tet sargeutkoBttakel.
Met 38 ZToTeKber 1918:
StekeroUemaa
V. den Dekker
tet korporaalmacbinedrOverSekl.
J. J. Sterk
Stoker Se kl.
J. J Bouden
koreoraalterpedomaker.
Menoas 2e kl.
F. W. Betten
aatreasitekenTerpleger.
Mtliooa 8e kl.
0 J Kartets
n a
Maiinier le kl.
G. Jeneen
0. Oltbeff
Stoker le kl.
J. van der Oeid
kerpernalstoker.
A. t. der Oi|n
J. Keern
W. T de Menlder
1. 0. Vleier
0. J de Boe|
e
Met 1 December 19.8:
Kweuleimeeiur
P. J Verelsgers
tot beotsaen.
Metiooskok
P. J B-lmei.
kercoiealkok.
Beotemen
0 t. der idealen
J Bee>el -
saklpper.
Sergeanttorpedlst
M 81u|ter
torpedUtasjeor.
S T toneer
e
A Kleiman
Met 1 Oetober 1918:
Beotemen
H NUtemp
tot sekipoer.
waarmee zij op klaarlichten dag het
perceel verlieten. De niets kwaads
vermoedende omwonenden hebben
n.1. gezien, dat omstreeks 8 uur een
zestal mannen met «en handkar der
firma, voigeladen met kisten den tuin
verlieten
Van de brutale daders nog gesn
spoor. (Tel.)
HAAT8I1JM WtWW.
TTpr-i-
Cenmadiet Stiliisg H«ldar,
B| K. B. is bepaald dat de divisie
voor Binuenlandscben dienst, ge
naamd „Schsepsmacht op ds Schslds"
aal worden ontbendsn en de kapitein
ter .zee J. Soutendam ontheven wordt
van het bevel over deze divisie.
Voorts is bij K. B. bepaald:
le. met ingang van 1 Dec. wordt
bevorderd tot Schout bij nacht de
kapitein ter zee J. Soutendam en
verleend de titulaire rpng van Schout
by nacht aai den kapitein ter zee
W. H. C. Hoog.
2e. met ingang van 3 Dec. wordt
de Schout by nacht J. Albarda eervol
ontheven van de betrekking van com
mandant der Marine te Willemsoord,
tevens commandant v. 'd. Stelliag
van den Helder en deze betrekking
opgedragen aan den benoemden Ichout
bij nacht J. Soutendam.
Roetlficstll.
In het verslag van het Se Volks
concert K.M., komt voor als No. 7
van het ProgrammaProloog van
de Opera Paljas, Leoncavalle. Dit
nummer was echter niet zooals w|j
vermeldden, gearrangeerd door den
heer Jb. ter Hall, dit was wsl het
geval met No. 6Serenade van Braga.
Vergadering Burgorwaiht,
De pas opgerichte vereeniging
Wacht van Burgers en Militairen"
had voor gister Vrijdagavond eene
vergadering uitgeschreven T#or be
langstellenden, teneinde de moge
lijkheid te bespreken om ook hier
ter stede feest te vieren, naar aan
leiding van den wapenstilstand.
De vergadering, die zeer druk be
zocht was, en gehouden werd in het
Militair Tehuis aau den Kauaalweg,
werd geleid door den heer J. H.
Staalman, die den aanwezigen
het welkom teeriep. De burge
meester, die zijne aanwezigheid tee-
gezegd had, was wegens ongesteld
heid niet verschenen, had echter
met de oprichting der burgerwacht
sympathie betuigd.
Spr. zet het doel der vergadering
uiteen. Nu ons land, door de beöin-
digiDg van den oorlog, in een aDdere
situatie gekomen- is, stemt dit tot
vreugde, en dit alleen was al redsn
om fesst te vieren. Er is echter nog
ists anders: de oprichting der bur-
gerwasht is geboren uit het feit,
dat een minderheidspartij wilde
grijpen naar de macht. Toen stond
het volk spontaan op'en greep naar
de wapens. De oprichting der bur
gerwacht was een succes. Nu dit
gevaar achter den rug is, is er groote
reden tot dankbaarheid, en spr. twij
felt niet, dat het comité tevergeefs
xal aankloppen om eeu feest te or-
ganiseeren, waaraan allen spontaan
"zullen medehelpen.
Niettemin megen wij niet opper
vlakkig handelen. Er zijn uit de bur
gerij klanken gehoord, die zeiden
het is niet goed ondsr de huidigs
omstandighédsn feest te vieren. In
vele gezinnen heerscht droefheid en
het ie niet oirbaar, dat thans feest
gevierd wordt. Spr. onderwerpt deze
beide puntenof er feest moet wor
den gevierd en zoo ja, wanneer, aan
het oordeel der vergadering.
De heer de Vries (Julianadorp)
is tegen de voorstellen. Spr. is vol
strekt geen puritein em tegen een
pretje te stemmen, maar er moet
reden voor feestvieren zijn en die is
er niet. De voorzitter heefi bet punt
al aangeroerdde gezondheidstoe
stand is in de gemeente niet van
dien aard, dat feestvieren gewensebt
is, sn dan de dure tflden. Ten derde
is daar het revolutiegevaar, dat nog
volstrekt niet, velgens spr. meening,
geweken is. We mogen ons niet in
slaap laten wiegen door die gedach
te, en móeten integendeel schouder
aan schouder staan. Treelstra sou
wel eens eea beter geschikt oogen-
blik afwachten kunnen en ons over
rompelen. We moeten uitkijken naar
den vijand, die volstrekt niet slaapt,
maar integendeel wakker is om te
zijner tijd zijn slag te slaan.
Ds. W a r n e r s sluit zich bü ds
rede van den heer de Vries aan. Het
in thans niet het psychologisch mo-
■KOOTE VOORRAAD EN ZE'R
V00R0EFLI0E AANBIEDING
BIJ OE
KEIZERSTRAAT 108A,
BIJ OE KIIZERSBRU6. J
ment veer een feestviering en spr
hoopt dan oek, dat de stad erve
bewaard mag blijven.
Er s|jn massa's msnschen, di-.
thans door openbaar feestbetoon ge
ërgerd en gegriefd zouden worden.
Spr. stelt er prijs ep dit te verklaren,
opdat men niet denken zou, dat apr.
niet van het oranjehuis houdt. Spr.
vindt ds hulde, die de koniugin ver
diend heeft, te teer om daarvoor de
kans te loopen, dat ook de tegenparty
iets gaat eischen.- En dit zou door
den burgemeester niet kunnen worden
geweigerd. Als wfi sen huldebetooging
op touw zettsn, zal de tegenparty
ook gaan dsmonstreeren. Al't mooie
van de huldebetuigingen bestond in
ds spontanöiteit ervan. Toen de bur
gerwacht slechts enkele dagen oud
Was, kwam reeds deapiytzwam. Wij
moeten thans wachten op een nieuw
psychologisch moment.
Spr. stelt voor aan de burgeriyke
autoriteiten te verzoeken aan Hare
Majesteit kenbaar te maken, dat haar
overkomst thans niet gewenscht is,
maar dat haar trouwe onderdanen
afwachten het tydstip waarop zij dat
oogenblik gekemen zal achten. Dan
ml in een oran'jehulde het mooie
moment komen, en tevens kan dan
de burgemeester met eenigen grond
een tegen-demonstratie verbieden.
Want zoo'n tegen-demonstratie is
niet zonder gevaar.
De heer Leegwater merkt op,
dat het in het vrfje Nederland niet
wel mogelijk is aan een tegenparty
een demenstratie te verbieden, o
De heer N y p e 1 s kan zich grooten-
deels met'de verschillende gezichts
punten vereenigen. Ook door het
Cemité waren ze reeds onder de oogen
gezien. Bpr. meent eok, dat het beste
is afteVachten hoe zich ds gebeurte
nissen sullen ontwikkelen, en wenscht
een uitspraak van de vergadering of
die acceord gaat met spr. voorstel
om de feestviering uit te stellen iot
het tydperk, dat de toestand van dien
aard is, dat sen vredesfeest kan
worden gevierd. Het Dageiyksch
Bestuur zal diligent biy vëh. We heb
ben in Amsterdam gezieh, dat het
gevaar van eene tegondemonstratie
niet zoo groot is.
De heer 8 t a a 1 m a n verduidelijkt
hetgeen door hem in den aanvang
gezegd ia, en atelt voor, dat de hier
aanwezige vereenigingen zich aan de
bestuurstafel opgeven voor deelneming
en nadere besprekingen.
De heer Heeroma twy feit of de
stemming der vergadering met deze
uitspraak wsl juist zou zijn weer-
gsgeven. Spr. is hst niet met den
Voorz. eens. De gansche wereld ligt
overhoop, en een feestviering thans»
zooals in andere plaatsen geschiedt,
ia spr. zeer antipathiek. De persoon
van de Koningin, waarmee men het
gansche land wil doortrekken, wordt
misbruikt. Niet als hoofd van den
Staat wordt z|j uitgenoodigd, maar
als iemand, die dienen moet om het
feest ep ts luisteren.
Namens de R.-K. organisaties ver
klaart de beer Snel, dat men gaarne
gezien had, dat hier geschiedde wat
in andere plaatsen gebeurt. Als wy
thans zwichten voor de argumenten,
is dat omdat de dood hier schrikte-
ltjk rondwaart door de gemeente.
De heer P1 u y 1 a a r verklaart
namens de Spoorstraat-bewoners zich
veor feestbetoon.
Daar de verschillende vóór- en
tegenstanders om beurten worden
toegejuicht door de vergadering, is
de eindconclusie, waartoe de heer
N y p e 1 s komt, deze, dat het voor
stel gehandhaafd wordt en betere
tijden zullea worden afgewacht.
Verder wordt besloten ten opzichte
van de aanbieding van een hulde
blijk aan de koningin diligent te
blijvende Raad van Burgers en
Militairen zal deze zaak ter hand
nemen.