De algemeens toestand. De verkiezingen in Duitschland. Uit de tot dusverre ingekomen be richten blijkt wel dat de onafhankelijke socialisten slechts een poever ver- kiezings-resultaat te boeken hebben. Hun scheeve rol tijdens de relletjes te Berlijn, hun coquetteeren mèt de Spartaciërs heeft hun geen goed gedaan. Het is waarsctüjniyk, dat dientengevolge heel wat kiezere op de ScheidemanuTcandidaten hebben gestemd, die anders op de enaf- hankelljken hadden gesteurd. Hebben de regeeringssocialisten daardoor van links toevloed van stemmen gekregen, zij hebben zelf ook in rechtsche richting verloren. 9e aanvankelijk zoo zwakke houding van de regeering tegenover het Spartacusopreer moet heel wat van haar vroegere mee- loopers uit de kleinere burgerij de oogen hebben geopend, en daaraan is het wel toe te «chrljvei, dat de Duitsche democratische partij [d.i. de partij van Theodor Wolff, het meest overeenkomend met de vroegere Freisinnige Volkspartei, maar op breederen grondslag gesteld] dadelijk zoo flink veer den dag gekomen is. Toch schijnt zij met haar 74 zetels achter te zullen blijven by het cen trum dat haar program in demo- cratisch-republikeinschen zin heeft omgewerkt en zich heeft herdoopt in christelijke volkspartij. Deze partij had linsdagavond reeds 80 zetels en zal er nog eenige van de 22 overige krijgen, daar de districten, waarvan de uitslag nog niet bekend is, over wegend katholieke districten zijn. [Trier, Coblenz en de Palts]. 9e Duitscbe volkspartij heeft met 22 zetels een armzalig resultaat te boeken. Vroeger heette deze party nationaal-liberaal. Het is de party van de groot-industrie en zy ging in de praktyk gewoeniyk met de conservatieven mee. Op den linker vleugel van deze party schynen de democraten terrein te hebben ge wonnen. Wellicht heeft zy naar rechts aan de conservatieven terrein verloren; in alle geval komen deze er met 33 zetels vry aardig uit. Zy noemen zich tegenweordig Duitsch nationale volksparty. De Vredesconferentie. Volgens de Daily Chronicle zal pre sident Wilson aan de vredesconfe rentie een entwerp voor den volkeren bond voorleggendat „meer een samen stel is van voorschriften, door alle geallieerden voorgesteld, dan een plan van president "Wilson alleen". Niette min is toch een algemeene volkeren bond bedoeld, en niet een ouderwetscb verbond ender een, nieuwen naai zooals Clemenceau beoogt, want Duitschland en de Donaulanden zou den er in worden opgenemen. De vredesconferentie isintusschen nog niet gereed met de bespreking van haar houding tegenover Rusland en Lyon deelt dan eok mede, dat Wilson na een bezoek van 6 weken aan Washington, weer inluropazal terugkomen. Het draadlooze station voegt er eenigszins naikf by, dat men uitdie vertraging niet moet afleiden, dat er ernstige oneenigheid bestaat Integendeel„de overeenstemming neemt voortdurend toe." Het is jam mer, dat de openbaarheid die toene ming van de overeenstemming niet volgen kan, omdat de publiciteit zich bepaalt tot communiqué's waarin alleen wordt gemeld, dat men nog niets heeft besloten, maar vordert in derichting van overeeastèmming." Ook de opstellers van het werk program der Duistche nationale ver gadering verwachten de cigenlyke vredesonderhandelimgen niet voor Juni. iy wijze van tydverdryf houden de Britscbe kranten zich weer bezig met de kwestie van de bestraffing van den Duitschen ksizsr. De ver banning op St. Helena is vrosger een van de sterkste prikkels voor Napo leon-vergoding geweest. Het gewelddadige optreden van Liebknecht en Rosa Luxemburg heeft de reactie gebaat, hun martelaarsdood echter, heeft echter het getaand aan zien van hun denkbeelden nieuwen glans verleend. Ie de perseoniykheid van Wilhelm II eigenlijk de eer en de notitie wel waard, die men hem zou betoonen door een internationale terechtstelling chaotische keizerrijk door de overige wereld zal worden gevolgd. De for muleering van het plan is aan Wilson overgelaten, die het den geassocieer den morgen zal voorleggen. Vertrouwbare inlichtingen doen gelooven dat verscheiden deelen van het rijk, waar democratische regee ringen zijn gevestigd, zullen worden erkend, evenals alle sovjets, zonder dat biermede de bolsjewistische prak- tyken, welke zy volgen, zullen worden goedgekeurd. Het geheele schema is er op gericht uit de eerste hand inlichtingen te verkrijgen. Frankrijk blyft nog steeds het plan tot gewapende interventie steunen. Amerika en Engeland zijn geueigd te gelooven dat de volkenbond tot hetzelfde xal leiden en zij blijven sterk gekant tegen een gewapende bewe ging. Het Fransche plan komt over een met Clemenceau's voorkeur voor een evenwicht der mogendheden bo ven «en volkenbond. De Chicago Tribune verneemt Woensdagavond uit ParijsDe gealli eerde mogendheden hebben Rusland ter vredesconferentie uitgenoodigd, ten einde aan het heerschende schrik bewind een einde te maken. De oorlogsraad der geallieerden heeft heden het voorstel draadloos tot de verschillende Russische re geering gericht, met inbegrip van de bolsjewistische. Tegelijkertijd wordt een wapenstilstand voorgesteld. Het voorstel, dat door Wilson is opgesteld, draagt de kenteekenen van het voorstel, dat Lloyd George maanden geleden heeft gedaan, toen hij de geallieerden over hun gevoelens ten opzichte der Russische kwestie heeft gepolsd. Pichon heeft geant woord dat Frankrijk tegen het onder handelen met elke tegenweordige Russische regeering is, dech dat Amerika's en Engeland's houding overheerschend zyD, waaneer er een eenvormige politiok moet worden geformuleerd. Os VredesooBftrtiitlt. Taft m dat vrede. De „Times" meldt uit Now-Tork, dat, volgens den Washingtonscben correspondent van de „Evening lun", Taft waarschijnlijk de epvolger van Wilson zal zyn als vredesgedelegeer- de, zoodra de preaideet naar de Ver- eenigde Staten terugkeert Heewel hy republikein is, acht men hem in het algemeen als gedelegeerde aan nemelijk, vooral eok om zijn prestige als oud-president. Volgens een bericht uit Toronto aan de „Times" heeft Taft in de Empire Club aldaar een rede gehou den, waarin hy «en welsprekend pleidooi hield voor den jolkenbond en voor een goede verstandhouding met Ingeland. Hy meende, dat Duitschland niet tot den volkenbond moest worden toegelaten eer het berouw toonde, en hy opperde het denkbeeld, dat het beter zeu zyn, indien de Duitsche koloniën zouden worden beheerd door den volkenbond, dan dat ze aan Engeland zeuden komen. Dat zou later onvermydeiyk aanleiding geven tot tegenbeschuldi- gingen en onder zekere elementen in Frankrijk en Amerika het gevoelen wekken, dat Eogeland den oerlog ten eigen bate had geëxploiteerd. Dat zou wel onjuist zyn, maar al zulke mogeiykheden van misverstand moes ten werden vermeden. Uit Parys wordt daarentegen ge meld, dat aan het bericht, volgens ^hetwelk president Wilson by zyn tljdeiyken terugkeer naar Amerika, door iemand anders dan «taatssecre- taris Baker zou worden vervangen, geen geloof wordt gehecht. Parys, 22 Jan. Naar wordt mede gedeeld is de vredesconferentie tet een feitelijke overeenstemming geko men ten aanzien van Rusland, het geen echter aldus wordt opgevat dat er een definitie is vastgesteld van de politiek, welke tegenever het BUITENLAND. De toestand in Duitschland. la uitslag dar varklsziagen. Beriyn, 22 Januari. In de 37 kies districten met 421 afgevaardigden hebben behaaldde Duitsch-nationale volkspartij 84, christelijke volkspartij 8S, Duitsche volkspartij 23, Duitsche demokratische party 77, aociaal- demekratische partij 164 en de onaf- hankeiyke s.-d. 24 zetels. Verder zijn 11 niet tot een groep beheorenëen gekezeir, die bestaan uit vier Welfen, één vertegenwoordiger van de boeren- en landarbeiders-demokraten, vier Beiersche boerenbonders en twee vertegenwoordigers van den Wur- tembergschen boeren- en burgerbond. Tegenover 188 socialistische afge vaardigden va* alle groepen staan dua 233 vertegenwoerdigers der andere, burgerlijke partijen. Dt nationale vergadering ta Weimar. De vergaderingen zullen in den nieuwen schouwburg gehoude* wor den, een aan alle kanten vrijstaand gebeuw. De afgevaardigden nemen in de zaal plaats, de regeering op de planken. 9e pers werdt op den twee den rang ondergebracht. Thans wor den telefonische geleidingen in allerijl aangelegd. Er komt een sneltrein- dienst tusschen Weimar en Beriyn, alsmede een koerierdienst, waarvan ook de bladen gebruik mogen maken. Men rekent op 1200 tot 1508 men- achen, die dienen te worden gehuis vest, voor wie men ook te Apolda ea Jena woningen zal moeten laten inrichten. Stakiagsa. De gevolgen van de staking aan de Berlynsche electrische centrale zy* zeer groot, meldt het „Berl. Tagebl.". Reeds Dinsdagavond moest het meerendeel der restaurants en openbare vermakelijkheden sluite*. Tengevolge van het stopzetten van het tramverkeer konden duizenden menschen hun vaak veraf gelegen woningen slechts onder groote be zwaren bereiken. Zelfs de brand- weerwachtpesten waren zonder licht; het telefoon- ea telegraaf verkeer werd herhaaldelijk onderbroken. Ook in het W. B. gingen Dinsdag avo*d om half negen de lichten uit; de onderbreking van den arbeid duurde echter maar enkele minuten, die met petroleumlampen en kaarsen werd veortgezet. Ia het tegenever- gelegen restaurant, waar gaslicht brandde, werd een vliegende redak- tie" ingericht, en weldra klapperden naast de punch of bier drinkende gasten de schrijfmachines. Een later bericht meldt dat het geschil is bijgelegd. Naar het „Berl. Tageblatt" meldt, werd er gisteren in 44 van de 65 Opper-Silezische mijnen gestaakt. Te Berlijn. Te Beriyn is het neg altijd niet rustig. De Voss. Ztg. meldt althans, dat er in Berlijn nog steeds „lustig" van de dqken geschoten wordt. Dat de avonduren in de krantenwijk ver vuld zija van den klank der schoten volgens het blad reeds een toe stand waaraan men gewend is en het ryden van donker-gemaakte tram wagens door de gevechtszone aan het Anhalterstation behoort schier tot den gewonen dienst. Maandag avond ging het er nog heeter dan gewoonlijk toe. Een gewapende Spar- tacusbende ondernam tegen zeven uur een aanval met geweren en handgranaten op het Anhalterstation, die echter door de regeeringstroepen werd afgeslagen. In aansluiting daarmede ontwik kelde zich de van het station tot den Hasenplatz gebruikeiyk geworden schietpartij van de daken, die voor een poosje een plaatselyke omlegging van hot tfamverkeer noodzakelijk maakte. Later werd het schieten in de Königgr&tzer-, Wilhelm-, Prinz Albrecht- en Köthenerstraten voort gezet. De lucht was vervuld van het oorverdeovend lawaai van geweren en handgranaten. Volgens het „Berliner Tageblatt" een bevel tot inhechtenisneming uiteevaardigd tegen Dorenbach, den gelezen aanvoerder van de „volks- marinedivisie". Er is enorm veel materiaal tegen hem, zegt het blad. Dorenbach alleen was het, die op bevel van Liebknecht en Rosa Luxemburg de gebeurtenissen van 23 en 24 December op touw om de regeering ten val te brengen. Men heeft een uitvoerige brief wisseling tusschen Dorenbach en de twee overleden Spartaeusleiders ge vonden. Voorts is gebleken, dat Dorenbach door middel van valsche stukken in December kunstmatig den matrozen- opstand heeft verwekt. Dorenbach vervalschte onderteeke- ningen om de matrozen tegen Wells op te stoken en toen hem ten slotte de grond onder de voeten begon te branden, nam hij geld uit de divisiekas. Spartacu* op de Noordzes-ailaadan. Berlijn, 22 Jan. Van Wangeroog wordt gemeld: de bevolking der Noordzee-eilanden wordt ernBtig be dreigd door rondtrekkende benden Spartaciérs, die dorpen overvallen en plunderen. Den lOen Januari heeft zulk een op drie mijnvegers uit Cuxhaven komende bende, ter sterkte van 200 man, Wangeroog geteisterd. De onderneming ging van den sol- datenraad te Bremen uit. De bende werd door de bezetting van het eiland overweldigd en vangen genomen. Het wapenen van Duitsche oorlogsvaartuigen om tegen deze benden op te treden is door de Britsche maritieme commissie van onderzoek geweigerd. Da krltlaka toestand la Duitschland. Beriyn, 22 Januari. Gisteren heeft een kabinetszitting plaats gevonden, waarin een algemeene bespreking over den politieken en econemischen toestand in zijn geheel werd gehouden. Men heeft in 't bizonder gesproken over het financieel beheer, het ver keer, de kolenverzorging en de werk loosheid. Ee*stemmig bleek men van meening, dat de toestand ondragelijk geworden is en dat er kapitale ver anderingen moeten worden bewerkt. In de steden hoopen de werkeloozen zich op, terwijl op het land en in de mijnen de arbeidskrachten ont breken en de productie dientengevolge stilstaat. Het is te verwachten dat het kabinet binnenkort handelend zal optreden in overeenstemming met de gebiedende eischen van het oogenblik. Aanzienlijke beperking van het spoorwegverkeer. Beriyn, 22 Jan. (W. B.) Officieel, Ofschoon'het verkeer van personen- en sneltreinen tot dusver reeds tot nadeel van allen, die van de treinen moeten gebruik maken, sterk beperkt was, ziet de directie der staatsspoor wegen zich toch gedwongen, opnieuw ingrijpende beperkingen in het per sonen- en sneltreinverkeer in te voeren. Zij treden reeds op 23 Jan. in werking. Van dien dag af zullen in het geheele Duitsche rijk nauwelijks nog een dozy'n sneltreinen rijden. De aanleiding van dezen ernstigen, het geheele ecenomische leven zeer be- nadeelenden maatregel is in de eerste plaats de voortdurende uitlevering van' goede locomotieven aan de Intente mogendheden. Ba vocdsslvoerzIsslRg van Duitschland. De „Berliner Zeitung am Mittag' meldt over het scheepvaartverdrag met de ententeIn het voorzienings plan, dat voor Duitschland voorloopig opgesteld is, is gerekend op 200,000 ton broodkoren en 70,000 ton vet. Wat de scheepvaart aangaat Trier voerloepig niets anders afge sproken dan aat Duitschland zijn heele handelstonnage ter beschikking stelt van de geallieerde scheepvaart gemeenschap veor de verzorging. De Duitsche schepen blyven Duitsch eigendom en worden met Duitsche bemanning bemand, voor zoover dit niet door de bolsjewistische beweging onder de manschappen onmogeHjk wordt. Di toiitind in Hongarije. De corresp. van het „Hbl." schryft uit BoedapestDen volken van het Europeesche continent kan het niet onverschillig zijn, hoe de gebeur en in het Oosten zullen ver loepen en wat de overwinnaars te Versailles zullen bepalen. Het Weener congres kon nauwelijks vyf decennia aan de Europeesche volkeren rust verzekeren. Wat na 1860 geschiedde duidde reeds op den komenden storm. Op het congres te Beriyn ihebben Bismarck en graaf Julius Andrassy de Oostersche quaestie tegen den wil van de Balkanvolkeren geregeld. De besluiten van dit congres leidden tot de toestanden, die zich sedert de jaren omstreeks 1880 op het Balkan- schiereiland ontwikkelden. De vrede van Boecharest is hot bewys, dat overwonnen volkeren de de beste gelegenheid aangrij pen om het onder dwang aangegane verdrag als een vodje papier te schouwen. Brest-Litowsk on Conteccui waren de laatste plaatsen, waar overwonnen volken een machtsvrede werd opge legd. Van het Weener congres tot San Stefano, Beriyn, Boecharest zijn tientallen jaren verloopen. Thans echter, nu de menschheid in de lucht en op den bodem der zee, van Wladi- vrostok tot Konstantinopel, van Kaap- tot Helgoland met stalen mon sters en hongeroorlogen elkander bestrijden, duurt de tyd van onder drukking niet meer tientallen jaren. Maanden en dagen zijn voldoende om het te Brest-Litowsk uiteengè- scheurde reusachtige rijk van den witten Tsaar in een kokenden vul kaan te veranderen, waaruit giftige gassen opstygen die de menschheid Rodek, de propagandist dor Rus- sischo Bolsjewiki zou zich weder te Berlijn bevinden. Hij heeft reeds getracht weder in verbinding te komen met de verstrooide leiders der Spartacusbeweging. Uit duizenden wonden bloedt Rus land, het onschuldige volk lijdt onbe- schryfiyk, de ellende is echter nog niet genoeg. In Spa en Belgrado werden aan de overwonnen centrale mogendheden wapenstilstandsvoorwaarden opge legd, die niet alleen in de overwonnen landen, maar ook in de harten van alle naar gerechtigheid snakkende menschen verontwaardiging wekten. Spa en Belgrado ontketenden onder- aaiische krachten. Naar Duitschland en Hmgarije strekte het bolsjewisme de ariien uit. De openbare orde is gedaan, k* steden en dorpen heerscht de zuiverst anarchie, er is geen ge bieder meerlt Hongarije staan zonder onderscheid ailt fabrieken en indus- treele ondernemingen stil. Duizenden en honderdduizenden arbeiders zyn werkloos. In de late uren van den nacht „werken" de communisten met het bevestigen van aanplakbiljetten, met vergaderingen enhetaat-tal van hun aanhangers wordt dagelijks groo- ter. De sociaal-democratische païty, die eenige georganiseerde en werkelijk politieke party is ook al reeds'in twee fracties, van welke een een zeer bols- jewiksche tint heeft, gesplitst. Intusschen duurt nog steeds het opdringen van Tsjechen en Roeme- niërs voort. En de regeering is machte loos. Zij houdt nog altyd rekening met de voorwaarden van Belgrado en zorgt er voor geen stap te doen, die in Parijs verkeerd zou kunnen worden opgevat. Uit de bezette gebieden stroomt de bevolking naar de hoofdstad. Boeda pest, dat voor den oorlog 850,000 inwoners telde, heeft er thans 2 millioen. De toestand in de provincie, vooral in de door Tjsechen en Roe- meniérs bezette gebieden, is onver- drageiyk. De Tsjechen rooven en dra gen alles weg, alsof zy niet van plan zijn hier te biy ven. Het is streng ver boden Hongaarsch te spreken, de Hongaarsche kranten mogen niet ver schijnen, en de Boedapester bladen worden aan de stations verbrand. In de scholen van boven-Hongarije is de Tsjechische taal ingevoerd ofschoon van de 1000 Slowaken] misschien een enkele deze taal begrijpt. De Slo- wakische taal is een geheel zelfstan dige, en heeft evenveel overeenkomst met de Tsjechische als het Zweedach met het Nederlandsch. Uit Zevenburgen gevluchte intel- lectueelen vertellen dat de Roeme- niêrs met stokslagen de menschen bestraffen die op straat Hongaarsch spreken. Alleen de Serviërs gedragen zich behooriyk in de bezette gebieden. Het bovenstaande geeft eenig denk- beold van wat de toestand in Hongarije zou worden indien het den overwin naars eens niet mocht gelukken het Hongaarsche vraagstuk in Versailles tot oplossing te brengen. Zoolang de landsgrenzen niet zijn vastgesteld kan van een consolideering van den toestand geen sprake zyn. Het kolengebrek heeft reeds het hoogtepunt bereikt. Het spoerweg- verkeer is tot nul gereduceerd. Met het tramverkeer te Boedapest is het zoo allertreurigst gesteld, dat het geen verkeer meer mag heeten. Gaskolen zyn er heelemaal niet. De ellende neemt met den dag toe. Haar het grootste ongeluk is dat niemand meer werken wil. Engeland. Da Sinn-Fein-boweging. Londen, 21 Jan. Bij de opening van de Sinn-Fein-conventie te Dublin werd het publiek in grooten getale toegelaten. Cathal Brugha werd tot voorzitter gekozen. Graaf Plunkett en de Valera werde* aangewezen tot gedelegeerden ter vredescenfe- rentie. De vergadering werd tet Woensdag verdaagd. Te Tipperary werden twee politie beambten, die een wagen met wapens en ammunitie begeleidden, door ge maskerde mannen overvallen, die over een heining spsongen, „hands up" riepen en de beambten dood schoten. Zy reden weg met den wagen, namen geweren en ammunitie en de lijken der politiebeambten mede en verdwenen. De monirchisiische beweging in Portugel. Lissabon, 22 Januari. Vier oorlogs schepen zyn naar Oporto vertrokken, dat scherp zal worden geblokkeerd. De reservisten van de eerste en vierde divisie zijn wederom onder de wapenen geroepen. De troepen te Lissabon, het garnizoen, de marine en de republikeinsehe garde hebben zich véór de regeering verklaard, PLAATSELIJK NIEUWS. Briavis voer Hr. Ms. Zeven Provlacltte. Zy die hun brieven opgenomen wenschen te zien in de brievenmail welke 24 en 31 Jan. e.k. via Engeland aan Hr. Ms. -„Zeven Provinciën" te New York wordt verzonden, moeten deze voorzien van twee elkander snijdende lijnen over het geheele adres, loopende van den eenen hoek naar den anderen. Soeratarla gomoanta Heldor. Burgemeester en Wethouders heb ben veor benoeming tot Secretaris dezer gemeente bij den Raad inge diend de volgende aanbeveling: 1. P. Sikkes, Secretaris der ge meente Sneek. 2. J. Kamman, Secre taris der gemeente Delfzijl. Jubllaa. De komende weken brenge* onze »emeente een paar jubilea. De heer 3. C. Koek herdenkt nameiyk Januari a.s. den dag, waarop hij 80 jaren b|j de stafmuziek der Kon. Ned. Marine is. De heer Koek, die binnen kort den dienst met pensioen verlaat, is, zooals men misschien zal weten, voorzitter van den Bond van Staf muzikanten, in welke hoedanigheid hy uitteraard de gelegenheid heeft, de belangen van zyn collega's te behartigen. Ook is de heer Koek op richter en voorzitter van de af- deeling Helder van den Bond van Toonkunstenaars, tervvyi hy tevens voorzitter is van het Comité tot organiseering van volksconcerten, een vereeniging, die zich in de beide winters van haar'optreden een nog steeds wassende populariteit heeft verworven. Een tweede jubileum is dat van den hoofdconducteur der H. S. M., den A. T. Ekamp, die 1 Februari a.s. 25 jaar bij de Hollandsche Spoorweg maatschappij werkzaam is. Van die 25 jaar is hy niet minder dan 24 jaar hier ter stede woonachtig, en als zoodanig by het Heldersche reizend publiek eon goede bekende. Wy ver trouwen, dat de dag niet onopgemerkt voorby zal gaan voor dezen zilveren jubilaris. Darde Kunstavond. De duivel I Mephisto in avondtoilet, in gebleede jas, in correct gezel schapstoilet. Maar toch: de duivel. Dezelfde loerende, valsche oogen als de traditioneele Mephisto-figuur, dezelfde alom tegenwoordigheid, het zelfde uit-den-grond-rljzen als zijn collega uit de bekende opera. Maar met dit uiterlijk optreden houdt de verwantschap opde Hon gaarsche duivel is menschelijker, reéeler, levenderhij gaat niet op zy voor het kruis dat hem voorge houden wordt, noch is hy de vrouwen verleider in optima forma, die de Qretchens ten val en de Fausten tenortder brengt. Hij is de moderne duivel met andere aspiraties. Is hy überhaupt wel een duivel, deze vreemde gast in het huis van Hans, is hl) wezeniyk en waariyk de booze geest die rendwaart i* de maatschappij en die de menschheid vernietigt, verderft, temeerslaat, enkel uit drang tot boosdeen Is hij niet veeleer de incarnatie van iets gansch anders? Zie, deze duivel heeft, als hij met vrouwen alleen is, steeds een „étui" by de hand: het tranen- etui, met het kanten zakdoekje en hfet poederkwastje om een behuild wangetje af te vege* en te bewerken. Is het omdat de vrouwen zoohuiten- gewoon veel huilen 7 Of is h§t omdat hy, de cynische menschenkenner, zich tot taak heeft gesteld alle vrouwen te doen huilen?... O zeker, hy verleidt de zielen, zooals de andere, de klassieke duivel; hy smult aan hun smart, aan hun wanhoop, aan hun angsthij lacht zich tranen bij hun pogingen om uit het labyrinth van zielskronkelingen te komen, bij hun pogingen om den lengen te handhaven, die hun arme levens vult. En hier zijn we erdeze djaivel is de waarheid, die wij *iet keanen willen, niet erkennen durven. Hy is het ge weten, dat wij in slaap sussen, hy is de booze genius van het goede, die rondom ons waart. Hij is de zelf kennis, het onder-bewustzljn van onzen geest, hy trekt ons aan de ooren als wij drogredeneeren met onze ziel, hij trapt ons opdeteenen ais wij bezig zijn ons-zelf in slaap te sussen, hij is om ods en in ons, verschynt op de kritieke oogenblik- ken in ons leven, legt beslag op onze handelingen, houdt inspectie over onze intiemste gedachten. Wee wanneer gy u-zelf wilt paaien met den leugen der conventie of der moraaleen onverbiddelijk aeen roept deze duivel u toe. Hy is amoreel onze vriend, omdat hy ons-zelf is en onze gedachten, van individualistisch standpunt uit beschouwd, amoreel zijn. Hij bezit den spiegel der waar heid, het elixer der aelf kennis, het heulsap der genezing, O, hij is «n- verbiddelijk, koud, wreed en cynisch hij spot met wat gy heilig waant te zijn. Waant te zyn. Ons leven is waan, en zelfbedrog en verblinding enze duivel neemt u den blinddoek van de oogen en laat u zien hoe het in uw eigen geest en gemoed gésteld is. Deze duivel is, hoe afzichtelijk hy er uitziet, onze vriend hy kent onze geheime dryfveeren, onze ongeweten verlangens, onzen ongestilden hon ger. Hy is de chirurg, die de pijn lijke operatie doet, uiteriyk koud en onbewogen, maar zijn menscheiyk hart klopt voor ons lijden en zijn vaste hand past op, dat zijn mes niet verder gaat dan wenschelyk is. Het is een verbazend knap stuk, dat Franz Mölnar, de Hongaar ons in zyn „Duivel" voorzet. Knap, niet alleen om de innerlijke waarde, den dieperen ondergrond, ;maar ook om het uiteriyk cachet dat een regen van schitterende dialogen het verleent. Als een vuurwerk, als phosfores- ceerende vlammen knetteren ei de dialogenre- en dupliek zyn steeds ad rem en als vurige ballen spatten ze vaak uiteen. Het heeft geen zin den inhoud van het stuk na te vertellen, en die inhoud zou op zichzelf ook weinig zeggen over de waarde van het stuk, die niet in het uiteriyke alleen zit. „De Duivel" is de glansrol van Yerkade en wie, die hem zag staan, met zyn lange armen scharmaaiende of zijn lenig.lichaam in alle bochten wringende, met zijn markanten Mephisto-kop, zou niet gaarne deelen in bewondering voor deze creatie, al moge het zyn, dat sommige zegs wijzen en sommige gebaren hem niet altyd bevielen? Zyn partnerin was mevr. Duymaer van Twist, die een prachtige Jolanthe gaf met al haar weifelingen en angsten. Zy is eerst bang voor den vreemden gast, voor zyn ijzig cynisme, zyn koele wreedheid, maar komt, als zoovele anderen, toch onwillekeurig onder zijn ban. En als jduivel" tenslotte alles goed maakt men bedenke, hy is amoreel, en het onderbewustzyn van den mensch is dat ook - dan is zij de lachende, liefhebbende vrouw, die Hans haar liefde bekent. Ook Hans Henri Eerens, die revanche nam voor zijn ziekte den vorigen keer gaf schitterend spel in zyn wanhoop en twyfel, zijn ongeloof. Moeten wy de andere spelers nog noemen Daar was Seiden Mizzi (Fie Caarelsen) met haar diepe alt, die zoo echt haar gevoelens als volkskind vertolkte, daar was Hans Brüning als Alfred, Charlotte Kötiler als Elsa, Anton Ruys als Anareas, daar was vooral Carl Tobi als „de knecht", en welk een heerlyke blij spel-knecht was hy! Laat ons eindigen en dankbaar constateeren, dat ze allen voldeden. Aan de dames, die de beide hoofd rollen vervulden, werden bloemen aangeboden aan mevr. Duymaer van Twist een koninkiyke mand met witte seringen, waardoor zy zicht baar getroffen was. Voor de commissie die deze uit voeringen organiseert, was deze derde kunstavond een groot, een overwel digend succes. 6b Volksconcert. Het zesde der reeks Volksconcerten, door het symphonie-orkest der Kon. Marine gegeven, was weder een groot succes: een volle zaal luisterde met aandacht en spanning naar de afwerking van het programma. Ge deeltelijk was dit eene herhaling van het programma der verige week; ook nu weder trof de uitvoering van Beethoven's vijfde symphonie en de fraaie marsch van Elgar. Op verzoek was Strausz' „Schöne blaue Donau" op het programma gezet; deze be kende, maar uiterst aantrekkeiyLe wals bezit steeds groote bekoring, maar miste de bezetting van een harmonie orkest. Als symphenle-uit- voering viel zy ons niet mede. „Ri- goletto" met zyn populaire muziek bekoorde ongemoen; hoe liefelyk is toch die Italiaansche muziek! dachten wij bij het luisteren. Naar wij vernamen zal een vol gend maal weder een solozanger (tenor) optreden voor beide concer ten. Zoo blyven de comité's steeds diligent. BINNENLAND. Insullnds. Naar wy vernemen, is de Insulinde Dinsdagavond half acht KaapLandsend asseerd. Geen bijzonderheden. In den afgeloopen nacht had de Noor- dam draadlooze verbinding met den wal. Het was niet uit .te maken, waar het schip zich bevond, doch wel, dat het bestemd was naar Fal- mouth. Varhooging dor ranUooson. (Officieel.) Het Ministerie van Buiten- landsche Zaken deelt het volgende mede In de vergadering van de Tweede Kamer van 13 November 1918 ver klaarde de tijdelijke voorzitter van den Raad van Ministers dat Neder land zou kunnen rekenen op toevoer gedurende een jaar van o.a. 375.900 ton broodgraan inclusief ryst, 45,000 ton chilisalpeter, 40,000 ton phos- phaten, 25,0j0 ton pyrieten en 800,000 ton mais voor veevoeder. Voortgezette onderhandelingen hebben, thans tot het resultaat ge leid, dat deze hoeveelheden met in gang van 30 Jasuari zijn verhoogd als volgt: broodgraan tot 600,000 ton, salpeter tot 70,000 phosphaat tot 60,000 pyriet tot u 33,000 mais voor veevoeder tot 500.000 Voor andere soorten veevoeder is een jaarlijksche hoeveelheid bepaald van 250,000 ton. Ryst is niet meer begrepen onder broodgraan, maar er is een apart rantsoen van 70,000 ton rijst, inclusief mout, sago, tapioca, mandioka, arrowroot en stijfsel. Met „ton" wordt in het bovenstaande bedoeld een metrieke ton. Da bslagtingplaniian vso Miilstar Da Vrlas. Naar de „Stichtsche Crt." meldt, heeft de antirevolutionnaire kies- vereeniging „Nederland en Oranje' te Utrecht de volgende motie aan genomen „De kiesvereeniging, enz., kennis genomen hebbe*d« van de mede- deelingen van den Minister Financien, waarby deze een belasting aankondigde op koffie, thee, eaGao, enz.betreurt ten zeerste, dat de Minister voer dekking van de Staats schulden een belasting wil gaan heffen op artikelen, die door het algemeen gebruik, ook in de kringgn der flnancieel-zwakken, voor "een belasting niet in aanmerking mogen komen, in 't byzonder niet, omdat een zoodanige belasting hoegst on- biliyk kan worden geacht en niet in verhouding van de draagkracht van de verschillende deelen der bevolking: verzoekt der Regeering dringend voorstellen tot heffing van deze be lasting niet i* te dienen." Doorvoar vaa krlj|igsvssgaaaa. Het bericht van de Tyd (zie le pag.] omtrent den doorvoer van 800,000 krygsgevangenen uit Duitschland door ens land is, naar wy vernemen, uit de lucht gegrepen. Ter plaatse waar men het zou moeten weten, was van onderhandelingen die op een dergelyken doorvoer betrekking hebben, niets bekend. De deorvoer van buitenlandsche militairen deor ons land wordt met uitzondering van een aantal Russen, waarover men nog doende is, als nagenoeg afgeloopen beschouwd. Btroovlng. Een buitenman is te Rotterdam op de Leuvehaven van f 10,000 aan bankpapier beroofd. Twee vrouwen zyn, als verdacht van medeplichtig heid aan deze berooving, aangehou den. VaalbaloviBde Jongelui. De politie heeft in arrest gesteld -een jongen van 15 jaar, die op 't eind van het vorige jaar, toen hy dus den „leeftyd" van veer tien jareh had bereikt, een bankinstelling te Amsterdam door middel van een valschen wissel voor een bedrag van f 861 heeft opgelicht. Met een vriendje van denzelfden leeftyd is hy toen naar Antwerpeh gegaan, werd daar gevangen gezet en thans te Amsterdam aangehouden. Dagenaraarssde Jeugd. De politie, te IJmuiden is een heele reeks van diefstallen op het.spoor gekomen, welke alle door zeer jeug dige personen werden bedreven. Zoo werd aangehouden een achtjarige jongen, die ten nadeele van een dame een portemonnaie ontrolde toen deze dame zich. by een groentenwagen ophield om inkoopen te doen. Verder werden nog twee knapen, *esp. 8 en 9 jaar oud, aangehouden wegens zakkenrollerij. Personen, die voor winkels de uitstallingen bekeken, werden hiervan het slachtoffer. Spoordlefstalles. De politie te Vlissingen heeft ge arresteerd een conducteur der S.S., die zich heeft schuldig gemaakt aan diefstal van goederen uit koffers in bagagewagen. By huiszoeking nog verschillende goederen ge vonden, afkomstig van diefstal van per spoor verzouden goederen. De conducteur heeft bekend en is naar Middelburg overgebracht. Een tralsbotslaf. Parys, 22 Januari. Zondag heeft zich op het oosternet bij het station, Mamvages tusschen Neufchateau en' Toul een ernstig spoorwegengeluk voorgedaan: een goederentrein liep op een passagierstrein. Volgens do eerste inlichtingen zouden een twin tig menschen gedood en een veertig gewond zljs. TWEEDE KAMER. Zitting van Wojssdeg. De Kamer hield zieh bezig met de behandeling van het heofdstuk on derwijs. Een amendement om ook tijdelyke onderwijzers aan openbare schelen te doen deelen i* de salaris- verhooging, wordt aangenomen. De heer Kleerekoper bespreekt het bioscoopbezoek. Hy heeft zich nooit kunnen begrijpen, dat deze zoo druk bezocht worden. Daartegenover moet voor weinig geld goede kunst worden gegeven, en de muzikale en dramatische kunst moet te vaak een beroep doen op de kassen'der over heid. Met positieven arbeid doet men meer dan met negatieve bestrijding der slechte kunst. De heer Ter Hall verdedigt de revue-kunst, de heer Van R a v e- s t e y n zet het communistisch stand punt inzake kunst uiteen. Men moet niet van boven af ©en stuk aan de arbeidersklasse opdringen; zij moet ze zelf scheppen. De heer Van Wijnbergen, constateert, dat de katholieken de laatste jaren veel hebben gepresteerd op tooneelgebied. De rechterzijde zal alleen de waariyk goede kunst kun nen subsidieeren, en wat is daarvan het criterium? De heer Schouten (a.r.) betoogt, dat de everheid dit niet kan uitma ken en dat dus daarom de overheid niet mag subsidieeren. Ook sndere leden van rechts geven hun meening over dit vraagstuk. De Minister deelt mede, dat eene commissie zal worden benoemd om beoordeelen of de goede kunst moet werden gesnbsideerd. Het stand punt van den heer Schouten aan vaardt de Min. niet. Over de everige artikelen valt niet veel te vermelden. Bepleit en be ien worden subsidies aan kunst lichamen Nederl. Opera e. d., maar de belangstelling is niet groot genoeg voor eene stemming, zoodat de ver gadering verdaagd wordt. 6EMINBD NIEUWS. INBEZONOEN. Bulkan v«nu>twoordal(jkt)«ld dar R.dscll* |Vu nlot gapiaatiu atakken wordi d* f.aoj nlat uru|cg*«aT*D.) Een woord asn gedemobiliseerd** •s oud-godemobilisoerdef. Geachte Redactie! Het zy mij vergund, door middel van Uw geëerd blad, het volgende ter kennis te brengen van Helder's burgerij, meer in 't byzonder, dat deel, die in de bange distributiejaren 1914—1918, de wapenen hebben moeten aangorden, om de paraatheid van het Nederlandsche leger ook naar buiten te demonstreeren enalzoo het hunne hebben bygedragen tot handhaving der neutraliteit. Dus is het tot gedemobiliseerden en ""ÖÜd-gedemobiliseerden, dat deze regelen zyn gericht. Al zyt ge thans tydelijk burger, er is nog veel aan Uw positie te ver beteren, b.v. intrekking der Land stormwet, aanvullingswetten enber- keuringswet, zooals de zaken thans staan, kunt gy, landstormers, nog steeds voor herhalingsoefeningen onder de wapenen geroepen worden. Ook gij, mannen van de Landweer en oudere militielichtingen, die allen 3 jaar of langer hebben gediend, moet voor Uw verder leven geen nadeel meer ondervinden van even- tueele herhalingsoefeningen, daarom moet gy yveren voor de afschaffing van igérhalingsoefeningen voor hen, die langer dan 2 jaar hebben gediend om voor de maanden die gy in dienst hebt doorgebracht eene vergoeding te erlangen, daar gy geheel buiten de huidige steunregeling valt. Waar nu in de meeste plaatsen van ons land de gedemobiliseerden zich hebben vereenigd, ten einde georganiseerd hunne belangen by de regeering voor te dragen, volgt gij. Een voorloopig program van eischen is opgesteld, deze alle in dit stuk te publieeeren, zou te veel van de plaats ruimte vergen (er zyn n.1. 9 punten). Zij die hiervan kennis wenschen te nemen en sympathiseeren met de idee te komen tot inrichting van eene afdeeling van gedemobiliseer den, worden verzocht hun naam en adres op briefkaart te vermelden en deze te adresseeren aan onderge- teekende. Ik ben overgegaam tot het inzen den van dit stskje, naar aanleiding van het feit, dat eenige gedemobili seerden my gevraagd hebben iets voor hunne belasgen te doen, en overtuigd zynde dat in een gemeente van ruim 27000 inwoners, vele zul len zyn die hiermede accoord gaan, verwacht ik dat een stroom van brief- kaarte* by my binnenkomt, want er staan groote belangen op het apel. U, Mynheer de Redacteur, by voor baat dankzeggend voor de verleende plaatsruimte, teeken ik Hoogachtend, Uw dw. H. f. Fxkkbbdij, Gebouw: Bond voor M. M. Pers. Helder, 22 Januari 1916. SPORT. Heldarsehe Competitie. Utltlagm van Zondag 19 Januari. H.T.Y.—H.F.C. II0-9 H.B.Z.T.S. Ü-Concoidia 0-5 Rögl. H.BY.V.S. u)eer niet opgekomen. Wedstrijdprogramma voor Zondag 26 Januari. uur: H.V.Y.—Zeemacht Scheidsrechter Keppel. {Terrein Bolweg). UIT DÉN OMTREK. Wltrlngen. Men deelt ons mede, dat de z&ng- vereeniglng „Excelsior" van den Oever Zondag 26 Januari a.s., in de tooneelzaal van den heer Mart. de Haan te Hippolytushoef op vereerend verzoek een openbar» uitvoering zal

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1919 | | pagina 2