COURANT
PRINSES MELNIKOFF
ENGELSCHE STOFFEN
No. aose
DONDERDAG 27 FEBRUARI 1M0
47e JAARGANG
Uitgever 8 C. PB B*BR Jr«, Helder. - Oplaag 7000 ex. - Abonnementsprijs; In de stad t 1.10, perpo»H 1.3S, B2,^S' Lo»»> ex. 3 oent Adyeiyijfi pmr regel 16 oont.
BUITENLAND.
Da Vredesondarhandflingan.
Over de nieuwe wapenstilstands
voorwaarden zegt de „Temps" e.a.:
Men weet, dat het door de militaire
deskundigen voorgestelde ontwerp de
militaire en maritieme ontwapening
van Duitschland inhoudt. Thans is
het de vraag of aan de overeenkomst
clausules van territorialen en flnan-
cieelen aard moeten worden toege
voegd en er aldus geheel en al
preliminairen van maken. Over het
beginsel heerscht eenstemmigheid,
maar men is het nog niet eens over
den tekst bevattende de clausules van
floancieelen aard. Inderdaad schynen
noch de territoriale commissies noch
die voor de schadevergoeding gereed
te zijn met hun arbeid. De eerste
kunnen waarschijnlijk hun conclusies
niet geven voor het einde van de
eerste helft van Maart. Onder die
omstandigheden zullen de mogend
heden moeten beslisten of het
wenscheip is terug te keeren tot
het eerste denkbeeld en Duitschland
slechts een militaire conventie op te
leggen, welke spoedig gereed zou
kunnen zyn, dan wel of het beter is
nog een of twee maanden de onder-
teekening van de nieuwe overeen
komst uit te stellen, maar haar dan
ook volledige vredespreliminairen te
doen zijn.
Vsrtanfgde Staten.
De oppositie tsgen het ontwerp
voor don Volkenbond.
In tegenstelling met de vorige
berichten, werd d.d. Maandag uit
New-Tork het volgende aan de „Daily
Tel." gemeld
„Ten spijt van al wat men leest
en hoort over oppositie, zyn er de
sterkste aanwijzingen, dat de Ame
rikanen hetvolkenbondplan zullen
aanvaarden, tenzij iemand anders een
beteren waarborg voor den vrede kan
aanbieden. Het is waar, dat er, opper
vlakkig bezien, minder aanwijzingen
zijn voor instemming dan toen de
president naar Europa vertrok, maar
de oppositie is meer kunstmatig dan
werkelijkzij is voornamelijk te wij
ten aan partij-politiek en houdt ver
band met het oogmerk, invloed te
oefenen op de komende verkiezingen.
Voor zoover het mag worden voor
speld, zal de oppositie tegen den vel-
kenbond gebaseerd zijn op de hypo
these, dat de overeenkomst, zooals
die thans in elkaar gezet is, van
direct veordee) is voor Engeland,
omdat Engeland met zijn kolonila
door zijn grooter aantal stemmen in
den uitvoerenden raad den teestand
zou beheerschen.
In de Amerikaansche senaat heeft
senator Lewis verklaard, dat de
volkenbond geen inbreuk maakt op
de Mpnroe-leeren hij deed verstaan
dat een persoonlijke en politieke
tegenkanting tegen Wilson verscholen
zit achter de oppositie, die in het
Congres geroerd wordt tegen den
volkenbond.
In antwoord op de beweringen van
de senatoren Borah en Reed, dat
n.L, de Vereenigde Staten overstemd
zouden kunnen worden, in het bij
zonder door Engeland en zijn kolonión,
wees Lewis er op, dat er elf Ameri
kaansche republieken zijn, en hij
merkte daarbij op, dat de Vereenigde
Staten in zake van de een of andere
algemeene politiek, tezamen met de
Midden- en Zuid-Amerikaaneche re
publieken een meerderheid van stem
men zullen hebben van negen tegen
vijf (van Engeland met zijn koloniën).
Een oordeel uit de fleaieleeJe wereld.
In het belangwekkende maaade-
lyksche bulletin van de Natienal
City Bank of New-Tork vinden we
enkele opmerkingen, die het ver
melden waard zijn, omdat zy wjzea
op een geest in zeer maohtige
Amerikaansche ftnancieele kringen,
welke vaak ontbrak by de staats
lieden en diplomaten die te Parij*
den vrede maken.
Na erop gewezen te hebben, dat
voor de aangerichte schade, verloren
schepen en menschenlevens vergoe
dingen moeten werden betaald, wordt
opgemerkt dat dit niet epgaat veer
de oorlogsuitgaven. Daarvan staat
niets in de 14 punten van president
FEUILLETON.
Wilson, welke als den algemeenen
grondslag van den wapenstilstand
en den Yrede werden aanvaard, over
schadeloosstelling met betrekking tot
de oorlogsuitgaven der geallieerde
landen.
Natuurlijk zyn de geallieerden ge
rechtigd maatregelen te nemen, om
een herhaling van het gebeurde te
voorkomen, doch niemand die den
econemischen toestand van Duitsch
land inziet, en de veranderingen be
grijpt welke in Europa plaats vinden,
koestert eenige vrees voor zulk een
herhaling.
Geen natie leed ooit zulk een neder
laag, zulk een schipbreuk. Het is
waar dat het Duitsche volk de re
geering in den oorlog steunde, maar
er z|jn graden van verantwoorde
lijkheid.
De houding van het Duitsche volk
is niet zender blaam, maar het gaat
niet aan om een geheel volk van
een land gelijk verantwoordelijk te
stellen voor de politiek der regeering,
en even min is het mogelijk om
gedurende lange jaren met 70 rail-
lioen menschen te doen te hebben,
zonder rekening te houden met hunne
opvattingen en hun standpunt.
Wanneer de vrede in de wereld
meet worden gehandhaafd dient er
niet alleen te worden gelet op
feiten, maar ook op de vooroordeelen,
de verkeerde opvattingen en onwe
tendheid der menschen, teneinde
daarin verbetering te breDgen. Dit
kan niet geschieden door bestraffing
en allerminst door zooiets als de
voortdurende onderdrukking van een
natie, waardoor schuldigen en on-
schuldigen even zwaar worden ge
troffen, en die geen hoop laat zelfs
voor de kinderen van deze en vol
gende generaties.
Geen geldsom als schadeloosstel
ling kan opwegen tegen een politiek,
welke op don vrede is gericht, want
de werkelijke oorlogskosten bestaan
niet in geld maar in menschelijk
lijden. Aan het Duitsche volk is ge
leerd dat andere natiën jaloersch
waren en het op zijn welvaart hadden
gemunt. Deze opvatting zou eer be
vestigd worden dan gelogenstraft
door een politiek, welke de ont
wikkeling van het Duitsche volk
belet. Elke daad van toegevendheid
der overwinnaars helpt mede tot
verzoening, van elke daad, die be
doeld is als straf, vertraagt de ver
zoening. Amerika ondervond dit na
den burgeroorlog, Engeland onder
vond het in Transvaal.
Wilton.
Yoor dat Wilson Maandag-U Boston
voet aan wal zette, werd een samen
spanning ontdekt om bommen te
laten ontploffen op het oogenblik, dat
hg het havengebied zou verlaten. In
verband daarmee werden Zondag te
New Tork 14 Spanjaarden en Maandag
negen Spanjaarden benevens een
Cubaan te Pniladelphia gearresteerd.
Klaarblijkelijk is nog een tweede
poging gedaan om den president te
vermoorden. Een man, genaamd
Andrew Ragosky, die als anarchist
wordt afgeschilderd, trachtte 's presi
denten vertrekken in het Copley
Plaza-hotel te bereiken en werd na
een gevecht op de trap in hechtenis
genomen. Hy had een revolver b|j
zich en erkende, .te^fbbeeren,
president Wilson—w**spreken te
krijgen."
De president werd met overweldi
gende geestdrift ontvangen, toen hij
zijn eerste rede na zijn terugkeer
hield. Hy kenschetste Amerika als de
„hope der wereld." Indien het die
hoop bedroog, zou het resultaat on
denkbaar zijn. Indien we alleen den
naar omstandigheden meest bevredi
genden vrede teekenen, zullen we
woton, dat we op de historische tafel
U Yersailles niets dan een stuk
papier hebben volgeschreven. De
schikkingen voor den tegenwoordigen
vrede kunnen alleen op generaties
betrekking hebben, indien ze door
do vereende strijdkrachten der be
schaafde wereld worden gewaarborgd.
Duitschland.
Eon Hansastaat.
De „Temps" dringt aan op de
internationalisatie van het Kieler
kanaal en wil in verband daarmede
de stichting van een Hansa-staat.
Deze staat moet dan het by Duitsch
land blijvende deel van Sleeawijk-
Holstein, het vroegere groot-hertog-
door
LOUIS TRAQY.
4»).
hoofdstuk xira.
Eene bindende verloving,
een uitgestelde
x ecu t ie.
Toen* Frank Armstrong in het
vertrek kwam waar Ermyntrude
hem wachtte, was hij evenonthutat
door bare houding, als door het
boersche voorBtel, en de plompe
verzekering van Yladimir Snasuliteh.
H|j dacht dat zjj hem ontvangen
zou met een vernietigenden blik en
verontwaardiging over z|jn gebruik
inaken van hare benarde omstandig
heden. Nu echter sehreide zij, wat
zij niet had gedaan toen Prins Boris
haar in de kapel naar het altaar
leidde. Toen beschouwde de nog zoo
jonge Lady een huwelijk met een
stoicynsche onverschilligheid. Wat
liefde was, wist zjj niet. Maar ntt,
nu weende z|j. Er was ook een te
groot verschil tussohen een gedwon
gen huwelijk met den prins en een
ucheepgaan met kapitein Armstrong,
die haar had gered.
Haar te zien ween en was meer
dan Frank kon dragen, en hjj, dacht
zich stomp, hoe hy haar kon doen
dom Oldenburg, het noordelijk deel
van Hannover en het vorstendom
Lauenburg omvatten, terwijl de vrije
Hansasteden Hambnrg, Breinen en
Lübeck de grondzuilen van den
nieuwen staat moeten worden.
Spartacus in Berlijn.
Berlijn, 25 Februari. In den afge-
loopen nacht heeft er in de couranten-
wijk een korte schietpartij plaatsge
had, die als een voorteeken vaneen
Spartacistische overrompeling wordt
beschouwd.
De Berliner Zeitinga. M. deelt naar
aanleiding daarvan mede dat de
regeeringsgetrouwe troepen reeds
sedert een paar dagen voortdurend
gereed zijn om op te rukken en sterk
genoeg zyn om elke poging tot een
nieuw Spartacistisch schrikbewind
snel en met kracht te ondérdukken.
Da toastaid la Beieren.
De „Vossische Zeitung" meldt dat,
volgens mededeelingen, welke Beier-
sche afgevaardigden in Weimar heb
ben gedaan, de toestand in het bereik
van het tweede en derde Beiersche
legercorps, in 't bijzonder in Neuren
berg als rustig en ordelijk geldt. Men
neemt niet aan dat de onlusten in
MQnchen naar het platteland zullen
overslaan, doch gelooft in tegendeel
eer dat het land duidelijk van zijn
verschil van meening door het stop
zetten van den toevoer naar München
blijk zal geven, en dat men de raden-
regeering geen lang leven kan geven,
omdat het haar niet mogelijk zal z|jn
München voldoende van voedsel te
voorzien.
Engeland.
Briteche verliezen In den oorlog.
Londen, 25 Febr. Bonar Law heeft
in antwoord op een vraag in het
Lagerhuis schriftelijk medegedeeld,
dat het aantal verliezen by de vloot
tengevolge van oorlogsdaden bedraagt
aan dooden 2061 officieren en 20.197
man; aan gewonden 813 officieren
en4081 man; aan vermisten 15offi
cieren en acht man. In deze cijfers
zijn niet de verliezen der koninklijke
marine-diviBie, wel die van de konin
klyken marine-luchtdienst begrepen
en wel tot 1 April 1918, op welken
datum hij by de koninklijke lucht
macht werd ondergebracht.
Korts berichten.
De Fransche minister yan marine
en de begrootingscommissie hebben
zich toe besliste tegenstanders ver
klaard van het denkbeeld van ver
nietiging der uitgeleverde Duitsche
oorlogsbodems.
De centrale raad te Münschen
heeft Eisner's weduwe een
pensioen van 10.080 mark toe
gekend.
Ingezonden mededeeling.
Wekelijks ontvangen wij tagnn
zeer goedkoop» prijzen:
voor kleadhg naar maat.
In onze Confectie-Af deeling eveneens
belangrijk verminderde prijzen.
HERMAN NYPELS.
ontkomen aan het verschrikkelijk
dilemma. Trouwen met een eenvou-
digen kapitein moest voor de Lady
een onverdragelijk juk zijl, maar
Prinses te zijn naast een ksbandigen
immoreelen Prins vergiftigde heel
haar leven.
Maar een zwijgend getuige te z|jn
vaa haar weenen, dat kon Frank
allerminst. Hij moest iets doen om
haar te kalmeeren. Hy vermaade
zich om zeo kalm mogelijk te zeggen
„Ik zou verkeerd doen met te
vragen: Waarom weent gijIk
begrijp het, Sassulitch heeft my ge
zegd wat h|j u heeft durven voor
stellen. Ermyntrude, ge moet uw
best doen niet *oo wanhopig te zijn.
Zeer zeker zullen wij wel iets be
denken dat de moeilijkheden oplost."
Sr volgde geen antwoord. Als een
ongelukkige staarde zjj voor zich
uit, het hoofd aldoor rustende op
hare handen. Hij boog over haar
heen, en streek teerhartig met de
hand over heur haar, zooals men
doet om een kind te troosten.
„Ermyntrude," - zeide hy vleiend
zacht, - „ik wil alle3 doen wat in
m|jn vermogen is, maar schrei nu
niet langer, misschien kunnen we
uitstel krijgen. Misschien trouwt de
Prin» nog wel, zooals z|j het willen,
en zjjt gij verlost van een droevig'
alternatief. Uw vader is rijk, en als
het niet anders kan, zai ik eenige
mannen van Ivan omkoopen. Wat
mij betreft, ik waag er alles aan om
u te verlossen."
Maar Ermyntrude schreide nog meer.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Landelijke arbeidsovereenkomst
Bauwfakarbetdor*.
Ter bespreking van het boven
staande hadden de Centrale Bond
van Bouwvakarbeiders en Alg. Ned.
Timmerlieden Bond een vergadering
belegd in het gebouw van den Bond
van Mind. Mar.-Pers. De voorzitter
der afd; Helder van den Centr. Bond
van Bouwvakarb., de heer Krafc,
epent de vergadering, zet uiteen
waarom deze vergadering was belegd
en geeft het woord aan den heer
Lukhard, hoofdbestuurder van de
Centr. Bond van Bouwvakarbeiders.
Dezo vergadering, aldus spr., is bij
eengeroepen om de voorwaarden van
de patroons te bezien en de houding
der christelyken te besprekea. De
modernen moeten een collectieve
arb.overeenkemst verdedigen. Eerst
werden de voor waarden altijd plaatse
lijk behandeld en geregeld en doer
dit werken zijn de voorwaarden tame
lijk vooruit gegaan. We staan echter
aog ver achter bij den toestand zoo-
als die in 1914 was. Het instituut
voor een collectieve arbeidsovereen
komst vindt meer en meer iagang.
De patroons komen hier tegen op.
Spr. gaat na voor hoelang dergelijke
overeenkemsten worden gesloten.
Waar echter sterke afd. zlja is de
plaatselijke overeenkomst beter ge
regeld dan waar zwakke afd. zijn.
Hierutt vloeit voort dat we niet
tegen eon collectieve overeenkomst
zijn. We werden sla gelijkberechtigde
party erkend en zeododhde kregen
„Moet ik dan ellende bron gen over
allen die met mij in aanraking
komen I" weeklaagde zjj. „Mijn
dwaasheid wordt dan wel pijnlijk
gestraft! Het kan niet aadersofook
gy moet my minachten, al geloof
ik ook dat gij mij zult blijven
helpen."
De angstige uiting harer vrees dat
z|j ook zyne 'achting verloren moest
hebben, had Armstrong in 't geheel
niet verwacht. Maar zonder h6t te
bedoelen had zij al zijn zelfbeheer-
sching vernietigd. Hij zou Ermyntrude
minachtenHij zou zwijgend hare
zelfbeschuldiging aanhooren en niet
weerspreken Yeel vermocht hij, dil
kon hij niet dragen.
Hij zonk ep zijne knieën naast
haar neer, en sloeg zijn armen om
haar heen, zich verbeeldende dat een
uitgesproken liefdes-declaratie haar
versterken zou in haar opvatting dat
hij alleen bij haar aanhield om haar
leven en het zijne te redden.
„Ermyntrude, lieveling 1" zeido
hij, en het leek hem alsof hij in don
droom sprak. „Niets ter wereld,
als alleen uwe tranen konden mijn
geheim mij ontwringen! Uw klage
lijk twijfelen aan m|jn hart zou ik
kunnen verdragen, ik die u lief heb
gehad van af het eerste oogenblik
dat ik u zag
Zij trilde, naar adem hijgende,
maar hield de handen voor de oogen.
Hij beet zich op de lippen, vast be
sloten om het haar alsnog gemak
kelijk te maken, indien zij zijn hulp
verlangde, alleen om naar Londen
we naar de kracht tan onze orga
nisatie onze contracten. De chr. willen
•ok een land. overeenkomst, en dat
is niet onze grief, maar zij missen
de kracht om de consequenties van
eea dergelijke overeenkomst te dra
gen. Ze kunnen in niet één plaats
regeeren. Ze kunnea zich door te
weinig kracht niet verdedigen en
daarom den strijd niet aanvaarden.
Daarom moeten zij zeo'n beweging
niet op touw zetten. Ze kunnen de
conseqentie niet aan zeggen wij en
dat moeten wij bewijzen. Als wij
hiervoor sterk genoeg waren beheef-
den we deze vergadering niet te
beleggen. Wat ls aanleiding voor
hen zich het eerst in die zaak te
mengen. In November kwam dit uit.
De slechtheid van de moderne partij
en de party waarmee wij optrokken.
In een coll. arbeidsovereenkomst
komt het klasseverschil goed uit en
als de chr. dit bestrijden doen ze dat
ien scheldartikel. De moderne
vakken eischen een betere arbeidstijd
en we hadden daarvoor dan ook onze
punten op het congres te Rotterdam.
Als de modernen voor den 8-urendag
;en vechten zien ze hierin geen
bezwaar. Als er" ernstig voor een
coll. overeenkomst wordt gewerkt
wat doen jelui dan, zeggen de chr.
Er is toch een hoogen raad met
verplichte wettelijke arbitrage. Min.
Aalberse spreekt zich hierover echter
niet uit. Wanneer het ontwerp in die
richting gaat, dan is het door het
onverantwoordelijk optreden der
christelijken. Men kan soms glimpen
van strijd bij hen waarnemen, maar
wordt hieraan niet gedaan.
Welk antwoord moeten de modernen
aan de christelijken geven.? Moderne
organisaties groeien snel, maar voor
zulke consequenties, waar we de pa
troons en mede-erbeiders tegen ons
hebben, moeten we een antwoord
geven dat klinkt als een klok.
Ze gaan naar hun werk en denken
er niet aan hoe ze hun belangen op
een grove manier verwaarloozen. De
moderne vakvereen mannen moeten
zich bewust zijn, willen ze niet onder
den voet geloopen worden en ze doen
verstandig toe te treden tot die or
ganisaties, die de volle consequenties
van hun optreden aanvaarden. In
Zwolle en Apeldoorn sturen de pa
troons de arbeidersvoorstellen terug
en in andere plaatsen wachten ze dé
collectieve overeenkomst af. Wij
moeten de actie niet onderschatten,
maar steeds sterker tegen de patroons
optreden. In den Helder zyn 50 h 60
metselaars buiten de organisatie.
Wat bereiken die? Niets. Wanneer
voor hen iets in de landelijke over
eenkomst wordt opgenomen, kunnen
hierover niet meespreken. Zonder
organisatie bereikt men niets meer.
De regelingen zijn plaatselijk en dit
moet landelijk worden. Hoe moet dit
nu zijn? Er moet zijn een krachtige
organisatie in het bouwbedrijf. In
den Helder zijn nog. geen 80 geor
ganiseerde bouwvakarbeiders.
Er loopen nog wel 60 ongeorgani
seerd rond. We zullen niet de schuld
geven aan de Chr. organisatie maar
de kracht hangt af van de moderne
organisatie. Er zijn hier bouwvak
arbeiders die zelf werk aannemen en
bun medearbeiders in dienst nemen.
Daarvan zijn we niet gediend. Door
organisatorisch optreden zullen we
iet» bereiken en ze zullen dan ook
inzien dat ze aan den verkeerden
kant staan. De positie is voor ons
niet makkelijk maar onze kans is
nog niet verkeken. Wanneer we ala
machtige organisatie komen worden
we als gelijkberechtigde partij erkend
en daarom is het yan de Chr. onver
antwoordelijk zulk een avontuur te
wagen. Wij kunnen, hiertegen maat
regelen nemen en iedere bouwvak
arbeider neme zijn beBluit. Met een
opwekking om lid van de moderne
organisatie te worden eindigt spr.
De 2e spreker de heer Hariot van
de Timmerl. bond zegt het z|jn taak
is de eigenaardige houding van de
Chr. én Katholieken te belichten.
Deze geschiedenis is niet los te
maken van de November gebeurte
nissen. Wemeeten zien of de pogingen
door de Chr. gedaan juist zijn'.
Bespreekt nu de toestand hee" die
door den oorlog geworden is. Het
bleek dat door de modernen steeds
het juiste pad bewandeld ia. Spr. gaat
thans over tot een bespreking van
het internationale congres te Bern.
De lasten van den oorlog mogen niet
op de schouders der arbeiders gelegd
worden en dit wordt helaas maar
weer gedaan.
Wij hebben ons niet vastgehouden
aan de 8 urendag omdat het onmoge
lijk was van een arbeidstijd zooals
door sommigen van 14 uur op 8 uur
te komen maar dit moet geleidelijk
geschieden. Het N.V.V. heeft veel
voor ons gedaan. In 1914 had onze
centrale 82000 leden en thans zijn
we de 200.000 gepasseerd. Wij zijn
in 2 jaar gegroeid met wat de Chr.
en Katholieken in 1908 samen hadden.
Toen de Novembergeschiedenis in
ons land kwam konden zij zich wa
penen om orde en rust te handhaven
en trachten zij daaruit munt te slaan.
Nadat de revolutie in Duitschland
een voldongen feit was stelden ook
wy onze eischen. Onze 15 eischen
werden druk besproken en ze konden
er niet met beloften afkomen. Er
moest iets gebeuren.
Spr. gaat thans de November-
gebeurtenissen na. De Katholieken
kwamen ook met eischen doch de
Chr. bleven slapen. De Chr. verweten
de Katholieken hun eischen omdat
ze een regeering naar hun hand had
den. In November hebben de arbei
ders gezegd wat ze wilden. Alle be
loften werden gedaan maar toen de
reactie kwam werden de beloften
ingetrokken. De timmerlieden hadden
loonactie op touw gezet en pol
sten de aannemers hoe die er over
dachten. Toen de Chr. zagen wat wij
wilden gingen zy met de Katholie
ken naar den aannemersbond en be
spraken een landelijke overeenkomst.
Wy zagen toen met geraffineerde
tegenstanders te doen te hebben en
namen hen dat ook zeer kwalijk.
Hoe was hun standpunt. Daar de mo
derne org. altijd een bijwagen van de
8.D.A.P. was mochten ze niet mee
werken. Ze zeiden dat de modernen
achter hun rug om besprekingen
hielden met de patroons. Dat is een
grove leugen. Dat deden zij.
Spr. gaat de correspondentie vaa
Kath. en Chr. met de aannemers na
en verklaard dat z|j de modernen
een strop bezorgden.
Wanneer door de patroon» voor
waarden worden gesteld, waarschu
wen we hen, dat we ons niet laten
slachten. Daarom hebben w|j de
arbeider» noodig en het i» treurig
te zien, dat er in den Helder nog
zooveel ongeorganiseerden rondloo-
pen. We meeten dus op huisbezoek
maar niet op de manier van andere
bonden, die, als ze de arbeider niet
kunnen krijgen, het bij zijn vrouw
en kinderen probeeren.
Wij steken onze politiek niet ender
stoelen of banken, maar kijken wie
het beste onze belangen behartigd.
Willen we des onze macht ontplooien,
moet ieder propagandist zijn in eigen
belang. Hierna eindigde spreker.
De heer C. Goes van de Kath.
Bond ging over de beschuldigingen
aan het adres van z|jn organisatie
in debat, wat tot een breede diecusj
sie tusschen debater en beide spie
kers aanleiding gaf.
Door de heeren Groot en Geurts
werden vragen gesteld die door de
sprekers beantwoord werden.
Nadat aoor den heer de Zee, voor
zitter van de Timmerl. Bond was
aangedrongen zich in de Bonden te
organiseeren, werd de vergadering
doer den heer Kraft, met dank voor
de opkomst gesloten.
Openbar* vergadering SD.A.P.
Maandagavond was door de afdee-
ling Helder der soc. dem. arb. partij
eene openbare vergadering belegd,
waar als sprekers optraden mej. T.
Blaauboer, candidate voor en de heer
A. W. -Michels, lid van de Prov.
Staten. De zaal was matig bezet.
Namens den Voorzitter werd de
vergadering geopend door den heer
J. Borkert, die in zijne inleiding
verklaarde, dat de vergadering belegd
was aan den vooravond van de
te kunnen ontsnappen. Daarom ver
volgde bij
„Ik weet maar al te goed, dat
mijn liefde hopeloos is. Toon ik, in
vroegere tijden mij ternauwernood
veroorloofde u te ^ien en te hooren
had ik ten minste do kracht om
weg te gaan met mijn in myn hart
verborgen geheim. Nu is uw smart
mij te machtig geworden."
Hoe het kwam, wie zal het zeggen,
maar Ermyntrude's hoofd rustte nu
op Frank's schouder.| In z|jn span
ning begreep hij niet dat hy haar
innig tegen zich aanklemde, zooals
een die buiten zich zelf is van blij
heid zou doen, en evenmin scheen
het haar onaangenaam te zijn.
Ik beken het u nu," - zeide hij
opgewonden, „opdat gij zoudt
weten
„Ik weet alleen," fluisterde zij,
„dat het beter was geweest zelf
met mij te komen praten, dan
Sassulitch voor u te laten pleiten."
Zij had haar hoofd naar hem op
geheven. Haar mooie oogen, waarin
de tranen nog parelden, keken ver
trouwelijk in de zyne. Tezelfdertijd
bloosde zij tot achter de ooren en
over geheel haar hal». Onder zulke
omstandigheden als de zyne is het
begrijpelijk dat een man over heinin
gen vliegt, waarover hij kalm^ljnde
niet zou durven springen.
Met een hoorbaren hartslag staarde
Frank haar een oogenblik aan.
„Ermyntruder- kreet hij,
„Mag ik werkelijk gelooven dat gij
mij liefhebt?"
candidaatstelling voor de Prov. Staten.
Meestal is de geestdrift voor deze
verkiezingen beneden het vriespunt.
Voor een deel is hiervan de oorzaak,
dat men van het werk der Prov.
Staten zoo weinig naar buiten ge
waarwordt en ook omdat de invloed
zoo weinig merkbaar is op de arbei
ders-wetgeving. Toch vormen deze
verkiezingen een aanloop voor die
voor de Tweede Kamer. Spr. wekte
vervolgens op tot blijvende propa
ganda. Reeds hebben de veel ge
smade Novemberdagen onze partij
ruim 10000 nieuwe leden bezorgd
en 1200 abonné's op „Het Volk'"
Zoo moeten wy blijven voortgaan.
Allereerst verkreeg mej. Blaauboer
het woord voor hare rede. Aangezien
deze in hoofdzaak dezelfde was als
uitgesproken de vorige week in
„Casino" tijdens de bijeenkomst der
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht,
kunnen w|J volstaan met de hoofd
lijnen van haar betoog aan te geven
en verder naar genoemde rede te
Spr. releveerde tde veranderde
ideeen inzake vrouwenkiesrecht, voor
een belangrijk deel ontstaan uit den
vergaderden raaatschappelyken toe
stand. Langzaam is het besef van
de waarde, van den vrouwenarbeid,
niet alleen in fabriek maar ook in
gezin, tot de vrouw doorgedrongen
langzaam zijn ze gaan inzien dat
een economische macht noodig is
om wat te bereiken. Met allerlei
ingrijpende wetten maken ze trouwens
kennis: de distributiewet, de leer
plichtwet, het vakonderwijs, het in-
ptituut van schoolarts, de dienstplicht
etc., dat alles breDgt haar met do
maatschappelijke instellingen.in aan
raking en zy begrijpen dat zij nog
veel verbeteren kunnen.
Spr. herinnerde thans aan de
November-gebeurtenisesn, die de oor
zaak waren dat thans het wetsont-
werp-Marchant aan de orde wordt
gesteld. Man coquetteert thans om
't hardst met ons. Nu is dat zoo erg
niet; wij vrouwen zijn het gewoon
dat men ons het hof maakt. Al
vroeg, dikwijls op ons 16de jaar,
begint men daarmee. Maar laten we
ons dan nog wel eens inpalmen,
als je. vijfentwintig jaar bent geweest,
gaat dat zoo gauw niet meer. Dan
vraag je je aanbidder eerst: wat
presteer je, wat kun je me bieden?
En als je dan ziet hoe zy in 't
huishouden van den staat bezig zijn
met stoffer en blik, hoe ze probeeren
rten vuilen boel op te vegen, dan
blijkt het dat ze er eigenlijk niets
van kennen. Dat Is geen vegen wat
ze doende boel moet eens van de
plaats, en in alle hoeken en gaten
moet eens flink de stoffer gehaald
worden. En onze eigen mannen z|jo
al met dat werk begonnen. Daarom
sluit u by hen aan! En gij behoeft
niet te wachten op uw kiesrecht;
thans reeds kunt ge u bij de party,
b|j de vrouwenclubs aansluiten. Met
een krachtige opwekking sloot spr.
bare réde.
De heer Michel» lette kortelings
de beteekenis der Prov. Staten en
hun arbeid uiteen. Die arbeid werdt
onderschat en dit is wel de schuld
van de Prov. Staten zelf, die de ver
ouderde opvatting blijven huldigen:
hoe minder we zeggen, des te ver
dienstelijker maken we on». Het
eigenlijke werk doen de Gedeputeer
den w|j verleenen slechts onz»
sanctie daarop en volstaan daarmede.
Toch is dit ODjuist en ten bewijze
van de belangrijkheid van den arbeid
der Prov. Staten deelt spr. eenige
cijfers mee uit de jongste begrooting.
Aan belasting wordt bijv. door d»
inwoners bijna 1 millioen gulden op
gebracht, behalve de opcenten van
verschillende rijksbelastingen. Alleen
aan salarissen voor ambtenaren
wordt 2 ton besteed. Hier ligt dus
voor de leden een taak in de bezor
ging aan dit talryke personeel vaó
een behoorlijke rechtspositie, etc.
Voor verschillende groote werken,
door de provincie uitgevoerd, zyn
belangrijke sommen noodig (krank
zinnigenverpleging, etc.)
En er kan nog zooveel meer ge
beuren, indien het College daarvoor
de geschikte krachten bezit. De be
hoorlijke verzorging van licht, ver
warming, vuilafvoer, speciaal ten
plattelande bijvoorbeeld, is een reu»,
achtige taaktoezicht op beheer van
dijken en waterschappen niet minder.
Eerstdaags bereiken het College voor'
„Had gy eerder gesproken, gy
zoudt het allang geweten hebben.'"
Zoo gebeurde het, dat Natushba
die ondanks haar eigen leed haar
plicht als gastvrouw niet vergat,
toevallig de kamer binnenkwam, en
zag hoe zij elkaar omhelsden
sen wisselden. Haastig trok zij
zich terug.
jGlj zyt goed geslaagd," zeide
zij bitter gestemd tegen Saasulitch.
„daar binnen zijn er twee, die
niet sullen vluchten als de geeste
lijke komt."
Saasulitch, in 't geheel niet ver
wonderd dat zijn huwelijks-ontwerp
reeds zéóYeel succes had gehad, ver
zekerde Ivan dat het tweede bedrijf
van het blijspel ook zou gelukken,
„Ga dan zelfden geestelijke halen,
en laat ze trouwen," was het
norsche antwoord. En toen de Ru»
Ermyntrude's vader en broeder on
aangenaam verraste met de mede-
deeling dat zij al- getrouwd was,
zeide h|j dat te goeder trouw, voor
zich zelf overtuigd zijnde dat het
huwelijk al twee uren geleden vol
trokken was. Toch was het niet
gebeurd.
Toen de eerste roes der zaligheid
voorbij was, zeide Frank tegen Er
myntrude dat zulk een intens min-
neud paar als z|j, moest eten, wilden
ze in het leven blijven.
Natushka had hen bespied,
maakte een leven dat wel twintig
paar verloofden zou hebben doen
opspringen, toen zij met de koffie
n?derde en binnen kwam.
Een romantisch samenzijn verliest
z|jn gloed, wanneer de maag haar
rechten laat golden, ofschoon zy niet
konden nalaten, telkens naar elkaar
te kijken. Ofschoon iedere oogopslag
en aanraking hen deed trillen van
zaligheid, aten zij de eenvoudige
spijzen met een eetlust die van ge
zondheid getuigde. Daarna schikten
zij zich, om eens ernstig te praten
over het huwelijks-voorstel. Zy deden
het ernstig, zoolang Natushka in
het vertrek wasTenslotte riep
hij Saasulitch, en bewees hem waar
om een geheim huwelijk, zooals van
hem verlangd was, door hen niet
gesloten kon worden.
Z(j moeiten zoowel aan de toekomst
denken, als aan de voor de hand
liggende belangen. De maatschappe
lijke positie van zijne fiancèa vor
derde dat de gebruikelijke vormen
in acht werden genomen. Hun
huwelijk kon alleen gesloten worden
in Engeland en in de Engelsche
Kerk.
Toch wilden ze de vrienden, die
zooveel voor hen hadden gedaan,
naar vermogen helpen. Zy wilden
onder getuigen zich door dea gees-
telijke laten verloven. Be Rus ging
op het voorstel in. De Luthersche
geesteiyke werd geroepen, en ala
een bruidspaar werden zij, in tegen
woordigheid van Vladimir Sassulitch
door den geestelijke verloofd ea ge
zegend. Bij die ver binteais hadden
zy de belofte gedaan te zullen trou
wen, zoodra de ouders, die niet
tegenwoordig waren, kun teeztem-
stellen ter voorziening in de verdee
ling van de tijdens den watersnood
gemaakte onkosten over de verschil
lende gemeenten en polders. Dit
bedrag is zeer belangrijk, 20 millioen
gulden is aaa herstel besteed, per
Jaar 2 millioen aan rente en aflossing
eischond.
Gedurende twee zittingen van de
Prov. Staten wordt een groote reeks
voordrachten afgehandeld.
Maar dit alles ls nog niet de be
langrijkste taak van de Prov. Staten.
Na den oorlog kwam allerwege
een revolutionaire geest tot uiting.
Het gevolg was, dat ook wij onze
„operette-revolutie" hadden. Niette
min heeft die revolutie iets beteekend
voor ons. Wat dit was, het werd
nog het best gekenschetst door den
conducteur, die spr. op zijn reis in
Zeeland sprak. Sprekende over de
moties-van de Laar en Hermans voor
het spoorwegpersoneel, zeide die con
ducteur „Troelstra moest nog maar
eens een revolutierede houden, dat
zou beter helpen dan al die papieren
moties".
Zoo is het, de groote beteekenis
zal zijn als deze Staten-verkiezingen
zouden staan in het teeken der roodo
overwinning. Want al die beloften
van November, men moge verder
over de revolutie denken zooals men
wil, zyn afgelegd onder den drang
van het gevaar. Yoor geen tiende
deel zijn ze verwezeniykt.
Daarom moet, ook van de Prov.
Staten, "de invloed der sociaal-demo
cratie worden versterkt ter waar
schuwing aan de regeering, dat zjj
voorzichtig moet zijn en haar beloften
moet inlossen. Want als de regeering
daar geen kans toe ziet, is de toestand
nog niet zoodanig, dat het rustig zal
big ven in ons land.
Allerlei partyen komen met demo
cratische moties. De heer Oud wilde
opschorting van aanbouw der schepen,
de heer Bomans ging nog een stap
verder en wilde met één motie de
heele marine afschaffen (by moest
haar op order van zyn grooten broer
weer intrekken), enz., alles op drang
van onze party. Terwyl in Belgiö,
dat zao ontzaglijke ellende leidt,
thans de invoering van alg. kiesrecht
wordt tegengehouden door den katho
liek Woeate, doet de katholiek Bomans
hier zoo ultra-radicaal. Daar moet,
dat voelt men wel, een sterke drang
achter zitten.
Laat ons zorgen dat die drang niet
vermindert, maar versterkt wordt.
Diezelfde regeering, met een zoo
vooruitstrevend progiarnma, werd
brutaler naarmate het revolutiegevaar
verminderde: minister Ruya ging
burgemeesters aan den tand voelen
over hun vermeende revolutionaire
neigingen. Maar tegenover den wer-
kelyk revolutionaiien burgemeester
Coiyn, die openlijk verklaarde de
regeeriDgsmaatregelen inzake de
melkdistributie wie* te zullen nakomen,
deed de minister nietsI WJj moeten
voor een dergelijke regeering op onze
hoede zijn.
Spr. wees thana nog op de regee-
ringsproclamatie en .op de houding
van de Eerate Kamer, die in haar
antweord deed uitkomen, dat de
Koningin in die proclamatie eigeniyk
wel wat te ver gegaan was.
Over 't algemeen heeft de s.d.
fractie In de itaten niet te klagen
over onvoldoend meegaan met odzo
voorstellen. Trouwens, er zyn 22
soc.-dem. leden. Als wy te eeniger
tyd hier eene eleetrische voorziening
krygen, ie dat te danken vooral aan
onze partygenooten Wibaut en Van
der Waerden, die met hun zaak
kundige adviezen de Prov. Staten
den weg weien dien zy in dezen
badden te gaan. En tenslotte zyn
dingen ala deze belangrliker dan
loonsverkeogingen, waarvoor andere
leden ook wel zorgen.
Daarom, stemt In April, ook
voor de Prov Itaten, rood!
Van de gelegenheid tot debat werd
geen gebruik gemaakt. De zangver-
eeniging onder leiding van den heer
Rusting luisterde met eenige nnm-
mem de byeenkomst op.
Helleriahe Maadellneclub
„lereeata".
De Heldersche Mandolineclub ligt
op apegapen. Dit te constateeren zij
onze eerste en droefste plicht Het
as de voorzitter, de heer Robertson,
ie het Zaterdagavond van af het
podium verkondigde in zijn openings
speech. By de oprichting, in 1911,
aldus deze heer, hoopten we dat de
club met de andere plaatseiyke ver-
«enigingen zou wedy veren in Casino.
Helaas es hat nicht sollen sein en
zlja dagen zyn thans geteld. De
spreker deed een beroep op aller
medewerking om haar nieuw leven
in te blazenalle mandolinespelers
en -sp»elstera werden uitgenoodigd
mins hadden gegeven. Die toevoeging
aan de verlovings-acte was door
Frank verzonnen. Hy wilde niet dat
Len hem zou kunnen beschuldigen
de ouders gedwongen te hebben, wat
kwaadwilligen al licht zouden rond
bazuinen.
Sassulitch trok de schouders op
voer die clausule. De kerkelijke ver
loving was ia rijn oogen zoo goed
als een huwelijk, en hy zou aan
Ivan zeggen dat het huwelyk een
feit vraa. Zyn eenige zorg was, de
Engelsehen, met wier komst te
Banaef.ka zooveel troebelen waren
ontstaan, zoo gauw mogelijk te doen
weggaan. Hij zou Prins Boris wel te
woord staan op zyn eigen manier.
De Moravische predikant, die zyn
vryheid van doen te danken had
aaa de bescherming van SaBBulitch,
want Russen maken korte metten
met Nonconformisten beloofde
over die kerkelijke verloving niette
zullen spreken, en Armstrong zelf
verzekerde Sassulitch, dat by zich
tegenover Ivan niet zou uitlaten
over het onderscheid tusschen ver
loving ea trouwen.
(Wordt vervolgd.)