HELDER8CHE COURANT
ENGELSCHE STOFFEN
Mo. 5058
DlNSOAÖ 4 MAART 1919
47e JAARGANG
Uitgever i C. EE BOER Jr., Helder.
Oplaag 7000 ex. - Abonnementsprijs: In de stad f 1.10, per post f 1.35. Buitenland f 2.35.
Losse ex. 3 cent.
Advertentlên per regel 15 cent.
BINNENLAND.
Nadarlaa* «a BtlgiS.
Het partybestuur van de S.D.A.P.
heeft Zaterdag besloten het bestuur
van de Belgische Arbeiderspartij tele
grafisch uit te neodigen tot een sa-
menspreking, liefst te Amsterdam of
in Den Haag, over de kwestie der
herziening van het traktaat van 1839.
(Volk.)
Onhausch oathaal.
Naar de „Msb." verneemt, heeft de
Nederlandscbe coupletzanger, de heer
Dumas, toen hij dezer dagen in het
Winterpaleis te Antwerpen, waar
voor hij een uitnoodiging. had ont
vangen, wilde optreden, een onheu-
sche bejegening ondervonden.
Uit de zaal is hem toegeschreeuwd:
Heb je den Duitschen keizer bij je;
geen Hollanders op het tooneel, welke
uitroepen gepaard gingen met een
oorverdoovend lawaai, zoodat het den
heer Dumas onmogelijk was zijn
repertoire aan te vangen.
De heer Dumas heeft daarop Belgie
verlaten.
Te Amsterdam wordt nu, naar aan
het blad wordt gemeld, door Neder-
landsche artisten een beweging
voorbereid, om, zoolang onze artisten
een dergelijk onthaal in Belgie vinden,
met Belgische artisten niet meer te
zamen op te treden.
H. M. da Koalngia In Limburg.
De Koningin heeft Zaterdag een
bezoek gebracht aan dat deel van
Limburg, hetwelk de Belgen ver-
meenen noodig te hebben om
bij hun land te voegen. Per auto
werden Sittard, Amstelrode, Hoens-
broek, Heerlen, Simpel veld, Kerkrade,
Rolduc, Vaals, Wijze, Valkenburg,
Meersen en tal van kleine dorpen
bezocht. Het bezoek was een triomf
tocht.
Menu's ia hotels, ene.
De minister van landbouw heeft
ingetrokken de ministerieels beschik
king van 14 Mei 1918, houdende be
perkende bepalingen inzake het ver
strekken van gerechten in hotels,
restaurants, enz.
Benziaa.
De minister van landbouw heeft
met ingang van 3 dezer ingetrokken
de gestelde verbodsbepaling op de
aflevering van benzine.
Gaaolle.
De minister van landbouw heeft
met ingang van 8 dezer ingetrokken
de verbodsbepalingen op het vervoer
en de aflevering van gasolie.
Petroleum.
De minister van landbouw heeft
met ingang van 3 dezer ingetrokken
de gestelde verbodsbepalingen op het
vervoer en de aflevering van petro
leum, de distributieregeling voor
petroleum, en den maximumprijs van
dit artikel.
Da botar, aaz.
Dezer dagen is melding gemaakt
van het voornemen van den Minister
van Landbouw tot opheffing der vet-
distributie in Mei. Ter voorbereiding
van de liquidatie van dezen tak van
crisisbemoeiing worden inmiddels
thans ingrijpende maatregelen ge
nomen. De Minister heeft namelijk
de samenstelling der vetsoorten, die
van rijkswege gedistribueerd worden,
gewijzigd.
Na 16 Maart zal de zelfstandigheid,
die als melange A in den handel
wordt gebracht, in het geheel geen
melange meer zijn: de 26boter,
die er zich nu in bevindt, verdwijnt
er uit en wat er over blijft wordt,
in tegenstelling tot de normaal-dito,
aupra-margarine genoemd. De samen
stelling der beide soorten verschilt
niet veelnochtans zal de supra-
margarine even duur zijn als de
melange A en dus 40 duurder dan
de normaal-margarine.
Melange wordt melange A. Niet
wat de prys betreft alweer, maar
wat de qualiteit aangaat zij zal in
de toekomst slechts 26% (inplaata
van 50) boter bevatten, maar hetzelfde
kosten. Men weet dat de kaarten
niet meer mogen worden omgeruild
zij die op hun melange A-kaart na
16 Maart margarine krygen, van
ongeveer dezelfde samenstelling als
de normaal-dito, zullen zich wel min
of meer „bekocht" voelen. Evenals
trouwens de houders van de melange
B-kaart, die niet de helft, doch slechts
een vierde boter ontvangen.
Wanneer in Mei de distributie
werdt opgeheven, zal de Minister
niettemin voortgaan met de fabricage
van normaal-margarine, die ook dan
nog, voor wie ze zou willen betrek
ken, op bon verkrijgbaar zal worden
gesteld. Maar dan wordt de prijs der
normaal-margarine van een kwartje
per half pond op het dubbele gebracht.
Dit wat de plannen tot liquidatie,
die yoorloopig neerkomen op zeer
aanzienlijke prijsverhooging voor den
consument, zonder dat echter (be
halve wat de melange B betreft) de
kostprijs gedekt wordt.
Inmiddels worden pogingen aan
gewend, om do grondstoffen, waar
over de regeering beschikt van de
hand te doen. Verwacht wordt, dat
in Mei de invoeren van vrije vetten
(reuzel b.v.) zoo groot znllen zijn,
dat alle regeeringscontröle over dé
voorraden geheel overbodig zijn zal.
Er is een. voorstel aaff de industrie
gedaan tot overneming der grond
stoffen op de basis van den kost
prijs, met dien verstande, dat de
fabrikanten zich verbinden zullen
een 400 ton normaal-margarin^egen
den prys, voor het publiek, dfln wij
hierboven noemden, ter beschikking
N*n de regeering te stellen.
ia niet te verwachten, dat
De anten daariD zullen treden.
voort*£PnS hee^ zeer aanzienlijke
hier aaSfc. dIe t#n dee,e n°8 niet
zeer hoo&omen «»jn, gekocht tegen
is zü daarbij zen. Erg commercieel
iet te werk gegaan.
De industrie verwacht, dat. zij in
Mei nog tegen veel lager prijzen zal
kunnen koopen dan thans, en de
prijzen van het oogenblik zijn al
weer veel lager dan die van de
regeering. De onzekerheid teü aanzien
van de prijsbeweging is waarschijn
lijk ook oorzaak, dat men, hoewel
de reuzel in Amerika al eenigen tijd
vrij is» niet aanvoert. We hebben
eenigen tijd geleden al op een over
eenkomstig verschijnsel in de textiel
industrie gewezen. Natuurlijk speelt
ook het vraagstuk der scheepsruimte
hier een rol. Het lijkt in verband
hiermede niet onmogelijk, dat de
ontwikkeling der gebeurtenissen het
plan van den minister in Mei defi
nitief te liquideeren, finaal zal doen
mislukken. Maar ook wanneer de
aanvoer bevredigend mocht zyn,
zouden de gevolgen voor de consu
menten wel eens noodlottig kunnen
worden. Indien bijvoorbeeld tegen
Mei Duitschland als kooper op de
markt komt (of dit gebeuren zal,
kan niemand hier te lande beoor-
deelen), zullen de prijzen buitenge
woon stijgen en bij het ontbreken
van alle regeeringscontröle kan dit
tot moeilijkheden leiden. Het lijkt
ons bovendien de vraag, of slechts
een zesde deel van de Nederlandscbe
bevolking zich de moeite van het
aanschaffen eener normaal-margarine-
kaart getroosten zal. (Hbld.)
Oadar-oommandamaat dar Marina.
Bij de opheffing der Rijkswerf te
Amsterdam als inrichting van aan
bouw en herstelling kwam tevens
het commandement der Marine te
Amsterdam te vervallen en werden
de Marine-kazerne en de verschillende
opleidingen en diensten aldaar recht
streeks onder den commandant der
Marine te Willemsoord gesteld, ter
wijl het Marine-etablissement onder
een afzonderlijken directeur kwam
te staan.
Sindsdien is in de praktijk gebleken
dat deze organisatie niet geheel vol
doet en het gewenscht is dat één
autoriteit het geheele marinebedrijf
te Amsterdam commandeert en te
genover de buitenwereld vertegen
woordigt. Daarom is by K. B. van
17 Dec. '18 No. 32 een ondercomraan-
dant der marine te Amsterdam in
gesteld op nader door den Minister
van Marine vast te stellen datum.
Nu de verschillende wijzigingen in
de organisatie van het Marine-Etablis
sement en de noodige instructlön in
middels zijn vastgesteld, is door den
Minister van Marine bepaald dat deze
datum zal zijn 16 Maart a.s.
De ondercommandant der Marine,
waarvoor de tegenwoordige directeur
van het Marine etablissement, te Am
sterdam, de kapitein t/z F. W. J.
Groeneboom is aangewezen, zal als
zoodanig staan onder den comman
dant der Marioe te Willemsoord en
daarnaast directeur van genoemd
etablissement blijven.
Oa varbiadmg mat Vllalaad
en Tarsohalliag.
Vrees voor isolement.
De „Alkmaar Packet" nam, zooals
bekend is, in 1917 den dienst over
tusschen Harlingen eenerzijds en de
beide Wadden-eilanden Vlieland en
Terschelling anderzyds.
De exploitatie was door de tijds
omstandigheden uiterst bezwaarlijk.
Naar men verneemt, ziet de directie
van de „Alkmaar Packet" dan ook
geen kans den dienst vol te houden
en wacht nog steeds op het antwoord
van de Provinciale Staten op haar
verzoek om in het reeds ontstane
tekort (het laatste jaar f 22.000) voor
de helft tegemoet te komen.
Mocht dit verzoek niet worden in
gewilligd, dan ziet de maatschappij
zich genoodzaakt ontbinding van het
contract voor personen- en post
vervoer te vragen.
De bewoners van de eilanden
Terschelling en Vlieland zijn meest
allen arme lieden. Een zoodanige
verhooging van de tarieven, dat het
bedrijf loonend wordt, is niet mtgelijk
en toch vormt de dienst de eenige
verbinding van de eilanden met den
vasten wal. Isoleering van deze
eilanden door stopzetting van den
dienst dient voorkomen te worden,
de eenige radicale oplossing is, dat
de provincie het bedryf overneemt
en evenals dit in Zeeland geschiedt,
den dienst exploiteert.
Os verhoogde ouderdomsrente.
Het wijzigingsontwerp
reeds ingediend.
Ingediend is een wetsontwerp tot
wijziging van artikel 374 der Invali
diteitswet.
In de Memorie van Toelichting zegt
de minister van Arbeid, dat het
wetsontwerp bedoelt uitvoering te
geven aan het tot de regeering gericht
verzoek, vervat in de door de Tweede
Kamer in haar vergadering van 25
Februari j.1. zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen motie-de Muralt
betreffende verhooging van de ouder
domsrente ex artt. 369 en 370 der
Invaliditeitswet van 104 tot 156
gulden per jaar.
Wordt het ontwerp tot wet ver
heven, dan zullen derhalve de reeds
toegekende renten ex artt. 369 en
370 der Invaliditeitswet, te rekenen
van 1 Januari 1919 af, indien het
recht op de rente is ingegaan op een
datum, gelegen nk 1 Januari 1919,
te rekenen van dien datum, met een
gulden per week worden verhoogd!
terwijl de voor het vervolg toe te
kennen renten op een bedrag van
f 3 per week zullen worden gesteld.
De meerdere kosten, welke de
aanneming van dit wetsontwerp voor
het dienstjaar 1919 zal medebrengen,
worden op ongeveer 6.6 millioen
gulden geraamd, welke gelden bij
suppletoire begrooting zullen worden
aangevraagd.
In verband met de verhooging der
ouderdomsrenten, zullen ook de gra
tificatiën, welke krachtens de wet
van 15 December 1917 (Stbld. no. 705)
Is zijn toegekend of nog toegekend
mochten worden aan personen, die
buiten hun schuld niet in het genot
konden worden gesteld van de ouder
domsrente, waarop zij recht hadden,
eene overeenkomstig* verhooging
ondergaan.
Extra-termlja duurtabljelag.
•oor den Minister van Oorlog is
ter kennis gebracht dat ook aan hen,
over een deel van 1918 duurte-
byslag hebben genoten en die op 23
December 1918 niet meer in 's Rijks
dienst of onder de wapenen waren,
alsnog 25 van het over 1918 aan
duurtebyslag genotene extra kan
worden uitgetaald, tot welke betaling
dadelijk kan worden overgegaan.
Da „ph'loiophisctia" toa.
De heer G. H. Koopman, directeur
der „Ned. Opera", deelt aan de Dag
bladen mede, dat hem van de aanbie
ding van f fOO.OOO door een belang
stellende in de „Ned. Opera" niets
definitiefs bekend is.
Het bericht was afkomstig van den
heer N. H. Wolf, secretaris van de
Ned. .Opera", die het bericht tijdens
afwezigheid van den heer Koopman
verspreid heeft.
Da blokkada vaa Dultachland.
De geneesheeren F. J. Soesman
i A. Binnerts te 's-Gravenhage achten
zich in het „Med. Weekblad" gedron
gen de medewerking te verzoeken
van alle geneesheeren in Nederland
om bij het pretest der Zweedscbe
artsen tegen de voortdurende blok
kade van Duitschland het hunne te
Zij meenen met des te meer recht
dit te kunnen doen, omdat zij van
het begin van den wereldoorlog af,
uitgesproken entente-gezind zjjn ge
weest. Zij hebben gehuiverd over
de onmenschelyke praktijken van
Duitschland in het overweldigde ge
bied, z)j hebben met diepe veront
waardiging de methodische vernieling
van Belgie en van een groot deel
van Frankrijk aanschouwd en hebben
in woord en geschrift protest aange-
teekend tegen de inbreuk op de
menschelyke rechten. Nu echter
worden de rollen omgekeerd. Duitsch
land, dat boete doet voor het begane
onrecht, wordt nu door de blokkade
met ondergang gedreigd. Het is zeer
begrijpelijk, dat de Entente met wraak
gevoelens tegen de overweldigers van
gisteren bezield is, maar mag dit
zoover gaan, dat moeders en kinderen
een langzamen hongerdood sterven
Waar is de panache van Frankrijk
gebleven, waar het spreekwoordelijke
„fair play" van Engeland, waar het
gezonde verstand van Amerika
Kunnen zij dan geen van allen inzien,
dat niet alleen de wetten der mensch-
heid geschonden worden, door aan
kinderen en zelfs aan zieken liet
primitieve voedsel te ont
houden, maar dat daardoor ook de
economische kracht van geheel de
wereld wordt ondermijnd? En wat
al wanhoop en verbittering bij de
ouders, die hun kinderen langzamer
hand zien uitteren en wegsterven
Laten wij, geneesheeren, nu de
oorlog ten einde is, de eerste zijn
om protest aan te teekenen tegen
deze handelwijzen, wij, die geroepen
zijn te strijden voor de geestelijke
en lichamelijke belangen der mensch-
iid zonder aanzien des persoons.
Wij vertrouwen, dat de Nederland-
sche Maatschappij tot bevordering
der geneeskunst bereid zal worden
bevonden ten spoedigste te bevoeg-
der plaatse dit protest over te bren
gen en maken ons geen oogenblik
beangst, dat dit protest door de ge
allieerden als een onvriendelijke of
vijandige daad tegenover hen zal
worden beschouwd.
GEMENGO NIEUWS.
Onfortuinlijke reis vaa da
„Braadaria".
'olgens ontvangen draadloos be
richt, dreef de motorschoener „Bran-
daris", van Rotterdam naar Kopen
hagen bestemd, met defecten motor
in de nabijheid van het vuurschip
Doggersbank-Zuid en verlangde sleep
boothulp. Onmiddellijk vertrok de
bergingsleepboot „Cycloop", van het
bureau Wljsmuller's Zeesleepvaart-
Maatschapplj van Nieuwediep en vond
de „Brandaris" op eenige mijlen af
stand van het vuurschip. De „Cycloop"
sleepte de „Brandaris" naar Nieuwe
diep, waar menVrijdagmorgen in goede
orde'aankwam. Als bijzonderheid mag
gelden, dat de „Cycloop" dezelfde
schoener de vorige week Vrijdag
vlot sleepte, toen deze bij het aan-
loopen van Nieuwediep op het Oostrif
van fort Harsens was gestrand.
Paeh 1
De Nederl. motorschoener „Steen
wij kerdiep", met dakpannen van
Rotterdam naar Kopenhagen, (die
onlangs in de Haaksgronden strandde,
doch weer vlot kwam) is thans bij
Aberdeen gestrand. De opvarenden
zijn gered. De vooruitzichten op ber
ging zijn gunstig.
Barald.
Zaterdagochtend moest op het
kantoor van de Twentsche Bankver-
eeniging te Amsterdam, een looper
van een der stoomvaartlijnen f 34,000
innen. Hij deed er f 280® in zijn zak.
Toen bij het overige geld wilde op
bergen, ontdekte hij, dat deze f 2800
reeds verdwenen waren. Vóór het
loket heerachte veel gedrang van Ga-
licische kooplieden, onder wie zich de
zakkenroller bevonden moet hebben.
Da oavallighaid aaa de
Dultiche graas.
Winterswijk, 28 Febr. In een der
Dultsche grensplaatsjes moest het
gezin van een welgestelden boer
vermeerderen. De vroedvrouw durfde
na afloop Yan haar werkzaamheden
niet alleen naar huis gaau wegens
de toenemende onveiligheid. De boer
bood aan haar naar huis te brengen.
Tijdens zijn afwezigheid drong een
bandiet met zwart gemaakt gezicht
en met een geweer gewapend, de
woning binnen en eischte van de
kraamvrouw haar geld of haar leven.
De vrouw [wees hem naar de kast.
Ze bezat echter zooveel tegenwoor
digheid yan geest, dat ze het geweer,
hetwelk de roover by haar had laten
staan, op den man afschoot, die ter
stond dood neerviel. Toen de echt
genoot thuis kwam en het gebeurde
vernam, wilde hy zich overtuigen
wie de dader was. Het bleek te zyn...
de man van de vroedvrouw.
Beroering, tan f 26 000.
By de Amsterdamsche politie is
aangifte gedaan, dat in perceel Kerk
straat 372 aldaar (een verdacht huis)
een bewoner van Amsterdam, Zondag
avond beroofd werd van f 26.000.
Da wraak van ean dienstbode.
Zondagmiddag heeft een dienstbode
te Amsterdam op een even gevaar-
ïyke als dwaze wyze getracht wraak
te nemen. Om kwart voor vijf be
merkte een dame, bewoonster der
Nicolaas Maesstraat, dat er brand
was uitgebroken in het benedenhuis
van perceel 91, dat bewoond wordt
door den agent van buitenlandsche
huizea W. C. A. Eisraa en wel op 't
moment, dat niemand tbuis was.
Toen de brandweer, onder bevel
van hoofdbrandmeester Hartdorff,
kwam aanrijden en, na de deur open
gemaakt te hebben, een onderzoek ter
plaatse instelde, bleek dat de brand,
die veel rook ontwikkelde, op vier
punten tegelijk was aangestoken. Vier
ledikanten stonden in brand en hier
en daar deelde het vuur zich reeds
de meubels en het houtwerk
le. Een straal op de koolzuurspuit
Vechtleiding moesten er bij te
pas komen om de vlammen te
blusschen.
De heer Hartdorff en de inspecteur
van politie de heer v. d. Poll, welke
laatste toevallig aldaar passeerde,
stelden een onderzoek in, dat uitwees
dat bier opzettelijke brandstichting in
het spel was. Niet alleen waren in
vier verschillende vertrekken de ledi
kanten aangestoken, maar ook waren
de canapés met een scherp mes open
gesneden, zoodat het kapok en paarden
haar er met flarden uithingen. In deze
brandbare waar werden lucifers aan
getroffen.
Buren verklaarden, dat zij des
middags de dienstmeid uit het huis
hadden zien komen. Dit meisje, de
20-jarige B. v. H. was eenigen tyd
voren door dm heer Elsma ont
slagen, aangezien hij geen brandstof
meer had om zelf het huis te biy ven
bewonen. Het kind had hierover een
paar maal spectakel gemaakt.
Des avonds werd het meisje aange
houden en in 't bureau Overtoom
opgesloten. Zij heeft haar misdrijf
bekend.
Hat spek.
We hadden dan eindelyk weer eens
spek in huis. Dat was in ik-weet-
niet-hoe-langen-tyd niet gebeurd.
Het was wel Amerikaansch spek,
waarvoor we vroeger een beetje den
neus optrokken, maar het was toch
spek, dat een weinigje o, zoo'n
weinigje naderde tot den vroegeren
spekprys.
Allen hadden we, ons al gespitst
weer eens een stukje „uitgebakken"
tusschen de tanden te krijgen. Hoe
dikwyis, by zuurkool, by boonen, by
erwten hadden we niet gezegd „Ja
moeder, 't is lekker, maar er ont
breekt een stukje spek aan."
En daar hadden we 't nu warempel
in huis.
De erwten in het zakje waren gaar
en nu stond de pan met dobbelsteen
tjes spek te braden en te sissen op
het potkacheltje.
De jongens, die, met hongerige
magen, uit school kwamen, snoven
wellustig de heerlijke geuren al op,
toen ze nog nauweiyks ki huis waren
en riepen „hé, h6eriyk, spek fijn
Eén hunner, de boy van zes, wist
zich niet goed meer het lueulisch
genot voor te stollen van spek-eten
en Bpek-gt-ur, doch riep: „Hé, wat
'n toffe lucht, wat eten we, moeder?"
„Dobbelsteentjes 1"
„Hédobbelsteentjes, wat ii
dat nou
„Och, jö,zei een oudereda'a spek!'
„Spek????"
Ja, spek, op de erwten uit den
zak."
En het was alsof de Indianen hun
overwinningsdans hieldeB, zoo bulkten
de hongerige jongens het uit.
Maar toen hetalles optafel kwam
Zoo heeriyk had ik de jongens in
tyden niet zien eten. Het vroeger
wel eens verachte spek was nu een
lekkernij geworden.
Misschien is de aanvoer een oor
zaak, dat ook ons inlandsch spek
weer wat normaler in prys wordt.
Eet dus Amerikaansche spek, opdat
ons allen ook weer het lnlandsche
zal kunnen deelachtig worden.
Een beetje meer normale prys zal
ook in dit opzicht voor vele gezinnen
een weldaad zijn.
PLAATSELIJK N'EUffS.
Bij K. B. is met ingang van
1 April benoemd tot leeraar in de
algemeene beginselen van het straf
recht by het Koninklijk Instituut
voor de Marine te Willemsoord, de
heer mr. H. Westermann Jr., thans
tydeiyk in die betrekking werkzaam
Men verzocht ons plaatsing van
de volgende motie:
De afdeeling „Helder" van den
Algemeenen Kustvisschersbond, in
vergadering byeen,
Gehoord de besprekingen inzake
het mijnengevaar in de Noordzee by
Noorder Haaksgronden, besluit om
aan bet Hoofdbestuur van den Bond
te verkoeken, om er by Zy'ne Excel
lentie den Minister van Marine a. i.
krachtig op aan te dringen, dat deze
mijnen zoo spoedig mogelijk onschade
lijk worden gemaakt en zulks in 't
belang van menschenlevens en brood
winning.
Tevens werd besloten om den heer
A. P. Staalman, lid v. d. 2e Kamer
der Staten Generaal te verzoeken in
deze zijn gewaardeerden steun te ver-
leenen.
Opaaieg Marles-Zwembed.
Zaterdagmiddag had, op 'a Rijks
werf de eenigszins feestelyke opening
plaats van het nieuwe zwembad,
sedert kort voltooid. Op ruime schaal
waren uitnoodigingen verzonden,
zoodat om half twee de met palmen
fraai versierde ruimte vol liep met
dames en heeren. Ook vele onder*-
officieren en minderen hadden van
de gelegenheid gebruik gemaakt.
De modern-ingerichte badinrichting
booi een gezelligen aanblik. Het
centraal verwarmde gebouw was
aangenaam warm en het groote
zwembassin, gevuld met water,
wachtte zyn bezoekers. En ook zyne
bezoeksters, want een aantal Amster
damsche dames en beeren zouden
z wemdemonstraties vertoonen. De
kapel der Kon. Marine was aan het
eind opgesteld en speelde vroolljke
wysjes.
Geleidelijk liepen de galerijen vol
met bezoeksters en bezoekers, en te
ruim half twee arriveerde de schout-
by-nacht, de heer J. Soutendam, om
de openingsrede uit te spreken. Spr.
releveerde hot groote nut van de
zwemsport, die uit een oogpunt vaa
hygiëne en zindeiykheid, de meeste
waarde heeft van alle sporten.Tooral
voor den zeeman ia bekendheid met
zwemmen en duiken van onschatbare
waarde, want zy kan oorzaak 2ljn
dat hy eigen of anderer leven van
den verdrinkingsdood kan redden.
Te lang is de Kon. Marine verstoken
geweest van eene gelegenheid om,
afgescheiden van het jaargetijde, de
zwemkunst te beoefenendank
daarom aan het marinebestuur dat
den stoot gaf voor de oprichting.
Spr. bracht vervolgens dank aan
ontwerper en uitvoerder, en hoopte,
dat de inrichting vele Jaren in ge
bruik zou blyven. Want de marine,
wat men ook van haar moge zeggen,
is niet dood, gaat niet dood en wil
niet dood, zoolang Nederland prys-
stelt in den rang van mogendheid
te worden opgenomen! Spr. ver
klaarde het marine-zwembad voor
geopend.
Nadat de muziek het „Wilhelmus"
had laten hooren,deor alle aanwezigen
staande aangehoord, werd met de ver
schillende zwemdemonstraties aange
vangen. Door verschillende heerea
werdeB proeven geleverd van zwem
kunst, die terecht de bewondering
der aanwezigen afdwongen. Voor deze
zwemwedstryden waren pryzen be
schikbaar gesteld.
Vervolgens werden duikdemonstra-
ties gegeven, waarby een zakje met
zand moest worden opgeraapt. Ook
vermakelyke spelen werden uitge
voerd.
Hierna kwamen de Amsterdammers
aan de beurt. Door de heeren werden
de verschillende wyzen van zwemmen
gedemonstreerd. De schoolslag, de zy-
slag met schaarbeweging der beenen
(waardoor groote stabiliteit wordt
verkregen), de rugslag, de z.g. Spaan-
sche slag (twee armbewegingen tegen
één beenbeweging), en nog andere
wijzen van zwemmen, werden doer
een paar heeren vertoond.
Een bizonder fraai nummer was
dat van de dames. Acht dames gaven
een demonstratie van figuurzwem-
men. Achtereenvolgens plonsten zy
in het water, waarby de opvolgster
zich plaatste aan de voeten van haar
voorgangster. De acht dames vormden
alzoo een lange rij, en uit deze ry
van geoefende zwemsters ontstonden
allerlei fraaie figuren. Het was als
het ware een polonaise in het water.
Stervormig,kruisvormig, in een kring,
op alle manieren schaarden zich d
echte waterrotten ten genoege
het publiek. Het mooiste nummer dat
wij zagen was toen allen zich op
den rug legden en zoo, de voeten
byeen, een rozet vormden. Terecht
verwieif dit nummer een enthousiast
applaus.
Nadat de dames uit het water
opgerezen waren als zoovele aphro-
dité's, één was er die er niet uit
wilde en maar luidkeels riep dat het
„zoo lekker" was, nadat, zeggen
wy, al deze najaden zich uit het
schuim der golven hadden losgewik-
keld, werden demonstraties gegeven
in het redden van drenkelingen. De
verschillende, hierbij toe te passen
grepen, werden door een mede aan
wezig heer verklaard.
Wij hebben niet meer gezien wat
er verder nog plaats had, maar het
was genoeg om te constateeren dat
het een nuttige en aangename middag
was, door het marinebestuur aan
genoodigden aangeboden.
Een enkel woordje nog over de
inrichting van het zwembad.
Het bassin is geheel van gewap
beton opgetrokken en is 22 M. lang
en 11 M. breed. Een breedte van
2 M. is als ondiep bassin afgeschei
den; de grootste diepte is 8.40 M.
Behalve 45 kleedkamertjes beneden,
bestaat op de galerijen nog gelegen
heid voor inrichting van 50 andere
kamertjes.
Behalve twee zybalcons is er voor
toeschouwers een speciaal frontbal-
con in het midden aangebracht.
Het bassin is gevuld inet leiding
water, dat voortdurend circuleert en
door centrale verwarming op tem
peratuur is gebracht. Een machinale
ventilatie-inrichting, die warme lucht
in het gebouw blaast, verwarmt de
vloeren. Het water staat onder voort
durende contröle van een medicus.
De bezoekers moeten, alvorens te
gaan baden of zwemmen, hun lichaam
en voeten reinigen onder speciaal
daarvoor aangebrachte douches war m
en koud). In het bassin zelf is een
koude douche-inrichting aanwezig.
Ingezonden mededeellng.
Wekelijks ontvangen wij ttgnn
mar goedkeope prijzen:
voor kleeding naar maat.
In ome Confectie-Afdeeling eveneens
belangrijk verminderde prijzen.
HERMAN NYPELS.
De inrichting bezit een electrische
wasch-, droog- en mangelinrichting,
terwyl voor in het gebouw gelegen
heid Yoor het uildeelen van wasch-
goed is aangebracht. Voorts is een
springplank aanwezig; een inrich
ting voor waterpolo zal worden aan
geschaft. Doordat het gebouw recht
streeks verbinding heeft met de Gym
nastiek- en Schermschool, bestaat de
mogelijkheid onmiddellijk na afloop
van de sportoefeningen een bad te
nemen.
Gebouwd door den heer Hoekstra,
bouwk. ing. der marine, onder toe
zicht van den ir. de Vries (voor de
mechanische installatie waren ad
viseurs de firma Muller Unger) is
de inrichting toegankeiyk voor het
oneel der marine, ook de ambte
naren, officieren van de landmacht
en hunne familie.
j. c. a. o. b;
Vrijdagavond gaf de Jongelieden
Christen Geheel Onthouders Bond,
afd. Helder, een propaganda-avond in
het Evangellsatiegebouw Palmstraat.
De zaal was geheel met belangstel
lenden gevuld. Be voorzitter opent
deze bijeenkomst op de gebruikeiyke
wyze. Eenige leden speelden een
stukje voor viool en orgel. Jammer
was het dat het orgel van minder
goede kwaliteit wai, waardoor van
het mooie nummertje veel verloren
ging. Mej. Stier uit Amsterdam had
hare medewerking verleend en zong
eenige liederen. Kwam het doordat
haar geluid wat zwak of de begelei
ding te zwaar was, wy weten het niet,
maal veel konden wy er niet van
verstaan. Er werden nog eenige
voordrachten gehouden waarna we
weer werden vergast op een stukje
muziek, n.1. het Blumenlied. Dit klonk
heel wat beter dan het vorige en
viel wel in den smaak van de toe
hoorders.
Mej. Coppens gaf in een verslagje
op rijm de voornaamste gebeurte
nissen uit de vereeniging. Een en
ander wekte nogal eens de lachspie
ren der aanwezigen op. DoheerCor
Byisma houdt nu zyn propaganda-
redo, getiteld „Bestrijding van het
Alcoholisme door de Jeugd". Als we
spreken van alcoholisme dan weten
we dat dit onafscheidelijk is ver
bonden met stryd. Het is een. be
letsel voor de maatschappij. Wat
heeft dat niet reeds gedaan. Zouden
we niet, bezield met een heilig enthou
siasme, den stryd tegen dit monster
aanbinden.
Er werden vele middelen beraamd
dit te bestrijden. Ook door de jeugd.
Wat kan het jonge geslacht nu hier
tegen doen? De jeugd is overtuigd
dat er van haar kracht en actie kan
uitgaan. Haar belangrijkste werk is
de jeugd te wyzen op de ellende
van den drank. De stryd voor ge
heelonthouding moet niet beperkt
blyven tot de ouderen, maar ook
wij jongeren moeten onder onze
vrienden en vriendinnen werken en
hen zien te winnen voor onze zaak.
Wij herinneren u aan het woord
van Luther, „Wie de jeugd he^ft,
heeft de toekomst". Jongeren orga
niseert u. Wij moeten het niet heb
ben van ben, die zoo slap zyn, maar
van hen, die met Gods hulp willen
meewerken en strijden.
Wy moeten de trots van onze
ouders zyn.
Wat is het niet ihard voor een
moeder die ziet dat haar kind a*n
den drank raakt.
Daarom den stryd voor uw mede-
mensch aanvaard. Wordt lid van
onzen J. C. G. O. B.
Wij wenschen den ondergang van
den drankdemon. Wij moeten met
geestdrift kunnen zeggen dat alle
Chr. Jongelieden voor dat doel stre
den. Doch wij beperken ons niet alleen
tot het alcoholisme. Wij hebben ook
nog iets hoogers. Anders zouden wij
immers wel in een neutrale organi
satie kunnen gaan. Maar die zien
alleen het tydeiyke in een mensch.
Wij kyken ook naar ide toekomst.
Een Chr. organisatie geloofd ook aan
den dag des gerichts en het eind
oordeel. Wy hebben een ruimer in
zicht. Niet alleen in het tydeiyke
maar ook naar het eeuwige onze
blikken gericht.
Een jeugdorganisatie in Chr. be
ginsel dat is het wat ons met heilig
enthousiasme bezield. Laten wij den
weg bereiden die den Koning eens
zal betreden. Laten wy de wegbe
reiders zlin. Ouders steunt ons in
onze stryd. Laten Uw kinderen by
ons komen om samen den stryd aan
te binden.
Hiermede eindigt spr. De leden
zingen nu het Bondslied. Het verdere
gedeelte van den avond werd afge
wisseld met zang, muziek en voor
drachten waaronder een voor 10 da
mes vooral in den smaak viel.
Nadat de voorzitter allen had opge
wekt lid van deze organisatie te
worden sloot de heer v. Twisk deze
goed geslaagde avond met dankgebed.
Cantrals Ned. Ambteaaarsboad.
Zaterdagavond 1 Maart hield de
afd. Helder van den Centr. Ned.
Ambtenaarsbond een ledenvergade
ring met introductie van ambtenaren
by Ryk. Provincie en Gemeente op
de bovdózaal van het Militair Tehuis,
Spoorstraat. Het bezoek was maar
matig.
De voorzitter opent de vergadering,
gewaagt van de fusie der 3 bonden,
te wetenAlg. Ambtenaarsbond, den
bond van P. T. T. personeel en dien
van de Ryksbelastingkom miezen en
zegt dat deze vergadering dient om
de ambtenaren in de gelegenheid te
stellen met de afdeeling van den
nieuwe® bond kennis te maken, heet
allen welkom en geeft het woord aan
den spreker, den heer Luberti van
Amsterdam, lid van het Hoofdbestuur.
Deze begint met te wyzen op de
geringe opkomst, geeft de afwezigen
ongelijk, daar het niet pleit voor be
langstelling in eigen lot, omdat het
doel van den C. N. A. B. is de posite
van den ambtenaar financieel en
moreel te verbeteren, te verhoogen.
Toen de commlssie-Stork aan 't werk
toog, vond ze een duizendtal scha
keeringen in salaris, een gevolg van
het onnoemiyk aantal rangetjes en
klasjes. Dit is door genoemde comm.
teruggebracht tot 112; nog te veel.
Een gevolg van ditgroot aantal rangen
en klassen is dat ook de ambtenaars-
organisatie in tal van bonden en
bondjes verdeeld is. Dat is fout De
arbeidersbeweging geeft een beter
voorbeeld. De diamantbewerkers by v.
hoewel verschillende vakken ver
tegenwoordigend, die meer uiteen-
loopen dan vele ambtenaarsbetrek
kingen onderling, beseffen bij elkaar
te behooren en hebben dus één bond.
Eendracht maakt macht.
Het gevolg der vele kleine bondjes
is dan ook de geringe macht der
ambtenaren, en de vaak nog slechte
positie van velen.
De ambtenaar wordt nog te veel
beschouwd als een ander mensch
dan ieder ander, beschouwt zich zelf
ook nog zoo, acht zich ver boven een
arbeider verheven. Anders doen de
ambtenaren, georganiseerd in den
C. N. A. B. Deze rekenen zich tot
de arbeiders te behooren. Zy ver-
deelen de maatschappij in 2 groepen:
zy, die kunnen leven van de opbrengst
van hun bezit, zy die moeten leven
van de opbrengst van den arbeid
van hand of hoofd. Zy hebben zich
dan ook by het N. Y. V. aangesloten,
omdat zy meenen dat zy met de
arbeiders zeer vele belangen gemeen
hebben. Dat hst N. V. V. een bij
wagen is van de S. D. A. P., zooals
velen meenen, ontkent spreker be
slist. Hebben beide organisaties ge-
ïyke doeleinden na te streven, dan
gaan ze samen, is dat niet bet ge
val, dan is de band verbroken, ja
gaat de vakbeweging dwars in tegen
de politieke. Dit gebeurde met de
de afd. Amsterdam van den A.N.D.B.,
die in oppositie kwam tegen de soc.
dem. raadsfractie. Wat nu de erken
ning van den klassenstrijd betreft,
ook liberalen als prof. Treub en wylen
prof Quack ei kennen die, zooals spr.
met citaten uit hun werken bewees.
Daarna behandelde spr. uitvoerig
November-gebeurtenisson en de
eischen door vakbewegingen politieke
fraktie gesteld, wees op de resultaten,
ten deele reeds bereikt en op het
feit dat nu de neutrale organisaties
zich daar de eer van toeeigenen. In
dit verband wees spr. op de revolu
tionaire uitlatingen door de hooge
postambtenaren in den zomer van
'18 geuit en dat niemand zich daar
iets van aantrok, wees op de eigen
aardige houding van het Centraal
Verbond van gemeente-ambtenaren
om in een geestdriftige peroratie
te eindigen. Van de gelegenheid tot
debat maakte een der aanwezigen
gebruik om nog iets nader op de
Novembergebeurtenissen in te gaan,
waarop een bevredigend antwoord
van den inleider volgde.
Ten slotte gaven zich 4 aanwezigen
als lid op.
Opaalng brikettenfabriek.
Aan het Noord-Hollandsch Kanaal,
onmiddellijk grenzend aan de terrei
nen van de gemeente-reiniging, is
in de laatste maanden een klein
steenen gebouwtje verrezeD. Een iets
langer gebouw van hout vormt een
voortzetting ervan. Beide bouwsels
zyn de in de laatste maanden zoo
veelvuldig besproken gemeenteiyke
brikettenfabriek, ontstaan uit den
nood der tyden en de schaarschte
der zoo hoog noodige kolen. Door
allerlei omstandigheden is de bouw
vertraagd, zoodat eerst thans, aan
het einde nagenoeg van den winter,
de fabricage dezer „oorlogs"-briketten
een aanvang kan nemen. Moge dit
wellicht voor sommigen een reden
tot kritiek zyn, - na hetgeen wij
Yan de fabriek zagen, en na de ons
verstrekte inlichtingen, hebben wy
reden om verdere kritiek ton deze op
te schorten, emdat wy meenen, dat
ook in de toekomst, zelfs by nor
male kolenvoorziening, de fabriek
haar bestaansrecht zal bewijzen.
Wy-hebben in den oorlog geleerd
zuinig te zyn. Allerlei restjes, die wy
vroeger achteloos wegwierpen, wor
den thans zorgvuldig bewaard en
gebruikt. Uit schijnbaar onbruikbare
overbiyfselen weet een handige en
vindingryke huisvrouw nog allerlei
nuttige dingen te maken. Zoo ook
met de brandstof. Vroeger smeten
wy de overbigfselen, die in de asch-
bak terecht waren gekomen, zonder
veel pourparlers in de vuilnisbak.
De neod, dien wy het hoofd hadden
te bieden in de afgeloopen jaren en
nog niet hebben overwonnen, ia oor
zaak, dat vele huisvrouwen de asch
zorgvuldig zeven en uit allerlei sintels
en kleine, door den rooster gevallen
stukjes, nog primitieve briketten
fabriceren, die hun diensten bewyzen.
Zoo ook de gasfabriek. Reeds vanaf
bet besluit tot oprichting dezer
brikettenfabriek werden zorgvuldig
alle restanten kolenstof en fljD, overi
gens onbruikbaar gruis bewaard. Im
mer, dit liet zicb,uaar de ondervinding
leerde, zeer goed verwerken tot
briketten.
Nu is, ook al weer door den oorlog,
ten opzichte van het artikel briketten
een vooroordeel ontstaan by het
publiek. De oorzaak is niet ver te
zoekende ersatz-brandstof bracht in
de brikettenf&bricage de klad. Ver
schillende lieden wierpen zich op de
vervaardiging van noodbriketten,doch
doordat ze geen geschikt materiaal
