hadden, werd dit allemaal minder
waardig fabricaat. Er zijn «fabrieken",
die eenvoudig sintels fijn malen, deze
met wat klei of teer aanmengen,
en een briket is ontstaan, die ultter-
aaid meer asch dan warmte oplevert.
üuze gemeentelijke installatie nu
g«bjuikt zulk materiaal niet. Zó)
vet warkt uitsluitend gruis van bruin
kool, en van cokes. De briket, die in
de gemeentelijke fabriek vervaardigd
wordt, is samengesteld uit 60%
bruinkool, 80°0 zoogenaamd «mager
fijn" en 10% cokesgruis. Natuurlijk
zal deze verhouding zich wel eens
wijzigen, maar in elk geval is het
gebruikte materiaal goed en brand
baar. Qebleken is, dat de vervaardi
ging zeer goed zonder eenig bind
middel kan geschieden, ^zoodat dit
dan ook niet werdt aangewend. Men
heeft het trouwens niet, daar het
door de gasfabriek gestookte steen-
koolteer aan de Rykekolendiztributie
moest worden afgestaan. Bovendien
geeft een bindmiddel, zooals wij reeds
zeiden, veel asch.
De vervaardiging dezer briketten
geschiedt aldus: In een menglokaal
wordt het beschikbare materieel in
de bovengenoemde verhouding ge
mengd en fijngestampt, waarna het
door een «harp" (een houten latwerk)
in een trechter komt en naar be
neden valt in een elevator. Die elevator,
in de z.g. „apparatenkamer" geplaatst,
brengt het omhoeg en stort het in
een schudgoot, vanwaar het terecht
komt in een breker. Deze is verstel
baar, zoodat verschillende grootten
daarin passen. Door twee ongelyk
gestelde steenen wordt het verder
vermalen tot gruis en door een uit
laat valt de stof in een transport-
Bcbroef. Die schroef is voorzien van
«enige meBsen, die mogelyk nog niet
voldoende fijngemalen stukken nog
maals doorsnijden, en nadat het, Wber
langs een elevator (een z.g. Jacobs-
ladder», in de roerinrichting is ge
komen, komt het vervolgens in een
stampinrichting en vandaar in de
eigenlijke pers. Door excentrisch
geplaatste wielen is deze pers in
staat de massa met groote kracht
tezamen te persen. Daarna wordt
als één lange „worst" naar buiten
gestuwd langs een houten geot, die
tenslotte haar automatisch doet
breken en als briket uitwerpt.
Zoo is in hoofdzaak de fabricage.
Daar de slee door de bewerking
warm zou worden, is eon straalbuis
aangebracht, die haar geregeld af
koelt. De machine is een 42 P.K.
hoewel deze capaciteit niet geheel
noodig is.
Ben 82 P.K. motor zorgt voor de
opwekkiogder noodige beweegkracht.
Deze motor levert ook de electrische
verlichting, waarbij tevens een paar
stopcontacten zyn aangebracht voor
facultatief gebruik. Ook het terrein
wordt door 5 booglampen verlicht.
In de machinekamer, die met tegels
is bevloerd, is een schakelbord aan
gebracht. Verder zijn een tweetal
brandkranen in de gebouwen aan
gebracht, die het geheel in geval
van brand, kunnen bestrijken. Zooals
wij zeiden, is het hoofdgebouw,
waarin de machinekamer, van steen
de magazijnen en werkplaatsen zijn
van hout.
Er zal worden gewerkt met het
drieploegenstelsel. Hiervoor z#n noo
dig drie machinisten, drie voorman
nen, negen mengers en zes jongens.
Maandagmorgen woei de driekleur
van het gebouwtjede officieele open
stelling der fabriek zou, eenigszins
plechtig geschieden. Tal van autori
teiten en raadsleden waren aaiwezig,
bonevens de leden der Brandstoffen-
commissie, de directeuren der gas
fabriek en gemeentereiniging, ver
schillende brandstoffen handelaars,
enz.
Omstreeks half twaalf nam de hser
P. de Geus, voorzittsr der brandstof-
commissie, het woord. Uit z(jn rede
ontleenen wij het volgende:
Mijns Heeren.
Namens de brandstoffen-commissie
heet Ik u, mynheer ds Burgemeester,
de leden van het dageiyksoh bestuur
en de raadsleden dezer gemeente van
harte welkom in uwe fabriek, em ep
dezen, voor u zoowel als veor onze
commissie, zoo belangwekkende» dag.
Onzen gemeente-bouwmeester, den
dagelijkscben opzichter, den directeur
van de gemeente-reiniging, boveial
den directeur van 'sRyks werf,
z(j allen die, middeiyk of onmiddellijk
hebben medegewerkt om deze inrich
ting spoedig en goed daar te stellen,
ik heet hen mede van harte welkom,
en zeg u namens onze commissie
dank voor de belangstelling, die g(j
ook hierdoor weder aan deze nieuwe
inrichting betoont.
Den aannemer van de gebouwtD,
den heer Riemers, de leveranciers en
constructeurs van de machinerieën
en die van de verlichtingsinstallatie,
de firma Frans Smulders te Utrecht,
Motorenfabriek „Deutz" en de firma
Groene veld! en van der Pol, te Am
sterdam, de plaatselijke pers, en alle
overige aanwezigen wy zeggen u
dank voor uwe tegenwoordigheid.
Waar het aan mij als Voorzitter
van de Brandstoffen-Commissie
dezer plaatse is opgedragen dese
nieuwe inrichting eÉcieel te openen,
daar kan het niet anders of ik gevoel
ray gedrongen om in korte woorden
U in herinnering te brengen hoe
deze fabriek tot stand kwam.
ToeD dan in Augustus ten vorigen
jare het oorspronkelijk advies van de
Brandstoffen-Commissie den Gemeen
teraad bereikte, hadden wy niet
kunnen vermoeden, dat uit dat advies
en het voorstel, hetwelk in ver
band daarmede door het College aan
den Raad werd gelaan eene in
richting zou grosien, zéó als gij thans
in gebruik zult zien stellen.
Hadden wy al met velerlei be
zwaren en overwegingen rekening
moeten houden vóór dat dit oorspron-
keiyk voorstel kon worden ingediend,
die bezwaren waren met de aanne
ming van het voorstel niet overwon
nen, maar plaatsten zich, telkens
weer en in grooter omvang op onsen
weg, toen wy, gesterkt door het ver
trouwen van dei Gemeenteraad, aan
den arbeid tegen om die plannen te
verwezenlijken, om de gedachte
onze Heldersche ingezetenen zoo
spoedig mogelyk van bet zoo ge-
wenschte nieuwe product te voor
zien tastbare vormen te doen
aannemen. Het aanvankelijk toege
staan bedrag van f 100.000.— moest
dan ook, tengevolge van de hoogere
eischen, die de Raad aan de te stich
ten inrichting meende te moeten
stellen, de omstandigheid dat de
prysstjjging van allé grondstoffen
steeds voortging, èn de aanwyzing
van een andere, deze plaats voor de
fabriek, spoedig verhoogd worden tot
166.000.-.
Ook toen gaf de Raad aan onze
Commissie een groot, een vernieuwd
bewijs van vertrouwen, door het
toestaan van dat verhoogde crediet,
hetwelk verleend werd zonder dat
een juiste exploitatie-rekening kon
worden overgelegd. Met eenig gevoel
van voldoening, Mijneheeren, kan
onze Commissie op een en ander
terugzien, nu gij allen hier vereenigd
zijt, om dit nieuwe Gemeentelijk
Bedrijf in werking te zien stellen.
Toen wjj ons afvroegen welk
karakter deze officieele opening zou
dragen en sommigen meenden, dat
daaraan een feestelijk tintje kon
worden gegeven, hebben wij, eerlijk
gezegd, daartegen eenig bezwaar ge
opperd, en wel in verband met het
karakter van deze inrichting, en de
onmiddeliyke oorzaken van hare tot
standkoming.
Immers wy behoeven het ons niet
te ontveinzen, de ontzettende wereld-
catastrophe, die nog maar nauwelijks
achter ons ligt, is de onmiddellijke
oorzaak van de stichting dezer fabriek.
Indien ietB, dan is deze inrichting
een kind des tijds, een vrucht van
het gestoorde wereldverkeer, van het
beperkte productie-vermogen van
Europa, ontstaan door de verschrik,
kelykste aller oorlogen.
Déérorn, *n omdat wy weten dat
sommigen slechts «uit een vrees voor
nog grooter nood" wanneer zij hier
toe niet besloten, ertoe overgingen
om tot de oprichting dezer fabriek te
besluiten, daarom, herhalen wy, meen
den wjj dat eenig feestbetoon hier
Diet op zyn plaats was. Deze fabriek,
myne heeren, het is in waarheid
een oorlogskind, verwekt door nood
en gebrek, geboren temidden van de
ellende der wereld.
Töch zijn wy, meen ik, niet te
optimistisch, wannoer we ondanks
dat alles, met een gevoel van rustig
vertrouwen bezield zijn, met betrek'
king tot de toekomst dezer inrichting.
Een gevoel van trots kunnen wy
ternauwernood onderdrukken, wan
neer wy terugzien op de maandeD.
die achter ons liggen, op bergen van
bezwaren, die wij met Uwe hulp
hebben overwonnen, Eu ook thans
■og mijne heeren, zullen er jzicb,
zoowel voor U als voor onze eom.
missie, ongedachte, onvoorziene moei
lijkheden VGordpen, wanneer wy over
gaan tot de praktyk van het bedrijf.
Waar deze fabriek door een hoewel
eenvoudige, töch zeer vernuftige
constructie bet mogelijk ma\kt om
van dhtgeene, wat vroeger als min
derwaardig werd beschouwd, en als
nutteloos materiaal werd terzijde
geworpen, een waardevol en bruik
baar product te fabriceeren, is zulks
▼oor ons een verheugend feit, te
meer waar wy constateeren, dat hl
de benoodigde grondstoffen binnen
onze landgrenzen worden aangetrof
fen. Zoo moge ook deze fabriek één
van de goede diDgen z(jn, die uit
het kwade den wereldoorlog
ayn voortgekomen. Zy moge, wan
neer zy straks in werking wordt
gesteld, beantwoorden aan de ver
wachtingen, welke wy van haar
koesteren, zy moge steeds uwe ge
waardeerde belangstelling en uwen
steun blyven genieten.
Spr. bracht vervolgens dank aan
allen, die op eenigerlei wyze by den
bouw hebben geholpenin de eerste
plaats aan den Directeur van's Ryks
werf, den heer Van Rappard, die
door het beschikbaar stellen van
hulpmateriaal voor het vervoer en
opstellen der machinerieën zooveel
diensten heeft bewezen, aan den
gem.-bouwmeester, den heer Kante
en, voor zyn welwillends en onver
droten hulp, aan den dag. opzichter,
den heer Visser, aan den Directeur
der gemeente-reiniging, die zijn
loods beschikbaar stelde voor de
onderdeelen van den motor, in één
woord aan allen, die zich op een of
andere wyze verdiensteiyk maakten
by den bouw. In 't bijzonder bracht
spr. nog dank aan den Directeur der
gasfabriek, den heer Rykes, die
technische, stuwende en vooruitziende
kracht is geweest. Ten slotte aan den
aannemer Riemers en releveerde
daarbij het ongunstige jaargetyde,
dat den bouw bemoeiiykte.
De leveranciers en opstellers van
de zuiggas- en pers-installatie,
firma's Deutz te Amsterdam en Frans
Smulders, zy hebben mede aanspraak
•p onze waardeering en onzen dank,
voor de wyze waarop zy zich van
die opdracht hebben gekweten.
De heeren monteurs, als uitvoerders
van het technische werk, zy mogen
thans mede den welgemeenden dank
onzer commissie aanvaarden. Even
zoo de firma Groeneveld en van der
Pol, die de electrische lichtinstallatie
op correcte wyze heeft daargesteld.
■pr. verklaarde -hierna de fabriek
geopend.
De installatie werd nu in werking
gesteld zooals wy bovenbeschreven.
Toorloopig is het nog maar een proef
draaien omdat het fabricaat nog niet
in alle opzichten voldoet. Er wordt
nog een stampinrichting aangebracht,
waardoor het materiaal nog meer
samengeperst wordt en een constan
ter massa ontstaat. De gevormde
briket was nog wat bros.
Maar dit alles zal wel in orde
komen. In afwachting van het aan
zetten van den motor werd de eere-
wyn rondgediend, waarna de Burge
meester, de heer Houwing, het woord
nam en in een kort speechje de
Brandstoffen-Commissie dank zeide
voor haar initiatief en moeite. Spr.
hoopte dat het bedryf mocht voldoen
en dat het in het belang der ge
meente zou werkzaam zyn.
Hiermede was de plechtigheid ge-
ndigd. Nog lang bleef men naar
het Interessante bedryf kyken. De
beide reusachtige steenen, die de
irrondstof fljnmalen, en die een
dubbel draaiende beweging hebben,
waren zeer interessant. Niet minder
deeigeniyke pers, die door hare excen
trische wielen een geweldigen druk op
het materiaal uitoefent, dat lang
zaam maar gestadig de slee verlaat,
dampend nog van de warmte. Naar
wij vernamen worden 36 omwente
lingen per minuut gemaakt, d.i. 36
briketten.
Binnenkort zal men dus met de
aflevering wel beginnen.
Kamer «aa Koophandel.
De Kamer van koophandel ver
gaderde j.1. Zaterdagavond ter be
spreking van het voornemen van den
Gemeenteraad alhier om aan den
Minister van Waterstaat te verzoeken
rekening te houden met de belangen
dezer gemeente bij de droogmaking
der Zuiderzee, enz.
De voorzitter opende de vergade
ring en deelde mede, dat het een
plicht der Kamer is, mede te werken,
om deze gemeente,wanneer de Marine
wordt ingekrompen, toch een zelf
standig bestaan te verzekeren.
Besproken werd het adres door den
Raad aan genoemden Minister te
zenden.
Uitvoerig werd van gedachten ge-
Gewezen werd er op, dat
gemeente, door hare ligging,
gelegenheid biedt voor het
vestigen van bedreven en onderne
mingen, welke door het Rijk elders
worden ondernomen of gesteund m,n.
het hoogovenbedrijf.
Wordt door hei Rijk nog meer
aandacht geschonken aan den Helder,
zooals het R(jk dat indertijd deed
en nog doet aan IJmuiden en andere
plaatsen, dan wordt de toekomst niet
met zorg tegemoet gezien. Het Rijk
kan hier helpen, te meer, omdat
bij de a s. drooglegging der Zuider
zee den Helder veel voor heeft by
andere gemeenten tengevolge zijner
ligging aan het water.
Daarom is het gewenscht het adres
van den Gemeenteraad te steuneD,
en zelfstandig hierover met den
Minister te correspondeeren.
Het denkbeeld werd uitgesproken,
waar elders overgegaan wordt tot
den bouw van schepen, de aandacht
te doen vestigen op den Helder als
bij uitstek de plaats voor den bouw
van scheepswerven. Indien van ge
meentewege, met name door de Econ.
Commissie, deze aangelegenheid on
der (je oogen wordt gezien, twjjfelt
men niet, of er zal succes verkregen
worden.
Na verdere bespreking over deze
aangelegenheid, wordt besloten tot
het vestigen van de aandacht van
den Minister op den plicht van het
Rijk om eene gemeente van 30.000
inwoners niet aan haar lot over te
laten, maar den noodigen steun te
geven yoor een zelfstandig bestaan.
Daarna werd 4? vergadering ge
sloten.
UofdadlahaidsvoerstsliiRg
Te beginnen Woensdag a.s. zullen
de ly'sten1 voor de voorstelling van
„Pomarius", door de Tooneelver-
seaiging „Tavenu", ten bate van de
kas van de affieeling Helder Cen
traal Genootschap Kinderheretellings-
Vacantiekolonies, bij de bevolking
worden aangeboden. Men sture de
dames pist wegl De kas der afdee-
ling heeft dringend versterking noo
dig, nu weer voor eep 10-tal kinde
ren een verlengd verblijf te Egrpond
is aangevraagd.
Men teekene dus allen op de lijst
hij gedurende dezen tijd in het belang
van de Vereenigiüg gedaan heeft, van
zijn functie ontheven.
Candidaat voor deze functie was
korp.-konstabel D. J. H. v. d. Vijver.
?ze werd bij acclamatie gekozen.
Daarna wordt korp.-konstabel Wolf,
zoolang hy nog hier zal zijn, be
noemd tot commissaris, zoodat het
bestuur bestaat uit:
Voorzittersergt.-konstabel Th.
P. Stam.
Secretaris-penningm.korp.-kon
stabel D. J. H. v. d. Vijver.
Tijdelijk commissaris: korp.-kon
stabel A. de Wolf.
Hierna volgde het benoemen van
in controle-commissieHiervoor
gaven zich op:
Korpl. der mariniers A. v. Velzen.
Marinier le kl. J. Jorissen.
Pijper 2e kl. J. Kuyper.
Sergt. Bolmes vraagt hoeveel leden
de vereeniging sterk is en dringt er
op aan om meerdere propaganda,
o. a. door het benoemen van corres
pondenten op schepen en inrich
tingen.
Korpl.-konstabel D. J. H. van de
Vijver stelt voor, dat, indien de
leden een vrijkaart krijgen, deze ook
toegang verleent voor hun vrouw
of meisje, doch wil hun dan de
stedelijke belasting laten betalen in
plaats van de vereeniging.
Verder het samenstellen van een
voetbalelftal om aan wedstrijden te
kunnen deelnemen.
Korpl. der mariniers A. van Velzen
verzoekt het beschikbaar stellen door
de vereeniging van een prys voor
het voetballen en die te laten ver
spelen in een competitie van schepen
en inrichtingen.
Verder vraagt hg of tydens de
wedstrijden een paar man behulp
zaam kunnen zijn by het op- en
aftuigen van het podium, zoodat dit
dan niet door do deelnemers behoeft
te geschieden.
De voorzitter beantwoordt de spre
kers: Het aantal leden bedroeg 81
December 1918 114. Het plaatsen
van correspondenten op de schepen
en inrichtingen wordt door het be
stuur in overweging genomen. Het
voorgtej van v. d. Vyver wordt aan
genomen, met liet samenstellen van
elftallen is men reeffs bezig. Het
beschikbaar steHen van een prijs
wordt zeer toegejuicht. Er zal met
den meesten spoed in voorzien worpen.
Helpers zullen evenals andere jaren
aangevraagd worden en wel
schikbaar worden gesteld.
Daarna sluit de voorzitter deze
goed bezochte vergadering.
Halder's fiemeigd Koor.
Zaterdagavond gaf „Helder's Ge-
mengd Koor" eene uitvoering
Casino, onder leiding van zijn direc
teur, den heer F. van der Mey. Het
eigenlijke programma was slechts
klein; een zestal nummers zang
werden afgewisseld niet voordrachten
en besloten door een toone.elstukje.
Doch in die kleine en meerëndeèjg
beken.de nummers, wist de directeur
depuntJesop.de i te zetten. Zuivere
en flinke inzet, en welluidende zang
waren het resultaat van zjjn werk.
Wij gelooven wel, dat net goéd
gezien is om dergelijke eenvoudige
en bekende liedjes te geven. Zy
voldoen meestal beter dan grooter
en zwaarder nummers.
Wij hebben niet het gansche pro
gramma gehoord, maar wat wij er
van hoorden, was goed, zuiver en
beschaafd. De samenstelling van het
koor werkte dit trouwens in de hand,
want de directeur had de beschikking
over een vry sterk troepje dames
en heeren.
„Vier yroolljke Boertjes" brachten
er de vrooiykfeeid ip, en de Vereeni
ging zelf droeg door baar komische
serenade „O Pepita" het hare hiertoe
by. Zoo ging men lachende de pauze
in en „De muzikale Huisknecht"
voerde er ons weder lachende uit.
Een geanimeerd bal besloot dezen
avond van gêzelligyeid.
Muins-Sporttarsan. „Zeamapftt'
Woensdag 26 Februari hield de
Sportvereeuiging „Zeemacht" hare
jaarlyksche vergadering.
Te 7 ure opende de voorzitter, de
heer Stam, de vergadering en heette
de aanwezigen allen hartelijk welkom.
De notulen der vorige vergadering
werden voorgelezen en goedgekeurd.
De voorzitter bespreekt de aanst,
wedstryden in verband met de eind-
wedstryden, die gehouden zullen wor
den in „Tivoli" op 7 Maart. Verder
werden zij, die prezen hebben behaald
in nationale en internationale wed
stryden, door hem in herinnering
gebracht en als voorbeeld gesteld wat
er door ernstige training bereikt kan
worden.
In verband met het nederleggen
van het voorzitterschap door kwar-
tierm. H. G. v. d. Lans, wegens ver
trek naar Indié, wordt door het be
stuur voorgesteld v. d. Lans te be
noemen tot eere-lid, daar hy voor de
Vereeniging te veel heeft gedaan om
het zoo maar te vergeten.
Onder applaus wordt het voorstel
door de aanwezige leden goedgekeurd.
De ontvangsten waren in 1918
f 191.845, de uitgaven f 100.27®, batig
saldo f91.57.
Tevens werd voorgesteld en aange
nomen om over te gaan tot het be
noemen van een athletiek commissie,
die ten doel heeft om die menschen,
die ergens in uitblinken, uit te zenden
naar de verschillende wedstryden, te
houden in het komende seizoen, en
ook om deze aan te moedigen en te
trainen.
Tot voorzitter werd herkozen de
heer Stam.
De secr.-penn., korp.-konstabel A.
de Wolf, die wegens vertrek naar
Indiö zyn functie nederlegt, werd;
onder dankzegging voor het vele wat
Nederland en België.
Volgen^ oep bericht uit
meldde Reland de Mares aan de
„Indépendance Eelge"
„Ik meen te weten, dat de arbeid
van de commissie, die zich in het
bijzonder met de Belgische eischen
kezjgjioudt, in een voor onze belangen
absoluut gunstigeu zin voortgang
neemt. Binnen enkele dagen zal deze
arbeid zijn beëindigd en André Tar-
<jieu, die deze commissie presideert,
zal hare conclusies aan den Raad
yan Tien overleggen.
„Alles laat voorzien, dat deze coia
clusies op d3 herziening van bet
verdrag van 1839 zuliea neerkomen,
zooals door de Belgische delegatie is
gevraagd, zoodat de deur geheel open
zal zyn voor onze eischen en wy de
grootste kansen hebben, op alle
punten voldoening te krijgen."
„Waarschijnlijk zullen de conclu
sies in het begin van de volgende
week aan den Raad van Tien worden
.overgebracht."
Men moet hierby in het oog houden
dat Roland dé Mërea eep der voor
naamste leiders der annexionistjsche
beweging is. Ook de „Indépendance
Beige" ging hierin voor. Men zal dus
goed doen napers bevestiging van
dit bericht af te wachten.
Het „Hbl." van Antwerpen daaren
tegen uit zich heel wat bezadigder.
De Belgische regeering zegt dit
blad is iets geheel anders dan de
op annexatie beluste schreeuwerige
groep, die in een gedeelte der Brus=
selsche pers veel lawaai en rumoer
maakt.
De Belgische regeering weet dat
deze groep niet het volk Is en zy zal
dus, waar zij de herziening vraagt
der tractaten van 19 April 1839, niet
het onmogeiyke aan Holland vragen.
Maar zoo min als het traktaat van
1839 een werk was vap B°Uand en
België alleen, zoo kan tok de her
ziening van dit traktaat niet een werk
zijn, alleen tusschen Holland en
België te regelen.
Wij achten terecht benadeeld te
zyn geweest door de mogendheden,
wfj vragen aan de mogendneden dié
benadeeliDg goed te makenwij
vragen dat niet tegen] Holland, wy
vragen dat, als de mogendheden onze
aanspraken gegrond achten, deze dan,
ditmaal ook met Holland als deel
nemer aan de onderhandelingen, zou
den trachten het nadeel te herstellen.
De Nederlandsche pers heeft her-
haaldeiyk haar betrouwen uitgedrukt
in de Vierschaar van Parys; dat zij
Zich niet, door hare zenuwachtigheid,
late verleiden tot het doen ontstaan
van den indruk, dat zij de Conferentie
aanziet als een rooversnest, waar i
er enkel op uit is, Holland te stroopen
en te plunderen.
Holland weze gerustals er oneer-
lykheid in de bedoeling der Belgische
regeering ligt, zal men in Belgie op
tyd en stond tot orderoepipgen hooren
opstygen, mochtiger dan er ooit in
Holland zyn opgestegen, toen tegen
ons de gruwelijkste onrechtveerdig-
hejd werd gepleegd.
De correspondent van het Hbld.
te Brussel meldt:
Byna al de bladen hier ge
uiting van verbazing, dat de Hol-
landsche Begeering, by monde van
hare Ministers van Buitenlandsche
Zaken en van Oorlog gemeend heeft,
zulke scherpe taal te moeten spreken.
Op een paar bladen na, die uit de
ballingschap den styl en toon van
Parh'ache boulevards pers hebben
meegebracht, beweren inderdaad de
Belgische bladen eenstemmig, dat
men in de breede lagen des volks
aan alles, behalve aan annexatie
denkt en dat ook de Regeering zulke
plannen allerminst koestert
Dat sommigen hier landhongerig
rondloopen, kan niet worden betwij
feld, maar even zeker is, dat de
socialistische pers en heeldeVlaam-
sche pers beslist tegen elk iniyvings-
idee gekant is.
Zoo schrijft ook „1'Indépendance
Beige": De huidige houding der Hol-
landsche Regeering is vreemd en
onbehendig. België heeft enkel de
vredesconferentie kennis gegeven van
den toestand, die zijn belangen in
gevaar brengt. Het heeft geen eisch
gesteld, noch meegedeeld hoe het
denkt dat men zyn belangen zou
kunnen dienen en zyn veiligheid
verzekeren.
Waarom dan dwazelijk „houd den
dief" geroepen.
,Le Siècle" spreekt eveneens van
een onhandigheid.
Waartoe die hooge toon? vraagt
ook de „Standaard". Als de Neder
landsche Regeering de zaak verkeerd
wil laten loopen, dan moet zy maar
voortgaan in deze richting. En wy
zien reeds do drijvers hier en ginder
zich in de handen wrijven.
Wy hopen, dat er boven den
Moerdyk ook stemmen zullen opgaan
om de onbezonnen voortvarendheid
der Nederlandsche Regeering te be
treuren. Ook constateert het blad,
dat aan deze zijde in de ernstige
kringen geene geweldpleging hoe
genaamd tegenover Nederland wordt
gewenscht.
Tenslotte nog een uittreksel uit
„Ons Vaderland", dat doorgaat voor
het orgaan der Ylaamsche soldaten
Wij wachten met spanning de uit
spraak van den raad van Mogend
heden af, daar het goed zal zijn, zoo
weinig mogelyk spel te laten voor
verwarrend gesohryf in de al-Belgi
sche bladen, die er op azen de open
bare meening kunstmatig op te hitsen.
Een geest van brooderlykheid moet
er tusschen het Nederlandsche volk
en het onze heerschen. De Regeerin
gen moeten daarvan de tolk zijn in
hunne wederzijdsche betrekkingen.
„Le Peuple" stelt voor, dat
socialistische voormannen uit Neder
land en Belgie samenkomen.
Belgli an da vredaaconferantia.
Brussel, 3 Maart. Maandagavond
heeft de minister van buitenlandsche
zaken, Paul Hymans, in een door
den koning yoorgezeten kabinetsraad,
een uiteenzetting gegeven van den
stand der beraadslagingen in de
conferentie te Parys,
Ten opzichte van de herziening
van het verdrag van 1839 heeft de
minister slechts de nata van het
ministerie van buitenlandsche zaken
bevestigd, welke de kweBtie op ob
jectieve wyze uiteenzet, zonder in
een enkel opzicht een agressieye
politiek jegens Nederland te
.qnfwikkelen.
BINNENLAND.
Prov. Statan «an Noord Holland.
Naar wij vernemen zal nog deze
maand, behoudens koninklijke mach
tiging, een buitengewone zitting
worden gehouden van de Provinciale
Staten van Noord-Holland ter behan
deling fl.a. van de oprichting van het
hoogheemraadschap Noord-Hollands
Noorderkwartier.
Electrlcitaitibidrljf Noord-Holland,
Het provinciaal electrjciteitsbedryf
Neord-Holland heeft zich tot de ge
meentebesturen, die van het provin
ciaal bedrijf stroom betrekken, gewend
met het verzoek om wyziging der
afgesloten contracten ten einde ver
hooging van den stroomprys te ver-
krygen. Als gevolg van allerlei meer
dere uitgaven wegens de tydsomstan-
digheden, invoering achturendag,
loönsverhoogjngen enz. zou het be
drag anders Ir de toekomst voor be-
langryke tekorten op de' exploitatie
komen te staan.
Dè afd. Noord-Holland van de vereen,
van Nederlandsche gemeenten heeft
naar aanleiding hiervan besloten een
commissie te benoemeD tot het in
stellen van een onderzoek em het
uitbrengen van een rapport, (jat ver
volgens in vergadering der daarby
betrokken gemeontep zal behandelc
worden. Aan de gemeentebesturen
zal verzocht worden tot zoolang het
nemen van een beslissing op te
schorten.
Da Broedkaart.
De broodkaart van het 88ste tyd-
vak is geldig van 6 tot en met 18
Maart.
Hultbraad.
Het Bureau voor mededeelingen
infcake dé Voedselvoorziening meldt
Het laat zich aanzien dat ih vér-
schillende districten de minimum-
rantsoenen en het toegestaan rant
soen-gedeelte voor de groepen B, C
en D' en de klasse A VIII niet voor
einde Maart a.s. zullen kunnen wor
den verstrekt. In verband daarmede
is^ besloten de maand April a.s. aan
hét distributie-tijdvak 1918/19 toe te
voegen zoodat het nieuwe distributie-
tydvak per 1 Mei a.s. zal ingaan.
Voor de distributie in de maand
Maart a.s. zyn door de Rykskolen-
d'i8tributie de volgende voorschriften
aan de Brandstoffen-commissies ge-
Aan groep C, behalve aan hotels,
pensions en restaurants, dient in
Maart het volle rantsoen te worden
geleverdde instellingen onder deze
groep vallepcje zyn, behoudens de
genoemde uitzpnderingen, beslist
preferent; aan hotels, pensions én
restaurants kan in Maart tot eer
maximum van 75% van het rant-
saen worden verstrekt.
Aan groep B dient niet mesr dan
tot 60 pet. van het rantaoen te wor
den geleverd.
Met de voorziening ten behoeve
van de wachtkamers en behandelings
kamers van geneesheeren en de le
vering van apotheken, welke zooals
bekend tot groep B behooren, kan,
in verband met de vele ziektegevallen,
by gebleken behoefte ook boven 60
pet. van het rantsoen zoo zuinig
megeiyk worden voortgegaan.
Aan groep D en klasse A Ylf I (de
particuliere centrale verwarmingen),
mag niet meer dan 50 pet. van het
rantaoen worden verstrekt.
Aan groep A, klasse 1 t/m. VII,
dient met de aflevering op de mini
mum-rantsoenen geleidelijk te worden
doorgegaan naarmate de toewijzingen
dit mogelyk maken.
Wat de distributie in April betreft,
is bepaald, dat de brandstof, die op
bovengenoemde basis per einde Maart
niet geleverd is, in de maand April
.k. niet wordt nageleverd.
Verder zal in April een eenheid
van het aanvullingsrantsoen mogen
worden verstrekt.
Waar zulks in bruinkool-fiynkool-
briketten kan geschieden, mogen
twee eenheden van het aanvullings
rantsoen worden gegeven.
Zooals bekend is, geldt voor leverin
gen op aanvullings-rantsoenen Diet
de reductie van f 1.50 per eenheid.
Indien de brandstoffencommissies
aannemelijk maken dat in haar
districten wegens bijzondere omstan
digheden van plaatseiyken aard het
rantsoen van groep A klasse I ontoe
reikend is tot dekking der behoeften
aan brandstoffen tot Mei e.k., zullen
deze commissies op haar desbetref
fend verzoek gemachtigd worden een
extra eenheid aan klasse I te ver
strekken tegen den hoogen
huisbrandprljs.
Tot deze verstrekking mag slechts
i ontvangst van machtiging dezer-
zyds worden overgegaan. Aan de
groepen B, C en D mag in April a.s.
10% van het voor dit loopende dis-
tributie-tydvak vastgestelde rantsoen
worden geleverd.
By de distributie zullen de com
missies in acht moeten nemen, dat
allereerst gezorgd moet worden voor
groep A, daarna voor groep C, ver
volgens voor groep B, en tenslotte
voor groep D.
De regeling voor het nieuwe dis-
tributietydvak hetwelk, geiyk gezegd,
eerst met 1 Mei a,s. aanvangt, zal
zoo spoedig als dit (mogelijk bUjkt
worden bekend gemaakt.
Uitstal van lalQving.
De iniy ving van de dienstplichtigen
der lichting 1919, toegewezen aan:
a. de regimenten infanterie (hier
onder begrepen grenadiers, jagers en
administratietroepen) en bestemd
voor het tweede in te lijven gedeelte
b. de compagnieën wielrijders en
bestemd voor het tweede in te ly ven
gedeelte
c. de regimenten vesting-artillerie
en bestemd voor het tweede in
lyven gedeelte;
d. de cavalerie en bestemd voor
paardenoppasser en paarden verzorger,
welkp inlijving zou plaats hebben
in het tijdvak van 17—21 Maart 1919;
alsmede de iniyving van de dienst
plichtigen ffier lichting, toegewezen
aan de Genie (Pioniers énz.) en
bestemd voor het tweede in te ly ven
gedeelte, welke iniyving zou plaats
hebben in het tyd vak van 1—6
April 1919, worden uitgesteld tot het
tydvak van 16—20 Juni 1919.
Voor de dienstplichtigen van vorige
lichtingen, aan wie uitstel van eerste
oefening is verleend tot den datum
vallende in een der tijdvakken van
17-21 Maart 1919 en 1-5 Aprü
d.a.v. en wier uitstel niet inmiddels
is verlengd, wordt dg opkomst uit
gesteld tot 16 Juni 1919.
Zy, wier belangen door dit uitstel
van opkomst worden geschaad kun
nen ziel) op den eerst vastgestelden
tyd aanmelden.
Balglaeha Jaurnajistlsk.
Wij namen dezer dagen een stukje
pver uit ,.üe Telegraaf', waarin
meegedeeld werij, dat Belgische
journalisten op de jaarbeurs getracht
hadden de exposanten aldaar.over
te halen tot een betaalde reclame in
hun bladen, en waarin verontwaar
diging over deze handelwyze der
Belgische pers werd uitgesproken.
In de „N. Ct." vinden wy thans een
bespreking van deze quaestie, naar
aaD leiding van uitingen over dit
stukje, afkomstig van de Belgische
journalisten, die Zaterdag 1.1. in Den
Haag de gasten waren van de Ver
eeniging tct verbreiding van kennis
ov«r Nederland'" in den Vreemde,
Daarin'wordt o. a. gezegd:
„Een Belgisch journalist of agent
(je publicité, die zich als journalist
voordeed, had aan een stand bespre
kingen gehouden over de pryzen
voor raclame in een artikel. In Belgie
en Frankryk is het n.1. de gewoonte
betaalde reclame jn een artikel over
een tentoonstelling in te lassphen,
een gewoonte, d|e wy by ons gelukkig
niet kennen, maar die wy als buiten
landsche persgewoonte hebben te
aanvaarden zonder daarom af
geven op het fatsoen der journalisten,
die zich aan dit gebruik houden, en
die hunnerzyds niet bevroedden, hoe
volstrekt vreemd dit bedryf aan onze
persmoraal is."
De Belgen waren over het ook door
ons overgenomen stukje hoogst ver
ontwaardigd; zy erkenden evenwel,
„dat"' de 'agent de publicité zich aan
een gaffe had schuldig gemaakt door
het verkeerde oogenblik te kiezen
van de belangen der afdeeling
reclame."
Of de aanbieding gedaan werd door
een jeurnalist of door een agent de
publicité die zich als Journalist voor
deed blykt uit het bovenstaande niet
dat maakt natuuriyk verschil. In-
tusschen, het opnemen van betaalde
reclame in het redactioneele gedeelte
blijft even hard af te keuren.
Wsdar Inbraak bQaaa Haagaahaa
jawaiisr.
Zondagavond tusschen 6 en 10
uur, terwijl de bewoners afwezig
waren, is ingebroken in den juwe
lierswinkel Yan mej. A. M. Berenbak,
Papestraat te 's Gravenhage. Er is
nasr schatting voor een waarde van
10 (luizend gulden ontvreemd.
BUITENLAND.
D» ilgamunt toestaod.
De berichten der laatste dagen
steunen het optimisme ten opzichte
van den voortgang van het werk
der vredesconferentie, waartoe de
gebeurtenissen van de vorige week
reeds aanleiding gaven. Maarschalk
Foch heeft de opstelling van de
militaire voorwaarden voltooid, waar
op met Duitschland een deflnitieven
wapenstilstand zal worden gesloten,
naar men hoopt al'voor den 17dep
Maart. Het ïydt weinig twyfel, of
Duitschland zal die militaire voor
waarden aannemen, mits zy met niet
te zware economische eischen gepaard
gaan. Dp militaire bepalingen zullen
ook deel uitmaken van 't voorloopig
vredesverdrag met Duitschland, waar
men nu met vollen stoom op aan
stevent. Volgens verschillende be
richten, onder andere volgens een
uitlating van den Britschen minister
Balfour, kan de onderteekening van
dit verdrag in de eerste helft van
April te verwachten zyn.Ongetwyfeld
zal tegeiykertyd dë blokkade ophou
den trouwens heden reeds beginnen
te Spa de onderhandelingen over den
invoer van levensmiddelen in Duitsch
land.
In Duitschland blijft de politieke
beroering groot. Op de vergadering
van de Berlljnsche arbeidersraden,
die een tweede Radencongres zullen
byeenroepen, heeft zich het opmer-
keiyke verschynsel voorgedaan, dat
meerderheid ssocialisten met de on-
afhankeiyken zy'n samengegaan in
den eisch, dat de raden ook als po
litieke factor zullen worden erkend.
Men zou dit van de zyde der meer
derheidssocialisten kunnen verklaren
als een maatregel van taktiek, om
de groeiende beweging van ontevre
denheid met het gebrek aan door
tastendheid der regeering op het stuk
van sociale maatregelen in handen
te houden. Maar reeds het feit, dat
men tot zulk een maatregel van tac
tiek overgaat, is een bekentenis van
macht der beweging, die toch
feiteiyk door de radicalere elementen
wordt geleid, en ook de omstandig
heid, dat de regeering heeft beloofd
met de socialiseeringen nu toch
heusch spoed te maken, is in de
practljk reeds een geval van erken
ning van de raden als politieken
factor. (N. R. Ct.)
Da Vredesonderhandelingen.
Da aliahan van Frankrijk.
Naar uit Parys aan het Hbl." wordt
gemeld, heeft de Raad van Tien byna
alle minder belangrykequaesties afge
handeld en zal men deze week de
groote vraagstukken ter hand nemen.
Waarschyniyk zal men beginnen met
vaststelling van de territoriale voor
waarden van een deflnitieven wapen
stilstand, voorbereid door degemengde
militaire en economische commissie,
voorgezeten door Foch.
De wenschen van Frankryk, be
treffende de westgrens van Duitsch
land zyn nog niet definitief vastge
steld. Zeker is echter, dat:
Je. dat Frankryk geen plebisciet
wti in Elzas-Lotharingen, daar pjen
van oordeel is dat dit reeds is ge
houden in den vorm van de uitbar
sting van geestdrift in de beide her
overde provincies en die eenvoudig
volgens de grenzen van 1871 moeten
terugkomen aan Frankryk2e. Frank
rijk geen annexatie zal vragen op
den linker-Rijnoever8e. dat maat
regelen zullen worden voorgesteld
om te beletten, dat Duitschland voor
taan van den linker-Rijnoever kan
gebruik maken als basis van nieuwe
aanvallen, zoodanig dat de Ryn de
strategische westgrens van Duitsch
land zal vormen4e. dat de produk-
tie van stèénkolen in het Saarbekken
aan Frankryk moet komen als schade
loosstelling, zoodat de zoo zwaar ge
troffen Fransche industrie zich kan
herstellen en als compensatie voor
de verliezen, veroorzaakt door dp
8telselïpatige ver woest jog van de
naynen in N^Frankryk, terwül tevens
het industrieele leven van J3.-L. er
door mogelyk wordt gemaakt.
Over <jit ajles scljynt men het eeps,
maar het bericht, van de „Temps'',
als zoude reeds het Fransche memo
randum over een en ander aan de
andere mogendheden zyn uitgedeeld,
is voorbarig.
Volgensdraadloosnieuwa uit Frank
ryk voor New-York houdt Foch's
aanstaande memorie rekeniDg met
een vredessterkte Yan het Duitsche
leger van ten hoogste 200,000 man
met inbegrip van de officieren. Verder
beperkt ze de hoeveelheid krijgstuig
en bakent ze een nieuwe legeriü-
richting af, waardoor hétönmo'gelijk
wordt, dat Duitschland onverhoeds'
miljoenen onder de wapenen roept.
Di wipiDitljstiadsvqi»-
waardin.
Parys, 2 Maart. Maarschalk Foch
beeft aan den Baad der groote mogend
heden dn militaire voorwaarden doen
toekomen, die in bet vredesverdrag
moeten worden opgenomen. Zij be
vatten de bepaling, dat het Duitsche
leger niet sterker mag zijn dan
200.000 man en verder ernstige be
perkingen van de fabricage van
oorlogsmateriaal en het gebruik van
aöroplanes.
Met betrekking tot de marine wordt
voorgeschreven totale opheffing van
de Duitaehe onderzeeflrvloot, verbod
van den duikbootenoorlog in de ge-
heele wereld en ontmanteling van
de versterkingen van Helgoland en
Kiel.
69 tsrrltsrlals gtaalitla.
Parys, 2 Maart. De drie territoriale
commissies hebben haar arbeid voort-
gezet.
De commissie voor de Poolsche
aangelegen beden, schynt als grond
slag voor de grensregeling te willen
nemen de grenzen van Polen voor
de eerste verdeeling, met een deel
van Opper-Silezie erbij. Aangaande
Danzig is nog geen beslissing ge
vallen.
De commlsie voor de Belgische
aangelegenheden heeft deeischèn
onderzocht betreffende]Prui8isch Wal
lonië, maar heeft zich in hetbyzon-
der bezig gehouden met de Slees-
wyksche quaestie, welke eveneens
tot haar ressort behoort. De com
missie 'schijnt een plèblisciet en blóo
te willen vooratellen voor Noord-
Sleeswyk, maar een partieel plebis
ciet voor Centraal SleeBwyk, doch
slechts na verloop van zekeren tyd,
wanpeer het land bevryd zal zya van
den favloed van de Pruisische ambte
naren.
De commissie voor de Griekscbe
zaken wil het volgende plan
voorstellenvolkomen opheffing van
het Turksche ryk (in Europa), inter
nationalisatie van KonBtantinopel en
de Dnrdanellen, schepping van een
Turkschen staat in centraal Klein-
Azig, bevryding van alle nationali
teiten, wélke door dë Turken'werden
onderdrukt. Een kuststrook tusschen
Aivali en de Golf van Kos, bevat
tende Smyrna, zal waarschyniyk aan
Griekenland worden toegewezen, het-
zjj in volledig bezit, hetzy naar den
vórm van internationaal mandaat.