LPERSCHECOURANT
Eerste Blad.
No 5060
ZATERDAG 8 MAART 1819
47e JAARGANG
UHawri C. os BOER Jr.. Helder.
OplMK 7000 M.
Attonnetnenl-prllei In de stad 1 MO, par f.e»l i 1.39, BItai.land 1 2.35.
Loxeo ex. 3 cent
Op- en ondergang vat Zon aa Maaa
na tijd van hoogwater (Taxal).
(Wintertijd.)
Hoog-
Maan Zon WBt#l
Maait, oponda*opondarv.m.n.i
Zoodag 9 m lO.Um. 3 8 683 6 60 0 4 1 0
Maandag 10 ,1117, 3 64 680 B»3 180 2.6
Diaadig li a 026 887 628 661 3 60 830
Woeoad 1? !38 4.11 6 23 6X6 4 25 4 66
Doadard. 18 2 60 4 39 6 58 568 660 6.6
Vrijdag 14 „4.3 61 62' 60 6.60 7.i
Zateidyg 16 610 6J0C18 62 7 36
UR VREDESCONFERENTIE.
Spoed gewenscht!
CJit Parijs wordt gemeld, da!
men verwacht nu Lloyd George
aldaar is teruggekeerd dat de
Opperste Oorlogsraad zal overgaan
tot onmiddellijke bijlegging van de
moeilijkheden, aan den wapenstil
stand verbonden. De voornaamste
reden der vertraging lag in de ver
warring welke heorschte aangaan-
nr do taak der deskundigen, aan
ine tic uitwerking der voorwaar
den was toevertrouwd. Sommigen
maakten tydelyke voorwaarden op
anderen werkten op permanenten
grondslag.
Het werd daarom noodig geacht,
deze voorwaarden weer aan Foch
en zyne raadslieden te zenden.
t De „lemps" meent, dat Lloyd
George den Raad zal vragen, een
snellnr werkwijze toe te passen
niet het oog op den verontrusten
den toestand m Duitschland. De
Kngelsche premier acht het nood
zakelijk, de onderteekening van do
nieuwe wapenstilstandsvoorwaar
den te bespoedigen. Daardoor
leen kunnen de mogendheden de
blokkade opheffen en het crediet
der geallieerden redden.
t wordt dat de vredes
prellniuiairen .dep 22en Maart
gereed zullen zijn óm Van de Duit
sche gedelegeerden te worden' aan
geboden en dat zy kort daarna door
i uitschland zjiljen worden se-
têfkend. 6
De ontwapening van Dnitsehland.
De legercpmmissfe uit de Fran-
s(-ne Kamer heeft Woensdag de
'eigende resolutie aangenomen: De
'.ommissle, van fiprdeél zynde dat
de voortzetting van de .oorlogsin
dustrie en de aanwezigheid van
een legermacht in Duitschland voor
irankry.c een gevaar zouden op
leveren, noodigt de regeering uit
In de vredesconferentie op de ont
wapening var, Duitschland aan te
dringen.
Donderdag werdén door den
oppersten oorlogsraad de voor
waarden besproken, welke den
vyand zullen worden opgelegd in
zake leger, marine en vliegdienst.
bestraffing der schuldigen.
i« ^tegenstelling met een vorig
bericht wordt thans uit Parijs ge
meld, dat het rapport der commis
sie inzake de verantwoordelijkheid
voor den oorlog, degenen, die een
strenge bestraffing der schuldigen
wensohen, hetzij deze hoog of laa^
geplaatst tfln, niet zal teleurstellen
De Iersehe quaestie.
Blijkens een Radio-bericht
heeft het Representantenhuis der
V, 8, ip zijn laatste zittingsuren
met 216 tegen 41 stemmen een
•notie aangenomen ten gunste van
iet ztTnieschikkingsrecht voor Ier
land. Van de zyde der tegenstan
ders werd opgemerkt, dat het hier
•wPf terne Britsche quaestie be-
(..'or. p lood, de voorzitter der com
missie voor de buitcnlandsche be
trekkingen, verklaarde, dat de
motie alleen vroeg dat de vredes
conferentie haar vriendschappelii-
ken invloed zou aanwenden om de
ierscjie quaestie op te lossen, die
opgelost moet worden als de oorlog
'en gunste der democratie gewon-
nen wil zijn. De bjadpn geven geen
V a-?r 1 tekst der motie.
^.a 10 moet president j
vVnsoj) hy zyn conferentie met het
iersehe comité, benoemd door de
conventie te Philadelphia, gezegd
hebben, dat hij de Iersehe «eischen
niet aan de vredesconferentie kon
voorleggen. De wensch in zako
zeiioeschikking moest aan de orde
komen- na de behandeling der
quaesties betreffende staten als
Polem Zuïd-Slayië en andere, die
deel uitmaakten van het door den
oorlog geteisterde gebied.
DF. WAPENSTILSTAND.
I'o onderhandelingen to Spa over de
wvrnsmiddelonvoorzlenijut van
Duitschland afgebroken.
De te Spa gevoerde onderbande-
""gefrwfer:
fDuitschland, de ultle-
vering van de handelsvloot en de
daarmee m verband staande finan-
h lg<42§£? zUn D»ndei-dag
afgebroken (een later bieekrimnn
Duitseh bericht spreekt van <*e-
schorst toen de geallieerden bic-
ven staan op de onmiddellijke uit
levering van de Duitsche handels-
vloot zonder bindende verplich
tingen op zich te nemen voor
de levensmlddelenvoorziening van
Duitechlmid tot aan den nieuwen
oogst.
woordiger uiteen, dat de voorzie
ning van Duitschland een der rede
nen was geweest voor de aanne
ming der harde wapenstilstands
voorwaarden. Duitschland kon ech
ter niet zijn handelsvloot uitleve
ren, zonder een verzekering der
geallieerden, dat ook werkelijk
levensmiddelen zouden worden in
gevoerd. Tot dusver had Duitsch
land nog geen enkele ton levens
middelen van de geallieerden ge
kregen. Daarom was het Duitseh-,
standpunt, de handelsvloot ter be
schikking te stellen, zoodra door
bindende verklaringen de voorzie
ning van Duitschland met levens
middelen tot aan den nieuwen
oogst gewaarborgd was. Duitsch
land stelde echter voor, om verdere
onderhandelingen mogelijk te ma
ken, de handelsvloot gedeeltelijk
ter beschikking te stellen en zoo
dra er een definitief plan was voor
dc voorzienirig-jnet levensmidde
len, de rest der vloot uit te leveren.
De Engelsche vertegenwoordiger
verklaarde, dat de geallieerden
voornemens waren de voorziening
van Duitschland van maand tot
maand te vergemakkelijken onder,
voorbehoud der beslissing van den
oppersten oorlogsraad, als Duitsch
land dadelyk de geheele vloot uit
leverde. In de eerste plaats zou
dan de levering van 270.000 ton
worden toegestaan. De quaestie
van verdere leveringen zou aan
den oppersten oorlogsraad ter be
slissing worden voorgelegd.
Onderstaatssecretaris Braun ant
woordde. op deze verklaring, dat
daardoor de verdere voorziening
van Duitschiand van onzekere fac
toren afhankelijk werd gemaakt en
onderworpen was aan het voorbe
houd der beslissing van den opper
sten oorlogsraad, met welken
Duitschland niet in de mogelijk
heid was te onderhandelen. Hij
legde er evenwel den nadruk op,
dat de quaestie der voedselvoorzie
ning een vraag van leven of dood
was voor de 'Duitsche bevolking,
waarvan'tlians reeds dagelijks 800
mensdién van honger sterven.
Geen regeering kon het verant
woorden, zicjj jonder de zekerheid.
dnt.de geallieerden helpen,'Van'liet j
laatste iriddej te heröoven oni zie!.-
zelf te helpen. Hleynp yeyklaaroe
admiraal Hope, dat de geassÓciéep
de vertegenwoordigers geen vol
macht hadden om verder te gaan.
Als de Duitsche vertegenwoordi
gers geen verdere instructies had
den, stelde hij voor, dé onderhan
delingen af te breken.'
Onderstaatssecretaris Braun
merkte op, dat hij het zeer onwaar
schijnlijk achtte, dat de Duitsche
regeering in deze levensquaestie
zou toegeven. Daar verdere onder
handelingen doelloos schenen, wer
den de onderhandelingen afgebro
ken. De wederzydsche commissies
ertrokken uit Spa.
Volgens mededeeling der wapen-
stilatandscommissie had de ryks-
regeerlng aan de onderhandelaars
te Spa instructie gegeven de Duit
sche handelsvloot alleen ter be
schikking te stellen wanneer
door bindende overeenkomsten
de ievensmiddelenvoprziening van
Duitschland tot aan den nieuwen
oogst gewaarborgd was. In de laat
ste zitting over de levensmiddelen-
voorziening van Duitschland te
Spa zstts da Duitach» yertegan-
BUITENLAND.
duitschland;
Herstel van de Duitsche
zeevlsscberij.
De „Morning Post" verneemt uit
Stockholm: Volgens het blad „Af-
faersvaerlden" zijn op de Duitsche
scheepswerven 100 trawlers be
steld. Het streven der Dnltschers
is op het gebied van de visscherlj
het peil van voor den oorlog weder
te bereiken.
De schepen zullen worden ge*
bouwd volgens drie standaardtypen
voor bet noorden van den Atlan-
tischen Oceaan, de Noord- en de
Oostzee.
engeland.
De Britsche marinebegrootlng.
De marinebegrooting voor 1919/
1920, Donderdagavond gepubli
ceerd, bedraagt 149.200.000 pond.
Het marinepersoneel wordt daarin
bepaald op 280.000 man.
Geen vreemde gezagvoerders.
Volgens de „Daily Mail" zal een
order In councij krachtens de
Defence of the Realm Act wordon
uitgevaardigd, waarbij aan vreem
delingen wordt verboden dienst te
doen als gezagvoerders op Britsche
schepen.
frankrijk.
De schadevergoedingen.
Clément Vautel teekent half ern
stig, half spottend den toestand*
geschapen door de zoo vaak her-
aaide beloften, dat de Dultschéts
alles betalen zullen. Hy schryft:
„Ik heb grooten lust mijn aan
slagbiljet in de belastingen aan
den ontvanger terug te zenden met
deze kleine aanteekening: Gelieve
u te richten tot Ludwig Wolfram
Ötto Staufmiiehhauerpff, 144 Ste-
phanienstrasse, Chemnitz.
Als ik hem niet naar dien Lud
wig Wolfram Otto verwys, dan zal
het zyn naar Franz Gottlieb Potten
vou Pottenstein, te Heidelberg.
Of naar een ander.
Ik weet nog niet precies naar
wien. Daar komt het ook niet op
aan. De hoofdzaak is, dat het een
Duitscher is, die myn belastingen
betaalt.
Ik heb, als iedereen, hooren zeg
gen: „de Boches moeten betalen.
Ik ben net als iedereen, ik vind dat
een practische combinatie.
Onnoodig te trachten my tot
andere gedachten te brengen door
mij een uitgeput Duitschland te
toonen, dat bankroet zal gaan.
Dank u. Daar wil ik niets van hoo
ren, daar ben ik doof en blind voor.
De ontvanger heeft zich tot de
Duitschers te richten."
Clément Vautel eindigt dan met
aan de Kamerleden die herkozen
willen worden den raad te geven,
hun verkiezingscampagne te voe-
ren met dit enkele devies: „Faitea
casquer les Boches!" (casquer
een populaire uitdrukking voor
payer en zou te vertalen zijn met
ons „dokken").
Spoorwegongeluk.
Een trein met Britsche verlof
gangers op weg naar Rouaan is
Woensdag bij Amiëns met een
tróepentrein in botsing gekomen.
Er zijn elf lyken van Britsche sol
daten onder de overblijfselen dc
vernielde wagens weggehaald. Er
zijn 75 gewonden.
RUSLAND.
De strijd tegen de bolsjewiki.
Uit Helsingfors wordt aan de.
„Times" geseind: Ik verneem van
bolsjewistische.leiders te Petrogad,
dat.de bolsjewiki ernstige nederla
gen hebben geleden in den Kauka-
sus, het Dondgebied en aan de
Wolga. De roode flottiljé. bestaan
de uit- vyf torpedojagers, is den
24en Febr. zonder gevecht, volgens
de verklaring dei' bolsjewiki door
verraad, in handen van den vijand
getallen. Uralsk en Tsaritsjin zijn
na gevechten, die verscheiden
dagen hiebben geduurd, door dc
Kozakken bezet. Hét communiqué
van den rooden Gen. Staf van
1 Maart erkent ook, dat de bolsje
wiki in Zuid-Rusland, vooral in de
streek van de beneden-Donetz,
terugtrekken. In de communiqués
echter uit de Oekrajine en Zuid-
Rusland wordt verklaard, dat er op
37 mni van Odessa hevige gevech
ten hebben plaats gehad tusschen
roode legers eenerzyds en voorhoe
den van de geallieerde troepen en
Russische vrijwil]igersafdeëlingen
anderzijds ej) dat generaal Apta-
nof, de bevelhebber der roode troe
pen, verklaard had, er zeker van te
zijn, dat hy Odessa binnen enkele
lagen zou hebben genomen.
Vólgens de „Iswestyia", het offi-
(ieele orgaan van de regeering te
Moskou, waren den 26sten Febr.
17 hoofdofficieren, waaronder twee
generaals en vijf koionëls, óp bevel
der Uitvoerende commissie doodge
schoten. Zy bekleedden belangrijke
betrekkingen bii liet bolsjewis
tische militaire bestuur eri maakten
van hun positie- gebruik oni op
grqotê schaal desertiën van offi
cieren iVaar'de Oekrajineren''de
Don-fronten té organisèe'ren.
De chef van den bolsjewistischen
marine-staf admiraal Behrens en
een twaalftal andere officieren zyn
gearresteerd onder verdenking
Yémtad te hebben gepleegd ten be
hoeve dér Entente.'
De bolsjewiki hebben, althans
volgens den Stoekholmschon cor
respondent van de Echo de Paris,
die het uit Helsingfors beweert te
hebben, een prachtig middel be
dacht om aan geld te komen. De
roebelkoers la zóó gedaald, dat het
de moeite haast niet meer loont
roebelbiljetten te drukken. Daarom
is nu besloten in 't groot de bank
biljetten van de Eu tentelanden na
temaken.
Flnsch bankpapier wordt in Rus
land al tot reusachtige bedragen
„vervaardigd". De bolsjewiki beta
len er hup propaganda iu Finland
mee, die op zijn minst 8 millioen
roebel per maand kost.
Hevige brand te Bantos.
Lloyds meldt uit Santos, dat een
hevige brand heeft gewoed in.do
dokken. Er gingen 29.000 halen
jute, 90.000 pakken gouvernoments-
koffie verloren. Dé schade wordt
op 1.500.000 p. st. geschat.
BINNENLAND.
De uiarine.
Naar wy vernemen, ligt het in
het voornemen van den minister
van binnenlandsche zaken, minis
ter van marine ad interim, Zater
dag a.& een bespreking te houden
met verschillende vlag-, hoofd- en
subalterne officieren der marine,
die daartoe zyn uitgenoodigd.
De Belgische eischen ten opzichte
van Nederland.
De minister van buitenlandsche
zaken heeft Donderdag in de
Eerste Kamer de volgende verkla
ring afgelegd:
Naar aanleiding van de berich
ten in de ochtendbladen, volgens
welke ter vredesconferentie is be
sloten de Belgische eischen ten op
zichte van Nederlandech grondge
bied niet te steunen, uit overwe
ging, dat hét buiten de bevoegd
heid dier conferentie ligt over
grondgebied van een neutralen
staat te beschikken, heb ik de eer
mode te deelen, dat deze berichten
in hun strekking geheel overeen
komen met de inlichtingen, welke
dienaangaande in den loop der
laatste, dagen van onze diploma
tieke vertegenwoordigers in het
buitenland zyn ontvangen. In aan
sluiting aan mijn openbare verkla
ring ter zake heb ik gemeend do
Staten-Generaal hiervan niet on
kundig te mogen laten. (Reeds in
een gedeelte van de oplaag van
ons vorig Nr. opgenomen).
In verband met het Reuter-
bericht betreffende de incompe-
tent-verklaring om ten opzichte
van de Belgische eischen te beslis
sen, merkt de N. Rott. Ct. op, dat
dit alles slechte betreft een bestuit
van de speciale commissie tot on
derzoek van de Belgische aanspra
ken. De raad van tien zou heden
de zaak in behandeling nemen. Hoe
deze zal beslissen over de Bel
gische aanspraken is nog niet be
kend, al lijkt het onwaarschijnlijk,
dat deze raad tegen de bovenver
melde overweging van de commis
sie zou ingaan.
Hetgeen uit het telegram van
Reuter evenwel thans schijnt vast
te staan, is dat België inderdaad
aanspraken heeft laten gelden op
Nederlandsch gebied wat tot nu
toe ontkend was.
De vliegmlssle te Londen
Een aantal leden van de Neder-
landsche Vliegmissie hebben Don
derdag over Londen gevlogen in
een Handley Page-machine, die in
weerwil van den storm 80 mijlen
in een uur aflegde.
De leden der missie bezichtigden
eveneens de groote aeroplane-in
stallaties in het noordwesten de
stad.
Opgevorderde schepen.
Naar de Telegr. verneemt, heeft
Amerika aangeboden de schepen
van de Nederlandsche maatschap
pijen, die zulks wenschen, In Ne
derlandsche havens op té leveren,
althans zulk een wensch in gun
stige overweging te nemen. T»i>
schepen zullen kolen krijgen en c:
zal chartergeid voor betaald wei
den voor den duim van de reis, di<
op 15 dageji wordt gesteld.
D« Artillerie-inrichtingen aan
de Hembrug.
De heer Duys diende in de
Tweede Kamer Donderdagmiddag
een motie in om de Artillerie-in
richtingen aan de Hembrug om te
zetten in een bedrijf, oqk geschikt
voor het vervaardigen van andere
producten dan voor oorlogsdoel
einden en deze onder te brengen in
het Departement van Landbouw en
om een commissie te benoemen ten
einde te onderzoeken de mogelijk
heid daarvan.
De motie zal zeer spoedig worden
behandeld.
De vetkaart.
De bon 6de. week van de boter-,
mélange A- en B- en "margarine-
kaarten voor het derde tijdvak is
geldig van 8 tot en met 35 Maayt,
Confectie.
Men meldt aan het Ned. Corres
pondentiebureau van gezagheb
bende zijde;
De. Nèdeflandsche confectiefa-
brikanten, zoowel zy die in den
landelijken als in den Nedérland-
schen Bond vereehagdi zyn, en
evenzeer de niet-georganiseerdan
besloten, nu in den hopeloozen toe-
4and geen verbetering komt en
export, waartoe N. O. T. en
N. U. M. wilien medewerken, uit-
blyft, hun bedrijven definitief stop
te zettep. Het is hun niet mogelijk
de werkzaamheden voort te zetten.
Doortocht van Britsche troepen.
Reuter verneemt, dat een
overeenkomst is getroffen met de
Nederlandsche regeering om man
nen van het Britsche Rynleger, die
gedemobiliseerd worden, over wa
ter naar Rotterdam te vervoeren;
de eerste groep is eind Februari
Men hoopt, aldus voegt Reuter
eraan toe, dat de Nederlandsche
regeering er ook in zal toestem
men den doortocht toe te staan van
Britsche trqepen in omgekeerde
richting via Rotterdam naar het
Rynleger, mits maar duidelyk
ordt gemaakt, dat het doel van
dien doortocht is den vrede te be
spoedigen en dat de doortocht
geenerlei quaestie van inbreuk op
de neutraliteit kan doen rijzen.
Steenkolen-aanvoer.
Omtrent den kolenaanvoer uit
Duitschland meldt men aan het
,Hbl.", dat hij grooter i9 dan men
met het oog op de aan gene zyde
van den Ryn heerschende toestan
den wel vermoeden zou. Maar een
belangryk deel er van gaat clan
destien. De meeste industrieën aan
de Waal hebben geen gebrek aan
steenkool en hebben het ook nooit
gehad. Dat was aan het Rijkskolen-
bureau ook wel bekend; dit heeft
dan ook meermalen vrij groote par
tijen van 40, 50 tot 75 ton in bezit
latien nemen.
Met sleepbooten werd meestal,
om geen argwaan te wekken, de
steenkool gehaald. Wie er noodig
had men noemde ons o.a. een
recent geval van proefstoomen van
een nieuwgebouwd schip zond
maar een sleepboot den Rijn op.
Waar het gehaald werd, werd na-
tuuriyk verzwegen, maar het
kwam er.
Iemand, die uiteraard goed inge
licht kan zyn, schatte den aanvoer
op treinen vol per week.
Uit Antwerpen worden door de
Belgische Regeering voor uitvoer
naar Nederland, maar voor parti
culieren bestemd, reeds geruiraen
tijd uitvoerconsenten verleend.
De vrees voor de Amerikaansche
concurrentie, die 't bleek uit een
der laatste redevoeringen van
Lloyd George nog goedkooper
in Europa levert dan de Euro-
peesche producent, moet aan het
loskomen der aanbiedingen van
allen kant niet vreemd zyn.
Visschersgaren en -netten.
Het Bureau voor mededeelin-
gen inzake de voedselvoorziening
meldt:
De aanmerkelijk betere vooruit
zichten in den aanvoer van katoe
nen garens en de ruime hoeveel
heid, welke daarvan ter beschik
king van de visscherij gesteld zal
kunnen worden, maken het spoedi
ger dan aanvankelyk verwacht
mocht worden mogelijk, den han
del geleidelijk weder de oude vrij
heid van beweging terug te geven,
waarby een verlaging der thans
geldende pryzen hand aan hand
kan gaan.
Daarom heeft het Rijkskantoor
voor vi8scherijbenoodigdheden be
paald, dat ingeschreven handelaars
met ingang van 10 dezer katoenen
gar«ns voor do vioochorij wederom
vry mogen verkoopen, met dien en alles, fietsen, lood, juweelen,
verstande, dat uitsluitend aan be- effecten, enz. meegerekend, voor
roepsvisschers wordt verkocht. De een totaal bedrag van anderhalf
handelaars zyn vrij in het bepalen millioen gulden aan waarde g e-
van den verkoopsprys, doch in sto 1 en. Deze taxatie zou aan den
geen geval mag deze hooger zyn
Ct rnTr ft
dan ƒ6.50 per K.G. voor garen
30/12 of dikker. De gebruikelijke
prysverhooging van 10 en 20 cents
voor garen 30/9 en 30/6 is toege
staan.
De verkoop van netten moet
voorloopig nog blijven plaats vin
den onder de tot nu toe bestaande
bepalingen.
De pryzen van zwaar machinaal
want worden, met ingang van 10
Maart, teruggebracht tot die als
vastgesteld In de prijscourant vgn
15 Juli 1918.
Dreigende staking ln het
veen bedrijf.
Do veenarbeiders in Overysel en
Drente eischen een loonsverhoo-
ging van 30—40 De Verveners-
bon'd biedt hetzelfde looft, dat in
1938 werd uitbetaald en eischt de
toezegging, dat de arbeiders met
dat loon genoegen nemen. Ge
schiedt. dit niet, dan wordt met in
gang van 10 Maart het graven van
zware turf en baggerturf stopge
zet, waardoor 10.000 arbeiders
werkloos zullen worden.
De Oranje-kazerne in Den Haag
afgebrand.
Donderdagavond omstreeks half-
acht bemerkten soldaten in de
Oranjekazerne aan de Mauritskade
in Den Haag, waar de brigade gre
nadiers en jagers is gelegerd, dat
uit een der rustkamers zware rook
wolken sloegen. Nauwelyks was
dit vastgesteld, of de vlammen
sloegen reeds uit de kamér.
Weldra stond de geheele voor
vleugel in lichte laaie.
Met een groot aantal stralen be
streed do brandweer, die al het mo
geiyke deed, het vuur. Op de bin
nenplaats was het een wqrwinkel
van telefoondraden, kisten, bedden
en dekens, die overhaast uit de
ramen werden geworpen. Binnen
in het gebouw was het ontzettend.
De benedenverdiepingen ver
toonden alleen diepe waterplassen,
waardoor soldaten met pakken en
kisten renden om weer terug te
snellen en nog meer te redden. De
meesten pakten, om hun kamera
den te helpen, maar weg wat by-
de-hand lag, wierpen het op de
binnenplaats of sjouwden het naar
beneden. Het was gevaarlijk werk
daarbovenl Op de verdieping, vlak
onder de vuurzee, op een oogen-
blilc, dat zy een hel geleek, terwijl
patronen ontploften met een geluid
alsof mitrailleurs bezig waren, en
het dakhout en de boventrap ge
weldig kraakten, de zoldering groo
te vuurbonken doorliet boven de
hoofden van de jongens zag
men verscheidene manschappen,
jeheel eigener beweging, voor hun
kameraden nog redden wat er te
redden was. Op heel wat plaatsen
hebben brandweer èn soldaten
prachtig gewerkt. Maar óók hebben
heel wat manschappen, met de han
den in de zakken, staan lachen, tot
een yverig officier ze bevelen gaf.
Eén troep zag men, op verzoek van
een officier, naar boven stormen.
Er waren er, die wel wat doen wil
den, maar niet wisten, wat ze moes
ten doen. Het was ook zulk een
ontzettende vuurzee, en overal
ving men de woorden op: er is toch
niets meer aan te houden! Dat
leek ook wel zoo. Redden wat er te
redden was, het vuur temperen.
aar mogelijk, zoo luidde het
devies. En zoo werd ook gedaan.
Omstreeks half tien stonden alle
leugels van het eigenlyke gebouw
in volle vlam. De veronderstelling,
dat. niets behouden zou blijven,
werd bewaarheid. De brandweer
trok zich van de binnenplaats terug
en bepaalde zich thans tot het nat
houden van de belendende gebou
wen, die door den sterken wind
eel gevaar liepen. Hoe feller het
•uur oplaaide, hoemeer het geheele
gebouw door d« vlammenzee werd
eggevreten.
De stad was leeg geloopen, de
anders volle café's waren verlaten,
en duizenden verdrongen zich in
do belendende straten om het
machtige schouwspel gade te slaan.
Ofschoon omtrent de oorzaak
uiteraard nog geen definitief oor
deel kan worden uitgesproken,
worden zoowel de militaire als de
brandweer-autoriteiten meer en
meer in het vermoeden versterkt,
dat er opzet in het spel is. De mili
taire autoriteiten meenden, dat het
geknetter t.ydens den brand niet
het gevolg was van het ontploffen
au patronen, maar veroorzaakt
•erd door het droge hout en het-
springen van dakpannen.
Er zyn eenige arrestaties gedaan
onder de burgers, die op neeter
daad op diefstal werden betrapt.
Patrouilles van militaire politie be
waken thans de omgeving.
De militairen, die in de kazerne
jelegerd waren, werden onderge
bracht in scholen en de Townlejv
Hall.
Een inbrekersbende.
Naar wy vernemen, heeft de
Haagsche politie ernstige vermoe
dens, dat daar ter stede een wjjd
vertakte inbrekersbende bestaat,
waarby ook verschillende dienst
boden zyn aangesloten. Deze laat-
sten bevinden zich vooral onder
hen, die zich als noodhulp verhu
ren, om wanneer zy met alles in
huis goed op de hoogte zyn, hun
betrekking opzeggen en aan de
bende verslag uitbrengen, waarop
dan spoedig een ongewenscht be
zoekt volgt.
De politie meent reeds een spoor
te hebben om deze dames en heeren
te ontmaskeren.
Naar men aan bet Vaderl. mee
deelt, is in 1918 ia Dek Haag, alles
lagen kant gehouden zyn.
Die ondeugende
Raadsoverzlchtschrljver.
Ons jongste roadsoverzieht (LIeld.
Crt. 1 ilrt.) heeft ons een tweetal
ingezonden stukken bezorgd, die wij
hieronder, voorzien vau eenige com
mentaren. laten volgen.
Helder, den 3 Maart 1919.
Mijnheer de Redacteur!
Mag ik naar aanlotding van hot
..Raadaoverzicht", voorkomende in de
„Helderache Courant" d.t. 1ste dezer,
eenige plaatsruimte verzoeken, ten
einde eenige opmerkingen te maken
aangaande eenige zinsneden nit
b.g.n. Overzicht?
Bij voorbaat reeda mijnen dank.
Schrijvende over den verleenden
duurte- en kindertoeslag, wordt ge
zegd, dat, de gemeente-ambtenaren
en werklieden zich na de November-
revolutie verheugen in de ongemeojio
belangstelling van hun werkgevers.
Loonregelingen en duurte-toesla-
gen zijn niet van de lucht af, de
8-urige werkdag en het premie-vrij
pensioen zijn er al zoo goed als door
Czijn er al door) en het geld speelt
in deze dingen „gar kleine Rolle
meer.
Verder verheugt de Overzicht
schrijver zich. dat men de menschen
thans gaat waardccren. en consta
teert verder dat de loonen te laag
waren eu de promotie te traag werd
toegekend.
Tot zoover is de zaak in orde. doen
nu komt de wind te draaien On zucht
de schrijver „Waar moet al dat geld
vandaan komen?" en verder: „Wet
houder Grunwald merkte terecht op
dat al dit geld, dat de gemeente zoo
kwistig uitdeelt, mede wordt opge
bracht door hen. die kleiner salaris
sen hebben en (niet in al die emolu
menten deelen".
Voorts wordt nog aangehaald een
gezegde vau een winkelier, dat hu
zooveel te doen had van onderwij
zers, die een duurtetoeslag of eon
salarisverhooging in handen kregen
en met het vele geld geen rand
watend, een of aodor kostbaar meu
bel (een piano bijvoorheeld. zonder
dat ze vaak een noot muziek kenden)
kochten.
Ten slotte wordt de verzuchting
geslaakt: ..Zijn wij. met al de duur-
tetoeslagen niet op een hollend
vlak geraakt? Dat uitloopt in een
blinde steeg? Prijsstijging, verhoog
de levensstandaard duurtetoeslag'
duurtetooslag. niouwo prijsstijging,
althans handhaving van den verhoog
den prijs, uieuwe duurtetoeslag
waar is het einde?" v
Reeumeerende zouden de belas
tingbetalende ingezetenen dezer ge
meente tot minder gewenschte con-
elusie's kunnen komen: 1ste dat de
November-revolutie van invloed is
geweest op den in Maart toegozeg-
den duurtebijslag. want in dien
tusBcheutijd zijn er geen toeslagen
aan gemeente-ambtenaren en werk
lieden toegekend. De laatste loons-
verhooging is ingegaan 1 Januari
1918. dus deze kan buiten beschou
wing blijven. Een nieuwe loonsvor-
hooging hangt nog in do lucht.
Ook wat betreft de invoering van
den achturigen werkdag kan de toe
passing zeer moeieluk worden ge
steld op rekening van de Noyembor-
r evolutie, omdat in Juni 1918
hierover reeds besprekingen waren
gevoerd tusschen hoofdambtenaren
en organisatie» van gemeente-werk-
UeTen 3de wordt uit het gezegde' rau
een winkolior geconcludeerd, dat l.et
toestaan van duurtetoeslagen aan
leiding kan zijn tot aanschaffing
van nuttelooze en kostbare voorwer
pen van weelde door hen. welke
duurtetoeslag ontvangen:
en ten 4de dat het verleanen van
duurtetoeslag en loonsverhoogmg
noodwendig weer aanleiding geeft
tot prijsstijging van de meest noo-
clige artikelen voor een gewoon bur
ger gezin.
Tegen deze conclusies, meen ik mei
den moesten aandrang te moeten
waarschuwen.
Voorop dient te worden gesteld
dat, volgens het „Maandblad van de
statistiek", de verschillende artike
len vooral sinds Juni 191® enorm
in prijs zijn gestegen, en dat, ge
steld dat do loonen in Januari 1918
voldoende waren, zu in Januari 1919
absoluut te laag waren om in u-J
behoeften van een gewoon gezin te
voorzien.
Het wil ons daarom oerdei^yporko-
men, dat, gezien het voortdurend
torugkeerende tekort, op aandrang
van do verschillende organisaties
Burgemeester en Wethouders do
noodzakelijkheid hebben ingezien om
in de eerste plaats dit tekort to
dekken door een duurtebuslag. ite-
volutie-vrees geheel uitgesloten, om
dat het corps ambtenaren en werk-
lieden voor het grootste gedeelte i
zich zullen scharen aan de zijde van i
.orde en gezag" en verschillende
verbeteringen zullen trachten te ver
krijgen door onderling overleg en
langs den geleidelijken weg.
Ook wat betreft de achturige werk
dag kan het U bekend zijn dat deze
invoering reeds ln Mei 1918 voor
kwam op hot staatsprogram van
Katholieke en andere politieke par-
tUVerder behoeft de „overzichtschriv
ver" zich niet to verontrusten, dat
de'verleende duurtebijslag aanleiding
zal zijn tot buitensporige weeldo n1
de gezinnen der gemeentewerklie
den. want de linnenkast, en de kjoc-
renkast en de moest noodzakelijke
artikelen verkeeren in zoon desola
ten toestand in verschillende gezin
nen. dat ook nu nog do uiterste zui
nigheid geboden zal zijn.
Ten slotto ben ik het eens dat zoo
als het nu gunt or waarschijnlijk
nooit oen einde zal komen aan hot
verhoogen van de loonen. Uit zal
eerst kunnen wanneer de prijzen,
van verbruiks- en genotsartikelen
zoodanig zijn vastgesteld, dat hier
naar de arbeidsloonon definitief kun
nen wordon geregeld, maar dan zoo
danig dat zij voldoende zun om oen
gewoon gezin behoorlijk te onder
houden en de mogolukhoid bestaat
nog iets over te garen voor den
kwaden dag.
(Encycliek Rorum Novarum)
Hiermede meen ik gezegd te heb
ben wat mijns inziens gezegd moest
worden en dank U nogmaals.
Achtend.
J. J. SNEL.
Voorzitter
Afd. Helder. Ned. Bond van R. K
Personeel in dienst van openbare
lichamen en bedrijven St. raulue.
Hierop antwoorden wij het volgende:
Feit is. dat na de revolutionaire rede
•ari Troelstra geen verdere beaprekin-
•en werden gevoerd, maar eenvoudig
,o toezegging werd gegeven van a 11 o
gevraagde hervormingen. Wil men dit
nu liever een samenloop van omstan
digheden noemen. het ia ons best.
daar het tenslotte niet op den naam
aankomt.
Tor toelichting van hetgeen wij met
ize uitlating bedoelden het ™lgonde:
Door den oorlog zijn ontzaglijke
kapitale* verwoeeV Oevolg; veranstog
AdvrteaHie» P»r ragel 16 oont.
Ingezonden mededeeling.
Wij «srhulnn binnen an buiten
ba gamaante.
Tot an mat Alkmaar over don
weg, apaclala prijzen.
tielJimka Meubeltranspirt- en
Slieponderoemino.
Vertegenwoordiger:
F.C.v.d.HAAQEN,
rffe SPUISTRAAT 8.
van de maatschappij, waardeverminde
ring van het geld. duurte, waarbij nog
komt echaarschte. Die duurte heeft
men met dnurte-toeslageu trachteu te
bezweren. Hoewel een duurte-tooslag
princijiieel verwerpelijk is. kan op dia
manier in den oumiddellijken nood-
stand worden voorzien, hoewel niet
afdoende. Anders wordt het wanneqi'
men een duurtetoeslag terugwerkende
krucht geeft. De betrokkene heeft het
hoofd moeten bieden aan de oogenblilc-
kelijke duurte; hij heeft die
periode doorstaan, hem daar
over later nog oen duurtetoeslag uit
te koeren, lijkt ons verkeerd.
fiu de praktijk wijst dan ook uit. dat
in vele gevallen dat geld besteed wordt
voor andere doeleinden dan waarvoor
het gegeven wordt.
Dit neemt natuurlijk niet weg. dat
voor den oogenblikkelijken nood, zooale
we zeiden, duurtetoeslagen eu loons-
verhoogingen uoodig zijn. Ons betoog
ging dan ook niet ddértegen, maar we!
tegen de wijze waarop die thans ver
leend worden. Er zijn menschen en
onze onderwijzer behoort daartoe
die van 500.tot 1000.in handen
krijgen. En dat zij met dat vele gold
geen raad weten, getuigt alweer do
piano-aankoop. Dit is heuse li
geen zeldzaamheid, en de fabri
kanten waren wel mal. als zij van deze
gelegenheid geen gebruik maakteu
door den boel op prijs te houden. Er is
8chaarschte op elk gebied en ontzag
lijke vraag.
De toekenning van duurtotoeslagen
etc. is thaus eene manie geworden. Bot
gaat a. Ji. w. bij opbod, en wat men
vroeger te kort uitkeerde, geeft men
thane te veel. Het motief is: het kan
lijden, liet publiek betaalt het thans
zonder wopj>eren. En de gevolgen doen
zich in de maatschappij maar al te zeer
gevoelen. Een fabrikant wéét, dat er
door rijk of gemeente een toeslag vor-
leend is. Gevolg: hij legt op zijn fabri
kaat eon paar ceulen meer, want ,.:t
kan weer lijden". Zoo schept elke
nleiiRve toeslag nieuwe prijsstijging, eu
met dit instituut van duurte-ioeslngen
wij op esn hollend vlak.
-..emand denkt er aan voor zooveel
anderen, die het veel.harder noodig
hebben, eens eens lans te breken. Wij
denken bijv. aan tal van gepensioneor
deD. ouderwijzer», ambtenaren, die
jarenlang den staat, de gemeente ge
diend hebben. Zij hebben hun pensioen,
en de maatschappij heeft met hen Af
gedaan. Misschien krijgen ze een beetje
toeslag, maar voor het overige moeten
die zich maar redden.
Tot zoover de heer Snel. Wij zijn
het overigens met hem eenB, dat in de
gezinnen der werklieden nog «een
weelde heerscht, en dat met name de
linnenkast voorziening eischt. Ook dat
de uiterst# zuinigheid geboden zal zijn.
Maar dit aJles is een gevolg van de
wereldeata6trophe. en is met geen
duurtetoeslagen en geen
looneverhoogingen afdoen
de te verhelpen. Na zoo'n ont
zaglijke kapitaalverapjiling móet de
maatschappij verarmen, dat lean niet
ander». Daaraan kan men immers niet
ontkomen.
Hot twaade luidt:
Mijnhear de Red.
Tet onze groote verwondering
kwam in het laatate raadsovorzicht
in de Helderache Courant de vol
gende zinaneda voor:
„Niet ten onrechte zeide ons eeni-
„gen tijd goledeu eon winkolior, dat
„hij zooveel te doen had van onder
wijzer», dia een duurtetooslag of
„een aalarisverhooging in handen
„kregen, (liefst met terugwerkende
„meubel {een piano bijvoorbeeld,
„zonder dat zU vaak een noot muziek
..kend*a) kochten."
Wij t*rle*"uw verslaggever .Ion
naam te noemen van dien handelaar,
die zooveel te doen heeft van Jle
duro ■eabelkeopende onderwijzers.
Hij zal er géén kunnen noemen,
waardeer zijn gezegde maar oonige
schijn van waarheid krijgt,. Hot U
trouwen» niet de éer6te maal. dat hij
zich aan onjuist geschrijf schuldig
maakt, wij herinneren maar. aan het
verslag van 't normaalschoolfeest.
waar het heètte. dat de heer Tjalsma
den heer Leewens in een keurige
speech een krans overreikte: dit was
van az onjuist: of aan het verslag
van den Ago-middag. waarin één der
kinderen de juffrouw zou bedank»
hebben, ook hiervan was niets waar.
In de hoop. dat Uw verslaggever
zich voortaan niet meer aan onwaar
geschrijf schuldig maakt, eindigen
wij, F dankend voor de verleende
plaatsruimte.
Afd. Helder Bond van
Ned. "Onderwijzers.
De onderwijzers zijn gegriefd door
onze uitlating over den piano-koopen
den collega en willen den naam van den
winkelier weten. Wij kunnen daaraan
niet voldoen, omdat hij niet in den
Helder woont.. Het was niet onze be
doeling de onderwijzers te kwetsen;
mocht dat onwillekeurig geschied zijn;
dan zij hen daarover ons leedwezen be
tuigd. Oub doel was alleen te laten
zien hoe het dikwijls met al die duurte
toeslagen toeging. Want dit goval is
geen uitzondering, zij het dan, dat na
tuurlijk ook anderen dan onderwijzers
in betrokken zijn.
Welk eene bestrijding overigens door
dezo heeren! Hun opmerkingen zijn zóó
weinig ter zake dienende en zóó laag
hij den grond, dat hot verbijsterend is.
Juist het onderwijzerscorps is zoo
teergevoelig, getuige het onze uit
lating over hun piano-kooponden col
lega dat men van hen nu eens eon
groote. breede bestrijding mocht ver
wachten. In plaats daarvan vernederen
zij zich tot klein, minderwaardig ge
schrijf. waarmede niet weerlegd
wordt hetgeen wü schreven. Waarlijk,
hun schruven is niet zeer geschikt om
het prestige van het corps te ver-
in.
_t die vermeende onwaarheden be
treft. waaraan wij ons schuldig maak
ten, wij kunnen daarop niet andera
antwoorden, dan dat men on6 dan ver
keerd heeft ingelicht. Van het nor
maalschoolfeest kregen wij onze in
lichtingen van een der jongelui en had
den geen reden ainn do waarheid ervan
te twijfelen. En ten opzichte van den
A. G. O.-middag schijnen do hoeren te
vergeten, dat er voor oudere kinderen
óók nog verteld is.
Ziehier de „onwaarheden" van don
overzichtschrijver, die hoopt, dat de
gemoederen thase gernet. ztin.
