Advertentiën. Pliitselijk teltWinlHcmcimn. BUITENLAND. Duitschland. D* toestand ta Barlijn. In den loop van Woensdagmorgen kregen de volksverzamelingen op den Aiexanderplatz voor het hoofdbureau vaü politie een steeds dreigender karakter, zoodat het plein herhaal delijk moest worden schoongeveegd. Tegen een uur 's middags trachtte een Spartacist de poort van het presidium door een handgranaat te doen springen. Hij werd doodgescho ten. Hierop begon een algemeen vuur tegen het gebouw van de omgelegen huizen en straten uit. De regeerings- troepen beantwoordden het vuur uit het presidium. Ongeveer 80 burgers en matrozeu trachtten het dienstge bouw in de zijstraten te bestormen, waar de regeer in gsartillerie was ondergebracht. Zij werden afgeslagen. Enkele matrozenafdeeliogen naderden in den loop van den middag steeds meer het presidium. Zij stelden in de omliggende straten mitrailleurs op en wierpen barricaden op, met de bedoeling het gebouw te bestormen. Ook des nachts werden de ge vechten voortgezet. Ofschoon de aanvallers ook artillerie in het vuur brachten, werden alle aanvallen af- Donderdagmorgen, tusschen 7 en 8 uur, mislukte eveneens een aanval op het hoofdbureau. Alleen aan een kleine afdeeling van ongeveer vijftig man is het gelukt tijdelyk in den zuidelijken vleugel van het bureau binnen te dringen. Deze afdeeling werd na korten tijd door de bezetting van het hoofdbureau verdreven. Het bureau werd in den loop van den morgen opnieuw beschoten en naar alle kanten ingesloten. Na een gevechtspauze werd Don derdagmorgen van half twaalf afweer met korte onderbreking mot mitrail leurs geschoten. Het Stadtvogtei- gebouw, dat onmiddellijk aan hot politiepresidium grenst, werd met zware mijnen gebombardeerd. De aanvallers slaagden er in een aantal gevangenen te bevrijden. De verliezen van beide partijen bedroegen tot Woensdagavond laat ongeveer 20 dooden. Dit cijfer is nu weer gestegen. Donderdagmiddag te drie uur werd er in de richting van het raadhuis naar den Marstall levendig geschoten, zelfs met artillerie. De Marstall was eerst bezet door de Volksmarine- divisie, en de regeeringstroepen heb ben ia een hardnekkig gevecht, waarbfj ook artillerie gebruikt werd, twee uur werk gehad om het gebouw te heroveren. De bezetting van den Marstall is in hechtenis genomen. In de middaguren werd gelijktijdig door de regeeringstroepen een kraDig geleide aanval gedaan. Hij bracht een volledig succes. Het Marinehuis kreeg drie voltreffers van zware veld- houwitsers. De verdedigers verlieten vluchtend hun positie. Het Alexanderplein en de omlig gende straten werden door vrljwilh- gersformaties der Gardecavalerie di- visie bestormd en volledig schoon geveegd, ondanks de verbitterde te genweer der Spartacisten. Door een omvattenden aanval werd de binnenstad, die door de Sparta cisten bezet was geweest, genomen. Verscheidene gebouwen zooals school gebouwen, waarin de Spartacisten zich gevestigd hadden, zijn thans door de staven der „Gardecavalerie- Schützendivision" bezet. Natuurlijk moeten nog enkele Spartacisten nes ten gezuiverd worden. Het deel der volksmarinedivi9ie en der soldaten- weerbaarheid, die zich tegenover de regeering hadden geplaatst, werden ontwapend. De Spartaciörs zwichtten in de meeste gevallen na korten ■trijd. Regeeringstreuwe troepen hou den het hoofdcommissariaat van poli tie, dat, naar geruchten wilden, door de Spartaciörs bezet zou zijn, onver anderd in handen. De troepen van de garde blijven zoo goed als het korps vrijwilligers de regeering trouw ter zijde. Volgens goed ingelichte kringen heeft het oproer te Berlijn, ondanks al het uiterlijk epzien, hetwelk de Spartaciörs het pogen te geven, slechts de beteekenis eener episode. De aanvallers op het hoofdbureau bestonden ten deele uit gewapende arbeiders uit de grooto Berlljnsche bedrijven, uit gewapende werkloozen, uit leden van den Rooden Soldaten- bond (dat zijn deserteurs of vrijge laten militaire strafgevangeneD), als mede uit deelen der volksmarine- diviaie. De Berlijnsche correspondent van het „Hbl." slaagde er Donderdag, na vael moeite, in het „Handelsblad" per telefoon te bereiken. Hy vertelde toen dat hij ging staken. Beslist atakin. 's Middags of 'a avonds, mor gen of vermorgen. Staken uit protest, sympathie, solidariteit, om alle rede nen tegelijk. Dat houdt geen Sparta- cistische hond uitEn op den duur zelfs geen Journalist. Wij laten hem hier verder aan het woord De telefoon is doof. Nog erger Oost-Indisch doof. Neem ik den hoorn van den haak, dan antwoordt de juffrouw met een stem, dii van ge wichtigheid en ernst kraakt: .In verband met de afkondiSing van den staat van beleg mogen krachtens militair bevel geen particuliere ge sprekken gevoerd worden." Ik heb in den beginne getracht de juffrouw aan het verstand te brengen, dat ik dankbaar was voor elk parti culier gesprek, dat zij mij bespaarde van menschen, die vragen of nog geen levensmiddelen uit Holland komen, van bekenden, die weten willen of de toestand nog erger sal worden, van abonné's die zich be klagen dat het „Handelsblad" niet bezorgd wordt maar dat ik voor mijn beroep, en niet voor mijn privé genoegen, af en toe moest telefonee- ren, niet alleen om mijn geestelijk licht op te steken, maar ook om mijn kruier te bestellen een juweel van een man, die de meest dringende boodschappen zelfs binnen 24 uur doet om mijn kranteaexpedlties Ingezonden mededeeling. Wekelijks ontvangen wij tegen zeer goedkoops prijzen: ENGELSCHE STOFFEN voor kleeding naar maat. In ome Confectie-Afdeeling eveneens belangrijk verminderde prijzen. HERMAN NYPELS. uit te schelden, omdat de bladen weer niet of een half etmaal te laat ge bracht zijn, niettegenstaande ik per maand een extra bezorgloon betalen moet van 20 mark. Hoe zou een woedend mensch leven zonder zijn telefonische „broom"? „Lieve juffrouw, lieve juffrouw, zonder telefoon kan ik niet werken 1" Mijn smeekende stem moet haar vermurwen 1" „Dan moet u eerst toestemming vragen bij do „Oberpostdirektio*"." „Geldt dat ook voor gesprekken met Amsterdam." ;Ook voor gesprekken buiten Beilijn." Na twee dagen ben ik zoover, dat ik verbinding mag aanvragen met Amsterdam. Niet officieel, want de juffrouw van mijn AmtLtttzow heeft nog geen officieele schriftelijke mede deeling ontvangen, maar onder de roo3, door de vriendelijke bemidde ling van een der heeren van de „oberpost-öirektion", die weet dat de zaak in orde is. De stadstelefoon echter blijft voorloopig voor mij nog Oost-Indisch doof, zoodat ik niet ver bonden kan worden met de rijks kanselarij, met het departement van buitenlandsche zaken, of welk offi cieel bureau ook, waar de een of andere heer zit, die mijn ellendigen toestand begrijpen en er spoedig een einde aan maken zou. Zich bewust van zijn macht en iniju machteloosheid stuurt mij de krantenbaas mijn stapeltje niet meer in huis. Ik moet er dan zelf op uit. Ren van kiosk naar kiosk overal uitverkocht. Draaf een uur en krijg eindelijk een paar avondbladen bij een man, die wat exemplaren ach terbaks heeft gehouden voor lief hebbers, die lief hebberprijzen betalen willen. Gisteren moest ik naar de stad om de telefoon-quaestie in orde te maken die nog niet in orde is, want in het revolutionaire Duitsch land maalt de officieele molen heel langzaam en vooral om mijn krantenbezorger de les te lezen, nog duidelijker dan ik het vroeger per telefoon deed. Geen leege auto. Geen leeg aapje. Eindelijk, na lang ken, een auto, die nog niet bezet is. Vóór ik instap zegt de chauffeur half lachend: „Vijfmaal de taxe, al leen heennog terug is mij te ver." Vijfmaal de taxe zal ongeveer 25 of ""i mark zijn. Vooruit maar. De krantenbezorger belooft mij, ook 's avonds voortaan.de bladen te sullen laten brengen. Terug ben ik gereden, in stroomenden regen, boven op een open aardappelenkar, waarop een paar planken gelegd waren en waarvoor een paard gespannen was, al gemummificeerd zonder ooit ge storven te zijn. Ik kan mij tusschen de twintig natte en onfrisache geuren uitwasemende menschenniet roeren. VJjf mark de rit. 's Avonds werden mijn kranten niet bezorgd. Gelukkig had ik, uit wijze voorzorg en met juist voorge voel, uit de st&d kranten meegebracht. Maar ik kan toch niet telkens ander half uur wandelen of 80 mark uit geven om voor 50 pfenuing kranten te halen 1 Ea mijn juweel van een kruier haa9t zich zoo, dat hy vandaag al de kranten van gisteren braeht. Gelukkig heb ik het nu zoover, dat collega's, aan Berlijnsche bladen vorboDden, en een telegram-bureau, die wel ia de stad telefoneeren mogen, zoo vrieadelyk zijn mij af en toe op de hoogte te houden van wat er ge beurt. En mijn collega de „oorlogs correspondent" rent zich de voeten open en heeft een plaatsje ontdekt, vanwaar hij mij tel efoniseh bereiken kan. Zoo gaat het nog. Maar ik zend het revolutionaire stakingscomité de rekening va* den zenuw-specialist, die mij misschien in rustiger dageu weer tet een normaal mensch kan maken. Vanmorgen vond ik op de ontbijt tafel geen enkele courant. Ook niet voor de huisdeur,- ook niet op een der trappen waar de jongen ze tegenwoordig wegsmijt als hij geen trek heeft in trappen klimmen ook niet bij den portier. De gang van gisteren naar de atad, met de 30 mark onkosten en een verkoudheid door den rit op den open aard- appelkar in stroomenden regen had toch geholpen. Nu had de bode voor den eersten keer ook 's morgens mij in den steek gelaten. Dus er op uit, gauw er op uit. Want Amsterdam kan komen. Om half tien aldaarop is geen peil te trekken. Ben ik niet heel vroeg klaar met mijn berichten, dan komt Am sterdam vroeg. Ben ik wel klaar, dan kan ik wachten, zooala gisteren nacht, eindeloos wachten tot één uur. Ik draaf ettelijke kiosken af. Ner gens een krant. Ik ren de stad in. Dan maar naar huiB zonder kran ten. De telefosn rinkelt zalig ge luid. Zeker Amsterdam al? Neen, een Berlijnsche collega. In die ver telt mijEr zyn vanmorgen geen kranten verschenen. De drukkers heb ben zich overal solidair verklaard met de stakende collega's van Mosse, Scherl en Ulstein; geen aansluiting dus b\j de grooto politieke staking, doch een uitbreiding van de loon- staking reeds vóór de politieke be gonnen. Berlijn zonder kranten, zonder Vor- w&rts" zelfs. Wat zal ik nu verder doen De stad ingaan, te voet, vier, vijf, zes uur, in de hoop dat mijn goed geluk mij precies brengt op een plek waar iets aan de hand is Een speld zoe ken, in een matras verdwaald Want het gevecht op het Alexanderplein is natuurlijk al lang afgeloopen vóór ik er ben. Thuis zitten? Zenuwachtig wach ten tot een goedertierende collega mij opbelt? Ik weet zeker: Al staakt heel Ber lijn en al brandt heel Duitschland, ik ga op mijn sofa liggen slapen. De telefoon zal mij lekker niet storen. Ik staak. In Mldden-Duittchfaid. In de Oost-Thuringsche staten hebben de arbeiders zich in het algemeen togen de algemeene staking verklaard. In West-Thuringen loopt de staking blijkbaar af. Te Erfurt is de algemeene staking tot gedeeltelijke stakingen herleid. In de streek van Altenburg is de Deze motie de hoeveelste nu al, sinds het bijeenkomen der nieuwe Kamer? zal „op een nader te bepalen dag" worden behandeld} Overigens valt er niets voor ons te vermelden. arbeid hervat. Te Gotha wordt nog maar gedeeltelijk gestaakt. Plannen voor do Ocssaovlucht. Uit New York wordt aan de Times Op New Foundland is een Engelseh vliegerdeskundige aangekomen, ten einde een behoorlijk landingsterrein uit te zoeken voor de Eogelsche vliegmachine, dia, naar verwacht wordt, binnenkort een poging zal ondernemen om over den Atlantischen Oceaan te vliegen. De Amerikanen stellen zeer groot belang in het vraagstuk van den Trana-Atlantischen vliegdienst. De Amerikaansche vliegers zetten wel in allerijl hun eigen plannen voort om den tocht te wagen, maar zij hechten tech geen geloof aan de voorspelling van minister Daniels, dat aan hen de eer van de eerste Oceean-vluch* zal ta beurt vallen. Zij geven openlijk uiting aan hun verwachting, dat de Engelsche re geering de eerste poging zal wageD niet met een vliegmachine, maar met een stuurballon van het stijve type, welke poging men tegen April ver wacht. Intuaschen heeft het Amerikaansche mar ine vlieg vaart-departement in Phi- ladelphia een nieuw model zeevlieg tuig besteld, waaraan dag en nacht gewerkt wordt. De afmetingen dezer reusachtige machine bedragenspan wijdte (gezamenlijke lengte) der bovenste draagvlakken 250 voet,van de benedenste draagvlakken 200 voet, lengte van neus tot staart 80 voet, breedte der draagvlakken 12 voet, afstand tusschen bovenste en bene denste draagvlakken 14 voet. Deze vliegmachine, zeker de aller grootste die nog ooit gebouwd werd, is voorzien van 5 Liberty-motoren, elk van 400 p.k. Drie daarvan brengen een trekschroef, twee een duwschroef in beweging. Naar men zegt, zal dit monster- vliegtuig genoeg benzine kunnen meevoeren om onafgebroken 2000 mijlen te vliegen. Het zal niet minder dan 75 passagiers kunnen vervoeren, Luchtvaart. Dank zij de uitstekende wijze, waarop aan de Britsche afvaardiging naar Parijs de bijstand verzekerd was van technische raadslieden voor allerlei technische vraagstukken, heeft, naar de „Times" opmerkt, de Engelsche raadgevende commissie voor luchtvaartaangelegenheden niet alleen haar standpunt kunnen aan geven ten aanzien van de contróle over de lucht, toen over de grenzen beraadslaagd werd, en de Britsche belangen kunnen beschermen, maar heeft zij ook aan de conferentie het ontwerp van een international luchtvaartovereenkoms' kunnen voorleggen, waarin zorgvul dig overdachte verordeningen voor de regeling van het luchtverkeer tusschen de verschillende staten zijn neergelegd. De oprichting van die commissie heeftEngoland een politiek voor de lucht gegeven, iets wat geen andere natie bezat. De voornaamste stelliDg, waarvan het Britsche ont werp uitgaat, is dat het transito- verkeer door de lucht voor alle naties in de geheele wereld vrij moet zijn, behoudens het recht dat iedere natie voor zich bezit, om het lucht verkeer boven haar eigen gebied te controleeren. Hetzelfde beginsel van vry transito-verkeer voor het verkeer van het eene land langs de verbindingsweg van een ander, dat de commissie voor de internationa- liseering van de spoorwegen en water wegen voor het vervoer te land en water tracht aangenomen te krijgen, is door de Britsche commissie in haar reglement voor de lucht neer- Krachtens de bepalingen van overeenkomst zou iedere natie het monopolie voor luchttransport over haar eigen daken hebben, behalve dan voor goederen en passagiers, die in een rechte ffjn dat land over steken en van elders daarheen komen. TWEEDE KAMER. Zitting van Danda dag B Maait. In de Tweede Kamer legt de Min, van Buitenlandsche Zaken de vol gende regeeringsverklariug af. „Naar aanleiding van de berichten in de ochtendbladen, volgens welke ter Vredesconferentie is besloten de Belgische eischen ten opzichte van Nederlandsch grondgebied niet steunen, uit overweging dat het buiten de bevoegdheid dier Confe rentie ligt, over grondgebied van een neutralen Staat te beschikken, heb ik de eer mede te deelen, dat deze berichten in hunne strekking geheel overeenkomen met de inlich tingen, welke dienaangaande in den loop der laatste dagen van diplomatieke vertegenwoordigers in het Buitenland zijn ontvangen. In aansluiting aan mijne openbare verklaring ter zake, heb ik gen de Staten-Generaal hiervan niet on kundig te mogen laten". (Applaus.) Daarna wordt met de behandeling der oorlogBbegrooting voortgegaan, De heer Helsdingen bepleit verbetering van salarissen van het lagere personeel. De heer W ij k wil per motie terugwerkende kracht goven aan de Weduwenwet 1909; de Minister wil dit voor de helft toestaan. De heeren De Muralt en Duy maer van Twist dienen moties in ten aanzien van terugwerkende kracht aan de pensioenen van vóór 1 April 1911 gepensionneerde offi cieren en onderofflc., doch toen de Minister betoogde dat er strijd zou zjjn met de wet trokken zij hun amen dementen weer in. De heer D u y s diende een motie in, om de Kamer te doen uitspreken dat de Artillerie-inrichtingen voor vredesdoeleinden worden bestemd. INQEZONDEN. Belt»* \ir»nVToor««llJkü«ifl dei Radastie. (Vea Wl dSFlnmt* slakK«r> r.oiAt io .lal Itmnirruol Geachte Redactie 1 Het zal U en, naar wij vertrouwen, de meeste lezers van U w geacht blad wel duidelijk zyn geworden, dat het voor de Gezondheidscommissie niet doenlijk is, verder met den heer Heringa ta discusseeren. Dat de toestand van het bedoelde gezin aller bedroevendst is, daarover is de Com missie het geheel met den heer Heringa eens. Maar daar gaat het nu niet om. Het gaat om de beschuldiging van plichtsverzaking. In ons vorig schrijven hebben wij getracht den heer Heringa duidelijk te maken, dat eene Gezondheidscom missie niet „daadwerkelijk" kan op treden, dat zy alleen adviezen kan geven aan anderen. Wanneer de heer Heringa nu nog niet begrlipt, dat zijne beschuldiging misplaatst is, dan getuigt dat, zacht uitgedrukt, van zoo weinig begrip, dat verdere discussie ien nut zou hebben. Met alle waardeering voor de menschlievende bedoelingen van den heer Heringa moet dan ook worden dat de door hem geuite beschuldiging een smet werpt, niet op Gezondheidscommissie, maar op den schrijver en dat het niet van lafhartigheid, maar van gezond ver stand zou hebben getuigd, indien hij die beschuldiging had ingetrokken. Namens de Gezondheidscommissie, G. F. Louwebse, voorzitter. C. H. Ketneb, Becretaris. Onze Vloot. Aan het Nederlandsche Yolkl Het kan geene verwondering baren, dat, nu de plannen voor de vorming van een Volkerenbond vasteren vorm aangenomen hebben, velen denken dat algemeene ontwapening lof al thans belangrijke inkrimping van legers en vloteu daarvan binnenkort het daadwerkelijk gevolg zal zijn. Nu echter eene algemeene of ge deeltelijke ontwapening als gevolg dier plannen, bij de jongste behan deling der Marinebegrooting in de Tweede Kamer weerklank vond en er moties werden ingediend, uitspre kende dat onze Marine dient te wor den afgeschaft, dan wel ingekrompen, meent ons hoofdbestuur tegen der gelijke moties en in 't algemeen tegen alle uitingen, die een zelfde doelwit beoogen, ten ernstigste protest te moeten aanteekenen. Wy zouden aan onzen plicht, om ieder vaderlander te doordringen van het besef, dat ook nu nog een sterke vloot voor Nederland een levens- eiach is, te kort doen, indien wjj niet luide onze waarsGhuwende stem lieten hooren. Wij meenen de vraag, of de Vol kerenbond zal tot stand komen op eene wjjze, die de goedkeuring weg draagt van alle naties, groot en klein, in het midden te kunnen laten. Wij behoeven eve*min de vraag aan te voeren of de Volkerenbond al dan niet een blijvend beletsel voor alle agressieve bedoelingen zal Of men die vraag ontkennend dan wel bevestigend beantwoordEen vloot is en blyft een dringende eisch. Voor hen, die zich voorshands geene al te groote illusiön maken omtrent het slagen van een Volkeren bond zal die eisch geene toelichting van noode hebben. Deze zullen In den aanbouw van groote vloten in andere landen stellig geene aanwijzing zien voor eenig optimisme. Zy zullen het zekere boven het onzekere verkiezen. Maar vooral hun, die van oordeel zijn, dat de hoop omtrent den Vol kerenbond vervuld zal worden en dat deze voortaan gereed zal zijn om elke daad van onrecht zoo noodig met geweid te keeren, roepen wy toe „ook in dat geval hebben wij een krachtige vloot noodig." Immers evenals ieder lid van den Volkerenbond, zal ook ons land ge roepen worden om naar de mate zy*er krachten bij te dragen in de samenstelling der weermacht van dien bond. De bepaling der mate van teders bijdrage zal zeer zeker afhankelijk worden gesteld van het belang dat ieder lid heeft by die weermacht. Dat belaDg zal in de eerste plaats worden bepaald door de waarde, die wij en geheel Europa hechten aan een vrij en onafhaakelyk Nederland. Maar in de tweede plaats zal dat belang ongetwijfeld afgemeten worden naar de waarde, die de wereld hecht aan onze uitgestrekte, ryke en be geerde bezittingen in drie wereld- deelen. Zoude dan nu de tyd gekomen zyn om onze Marine af te schaffen? Landgenootendat kan en mag uw oordeel niet zijn 1 Onze zeemacht heeft ons eens groot gemaakt, zy was tot nog toe een waarborg voor ons bestaan, wij kun nen haar niet ontberen. Indien wy ons weerloos maakten, zouden wij onze roeping en ons be lang miskennen. Daaron- moeten wy weerbaar blij ven, fouten verbeteren, wat verouderd is hernieuwen en onze zwakte omzetten in kracht. Dan zullen wy, hoe de toestanden zich ook mogen ontwikkelen, verantwoord zijn tegen over ons zelve en het nageslacht. Het Hoofdbestuur der Koninklijke Nederl. Vereeniging „Onze Vloot", H. M. van Bemmelen, Voorzitter. Jhr. C. A. L. vas deb Wtok, le Secretaris-Pen mngmeeater. Geachte Redacteur. Als Secretaris der Vereeniging van Groentehandelaren, zijdeliDgs betrok ken zijnde bij de distributie van aardappelen, zou ik gaarne naar aan leiding van het ingezonden stuk door de heeren Luidinga en Swaters in uw blad van Donderdag j.1. een kleine ruimte willen verzoeken. spelde volgens de heeren direct al een mislukking." Wat toch is het geval Door de heeren was een jaar lang gedistribueerd. Zy wenschten het echter op de oude conditie niet meer te doen. Onder ons zegt men: „Zy wilden er meer van halen." De directeur van het Levensmiddel en - bedryf echter kwam overeen met de vereenigde groenten-handelaren, om onder toezicht en opzicht van hen de distributie zelf uit te voeren. Een ieder deed er het zyne voor, de heer Amesfoort gaf zyn knechts, omdat er direct geen gereedschap was, zelfs zyn schoppen. De heer Postma gaf ook zyu gereedschap, de heer Van Os gaf zyn pakhuizen, ja toen het noodig was op een moment zyn bascule met gewichten. Wat deed echter de heer Swaters, die nu zoo bang is voor den berooiden toestand der Gemeente-flnancién Aan de Binnenhaven was er een best aardappelenpakhuis, eerst had hy het zoo los i* huur gehad, nu liet hij direct een contract opmaken dat het pakhuis door hem voor een jaar was gehuurd en de Gemeente kon «laar „het pakhuis" kyken, wat „zy" toch zeker noodig had. Toen de heer Swaters zag dat de onderhandelingen met het distributie bedrijf niet vlot van stapel liepen, huurde hy het pakhuis van den heer Witsenburg, gooide daar eén spoor wagen aardappelen in, voor de inten dance (erkunnen er haast 80 in), en de Gemeente kon er naar kijken. Als het niet te duur was geweest had hy het misschien ook wel voor een half of heel jaar gehuurd, 't Was wel wat te duur daarom liet hy los. Wetende dat er voor de aardappe len-bewerking geschoold personeel noodig is, hielden de heeren „hun" personeel nog een paar weken aan en betaalden die menschen zonder er werk voor te hebben. Voor de gemeente was er direct werkvolk genoeg te krygen, maar juist niet zoo vele*, die met aardap pelen bekend waren. Zyn de heeren, gedachtig aan deze handelingen, waar de gemeente op dat moment werkeiyk tegenwerking door had, tot de conclusie gekomen om zoe maar te zeggenDe opzet van het bedryf voorspelde by het begin eene mislukking. Zoo ja?Dan laden zij toch een zware verantwoor ding op zich, en weten degenen tot wie zy nu zoo angstvallig roe pen over de gemeente-floanciön, dat, wanneer het aardappelen-bedryf nu zooveel meer zal moeten kosten dan wanneer zy het zouden gedaan hebben (wat ik neg niet direct toegeef) aan wien *y dit voor een groot deel te danken hehben. Wanneer door de heeren aan de heeren Raadsleden den raad wordt gegeven de kosten van de gemeente- distributie te vergeli jken met de kos ten door hen het vorige jaar gemaakt dan wenschte ik toch gaarne op deze verschillen te wyzen: Niemand zal róy tegenspreken dat de aardappelen door de gemeente ontvangen om te distribueeren, niet zyn wat men noemt „lekker". Wy aan den Helder, die gewoon waren Fxieacbe aardappelen te eteD, wy houden absoluut niet van dit soort zand of veen-aardappelen. De gemeente echter ontvangt ze, en ze moeten verkocht worden. Wat moet nu naar myn meening zyn de bedoeling van „distributie direct van gemeentewege"? Dit lo. de consument »oet ontvangen schoongemaakte aardappelen zonder rot of vuil (de droge zieken die er in zyn, kan men niet altyd vinden); 2o. de arbeiders die daarin werk zaam zyn, moeten ontvangen een voor dezen tyd behooriyk loon. Deze 2 punten moeten ni6t uit gewerkt worden tot het „geld" moet kosten, maar toch dient er zooveel mogeiyk naar gestreefd te worden, dat niemand heeft te klagen. Wat iB echter de opzet van het Grossier8-Bedryf? Punt 1 is: „winst". En wanneer een koopman een be drijf begint en uitoefent, dan doet hy dat om winst te maken. Een paar voorbeelden. Het vorig jaar, toen door de heeren Luidinga en Swaters werd gegros sierd in aardappelen, kwam de heer van Amesfoort voor het Distributie bureau om te laten zien wat voor aardappelen hy nu toch had ontvan gen. Het was ongeveer van het zelfde soort als nu werd weggegooid, Toch werden ze opgeschept, het liefst met de deuren en ramen dicht dan zag men niet wat men kreeg. Ze moesten verkocht worden. Er moest geld voor komen, want er moest „winst" gemaakt worden. Klaas Bak, een doodgoed man, liep, toen hy de vuile massa zag, (die waren nog bevroren ook) weg; dat was hem toch te erg. Toch moesten die aardappelen uit de Vij zelstraat weg. Er moest geld voor komen. „Winst" moest er komen en ze werden dan ook opgeschept. Ongeveer September 1918 weigerde Bregman aan het spoor, op straffe van uitgesloten te worden, zulk soort aardappelen, als nu velen naar de „belt" gaan. Toch zyn ze verkocht en natuurlyk naar de magen verhuisd, want er moest „winst" gemaakt worden. Mynheer de Redacteur, ik zal hier maar mee eindigen. Laat ons hopen dat er het volgend seizoen geen distributie van aardappelen meer noodig zal zyn. Al zullen de aard appelen dan wel niet zoo heel goed koop z|Jn, toch is ieder dan weer vrfj om te gaan waar hy de beste kan vindea. Ja, dan zullen wy ook geen last meer hebben van grossiers, die eerst trachten door buitensporig hooge eischen de gemeente het mes op keel te zetten en wat geld uit de gemeentekas te scheuren en die dan later, wanneer hen dit niet gelukt is, beginnen te klagen over „den alreeds zoo berooiden staat der ge- meente-flnancién". U dankend voor de plaatsruimte, ▼erbiyf ik, Hoogachtend, C. Bauib. aanwezig, ongevraagd adviseerde aan dien inspecteurer is wel 80 rot. Eigenaardig was het te zien dat die inspecteur dit zoo vlug aannam van iemand, die er niets mee noodig heeft. Is het echter geen zotteklap? Zeker er is rot (de heer Swaters had het nooit, want hy schepte alles op) de broei maakt nu, maar ook vroeger rot. Maar wanneer by Witsenburg °/o moet zyn, dan hadden er baast 10, zegge tien, spoorwagens rot vandaan moeten komen, ja dan en er, nu 250 spoerwagens van 10,000 K.G. geborgen zyn geweest, 70 k 80 naar de Belt moeten gereden worden. Men had dan toch zeker eerst wel een electrische tram van de pakhuizen naar de Belt aan mogen leggen. Maar ookin de Btad was toch zeker al lang geen aardappel meer geweest. C. B. P. 8. Van één, die het weten kan, heeft de heer Swaters gehoord dat er by Witsenburg was 80% rot. Die één die het weten kan en ook alles UIT OEM OMTREK. Texel, 6 Maart. Heden hield de afdeeling „Texel" van de Vereeniging voer Vrouwen kiesrecht een herdenkings avond van het 25-jarig bestaan der vereeniging. In de met de kleuren der vereen i- I ;ing sober versierde zaal van Hotel Texel" waren vele vrouwen en een klein aantal mannen aanwezig. Op het gestelde uur, 7$, werd door de Presidente, Mevrouw Wagemaker- Key»er, de bijeenkomst geopend met een opwekkend woord, dat met een driewerf hoera beantweord werd. Hierna werd door een klein koor een meerstemmig lied ten geboore gebracht, waarna de Presidente een overzicht gaf van den strijd, dien de vrouwen ln de laatste 25 jaren hebben (Betreden. Hulde werd gebracht aan }r. Aletta Jacobs, en meerdere voorvechtsters, en scheen het eerst of de moed verloren zou gaan, vooral het laatste jaar heeft de vrouwen dichter by het kiesrecht gebracht, dan vele jaren te voren. Gezongen werd „de opmarsch der vrouwen." Vervolgens trad Mevr. Van Essen— Vin ekens op met een rede over „Vrouwenkiesrecht van het standpunt der moeder gezien." De spreekster was niet in alle hoeken van de zaal even goed ver staanbaar. In mooie bewoordingen werd ge schetst de vrouw, dienende als vrouw en dienende als moeder. En dan is de moedertaak wel de hoogste roeping, die een vrouw heeft te vervullen: Hoe teeder doet de moeder zich voor, hoe legt ze steeds het oor te luistereu naar de geriDgste klanken, die uit wiegje of ledikantje vernomen kunnen worden; hoe nauwkeurig slaat ze iedere beweging gade I Zoo vraagt de moedertaak reeds in den eersten tyd van het moederschap de grootste toewyding. Hoe gaarne zou ze haar kinderen door haar teedere en leidende zorg tot mannen en vróuwen gevormd zien, doch als bare kinderen eenmaal wat grooter geworden zijn, dan zyn het alleen de mannen, die zegging schaphebben. Zyzorgen voorscnolen, ook voor tuchtscholen, maar de vrouwen hebben niet het recht voor de inrichting mede te werken. Ze worden nog altyd voorgesteld als het zwakke geslacht. Waar de sterkte van den man evenwel in bestaat □iet zoo gemakkeiyk te zeggen. Zou het zyn in het bedienen van mitrail leurs? Dat kan ook de vrouw wel doen. Neen, de vrouw als moeder staat, hoog en sterk, waar het de belangen van het kind, van haar kind geldt. En daarvoor vraagt ze invloed te mogen hebben in het Staatsbestuur, daarvoor vraagt ze het kiesrecht. Waarom wil men het haar nu nog laDger onthouden? Zy wil met den man samen de hand aan den ploeg slaan, om zoo een schoon, harmonisch gehèel te vormen. Mag het dan nog langer bestaan, dat alleen de mannen stemmen, en dat geen enkele vrouw en geen enkele moeder het stemrecht heeft? Voor uithuizigheid is zeker wel geen gevaar, wanneer men zoo in de vier jaar een keer of vyf even gaat stemmen in het belang van de jeugd, waaruit toch weldra weder de bur gerij zal bestaan. Er moet komen ln den staat een groote kamer, aan de eene zijde voor zien met woorden van wysbeid en liefde van de moeder, aan de andere zyde met die va* den vader, dan kan die ïyden tot een schoon geheel. De vrouw zal tyd weten te vinden, om de belangen van baar kind te bepleiten, evengoed als om de teedere zorgen voor haar kroost in huis en in het leven voor haar rekening te houden. Maar vooral ook zuilendoor de medezeggingschap van de vrouw verschillend© wetten veranderen, die thans den man alleen de macht in handen doen houden. De man doet met de kinderen wat hy wil, met. het geld eveneens, en de vrouw heeft niet het minste in te brengen. De jeugd wordt thans schandelijk verwaarloosd, tuchtscholen en gevan genissen worden gevuld. Dit zal zeker anders worden, wanneer de vrouw het kiesrecht sal hebben verkregen, wanneer de moeder wat over hare kinderen zal hebben te zeggen 1 Applaus volgde. In de pauze werden enkele num mertjes strijdmuziek gegeven door den heer Son en anderen, die ook zeer wel voldeden. Na de pauze werd een feestlied gezongen, dat door de onbebooriyk- heid van eenige jongelieden achter in de zaal niet tot zijn rechtkwam. Volgde „Texelsch Marijke", die in do Texelsohe kleederdracht een voor dracht hield in de texelsche taal. Mej. C. Dalmeyer, wie de gouden kap wel tooide, had eer van haar werk. Ze werd dan ook luide toege juichten ter ugger oepen Een mooie hulde werd gebracht aan mr. Marchant door een achttal jonge dames getooid met vlag e* steek, elk dragende een der letters M. A. R C. H. A. N. T. Harteiyk klonk achter elk couplet het: Marchant Marchant, leve mr, Marchant I" Een prettig schimmenspel in vyf bedrijnen, voorstellende het lot van Donna Bella, wekte zeer de lachlust op. Het slot was, dat zy haar be minde Diögo niet kreeg, maar door ingenomen morphine stierf, 't GiDg Nadat nog een paar muzieknum mers waren gegeven, sloot de presi dente de vergadering met dank aan de spreekster en aan allen die tot het welslagen van .den feesteiyken avond hadden bygedragen. De afdeeling „Texel" van de V. V. V. heeft er slag van, mooie avon den te organiseeren. Hulde aan het Bestuur I Onze vroegere plaatsgenoot de heer M. H. Tuinder, thans hoofd der school te Opmeer is in geiyke betrekking benoemd te Dubbeldam. TbxbI, 7 Maart. In den loop dezer week zyn van hier uitgevoerd: 48 schapen en 10 kalveren. Een paard van den veehouder K. te De Koog, alhier, heeft in den stal ziju meester zoo hevig geslagen, dat de man ernstige kwetsuren bekwam. Terstond moest geneeskundige hulp worden ingeroepen. 's Mans toestand moet ernstig, doch niet hopeloos zyn. Aan de kas van het Witte Kruis alhier, heeft men kunnen afdragen, het belangrijk bedrag van f 117.41$ als netto opbrengst van de keurige opvoering van 't tooneelstuk ,'t Generaalsvrouwtje." 't Succes is dus ln tweeërlei opzieht goed geweest. Callantsoog. De pas opgerichte Rederijkers kamer alhier heeft tot bestuursleden gekozen: D. de Haan, voorzitter, 7n. ten Boekei, secretaris, Adr. Vos Jbz., penningmeester, D. Hoek en P. Vos. De eerste uitvoering is bepaald op Callantsoogerkermis. Aan den heer Jb. Duit, sedert vele jaren lichtwacbter bij 's Rykskust- verlichting te Zanddyk in deze ge meente, is wegens meer dan 65- j&rigen ouderdom, eervol ontslag uit 's Ryksdienst verleend met ingang van 1 April 1919. Burgerl Stand »an Wiarlngan, over de maand Februari 1919. GEBORENGeertje, d. v. P. Kuut en T. TIjsen. Maartje, d. v. P. Kuut en T. Tysen. Dirk, z.v. F. Pruimboom en G. Bais. Nan, z. v. S. Omis en N. Pool. Marie, d. v. Jb. Kool en T. Tysen. Wilhelmina, d. v. N. Koster en M. Poel. Jacob, z.v. J. Post en A. Metse laar. Cornelia Hilgonda, d.v. Th. H. Boersen en M- Kuut. Aaffce Elisabeth, d.v. Jb. Keulen en L. L. v. d. Berg. Geertje, d. v. M. de Haan en C. A. Krommedam. Alida Geertruida, d. v. Kaleveld en M. Kaleveld. Jan, z.v. P. Mosk en A. Smit. ONDERTROUW Den GETROUWD: C. Boontjes en G. Hegeman. OVERLEDENSimon Wagemaker, oud 73 j., wedn. van M. Halfweeg. Geertje Lont, oud 67 j-, echtgen. van C. de Jongh. Arie, z. v. A. Duljnker en A. Bakker, oud 4 m. Meiei t Tysen, oud 86 j., echtgen. van M. Lont. Autje Tysen, oud 52 j., echtgen. van A. M. Hegeman. De opzet van het Bedrijf voor- weet was zjjn knecht, die daarjuist er wreed naar toe. NIEUWE UITGAVEN. Wy ontvingen ter aanbonding een van de Strydkreet, orgaan van het Lerer des Heils met artikels* over de nieuwe leiders voor Neder land, den commandaot William Ho- ward en eebtgenoote. Dalmeyers instituut voor zelfont wikkeling zond ons het Maart-ne. van „Vooruit I" maandblad voor voort gezette zelfontwikkeling, speciaal ge wijd aan handel en Industrie ter ge legenheid der Jaarbeurs. De „H B.S.'er" is een nieuw, offi ciéél orgaan van de Nederl. H.B.S.- bond onder redactie van S. A. Appel, Gorinchem. Het bevat sportverslagen en offlciêele mededeelingen verschil lende artikelen enz. Inploatt van kaarten. Ondertrouwd DEBORA ELTE en HIJMAN OUOKERK. BELO OUOKERK LEA ElTE en LOU'S LEVIE. Helder, 7 Maart 1919. Huwelyksvoltrekking 25 Maart a.s. Receptie 2-4 uur „Casino"gebouw, alhier. Inplaats van kaarten. Heden ontsliep zacht ea kalm myn lieve Vrouw en der Kinderen '.orgzame Moeder, Behuwd- en Grootmoeder, MARiA CHRISTINA BUL- DE SMU, in den ouderdom van ruim 70 jaar. Dat zy ruste in vrede. K. BIJL, Kinderen, Behuwd- en Kleinkinderen. Helder, 6 Maart 1919. Vischstraat 24. 10E EN LAATSTE WINTER-CONCERT te geven door het SYMPHONIE-ORCHEST VAN HET STAFMUZIEKKORPS OER KON. MARINE, Directeur: A. L. Hazebroex, op Dinsdag 11 Maart 1919, aanvang 8 uur precies, in de Concertzaal „Tlveli". PROGRAMMA: 1. Ouverture „Egmont" L. van Beethoven. 2. Concert (d dur) voor viool met orkestbegeleiding L. van Beethoven. AlldglOBOD t'O-po b La-gh.llo c. B Bdo De Bear JOH PaI.4. 8. Romantische ouverture H. Bunje. O aedra.an :n dan H ar O DOPPER. 4. Symphonie No. 8 (Erolca) L. van Beethoven. a AHegio con brio. b ia funobre. Seheiao. d. Finale.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1919 | | pagina 2