COURANT
Herman Nypels
Wij rijien alle atgilijka mektan,
033 lok bjnuatifiab.il^
Heldarsdie Meaheltranspert- en
f. C. v. d. HAAEEH, Spuistraat 8.
Nop «OW
DONDERDAG 15 MEI 19)9
m» JAARGANG
«BOER Jr.
Rodaot«ur-Uitgewon C. PI
Haldw. Oplaag 7000 ex. Abonnementsprijs i In de stad f 1.16, per post f 1.40, Bolteiriand f 2.40. - Loi» ex. 3 ot. AdvrtentUn per regel I71/, ot.
BUITENLAND
HET VREDESVERDRAG.
Brockdorfl-Rautzau over den
toestand.
Brockdorff-Rantzau heeft den;
hoofdredacteur van den Trana-l
ozeandienst een onderhoud
«taan. Graaf Brookdorff Rantzau:
verklaarde: het ontwerp der en
tente is door het diepste wantrou
wen tegen Duitschland In de pen
gegeven, waarvan voor alles kost
bare waarborgen worden geëischt.
Tegen dit wantrouwen kan Duitsch
land alleen metterdaad optreden.
Wij zelf weten, dat het nieuwe
Duitschland de beginselen en ge-!
woonten aan kant gedaan heeft,'
waaruit het wantrouwen onzer te
genstanders voortspruit. Maar wij'
moeten ons vóór oogen stellen, dat
we tot nu toe nog niet in de gele-1
genheid waren, dit in internatio-i
nale onderhandelingen te bewijzen.:
De eerste gelegenheid daartoe zul
len ons de onderhandelingen te
Versailles bieden. De belangrijkste
voorwaarde daartoe is evenwel, dat
onze tegenstanders niet het onmo
gelijke van ons verlangen.
Omdat ik weet, dat het nieuwe
Duitschland zich juist in zake de
internationale en diplomatieke ge
loofwaardigheid van het verleden
in alle punten, waar het op aan
komt onderscheidt, daar ik weet,
dat wij oprecht zonder achter-
bakschheid de handen uit de mouw
willen en zullen steken, ben ik
eveneens overtuigd, dat onze te
genstanders voor deze feiten niét
blind zullen kunnen blijven.
De meeningegeschillen tusschen
onze vijanden te misbruiken of zo
wellicht zelfs te bevorderen, zou
het terugvallen tot het tijdperk
eene-r politiek beteekenen, die wij
voor altoos hebben opgegeven. Wij
wenschen een georganiseerde we
reld, waarin Duitschland als de
rechtsgelijke van andere volken
gemeenschappelijk vreedzame doel
einden nastreeft. Duitschland moet
ook in de toekomst met hechte ver
houdingen rekening kunnen hou
den; het kan den arbeid der ko
mende jaren slechts verrichten
onder voorwaarde dat het zelf niet
als een geknecht, doch als een vrij
volk, gewaarborgde inrichtingen
en betrekkingen erlangd.
Ebert over de vredesvoorwaarden.
Rijkspresident Ebert heeft aan
afgevaardigden van Dantzig en
West-Pruisen verklaard, dat de
vredesvoorwaarden van den vqand
voor het Duitsche volk onverdraag
lijk en niet uitvoerbaar zijn. Dit
geldt in de allereerste plaats voor
het Duitsche oosten. De rqksregee-
i'ing heeft haar onderhandelaars
gelast, al deze kwesties grondig tc
overwegen en het Duitsche stand
punt tegenover den vijand met alle
klem voor te staan. Minister Hirsch
sloot zich uit naam van de Prui
sische regeering bij het betoog van
Ebert aan en verklaarde met' na
druk, dat als de vrede de bekende
voorwaarden zou behelzen, hij voor
de règeering onaannemelijk zou
zijn.
Do grenzen van Oostenrijk
en Hongarije.
De grenzen van Oostenrijk en
Hongarije zijn vastgesteld. De con
ferentie heeft aan de Tsjechen het
deel van Teschen toegewezen, dat
opgeëischt was door de Polen en
een deel van het gebied van Hon
garije, bewoond door 800.000 Roe-
thenen, ten einde een verbinding
tusschen Tsjecho-Slowakije en
Roemenië mogelijk te maken. De
Oekrajiners protesteerden hierte
gen in naam van hët" volkenrecht,
want de Roethenen zijn hun ras-
genooten.
De conferentie heeft aan Roeme
nië niet alle gebieden "toegewezen,
bedoeld in de conventie van 1910.
Zij laat aan de Hongaren de Magy-
aarsche districten van den Theiss
en staat aan de Serviërs het Z.O.
deel van het Banaat Temesvar af.
Zuïd-Slavië krijgt alle niet-betwiste
Servische gebieden, doch de toe-,
wijzing van bepaalde gebieden
blijft nog een open vraag. De toe
stemming van Italië is noodig voor
het doen houden van een volks
stemming in de betwiste gebieden
van Tirol, Istrië en Dalmatië.
Ingezonden mededeolfng.
FEUILLETON.
DE STAMBOOM
VAN Mr. BROOKLEY
DOOS
M. V SNOBK.
28).
„Wij nemen de juffrouw mede, en
gaat het niet goedschiks dan moet
het maar kwaadschiks; dèt heb je
maar voor het kiezen. Maar ik heb
een voorstel: wij gaan gezamenlijk,
en vervoegen ons bij de eerste de
beste autoriteit; die kan dan- be
slissen. Zijn wij inderdaad losge
broken gekken, zooals jullie nog
half en half schijnen te gelóoveu,
dan zal dat wel dadelijk blijken en
zullen ze ons natuurlijk aanhou
den. Zijn wij het niet, dan kunnen
jullie veilig aannemen dat wij in
ons recht zijn, en dat het een zaak
je is voor de justitie. Dan ktinnen
jullie meteen de noodige verkla
ringen afleggen, opdat dokter
Schmidt zoo spoedig mogelijk ach
ter slot en grendel gebracht wordt."
Zij weifelden nog een oogenblik
maar na overleg samen, besloten ai
het voorstel aan te nemen.
En eerst nu, terwijl zij zich gin
gen aankleeden, vonden wij gele
genheid Florence te begroeten. Zij
had met geduld afgewacht wat er
verder gebeuren zou, en al ver
stond zij niets van het gesprek, zij
had er toeb we! bet een eo
STEEDS HET NIEUWSTE
IN ALLE PRIJZEN
HELDER
ENGELAND.
De verliezen aan koopvaardij
schepen.
In het Lagerhuis gaf Leslie Wil-
son als vertegenwoordiger van den
scheepvaart-controleur de volgen
de cijfers van koopvaardijschepen,
welke door actie van den vijand
zijn verloren gegaan:
Engeland 2197 schepen met een
bruto tonnenmaat van 7.638.020,
Frankrijk 238 met een bruto ton
nenmaat van 696.845, Italië 230
schepen met 742.365 ton, Japan 29
met 120.176 ton, de V. S. 80 sche
pen inet 341.512 ton.
Onder de Engelsclie schepen wa
ren 236 passagiersschepen met
1.387.359 bruto ton.
Berging van gezonken schepen.
Te Londen is een maatschappij
ongericht, de All Seas Marine and
Salvage Company, voor het lichten
en bergen van schepen en hun la
dingen, die door de Duitschers ge
torpedeerd zijn. De maatschappij
beschikt over vier booten en een
staf van technische ambtenaren.
Majoor Young, ,de directeur, zal
binnenkort naar de Moermans-
kust vertrekken. In de buurt van
deze kust en in de Witte Zee lig-
»en een groot aantal schepen met
hm kostbare lading op den bodem
van de zee. Totnogtoe is zoo goed
als geen poging gedaan om ze te
bergen en men verwacht goede za
ken te zullen doen. Ook langs de
kust van Engeland liggen overal
gezonken schatten, waarvan men
althans steenkolen, rubber, specie,
enz. hoopt te kunnen bergen.
Een beambte van de maatschap
pij heeft in een gesprek met een
verslaggever van de Daily News
verklaard dat vele plaatsen waar
schepen gezonken zijn, in kaart
zijn gebracht. Het lichten van zul
ke schepen is echter alleen mo
gelijk in betrekkelijk ondiep wa-
;er. Dieper dan 25 vaam kan men
niet gaan. Het zou bijvoorbeeld on
mogelijk zjjn de Lusitania te ber
den, omdat die in te diep water
igt en ook omdat het schip te
groot is.
De admiraliteit had al, zoo zeide
hij, tijdens den oorlog een waarde
ivan £40 millioen aan goederen ge-
'borgen, maar er blijft nog veel
«over. Het is mogelijk gebleken om
'schepen van bijna 3000 ton te
'lichten. De kostbaarste lading, die
'totnogtoe geborgen is, was die van
:de Oceana, die driekwart millioen
ipond sterling aan zilveren en gou-
'den specie aan boord had.
RUSLAND.
Operatie tegen Petrograd
aanstaande.
Volgens een bericht aan de
.„Morning Post" uit Stockholm zou
den alle vreemdelingen te Helsing-
fors order hebben ontvangen die
plaats te verlaten. De paspoort
faciliteiten zouden zeer beperkt
pijn. De kleine staat van beleg zou
zijn afgekondigd.
Geruchten loopen van een on
middellijke actie tegen Petrograd.
Men meent dat 3400 Russische
vrijwilligers, in Finland geoefend,
naar Petrograd zullen oprukken
onder generaal Rodsjanko van de
Zuidzijde van de Finsche Golf uit
van begrepen. Overigens was zij
zoo monter en gewoon, dat ik haar
bewonderen moest. Al trachtte zij
dan later haar uiterlijke kalmte
en gelijkmoedig"heid te verklaren,
door te zeggen dat al had hare in-
terneering wel wat lang geduurd,
zij er toch geen oogenblik aan ge-
wijfeld had of zij zou ons te gelege
ner tijd tot haar ontzet zien ver
schijnen.
Er viel wederzijds heel wat te
vragen, maar daar was nu geen
tijd voor. De beide verplegers wa
ren klaar met hun toilet, en in op
tocht Florence tusschen ons in
gingen wij naar de auto.
Het gezicht van den chauffeur
was onbetaalbaar! Eerst meende ik,
dat het was omdat hij dacht: „zou
dat heele stelletje in den wagen
moeten?" Maar het bleek dat Flo
rence en hij oude kennissen waren:
hij had haar er ook heen gereden
met dokter Schmidt! En deze had
ook hem dat verhaaltje opgedischt
van die droevige verstandsverbijs
tering, en erbij verteld, dat er men-
schen waren die er belang bij had
den te weten waar de juffrouw ge
bleken was, om het de familie las
tig te maken
„Dat kan al niet mooier; dat
is getuige nummer drie!" zeide
Huib, tóen Florence vertelde, dat
zfl den chauffeur herkende.
xvm.
Ifet ato drieën, Florence, Huib,
en 3000 onder generaal Yoedenstsj
van Olanetz uit.
De Bolsjewiki zijn den laatsten
tijd zenuwachtig en hebben hun
troepen op het Karelische schier
eiland belangrijk versterkt met
cavalerie en artillerie. Vier lange
treinen infanterie kwamen even
eens aan. Onder de troepen zijn
vele vrouwen van de Finsche roode
garde, in uniform gekleed.
Korte berichten.
v. Brockdorff Rantzau ver
klaarde nadrukkelijk, dat de aan
sluiting van D.-O. bij Duitschland
een der doeleinden van zijn poli
tiek blijft.
- Haase verklaarde in de Nat.
Verg., dat zijn fractie weigert
eventueel de regeeringstaak over
te nemen om den vrede te tee
kenen.
Het lijk van miss Cavell is
naar Engeland overgebracht.
- De plannen lot het vestigen
van een diamantbewerkingsindus
trie in Zuid-Afrika nemen vasten
vorm aan.
De vredesconferentie heeft de
grenzen van Oostenrijk en Hon
garije vastgesteld.
De geallieerden zenden oor
logsschepen naar de Oostzee ter
bescherming van Finland tegen de
bolsjewiki.
Ter finale regeling der oor
logskosten zal Engeland 357* mil
lioen dollar betalen aan de Ver-
eenigde Staten.
Een iforeaansche delegatie,
vertegenwoordigende de provisio-
neele republikeinsche regeering,
heeft mede namens 18.700.000 Ko-
reanen het verzoek gedaan, het
tractaat van 22 Aug. 1910, waarbij
Korea bij Japan werd gevoegd, op
te heffen.
BINNENLAND
Nieuwe dienstregeling op de
spoorwegen.
Naar het „U. D." verneemt, zal
de nieuwe dienstregeling op de
Nederlandsclie spoorwegen, die 1
Juli wordt ingevoerd, met een
aantal treinen worden uitgebreid
(ongeveer 25
Vooral de verbindingen tusschen
Utrecht naar en van Amsterdam,
Den Haag, Rotterdam, Arnhem en
Leiden, ondergaan nog al wijziging
en verbetering. Enkele treinen zul
len niet meer van het Maasstation
te Rotterdam vertrekken, doch van
het station Delftsche Poort. Ook
zullen tusschen Amsterdam en Rot
terdam weer enkele sneltreinen
loopen over Gouda.
Mail ontscheept.
Het hoofdbestuur der Posterijen
en Telegrafie maakt bekend, dat
de brieven- en pakketpost voor
Nederlandsch Oost-Indië, welke
werd verzonden met het d.d. 26
April j.1. van Amsterdam naar Ba
tavia vertrokken stoomschip Rem-
brandt, op last van de Britsche
autoriteiten te Falmouth is ont
scheept.
De uitlevering van den ex-keizer.
De Parijsche correspondent van
de Daily News meldt:
Het besluit om den Keizer* voor
het gerecht te dagen, blijkt niet
zoo'n gemakkelijken weg naar de
galg geopend te hebben, als som
mige menschen verwacht hadden.
Op het oogenblik is er een be
langwekkend gedachtenwisselinkje
gaande over de vraag, welke mo
gendheid zich tot Holland zal wen
den om Wilhelm's uitlevering tc
vragen. Amerika, dat in het geheel
geen voorstander van het proces
is, komt volstrekt niet in aanmer
king. Daarna heeft men over Bel
gië gedacht, maar dit land is, naar
ik verneem, van meening, dat zijn
plaats in dit geval op den achter
grond is. Bijgevolg blijven Frank
rijk en Engeland over, om elkaar
het voorrecht te betwisten, want
men kan Italië nauwelijks als be
langhebbende in dezelfde mate als
dezen bij de kwestie beschouwen.
Over het algemeen schijnt Frank
rijk voorbestemd om het verzoek
te doen, want het zou toch een
en ik, zaten we achter een apéritif.
Het was laat geworden met al onze
wederwaardigheden, en wij hadden
een honger!
Ik, tenminsteMaar het kon
nog wel 'n twintig minuten aan
loopen, eer het diner dat wij be
steld hadden, klaar zou zijn.
Zoo zaten wij dan nog wat na te
praten, en besloten alvast, 't er
voor dien avond bij te laten en alle
zorgen opzij te zetten. Alleen dien
de mr. Brookley bericht te hebben,
en Mary natuurlijk! Het bqgte
was nog, hem heel leuk te seinen,
dachten we: „Kom vanavond terug.
Florence." Zoo gewoonweg, alsof
er heelemaal niets gebeurd was.
Later konden wij hem de heele ge
schiedenis dan wel vertellen.
„Breng jij het weg, of zal ik 't
even doen?" vroeg Huib met een
effen gezicht. Maar meteen schoof
hij mij het telegram al toe.
Nu, ik ben zoo kwaad nog niet;
en mijn borrel kon wachten. Ik dus
even naar het telegraafkantoor.
Maar toen ik terug kwam, ja,
dat was nu werkelijk shocking! De
jongelui hadden me totaal vergeten,
en ze hadden het zoo druk met el
kaar in de oogen te zien, dat ze
mij heelemaal niet aan zagen ko
men. Ik verbeeldde me zelfs dat ik,
onder tafel, Florence schielijk haar
handje terug zag trekken. Ik deed
natuurlijk alsof ik niets gezien had,
al dacht ik bij mezelf: nu, jullie
laten- er ook geen gras over
groeien! - I
Ingezonden mededeeling.
Wie ons nog niet kont, nomo eens
proef mat do
Vertegenwoordiger:
beetje onkiesch zijn, als koning
George een formeelen eisch in
diende, waarbij het om het hoofd
van zijn neef gaat. Ongetwijfeld
zal de kwestie ten slotte geregeld
worden in den zin van den een of
anderen gemeenschappelijken stap.
Intusschen zit men, naar men mij
verzekert, met de zaak nu nog ver
legen.
De Daily Express verneemt uit
Parijs, dat de geallieerden vermoe
delijk ten aanzien van Wilhelm II
geen stappen zullen doen, voor het
tractaat geteekend is, en zij zijn er
niet op gesteld, hem in handen tc
hebben voor zij uitgemaakt hebben
wat er met hem moet gebeuren.
Alle mededeelingen over de samen
stelling van het hol', waarvoor -de
gewezen Keizer terecht zal staan,
zijn niet meer dan geruchten. Wil-
son, die tegen het heele plan is, zal
er stellig op staan, dat het proces
zal aangespannen worden onder
toezicht van het volkerenverhond.
Welke straf hem ook opgelegd zal
worden, en wat zijn lot moge zijn,
het is zeker dat geen land hem
een onderkomen zal willen ver
schaffen. Hij zal geen verlof krij
gen om naar Duitschland terug te
keeren en in geen geval zal men
toelaten, dat hij verblijf zal houden
in eenig gebied, dat aan Duitsch
land grenst.
Melkbrood.
Aangezien zulks blijkbaar niet
algemeen bekend is, wordt er de
aandacht op gevestigd, dat het
reeds sinds 25 April j.1. weder ge
oorloofd is, melkbrood te bakken.
Herlevende industrie.
De weverij der firma H. Dries-
sen en Zoon te Aalten, die door ge
brek aan grondstoffen gedurende
pl.m. 2 jaar gesloten was, zal
Maandag 19 dezer weer in werking
gesteld worden. Voorloopig wordt
maar met een gedeelte van het per
soneel gewerkt.
Wapens uit Duitschland.
Maréchaussée, rijksambtenaren
en hulppolitie uit Yenlo hebben,
naar aan de Limb. Koer. wordt
gemeld, Zaterdagmorgen een huis
zoeking gedaan te Velden. Bij vier
personen aldaar werden in beslag
genomen 12 geweren, ongeveer
1000 scherpe geweerpatronen, 3
revolvers, 20 boksbeugels, 6000 a
7000 revolverpatrouen, 90 doosjes
buskruit, twee dolken en een bajo
net. Al deze voorwerpen waren
afkomstig uit Duitschland. Tegen
de personen, die een en ander in
voorraad hadden, is proces-verbaal
opgemaakt, en de voorwerpen zijn
bij de maréchaussée in bewaring
gesteld.
Verdronken.
Te Hellevoetsluis wilde Zondag
nacht dc korporaal der mariniers
Blitterswijk zich aan boord van de
Bouwdina begeven, op welken bo
dem hij als geleider van een mu
nitietransport was geplaatst, toen
hij, misleid door de duisternis, van
de loopplank te water viel en ver
dronk, niettegenstaande direct hulp
werd geboden. Een sergeant der
vesting-artillerie, die hem was na
gesprongen, werd slechts met
moeite gered en moest in het mili
tair hospitaal worden opgenomen.
Relletjes te Amsterdam.
Dinsdagavond hadden op de
Eilanden te Amsterdam vrij ern
stige opstootjes plaats. Den laat
sten tijd kwamen herhaaldelijk
klachten in over het zwemmen van
opgeschoten jongens in de Witten-
burgervaart.
Ik ging zitten, maar zij zeiden
niets, en ik zei ook niets.
Zij niet, vermoedelijk, omdat zi
met hun beiden nog niet uitgepraat
waren en vonden dat ik me niet
zoo had behoeven te haasten. Mis
schien ook, omdat zij me wat te on
bevangen vonden, en minstens ge
rekend hadden op het traditioneele
kuchje, waarmede ten tooneele wei-
getrainde karakters gewoon zijn
hun aanwezigheid aan te kondigen.
En ik niet, omdat ik eenigszins
overduveld was, en met wrok be
dacht dat zij dergelijke verras
sende apartjes beter in hun vrijen
tijd hadden kunnen arrangeeren.
Maar bijna onmiddellijk werd er
opgediend, en met een zucht van
verlichting gingen wij aan tafel.
Wij hadden duchtigen trek, verze
kerden wij elkaar!
Eerst werden er niet veel woor
den gewisseld, maar toen de ergste
honger gestild was, kwam er nu en
dan eene opmerking los over on
verschillige dingen. Ik voor mij, ik
was niet erg op mijn gemak, en
herhaaldelijk zag ik mij genoopt de
oogen neer te slaan op mijn bord!
Eene hinderlijke noodzakelijkheid:
hinderlijk te meer, als je een zui
ver geweten hebt en er geen enkele
reden is waarom je niet vrank en
vrij de wereld in zoudt kijken.
Maar het was ook gewoonweg
„shocking", werkelijk niet om aan
te zien zooals die twee, Florence en
Huib, elkaar af en toe aankeken.
Ik heb 't trouwens wel eens meer
Dinsdagavond slaagde de politie
erin een 18-jarigen jongen te arres
teeren. Bij de overbrenging naar
;t politiebureau nam het publiek
-/enwel een vrijandige houding
aan. Naar de politie-agenten werd
met steenen geworpen. Aanvanke
lijk trachtte men met de blanke
wapens de menigte te verspreiden
doch daar dit niet hielp werd van
de revolvers gebruik gemaakt.
Eerst daarna keerde de rust terug.
Drie agenten en drie burgers
'erden gewond.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 13 Mei.
Aangenomen werd het wetsont
werp tot v e r h o o g i n g der
posttarieven. Een amende
ment-de Zeeuw, tot het handhaven
van het tarief van 3 en 5 ct. voor
briefkaarten en brieven, en dit
tarief ook in te voeren voor locaal
verkeer, werd verworpen.
Bij het inwerking treden van da
nieuwe bepalingen zal het port dus
verhoogd worden, resp. tot 5 en
Th ct.
Ook het wetsontwerp tot w ij z i-
ging derzegel wet werd aan
genomen. Het amendement-Kete
laar, om het quitantiezegel op 5 ct.
(voorgesteld wordt het te verhoo-
gen tot 10 ct.) werd eveneens ver
worpen.
Vervolgens werd begonnen met
de beraadslagingen over het wets
ontwerp betreffende de onderwij
zerssalarissen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Buitengewone Volkszangavond.
R.K. Vereeniging voor
Volkszang.
Dinsdagavond werden dè feeste
lijkheden van bovengenoemde ver
eeniging besloten met een buiten
gewone volkszangavond van het
rinderkoor.
De zaal was geheel met belang
stellenden en leden van het kin
derkoor gevuld. Een gekakel en
gesnater van die kleinen, dat er
was. Allemaal van die blijde ge
zichtjes, blij dat-ze ook een uitvoe
ring mochten geven, dat het nu
hun taak was al die vaders en
moeders, ooms en tantes te doen
genieten. Is het dan ook wonder
dat die kleinen zich niet stil kon
den houden. Eindelijk ging de bel
en waren ze stil. De plano gaf den
toon aan en daar klonken de hel
dere stemmetjes om de Jubileum-
marsch in te zetten. Ze werden be
geleid door het strijkorkest van de
vereeniging. Deze marsch werd
heel aardig gezongen en applaus
bewees dat ze bij het publiek ook
was ingeslagen. Nu'werden eenige
Leeuwerkninumertjes gezongen en j
wel het Wilhelmus en het Strijd
lied. Allen moesten staande mee
zingen; ging dat bij het Wilhel
mus nog niet zoo vlot, bij het
Strijdlied ging dat beter en kwa
men de tongen wat los. Steeds te
zingen zou te vermoeiend worden
voor die kinderen en daarom was
hu de beurt aan het strijkorkest
om met begeleiding van orgel en
piano een Wals van den Heer
Leewens ten gehoore te brengen.
Vermoeiend voor die kinderen zei
den we daar, is het niet lezer? 3 a
dat hadden we gedacht maar niets
hoor. Een gekakel en gesnater van
die kleinen. Even moest de Heer
Leewens boos kijken, maar toen
waren ze ook stil en werd met
de speelliedjes van E. Jacques
Dalcroze begonnen. Eerst de lieve
grootmoedertjes. Daar stonden ze,
die kleine kleuters met hun witte
en groene kapjes op en hun para-
pluitjes in de hand Je vertellen van
hun ouden tijd. Vroeger lieten ze
zich door een liedje, een praatje,
een dansje en vriendschap beko
ren. Ma&r tegenwoordig schelden
ze, ze fietsen, fluiten en zitten in
de universiteit. Een aardig gezicht
was het al die hoofdschuddende
grootmoedertjes, en stampende als
ze gaan fietsen, enz.
Dit nummertje viel zoo in den
smaak, dat ze het laatste coupletje
nog eens herhaalden.
Het 2e speelliedje was „Het brui-
loftspaar". Een liedje waarin bruid
en bruidegom bij het binnentreden
der kerk worden begroet. En een
opgelet bij verliefde menschen, die
schijnen te denken dat ieder ander
de oogen in den zak heeft, en niets
bemerken zal van hun trekkebek
ken door de ruimte.
Om daar als derde, als facheux
troisième bij te zitten, dat is géén
baantje!
't Was eene opluchting toen het
diner ten einde was, de koffie ge
diend werd, en wij eindelijk aau
den praat konden komen.
Om te beginnen nu bij het begin:
de kleine gids ik had het wel
dadelijk gedacht! bleek een
werktuig geweest te zijn in de hand
van derden. Van Lorch vermoede
lijk. Dien dag, vertelde Florence,
toen ons uitstapje zou ondernomen
worden, had zij hem "s morgens
ontmoet in de vestibule, en vertel
de hij van eene belangrijke ont
dekking.
Hij had den man gevonden ein
delijk, een zekeren dokter Schmidt,
die letterlijk alles afwist van Ne-
derlandsche genealogische aangele
genheden. En als zij mr. Brookley
nu eens verrassen wilde met ziju
completen stamboom van de Van
Breukelens!
Zij had nog gevraagd of het ver
was, waar die dokter Schmidt
woonde; maar 't was maar 'n mi
nuut of vijf van het hotel, had de
gids gezegd. Zoodat zq het niet
noodig gevonden had, eerst even
te gaan zeggen, dat zij op een bood
schap uit moest.
(Wordt vervolgd.)
Programma
van het le Concert, te geven door het .Stedelijk Muziekkorps",
Dir. G. H. J. van den Bogaerde,
op Zaterdag 17 Mei 1919, 's avonds van 8-9.30 uur in het Plantsoen.
1. Vieux Camarades, marsch
2. Procida, ouverture
3. Marche d'Athalia
4. Ebrèza d'Amour, valse
5. Berllri wie es weint und laeht, ouverture
6. Melodieönkrans
7. Ophouden met Vechten, marsch
O. Teike.
P, Andrieu.
F. Mendelssohn.
E. Wesly.
A. Conradi.
G. H. J. v. cl. Bogaerde.
Jos. M. C. Haak.
heusche bruid en bruidegom hoor.
Die kleine Annie- van Gessel was:
een heel aardig bruidje en dan
Jozeph Wols met zijn hooge hoed
op. Wat keek die bruidegom glun
der op zijn trouwdag. Ook bij dit:
nummer werd zoodanig geapplau-
diseerd, dat ze dit nog eens moes
ten herhalen. In de nu volgende
pauze werden de kinderen op
taartjes onthaald. Na de pauze
hoorden we een kluchtspel getiteld
„de geleende koekepan". De rol
van baas van Stappen en zijn:
knecht werden hier ook door dei
meisjes vertolkt. En het ging goed.;
Zé bakten lekkere pannekoeken en
zaten te smullen, dat je zin kreeg
om mee te eten. Als baas van
Stappen dan de kaars heeft opge
stoken om de booze geest te zoe-1
ken, komt de tong van vrouw1
v^ Stappen los en moet zij de koe-
lcépan, die niemand wilde weg
brengen, aan buurvrouw terugge
ven. Het was een heel aardig
stukje.
Maar dat is nog niet alles, er
kwam zelfs nog een operette en
wel: De soldaten komen of het op
roer in de kostschool. De cavalle-
rie kwam in de stad en de meisjes
moesten natuurlijk die luitenantjes
zien, maar nu mochten ze geen
vrijaf. Hoe zij ze nu toch te zien
kregen? Eerst een heel opstootje
en dan de stem van een der leer
lingen „Een muis". Natuurlijk
jroote hilariteit en als de juffrouw
in zwijm is gevallen komt de caval-
lerie voorbij en worden door de
kostschoolmeisjes begroet. Nadat
nog eenige nummertjes gezongen
waren gingen we naar huis. De
R. K. Ver. v. Volkszang heeft met
een gezelligen volkszangavond de
feesten van haar 5-jarig bestaan
gesloten.
Debatavond.
Een voorstel tot het houden van
een opehbaren debatavond, door
het bestuur der Vrijz. Dem. Kies-
vereeniging gericht tot de Ant.
Rev. Kïesvereen. „Groen van Prin-
sterer", is door het. bestuur van
laatstgenoemde vereeniging aange
nomen. De datum wordt nader be
kend gemaakt.
Vrijzinnig-democratlscho
Kiesvereeniglng.
Dinsdagavond had het bestuur
der vrijzinnig-democratische kies-
v^reeniging een openbare verga
dering uitgeschreven, waarin de
heer mr. P. J. Oud, lid van de
Tweede Kamer, en eenige candi-
daten voor den gemeenteraad het
woord zouden voeren. De leiding
der vergadering was in handen van
den heer W. de Boer, Voorzitter
dezer Kiesvereeniging, die mede
deelde, dat de verschillende candi-
daten achtereenvolgens het woord
zouden voeren, waarna eene pauze
zou worden gehouden, terwijl na
afloop van die pauze gelegenheid
was tot het stellen van vragen
eventueel voor debat.
Eerste spreekster was mevr.
Onnekes, candidate voor den
gemeenteraad. Zij begon allereerst
een woord van dank te richten aan
den heer mr. Marchant, die zoo
veel voor het vrouwenkiesrecht ge
daan heeft en door wiens toedoen
thans het wetsontwerp in de Twee
de Kamer is aangenomen, waarbij
aan de vrouw het kiesrecht wordt
gegeven. Uit naam van de Hel-
dersche vrouwen brengt spr. den
heer Marchant warme hulde en
dank.
Spr. behandelt daarna het wets
voorstel-de Visser inzake het on
derwijs. Uitvoerig zet spr. uiteen
hoe het onderwijs geregeld zal wor
den, indien dit voorstel wet wordt.
Het voorbereidend, z.g. fröbel-on-
derwijs, thans bijna geheel in han
den van particulieren, zal aan den
staat komen, terwijl na afloop van
het leerplan, d.i. na het 13e jaar,
eveneens een vervolgklasse zai
worden ingeschoven. Handels
avondscholen wil men tot Handels
dagscholen maken, het ulo-onder-
vervalt van de lagere school.
Dë onderwijzers zeiven - krijgen
een geheel andere opleiding. Tot
nog toe bestonden eenige rijks
kweekscholen, waarnaast een groot
aantal particuliere kweekscholen.
Eenheid bestond te dezen opzichte
niet. Thans zal de zaak door de
regeering worden geregeld. Den
Helder is een van de plaatsen, die
recht heeft op èen eigen kweek
school. Op deze kweekscholen zal
ook de bevoegdheid worden ver
kregen voor voorbereidend onder
wijs voor kinderen van 4 tot 7 jaar.
Dat onderwijs heeft veel overeen
komst met ons tegenwoordige frö-
bel-onderwijs, voor 7 tot 13 jaar
met de hoofdacte.
Ook de salarisregeling wordt ge
heel anders. Thans is er een wet
telijk minimum, en elke gemeente
kon daar wat opleggen. Het nieuwe
ontwerp zal één regeling geven
voor het geheele land met verschil
lenden loonstandaard. Ook voor
gehuwden en ongehuwden zal het
salaris verschillend zijn.
De schoolgebouwen komen voor
rekening der gemeenten. Aller
eerst zal den Helder dus recht
hebben op een prachtige kweek
school.
Het toezicht op het onderwijs
wordt ook anders. Het oppertoe
zicht berust bij den minister vaa
onderwijs, die naast zich heeft een
lichaam, bestaande uit vakinen-
schen. Zoo'n commissie bestaat op
het oogenblik al, en daarin heb
ben o.a. zitting de directeur der
kweekschool te Groningen en een
hoogleeraar. Ook gemeentelijk
wordt de zaak precies zoo gere--
geld. In elke gemeente komt een
wethouder van onderwijs, die een
schoolraad naast zich krijgt. On
geveer als de tegenwoordige
schoolcommissies, maar thans zijn
er ook onderwijs-autoriteiten bij.
Wenschelqk wordt het geacht,
dat in den gemeenteraad gewezen
onderwijscandidaten zitting nemen.
Vandaar, dat spr. uitgenoodigd is
zich candidaat te stellen.
In ons land wordt veel gebruikt
het z.g. klassikaal onderwijs, d.w.z.
op hetzelfde uur en gedurende»
denzelfden tijd wordt aan een aan
tal kinderen éénzelfde onderwijs
gegeven. Langzamerhand konit
men hiervan terug. Immers, bq dit
stelsel krqgt het meest begaafde,
kind hetzelfde onderwijs van het
achterlijke. Neen, men redeneerde,
dat elk kind onderwijs ontvangen
moet naar de mate van zijn be
hoefte. In Italië is het de vrouwe
lijke dokter Montessori geweest,
die een geheel nieuw systeem in
voerde, hetwelk reeds aanstonds
een buitengemeen succes had.
Thans staat zq aan het hoofd van
verschillende Romeinsche scholen
en de resultaten van haar onder
wijs schijnen schitterend te zijn.
Uitvoerig vertelt spr. van dat
Montessori-onderwqs. De eerste
opleiding lijkt op fröbelonderricht,
doch is praktischer, en ook de ge
heele inrichting van het onderwijs
is meer op de praktijk gebaseerd.
De kinderen zijn in de school vol
komen vrij; elk kind doet het werk,
dat hein het liefst is en aan het
hoofd staat een onderwijzer of on
derwijzeres, die de kinderen leidt
én alles omtrent hen opteekent.
Daar het stelsel is, dat elk kind
goed gevoed moet worden, zijn
aan elke school eetzalen verbon
den. Finantieel worden de scholen
door het rijk-onderhouden; alles,
zelfs kleeding (zoo noodig) is vrij.
Spreekster gaat op een en ander
nog nader in en concludeert, dat
dit de manier is waarop ons school
onderwijs moest worden hervormd.
„Voor het kind is niets te duur".
De heer Biersteker was nu
aan het woord. Hoewel aanvanke
lijk verlegen met de zaak, daar
spr. «iet wist wat te zeggen, heeft
berichtje in „de Vonk" hem
uit den nood gered. Aldaar staat
in het verslag omtrent den debat
avond, dien spr. hield met den
heer Michels, dat de heer Bierste
ker met leege handen stond voor
de kiezers en daarom maar wat
praatte.. Spr. zal op dat stukje en
den toon ervan niet nader ingaan, m
kreeg echter den indruk, dat men
het niet prettig vond de waarheid
eens te hooren. Spr. wenscht ech
ter aan te toonen, dat de vrijzin
nige fractie volstrekt niet met leege
handen kwam. Gebrek aan tijd
was de oorzaak, dat spr. in de be
doelde vergadering niet nader kon
ingaan op hetgeen de vrijzinnige
fractie deed en toen de heer
Michel» (nadat hem dit door zijn
partijgenoot Verstegen was inge
fluisterd) opmerkte, dat een aantal
amendementen op de regeling voor
de rechtspositie der gemeentear
beiders, door den heer Verstegen
ingediend, door de vrijzinnigen
werden verworpen, kon spr. daar
niet nader op ingaan.
Spr. heeft dit echter eens opge
zocht, en hem is gebleken, dat in
October 1909, toen er nog geen
sprake was van een sociaaldemo
craat in den Raad, door den heer
Biersteker eene motie werd voor
gesteld om zoo spoedig mogelijk
te komen met een regeling dei-
rechtspositie. Daarmede vervalt
's heeren Michels' betoog. 'En bij de
behandeling in 1910 waren het in
hoofdzaak de heeren de Geus en
van der Ploeg, die verschillende
amendementen indienden, hoewel
Verstegen, door de hulp en bq
gratie der vrijzinnigen in den
Raad was gebracht. Een scheids
gerecht werd ingesteld, maar zóó
democratisch is dit, dat het in den
tijd van zijn bestaan slechts twee
zaken ter behandeling heeft ge
kregen.
Als gevolg van de totstandko
ming van het reglement op de
rechtspositie werd door de vrijzin
nige raadsfractie een salarisrege
ling tot stand gebracht. Toen die
in de commissie was ontworpen,
hadden we een conferentie met
den heer van Hinte, voorzitter van
het N. V. V., die aan onze fractie
een pluimpje maakte voor die re
geling! Ons voorstel n.1. ging ver
der dan dat der vakorganisaties
zelf!
Precies hetzelfde hebben we ga-
had met de salarisregeling voor de
onderwijzers, van welke commissie
de heer Grunwald voorzitter was
en waarvan diezelfde van Hinte
zeide, dat zijn verwachtingen verre
overtroffen waren.
De pensioenregeling is het werk
der vrijzinnige fractie geweest.
Onze gemeente was de eerste in
het land, die zoo'n regeling kreeg
en die regeling was veel beter voor
de ambtenaren dan de rijksrege
ling. Spr. zegt dit om te doen zien
dat de vrijzinnige fractie wel iets