eldnscls Meubeltransport- m
Sleeponderneiniiig.
lil HAAGEN, Spuistraat
PLAATSELIJK NIEUWS.
Hr. Ma. „Trtap".
Sr. Ma. .Tromp" ia Ouessant ge
passeerd.
Onze plaatsgenoot de heer J.
Weesel Jz., ambtenaar ter secretarie
te Anna Paulowna, slaagde te Zeilt
voor bet examen candidaat Gem.-
Secretaris.
MarliawtrkiiaëM.
Donderdag 5 Juni zijn eenige be
stuurders der samenwerkende orga
nisaties, inzake de loonactie enz.,
der werklieden van de marinewerven,
te weten de heeren H. P. Baak, W.
Brons, J. Helder, L. v. Loo, P. A.
Smits en J. v. Zwyndrecht, bij den
Minister van Marine in audiëntie
ontvangen.
Besproken werd de noodtoestand
van bet personeel en in verband
daarmee aangedrongen op Invoering
der nieuwe loonregeling met 1 Juli
aa., zooals deze aan den Minister
is voorgesteld door de Loon-commissie.
Zijne Excellentie merkte op, dat,
gezien bet Rappor, der Staatscom
missie, regelende 0e rechtspositie
van ambtenaren, rijkswerklieden, enz.
(meer bekend als de commissie Dres-
selbuijs),de loon voorstellen der Mar ine-
looncommissie nog niet definitief in
te voeren zouden zijn.
Doer de bestuurders werd opge
merkt dat het werfpersoneel dan
voorloopig geholpen zou zyn met
de voorstellen der Looncommissie,
als een tegemoetkoming in den toe
stand waarin het personeel op beden
verkeert, en dat dit met vreugde
begroet zou worden.
De minister gevoelde dat bet er
met de tegenwoordige loenen niet
rooskleurig uitziet, en zal gaarne
zijn medewerking verleenen om, in
dien eenigszins mogelijk, voorloopige
maatregelen in te voeren.
Verder werd nog besproken de
treurige toestand waarin de gepen-
sionneerden verkeeren. De Minister
deelde mede dat, indien de steun
regeling door de Tweede Kamer zou
worden aangenomen, de gepension-
neerden een toeslag op hunne pen
sioenen zouden ontvangen van min
stens 10 terwjjl ztj, die voor
gratificaties in aanmerking komen,
dezen met f 20 verhoogd zullen zien.
Witte Bieestep.
In de .Witte Bioscoop" aan de
Koningstraat wordt deze week een
film vertoond, die wy in meer dan
één opzicht aanbevelen kunnen. Het
.modern sociologisch tendenzwerk"
men houdt in de filmtermino-
logie nu eenmaal van dikke woorden
.waar zijn mijn kinderen schetst
de gevaren van het Neo-Malthusia-
nisme. Eigenlijk ia dit niet geheel
juist, waBt de door dr. Mal fit uit
geoefende praktfik heeft met de leer
van Malthus niets te maken. Maar
in ieder geval ia de bedoeling van
dit filmdrama te waarschuwen voor
lichtvaardige handelingen, door Jonge
en mondaine vrouwen die kinderen
zoo dikwijls .lastig" vinden, bedreven.
In het tweede bedrijf, de rechtszaak
tegen den misdadlgen dokter, worden
symbolisch aardige illustratito inge-
lasoht van de ellende in achterbuur
ten, van de zorg aan de kinderen
der paupers besteed, en dit betoog,
bedoeld als een pleidooi contra het
Nieuw-Malthusianiame, is apriori
een daarvoor!
Niettemin ia het filmwerk in vol
komen ernst opgezet en bewerkt en
worden er mooie theorieën in ver
kondigd, die ook Indruk maakten
het publiek. Als zoodanig heeft de
film dan ook ongetwijfeld haar op
voedkundige en ethische waarde.
Het verhaal zelf is over 't algemeen
vrij van allen bombast en alle holle
rethoriek, die zoo dikwijls dergelijke
goedbedoelde pogingen miskent en
voor volwassen menschen alleszins
bezichtigingswaardde Genwtet's
leekedichtje
Uw richting is mij goed, mits zff
(naar boven streeft,
Bn schoon de mijne niet, mg
(wat te denken geeft,
is er op van toepassing.
Wtditrgtf Msriit t>irtwrinl|l«B
Geweer 2e klasse.
1 bootsman K. Schimmel2 boots
man W. A. v. d. Vet; 3 bootsman
A. J. Levinson; 4 korp.[der mars.
W. B. P. Niessen.
De extra-prijs voor dengeen, die
op de drie wapens te zamen het
kleinst aantal treffers ontving, werd
toegekend aan bootsman K. Schim
mel, die in 26 partijen slechts 17
maal getroffen werd.
Worstelen.
Licht gewicht.
1 Mooijman; 2 Beun; 2. v. Hee-
teren.
Middengewicht
1 Brood; 2 v.d;Vijver; 3 Niessen.
Zwaar gewicht.
1 Albers; 2 v. Lee.
Boksen.
Zwaar licht.
1 Hoek; 2 MeestermanS Roode.
Licht midden.
1 Vis.
Midden gewicht.
1 v. Yliet; 2 0oblens; 3Nebbeling.
Zwaar midden.
1 Levinson; 2Bolte; SLangedoen.
BINNENLANO.
Op Donderdag, 6 Juni, vingen in
fle Gymnastiek- en Sportschool op
's Rijkswerf alhier, dedoordeMarine-
Sportvereeniging .Zeemacht" uitge
schreven wedstrijden in schermen,
worstelen en boksen aan, waartoe
-een groot aantal deelnemers uit de
verschillende Marinestations waren
opgekomen. Er werd geschermd op
fleuret, sabel en geweer in twee
klassen, waarbij zij, die reeds vroe
ger een eersten prijs wonnen, in de
eerste klasse geplaatst waren.
De wedstrijden, welke tengevolge
van de groote opkomst eerst den
volgenden dag eindigden, werden
gedeeltelijk bijgewoond door den
Commandant der Marine, Schout bij
Nacht J. Soutendam, met diens ad
judant, benevens enkele andere auto
riteiten en kenmerkten zich doer
een prettigen toon en sportleven
geest
De prijzen, welke voor de 1ste
Haam schermers uit kunstvoorwer
pen bestonden en overigens uit me
d&illes, werden behaald als volgt:
Fleuret le klasse.
1. Opper-schipper B. J. CornelluB;
2. opper-wachtm. P. Ter Weer; 8.
opper-schipper J. Kraafi; 4. opper-
schipper J- W. Davidse.
Sabel leklaBse.
1. Opper-schipper B. J. Cornellus;
2. sergt. der mariniers Th. L. van
Deursen8. opper-schipper J. Kraai)
4. opper-schipper J. W. Davidse.
Geweer le klasse:
1. opp.schipper J. Kraajj2. opp.-
schipper J. W. Davidse; 8. opp.
schipper B. J. Corneliua.
Fleuret 2e klasse:
1. bootsman A. J. Levinson; 2.
bootsman K. Schimmel; 8. sergt-
konst. Th. P. Stam; 4. bootsman
J. N. van Koppenhagen.
Sabel 2e klasse:
1. bootsman K. Schimmel2. sergt-
konat. Th. P. Stam; 3. bootsman
A. J. Levinson4. bootsman J. N.
van Koppenhagen.
BUITENLAND
Ds broodkaart,
De broodkaart van het 99ste tijd
vak loopt van 12 tot en met 20 Juni-
(„St.-Ct.")
Wintervoorraad brasdstoffae.
Door de Rijks-Kolendistributie is
in de Brandstoffen-Commissies
medegedeeld, dat de minimum-rant
soenen evenals de aanvullings-rant-
soenen thans geheel beschikbaar
kunnen worden gesteld. Op de aan-
vullings-rantsoenen zal evenwel niet
anders dan turf mogen worden af
geleverd. Het publiek wordt dus in
de gelegenheid gesteld, de brandstof
fen voor gebruik in den a.s. winter
bestemd, thans reeds geheel in te
slaan.
Op vele plaatsen blijkt echter van
eene groote terughoudendheid bij het
bestellen van brandstoffen in het
bijzonder van turf, waardoor de af
voer uit de venen stagnatie dreigt
te ondervinden. Opslag van turf ter
plaatse van gebruik is behalve kost
baar, slechts in beperkte mate moge
lijk, zoodat, wanneer het publiek niet
afneemt, die aanvoer naar de ver-
bruikcentra noodwendig moet worden
verminderd. Wanneer thans minder
wordt vervoerd dan mogelijk zou
zijn, kan dit in de volgende maanden
niet worden ingehaald en zal een
sterk vergrooté turf-productie, voor
de brandstoffenvoorziening niet to
haar rechtkomen. Aan de verbruikers
die tot opslaan in staat zijn, wordt
dan ook met aandrang in overwe
ging gegeven, thans turf te bestellen.
OrtadlsM vsrksar nat lndiB.
Wy vernemen van hoogst betrouw
bare zijde als bijzonderheid, dat In
den nacht van Donderdag op Vrij
dag voor de eerste maal de tekst
van een draadloos telegram uit Ne-
derlandsch-Indie door het station
voor draadlooze telegrafie te Huizen
is opgevangen.
Balaatiag af «raardavermasrdarla|.
Omtrent de plannen tot het indie
nen van een ontwerp, dat bedeelt
den Minister van Financien instaat
te stellen 80 pet. van alle waarde
vermeerdering van roerend en on
roerend goed tusschen 1 Mei 1916
en 1 Mei 1919 te heffen, kunnen wy
mededeelen, dat periodieke heffingen
in het voornemen liggen. Het zou
niet de bedoeling zyn, de regeering
tot slechts één heffing te machtigen,
Hieraan kan worden toegevoegd,
dat de opbrengst der heffing, die
uiteraard slechts zeer vaag kan wor
den geraamd, doch op ten minste
tweehonderd millioen kan worden
gesteld, bestemd zou worden voor
delging der crisisuitgaven en zoo die
binnenkort aanzienlijk mochten dalen
voor snellere aflossing der crisislee-
ningen. In ieder geval zal de op
brengst, volgens de bestaande plan
nen, niet aan den gewonen dienst
ten goede komen.
De datum van 1 Mei 1916. ge
kozen in verband met de technische
inrichting en de eischen der be
lastingadministratie, zal wellicht nog
worden vervroegd. Het feit even
wel, dat men zich het gemakkeiykst
baseeren kan op de gegevens der
verdedigingsbela8ting, die op dien
datum in werking trad, maakt dit
niet waarschijnlijk.
Luitssaat Vagal.
Het NederL Correapondentiebureau
meldt uit Den Haag:
Se Duitsche luitenant Vogel, die
in verband met den moord op Rosa
Luxemburg enLiebknecht veroordeeld
is en daarna wist ts ontvluchten,
heeft zich, naar thans gebleken is,
inderdaad onder een valachen naam
naar Nederland begeven en wel naar
Den Haag, waar hy zich Woensdag
avond vrywillig heeft aangemeld bij
den heer Hordyk, hoofd van het
vreemdelingenbureau, Imhofplein.
Hem is thans op grond van art. 19
der Vreemdelingenwet een bepaald
verblijf binnen het rijk aangewezen.
Alvorens Vogel's vlucht bekend
was en bijzonderheden daaromtrent
in de binnen- en buitenlandsche pers
openbaar waren gemaakt, zoodat ook
nog niet bekend kon zyn, dat hy
zich onder den valschen naam van
Kurt Felsen verwyderd bad, had
luitenant Vogel zich onder laatst-
bedoelden valschen naam aangemeld
by decentrale recherche der Haagsche
politie. Waar zich by dien tak van
dienst dageiyks zoovele vreemdeiin
gen komen melden, is aan dezen vreem
deling niet meer dan de gewone
aandacht gewijd, onkekend als men,
zooals gezegd, was met de aan dien
naam verbonden omstandigheden.
Toen echter later de vlucht onder den
naam van Kurt Felsen bekend werd,
herinnerde de recherche zich de
aanmelding van iemand onder dien
naam. Zy stelde nu yiings een onder
zoek in en speurde na, dat zich in
het hotel „De Zalm" aan de Molen
straat iemand van dien naam zou
bevinden. Hier was echter met recht
de vogel weer gevlogen. Verdere na
speuringen leidden tot geen resultaat,
totdat Vogel zich nu vrywillig heeft
aangemeld.
Hst Vradasiardng.
De Raad van Vier overweegt wij
zigingen in het vredesverdrag met
Duitschland, betrekking hebbend op de
wyze van tenuitvoerlegging.
Het antwoord der geallieerden zal
vermoedelijk eerst Visdag a.s. wer
den overhandigd. Duitschland krygt
een termyn van 3 k 5 dagen om te
beslissen of het teekent.
Ds Amsrikaaasctis aaaaal da
vrade.
Washington, 6 Juni. De senaat
heeft een motie aangenomen, die het
departement van staat verzoekt, den
senaat den tekst van het vredesver
drag voor Duitsahland mee te deelen.
Een andere aangenomen motie
verzoekt de vredesconferentie de
Iersche nationalistisohe delegatie te
hooren.
Da daodstraf vaa Lsafai.
Scheidemann heeft Hoffman ver
zocht de voltrekking van het dood
vonnis aan Seviné uit te stellen. Deze
was by de ontvangst van het telegram
al teredhtgesteld.
Vrydagmiddag is te Berfijn een
algemeene staking van 24 uur be
gonnen als protest tegen de voltrek-
ring van het doodvonnis.
Eaa ontploffing ta MOhlhsin.
Goblenz, 6 Juni. In de opslagplaats
van kruit te Mühlheim by Coblenz
vlogen door onbekende oorzaak ver
schillende kisten met ontplofbare
stoffen in de lucht. Zeven arbeiders
zqn zwaar en vele licht gewond.
Het is slechts aan het moedige
optreden van een machinist, een
stoker, een règeeringsraad en twee
Amerikaansche officieren te danken,
dat een ontzettende ramp voorkomen
is. Zij drongen door een kogelregen
heen en haalden een trein, die ge-
lgden was met 18.000 zware granaten,
uit oe opslagplaats.
Ingezonden mededeeling.
Wij rijim lila tnogtlijke Trachten.
ï4U eok boQwnaterialra.
Wit m II| lilt kurt, nmi sus
protf nat da
Vertegenwoordiger
Fianin bolsjiwfkl.
Heisin gfors, 5 Juni. De generale
staf deelt medeGisteravond om tien
uur opende een bolsjewistische voor
post aan den Russischen kant van
de grens plotseling het vuur tegen
de Finsche linies. De Finsche voor
posten antwoordden. Machinegeweren
namen deel aan het vuur en
half uur later begon de stryd op het
geheele front. Het vuur ia om
uur 's ochtends gestaakt. De bolsje-
wiki hebben geen poging gedaan om
de Finsche grens over te trekken.
De Finnen hebben slechts 4 ge
wonden; de verliezen der bolsjewiki
0 moeten zwaar zyn.:
1 Kerft berichtte.
In Engeland wordt van regeerings-
wege een vertegenwoordigend lichaam
gevormdhet lidmaatschap eener
vakvereeniging zal dan echter aan
de politie zijn verboden.
De bolsjewiki ïyden in Zuid-
Rusland een nederlaag.
De Turksche grootvizier zal door
den Raad van Vier worden gehoord.
Brockdorff-Rantzow is naar Keu
len vertrokken in verband met den
toestand in het Rijnland.
De Entente zendt Senegal-negers
om de Tsjecho-Slowaken te helpen.
DemynwerkersstakinginFrank-
ryk is bijgelegd.
Het antwoord van Koltsjak op
de nota der geallieerden maakt een
voorbehoud ten aanzien van de bijeen-
roeping der constituante es de er
kenning der nieuwe Russische staten.
Twaalf, grootendeels ernstige
misdadigers zyn uitgebroken uit de
gevangenis te Bochem en verdwenen,
men vermoedt in de richting der
Nederlandsche grens.
officieel zijn vastgelegd en dat dus
ook de door „Het Volk" zoo vaak hoog
aangeslagen invloed van de socialis
tische leden in het Belgische Kabinet
de officieele uiting van dit heilloos
drijven niet heeft weten te verhin
deren. Niet aan de heeren Van der
Velde c. s., maar aan het rechtsge
voel ten onzen aanzien van den
Raad van Vier, en ongetwijfeld ook
aan de bekwaamheid der Nederland
sche delegatie en met name minister
Van Karnebeek, heeft Nederland het
te danken, dat ons gebied en ons
recht niet zullen worden geschonden.
Ook dit is iets om niet zoo gauw
te vergeten.
Wy zullen dus nu met Belgis gaan
spreken. Of beter: België kan nu
met ons gaan spreken. Over water
wegen, die het mocht willen zien
verbeteren. Over nieuwe, die het
mocht willen aanleggen. Over water
wegen, dan ook zeker, waarop toij
wat aan te merken hebben, zooals
de minister heeft eraan 'herin
nerd op de Belgische Maas. Mis
schien ook over kleine grensrectifi-
caties. Wy zouden althans niet weten
waarom dat niet zou kunnen, wan
neer althans de bewoners van zoo'n
strookje want de wil der bewo
ners moet altijd beslissend zijn
geen bezwaren maken.
En uit de woorden van minister
Van Karnebeek is op te maken dat
die besprekingen onzerzijds zonder
wrok zullen worden gevoerd
danks de bedreiging die uit "het
naburige land opkwam en die thans
terzijde is gesteld."
Want ook daarom is onze Regee
ring van den aanvang af zoo gesteld
geweest op rechtstreeksche bespre
kingen met de Belgische Regeering,
omdat zy terecht inzag dat alleen
op die wijze een atmosfeer van „vrede
en vriendschap" was te scheppen.
Die „vrede en vriendschap" tusschen
de beide volken schijnt voor onze
Regeering zelfs een der allervoor
naamste doeleinden te zyn geweest.
Ook wy gelooven dat wij, ondanks
al het gebeurde, en zonder iets te
vergeten, nu maar veel moeten
geven en op rekening van de oorlogs
psychose moeten schrijven. Vrede en
vriendschap zyn echter uitteraard
tweezydige begrippen. Er zijn twee
partyen voor noodig. En het is nu
zeker wel aan België om te loonen,
dat het óók „vrede en vriendschap'
wil. Want natuuriyk zouden wy
desnoods óók wel kunnen leven
zonder de vriendschap der Belgen.
Al stellen wij, thans geiyk altijd
te voren, prijs op een goede verstand
houding vooral met onze allernaaste
buren.
Met België zoowel als met Duitsch
land.
geval zyn, dat onze concurrenten de
voorkeur zullen hebben op een quan-
tum kolen tegen een prijs, die ver
beneden den marktprijs van vreemde
kolen is, beneden dien van Engel-
sche kolen b.v. en ver beneden dien
van Amerikaansche kolen, de hooge
vracht inbegrepen. Deze laatste
kolen doen meer dan het dubbele
van den door de Dultschers ons be
rekenden prijs van f32.40. De door
de Entente aan de Duitschers opge
drongen prijs van f9.— zal pl.m.
f 11.beneden den kostprys van
Limburgsche kolen zyn.
Zal de Entente met het groote
quantum kolen, dat zy tegen zoo
lagen prys machtig wordt, handel
gaan dry ven, vraagt men zich af.
Zy krijgt meer dan ze zelf gebruiken
kan. Wat zal b.v. België, dat over
rijke kolenmynen beschikt met 8
millioen ton per jaar in eigen land
beginnen
Nederland was voor Duitsche steen
kool een natuurlijk afzetgebied. Tegen
7.6 millioen ton uit Duitschland, wer
den hier voor den oorlog niet meer
dan 1.5 millioen ton Engelsche kolen
geïmporteerd. De ligging van het
Roergebied verklaart dit trouwens.
Opgakliird.
De Hoefijzer-Correspondent van het
„Handelsblad" schryft onder dezen
titel over de Belgische kwestie het
volgende
De Belgische bui is afgedreven. Na
4e mededeelingen die minister Van
Karnebeek in de beide Kamers heeft
gedaan, kan men zeggen dat het
zware onweer, dat allengs in het
Zuiden tegen ons was opgetrokken,
nu van de lucht is. En daarmee is
tevens de eenig mogeiyke atmosfeer
voor onderhandelingen tusschen Bel
gië en Nederland verkregen.
Want we komen nu in het stadium
van de rechtstreeksche onderhande
lingen waarin België al lang had
kunnen verkeeren indien het niette
onzaliger ure gemeend had, ons via
Parys te moeten benaderen. Over de
wijze waarop het dat gedaan heeft,
zullen we nu verder maar zwygen.
We hebben er herhaaldelyk het
onze van gezegd en het is thans,
na de Parysche beslissing, vrywel
histoire ancienne geworden. Want
die beslissing komt feitelijk hierop
neer, dat België, voor de behandeling
van zijn desiderata, rechtstreeks naar
Nederland wordt verwezen. Alleen
wordt, biykelyk voor den vorm, om
België althans uiterfijk zooveel mo
gelijk ter wille te zyn, een internatio
nale commissie ingesteld. Doch deze
commissie mag niets behandelen dat
op eenigerlei wijze, hetzy territoriaal
hetzy door servituten, onze souverei-
niteit zou kunnen raken.
En ten aanzien van de waterwegen
kan se alleen datgene behandelen
waarover de beide staten het reedB
eens zullen zyn geworden. Zoodat
de taak van de commissie in hoofd
zaak eene bloot registreerende schijnt
te zullen zyn en ze alleen in de
tractaatswyzigingen, die een nood-
zakeiyk gevolg zullen zijn der ophef
fing van België's neutraliteit, eenig
initiatief zou kunnen nemen dat
echter wel overbodig wezen zal.
By dezen voor ons hoogst bevre
digenden stand van zaken komen
we dus, gelijk gezegd, nu maarniet
weder terug op de handelwijze van
België jegens ons en op de aanran
ding van onze souvereiniteit en zelfs
van ons grondgebied, die het heeft
beoogd. Wy willen daarmee niet
zeggen, dat een en ander nu opeens
uit ons geheugen zal zyn wegge-
wiacht. Thans constateeren wy echter
slechts, dat deze bedoelingen (zie
vooral ook de twee prealabele vragen,
die miniBter Htjmans beeft gesteld)
Er volgen replieken.
Hierbij legt Minister Alting
de verklaring af, dat aan officieren
met lage pensioenen meer duurte-
toeslag zal worden gegeven dan aan
officieren met hoogere pensioenen.
Minister Byieveld verklaart iets
dergeiyk8.
De heer Van Rappard trekt
zyn motie in.
De motie-De Zeeuw wordt zonder
stemming aangenomen, evenals
de motie-Wyk.
De motie der commissie van rap
porteurs (geen duurte-toeslag voor
hen die meer dan f 3000 aan pensioen,
wachtgeld en andere inkomsten ge
nieten) wordt met 39 tegen 25 stem
men aangenomen.
De motie-Ketelaar (verhooging van
de pensioengrens tot f 3000) wordt
zonder hoofdeiyke stemming aan
genomen.
Op aanvoer van Engelsche kolen
behoeft ook niet gerekend te worden.
Men zal in Engeland reeds moeite
genoeg hebben om voor zichzelf te
zorgen. In het Engelsche Lagerhuis,
waar deze kwestie ter sprake kwam
werd althans van regeeringszljde
verklaard, dat men de hoop koes
terde, dat geen vreemde kolen be
hoefden te worden ingevoerd, indien
tenminste het besef van den tegen-
woordigen toestand de mynwerkers
er toe bracht afdoende voor een ver
betering der Britsche kolenproductie
te zorgen.
8EMENBD NIEUWS.
0* kolanvoorilening >an
Nederland en het Vradaivardrig
Verschillende bepalingen van het
vredesverdrag zullen, indien het al
thans niet gewyzigd wordt sterk
hun invloed doen gelden op de
nomische positie van Nederland.
Een van de bepalingen die hierop
van zeer grooten invloed zal zyn is
ongetwyfeld die betreffende de Duit
sche steenkolenmynen. Aan de hand
van verschillende aan statistieken
otatleende cyfers, wordt dit door de
N. Rott. Cf aangetoond. Aan de
beschouwing hierover ontleenen wy
het volgende:
In 1913 bedroeg de Duitsche kolen-
produotie 191.500.000 ton. Daarby
kwam een invoer van 11.000.000 ton.
Totaal ter beschikking202.500.000ton
De productie zal door de uitschake
ling of het definitieve verlies van het
Saarbekken en Opper-Silezië vermin
derd worden met ,60.800.000 ton.
Neemt men aan. dat hiervan weer
8.000.000 ton zal worden geïmpor
teerd, dan is het nettoverlies op de
twee genoemde gebieden 62.800.000
ton. De invoer van 11.000.000 ton
zal zeer waarschynlyk komen te
vervallen. Bovendien wordt op een
mindere productie gerekend, tenge
volge van verschillende omstandig
heden, van 48.000,000 ton. Jaariyk-
sche schatting aan de drie Entente-
landen en Luxemburg gedurende de
eerste vyf jaren pl.m. 44.00Q.00Q ton.
Maakt een totaal van pl.m. 160.000.000
ton, welke minder ter beschikking
van Duitschland zullen zyn. Rest
62.000.000 ton voor eigen verbruik.
Alleen voor huisbrand, spoorwegen
en andere transportmiddelen, inrich
tingen van openbaar nut, zullen,
rekening houdende met de vermin
derde bevolking, 46.000.000 ton noo
dig zyn. gr zouden dus slechts
6000.000 ton overbiyven voor 0e
industrie, terwyl deze in 1913
93.000.000 ton verbruikte.
Het is mogelyk, dat deze van
Dyitscbe zyde genoemde cyjfers den
toestand te duister yoorstellen. De
productie zou kunnen worden opge
voerd (kwestie van meer arbeiders
woningen), de behoefte van de En
tente zou kunnen biyken niet zoo
groot te zyn, of de import van de
voormalige Duitsche gebieden zou
boven het geraamde bedrag kunnen
stygen, dat er voor de neutralen
wat over zal schieten, is niet waar
schynlyk.
Bovendien moeten de aan de Entente
te leveren kolen afgestaan worden
tegen een prys gelyk aan dien de
Duitschers vry-my'n zelf betalen. Deze
prys, die voor de levering in Duitsch
land wordt vastgesteld, bedraagt op
het oogenblik Mk. 50 per ton, terwyi
Nederland Mk. 180 betaalt. In Neder
landsche munt omgerekend by
tegenwoordige valuta -f9.—
en f 32.40 (de koers van de Mark op
18 gerekend).
Het gevolg daarvan zal in elk
TWEEDE KAMER.
Zitting van Yrydag 6 Juni.
Duurtitoulagen voor rljks-ambtonarcn.
De motie-Ter Laan (een minimum
vau f 390 voor gehuwden en f
voor ongehuwden) wordt met 43 tegen
37 stemmen verworpen.
De motie-Dresselhuys (behalve de
twee voorschotten, waartoe de minis
ter besloten heeft, nog een derde
voorschot van f 100 voor gehuwden
en f75 voor ongehuwden) wordt met
43 tegen 37stemmen verworpen,
De betrokken wetsont
werpen worden zonder
hoofdeiyke stemming aan
genomen.
Hierop worden weer nieuwe duurte-
toeslagontwerpen behandeld, n.1. dat
betreffende duurtetoeslag op pensi
oenen en wachtgelden en op weduwen-
pensioen voor de zeemacht. Tegelijk
hiermee worden verschillende vroeger
ingediende moties behandeld, n.1. de
motie-Wyk, betreffende de pensioenen
voor weduwen en weezen van mili
tairen van land- en zeemacht, en
de motie-Van Rappard betreffende
verhooging van de pensioenen van
officieren van zee- en landmacht en
van het wapen der maréchaussee.
De heer Ketelaar dient daarby
een motie in, om het maximum pen
sioen, waarvoor byslaggegeven wordt,
te stellen op f 3000 voor gehuwden
en f 2000 voor ongehuwden. Het
ontwerpbepaalt'resp. f 200 J en f 1200.
De heer De Zeeuw verdedigt voorts
zyn motie, waarin de regeering wordt
uitgenoodigd om voorstellen in te
dienen tot verhooging van alle pen
sioenen of wachtgelden, en de heer
W y k licht zyn motie toe, om spe
ciaal de pensioenen van weduwen
en weezen van militairen van land
en zeemacht te verhoogen.
Hierna ontstaat een nieuwe motie.
De heer Kooien dient haar in,
namens de commissie van rappor
teurs. zy wil de duurte-toeslag alleen
geven aan hen, die hem noodig
hebben, en wel aan hen, die hoogstens
een totaal inkomen genieten van
f 3000, aan pensioenen of wachtgelden
en andere inkomsten. De regeering
had dit oorspronkelyk ook voorge
steld,doch om administratieve redenen
geschrapt- De commissie van rap
porteurs wil de bepaling weer op
nemen, teneinde te voorkomen, dat
personen met hsoge pensioenen toe
slag zullen ontvangen.
Minister De Vries beant
woordt hen. Hy houdt een beschou
wing over de verschillende wenschen,
in het debat geuit. Hy is niet bereid,
om alle gepensionneerden gemeente
ambtenaren ook een ryts-duurte-
toeslag te geven. Als het pensioen
is uitgesteld loon (wat spr. toegeeft)
dan moet degeen, die het loon en
het pensioen gaf, ook toeslag geven,
in casu dus de gemeente. Wat de
uitbreiding van de pensioengrens
betreft tot f 3000, de beslissing daar
omtrent, laat spreker aan de Kamer.
Deze moet zelf maar weten, of zy
over de flnancieele bezwaren wil
heenstappen. De weduwnaars met
een gezin zullen met gehuwden
worden gelijkgesteld. Tegen een
hoogeren byslag heeft hy ernstig
bezwaar. Hij ontraadt ernstig uitbrei
ding van de pensioen-grens en ver
hooging van den toeslag, maar laat
de beslissing aan de Kamer, evenals
over de motie der commissie van
rapporteurs. De motie-Wyk heeft
sprekers instemming. Tegen de motie-
De Zeeuw heeft hij redactie-bezwaren,
al staat hy tegen den hoofdinhoud
niet onsympathiek. Als de waarde
daling van het geld blyvend is, zul
len ook de pensioenen en wachtgel
den verhoogd moeten worden; wan
neer de motie dit wil uitspreken,
kan spreker er zich mee vereenigen.
Minister Alting von Geu-
sau vindt de motie-Van Rappard
heel sympathiek, maar hij kan er
zich niet by neerleggen. Binnen
kort krijgen we nieuwe pensioen
wetten. Voor de militairen kan geen
andere regeling worden getroffen
dan voor de burgerlijke ambtenaren.
Zoolang het noodig is, kunnen er
duurtebljslagen worden verleend aan
militaire gepensionneerden, maar tot
een bepaalde pensioen-verhooging
kan hy niet meewerken.
Hierna wyzigt de heer De Zeeuw
zijn motie in dien zin, dat zy de
wenscheiykheid van een algemeene
verhooging van pensioenen en wacht
gelden uitspreekt, wanneer de waarde
daling aanhoudt.
Onder da tram.
Gistermiddag is een luitenant der
artillerie uit Delft, op een motorfiets
gezeten, naby Roode Hek te Schie
dam met de stoomtram in aanraking
gekomen, waardoor hy viel. Met een
schedelbreuk is hij in een nabyzyn-
den politiepost opgenomen, waar h(j
kort daarna overleed.
Em huwalljk i> da lucht.
Naar in buitenlandsche bladen wr-
meld wordt, heeft te Housten in
Texas of liever boven die phats
de eerste huwelyksvoltrekkög in
lucht plaats gevonden. Val den
janen grond sloegen iO.OOO
menschen nauwlettend gade, <vat er
200 vt. boven hun hoofd gfieurde.
Het huwelyk werd geslote; in een
reusachtige Handley-Pagfbom-uit-
werper, waarin zich 12 personen
bevanden. De verheven jachtigheid
werd geleid door predikst Rees en
het jonge paar bestond i* luit. Meade
en mej. Maijorie DnmrfL
Kraataipi'tr
liplaats van Mkpapiar.
Een door eene Amsterdamscke
firma naar IJmuid^ verzonden aan-
geteekend schry've bleek by opening
slechts krantenppinr te bevatten in
plaats van dertig djetten van duizend
gulden, welke olgens opgave den
inhoud zouden dtmaken.
IMÊZONOEH.
Geacte Redactie.
In de Heldersche Courant" van
3 Juni j.1 plaatste de heer Staalman
een stuk tot verwes-, waarvan de
zakelyke inhoud in omgekeerde ver
houding staat tot delengte.
Naar aanleiding hiirvan wenschte
ik nog het volgende te plaatsen.
Allereerst een woffd tot ophelde
ring van een „afscluweiyk mis ver
stald."
Ite heer St. verwy tny onfatsoenlyke
vcor hem beleedigede uitdrukkingen
te hebben gebezld. Dit is ten
enenmale onjuii. Elk normaal
denkend mensch d myn stukje heeft
gelezen zal het ztr correct vinden.
Alleen het teere idelfik gevoel van
den heer St. disteert er iets onfat
soenlijks uit.
Als hy zich dubeleedigd gevoelt
dan ligt de schuliby hem zelf.
Dit verwyt aaaard ik dus niet.
Overigens behoe) de heer St. niet
als zedemeester \>r anderen op te
treden, want hy 'lf is niet gewoon
wanneer hy in oord «f geschrift
zyn tegenatanderbestrydt een blad
voor den mond I nemen. Laten wy
dus daarover zwyin en nietonnoodig
stof «pjagen.
Verder verwjjte heer Stmydat
ik hej; door hem gprokene bekritiseer
uit een courantiverslag. Dit is op
zichzelf geen fo, want men neemt
niet by voorbaaaan dat een verslag
onjuist is. Alsle heer St. gezegd
heeft dat er ar een meer econo
mische dryfkcht uitgezien had
moeten wordean maakt daarby een
vergelyking m het motorenbedryf
der Rykswerf, in versterkt hy zijn
betoog geensas. Hy vergelijkt
daarby ongeiy'oortige dingen die
dus niet met lkaar te vergelyken
zyn.
Wat toch ioet geval.
Toen wegen uitbreiding der elec-
trische installas van de Rykswerf een
vervanging debestaande verouderde
gelykstroomcdrale met stoombedrijf
noodzakelijk as, koos men hiervoor
het moderne aaistroomsysteem dat
in staat was en grooter gebied van
stroom te vazien en als drijfkracht
Dieselmotore De Dieselmotor was
juist uit he stadium van proefne
mingen in dader practyk overgegaai
en had bewien, tenminste voor he'
stationair Wrijf, een bedryfzeker
en economih werkende motor t
zyn. Reedi meerdere electriscb
centrales vi gemiddelde capacite,
werkten m< Dieselmotoren, o.a. di
van de maschappy „De Schelde" t
Vlissingen aar de bedryfetoestandei
ongeveer «zelfde zijn als op d*
Rykswerf. fqor installatie met be
trekkelyk pring vermogen, zoo ali
by onze uterleiding, is de Diesel
motor miner geschikt, en men za
ze byna itsluitend by betrekkeiyi
groote vemogens toegepast vinden
Voor zer groote vermogens zooal
benoodigddjn voor het opwekken vaj
hooggesponen draaistroom in d
provinciae centrales is n.1. weer ee
speciaal type machine noodig, d
turbo-altrnator. Men ziet, een en c'
zelfde *achine is maar nipt over
te gebriken. Het is niet zoo'n ee
voudigf zaak de drijfkracht van ei
ondernming te bepalen. Alleri
omstaidigheden dienen in aanmerkg
te wollen genomen en, om instit
te zyi het vraagstuk in zyn voln
omvag te overzien is geen gerüe
techmche kennis noodig.
Hoe is het nu met de waterleidi;?
Reeds voor den oorlog bestonèr
een gtede, economisch werkend«a
bedrD'zekere gasmotoren-instaliie.
Tengevolge der abnormale k<n-
prijzei werden de bedrijfsonkoen
zoo hwg dat er 18% minder vist
werd gemaakt. Gaat het maaran
om dieet een andere dqjfkrachoe
te pasten Als dit met geringe kien
kon ^schieden was er welieta>or
te zeggen. Het wyzigen der beyf-
krach: beteekent echter het boren
van aen geheel nieuwe instafie,
want de bestaande moet a werking
blyven om de gemeente;an water
te voorzien. Terwille van jn geringe
winst verhooging zou d rekening
belast worden met enorc bedragen
voor afschryving, rente i aflossing
der geleende kapitalen edat terwijl
de bestaande installat nog niet
afgeschreven was.
Een zodanig beleid sou op zijn
minst roekeloos te noeen zyn.
Als er sprake is vi een meer
economische dryfkracl dan komt
in de naaste toekom alleen de
electriflcatie in aanmeing waarbij
dan nog een deel d bestaande
installatie als reserve j eventueele
bedrijfsstoringen dien behouden te
blyven. Dit houdt echt verband met
de algeheele electriatie der ge
meente. Hoewel ik i my'n vorig
stukje de kwestie vaaet winstcijfer
niet heb aangeroerd adat ik dit niet
van overwegend belg acht, wil ik
den heer St. terwilleyn en er ook
het myne van zegge
De heer SL staartich blind op de
cyfers; de oorzaak n het verschil
heeft voor hem geewaarde, is maar
bijzaak. Er is mier winst, dus
concludeert hy hebeleid is slecht.
Dit is nu wel een b^je lichtvaardig.
Op zich zelf is een ger winst nog
geen teeken van slat beheer. Het
is zelfe heel goed Dgelyk dat een
lager winstcyfer h< gevolg is van
geed beheer. Ondeiel eens dat de
Gemeente het telefoojedryf overnam.
Daar valt nog aardiwat aan op te
knappen, zoodat vmoedelijk een
lagere winst zou (maakt worden.
Gaat het dan aanom van slecht
beheer te spreken. BaeerSt. gedraagt
zich net als een aandeelhouder
van een particuliermaatschappy die
het beheer der oierneming alleen
beoordeelt naar grootte van het
dividend dat hy i zak krygt.
De heer St. klagt ach en wee over
de belastingbetale, die nu de min
dere winst op maten brengen.
Dit geeft my anleiding om even
myn standpunt ta opzichte der ge
meentelijke bedrfspolitiek bloot te
leggen. Dit stanpunt is dat de ge
meentebedrijven in de eerste plaats
dienen om de fcwoners van goede
en goedkoope piducten te voorzien.
Daarbij dienen e loonen en verdere
arbeidsvoorwaaien van het personeel
in overeensteiming te zyn met de
algemeen geldede in soortgeiyke be-
dryven en zelfs et particuliere bedrijf
ten voorbeeld t zyn. Er dient zooveel
afgeschreven t worden als met de
werkeiyke wardevermindering en
levensduur in overeenstemming is.
Het aflossingsbdrag wordt zoodanig
bepaald dat bt geheele kapitaal is
afgelast als venieuwing noodzakelijk
is. Als aan des voorwaarden voldaan
kan worden ii een lagere winst niet
zoo verschrikeeiyk.
Iets andeis is het wanneer men
zooals de heer St., de Gemeentebe-
dry ven alB bron van inkomsten voor
de gemeente beschouwt. Van mijn
politiek standpunt heb ik er dit op
tegen dat bierdoor een soort belasting
op het verbruik wordt gelegd die
evenals alle indirecte belastingen
onbiliyk is wyi zy niet naar draag
kracht wordt geheven. Bovendien
geeft het vastkoppelen van het finan
cieel beheer der bedrijven aan het
gemeentebudget aanleiding tot allerlei
ongewenschte toestanden z. a. druk
ken der loonen, onvoldoende af
schryving enz.
Hoewel het het de plicht van iedere
werkman in gemeentedienst is, het
bedrijf waarin hy werkzaam is tot
bloei te brengen en ik den heer St.
gaarne beloof het myne daartoe bij
te dragen, moet ik hem de illusie
ontnemen dat het winstcyfer weer
spoedig op 50 gebracht wordt. Er
is n.1. een actie aanhangig tot ver
hooging der loonen om deze meer
in overeenstemming te brengen met
de hooge pryzen der noodzakelijke
levensbehoeften en het spyt my zelfs
dat de heer St. thans geen lid van
den Raad is dan kon hy zijn liefde
voor den werkman toonen door daden.
Om geen misverstand te wekken,
zy nog even medegedeeld, dat ik dit
stuk eigenhandig heb geschrevenen
dus volgens den heer S. bfijk geef
van eenige ontwikkeling. Ik heb wat
dat betreft een goede leerschool door-
loopen, n.1. de vakorganisatie.
H. S. Petebs.
SPORT.
Voetbal.
Zondag a. s. gaat H.V.V. I naav
Texel en speelt daar tegen Sportclub I.
H.V.V. I. komt uit met:
MolQa
Bak Ditnaax
SaldwbMk Ulpkta Bof
V. d. B«rk Kroaat» Valkanburg Botio Wal
2e Pinh&terdag.
Concordia - Victoria.
Concordia II—H.V.V.
Concordia III-v. Spejjk.
CORRESPONDENTIE.
Wegens plaatsgebrek moest eeu
ingezonden stuk tot het volgend
nummer blyven liggen.
UIT DEN OMTREK.
T$xtl, 4 Juni.
Malkprijzan.
Slechts 3, dagen heeft men hier
12 cent voor een melk behoeven
te betalen. Thans hebben de siyters
den prys weer gebracht op 15 cent.
Mevrouw M. qit den Haag, hier
verblyf houdende, had verloren een
parelsnoer. Belooqing voor den vinder
f 250.—. Dit werd bij bekkenslag
bekend gemaakt.
Ijverig zoeken volgde, zelfs met
een politiehond. Doch niemand ont
ving genoemde som, want de
dame vond het kostbare snoer in
haar taschje.
Taxal, 6 Juni.
Aan de belangstellenden werd
gisteren by bekkenslag kennis ge
geven, dat 't verloren parelsnoer
terecht was. Naar verluidt, zou 't hals
sieraad tusschen de kleeding der
bewuste dame, die 't heette te hebben
verloren, zyn teruggevonden.
Voor den zeedyk te Oudeschild is
men begonnen, met 't plompen va*
