HELDERSCHECOURANT
Eerste Blad.
NO. 6114
ZATERDAG 12 JULI 1610
47e JAARGANG
BMaotftur- iWjRWü C. PB Jr-, veteer
Oplaag 7000
Afcoïmemsr.te-jörSj® j in *5e e i 1,15. i?«r pofef I ï.40, BnltftnliDüd f 2.40.
®x. 3 - Advertentlën per yegel 171/, ot.
Erfpacht of verkoop.
H
In het jaar 1908 is van de hand
van den toennialigen directeur van v ,.u
het Centraal Bureau voor Sociale: verlenging daarvan zoowel in het
een huis, en dus heeft Jn dat geval
waai-devernietiging plaats. Ver
goedt by het einde van het recht
de gemeente-de waarde van den op
stal (maar ook niet meer dan dat),
dan heeft slechts eigendomsover
gang plaats en. is nuttelooze waar-
devernietiging voorkomen.
Bepalingen nopens herziening
van den canon zijn bij een regeling
in dezen geest niet noodig, immers
blijkt bjj het einde van het recht
Adviezen, Mr. D. Hudig Jr., een
werkje verschenen: „Uitgifte van:
Gemeentegronden in Erfpacht",
dat een volledig en objectief over
zicht bevatte van de tot dat tijdstip
tot stand gekomen erfpachtsrege
lingen.
Ofschoon iemand, die het erf-
paehts'vraagstuk grondig bestudee-
ron wil, ook thans nog niet verzui
men mag van dit boekje kennis te:
nemen, heeft het uit den aard deri
zaak door de sedert tot stand ge
komen regelingen een goed deel
van zijn waarde verloren.
Kon men na bestudeering van
Mr. Hudigs studie wellicht nog niet
onvoorwaardelijk ten gunste van
de erfpacht besluiten, de latere re
gelingen hebben de destijds nog
bestaande bezwaren voor een groot
deel uit den weg geruimd.
Amsterdam is op dit gebied,
evenals zoo dikwijls, waar het gold
in het bestuur der gemeenten nieu
we denkbeelden tot verwezenlij
king te brengen, voorgegaan.
Bij een herziening der erfpachts-
voorwaarden, waarvan de voorbe
reiding zeer geruimen tijd in be
slag genomen heeft, zijn in 1012
twee nieuwigheden ingevoerd,
waardoor de belangen van gemeen
te en erfpachters veel meer met
elkaar in overeenstemming zijn ge
bracht dan te voren.
In plaats van de erf^achtsuitgifte
voor 75 jaren is toen gekomen de
erfpachtsuitgifte voor onbepaalden
tijd; in plaats-van de uitgifte tegen:
een vasten canon, die tijdens den
duur van het recht niet verandert,
de periodieke herziening van den
canon (in den regel na 75 jaar.)
Doordat het recht voor onbepaal
den tijd verleend wordt, krijgt de.
positie van den erfpachter nog
grooter vastheid dan zij te voren
al had door de periodieke herzie
ning van den canon krijgt de ge
meente haar deel van de eventu^
eele waardevermeerdering van
den grond. De uitgifte voor onbe
paalden tijd belet toeh -niet, -dat de
gemeente, wanneer zij over den in
erfpacht, uitgegeven grond weder
de beschikking behoeft, dezen aan
de pacht kan onttrekken.
Het recht der gemeente om de
erfpachv-te doen eindigen, zoowel
waai* het geldt een werk van naar
het oordeel van den Raad klaarblij
kelijk openbaar nut als in het be
lang van stadsverbetering en
volkshuisvesting wordt in de voor
waarden uitdrukkelijk erkend.
Daardoor wordt trouwens de posi
tie van den erfpachter niet minder
vast dan die van den eigenaar. Ook
den eigenaar kan in die en in an
dere gevallen, wanneer het alge
meen belang daardoor wordt ge
baat, zijn recht ontnomen worden.
Dat geschiedt dan echter langs den
moeilijken en omslachtigen weg
der onteigening, dus veelal met be
trekkelijk hooge kosten en dikwijls
met het resultaat, dat de onteige
nende partij een te hooge schade
loosstelling betalen moet.
Ook aan don erfpaohter wordt bij
feusschentijdsche beëindiging van
zijn recht volledige schadevergoe
ding toegekend. Dat tot opzegging
van erfpachten op groote schaal
gemakkelijker zal worden overger
gaan dan tot onteigening behoeft
bij de bestaande inrichting en wijze
van werken der gemeenten niet te.
worden gevreesd,. Het is trouwens
niet te verwachten, dat bij een doel
matige stadsaanleg en -uitbreiding
in afzienbaren tijd ooit beëindiging
van erfpacht noodig zal zijn van
overeenkomstigen omvang als de
onteigeningen ter verkrijging van
betere verkeerstoestanden in het
hart onzer groote steden, in het
bijzonder Rotterdam en den Haag.
Het bezwaar, dat men te Amster
dam heeft trachten -te ondervangen
door uitgifte in erfpacht voor onbe
paalden tijd, wordt voor een groot
deel ook weggenomen, indien wordt
bepaald, dat bij het einde van het
erfpachtsreoht aan den erfpachter
volledige schadevergoeding wordt
gegeven voor den opstal, die zich
op den grond bevindt.
Uit een oogpunt van gemeentelijk
beheer heeft deze regeling het
groote voordeel, dat de bestuurders
van thans hun opvolgers van over
75 of 100 jaar in geen enkel opzicht
binden. Gegronde bedenkingen van
financieelen aard schijnen daar ook
niet tegen te kunnen worden inge
bracht. Indien slechts, door zorg
vuldige. regeling der taxatie voor
komen wordt, dat de gemeente
meer betaalt dan de werkelijke
wamde is van hetgeen zij verkrijgt,
bestaat er geen onkel bezwaar te
gen, dat zij aan den erfpachter
zoo omtrent vernieuwing van het
recht geen overeenstemming wordt
gekregen betaalt, wat zij ver
werft. Voor zooverre de op den erf
pachtgrond gestichte gebouwen bij
het einde van het reoht werkelijk
nog eenige waarde van beteekenis
hebben, heeft deze regeling boven
die van het burgerlijk wetboek ook
het voordeel, dat zij vernietiging
van waarde voorkomt.
Staat op den erfpachtsgrond een
huis, en is de regeling geheel vol
gens het burgerlijk wetboek ge
troffen, dan zal, als men geen
schikking treft, de erfpachter bij
het einde van zijn recht dat huis
wel sloopen. Hij behoudt dan ten
minste de afbraak, terwijl hij an
ders alles mist. Maar een huis is
meer waard dan de afbraak van reikt.
belang van de gemeente als van
den erfpachter te zijn, dan zullen
dezen daaromtrent en dus ook om
trent eventueele verhooging van
den canon, wel tot overeenstem
ming geraken.
Een bezwaar tegen het erfpachts-
stelscl, dat wij hierboven niet uit
drukkelijk noemden, omdat het af
zonderlijke bespreking eischt, is
bet volgende.
Zal de exploitatie van gronden
als terreinen voor woningbouw sla
gen, dan moet liet den bouwers mo-
gelijk zijn om op niet te bezwaren
de voorwaarden een deel van de
bouwsom onder hypothecair ver
band te leenen.
Over het algemeen wordt door
,de hypotheekbanken in de behoef
te aan hypothecair crediet voldoen
de voorzien. In den regel verleenen
ueljter de banken niet, of slechts
«ongaarne en onder bezwarende
.voorwaarden, hypotheek op huizen,
-gebouwd op door den stichter in
terfpacht' verkregen grond.
Kan derhalve dit bezwaar niet
•afdoende worden ondervangen, dan
is erfpachtsuitgifte als stelsel
ibftj voor woningbouw bestemde j
gronden praktisch niet mogelijk.
De oplossing der moeilijkheid
mioet afdoende zijn.
Maar daarom ligt zij ook voor de
"band:
de gemeente zelve moet hypo
theek verschaffen.
Den Haag heeft dezen stap ge
daan en een gemeentelijke hypo
theekbank opgericht.
Dit was voor den Haag met een
zoo groot grondbedrijf en waar op
zoo ruime schaal gebouwd moet
worden, de aangewezen oplossing.
Ook de.gemeente Tilburg heeft,
meenen wij, enkele jaren geleden
tot oprichting van een gemeente
lijke hypotheekbank besloten. Of
•'act besluit tijdeus de oorlogsjaren
ook tot uitvoering is gebracht, is
ons onbekend.
Maar moet nu elke gemeente van
30, 40, 50 duizend zielen, die erf
pacht boven verkoop kiest, een
hypotheekbank oprichten? Wij ge-
looven het niet; en wij zouden op
richting van een zoo groot getal
kleine banken niet wenschelijk
achten ook.
In de eerste plaats echter zouden
de gemeenten kunnen trachten om
te zamen, b.v. door tusschenkomst
van de Vereeniging van Nederland-
sahe Gemeenten, tot oprichting van
een over het geheele tand werken
de gemeentelijke hypotheekbank
te lcomeai. Maar zoolang een der
gelijke bank er niet is, bestaat er
geen enkel bezwaar tegen, dat de
gemeenten, die daaraan behoefte
hebben, eenvoudig in een verorde
ning de regelen vastleggen, vol
gens welke ten behoeve van huizen
te stichten op in erfpacht uitgege
ven gronden door de gemeente
hypotheek zal worden verleend.
Voor een gemeente als de onze,
«war de aanbouw van andere dan
wpekwoningen, die in de toekomst
voor het overgroote deel wel met
rykssteun krachtens de woningwet
zullen worden gebouwd, over eei\
aantal jaren allicht niet meer dan
eenige honderdtallen zal zijn, lijkt
ons dit de bij uitstek aangewezen
weg.
Uit een financieel oogpunt be
hoeft daartegen geen bezwaar tc
bestaan. De gemeente kan de door
haar geleende gelden, de rente met
een onderdeel van een verhoogd
voor niet te vermijden kosten onder
eerste hypothecair verband weder
uitleenen. Als zij zich er slechts van
verzekert, dat, als bij aflossing
van een leening de rentevoet der
dan nog loopende uit die leening
verstrekte hypotheken met den ren
tevoet der nieuwe leening in over
eenstemming kan worden gebracht,
loopt zij hoegenaamd geen risico.
Een voordeel voor de bouwers
zou zijn, dat niet, wanneer zooals
in het laatst van het vorig jaar,
liquidatie van de marine gevreesd
(of gehoopt) werd, de rentevoet
onmiddellijk omhoog gaan zou.
Eén risico loopt de gemeente,
maar dat risico loopt zij bij alles,
wat zij doet. Het risico n.1.. dat
Helder een doode stad, een tweede
Veere of Arnemuiden wonden zal.
Dan gaan alle waarden achteruit,
dan z\jn alle bedrijven en diensten
te groot voor de behoefte van het
oogenblik, <lan is alles verkeerd.
Het beste middel om te verkrij
gen, dat deze toestand werkelijk
intreedt, is, dat men in de komst
ervan gelooft.
Het meest afdoende middel om
die komst te verhinderen, is het
geloof van de burgerij in de toe
komst van haar stad.
Waarom is Amersfoort, wij
noemden het in dit artikel reed?
eenmaal, de laatste jaren zoo prach
tig vooruitgegaan, een voorbeeld,
voor bijna alle gemeenten van de
zelfde grootte?
Door zijn gunstige ligging?
Die ligging was precies even
gunstig, toen het den Amersfoort-
scben berg voor-een appel en een
ei verkocht om een paar straten te
vernieuwen (liet betrof een bedrag
van plm. 40.0001).
Maar Amersfoort is vooruitge
gaan, omdat daar een geest van
zelfvertrouwen, aanpakken en
doorzetten is ontwaakt. Daarmee
wordt wat men zich voorstelt be-
Helder is geen Amersfoort. Wij
zitten opgesloten in de verdedi
gingslinie, wij hebben geen natuur
schoon, geen achterland, de scheep
vaart is weg
De vooruitgang van Helder zal
beginnen al gaat het ook niet
in Amersfoortsehe vaart van
het oogenblik, dat men niet meer
op wat de stad m i s-t alle denkén
concentreert, maar zijn aandacht
wijdt aan hetgeen men w i 1, aan
hetgeen men moet bereiken in de
toekomst.
Als dan burgerij en bestuur één
lijn trekken, en als men volhoudt,
jaren zoo het zijn moet, dan komt
men er ook.
De gemeentepolitiek moet ge
richt zijn, in ieder onderdeel, op
een betere toekomst. Voor die toe
komst moet men de grondslagen
leggen bij het geheele beheer: bij
grond- en woningpolitick vóór alles.
BUITENLAND.
De vrede met Oostenrijk.
Aan de Oostenrijksche delegatie
werden drie nota's overhandigd,
waarvan de een in zeer verzoenen
den geest gesteld, verzekert dat de
geallieerden nooit de bedoeling
hebben gehad Oostenrijk voor lan
gen tijd uit den Volkenbond uit te
sluiten en dat zij hopen ten spoe
digste de poort te kunnen openen
voor alle volken die verdienen dat
men hun vertrouwt wat de nako
ming hunner verplichtingen be
treft. Ze zijn van meening, dat Oos
tenrijk zal kunnen worden toege
laten onmiddellijk na de ratificatie.
Een andere nota herstelt de fout
begaan door den Raad van Vier,
door een clausule op te nemen,
waarin de confiscatie van allen
Qostenrijkschen privaateigendom
in den vreemde in uitzicht werd
gesteld.
Thans wordt gestipuleerd dat
Oostenrijksche goederen üi landen
die vroeger deel van de monarchie;
hebben uitgemaakt aan de- confis-
sptie zullen worden onttrokken,
waaruit het verlangen der gealli
eerden blijkt K>m het bestaan van
Oostenrijk te verzekeren, een ver
langen dat eveneens blijkt uit de
financieele clausules, handelende
over de verdeeling der schulden.
Men rekent er op morgen aan
Oostenrijk den volledigen tekst der
voorwaarden der geallieerden tc
kunnen overhandigen.
De derde nota der geallieerden
aan de Oostenrijksche delegatie
aangeboden, verzekert den Oosten-
ykschen ambtenaren in Zuid-
Amerika alle faciliteiten voor hun
repatrieering.
Wilson over het vredesverdrag.
In een interview heeft Wilson
gezegd, dat hij dacht dat de Ame-
rikaansche soldaten aan den Rijn
zouden moeten blijven tot Duitsch-
land al het oorlogstuig heeft uit
geleverd, waartoe het door het vre
desverdrag wordt verplicht. Hij
deelde mee, dat de overeenkomst
nopens den volkenbond in al de
redesverdragen zal worden opge
nomen. De geassocieerde landen
zouden den handel met Duitscli-
lqnd zoo spoedig mogelijk hervat
ten om het dat land mogelijk te
maken zich te herstellen.
Wilson zei verder nog, dat het
werk der vredesconferentie in zijn
geHael genomen overeenkomt met
de grondbeginselen, die als grond
slag voor den vrede zijn aangeno
men, en dat de onvermijdelijks
compromisen, nergens een der
hoofdbeginselen in wezen aantas
ten.
HET VREDESVERDRAG.
De ratificatie van het vredes
verdrag.
Berlijn, 10 Juli. Gevolg gevend
aan het besluit der Nationale Ver
gadering, heeft de rijkspresident
gisteravond om acht uur het vre
desverdrag bekrachtigd. Kort
daarop is de desbetreffende oor
konde met een koerier naar Ver-
sailles afgezonden.
De lijst der uit te leveren nersonen.
Wolff seint nog eenige namen,
ter aanvulling van de door eenige
bladen gepubliceerd© lijst van per
sonen, die aan de Entente moeten
worden uitgeleverd: hertog Al-
brecht van Wurtembi<- (bloed
bad aan de Somme en in Yperen,
slachtingen m Namen); generaal -
majoor Stenger, die den 26en
Augustus 1914 een legerbevel
heeft uitgevaardigd, waarin werd
verordend dat er van dien dag af
geen gevangenen meer mochten
worden gemaakt; generaal Von
Ostrowslcy (de plunderingen van
Deinze en het doodschieten van
103 burgers); generaal Von Tesny
(het doodschieten van 111 inwo
ners van Orleans).
Het Parijsche „Journal" bevat
o.a. nog deze namen Baron von
der Lancken, hoofd van het Duit-
sche politiek departement in Bel
gië, betrokken bij de terechtstel
ling van mej. Cavell en kapitein
Fryatt; de duikbootkapitein von
Forstner, wegens het tot zinken
brengen van hospitaalschepen; ma
joor van Biilow, wegens de ver
woesting van Aerschot; generaal
Olsen von Cassel, luitenant Rude-
ger, majoor von Goertz en de ge
broeders Niemeyer resp. hoofden
der gevangenkamp mi van Doberitz
Rulileben, Maagdenburg. Holzmin-
den en Clausthal, wegens mishan
deling van krijgsgevangenen der
geallieerden.
Het vredesverdrag bjj den Ameri-
kaanschen Senaat.
Wilson heeft het vredesverdrag
bij den Senaat ingediend. De gelei
brief is bijna geheel gewijd aan
den volkenbond, waarvan de presi
dent zegt, dat liet geen instituut is,
dat beoogt het oude onrecht in een
nieuw vredesverdrag vast te leg
gen, maar dat het de hoop der
menschheid uitmaakt en in de
praetijk noodzakelijk zal blijken
voor de handhaving van de nieuwe
orde, die de samenstellers van het
verdrag voorstellen de wereld op
te leggen.
DUITSCHLAND.
Relletjes te Hannover.
In Hannover is het nog steeds
niet rustig. Woensda<*nacht wer
den bij een schietpartij twee perso
nen gedood en vier gewond. Het
totaal aantal slachfoffers bedraagt
thans: vijf dooden en zeven ge
wonden.
Drie communisten werden gear
resteerd bij nachtelijke pogingen
tot plunderen.
Den hoofdleider, Gottberg. ge
lukte het te ontvluchten.
De gewezen Kroonprins.
Ritmeester Arnold Rechberg, ge
wezen ordonnansofficier van den
kroonprins heeft aan Clemenceau
geschreven, dat hü zich beschik
baar stelt, om te bezweren, dat de
kroonprins ten eerste voor den
oorlog politieke bemoeiingen on
dersteunde, welker verwezenlij
king het uitbreken van een Euro-
peeschen oorlog onmogelijk zou
den hebben gemaakt; ten tweede,
in den herfst 1914 poogde vredes
onderhandelingen met Frankrijk
in te leiden, en ten derde, dat hij
in 1917 plannen bepleitte, die ten
doel hadden door bemiddeling van
Engeland den vrede te herstellen.
ENGELAND.
Het geding tegen den keizer.
Uit Londen wordt aan de N.Rott.
Grt. gemeld:
Bottomley schrijft in zijn weke-
Ijjksch hoofdartikel in John Buil
over het terechtstaan van den kei
zer en betuigt zijn warme instem
ming met het hoofdartikel van
Gardiner in de Daily News van
verleden week Zaterdag. Bottom
ley is er niet tegen, dat de keizer
voor het gerecht gedaagd - wordt,
maar hij beschouwt Londen en elk
oorlogvoerend land als een buiten
gewoon ongelegen vlek daarvoor.
De atmosfeer zou zeker de noo-
dige kalmte en onbevooroordeeld
heid missen. Bottomley geeft de
voorkeur aau een rechtbank in een
onzijdig land, Zwitserland of Ne
derland. De Yorkshire Observer,
een belangrijk liberaal provinciaal
blad, zegt in een hoofdartikel, dat
het iets ongewoons is om Bottom
ley en Gardiner het eens te zien in
hun oppisitie tegen het plan om
den keizer voor een rechtbank te
Londen te dagen, on zegt dat het
zelf hot heele. plan van harte ver
foeit.
Zaken in het groot.
De Engelsche regeering doet
haar zaken in het groot. Eenigen
tijd geleden werd gemeld, dat de
regeering aan een enkelen lcooper,
den heer Martin 40 millioen yards
aeroplanelimien had gekocht voor
4 millioen p. st. Thans wordt mee
gedeeld, dat 12 millioen yards bal-
lonstof verkocht is aan een koop
man te Manchester. Als koopprijs
wordt een bedrag van een millioen
p. st. genoemd.
POLEN.
Onrust in Warschau.
De „Berliner Lokal Anzeiger"
meldt: Uit Warschau wordt ge
seind, dat er den 3en Juli ten ge
volge van een bolsjewistische be
weging bloedige gebeurtenissen
hebben plaats gehad. Toen er *s
middags arbeidsbetoogingen voor-
het. gebouw van den Landdag wer
den gehouden, kwam het tot schiet
partijen, nadat door het doodschie
ten van een officier het sein tot on
geregeldheden was gegeven. Het
sociaal-democratisohe partijbestuur
en de "VVarschausche arbeidsraad
spoorden tot een algemeene sta
king aan. In de meeste bedrijven
werd de arbeid neergelegd. De
trams reden niet en de bladen kwa
men niet uit.
Tengevolge van de staking der
gasarbeiders waren de straten in
het duister gehuld.
BINNEN NLAND.
De Arbeidswet.
De Tweede Kamer heeft gisteren
het wetsontwerp-Aalberse aangeno
men met 09 tegen 3 stemmen. Te
gen stemden de heeren Van Rave-
steyn, Wijnkoop en Kolthek.
Daarna ging de Kamer op recès.
EERSTE KAMER.
In de zitting van gistermiddag
heeft de Eerste Kamer zonder
stemming aangenomen het wets
ontwerp betreffende de onderwij
zerssalarissen.
Opheffing van de N. O. T.
In de heden gehouden algemeene
vergadering van aandeelhouders
van de N. O. T. is aangenomen het
voorstel van den raad van bestuur
om de uitvoerende commissie te
machtigen, tot liquidatie der ven
nootschap over te gaan, zoodra zij
het oogenblik daartoe gekomen
acht.
Zooals bekend is, zal de overeen
komst, in December 1938 tusschen
de N. O. T. en de geassocieerde re
geeringen gesloten, komen te ver
vallen, zoodra de algemeene econo
Ingezonden mededeellng.
Hotel-Café-Restaurant
„BELLEVUE", H»ld»r.
Aangenaam giligen mal lommirrijken Tuin.
Bezoekt de Avondconcerten,
ondsr leiding van den Heer PA LA,
iederea ZONDAG van 8} tot 10} uur.
Geen verhoogde consumpties.
Vrij ontréo.
Fa. NI. J. SCHOUTEN.
misehe overeenkomst tusschen do
Nederlandsche regeering en de ge
associeerde regeeringen zal zijn
opgeheven.
Salarisverbetering van het
Postpersoneel.
In de Tweede Kamer deelde de
minister van Waterstaat gister
middag mede, dat een ontwerp voor
salarisverbetering van het P.-, T.-
en T.-persóneel reeds bij den Raad
an State is. De nieuwe regeling
zal echter in geen geval kunnen
ingaan vóór 1 Januari 1920.
Opheffing der blokkade.
Amsterdam, 11 Juli. Nademaal de
vergadering te Weiman het vredes
verdrag heeft geratificeerd, zal de
blokkade van Duitschland onmid
dellijk worden opgeheven.
De onderscheiden entente-regee-
ringen zullen decreten publiceeren,
waarbij de voorwaarden voor den
invoer in bizonderheden worden
vastgesteld.
Parijs, 11 Juli. (Part.) Het Jour
nal deelt de volgende bijzonderhe
den mede: De grenzen van het
nieuwe Bulgarije zijn volkomen
vastgesteld. Aan de Grieken wordt
westelijk Thracië gegeven, aan dc
Serviërs de bocht van de Stroemit-
sa en een lichte grensverbetering
bij Kustendil. Daarentegen ver
langt men van Roemenië dat bet in
1913 ingelijfde gebied van de Do-
broedzja opgeeft, behalve de brug-
gehoofden Silistria en Turtikai.
Deze beslissing is een van de voor
naamste oorzaken van do ontevre
denheid der Roemeniërs. Dat is
zoowat het heele verdrag met Bul
garije.
De correspondentie over den
ex-keizer.
Naar aanleiding van een Reuter-
bericht nopens een correspondentie
over den gewezen Duitschen keizer
verneemt het Ned. Corresp. Bureau
ter bevoegder plaatse, dat deze cor
respondentie geene betrekking had
op de uitlevering, maar op een mo
gelijke ontsnapping van den ex-
ceizer en den ex-kroonprins. De
mogendheden hebben namelijk den
28sten Juni een vertoog gericht tol
de Nederlandsche regeering, waar
in zij werd aangemaand daartegen
in het belang van den vrede maat
regelen te nemen. De Regeering
heeft daarop geantwoord, dat zij
zich de vrije uitoefening van hare
souvereiniteit moest voorbehouden.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag 11 Juli.
Zooals wij elders mededeeldon,
werd het ontwerp Arbeidswet aan
genomen, waardoor de wettelijke
8-urendag een feit is geworden.
Omtrent de behandeling van de
nog restende artikelen valt nog te
vermelden, dat alle amendementen,
op twee na, werden ingetrokken of
verworpen.
De twee die werden aangenomen
waren afkomstig van den heer
Sm e e nk. Het eene bedoelde, den
nachtarbeid voor bakkers nog
slechts voor ton hoogste één jaar
mogelijk te maken (telkens voor elk
geval afhankelyk van de vergun
ning van den Minister). Dit werd
aangenomen met 43 tegen 36 stem
men.
Het andere amendement-Smeenk,
(lat (met 38 tegen 36 stemmen) aan
neming vond, voert de 48-urige ar
beidsweek voor kol't'iehuisbedien-
den in.
Een van de amendementen dat
verworpen werd (met 47 t-egen 30
stemmen) was van mevr. Groene -
weg, waardoor ook de geestelijke
zusters en diaconessen in zieken
huizen onder de wet zouden vallen.
Dc heer Rutgers en de Minister
betoogden echter dat het hier ging
om religieusen arbeid on dat men
dien evenmin kan beperken als b.v.
di envan een priester of van een
predikant.
Ingetrokken werd een amende-
mont-Dresselhuys, dat beoogde, de,
mogelijkheid te openen om de wet
ten (leele niet toepasselijk te ver
klaren op arbeid die onder een col
lectie,! arbeidscontract werd ver
richt.
Een muzikaal slot der Kamerzitting
In de Tweede Kamer heeft zich
gistermiddag een» tafereel afge
speeld, zooals zich in onze parle
mentaire historie nog nooit heeft
voorgedaan.
Aan het eind van een langen, ver
moeiend-en en zeer rumocrigen dag
had om half zeven do eindstem
ming plaats over 't ontwerp-Ar-
beidswet van minister Aalberse.
Het ontwerp, dat tijdens de behan
deling vrijwel ongewijzigd bleef,
werd met 69 tegen 3 stemmen aan
genomen. Alleen de communisten
sfcemd entegen.
Direct na dc stemming, en terwijl
de minister werd bestormd door le
den, die hem geluk wensohten, ver
hieven do sociaal-democratische
Kamerleden zich van hun zetels en
zongen op daverenden toon den 8-
urenmarsch.
De voorzitter sloot toen ijlings de
vergadering, maar nadat- het lied
was geëindigd, zette de rechterzijde!
het Wilhelmus in, dat door vele an
dere leden werd medegezongen.
Ook op de tribune zongen ver
scheidene aanwezigen het volkslied
mede; Het was een sensationeel slot
van het zittingsjaar!
PLAATSELIJK NIEUWS.
Onthulling gedenkbank
Luit. ter zee A. J. de Jongh.
Aan de Buitenhaven had Donder
dagmiddag in tegenwoordigheid
van vele genoodigden de plechtige,
onthulling plaats van een gedenk
bank door de Kon. Nederl. Ver-
niging „Onze Vloot" aangeboden
aan de Kon. Nederlandsche Marine.
Deze bank is opgericht ter eere
van den luitenant ter zee A. J. de
Jongh, welke den vierden October
1917, dienstdoende a/bHr. Ms.
„Pangrango" bij eene poging tot
redding van een der opvarenden,
die te water raakte, jammerlijk om
kwam. (Zooals men zich zal herin
neren, werd dc betrokkene zelf
gered).
Het Hoofdbestuur van de Kon.
Nederl. Ver. „Onze Vloot" was ver
tegenwoordigd door de heeren H.
M. v. Bernmelen, voorz., A. L. Boe
len, adnünïstrat., jhr. C. A. L. v. d.
Wijek, secretaris-penningmeester,
alsmede het afdeelingsbestuur der
afdeeling Helder. Verder waren
aanwezig de Stellingcommandant,
schout bjj nacht J Soutendam, de
kolonel Gasille, vertegenwoordi-
>nd den garnizoenscommandant,
iet Dagelijksch Bestuur der ge
meente Helder, de directeur van
's Rijkswerf, benevens tal van mari
ne-autoriteiten. Do plechtige over
reiking werd door muziek van het
Stafmuziekkorps der Kon. Marine
opgeluisterd.
Na het spelen van het „Wien
Neerlands Bloed", gevolgd door de
koraal „Ein leste Burg" trad dc
lieer van Bernmelen, Voorzitter van
„Onze Vloot" naar voren, om in het
kort te memoreeren de daad, die
door de Jongh, in de vroege mor
genuren van den vierden October
1917 werd gedaan, toen hij, een dei-
opvarenden in gevaar wetend, niet
aarzelde, maar gekleed te water
sprong en hem wist te redden, doch
zelf van uitputting omkwam.
„Groot was de verslagenheid bij de
marine over bet verlies van dezen
.jongen, kranigen en veelbelovenden
officier", aldus spr. De Ver. „Onze
Vloot" gevoelde behoefte voor
deze heldendaad een blyvende hul
de te stichten en kreeg verlof van
zijne weduwe tot oprichting van een
monument op het kerkhof te
Amersfoort. Vernemend, dat het
icerkhof aldaar eerlang staat te wor
den opgeruimd, werd echter naar
'et-s anders uitgezien, on besloten tot
de oprichting van een gedenlcbank
te Helder. Dit denkbeeld viel even-
■ens in goede aarde, en zoo werd
aan de welbekende Amsterdamsche
architecten H. A. J. en J. Baanders
:en ontwerp opgedragen Deze ar
chitecten waren bizonder gelukkig
'u hun ontwerp, dat in zijn massale,
kloeke en sobere lijnen geheel sym
boliseert de heldendaad van de
Jongh.
Spr. biedt het monument namens
„Onze Vloot" aan de Marine-autori
teiten aan.
Zoo moge de Koninklijke Marine
deze hulde van personen buiten de
marine staande aanvaarden!
Spr. richt zich thans tot mevrouw
de Jongh. Wij beseffen het ontzet
tend verlies, dat door u geleden is,
zoo zeide spr., en wij begrijpen ook
welke de emoties zijn, die u thans,
bij deze plechtigheid bestormen.
Daarom te meer waardeeren wij
iiet, dat u voor deze gelegenheid
uw vertrek uit Denemarken heeft
willen vervroegen. Wy danken u
daarvoor; ook uw vader en broeder
heeten wij welkom. Mogen zij hier
uit zien, dat ook buiten de marine
Je waardeering voor de daad van
den heer cle Jongh groot was. Wij
zullen zijne nageachtenis in eere
houden.
Tot „allen van de marine" wendt
spr. zich. Wij, die u deze bank heb
ben aangeboden, bedoelden (laar-
mee niet te demonstreeren dat gij
anders de Jongh vergeten zoudt.
Neen, daarvoor was een gedenk
bank niet- noodig. Zij is bestemd
oor wie na u komen, voor het ko
mend geslacht, opdat dit wete. wat
moed en zelfopoffering is. 1 e
Jongh heeft door een schitterend
voorbeeld getoond, dat er in de ure
des gevaars een band is tusschen
den schepeling, hetzij hoog of laag.
En wij zijn hem dankbaar voor do
roemvolle bladzijde, die hij aan
onze geschiedenis heeft toege
voegd.
Opnieuw liet zich de stafmuzielc
hooren met het bekende „Kind van
Holiand".
Diep geroerd sprak daarna de
vader van den heer de Jongh
eenige woorden"van dank voor deze
hulde, waarna de schout bij naclu
Soutendam met een toepasselijk
woord namens de Kon. Nederland
sche Marine de bank aanvaardde.
Met het spelen van het „Wilhel
mus" was, de plechtigheid afge-
loopen.
De bank, uitgevoerd in opdracht
van de Kon. Ver. „Onze Vloot"
naar eon ontwerp van de architec
ten H. A. J. Baanders en Jan Baan
ders, onder medewerking van den
lieer Smijtink, door den aannemer
A. Krijnen te Helder, is uitgevoerd
in baksteen, met toepassing van
muschelkalksteen. Aan de binnen
zijde boven de zitting bevindt zich
de volgende inscriptie: „Gedenkt
den Luitenant ter Zee Johan
August de Jongh die, om één zijner
manschappen van een wissen dood
te redden, den 4en October 1917
in het Westgat te water sprong en
na diens redding zelf door uitput
ting verdronk".
Een groote menigte belangstel
lenden woonde deze plechtigheid
by.
Het fraaie geschenk is een groote
aanwinst voor onze gemeente.
Toelatingsexamen Rijks Hoogere
Burgerschool.
Wat al popelende harten, wat al
zenuwachtige gemoederen I Opeen
gedrongen in de gymnastiekzaal
van het schoolgebouw stonden ze
den uitslag af te wachten. Alle leer
aren en haie geschaard achter hei
podium van den directeur, van
waar het vreeselijke zou gebeuren.
De uitslag. Achter de wachtende
jongens en meisjes een breede
schaar reeds door de praktijk van
het leven gerijpte ouderen. Critisch
slaan zij de gestie van hun direc
teur gade, meesmuilen als van de
zen of genen, van wien men het an
ders verwachtte, het lot bekend
wordt.
Het lot voltrekt zich: de direc
teur leest de namen op van de ge
lukkigen en af en toe klinkt ap
plaus op onder de toehoordertjes.
Maar lang kunnen ze .niet stilstaan,
dan begint een heen en weer ge
loop, en een gekakel van belang en
met zijn grooten voorzittershamer
moet de directeur stilte verzoeken.
Daarna: de speech. Van dat ze
nu aan den ingang staan van een
nieuwe levensfase, dat ze op geheel
andere wijze onderwijs ontvangen
dan tot nog toe op de lagere school.
En van dat ze zich maar vast moe
ten voorbereiden op hun nieuwen
levenskring. Van de vacantie, die
aangevangen is en van de ge-
neuchten, die hen wachten, en van
nog veel meer. Al welke zaken ze
met gepast-en eerbied aanhooren.
Daarna het" slot: plezierige vacan
tie, kinderen! en ze zwermen de
straat op.
En de arme afgewezenen? vraagt
de medelijdende lezer. Ach wat, een
kniesoor die op een jaartje ziet bij
zoo groot een jarenovervloed in het
verschiet. Zij doen het misschien
over, en mogelijk helpt een her
examen er hen door, of anders: een
volgend jaar!
Hieronder volgt de uitslag van
deze adinissie-examens.
Toegelaten werden: J. Aaldertaz,
A. J. Albarda, C. Bakker, C. W. de
Boer, M. Boon, S. Bossen, J.
Braam, A. C. A. Bussing, J. A,
Dokter, J. W. Th. A. van Doorn,
M. C. Dorren, D. Duinker, J. M.
Dijker, E. M. A. van Erkel, 8.
Groot, C. de Haan, L. van Hengel,
J. van der Hoeven, G. C. W. van
der Hulst, P. F. Janzen, J. B. Klop,
L. de Kok, E. M. van Koningsbrug-
gen, W. Koningstem, J. M. H. van
Mierlo, G. Mo-stert, W. T. P. Ney-
enhu' -■
J.
J.
Spruit, J. S. van der Sterre, F. B.
Weber, J. C. K. L. van Wcly, R.
van Wenten, O. Zurches, J. F. van
Duim.
Herexameen 4, afgewezen 12.
Zeilwedstrijden Kon. Marine
Jachtclub.
Onder begunstiging van fraai
zomerweder vingen gisteren de pe
riodieke zeilwedstrijden, uitge
schreven door de Kon. Marine
Jachtclub, aan. De uitslag van
dezen eersten dag is als volgt:
Sloepen type B' en B* piet fan-
tasietuig, gestuurd door officieren
van de Kon. Marine. Wisselprys:
wisselbeker van de Kon. Marine
Jachtclub, le prijs groote zilveren
medaille van H. M. de Koningin,
benevens een kunstvoorwerp, en
kleine bronzen medailles voor de
bemanning van de sloep: No. 22,
Hr. Ms. van Speijk, stuurman luit.
ter zee 2e kl. S. van Ramshorst,
3 u. 16 min. 46 sec.; 2e prijs, kleine
zilveren medaille van Z. K. H. Prins
Hendrik, no. 2 Marinekazerne, Wil
lemsoord, stuurman luit. ter zee 2c
kl. J. H. Scholten, 3 u. 18 m. 2 s.; 3e
prijs, bronzen medaille van ZJSxc.
Min. van Marine, Hr. Ms. Atjeh,
stuurman kapt.-luit. ter zee G. J. te
Winkel, 3 u. 18 ra 59 s.
Sloepen type B1 en B- inet model-
tuig, gestuurd door onderofficieren
en manschappen van de Kon. Ma
rine, wisselprys de De Ruyterbeker
van de Ver; „Het Ned-. Zeewezen",
le prijs groote zilveren medaille
van H. M. do Koningin-Moeder,
benevens, een zilveren horloge van
den schout by nacht J. Soutendam
en bronzen medailles van H. M. de
Koningin voor de bemanning: no.
13, B', Hr. Ms. Wachtschip, opper-
schipper B. J. Cornelius, 2 u. 18 m.
50 s., 2e prys, dc groote zilveren
medaille, no. 12 B1, id., opperscliip-
per J. Langerak, 2 u. 20 m. 7 s., 3e
prys, de groote bronzen medaille,
no. 21 Bl Hr. Ms. Emma, serg.-sei-
ner J. J. Peeman, 2 u. 32 ra. 18 sec.
Sloepen type Bl met modeltuig,
gestuurd door onderofficieren en
manschappen van de Kon. Marine.
Wisselprys: de De Ruyterbeker
van de Ver. „Het Ned. Zeewezen",
le prijs, groote zilveren medaille,
uitgeloofd door Z. K. H. den Prins
der Nederlanden, bronzen medailles
>van H. M. de Koningin voor de be
manning, no. 5 Hi". Ms. Wacht
schip, schipper L. Breetvelt, 3 us
?6 m. 24 s.t 2e prijs, verguld zilveren
medaille, uitgeloofd door de K. N.
V. „Onze Vloot", no. 4 Hr. Ms.
Atjeh, bootsman. H. Kemp, 3 u.
13 m. 20 s., 3e prijs, groote bronzen
medaille, no. 11 Hr. Ms. Atjeh,
opperschipper J. Kraay, 3 u. 13
m. 32 s.
Handicap voor niet-overdekte
jachten, klasse W., le prijs, zilve-