HELDERSCHE COURANT
GEMEENIERAAO VAN HELDER,
No. 5137
DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1819
47* JAARGANG
B«<«ol»nr-UII|»»«r: C. DE BOER Jr., Helder. Oplaag 7080 ex. Abonn«m»ntsprl|«In d» «tod t 1.15, per po»t I 1.40. Buitenland I 2.40. Lo»«e 3 ot. AdvrtontHn por rogol 17'/, ol
Aan onze abonné's
buiten de gemeente wordt
beleefd verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeld Helderache Cou
rant, Zondagsblad en Modeblad
3d# kwartaal 1919 te willen over
maken per postwissel of aan post
zegels vóór 20 Sept. a.s., zullen de
anders daarover per postkwitanttfe
worden beschikt met verhooging van
Aangezien, door de verhoogde in
cassotarieven aan de post, thans met
10 cents verhooging inplaats van 5
moet toorden beschikt, raden wij onzen
abonné's, in hun eigen belang aan,
ons het bedrag zoo spoedig mogelijk
toetezenden. Postwissels voor dat doel
behoeven slechts met een zegel van
2Vj cent te worden beplakt.
De abonnementsgelden yan ons blad
en zijne premie uitgaven zijn
Heldsracha Courant:
franco par post f 1.40, Buitonland f 2.40
Zondagsblad
franco par post f 0.60, Buitenland f 0.90
Modeblad:
franoo par post f 1.06, Buitonland f 1.30
op Dinsdag 2 September 1919.
Afwezig de heer Bok.
Na beëediging der Raadsled «i
wenscht de voorzitter allen har
telijk geluk met hunne verkiezing tot
lid van den Raad. Hij heet alle leden
hartelijk welkom en uit den ivenseh,
dat. in deze vergadering dezelfde waar-
deering van Raad en voorzitter moge
blijven heersehen nis tot nu toe het
geval was.
Motie Sehoeffelenberger.
(Zie Held. Ct. Dinsdag 1 Sept.0
Do v o o r z i 1.1 e r deelt mede, dat
bij hom is ingekomen een motie van
den heer Schoeffelenberger mot ver
zoek deze direct na de eedsaflegging
in behandeling te brengen. Spr. meent
aan dit verzoek niet te mogen voldoen
en zich te moeten houden aan de rege
ling der Gemeentewet die eerst goed
keuring der notulen en vervolgens de
wethoudersbenoeming voorschrijft.
Na goedkeuring der notulen, wordt
overgegaan tot
Benoeming der Wethouders.
Ie. vacature de Ven.
Uitgebracht 20 stemmen. Hiervan
verkregen de heeren de Ven 12 stem
men, van Breda 6 st. en Grunwald 2 stj.
zoodat gekozen werd de heer de Verf.
2e. Vacature de Geus.
Uitgebracht 20 stemmen. Hiervai
verkregen de heeren van Breda 6 stj.
en Verstegen 14 st.. zoodat gekozen
werd de heer Verstegen.
Be. Vacature Grunwald.
Uitgebracht 20 stommen. Hiervan
verkregen de hooien van Breda 6 atj
en Adrinnnse 14 st., zoodat gekozen
weid de heer Adriannse.
De nienwgekozen wethouders nerneii
dan de voor hen bestemde plaatsen inl
De Voo rzitter wenscht de heet
ren geluk met hunne benoeming ert
hoopt dat de samenwerking in het col»
lege even nangenanni zal zijn als voorj
hoen het geval was.
De heer van Breda wenscht iri
verband met deze wethoudersbenoe)
ming eene vorklaring af te leggent
Namens de ..rechtsche fractie" veri
klaart spr. de h er Adriaans© niet'al4
vertegenwoordiger der rechtsche mini
derheid te erkennen. Deze neemt dart
ook geenerlei verantwoordelijkheid oit
zich.
Ingekomen Stukken.
Outvangstbericht. van het besluit toé
intrekking van art. 6-1 der Algemeens)
Politieverordening en van de Verorde-)
ning tot wijziging van de Verordening
op do Winkelsluiting.
Voor kennisgeving aangenomen.
Adres van de Algemeene^Heldersche
Winkeliersvereeuiging, van do Afdj
Helder van de R. K. Middenstand ever-j
eeniging .,de llanze" en van de Afd.
Heidei van den Ned. Bond van Koffie
huis-, Restauranthouders en Sluiters,-
houdende verzoek om gasprijsverla-'
ging.
In handen gesteld van B. en W. om
luaeadvies.
Adres van J. Spruit inzake do toe-,
passing van het tarief der Gemeente-*
Waterleiding.
De Voorzitter stelt voor dit
adres voor kennisgeving aan te nemen.;
De heer Spruit daarentegen stelt'
voor dit niet te doen. Al een week of
drie ligt dit adres ten Raadhuize.
Wordt hot nu voor kennisgeving aan
genomen. dan is het zoo goed als van
de baan. Spr. zou het daarom in han-
de van B. en W. willen zien gesteld
om praeadvies. Waarom moet weer een
kwestie rijzen tusschen 6pr. en de Ge
meente?
Het voorstel Spruit wordt onder
steund door de heeren Staalman en
Schoeffelenberger en zal dus in stem
ming worden gebracht.
Hot voorstel van B. en W. om het
adres voor kennisgeving aan te nemen
wordt echtor aangenomen met 13 tegen
7 stemmen.
Adres van de Vereeniging van Min
der Geëmploieerde- en Gepensionneer-
de Werklieden van 's Rijkswerf te
V illemsoord, onder de zinspreuk
„Helpt Elkander", betreffende het ver
strekken vau goedkoope brandstoffen
en goedkoop €as.
In handen Van B. en W. öui praead1
vies.
Adres van de afd. Helder van het
Diocoauen Kruiaverhond en van de
Afd. Helder van den Mariabond in het
Bisdom Haarlem, betreffende het slui
ten van vergunningen en verlofsloka
len op 31 Augustus en 1 September e.k.
De heer Staalman vraagt of dit
voorstel te laat is ingekomen om het
nog in de vorige Raadsvergadering te
behandelen.
De Voorzitter zegt, dat het
adios niet in behandeling kon komen,
doch wel door B. en W. werd behan
deld. Wuar hier evenwel geen feeste
lijkheden of dergelijke plaats vonden,
waren geen bijzondere maatregelen
noodig.
Het adres wordt voor kennisgeving
aangenomen.
Goedkeuring op het Raadsbesluit
van 3 Juli, betreffende aanwijzing van
de plaats waar de nieuwe school zal
worden gebouwd, en op bet besluit van
4- Juli, tot verhuring van het gebouw
der Centrale Keuken aan de Hekler-
sclie Melkceutrale.
Voor kennisgeving aangenomen.
Vaststelling Kohier.
Ter vaststelling wordt aangeboden
het 5e kohier der PI. Dir. Belnstingën
naar liet Inkomen, dionst 1918. tot. een
bedrag van ƒ1078.175.
Zonder hoofdelijke stemming annge-
nomen.
Voorstel betreffende de reorganisatie
van den geneeskundigen dienst.
De heer Biersteker noemt het.
plaatsen van dit voorstel op de agenda
een verrassing, 't Gaat toch niet aan
dit voorstel nü in bespreking te bren
gen. De nieuwe Raadslelen hebben
toch dit voorstol. dat van groot belang
is, nog niet voldoende kunnen bestu-
(loeren. Spr. stelt, daarom voor dit
punt tot de volgende Raadszitting te
verdagen.
De Voorzitter merkt op, dat het
voorstel niet in den Raad gebracht is
om het er doorheen te sleuren, doch om
dat het een zaak van belang is, waarin
reeds veel eerder had moeten worden
voorzien. Wij zijn eigenlijk al te laat.
En uitstel maakt, het steeds moeilijker
een goede oplossing te vindon. Ook in
do voorgaande Raadszitting is hot
voorstel reeds blijven liggen. Alhoewel
spr. geen bezwaar heeft het voorstel
tol de volgende raadsvergadering aan
te houden, wil hij toch wuarschuwen.
dat. het steeds weer uit stellen de op
lossing van het vraagstuk moeilijker
maakt.
Het voorstel tot verdaging wordt
zonder hoofdelijke stemming nange-
Bericht van aanneming der benoe
ming van: a. J. Reitsma, als onderwij
zer nau de MULO-school: b. J. M. O.
Adriani, als onderwijzeres aan school
8; c. F. J. H. Nettenbryers, als onder
wijzeres aan school 5; d. E. J. Senne-
kes. als onderwijzeres aan school 3.
Voor kennisgeving aangenomen.
Voorstel betreffende wijziging der
Verordening op de heffing eener plaat
selijke belnsting naar liet inkomen.
Ter toelichting nan dit voorstel zeg
gen B. en W.:
In de vergadering van G Februari j.1.,
bij de behandeling van een toen ter ta
fel gebracht voorstel tot wijziging der
Verordening op de heffing eener plaat
selijke directe belasting naar het inko
men, werd door den Wethouder voor do
Financiën de toezegging gedaan, dat
B. en W. in don loop van dit jaar met
vooretellen zouden komen tot het vast
stellen van eene nieuwe Verordening
ter zake, waarin met name andere re
alen zouden worden gesteld omtrent
progressie en kinderaftrek.
De bedoelde Wethouder, de heer
Grunwald, heeft voor zoover de voor
bereiding dezer aangelegenheid betreft,
nan die toezegging gevolg willen ge
en; namelijk is door Iipiu hij B. en W.
ingediend een concept voor een geheel
we heffingsverordening inet ont-
werp-voorschriften voor de invorde
ring.
Waar echter bij de Iloogo Regeering
iet voornemen bestaat, om in de in de
Gemeentewet, voorkomende bepalingen
omtrent de hef ring vun plaatselijke be
tastingen ingrijpende wijzigingen nnn
brengen en wel zóó spoedig, dat die
wijzigingen reeds met ingang van
1 Januari 1921 zullen gelden, hebben
B. en W. gemeend de voorstellen van
den hoer Grunv^ald thans niet te moe
ten behandelen.
B. en W. stellen daarom voor den
betrokken Wethouder voor zijne moeite
op dit stuk dank te zeggen en deze me-
dedeeling voor kennisgeving aan te ne
men.
De heer do Zwart heeft geen be
zwaar den wethouder Grunwald dank
te zeggen. Doch het voorstel van B. en
W. doet het voorkomen, dat men tot
1921 zal wachten met. liet aanbrengen
an wijzigingen in den hoofdelijkcn
omslag. Dit. wil spr. bij hot uunnemen
'an liet voorstol er niet mede uitge
sproken zieil. Integendeel hoopt hij,
dat reeds spoedig wijzigingen zullen
worden aangebracht. Overigens meent
spr. wel dat den heer Grunwald dank
oor zijn werkzaamheid kan worden
gebracht.
Zonder hoofd, stemming aangetiomi
Na benoeming der Commissiën tot
onderzoek der genieenterekoning mot
bijlagen, dienst 1918, on der gemeente-
bogrooting, dienst 1920, komt, in behan
deling de
motie Schoeffelenberger.
De heer Schoeffelenberger
krijgt het woord om zijn motie toe te
lichten.
Spr. kan zich niet vereenigen niet de
werkwijze van den vorigeu raad. Er
is heel wat geld vermorst op een ver
schrikkelijke manierbijv. door den
bouw van de brikettenfabriek en thans
wordt er geld vermorst door den aan
leg van het spuikanaal. De manier
waarop daaraan gewerkt wordt is niet
om aan te zien. Voor dit werk is een
ton uitgetrokken. Dit ziil wel twee ton
worden en dit wordt door den heer
Krijneu bevestigd. Men werkt met en
kel spoor, terwijl bij zoo'n werk min
stens mot dubbel spoor gewerkt moest
worden. Misschien dat een flinke aan
nemer het work nog voor 1 ton klaar
kon krijgen.
Spr. wijst dan op de uitgaven voor
do brikettenfabriek. De gasprijs is
hier veel te hoog, ook de gasboete. Bo
vendien heeft de gemeente niet het
recht gasboete te heffen; alleen de me
ter mag weggenomen worden. Spr.
heeft advies daarover ingewonnen.
De belastingon zijn te hoog. Men-
schon met 3 gulden invaliditeitsrentc
moeten 12 en 1-1 gulden belasting be
talen.
De motie van spr. is wel geen wel
komstgroet, doch spr. vraagt onmid-
delijke behandeling. Spr. weet zeker,
dat indien over deze motie een refe
rendum onder de burgerij werd gehou
den, deze met van het aantal stem
men zou worden aangenomen.
De heer Biersteker zou het Hel-
dersche publiek, in wiens naam de heer
Schoeffelenberger zegt te spreken,
willen zeggen Lees, lees en herlees
de motie en kijk wat zij inhoudt. Als
lid van don oudon Raad wil spreker
zeggen, dat cr dingen zijn, die men
niet unders beantwoordt dan schouder
ophalend.
De heer Schoeffelenberger
liad deze houding van den hoer Bier
steker verwacht. Wanneer spr. de mo
tie overleest, ziet hij dat daarin ook dc
fouten van den heer Biersteker getrof
fen worden. Deze motie zegt hetgeen
er in de burgerij leeft. Waarom zou
uien deze motie niet aannemen? De
nieuwe raad staat op veel principieeler
grondslag dan de oude Wanneer de
motie wordt aangenomen zegt de nieu
we raad eenvoudig, dat zij de verant
woordelijkheid voor hetgeen de oude
raad gedaan lieert, afwijst. De motie
zal echter wel vallen, als tenminste de
soc. dem. en de vrijz. dom. volgens ge
weten stemmen. Stemmen anderen te
gen, dan verkwanselen zij hun begin
sel.
Do hoor Do Zwart zal niet veel
over de motie zeggen. Als men de mo
tie in allo ernst zou behandelen, zou
er niet veel van Schoeffelenberger en
zijn motie overblijven. Doch daarmee
zal men wachten tot bij de behandeling
van de begrooting.
Wat de motie aangaat, zegt spr.: Wij
willen niet stemmen voor dingen die
niet waar zijn. Door de hooge gasprij-
zen is do bolasting niet gestegen. Ook
do belasting zelf is niet gest egen. Ieder
kind kan dat uitrekenen. Als men meer
bolasting moet betalen, dan is dat, al
leen hel gevolg van oen vermeerdering
van het inkomen.- Hot heffingspercen-
tage van 1918 is voor 1919 hetzelfde
gebleven.
In deze motie staat dat de belasting
schrikbarend is gestegeu, hetgeen in
lijnrechten tegenspraak met den waren
toestand is. Daarom zullon de soc. dem.
tegenstemmen.
De heer Schoeffelenberger
merkt op. dat de stijging van (le be
lasting in sommige govallen sterker
was dan de stijging van de loonen.
Spr. valt dan weer de heer de Zwart
aan over de brikettenfabriek. Men liad
daaraan niet meer moeten beginuen.
toen de vrede al bijna geteekend was.
Als men het nu een jaar vroeger ge
daan had! Ook over het Spuikanaal
maakt spr. nog eenige opmerkingen.
Straks komt de aannemer Krijnen en
nieuwe credieten.
De heer Grunwald: De heer De
Zwart heeft gezegd, dat. de belastin
gen niet zijn verhoogd. Indien de heer
.Schoeffelenberger den lieer de Zwart
niet gelooft, laat hij dan geloof slaan
aan dc woorden van den oud-wcthoii-
der van financiën. Niemand, die een in
komen heeft van 12 tot 14 gulden is
aangeslagen in den II. O. Dat is abso
luut onwaar. Niemand betaald meer
belasting. Spr. geeft, daarover nadere
cijfers. (Op interrupties van den heer
Schoeffelenberger antwoordt spr. dat
deze in den Raad do vormen in acht
heeft te nemen.)
De opmerking vau den lieer Schoef
felenberger over de verhooging van
den gasprijs, geeft blijk op een totaal
verkeerden kijk op de gemeentezaken.
In tal van gemeenten moest de gas
prijs verhoogd worden. Ook hier. Als
de kolen zoo duur blijven, moet de
hooge gasprijs eveneens blijven, omdat
do gasfabriek zichzelf moet dekken.
Spr. geeft den heer Schoeffelenber
ger den raad om voortaan eerst alle
stukken die op een zaak- betrekking
hebben goed in te zien en te bestu-
dceren.
De heer Staalman zal tegen de
motie stemmen. Hetgeen er mede be
doeld wordt, is wel juist, doch spr. acht
het thans hiervoor niet. het oogenblik;
wel bij <lc begrooting.
Do hoor Van Os zal om dezelfde
reden tegon (le motie stemmen. De be
last ingeii zijn niet verhoogd zeggen de
sprekers. Doch als wat minder uitge
geven was \oor verschillende gemeente
werken zou toch de financieele toe
stand van de gemeente gunstiger zijn
geweest.
De heer Heyblok geeft den lieer
Schoeffelenberger in overweging zijn
motie terug tc nemen. Het is een
kwestie dio den ouden Raad alleen aan
gaat en bovendien worden de zaken
niet zuiver gesteld.
Do heer Biersteker verklaart,
(lat de oude Raad de verantwoordelijk
heid ten volle zal dragen, althans de
toenmalige meerderheid. Spr. laat hel
oordeel daarover aan de burgerij. Wat
(le nieuwe raad betreft, iu plaats van
do handen inoeu tc slnan, traclit de
heer Schoeffolenbergei' al direct vij
andschap te zaaien. Neem eens do mo
gelijkheid dat de motie zou worden
aniigenoincn. Welke verhouding zou er
dan ontstaan tusschen oude en nieuwe
leden?
Tot de burgerij zou spr. willen zeg
gen lees en herlees de motie en oor
deel zelf over den onzin. Spr. geeft den
lieer Schoeffelenberger den raad; Haal
dergelijke dingen mol meer uit, maar
ga aan het werk; laat /.ion dut ju een
mannetjesputter beul; dan krijgt ge
misschien nog wel oon standbeeld.
Do Voorzitter stelt voor de dis
cussies te sluiten.
De heer Schoeffelenberger
vraagt stemming, waarop de voorzit
ter opmorkt, dat zijn plan om de motie
in stemming te brengen tocli bleek uit
het voorstel om de discussies te sluiten.
De motie-Schoeffelenberger, in stem
ming gebracht, wordt verworpen mei
19 tegen 1 stem.
De hoor Schoeffelenberger:
De nieuwe geest in den nieuwen Rand.
Ontslag.
Vorzoek en eervol ontslag van -J.
Harp, als onderwijzer aun school no. 3
met ingang vau 1 December 1919.
Eervol verleend. v
Benoeming.
B. en W. stollen voor tot. leeraar aan
do Zeevaart- en Visscherij,school te be
noemen de lieer D. B. Jochems, off. van
Gez. le ld. Kon. Marine.
Zonder hoofd, stemming aangenomen
Rond (Taag.
De heer Spruit vraagt eenige in
lichtingen uaugaande de Bloemstraat.
Is dit een straat of blijft liet een weg?
Men is wel aan het bouwen, doch de
straat is nog niet gelegd. Hiervoor
moeten toch de exploitanten van den
bouwgrond zorgen. De huizen worden
straks executoriaal verkocht en de
kwestio botreffende do bestrating kan
natuurlijk veel aan de waarde afdoen.
Spr. vraagt den voorzitter deze vraag
zoo spoedig mogelijk te willen beant
woorden.
De voorzitter zegt op deze vraag
niet. onmiddellijk te kunnen antwoor
den, doch het zoo spoedig mogelijk te
zullen doen.
De lieor Van Os is over dit ant
woord niet tevreden. We hebben hier
oen bouwverordening. Een vreemde
ling is hier op wat men noemt „groot
lef" aan het bouwen gegaan en heeft
ontheffing gekregen, wat tegenover
ingezetenen nooit gebeurd. Die moeien
altijd alle voorschriften in acht nemen.
Een vreemdeling krijgt ontheffing
de bouw is je reinste revolutiebouw.
Er wordt goen straat gelegd. Thans
blijkt dat de man het werk niet kan
volbrengen.
De vraag is nu, of na de veiling de
niouwe eigenaars verplicht kunnen
worden de straat te leggen of dat de
grondexploitantcn dit moeten doen.
De Voorzitter merkt op. dat het
reglement voorschrijft., dat eerst in de
volgende vergadering antwoord op deze
vraag gegeven behoeft te worden. De
zaak is te ingewikkeld, om daarop di
rect van antwoord te kunnen dienen.
De heer Van Os dankt voor deze
■terechtwijzing, doch merkt tevens op.
dat door hein nog geen reglement van
orde word ontvangen. Spr. uit. zijn
verwondering, dat B. en W. op deze
vraag niet direct kunnen antwoorden.
De heer Van Loo vraagt inlichtin
gen omtrent, het wegnemen van de
meter der waterleiding in (le woning
van het gezin Rutte in de Kruger-
straat. Deze leiding is weggenomen
ofschoon dc huurder geen schuld heeft.
Moot, deze huurder nu do dupe worden
van een geschil tusschen den eigenaar
en do Gemeente? Of kan do man op
eigen kosten oen leiding lnten aan
leggen?
i De Voorzitter meent dat dit
niet zal kunnen.
De heer Spru i t merkt op. dat deze
vraag dezelfde zaak betreft als in zijn
adres werd bedoeld, hetwelk, mede
door don heer van Loo. van de baan
geholpen is door het voor kennisgeving
aan te nemen. I
De heer van Loo merkt nog op,
dat hel hein niet bekend was, dat in dit
adres dezelfde persoon bedoeld werd.
De lieer Adriuanse vraagt, nog
het. woord in verband met de verkin- 1
ring afgelegd door den heer van Breda
in verband met spr. benoeming tot.
wethouder. Spr. wil daar thans niet op
ingaan. Bij de algeineene heschouwin-
gen, die bij de behandeling der begvoo-
ting gehouden zullen worden, zal gele
genheid zijn, om in deze zaak het vo'le
licht te laten schijnen.
Niemand meer het woord verlangen
de, sluit de voorzitter de vergadering I
en gaat de Raad in Comité. i
niet voor de buitenlanders onder
behoeven te doen. De loopings
volgden elkander op of het kinder
spel ware. Een schitterend gezicht;
het leek alsof de staart meeboog in
de cirkels
Terwijl Lt. Doorman zich nog in
de lucht bevond, werd draadloos
geseind, dat het Vickers-toestel
door den slechten toestand van het
terrein te Amsterdam niet op kon
stijgen en de tocht naar den Helder
dus moest worden uitgesteld. Dit
feit op zichzelf was een teleurstel
ling, doch niemand der aanwezigen
zal zich over den tocht, naar het
vliegkamp hebben beklaagd. Daar-
voor hebben onze „Hollandsche"
vliegers wel gezorgd.
Korte berichten.
B. en W. van Amsterdam zullen
de deelnemers onder het gemeen-
tepersoneel aan de jongste protest
staking straffen met zes dagen
schorsing en inhouding van loon.
De eerste vrouwelijke wethouder:
mevr. HofmanPoot (u.-l.) te Oost-
zaan.
GEMENGD NIEUWS.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Reisplan Hr. Ms. de Ruyter.
Vertrek van Tandjong Priok 29
Sept., aankomst te Colombo 8 Oct.,
te Aden 20 Oct., te Port-Said 29
Oct., te Algiers 7 Nov., te Nieuwe-
diep 19 Nov.
Raad van Arbeid.
Bij Kon. besluit van 23 Augustus
is, met ingang van dien datum,
voor den tqd van zes jaren be
noemd tot plaatsvervangend voor
zitter van den raad van arbeid te
Alkmaar, C. J. Warners, predikant
bjj de Ned. Hcrv. gemeente te
Helder.
Bij de vliegers aan de Kooi.
Waarom schrijft U wel in de cou
rant over de Italiaansche vliegers
en nooit over de Hollandsche'?,
werd mij dezer dagen gevraagd.
Die vraag was eenigszins gerecht
vaardigd, hoewel het antwoord
voor de hand lag. De Italiaansche
vliegers toch volvoerden hunne loo
pings, tonneaux en hun andere
stukjes boven den Helder, zoodat
iedereen het kon zien; ze raasden
op geringe hoogte over de huizen,
zoodat je er wel uit moest om
eens even te gaan kijken. En de
Hollandsche vliegers?
Zij doen voor hun Italiaansche
collega's niet onder. Alleenmen
ziet het in den Helder niet altijd.
Hun evoluties in de lucht volvoe
ren zij boven het vliegveld de Kooi.
En niet iedereen is in de gelegen
heid om in de week er eens een
middag voor te nemen, naar het
vliegveld te wandelen en daar de
verrichtingen van onze vliegers
gade te slaan. Daarvoor is wel een
bijzondere aanleiding noodig.
Zoo was het Dinsdag j.1. Aan liet
einde der vorige week maakten wij
aan ons bureau bekend, dat des
Maandags een groote Vickers-
Vimy Luchtonmibus van Amster
dam naar den Helder zou vertrek
ken en des morgens op het vlieg
terrein aan de Kooi zou landen.
De admiraal en een aantal officie
ren en hunne dames waren daarbij
uitgenoodigd. In verband met de
viering van den verjaardag van
H. M. de Koningin werd de tocht
echter tot Dinsdag uitgesteld,
i Het was een uitgezochte morgen.
Tal van nieuwsgierigen hadden de
wandeling naar het vliegkamp „de
Kooi" gemaakt. Verschillende offi
cieren met hunne dames kwamen
met dc „Mercuur" naar het vlieg
kamp. Later arriveerde ook de
Admiraal met zijn adjudant.
I Verschillende vliegtuigen waren
reeds buiten de loodsen gebracht.
Daar stonden de Spijker-toestellen
tweedekkers welk type in het
vliegkamp veelvuldig vertegen
woordigd is. Dan zag men de Thu-
1 in-toestellen, kleine, gedrongen,
doch snelle eendekkers, de jacht
vliegtuigen van den marinevlieg-
dienst. Weer verder stond een
„camou flaged" F okker-vliegtuig,
een van de weinige vliegtuigen in
het kamp die met een stationaire
motor zijn uitgerust de andere
vliegtuigen waren meerendeels
voorzien van een roteerende motor,
i In afwachting van de aankomst
van het Vickers vliegtuig gingen
eenige der Hollandsche vliegers de
lucht in. Eerst de motor probeeren.
In orde. Dan werden de beletselen
weggenomen en rolt het toestel
vooruit over het grasveld; steeds
sneller om ten slotte van den grond
vrij te komen. Een prachtig gezicht
die in het zonlicht schitterende
reuzenvogels.
Nadat de verschillende vliegtui
gen weder geland waren, vertrok
de commandant van het vliegkamp,
Lt. Doorman, met zijn Fokker
vliegtuig naar hooger sferen. In
tegenstelling met de andere toe
stellen ging het vliegtuig vrij steil
omhoog. Eenmaal op flinke hoogte
gekomen, liet de vlieger zien hoe
hij zijn toestel in zijn macht had.
Hij liet zien, zooals wij hierboven
reeds opmerkten, dat de Hollanders
Optimistische verwachtingen.
In welingelichte kringen ver
wacht men, dat de BelgischNe
derlandsche onderhandelingen, die
binnenkort te Parijs hervat wor
den, een vlotter verloop zullen heb
ben dan men met het oog op de
opgewonden stemming in sommige
Belgische en Nederlandsche bladen
zou verwachten. Zoowel van Bel-
gische als van Nederlandsche zijde
wenscht men niet, dat de tegen
woordige onzekerheid, die prikke
lend werkt, voortduurt. In geen ge
val wenscht men, dat de zaak op
de lange baan wordt geschoven.
Ten einde de onderhandelingen
betreffende Limburg te vergemak
kelijken, is de Belgische regeering
bereid aanzienlijke concessies te
doen in zake de kanalisatie der
Maas.
Het kapitale punt blijft echter de
Scheldekwestie. Van Belgische zij
de heeft men vertrouwen, dat „de
gemeenschappelijke formules", die
daaromtrent voorgesteld zullen
worden, voor Nederland acceptabel
zullen blijken. (Tel.).
Hymans blijft aan.
Uit Brussel wordt gemeld:
Het bericht betreffende liet aan
staande aftreden van den heer Hy
mans, Minister van Buitenlandsche
Zaken dat door sommige bladen
verspreid is, mist eiken grond.
De mailboot Prinses Jullana
vrijgegeven.
Het mailstoomschip „Prinses Ju-
liana" der Stoomvaart Mij. „Ne
derland", dat geruimen tijd gele
den door de Britsche Regeering in
de haven van Hongkong in beslag
werd genomen en sindsdien voor
rekening van Engeland heeft ge
varen, is thans vrijgegeven en
Dinsdagavond van Londen, alwaar
liet 7 Aug. van Port-Said arriveer
de, te Amsterdam aangekomen.
Het stoomschip kwam nog onder
Engelsche vlag binnen.
De ex-kelzer.
De bagage van den Duitschen
Keizer zal in de volgende week uit
Duitschland naar het huis te Doorn
worden overgebracht. De extra
trein waarmede het vervoer ge
schiedt telt 5(1 wagons.
De woningnood ln Engeland
(en hier).
De kortste tijd, die in Amsterdam
een onteigening ten behoeve van
de volkshuisvesting heeft genomen,
is één jaar.
In de „Times" van 30 Aug. lezen
wij:
„Teneinde den voortgang te ver
haasten, heeft het ministerie voor
gezondheid besloten den vorm van
de „Compulsory Purchase Order
1911" zoodanig te wijzigen, dat de
procedure verkort wordt, die de
locale autoriteiten tot nu toe moes
ten volgen bij het voorleggen van
voorstellen tot het gedwongen aan-
koopen van land voor huizenbouw.
De tijd, noodig voor het geheele
proces, is nu verminderd van on
geveer twee maanden tot ongeveer
drie weken."
In dezelfde „Times" lezen wij:
Tweeduizend huizen in Londen
zijn thans door den Londenschen
„Housing Board" geinspecteerd en
bijna duizend zijn aangewezen als
in het algemeen geschikt om ver
anderd te worden in étagewonin
gen („flats"). De „Office of Works"
zal de verbouwing uitvoeren en in
twee of drie Londensche wijken
(gemeenten) zijn de voorbereiden-
de werkzaamheden begonnen. De
bedoeling is, dat de étagewoningen
zooveel mogelijk zich zullen bedrui
pen en dat een economische huur
betaald zal worden.
„De keuze van de huurders is ge
heel in banden van de locale autori
teiten, die de étages zullen overne
men als zij klaar zijn."
(Hbl.)
Wethoudersverkiezingen.
Alkmaar. De aftredende wet
houders A. F. Thomsen en mr. A.
M. .1. Leesberg werden herkozen;
in de plaats van den heer Jan de
Wit Dz., die afgetreden was, werd
gekozen de heer J. Cloeck (V. D.)
met 8 stemmen. Op den heer O. J.
Verkerk (club van S. D.) werden
6 stemmen uitgebracht en 4 blanco
(S. D. A. P.). De beer Cloeck vroeg
24 uren bedenktijd.
Te Amsterdam werden tot
wethouders gekozen de heeren
Abrahams (V. D.), den Hertog (U.
L.), de Miranda (S. D. A. P.), de
Vlugt (A. R.), Wibaut (S. D. A. P.)
en Wierdels (R. K.J.
Texel. Tot wethouders dezer
gemeente zijn herbenoemd de hee
ren Dijt en Met9.
Trelndleven.
Te Zwolle is een complot ontdekt,
welks leden zich schuldig maakten
aan het berooven van pakketten bij
de S. S. Twee rangeerders en een
machinist zijn na huiszoeking ge
arresteerd.
Auto-ongeluk.
Maandagnacht circa 2 uur is op
den Heekerberg, nabij Klimmen,
de auto van den heer G. uit Heer
len door liet rijden tegen een boom
van den weg af in het daarnaast
liggend dal geslagen. De zes inzit
tenden zijn allen gekwetst, van wie
vier zeer ernstig. Deze mogen niet
vervoerd worden en zijn in een
huis in de nabijheid binnenge
bracht. Een dokter uit Valkenburg
verleende de eerste geneeskundige
hulp.
De chauffeur, zekere Kallen uit
Klimmen, had van zijn patroon ver
lof bekomen, met den auto naar
huis te gaan. Onderweg, op een 600
meter van de plaats van het onge
luk, werd hij bij een café opge
wacht door vijf personen, in Klim
men en de Heel wonende, die hem
luidruchtig verzochten, zoover me
de te mogen rijden. Enkelen der
inzittenden waren eenigszins be
schonken. De chauffeur heeft aan
het verzoek voldaan.
Onder de ernstig gekwetsten zijn
de heeren Voncken en Hamers uit
Klimmen.
LUCHTVAART.
De E. L. T. A.
Aankomst van een Farman-Goliath.
Dinsdagnamiddag te drie uur is
op het Elta-vliegterrein een door
de luitenants Damelincourt en Du-
four bestuurde Farman-Goliath
aangekomen. Het toestel, voorzien
van twee motoren Lorraine-Die-
tricli, elk van 275 P.K., was in drie
uur van Parijs naar hier gevlogen.
Het als limousine ingerichte vlieg
tuig is 10 M. lang, 23 M. breed en
5 M. hoog. De benzinereservoirs
kunnen 800 liter brandstof bevat
ten, terwijl 70 liter olie kan worden
meegevoerd. Het toestel is in een
der hangai-9 ondergebracht.
Dinsdag kwamen nog een twee
tal andere vliegtuigen van Partjs
op het Elta-terrein aan.
Vrijdagochtend zal een groot En-
gelsch luchtschip, de R 33, op de
E. L. T. A. arriveeren.
FrankrijkMarokko.
Uit Parijs wordt geseind, dat er
binnenkort een geregelde lucht
vaartdienst zal worden ingesteld
tusschen Toulouse en Rabat (Ma
rokko) met verplichte pleisterplaat
sen in Barcelona, Alicante en Ma
laga.
De duur van den vlucht zou 10
uur hedragen.
De „Locomotief" verneemt, dat
de Indische autoriteiten zich de
route voor den vliegdienst Enge-
land-Australië, wat Indië betreft,
als volgt hebben gedacht: Sabang
-Biliton-Batavia-Semarang—Soe-
abaiaTimor.
BUITENLAND.
DE VREDESONDERHANDELINGEN.
Het vredesverdrag met Oostenrijk.
Do tekst van het vredesverdrag met
Oostenrijk was Maandagavond volko
men voltooid. Hij werd Dinsdagmiddag
door Dutasta aan Renner overhandigd,
die vijf dagen zal hebben om te teeke
nen en die naar Feldkirch zal vertrek
ken: waar hij met de ministers zal be
raadslagen. Er wordt met een verlen
ging van don termijn van twee dagen
rekening gehouden.
De Italiaansche bladen voorzien de
mogelijkheid van een crisis in Weenen,
oen crisis, die hetzij de Christen-socia
listen, hetzij de socialisten der uiterste
linkerzijde met Frits Adler nnn het be
wind zou brengen.
De Bulganrsehe grenzen.
De opperste geallieerde rond heeft
Maandag van 11 uur tot 1'U uur zitting
gehouden. De toekomstige grenzen van
Bulgarije werden vastgesteld, doch de
oplossing der nuaostie van Thracië
werd verdaagd. Men schijnt geneigd te
zijn aan Griekenland deze provincie te
geven, waarbij echter uan Bulgarije
door een vrij eenvoudige combinatie
een economische uitweg zou worden
verzekerd bij Dcdengatsj. Vau deze
haven eu haar omgeving zou een onaf
hankelijke staat worden gemaakt door
een bepaling overeenkomende met die,
wolke in Juni voor Fiumo bijna was
aanvaard.
De geallieerden en de Duitsche
grondwet.
Uit Parijs wordt gemeld:
De juridische commissie van de vre
desconferentie is van oordeel dat de
art. 2 en 61 der nieuwe Duitsche grond
wet art. 80 van het verdrag van Ver-
saillee schenden. Het betreft de toela
ting vau Oostenrijksehe afgevaardig
den tot het Duitsohe parlement.
De opperste raad zal den Duitschen
regeering veertien dagen geven om dè
grondwet te wijzigen, in gebreke
waarvan de stad Frankfort aln bestraf
fing zal worden bezet.
Duitsche luchtschepen vernield.
Naar aanleiding van een Engelsch
bericht over de vernieling der twaalf
uit te leveren luchtschepen, vernemen
de „Pol. Pari. NachrichtenVan de
vernielde luchtschepen waren er eenige
reeds gedurende den oorlog gedemon
teerd, daar zij onbruikbaar geworden
waren. Deze luchtschepen zijn door de
bemanningen in aansluiting inet de ge
beurtenissen te Scapaflow vernield.
RUSLAND.
Torpedojager gezonken.
De Engelsche Admiraliteit deelt
deelt mede dat de torpedojager „Vitto-
ria" den 30en Augustus in de Oostzee
is getorpedeerd en gezonken. Men ge
looft dat acht personen zijn gedood.
Het schip zonk in vijf minuten.
FRANKRIJK.
De 90e. partij.
Twee bekende leden van de soc. par
tij zijn uitgetroden, Nectoux en Erlich.
Jean Erlich, advocaat, drager van het
oorlogekrui8, lid vau de Fransclie mi-
litairo missie in Rusland, Aug. '17
Nov. '18 heeft over zijn uittredon aan
een „Temps"-redacteur het volgende
meegedeeld.
I Ik kan niet begrijpen, zoo verklaarde
Erlich, dat de soc. partij, in plaats van
den moed te hebben de uitspattingen
en misdaden van de Russische Bolsje-
i wisten af te keuren, dezen integen
deel aan de Frunsche arbeidersklasse
ten voorbeeld stelt.
Na herinnerd te bobben aan zijn
bijna tweejarig verblijf in Rusland,
waar zijn uitnemende kennis van de
Russische taal diein in staat stelde het
Bolsjewistische stelsel van nabij te be-
studeeran, zeide hij
Ik weet, «n ik aarzel niet dit te ver
klaren, ik weet. dat het Bolsjewisme
openlijk de zaak van' de Entente heeft
verraden om DuitBchland in de kaai'
te spelen.
In economisch en sociaal opzicht,
zoo ging Erlieh voort, heeft het Bol
sjewisme'-geleid tot een geweldige ca-
tastrophe en algemeene rulno. Zeker,
de Russische bourgeoisie is geruïneerd
maar met haar is de geheele nationale
industrie vernietigd, zeer ten nadee'e
van het Rueftische proletariaat en lot
groot voordeel van de Duitsche indus
trie,1 die bezig ia baar plaats in te ne
men. Da Zig. methoden van de „Bolsje
wistische dictatuur" laten verre ach
ter zich alle vreeselijkheden van de
bloedigste perioden van het. Tsarisme.
Alle'persoonlijke vrijheden zijn opge
heven, en eiken dog worden honderden
Russische arbeiders en ratel lectueelen,
wier' eenige misdaad is niet te denken
aU de bolsjewiki, door Magyaarsche en
Chioeeeche huurlingen vermoord.
Dat ie, in al- zijn schoonheid, het
bar baar sche stelsel, waarmede de soc.
partij thans het republikeinschc en soc.
Frankrijk gelukkig zou willen maken!
Ten slotte verklaarde Erlich te wei
geren1'de soc.- partij op den door haar
ingeslagen weg te volgen. Als socialist
eu democraat wil ik geen enkele dicta
tuur, en daarom verlaat ik een partij,
die, door haar strijden voor de dicta
tuur van één klasse, zich zelf plaatst
huiten de democratie. Ik beu ervan
overtuigd, dat alle socialisten, die in
den loop van den oorlog hun plicht heb
ben gedaan, denken evenals ik, en dat
zij niet zullen duiden, dat men een
overwinning aaboteert, gekocht ten
koste van zulke offers.
De „Humanité" verklaart, dat Er
lich Van zijn verblijf in Rusland ge
bruik heeft gemaakt om te werken
voor den reactionair Denikin door
uit zich zelf uit te treden, bespaart hij
de partij>de moeite hom eruit te gooien.
In een andereu toon spreekt het blad
over het heengaan van Nectroux, wiens
besluit (le „Humanité" betreurt.
In een afscheidsbrief heeft Nectroux
als reden voor zijn uittredon o.a. ver
klaard, dat de klnssestrijd niet. langer
middel, uiuai' doel'wordt in de politiek
van de partij en vaak vervangen wordt
door klassenhaat, hetgeen dien strijd
moer het karakter geeft vun plebeïsche
afgunst 'dan vau een sociaal beginsel.
Bovendien hebben vele kameraden iu
den loop van den oorlog te kennen ge
geven, dat zij geen overwinning weu-
schen, daar volgens hun meening een
nederlaag voor Frankrijk een poging
tot algemeene socialisatie door instel
ling van de dictatuur van het proletari
aat iu (le hand zou werken.
Dergelijke practijken acht Nectroux
te zeer in strijd met de democratische
idee. Langen tijd heeft hij daartegen
gestreden, maar de voorstelling van
de gebeurtenissen in Rusland aan het
I raasehe proletariaat als ecu gelukki
ge toepassing van het socialisme heeft
de arbeid era zoo verdwaasd, dat er
geen praten meer togen is.
INGEZONDEN.
Blanwe Maand.
Blauwe Maand! menigeen heeft
zicli misschien al 'ns afgevraagd: wat
beteekent dat toch?
De Blauwe Maand is eene bijzondere
reelame-maand voor de R. K. Drank
bestrijding.
Haar doel is: de bestrijding van het
alcoholisme iu gansch zijn omvang
om meerdere bekendheid te ge
ven uan de R. K. Drankbestrijding, die
gericht is tegen dat alcoholisme.
Dat de kwaal van liet alcoholisme
werkelijk bestaat, behoeft wol niet na
der bewezen, want het groote leger
dor Drankbestrijding van welke
richtiug ze ook zij bestaat immers
niet uitDon Guichotten, die tegen
windmolens strijden.
Iets anders is 't evenwel of de
Drankbestrijding algemeen, en haal
dool goed genoeg hekend is.
Met téleurètelling moet men het te
gendeel bekennen, want al zijn de
ideeën hieromtrent gewijzigd en wij
zigen ze zich nog dagelijks, de Drank
bestrijding mag zich nog niet in die
belangstelling verheugen, waarop ze.
krachtens haar maatschappelijke bo-
teékenls recht zou heben.
't Zou een misbruik van het gast
recht der. pers zijn in den breede doel
en beteekenis der katholieke drankbe
strijding te.omschrijven; 't zij genoeg
te vermelden, dat tallooze Pausen, Bis
schoppen en Priesters haar onverdeel
de sympathie betuigen on huar daad
werk elljk Steunen; het beste bewijs-
hoé hoog zé door het Kerkelijk Gezag
wordt aaag%d)agen.
Dat 't inet 'de wereldlijke overheid
niet andere.i», de uitspraken van do
meest gezagvolle baanbrekers en voor
werkers op maatschappelijk terrein, iu
alle landen en werolddeelen, en van
elke partij of richtihg, zijn daar, om
!(©t te:bew!J»n.
Wordt nog op de Drankbestrijding