HELDERSCHE COURANT
ProefÉnmers
VOGELVRIJ
ktjr; ^de».eio\r^Blzovs
No. 6139
DINSDAQ 9 SEPTEMBER 1919
4To JAARQANQ
17V, of.
Aan onze abonné's
buiten de gemeente wordt
beleefd verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeld Heldersche Cou
rant, Zondagsblad en Modobl*d
3d« kwartaal 1919 te willen over
maken per postwissel of aan poet
zegels vóór 20 Sopt. a.s., zullende
anders daarover per postkwitantie
worden beschikt met verhooging van
dispositiekosten.
Aangezien, door dg verhoogde in
cassotarieven aan de postthans met
10 cents verhooging iwplaats van 6
moet worden beschiktraden wij onzen
abonné's, in hun eigen belang aan,
ons het bedrag zoo spoedig mogelp
toetezenden. Postwissels voor dat doel
behoeven slechts met een zegel van
2Vt cent te worden beplakt.
De abonnementsgelden van ons blad
en zijne premie uitgaven zijn
Heldareche Courant:
franco per poat f 1.40, Buitenland f 2.40
Zondagsblad:
franco par post f 0.60, Buitonland f 0.B0
Modeblad:
franco per post f t.05, Buitenland f 1.30
BINNENLAND.
Nederland en België.
.Volgens den correspondent van jde
N. Rott. Ct, te Parijs, zijn de groéte
mogendheden tot overeenstemming ge
komen. ten opzichte van de kwestie
van de herziening der trartaten van
1839. Zij hebben het Fransche stand
punt aanvaard en zullen voorstellen
doen aan de commissie van veertien
wanneer deze met de Nederlandsohe
en de Belgische afgevaardigden ver
gadert. De groote mogendheden hand
haven de schikking van 4 Juni, die
eiken afstand van Nederlandsch ge
lood verwierp. Zij verlangen vrijhlid
voor de ontwikkeling vun de lianen
van Antwerpon en afdoende waarbor
gen voor de veiligheid van België [en
indirect van Frankrijk. De groote mo
gendheden verwachten van de Nedjer-
landsche afgevaardigden een oplossing
van deze kwesties en van de kwejsie
der kanalen, die de wenschen der Bel
gen voldoet zonder de souvereiniteit
van Nederland aan te randen.
Naar aanleiding van het bericht, mel
ding makende van een bericht uit Ant
werpen in het Brusselsche blad Dèr-
mère Heure omtrent een voorval met
het Italiauiische opleidingsschip Fer-
ruccio, dat hij liet langavaren van Vlie
ringen door een Nederlandsche torpe-
dohoot werd aangehouden, omdat de
commandant van liet Italiaansche schip
do toestemming van den Nederlaiulsclien
minister van pi&fjtjé' OW de Scheldejop
jp va red nïot' kort overleggen, doch
spoedig weer kou vertrekken, „na een
levendige gedachtenwisseling", nadat
aun den commandant van de torpeflo-
boot alsnog do vereischte vergunning
was gevraagd, heeft het Ned. Corr.
bureau ter bevoegder plaatse inlich
tingen gevraagd. Daar wenl medege
deeld, dut in hoofdzaak de toedraqht,
zooals in dat telegram geschetst, over
eenkomstig de werkelijkheid is.
Intusschen is de mededeeling van,de
Dornière Ilouro in zooverre onvolledig
dat deze niet vermeldt, dat de Italiaan
sche commandant opgaf van meening
te zijn, dat li'rj kon volstaan met de
jues|ejamiug van (jen inspecteur van
nét Belgisch loodswezen, ten bewijze
waarvan hij een Belgisch Loodsreale-
pient vertoonde. De Nederlandsohe
officier antwoordde hierop, dat de ver
gunning van den Belgischen inspecteur
vim het loodswezen alleen van kracht
kon zijn voor het Belgische gedeelte
van de Schelde en dat voor het Nedpr-
landsche gedeelte aan de Nederiajjd-
ache regeering vergunning gevraagd
moest worden.
Tevens gaf de Nederlandsche offi
cier te kennen, dat hij door de Neder
landsche regeering gemachtigd was om
op-aanvraag van den Italiaaiischen
commandant de bedoelde vergunningfte
verleenen, zulks om zoo min mogelijk
vertraging van de reis van liet Itali
aansche oorlogsschip te brengen. Hijer-
na vroeg de comnjantjaitt vau de Fer-
lllQCio ué; vdtelschte vergunning en
vetktaeg die op het oogeublik zelf.
Van een „vlve discussion" in den
zin van „heftige uiteenzetting" is dau
ook geen sprake geweest; integendeel,
het, gespr k is op hoffol ijken toon ge
voerd.
Dank zij dus naar men opmerkte
do diligontie en medewerking 4el'
Nederlandsche regeering heeft dan ook
ije "Férruciè sléchts een oubeteekenqnd
oponthoud gehad, hoewel de comman
dant van dit schip zich door een mis
verstand had blootgesteld aan de kans
qp" belangrijke vertraging zijner reis,
wanneer over de vereischte vergunning
FEUILLETON.
eerst nog met Den ilaag vau gedach
ten had moeten worden gewisseld.
Uit Brussel wordt nog aan de „Tel."
gemeld
Wanneer het de bedoeling dor Bel
gische regeering is geweest om met
het binnenvaren van het Italinansclie
oorlogsschip „Ferrucio" een incident
uit te lokken, dan is dit door liet han
dig optreden van den Nederlandschen
commandant voorkomen. De opzet was
toch klaarblijkelijk om te bewerken,
dat de Nederlandsche autoriteiten bet
schip zouden weigeren de Schelde opj te
laten vuren, waarna natuurlijk groot
rumoer in de nationalistische pers zou
zijn ontstaan en de Europeesche pers
zich waarschijnlijk ook druk met het
geval zou hebben beziggehouden.
Thans trachten sommige bladen het
geval nog wel tot een incident op te
blazen, doch ze schijnen zelve te ge
voelen, dat dit niet wel meer mogelijk
is. Zoo schrijft de „Indépendance"
„De officier, die de Nederlandsche tpr-
pedoboot commandeerde, schijnt bij te
hebben willen dragen tot de inlichting
van de leden der commissie tot herzie
ning van liet tractaat van 1839. Het
„Laatste Nieuws", welk blad in ver
band met de bestaande verdragen niets
buitengewoons in liet voorval kan zién.
schrijft: „Een enkele vraag dringt zich
op. Toen de Fransche mariniers naar
Dixmuiden zouden komen, hadden
eenige Belgische aunexionisten ook ge
daan willen krijgen, dat het Fransche
oorlogsschip de Schelde zou opvaren.
De Fransche regeering stoorde zjch
niet aan onze anuexioniston Had zij
soms vernomen, dat de heeren annexio-
nisten er op uit waren de toelating,
die de Frausche oorlogsbodem had
moeten verkrijgen, tot een incident in
unnexiouistische richting moest wor
den opgeblazen? Er moet "hier te lande
een kliek zijn, dio, alhoewel zij sladits
een kleine minderheid vertegenwoor
digt, tot alles in staat is."
Donderdagmiddag is in Den Maag
oen officieelo missie der Chileenschc
regeering aangekomen, welke in op
dracht heeft, na te gaan in welke rich
ting de financieele en coramercieele re
laties tusschen Nederland en Chili ver
sterkt zouden kunnen worden.
j,_
Zeepost Ned.-Indië.
De eerstvolgende verzendingen laags
den rechtstreekschen zeeweg naar Ne-
derl. Oost-Indië hebben plaats: 13 Sep
tember e.k. per stoomschip „Vondel"
van de Maatschappij „Nederland"; 20
September e.k. per stoomschip „Itind-
jani" van de Rotterdumsehe Lloyd.
De heffing ineens.
Naar de „Tel." verneemt, zal de
vrijz.-democrati^cjiei Kamerfractie bin
nen enkele, diygbp oen initiatief-ont
werp betreffende oen heffing-ineens
indienen.
Het ontwerp is reeds gemiiuen tijd
in bewerking en zoo goed als gereed.
w»n,-
Watervliegtuigcn voor de Marine.
Zaterdag heeft te Sehelliugwoude. in
tegenwoordigheid vun marine-autori
teiten de proefvlucht plaats gevonden
van hot eerste watervliegtuig, vervaar
digd door van Berkel's Patent aan liaar
fabriek uan den Keileweg alhier, zijnde
nummer I van een serie vau 40 stilles,
die in opdracht van de Nederlandsche
marine vervaardig^ wp^len.
Do proefvlucht 18 uitstekoud ge
daagd, zQodat thans met de afwerking
van de overige machines kan worden
oortgegaau, waarvan zeer spoedig af
levering zal geschieden.
doob
•AVID HENNESSEY.
47.)
De krijgsraad scheen niet veel re
sultaten te hebben opgeleverd, want
er werd besloten, dat dien nacht alleen
<le geul maar bewaakt zou worden en
men den volgenden dag wel verder z»u
zien. Het was gewaagd, maar kapitein
Moore zeide; „We hebben ze omsin
geld; zij kunnen onmogelijk ontsnap
pen, en ik heb om meer hulp gezonden,
wuurmede we morgen de geul kunnen
bestormen."
Sulathiel had intusschen zijn over
peinzingen geëindigd en kwam met een
donkeren blik voor de verraders, maar
met een opgewekt woord voor zijn
manschappen terug. „We zijn door ver
raad in'de val geloopen," 'zeide hij,
..maar daarom hebben ze ons nog niet
te pakken. Ze durven ons blijkbaar
vannacht niet aan té vallen en kunnen
alleen op goed geluk af van de hoogten
schieten, want wij hebben een prach
tige dekking. Ik heb ecu plan, dat ik
jullie straks wel vertellen zal, maar in
tusschen moeten wij de twee uiteinden
van de geul goed bewaken. Als ik me
niet sterk vergis, zullen we vóór mor
genochtend hulp uit Adullagi hebben.
Kingdon Pouds is van dit geval op jle
hoogte en zal vóór zonsondergang \vjel
aun het. dal geseind hebben, zoodal
l.ennox en anderen uiterlijk morgen
ochtend hier zullen zijn. Het gehuil
vau de mopoke zal ons beste signaal
Nederland en Chili.
BUITENLAND.
Roemenië en de Entente.
Bratianu's tong is eindelijk los ge
komen, nog voor de afgezant van de
Entente, de seerètaris van Balfour, te
Boekarest is aangekomen. Men weet
dus nu dat hij thuis/is. Zeker was dat
totnogtoe niet. want Bratianu had tot
dusver gedaun met de vertoogen van de
Entente, zooul3 een onwillige schulde
naar met 'een kwitantie van een lasti-
gen schuldeischer. Nu de lcoiust van
den deurwaarder der Entente is aange
kondigd, doet Bratianu bij voorbaat
oorstolleu tot eeu schikking. De beste
methode om zich te verdedigen is de
aanval en daarom begint Roemenië met
te klagen, dat het, in den laatsten tijd
geen oorlogsmaterieel meer van de
Sntente ontvangen heeft. Deze blok
kademaatregel was dus de eerste duini-
schroof, die de Entente had aangezet,
om den onwillige te dwingen. Maar
dan komt de belofte, dat de Roemeen-
sche troepen zich uit Boedapest en
achter de Tlieissliuie zullen terugtrek
ken. Dit is wol niet precies wat de
Entente verlangt dc eigenlijke eisch
heeft gelijk men weet betrekking op
het uitleveren van gerequireerde goe
deren in Hongarije, die aan ile Entente
toekomen maar de Entente heeft er
toch aanleiding in gevonden, om deze
nota verzoenlijk te beantwoorden met
een verzoek aan Roemenië om mee te
willen helpen aan het „herstel der or
de" in Hongarije. Bij herstel van de
orde hoort dat men maatregelen neeant
togen lieden die zich aan andermans
goed vergrijpen. Nu men weer aan hot
praten is, zal liet misschien met het
ultimatum ook zoo'n vaart niet meer
lcopen.
Volgens de Daily Chronicle, staat er
in dat ultimatum behalve dat Roeme
nië de gevorderde haven terug moet
geven, nog dat het de verplichting op
zich moet nemen, om don goallieerden
vergoeding te betalen voor het materi
aal, de levensmiddelen enz., die liet
niet terug kan geven.
(N. R. Ct.)
DUITSCHLAND.
Een militaire dictatuur?
De reactionaire „Deutsche Zeitung"
houdt zich opnieuw bezig met de mo
gelijkheid van een dictatuur van het
midden, waarover kort geledon ook in
de „Vorwarts" geschreven werd-. Het
blad zegt o.a.: „dat wij niet kunnen
oortgaan als tot nu toe. is duidelijk
Duidelijk is ook. dat indien men den
volkomen ondergang van ons land wil
erinijden, men niet langer meer mag
wachten. Een dictatuur van het midden
echter stuit niet: alleen af op de tegen
werking van de uiterste linkerzijde en
zou daardoor hij voorbaat een misluk
king beteekonen, maar zij zou ook bij
de volkomen machteloosheid van do re-
geeringspartijen nooit, in staat zijn.
het onheil van Duitschland af te wen
den.
„Indien het nog mocht gelukken de
ust en de orde te herstellen en op het
laatste oogenblik door een toeneming
win de kolenproductie en door het af
wenden van het stakingsgevaar het on
gestoorde verloop van ons economisch
leven voor den winter t.e verzekeren,
dan kan dat. alleen geschieden door een
sterke regeering van politiek niet ge
compromitteerde mannen, die zich niet
bekommeren om allerlei partijvragen
doch dit ééne doel voor oogen hebben:
„Rust. orde en. arbeid!" Dat zulke man
nen bij de tegenwoordige regeering
niet te vinden zijn. staat vast. Maar zij
zullen op het juiste oogenhlil; wel ge-
onden worden".
Hot „Berliner Tagehlatt" voegt hier
aan toe: ..Daarmee schijnt, de „Deut
sche Ztg." op een militaire dictatuur
te willen voorbereiden, en het is ook
een feit. dat iu enkele officierskrin
gen de gedachte daaraan gekoesterd
wordt."
In het hezotte gebied.
Aan de stad Euskirclien is een geld
boete opgelegd vau 110,000 Mark, we
gens een aanval van burgers op En-
gelscho soldaten, waarvan er oen ge
dood werd. De voornaamste schuldige
een arbeider is door den Engel
hen krijgsraad ter dood veroordeeld.
zijn. Er moeten in den omtrek vun een
plek als deze, vogels zijn; we zullen
dus het verschil kunnen hooren. Ik
heb zoo juist gozion, dat onze trans-
portvoorraad in de geul pas vau uit
Kiugdou Ponds aaugevuld is, zoodut
we, zoodra het donker genoeg is, om
eilig water uit de kreek te scheppeu,
thee zetten en wat eten kunnen."
Er was echter ééu ding, dat Sala-
thiel eerst later' op den avond aan zijn
manschappen vertolde. In het bed van
de geul stonden groote acacia's, waar
onder er waren van ruim 180 voet
•hoogte. Deze staken minstens vijftig
voet uit, boven de rotsen, die do poli
tiemannen en de soldaten bezet hiel
den. liet zou natuurlijk onmogelijk ge
weest zijn om duur overdag ongemerkt
in te klimmen, maar op een donkeren
avond als deze zou een half dozijn
goede schutters, die in deze boomen
stonden, hun tegenstanders met gemak
kunnen uitzoeken.
Het lag in Salathiel's bedoeling om,
wanneer het heelemuijl donker was, in
een van die boomeu te klimmen om na
te gaan welke voordeelen zij boden,
of hij daar iets kon ontdekken, wat
hem bij een poging tot ontvluchting te
stade zou kunnen komen.
De avond was nauwelijks gevallen
of het zwaarmoedige gehuil van een
mopoke weerklonk in de geul en werd
uit verschillende richtingen beant
woord, waaruit bleek, dat ju den om
trek eeu aantal v«u die nachtvogels
nestelde. Van uit do geul kon geen ge
luid gehoord en geen licht gezien
den, waarom ze water voor do thee op
zetten en in een loopgraaf, waar de
rook verstikt kon worden, een vuur
aanlegden; op die wijze kouden de
manschappen om beurten een flink
ip&al eten krijgen.
U GAAT DOOD
eenvoudig naar de goedkoopste manu
facturenzaak van den Helder. I. Grim-
wald, Keizerstraat no. 108 en koopt
daar in den benedenwinkel allo arti
kelen die gij noodig hebt voor uiterst
lagen prijs!! Dan gaat. u naar de 2e
verdieping en
U ZULT LEVEN
dig verbaasd kijken naar de enorme
voorraad-Engelsche heerenstoffen. die
daar op onze kleermakerij spotgoed
koop worden aangeboden.
Prima Demie aangemeten vanaf ƒ30.-.
Prima Cost uiini aangemeten "Vanaf ƒ35.-.
I. GRUNWALD,
Keizerstraat 108, b/d Keizershi lig.
De loonen in Duitselilnnd.
Een gepensionneerd generaal
Frankfort, die telkens van ecu wijn
handelaar aanbiedingen ontving, wat
hem begon te verdrieten, schreef aan
de firma, dat hij zich met zijn beschei
den inkomen rnet, zijn gezin hot genot
luirer dure wijnen (do minste was 12
Mark per flescb) niet. kon veroorloven,
doch haar aanried zich' tot meer be
middelde kringen te wenden, zooals
o.-w'ers, de papieroprapers van het
cenlraal-statiou. de Berlijnsohc vuilnis
mannen. de heeren tramconducteurs en
dergelijke. Hij onderteekende zijn
brief inet: von A.. gep. generaal met
40 dienstjaren, twee veldtochten en
inkomen als een spoorarbeider van
21 jaren.
HONGARIJE.
Een sensationéele ontdeking.
De „Vossisehe Zeitung" verneemt
uit Weenen. De „Neue Freie Presse"
■ernecmt uit Boedapest, dat een huis
zoeking in de woning van den door
tlfmoord om het leven gekomen eom-
munistischen terrorist Szamuely een
sensationeel resultaat heeft opgele
verd. Men vond drie groote, met ijzer
beslagen kisten, van welke de eene ge
heel gevuld was met verschillende
kostbaarheden, zooals diademen, gou
den horloges en kettingen, briljanten
ringen, briljanten oorknoppen enz., wel
ker waarde door deskundigen op acht
tot tien millioen kronen wordt geschat
De kostbaarheden vormen een deel van
de hij het begin der radenheerschappij
door de communisten in beslag geno
men juweelen en zijn grootendeels uit
aristocratisch bezit afkomstig. De
vaststelling van de rechtmatige eige
naars zal, daar de voorwerpen bijna
alle vun kronen en wapens zijn voor
zien. niet moeilijk zijn. De beide
dore kisten bevatten voor een millioen
krouen in baar geld van de Oosten-
rijksch-Hongaarsche bank.
Verzoek om uitlevering van Bela Kun.
Uit Boedupest wordt bericht, dat het
•erzoek om uitlevering vun Bela Kun
er. zijn kornuiten door minister-presi
dent Friedricli is geteekend en binnen
kort aan do Oostenrijksche regeering
zal worden opgezonden.
BELGTE.
Brom* ter dood veroordeeld.
Brussel, G Sept. Het gezworenenhof
heeft Bonus, gedelegeerde van den
•and van Vlaanderen voor de nationale
erdedigiug gedurende de Duitsehe be
zetting, ter dood veroordeeld.
ENGELAND,
t rouwen die Australië nooit bereikten.
Huwelijken tijdens den oorlog tus
schen Australiërs en Engelsche vrou
wen gesloten berokkenen zoowel den
echtgenoolen als ook der regeering vele
n velerlei moeilijkheden.
In de eerste plaats is het niet moge-
ijk gebleken alle vrouwen gelijktijdig
met, hun echlgeuooten naar Australië te
u-voeren, daar de zieken en gewon
den voorgaan.
En de gevolgen blijven niet. uit. daar
'orscheidene Australiërs, eenmaal goed
n wel thuis, weigeren hun Engelsche
echtgenoolen „in ontvangst te nemen".
Maar aan den anderen kant zijn er ook
vrouwen die hun Australische echlge
uooten tot het einde der wereld zouden
willen volgen, als zij maar niet. naai
Australië behoeven te gaan.
Dit zijn echter particuliere aangele
genheden.
Erger wordt liet als do regeering iu
liet, geval betrokken is. Bijvoorbeeld
teval van de weduwe met drie kin
deren. wier lot, in hot Parlement be
sproken zal worden, daar ze „oorlogs
weduwe" zijnde, ondersteuning van
ijkswegc kreeg, welke ondersteuning
ij kwijt raakte door baar huwelijk
met een Australiër, die haar echter in
steek liet, zoodat zij de ondersteu
ning nu weer behoeft.
De vrouwen krijgen, vrije passage
i vertoon liarer huwclijksaote. Reeds
3U00 vrouwen reisden op kosten van
het rijk naar Australië.
Maar reeds meer dan eens was ge
bleken, dat de Australiër ook in Austra
lië een wettige echtgenonte had en dan
moest dc laatst gehuwde bij haar
ouders blijven.
VEREENIGDE STATEN.
Een rede van President Wilson.
President Wilson beeft Vrijdag een
vergadering te Indianapolis toegespro
ken, die door vele duizenden werd bij
gewoond. Hij zeide dat niemaud ge
loofde dat het Volkenbondverdrag den
oorlog onmogelijk zou maken, maar dat
hij vertrouwde dat het verdrag dieu on-
uarsehijnlijk zou maken.
Na omtrent de oorzaak van den oor
log en de kracht van het Verdrag het
zelfde te hebben gezegd als te Goluin-
bus zeide hij, dat -Japan herhaaldelijk
beloofd had hot schiereiland Sjantoeng
aan China terug te geven.
In zijn redo Donderdag te Columbus
gehouden spoorde hij liet Amerikaan-
sche volk aan al zijn invloed op den
Senaat aan te wendou opdat de-ze het
Verdrag zou ratificeer*!», daar na
oedkeuring van het verdrag niemand
meer om oorlogsdoeleinden den Oceaan
zou behoeven over te steken. Het ver
drag bracht ito waarheid naar voren,
dat naties niet bestaan uit haar regee-
iugon, maar uit haar volken.
SPANJE.
Een aanslag te Bareelona.
Uit Madrid wordt aan de „Times"
gemeld, dut. Brava Portillo, oud-com
missaris van politie, die bij gerucht
makende spionnoge-zaken betrokken
geweest en nog onlangs gemengd
rd in oen conflict tusschen werkgo-
:s en syndicalisten, Vrijdagmiddag
om twee uur te Barceloua vermoord
Op het oogenblik, dat hij uit «le
tram stapte, werden er door twee indi
viduen a hout portant vier revolver
schoten op hom gelost. De aanvallers
heeft men niet kunnen arresteeren.
Om negen uur begon Salathiol, met
een kort geweer op zijn rug on
bijl en een revolver in zijn gordel, in
een van de groote acacia's t,e klimmen.
HOOFDSTUK XXXIII.
De gevangenneming van
kapitein Moore.
Hoewel de troep in de val gelokt en
omsingeld was, geloofde Salathiel toch
dat er een middel was om te ontsnap
pen, als hij het maar kon vinden. „Voor
de meeste moeilijkheden bestuut er uit
komst," zeide de stem, die vau uit zijn
binnenste tot hem sprak, „en het feit,
dat jo die uitkomst niet ziet, is de oor
zaak van de meeste onheilen. De
nier om Moore heet te nemen, is zoo
klaar als een klontje; je ziet het reed:
met je innerlijk bewustzijn, doch je
ziet het nog niet helder. Wakker, Jack,
wakker!"
Nu was het volstrekt niet vreerad,
dat juist deze geul door kapitein
Moore als hinderlaag gekozen was,
want het was de eenige iu de buurt
van Kingdon Ponds, die er geschikt
voor was; en evenmin was het. vreemd,
dat een handige kerel als Salathiel
luiur vroeger gekozen had als transi
to-opslagplaats voor zijn vesting,
om Adullam te voorzien van de dage-
lijksche benoodigdheden, om niet eens
te spreken van lekkernijen, zonder
dat buitenstaanders de wegen, waar
langs zij gebrach't werden, ontdekten,
vereischte heel wa,t krijgsmanskunst.
Een wagenspoor van dc herberg naar
de Ranges zou eeu voldoenden rechts
grond opleveren om den herbergier ge
vangen te nemen en desnoods op tc
hangen.
Daarom mogen we er wel den na-
KORTE BERICHTEN.
Hongarije verklaart zich met wapen
geweld te zullen verzetten togen een
bezetting vau Duitsch-West-Hongarije
door Oostenrijk.
De Oostenrijksche Nationale Verga
dering heeft Zaterdag de vredesvoor
waarden aangenomen.
GEMENGD NIEUWS.
door een kier van de deur keek, een
schot, voordat de agent van zijn
wapen gebruik kon maken, en trof
Erkelens in de onderkaak, welke
nagenoeg verbrijzeld is.
Erkelens zakte ineen, en de Pool
maakte van de ontsteltenis ge
bruik door de reeds met vijf kogels
doorboorde kastdeur open te wer
pen en te vluchten. Hij liep het
plaatsje op, sprong door een gla-
Een gevaarlijke Pool.
Tusschen Amersfoort en Utrecht
bevond zich Zaterdagnamiddag in
een trein een vreemdeling, die door
zijn handelingen de aandacht trok.
In Utrecht verliet hij even den
trein, maar toen de trein de reis
naar Rotterdam voortzette, stapte
hij weer in.
Na aankomst aan het Maassta
tion te Rotterdam heeft een mede
reiziger op hem de aandacht ge
vestigd van den agent van politie
Y. de Vries, die als rechercheur bij
den vreemdelingendienst is inge
deeld, en zjjn vermoeden geuit, dat
deze veemdeling een verdacht per
soon was. De Vries, in burger ge
kleed, liep den vreemdeling, die
het station reeds verlaten had, na,
haalde hem op de Oosterkade voor
het hotel Continental in, sloeg daar
beide armen om hem heen, om hem
te arresteeren en hem te beletten
van een wapen gebruik te maken.
De vreemdeling rukte zich los en
gaf de Vries een kaakslag en eeu
stomp tegen de borst; de beide
mannen raakten vervolgens hand-
gemeen en vielen op den grond, dc
Vries onder. Dadelijk daarop haal
de de vreemdeling zijn browning
te voorschijn en loste op den re
chercheur twee schoten. Een kogel
drong hem in den buik en een in
den schouder. De Vries bleef lig
gen, en de dader ging aan den
haal.
Een paar militairen, met den
zelfden trein meegekomen, liepen
hem na onder het geroep: Houdt
'hem! Zoo naderde de vluchteling
het Oude Hoofdplein, waar juist de
rijwielagenten L. van Schaick en
O. van Loenen den politiepost ver
lieten. Van Schaick sprong toe om
den vluchteling te grijpen, kreeg
een schot in de lies uit de brow
ning van den vluchteling en viel
op straat. Op den grond liggende,
zond van Schaick den vluchteling
een kogel uit zijn revolver na, die
hem in den rug trof, en de agent
van Loenen, die eveneens op hem
schoot, raakte Item in een dijbeen.
Maar de tweemaal getroffen
vreemdeling rende nog den Ha-
ringvliet op, achtervolgd door po
litie, burgers en militairen, onder
wie de vaandrig A. P. Heynis, van
de afdeeling vaarwezen te Arnhem,
de grenadier G. Steehouwer, uit
Waalsdorp, en de milicien J. A.
Mus, uit het demobilisatiepark te
Soesterberg. Deze drie zagen den
vreemdeling vluchten door een
poort in pand no. 92 aan den Ha
ringvliet, waarin is gevestigd het
consulaat van Nicaragua. Een be- i
diende van dit consulaat wierp, 1
toen de vluchteling binnen was, de
poortdeur vlak voor zijn vervol
gers dicht, naar zij verklaren.
De vluchteling liep nu pand no.
92 door en bereikte door den tuin
i wederom de Oosterkade. Daar
werd hij opnieuw ontdekt, en de
vervolging werd hervat. Nu ging
het over liet Oude Hoofdplein naai
de Spaanschekade, waar de man
den winkel van Gebroeders Sebilte
biimenvluchte. Hij liep door den
winkel, een plaatsje over en een
keuken binnen, waar hij zich in
een kast verdekt opstelde, met de
geladen browning in de vuist.
I De vaandrig Heynis, andere mi
litairen, de agenten van politie W. j
G. Erkelens en J. van Es en ande-
ren waren hem gevolgd, en nu
werd hij gesommeerd zich over te
geven en de handen op te steken.
Hy beloofde uit de kast te zullen
komen, mits er niet op hem gescho
ten werd; op dat oogenblik bleek,
dat hij eenig Hollandsch spreekt en
verstaat. Men had blijkbaar met
een Pool te doen.
Toen daarop de agent van politie
Erkelens naar de kastdeur liep om
deze te openen, loste de Pool, die
Ingezonden mededeeling.
Frimch, Oultsob of Eagtlseh vrago
ladtr aaa, dia «aa of moor dozor
talaa wil aaaloaroa of oadorhoudin.
zen deurruit ên met de browning Prattlga, geleidelijks motbodo. Prijs
in de hand liep hij den winkel in. tfaa dit weebhlarf f n Rn nar m»>H
Het personeel fltond achter de toon- 1111 WM"'"
banken, een brugwachter hief drei- Proefnummers gratis sa franco,
gend een staaf op, doch de Pool a e g i nnpDiT7 Omaiaiiiiib ai
bereikte de straat, evenwel niet h W'Hl lE,DER,TZ' AmstoldIJk 47.
voordat een kogel, hem door den 0. H. SCHENK. Tal. Z. 4072, Amst.
vaandrig nagezonden, zijn hoofd s9se^s--ass!-s
had doorboord. De kogel kwam er meisje3 m e6ü j ontvoerd in
aan het voorhoofd weer uit. de rjohtine Verhel
«itnnnHe vluchteling zich Nadere bijzonderheden ontbre-
staande. Den winkel uit komende, j-en n0K
zag hij daar onder het publiek
staan een soldaat van de rijdende Zware brand te Amsterdam,
artillerie. Op dien man, een toe-
?,U,0eënearchontdldoordS °enlie i0nga™ in de
■n?£ 2ee\d;sr°G™^"4en"°?; R«*.bo„mslo°ot Ams.êSam, ta
nHbi? 16 voedsel^vond',
Eb een kogel door een hand ge- de^ag^'ên'hSanLfvon'de
firma Keizer Co.
Zaterdagmiddag kwart over één
schoten.
Op het oogenblik dat de militair
dood op-straat viel, kwam de agent
van politie A. A. J. Verbruggen
•aanloopen, hij achterhaalde den
vluchtenden Pool op de Spaansche
kade en sloeg hem daar met drie
houwen met zijn sabel tegen de
straat.
Bloedende uit vijf kogelwonden
in hoofd, rug, schouder, dij en
been, en eenige houwen over het
hoofd, werd de overmande vreem
deling gebracht naar den politie
post aan de Oosterkade en van
daar later per brancard naar het
Ziekenhuis op den Coolsingel. Po
litie te paard en te voet moest bij
dit vervoer hulp verleenen, omdat
het publiek den Pool uit de bran
card wilde sleepen. De stemming
tegen hem was uiterst verbitterd.
De toestand van de in het zie
kenhuis opgenomen agenten van
politie Y. de Vries en W. G. Erke
lens is hoogst ernstig. Men vreest
voor hun leven. Beiden zyn ge-
lutwd.
De toestand van den mede aldaar
opgenomen agent L. van Schaick,
die een schot in de lies heeft, is be-
De vlammen sloegen spoedig
naar buiten en breidden zich uit
naar de bovenverdiepingen, waar
de magazijnen van cigaretten be
noodigdheden van de firma Pltasz-
nick gevestigd zijn.
Het duurde niet lang, of het ge-
heele gebouw stond in lichte laaie.
De brandweer was met veel mate
riaal uitgerukt en het vuur werd
met. vel© koolzuur- en stoomspui
ten aangetast.
Plotseling bezweek de vloer van
de vierde verdieping, waarop zwa
re machines stonden. Tengevolge
van de daardoor ontstane dichte
rook geraakten eenige brandweer
mannen bewusteloos.
Het blitsschingswerk werd in
tusschen met groote kracht voort
gezet. Vijf brandweerlieden (waar
van er 4 bewusteloos waren) wer
den achtereenvolgens uit het bran
dende perceel gehaald.
Ongeveer 8 uur was men den
brand meester.
De vier jongens, die door hun ge
vaarlijke spelletjes den brand heb
ben. veroorzaakt, zijn op het poli
tiebureau opgesloten.
vredigend.
De toestand van den Pool is ook Spoorwegongeluk,
levensgevaarlijk. Hij bevindt zich
in het ziekenhuis onder bewaking Uit Parijs wordt gemeld, dat de
van een rechercheur. Tweemaal sneltrein Bordeaux Cette Donder-
heeft hij zyn browning leegge- dagavond om elf uur, op 17 kilo-
schoten. meter afstand van Toulouse, op
Vermoed wordt, dat hij gevlucht sneltrein Parijs—Toulouse ge-
is uit het kamp te Oldenbroek. loopen is, die stilstond. Het eerste
In 7.gn bezit zijn gevonden eer, f8?*?» d8t 8Chl*r .8ttn dle"
kaart van de Belgische grenzen, tr81n w8" vastgemaakt re geheel
een kaart van Oostenrijk, een lijst vM-woeet. Er zijn tot dusver der-
van Poolsehe woorden in het Hol- L1?? d?°d™ en nleer dan v<"erliS
landsch vertaald," adressen van s
partijgenooten uit verschillende -
plaatsen in ons land, waaronder
ook Rotterdam, een stuk van een
UIT DEN OMTREK.
briefhoofd, waarop vermeld
Revolutionair socialistisch volks
blad der Tribune, dagblad van ae
communistische partij in Neder
land, redacteuren W. van Ravo-
steyn Jr. en D. Wijnkoop; een
kaartje, waarop de naam Iwan Pe-
tro; een briefje, gericht aan een
bewoner van Hengelo, luidende:
„Teun, breng deze mijnheer aan
het goede adres om de grenzen
over te komen. Daag. Ik kom spoi
druk op leggon, dat de voornaamste
kreek, die haar schuimend water in het
noordwesten in eert geul uitstortte en
mot veel lawaai langs do noordgrens
over een mot rotsstecnen bezaaid bed
oostwaarts liep, totdat zij in een dicht
struikgewas verdween.
Het'was hetzelfde riviertje, zoo rus
tig door het naburige dorpje vloeiend,
waarnaar Sir James had gekeken, toen
hij op een zekeren namiddag een van
Salathiel's sigaren zat te roeken.
Nu was, zooals dat in Australië ge-
oonlijk het geval is, de kreek op bei
de oevers door struikgewas omzoomd.
Salathiel liud daar .partij vau getrok
ken om liet spoor van zijn trekpaarden
van af de herberg to muskeeren, want
hot met kiezelsteenen bedekte bod vun
het stroompje had gedurende eenigeu
tijd dienst gedaan als weg voor de
woudloopors, om hun vee naar liet wed
te brengen. Het was natuurlijk genoeg,
dat er van het wed uuar de herberg
oen betreden pad was, want dagelijks
werd een aantal paardon daarheen ge
bracht om te drinken; doch weinigen
zouden hebben vermoed, dat de weg
voor levensmiddelen naar Salathiel's
vesting bijna twee mijl lang over het,
bed van do kreek liep. Salathiel hoopte,
dat dit geheim niet door de verraders
aan de politie was medegedeeld. Het
was inderdaad zeer goed mogelijk, dat
Fenton en Snow er niets van wisten,
want Salathiel's politiek was altijd
goweest hot werk, de kennis en de
verantwoordelijkheid zooveel mogelijk
onder zijn manschappen to verdeelen,
en dé twee verraders hadden nog nooit
levensmiddelen van Kingdon Ponds
naar de geul gebracht.
Het spreekt vanzelf, dat Salathiel
die kreek voor een middel, tot ontsnap-
i ping hield; maar het sprak evenzeer
De gewezen Dultsehe Kroonprinses
naar Wlerlngen.
Zaterdagmiddag te half twee
kwam de ex-kroonprinses te van
Ewjjckaluls aan. Ter ontvangst wa
ren aldaar aanwezig de vroegere
adjudant van den kroonprins, ma
joor MOldner von Mülnheim en
burgemeester Peereboom. In bege
leiding rm de kroonprinses bevon-
dig. Dina"; een adres, waarop de de beido johgste prinsen
naam Wester Samoeil en Poolsch Hubertus en Frledrich, een verte-
consulaat, Brussel; een aantal por- genwoordigor der Hollandsche re-
tretten, waaronder voorzien van £e VToeS®}'6 hofmaar-
het opschrift Spartacus, enz. de heer d® hof'
ln een lap, gewikkeld om een dame mej. von Tsclnrschky, boven-
van zijn beenen, had h« nog 26 d^n nog één mannelijke en drlo
patronen voor zijn browning ver- vrouwelijke bedienden,
borgen I van van Ewyck-
Trambotsing. aluis naai' Wieringen geschiedde
per postboot.
Twee der bij de trambotsing te ^an haven te Wieringen was
Rotterdam gewonden zijn oyerle- het een drukte van belang. Te 2
den. Van een der gewonden is de
toestand ernstig.
vanzelf, dat deze goed bewaakt zou
worden, en dat, tenzij er een schijnbe
weging aan hot noordelijke einde s)e<
geul uitgevoerd kon worden, geen ont
snapping zonder aanzienlijk verlies
van nieuschenlevens mogelijk was. Niet
dat de politiemannen of soldaten het
geheim van de kreek uit zichzelf zou
den ontdekken, want in den tijd dat
dit verhaal speelt, muntten zij geen
van beiden door scherpzinnigheid uil.
Al deze dingen overdacht Jack, toen
hij iu een acacia, die boven de geul
uitstak, begon te klimmen. Hij deed
dut zonder schoenen op de manier van
de inboorlingen. Hij klom eerst tot den
laagsten tak. waar hij bleef luisteren.
Toen hij niets hoorde, klom hij met
minder inspanning langs de takken
hooger. totdat de geul met de belen
dende hoogten beneden hem lag. In het
donker kan men vau uit de hoogte be
ter zien, en hij wus dan ook spoedig in
staat zijn vijanden te onderscheiden.
Zij waren blijkbaar op hun hoede,
want het was geen gekheid om met,
Salathiel handgemeen te worden.
Languit op een dikken tak liggend,
zag hij, dat de twee toegangen tot de
geul scherp bewaakt werden, en dat,
aan beide kanten van den waterval,
waarlangs het water in de geul stroom
de, eeu paar mannen geposteerd waren.
In het zuiden wus een tent opgeslagen
twee man waren nog bezig eraan
te werken. Hij vermoedde, dat de offi
cieren daarin zouden eten, slapen en
beraadslagen. Hij kreeg den indruk
alsof zij verwachtten, dat de gevungen-
nomiDg wel een paar dagen in beslag
zou nemen.
Verscheidene vau de manschappen
rookten, maar schildwachten liepen met
overgenomen geweer op geregelde af-
uur kwamen een viertal auto's de
haven oprijden. In de laatste be-
vonden zich de kroonprins, mevr.
Drie kinderen ontvoerd. Peereboom—de Wit en de heer P.
Zaterdagmorgen omstreeks tien Peereboom.
uur zijn te Uden per auto twee Te 2.16 arriveerde de postboot
terwijl de officieren hun ronde deden.
Zij nocli hun manschappen schenen erg
bung om de geul to naderen; zij ver
moedden echter niot wiens geweer zoo
dicht bij hen was.
standen af en aan. Anderen weer lagen
op den grond te slapen.
Er wus geen zeil over do tent, waar
in licht brandde, en nu en dan waren
de bewegingen van twee schaduwen
op den wand te zien. 1 „Lieve Hemel!" mompelde Salutliiel.
Scherp toeluisterend kon Salathiel bij „Wat een opluchting zou het voor de
tiiMsclienpoozen godeelten van het ge- heele kolonie zijn, als ik hem een ko-
sprek opvangen. Hij hoorde den eenen gel door zijn kop joeg!"
soldaut. aan den anderen vragen: i Druk pratend kwamen zij dichter bij
„Wat was dat?" Beiden luisterden en bleven op den oovor tegenover Sa-
eon halve minuut, waarna zijn kame- lathiel's uitkijkpluuts staan. Hij
raad untwoordde: „Het is een uil, ver
duiveld! Die geul zit vol met nacht
vogels en woudloopers. Toen ik gis
teravond, nadat de majoor het kreupel
hout. had laten omhakken om de paar
den te kunnen laten drinken, aan den
anderen kant von de kreek op wacht
stond, zag ik een groote kat met een
jong op zijn rug zitten."
vat voor gegeven hebben als hij had
kunnen verstaan wut zij zeiden, maar
het 'was on drukkend warme avond
en in een paar boomen vlak bij waren
krekels, uan het sjirpon, wat, gevoegd
bij het lawaai van do kreek, hem be
lette iets te hooren. Hij was in een
geprikkelden toestand, genoog om iets
wanhopigs te doen; hij kroop wat ver-
„Dat was een Australische beer der op den tak en luisterde scherp toe.
stommeling!" antwoordde de ander.
„Voor mijn part kan het een kleine
beer geweest zijn. Mijn neef uit Ame
rika heeft me verteld, dat zo daar in
de boomen klimmen en honig «ten,
ik heb nooit, gebood, dat ze hun
De krekels hielden juist op. Kupitein
Moore was aan liet woord.
„Hot is even tien uur, majoor." zeide
hij. „Ze moeten zich nu gauw aanmel
den'"
„Zich aanmelden, waarachtig," dacht.
jongen op den rug dragen, zooals in dit Salathiel, „Hij moest eens weten, dat
idiote land hier!" de schavuiten met een prop in hun
Al pratende had de soldaat een pijp mond aan boomen vastgebonden zijn."
opgestoken, waarna zij samen verder „Weot u zeker, dat we ze vertrou-
gingen. i wen kunnen?" vroeg een norsche stem.
„Zoo. hebben zo kreupelhout omge- j „O, Ja zij lijn te ver gegaan om zich
hakt," dacht Salathiel. „Dan staat er nog terug te trekken." zeide de inspec-
natuurlijk een speciale wacht, bij den teur. „Als Salathiel het merkt, hangt
uitgang." h»j ze op. Deed hij het maar; dan zou
Hij bleef nauwlettend op de hoog- J hun mond verder gesnoerd zijn en de
ten toezien, want daar schoen wat premie aan anderen, die het meer ver
gaande te zijn. „Tien uur," zeide hij dienen, ten deel rallen."
tot zichzelf, „dan worden de wachten „Weten zij het wachtwoord voor
dadelijk afgelost. McFarlane en Moore yanarond?"
zullen wel komen inspecteeren."
Het was zooals Jack vermoedde, eri
hij lag daar langer dan een half uur, I (Wordt vervolgd.)