Waarheen
PLAATSELIJK NIEUWS.
Onze plaatsgenoot do heer
A. Schenkels, stafmuzikant der
K. M. alhier, is benoemd tot kapel
meester van het muziekkorps
„Hugo" te Heer Hugowaard.
Raad van Arbeid.
Voor den Raad van Arbeid té
Alkmaar zijn voor den Heidér be
noemd de heeren H. C. M. Napels
als werkgevers-lid, B. Zondervan
als arbeider-lid en C'. F. Kwak als
plaatsvervangend arbeider-lid.
De op Texel gestrande log
ger Scb. 68 heeft, belangrijke lek
kage en zal waarschijnlijk niet zijn
af te brengen.
Bestrijding werkloosheid.
B. en W. hebben aan den Raad
een schrijven gericht, waarin zij
wijzen op de noodzakelijkheid van
de uitvoering van verschillende
werken ter bestrijding der werk
loosheid.
B. en W. gingen daarbij van de
overweging uit» dat daardoor de
uitkeeringen den vorm aan zouden
nemen van een behoorlijk loon voor
gepraesteerden arbeid en dat de
uit te voeren werken van dien aard
moesten zijn, dat hunne uitvoering
toch in de naaste toekomst zou
moeten volgen.
Voor een deel dier werken heeft
het voomiemen tot uitvoering reeds
sedert geruimen tijd bestaan, doch
is de verwezenlijking daarvan, we
gens de algemeene duurte, tot nu
toe achterwege gebleven.
Naast deze zijn er nog enkele an
dere werkzaamheden, die, wat den
omvang betreft, van genoegzaam
belang kunnen worden geacht,1 dot
zij te zijner tijd voor uitvoering in
aanmerking kunnen komen.
Waar echter te dezen aanzien op
het oogenblik nog niet voldoer.de
gegevens ter beschikking staan,
moeten B. en W. thans volstaan
met de mededeeling, dat zij hier
voornamelijk op het oog hebben de
werkzaamheden, voortvloeiende uit
de plannen tot bebossehing van de
donkere duinen, alsmede e.galisee
ring van het terrein beboerende
tot de vroegere vuilnisbelt.
Wat dit laatste punt aangaat, het
ligt in bet voornemen van B. en
VV. ter plaatse overtollige asch
sintels, enz. te doen verzamelen en
wegruimen.
Wat voorts de thans voor uitvoe
ring vatbare werken betreft, mer
ken B. en W. hierbij nog op, da»
van de werken, meer dan bij het
oprichten van gebouwen, enz. het
geval is, gelegenheid biedt, om
ook de meest ongeschoolde krach
ten aan werk te helpen.
B. en W. merken nog op dat de
lasten, als zijnde van buitengewo-
nen aard, over een groot aantal ja
ren kunnen worden verdeeld.
Samenvattende stellen B. en W
u voor het College voorshands te
machtigen de hieronder aangege
ven werken, alsmede die betreffen
de de bebossehing van de Donker;
Duinen en die betreffende het oude
Beltterrein, (en aanzien waarvan
de kosten thans nog niet kunnen
worden geraamd, te doen uitvoeren.
Meerbedoelde werken zün:
a. Rioleering van den Paralle!
weg vanaf de Spoorstraat tot
Sluisdijkstraat; b. Idem van den
Polderweg vanaf de Koningstraat
tot de Krugerstraat; c. Idem van
den Polderweg vanaf het terrein
van den Watertoren tot den over
weg van het spoor en van daar on
der het spoor door naar de Sluis
dijkstraat bij de Ruijghsloot, be
nevens het, dempen der slooten aan
beide zijden, liet plaatsen van hek
werken en leggen van bes tratin
gen; d. Verbreeden en ophoogen
van den Brakkeveldweg. vanaf den
Spooroverweg tot hét Tuindorp,
dempen van slooten, plaatsen van
afscheidingen en leggen en herleg-
gen der bestratingen; e. Dempen
van de Ruijghsloot, rioleereu van
den Ruijghweg, verharden van de
zen weg met bazaltslag en het ma
ken van afscheidingen; f. Bestra
ten van de Rassingraoht vanaf de
Rtrijghsloot tot Onrust.
Het totaal der kosten van deze
werken is geraamd op 237,
waaronder een bedrag van ƒ7478'
afin uit te betalen arbeidsloonen is
begrepen.
Algemeene Consumenten-
vereeniging.
Teneinde te trachten door samen
werking goedkoopere prijzen te
verkrijgen van levensmiddelen, ii
hier ter stede opgericht, in navol
ging en samenwerking met andere
plaatsen eene vereeniging van con
sumenten. De vereenlging is. af-
deeling van de landelijke organisa
tie en tracht, door zoo groot moge
lijke samenwerking, liet vraagstuk
der voortdurende prijsstijging te
onderzoeken.
Gisteravond was door het be
stuur van de afdeeling Helder eene
vergadering uitgeschreven, tenein
de de bedoeling van de vereeniging
in ruimen kring bekend te maken
en zooveel mogelijk leden te win
nen. De groote zaal van .„Casino'
was geheel gevuld, toen om half
acht de voorzitter, de heer W. de
Boer, den aanwezigen het welkom
toeriep.
Dat trots- het slechte weer nog
zoovelen zijn opgekomen, demon
streert wel, meende spr., den nood
der tijden. Wij allen voelen aan
den lijve de huidige duurte, en hoe
wel niemand onzer gelooft, dat de
prijzen van vóór den oorlog terug
zullen komen, zijn we het er toch
wel over eens, dat de toestanden,
zooals die tijdens de mobilisatie be
stonden, niet dienen te worden ge
handhaafd. Hoewel gaandeweg de
salarissen omhóoggevoerd worden,
houdt die stijging geen gelijken
tred met de opvoering der prijzen.
Deze vergadering is dus allereerst
bedoeld als protest tegen de duur
te, en gericht tegen ieder, die goe
deren aflevert hooger dan strikt
noodig is.
Maar protesteeren alléén is niet
genoeg; er moet meer gebeuren, en
er is, door ben, die deze beweging
op touw zetten, ook meer gedaan.
Bestuursleden hebben zich op
eene algemeene, te Utrecht geliou
den vergadering, op de hoogte ge
steld van het werken van andere
dergelijke vereenigingen, en spr.
geeft, het woord aan den lieer Baak,
die bedoelde vergadering heeft
meegemaakt en daarvan een en an
der zal mededeelen.
De heer Baak, thans het woord
verkrijgende, merkt allereerst op,
dat de kwestie geheel hieuw is en
allerlei feiten opwerpt, die onder
de óog.en moeten worden gezien.
Op de vergadering in Utrecht wa
ren slechts vier-en-dertig vereeni-
gin'gen vertegenwoordigd; dat is
niet veel, maar van alle kanten
kwamen staande de vergadering
telegrammen van adliaesie-hetui-
ging in.
Oorspronkelijk opgezet als een
landelijke bond van ambtenaren,
werd het tenslotte een landelijke
bond van consumenten. Krasse
staaltjes van prijsopdrijving wer
den daar verteld, en ook krasse
staaltjes van tegenwerking door
winkeliers. Een onderwijzer uit
[inscliédó vertelde van zijn broers,
die pakhuizen vol schoenen had
den, die ingekocht waren voor 6
a 7 en verkocht voor f 70! In En
schedé en omstreken was .100 mi'-
liöen gulden aan oorlogswinst ge
maakt.
Dé oorzaken zijn niét gemakke
lijk na te speuren, maar een feit is,
dat in al de oorlogsjaren de win
keliers geen stelling hebben ge
nomen tegen de prijsopdrijving
door de fabikanten. Aan ons Is liet
om dit wél le doen, en, mochten de
winkeliers onwillig zijn om te leve
ren, dan hebben wij den steun der
regeering achter ons, die ons is
toegezegd.
Het vraagstuk' der duurte brengt
de heele wereld in beroering; zelfs
een land als Amerika wordt er door
geteisterd. Allen, die van een matig
inkomen moeten leven, arbeider
zoowel als ambtenaar, brengt het in
beroering en het juk wordt steeds
ondragelijker. Het is een cirkel
gang: duurte - loonsverhooging
loonsverbooging-dmirte, en welk
tieren kpttingbandel en woeker.
Aan den anderpn kant is het feit,
dat er duizenden armen zijn mede
een der oorzaken van de beerseben-
de onrust-
Alles wat de arbeider in huis
bad is opgeteerd en geld om in
liet allernoodigste te voorzien is ei-
niet. Als de oorlog maar over was.
meende men, zou liet wel beter
worden, doch juist daarna is bet zoo
vreeselijk duur geworden. De groo
te oorzaak is natuurlijk de oorlog,
en daarenboven de gewetenlooze
winstmakers, waaraan de consu
menten hopeloos waren overgele
verd. Er wordt met vuur gespeeld,
en de gevolgen kunnen niet uit
blijven.
Spr. geeft tlians eenige staaltjes
van woekerpraküjken en zet uit
een hetgeen dooi- de regeering is
gedaan (distributie, max. prijzen
etc.). En nadat minister van J.Tssel
Steyn de rantsoeneering aankon
digde van nagenoeg alle artikelen,
zijn deze in prijs gestegen.
Nu is er eene Staatscommissie
ingesteld, die dit duur te-vraagstuk
zal onderzoeken, doch als wij niet
allen medewerken om de duurte te
bestrijden zullen- dergelijke maat
regelen niet; veel helpen.
Spr. geeft eenige cijfers om te
demonstreeren wellco abnormal
prijsstijgingen ér bestaan. Voor
schoen-reparatie wordt- 5 bere
kend voor zolen eii hakken, doch
naar spr. door een vakman is ver
zekerd, kan dit geleverd worden,
voor ./'3.20, n.1. 27- ons leer 1.90,
stukloon voor thuiswerker, fourni
turen, enz. ƒ1.30. In de kleine zaal
zijn monsters schoenen tentoonge
steld, die voor veel minder prijzen
kunnen worden geleverd dan in
den winkel, o.a. molières van box
calf voor 14. Ook voor vet noemt
spr. prijzen, die vrij wat verschil
Ien met die, welke thans worden
betaald. Er zijn meerdere artikelen
koffie van .1.05 tot 0.80, thee van
,/1.70 tot ƒ1.10. Al deze artikelen
zullen scheikundig worden onder
zocht en moeten aan de hoogst-
eischen voldoen.
Het doel van de vereeniging is
den winkelstand intact te houden,
maar waar dit onmogelijk blijkt te
zjjn, zelf de zaak ter hand te nemen.
Een groot- aantal vragen en op
merkingen werden, naar aanleiding
van deze inleiding, gemaakt. Men
vroeg op welke manier de artikelen
verkrijgbaar zouden worden ge
steld; of samenwerking met het ge
meentebestuur niet gewenseht was,
zooals in Amsterdam. Een derde
spreker bet-oogde, dat men zich tot
de regeering moest wenden, zooals
steeds door de S. D. A. P. was ge
daan. Immers, de regéering alleen
kan de prijzen regelen. Men wil nu
eer tijdelijke maatregelen, en
spreekt over de winkeliers. Maai
de grossiers worden niet genoemd.
Nummer vier bepleit samenwer
king inet de Werklieden-Vereeni
ging, een ander vraagt boe men
do controle denkt uit te oefenen, en
wie df prijzen zal bepalen? Langs
welken weg zijn de artikelen te
verkrijgen? Laat men de hier be
staande coöperaties steunen.
De heer Eijlders, bestuurslid van
de Werkl. Ver. O. S. W„ Jioudt
een betoog ten gunste van den
klein-winkelier, en protesteert te-
?en uit de vergadering gedane in-
'errupties, als zoude de Werkl.
Ver. zelf O, W.-er zijn. Met; een
eenvoudige becijfering toont spr.
dit aan ten opzichte van de bak
kerij. Rekent- men den omzet- op
16000.dan zjjn de uitgaven
daarvan 10200.bedrijfskosten,
arbeidsloonen f 2300.gas en wa
ter 120.brandstof ƒ2000, huur
390.-—, belasting 490, dividend
(winst) 500.Kan nu het brood
goedkooper? Neen immers, wel als
meerderen zich aansluiten, dan
worden de onkosten niet, in gelijke
mate hooger; bij verdubbelden om
zet b.v. zou een Detto winst van
ƒ12000.— worden gemaakt, zoodat
het wittebrood 4 cent goedkooper
zou kunnen worden. Spr. waar
schuwt ervoor, dat kapitaalkrach
tige fabrieken (Eendracht, Volhar
ding) niet nalaten zullen het brood
b.v. 6 cent goedkooper te maken.
Men late zich daardoor niet intinri-
deeren, maar blijve zijn organisatie
getrouw!
De verschillende sprekers wor
den, door den heer Baak beant
woord. De bedoeling is te trachten
overeenkomsten te sluiten met- win
keliers onder controle van de ver
schillende commissies, waarin des
kundigen zitting hebben. Geduren
de de oorlogsjaren heeft- de win
kelier niets voor den verbruiker
gedaan. Onze actie gaat- liet heele
land door, zoodat- op deze wijze
pressie zal worden uitgeoefend op
de grossiers. Nu weer zal de melk-
worden opgeslagen; welnu, een
boycot van ééne week zal de hee-
'én wel mores leeren. Naar spr.
meening is de gemeente niet hel
aangewezen lichaam voor samen
werking. En de Staatscommissie
werkt te langzaam. Zoodra voor een
artikel een maximum prijs werd
vastgesteld, verdween het van de
markt. Vijf jaar lang hebben we
gemord en verdragen; laat thans de
volkswil eens spreken!
Wat de coöperaties betreft, -
men moet daarvan eerst- lid zijn, en
dat willen wij niet-. Willen zij ons
niettemin helpen, best. Maar ook
zij hebben niet voldaan, omdat zij
vastzitten aan een groot inkoop
lichaam, i. de Handelskamer, dat
volstrekt niet minder levert dan wie
ook. En alleen als samenwerking
met winkels etc. onmogelijk is, zul
len wij ons zei ven helpen. De be
doeling is een landelijke vereeni
ging, wier afdeeliiigen elkander
over en weer steunen.
Kunnen wij liet klaarspelen met
de winkeliers, en prijzen bedingen,
die naar ons genoegen zijn, dan
blijven wij actief en houden den
knuppel in het hoenderhok gereed.
En een dergelijk succes is meer
waard dan welke loonsverhooging
ook.
De Voorzitter, de heer W. de
Boer, deelt mede, dat de zaak niet
in onderdeden kan worden gere
geld. Laat men het. bestuur echter
liet- vertrouwen geven der vergade
ring door toe te treden tot de ver
eeniging. De contributie is uiterst
gering e-n bedraagt een bijdrage
ineens van 50 cents voor inkomens
tot 2000.- -, vermeerderd met 50
cents voor elke volgende 1000.
inkomen. Daarmede hopen wij de
noodzakelijke onkosten te bestrij
den. Op een desbetreffende,
deelt spr. nog mede, dat het- be
stuur zic-h een groot- aantal sub
commissies zal toevoegen, teneinde
zooveel mogelijk deskundigen
krijgen.
Thans wérd een pauze gehouden,
gedurende welke in de koffieka
mer gelegenheid bestond eenig
schoenwerk te bezichtigen. De hier
aan vastgehechte prijsuoteeringen
verschilden aanmerkelijk van de
gangbare, en het schoenwerk had
nitteraard veel bekijks.
Na de pauze verklaarde de hoe
de Boer, dat een groot aantal leden
bereids was toegetreden en dat,
naar aanleiding van gemaakte op
merkingen, voeling zal worden ge
zocht met. verschillende hier be
staande organisaties. Tijd ontbrak
daarvoor tot nog toe.
De beer Everaard, van de eoöp.
Eendracht, zette het doel van
coöperatie uiteen. Dal coöperaties
niet- aan de verwachtingen volde
den, is alleszins begrijpelijk, omdat
al vóór dén oorlog bleek dat dt
structuur van den handel j
deugde. De Coöperatie is in ons
land nog te zeer groepscoöpcrati'
dan dat van eenïgen grooten in
vloed sprake zou kunnen zijn. Wil
zij goed werken, clan dient zij ge
centraliseerd te worden in een
groote coöperatie. De groote moeie-
lijkheid is wel voldoende kapitaal
te krijgen. Misschien, dat deze
voorloopige maatregelen zullen lei
den tot stichting van een dergelijke
coöperatie.
Nadat nog de lieer Heringa ge
wezen beeft op de hooge aandeelen
van allerlei finantieele instellingen
sluit de heer de Boer, onder dank
zegging voor de opkomst, de ver
gadering.
De Arb. Zangv. „Kunst aan
het Volk" zal Zaterdag 4 Octo. haar
eerste concert geven in Casino, met
medewerking van mevr. Rachel
Coppijn, altzangeres te Amsterdam.
Leger des Heils.
In de zaal van het Leger des
Heils aan de Spoorgracht zullen in
de eerstvolgende drie maanden (Oc
tober, November en December)
iederen Donderdag bijzondere Hei
ligingsmeetings worden gehouden
Deze samenkomsten zullen worden
geleid door verschillende spreker
an binnen on buiten deze stad.
Het. programma voor de maand
Oclober is vastgesteld als volgt;
2 Qct.: Brigadier J. Fcenstra, van
Amsterdam; 9 Oc-t. Stafkapitein G.
C. Kleyze, van Amsterdam; 16 Oct,
Ds. C. C. G. Visser, Predikant van
de Luthersche gemeente te Helder
23 Oct. Brigadier P. H. Schuurman
van Amsterdam; 30 Oct. Kapitein
P. C. Cohen, van Amsterdam.
De samenkomsten zullen aan
vangen 's avonds acht uur; deuren
open half acht.
Mijn gesprongen.
Gisteravond, kwart- voor twaalf,
is aan het strand alhier, tusschen
paal 0 en 1 weder een mijn ontploft.
Te Hilversum overleed Woens
dag j.1. de bekende zeiler Jhr. W.
Six, voorzitter van de Kon. Ned.
Zeil en Roeivereeniging, een op
den voorgrond tredende persoon
lijkheid op het gebied van zeilsport
zoowel in binnen- als buitenland.
De sportwereld verliest in hem een
jroote kracht. Hij was een trouw
mzoeker van de wedstrijden ter
-eede Texel met zijn bekend jacht
de „Stella". De Kon. Mar. Jacht
club verliest in Jhr. W. Six een
barer eereleden. Heden, den dag
van de begrafenis, waaien als tee-
ken van rouw, de standaard van de
vereeniging en de vlaggen dei-
jachten halfstok.
Uit het Politierapport.
Maandagmorgen j.1. vermiste een
viscbhandelaar uit een mand,
staande in zijn pakhuis, hetwelk
tusschen de Wagenstraat en de
Nieuwstraat is gelegen, vijf tarbot
ten en pl.ni. vijftig tongen. De deur
van het pakhuis, die hij cles Zater
dagsavonds tevoren met het sleu-
telslot gesloten had, vond hij dien
morgen open. Men moet zich dus in
dien tusschentijd den toegang door
middel van een valschen sleutel
hebben verschaft.
Door eene bewoonstef van de
Loodsgracht is Maandag j.1. aangif
te gedaan dat- zij uit achtergelaten
sporen heeft gemerkt, dat men den
vorigen avond of in den afgeloopen
nacht op haar erf was geweest,
vermoedelijk om peren te stelen,
die evenwel geen handperen zijn.
Tegen eene winkelierster in de
Koningstraat is proces-verbaal op
gemaakt terzake overtreding dei-
verordening op de winkelsluiting.
Woensdagavond, j.1. werden dooi
den diensldoenden agent van po
litie aan liet station alhier twee
Duitsche Marinescheepsjongens,
beiden 17 jaar oud, die met den
trein van 9 uur 18 waren aangeko
men, aangehouden en aan liet bu
reau Molenplein gebracht.
Zij verklaarden, dat zij waren
achtergebleven van de van hier
weder vertrokken Duitsche mijnen
vegers; dat zij zich, na een bezoek
aan den ex-Kroonprins op Wierin-
gen gebracht te hebben, aan het
Duitsche Consulaat-Generaal te
Amsterdam hadden vervoegd, dat
dit hen naar een te Worinerveer
liggend Duitscli zeilschip had ver
wezen met een schriftelijk verzoek
aan den kapitein 0111 hen naar
Duitschland mede te nemen; en (lat-
zij in- plaats van te Wormerveer
den trein te verlaten naar bier wa
ren doorgereisd.
Behalve sigaretten en choco!ach
hadden zij ruim 10, hun door den
•ex -ICroonprins gescli onken
Aan hen is een nachtleger er
voeding verstrekt en den volgen
den dag zijn zij ter verdere uitlei
ding naar Amsterdam overge
bracht.
Correspondentie.
Oud-verpleegden in het nieuwe
Stads Weeshuis te Leeuwarden al
hier woonachtig, worden verzocht
hun adres aan ons bureau op te
geven. Red. Held. Ct.
BINNENLAND.
Drankbestrijdersdag
te houden door het- Dioc. Kruisver
bond en Maria-Bond in het bisdom
Haarlem, op Dinsdag 30 Sept. 1919
te Alkmaar, onder eere-voorzitter-
schap van den Hoog Eerw. Heer
P. A. Ooms, Deken van Alkmaar.
H. Mis 's morgens 10 uur in de
St. Laurentiuskerk.
Openlucht-meeting op bet Doe-
lenveld te Alkmaar, aanvang
's middags 2 uur.
Sprekers: de Weleerw. Heer H.
Hcmsing, kapelaan te Helder; de
WelEd. Gcstr. Heer G. Bulten, lid
der 'IVeede Kamer; mevr. Ver
nieulen-Bleeker.
Onderwerp: Drankbestrijding in
onzen tijd.
Een mannenkoor zal eenige zang
nummers uitvoeren, onder leiding
van den heer P. van Langen, orga
nist der St. Dominicuskerk.
Een Belgisch* d'Aisnuazo
Onder dit opschrift en onder den
onder-titel: „Men licht een leger vrfj
wdligers tegen Limburg", schrijft De
(Brusselse!e) Standaard
Neuray heeft aan de eer verzaakt
en voor 't generaalschap bedankt.
Hij was ook geen dichter. Maar
medekamper in de Nationale politiek
heeft met tragisch gebaar het zwaard
opgenomen. „Het is beslist." „Hij is
nu wél een dichter en 't heilig vuur
dat brand op bet altaar van zijn hooge
inspiratie draagt hij rond over den
lande.
Tot zoover de gekheid ervan.
We hadden er vroeger reeds op
gewezen dat in zekere middens iets
aan 't roeren was gegaan. De neer
laag van 't annexionisme was te
verpletterend. Het voorbeeld van
Fiume was te schoon. De belangstel
ling van de Nation was te uitbundig.
Daar zat iets achter.
Nu vernemen we uit doorgaans
betrouwbare bron, dat men bezig is
k land met het aanwerven van
vrij willigers o ader gedemobiliseerden,
ja, tot zelfs in de regelmatige kaders
van het leger. De jongens moeten
teekenen voor een,optocht naar Lim
burg, dat stormenderhand zou inge
nomen wordon, om aldus de confe
rentie alweer te plaatsen voor een
voldongen feit.
Vooral in Belgisch Limburg wor
den strijders aangeworven, maar eok
op Hollandsch grondgebied bewerkt
men de jeugd, ;die aldus het opruk
kende Belgische leger zou tegemoet
komen, om de sympatbiseering tus
schen de twee te volvoeren. Men
ziet: er zou niets ontbreken aan de
tooneelschikking.
Er wordt bijgevoegd dat talrijke
officieren reeds zouden gewonnen
zijn, dat men over wapens en ge
weren, ja zelfs mitrailleuzen beschikt,
en men voor hoegenaamd niets zou
achteruitwijken.
Er wordt van 23,000 man gespro
ken, die reeds zouden aangeworven
zijn. Doen we er echter maar wat
af, dan blijft het nog genoeg.
Want dergelijke zaken zijn geen
kinderspel, en het voorbeeld van
Italië toont ons genoeg waartoe het
zou kunnen leiden.
Dat er hier zjjn die alle middelen
gebruiken om een conflikt te doen
uitbreken, wisten we lang, schreven
we reeds.
Zouden we dan werkelijk nog zoo
n comedie moeten beleven?
Is het ernst of kinderspel?
De „N. Rott. Ct." heeft naar aanlei
ding van dit bericht inlichtingen
ingewonnen, maar hier te lande was
van eeD dergelijke beweging op zoo
groote schaal in Belgis niets bekend,
en men geloofde ook niet, dat de
Belgische regeering er achter zou
9taan.
BUITENLAND.
Italianen en Zuid-Slaven.
Trau is een klein plaatsje tusschen
Sebenico en Spalato aan de Dalmatijn-
sclie kust. Het stadje, dat gedeeltelijk
o)i liet kusloiland Bua ligt, waarmee het
door een draaibrug is verbonden, is a's
haven niet onbelangrijk, Daar. te Trau,
dat ten Zuidoosten van den wnpcnstil-
st-andslinie ligt, en dat de Italianen'
krachtens het wapenstilstandsverdrag
dus niet mochten bezetten, heeft men
getracht de komedie van Fiume te lier-
halen.
Dit, is weer een bewijs (als tiet noodig
was), hoe. wijd vertakt het complot is,
dat mot de geslaagde aanslag op Fiume
het; eerste teelten va-n zijn bestaan ge
geven heeft-.
Het waren weer ..muiters", die op
Trau afgingen, weor gebruikten zij ge
pantserd o automobielen, om zich snel te
verplaatsen, en voor dat iemand ergens
verdacht was. was Trau door Ita
lianen bezet. Tien Servische soldaten,
die tegenstand boden, werden gemakke
lijk onschadelijk gemaakt.
Tot- zoover ging alles precies, zooals
hef bij Fiume gegaan was. Maar nu
komt liet verschil. De bewoners van
Trau namelijk, wel verre van af te
wachten, tot d'Annunzio hen tot voor
werp had gemaakt van een nieuwe
proclamatie tot, het. Ilaliaansche volk
(in ^len vorm van een heldendicht)
hebben toen zij van den eersten
schrik waren bekomen, en de nadering
van een Zuid-Slevische 'afdeeling van
de landzijde, en twee Amerikaanscho
oorlogsvaartuigen van de zeezijde bun
•n linrt onder den riem gestoken had
de bewoners van Trau dan bobben
st vuur op hun would-be bevrijder
geopend. Bij deze gelegenheid raakte
do commandant, der Italiaausehe afdee
ling in handen van de Zuid-Slaven. Do
Amerikanen hebben hem. benevens een
gepantserde auto. die was buitgemaakt,
naar den bevelhebber van het Itali
aausehe wachtschip te Abbazio gezon
den, die niet anders zal kunnen doen,
dan hem als muiter behandelen..
Een Aemrikaansche torpedojager
blijft in de haven Trau. om op te tre
den, als er soms nog meer Ilaliaansche
muiters moehten komen.
Wie niet. waagt, die niet wint, zegt.
hot spreekwoord, maar wie wel waagt,
wint veel. of verliest veel. Zoon ge
vaagd avontuur, al6 dat van d'Annunzio
nu bij Trau herhaald, moet dadelijk on
volkomen slagen, anders loopt het op
een belachelijk fiasco uit. En dat is hier
gebeurd.
Reeds dat avontuur van Fiume
bedenkelijk voor de biiuienlandsche
rust in Italië. „De nationalisten hebben
de ruzie begonnen, wij zullen haar
voortzetten", heeft de ;iAvant-i" gezegd.
D. w. z. dat zij, die in de eerste plaats
den economisehon toestand gestabili
seerd willen zien, wier bestaan van
zulk een stabilisatie afhangt, de arbei
dende bevolking met andere woorden,
die van niouwe avonturen, welke tot
oorlogen kunnen loiden, en de goede
verhouding tol de Entente in gev
brengen, niets weten moet. tot het
uiterste worden geprikkeld tengevolge
van de dolle doordrijverij der nationa
listen tot hot uiterste worden geprik
keld. Zeker is het waar. dat deze door-
drijverij een geheel revolutionnairen
weg is ingeslagen. Het leger is er door
in twee deelen gesplitst, het eene deel
volgt; de politiek van de regeering, liet
andere gehoorzaamt do nationalisten,
die een politiek op eigen Iiand met ge
weld trachten te verwezenlijken. Zij
hebben den wettigen weg verlaten, en
oen revolutie begonnen. Verwacht, nu
ook revolutie van de andere zijde,
de ..Avanti" waarschuwen.
En die tegenstanders van de n
nriUstisehe avonturen zullen door lvol:
fiasco van Trau niet weinig worden
versterkt. Immers de kracht- va
partij van d'Annunzio zit in het ai
Deze mannen kunnen zeggen: och kom,
al die bezwaren; we hebben Fiume nu
immers toch, dat tot ons oorlogsdeol
behoorde?
Maar nu is Trau er bij gekomen. Zij
bobben Trau niet. maar wel het bela
chelijke figuur; het Ilaliaansche leger
wordt gecompromiteerd, want wat moet
men zeggen van een leger, waarvan een
gedeelte niet aan liet, wettige commando
maar aan een bende avonturiers gehoor
zaamt?
In den kroonraad heeft men waar
schijnlijk yan deze nieuwe onderneming
on haar mislukking nog geen kennis
gehad. Zij zal waarschijnlijk de regee
ring tot verhoogde krachtontwikkeling
aansporen. (N. R. C-t.).
Spalato, 25 Sept. Ilier doet het gerucht
de ronde, dat de Italianen voornemens
zijn van Labina uit; een aanval op
Spalato te doen. Alle teekenen wijzen
er op, dat de Italianen een conflict met
de Zuid-Slaven willen uitlokken en
Dalmatie bezetten. De ïtallaansche pers
zinspeelt daar zelf op.
De bevolking van Dalmatie verkeer
in groote angst voor aanvallen. -
Een strijd met de wapens is onver
mijdelijk. Het- commando van de troepen
moet oen „misleidend" afschrift van dit
plan in handen gespeeld worden door
spionnen".
Plunderen wordt met den dood be-
beslraft.. IJzeren tucht is noodzakelijk.
Begin December moot het gebéuren.
Dat is de frissclie inhoud van het
communistische document, dat döör de
onafhankelijke „Freiheit" öok wel weer
een „verhaaltje" van de reactie genoemd
zal worden.
De „aardigheid" is er voor commu
nisten noch voor de onafliankelijken
natuurlijk af. nu li9t plan werd ont
dekt. Daarom dringt stellig het com
munistische blad in München, do „Rote
Fahne" openlijk aan op de toepassing
an sabotage, in afwachting van de ver
wezenlijking van het meer radicale plan.
Van mijnen gezuiverd.
Do Duitsche admiraliteit meldt, dat
Duitsche mijnenvegers langs de kust
van Jutland een tien zeemijlen breede
vaargeul, bevaarbaar voor de groote.
scheepvaart, van mijnen gezuiverd heb
ben. Deze van mijnen veilige strook
verbindt over een lengte van zestig
mijlen het mijnenvrijo gebied'in den
baai van Helgoland met het eveneens
mijnenvrije gebied van het noordelijk
gedeelte der Noordzee en het Skagerak
en maakt dus de scheepvaart weder
mogelijk naar de Noorsohc havens. De
Deensche haven Esbjerg was het hoofd
kwartier der mijnenvegers. De Deen
sche regeering had in het. gebruik dier
haven toegestemd. Het werk wordt
voortgezc"..
KORTE BERICHTEN.
Het geschil iu de mijnindustrie
Lotharingen is bijgelegd. Het werk
wordt vandaag weer hervat.
De Aeroclub of America bereidt een
weroldrondvlucht voor. Aan prijzen zul
len 2 milliocn gulden beschikbaar wor
don gesteld.
LAATSTE BERICHTEN.
SPOORWEGSTAKING IN
ENGELAND,
Londen, 27 Sept. De onderhandelingen
tusschen den Bond van Spoorwegbe
ambten en de regeering worden afge
broken. De algemeene spoorwegstaking
is hedennacht om 12 uur uitgebroken.
SPORT.
Een nog niet bevestigd telegram zegt,
dut te Rome een nota van Wilson aan
gekomen is. waarin de ontruiming
Fiume beslist geëischt wordt.
De generaals Fabricie en Etna zouden
van hunne posten ontheven zijn.
Dreigende algemeene staking in Ttaliö.
Uit Berlijn wordt gemeld
Een algemeene werkstaking uit
sympathie met de sinds drie weken sta
kende metaalbewerkers dreigt thans
ook Italië. De Kamer van Arbeid te
Milaan hééft' aan het verbond van valc-
creeuigingen voorgesteld de algemeene
werkstaking iu Italië uit te roepen.
DUITSCHLAND.
Een complot tegen Miinelien.
Te Pusing, dicht bij München, werd
onlangs een communist gevangen geno
men, die zonderlinge schrifturen bij
zich droeg in geheimschrift en één
document in dc Duitsche taal. Dit docu
ment, gedateerd begin September 1919,
deelde het een en ander mqde over dc
organisatie tot een niouwe omwenteling
München.
Het bevatte o.a. de volgende voor
schriften
De rijks weer moet "s morgens vroeg
in de kazerne, liefst in den slaap, over
rompeld en gearresteerd worden. Tij
dens den nacht moeten de woningen
officieren streng bewaakt worden,
officier, die zijn woning verlaat
mot de duidelijke bedoeling zich naar.
zijn troepen te begeven, moet zonder
waarschuwing doodgeschoten worden,
Bekende monarchistische officieren, zijn
onmiddellijk, doch onbloedig, uit den
wog te ruimen.
Tegelijkertijd met de bestorming van
alle kazorn,es moeten alle openbare ge
bouwen, hoeken van straten en pleinen
bezet worden. Wie zich daartegen ver
zot, wordt doodgeschoten.
Iedere gewapende burger, die niet
behoort tot het roode leger, wordt
doodgeschoten. Spoorweg-, telegraaf- en
telefoonverkeer móeten onmiddellijk op
houden.
In den nacht marcheeren de roode
troepen naai de bij München liggende
dorpen.
Goen mensc'h mag München verlaten
of naar de stad gaan.
3e klasse E.
Programma voor morgen.
D.W.S.- Helder.
Q.S.C.Purmerstey n.
N.O.S, H. Voorwaarts.
H.B.C.—H.S.V.
Concordia" I-Militair elf tal
Terrein Tuindorp.
Daar de vereeniging „Goath"
Alkmaar a.s. Zondag bezet is (Con
cordia had deze uifcgenoodigd tot het
spelen van een wedstrijd alhier), is
door haar een wedstrijd georganiseerd
tegen een militair elftal.
„Concordia" komt uit met:
Bakker
Ike—Oostendorp
Veghel-Diedenhoven—Baas
Brinksma-Kuiper-Augu'styn-Helder-
Veldhuizen.
Aanvang 2,30 uur.
Concordia II-H.V.V. I.
Aanvang 10 uur.
Aanvang competitie N.H. V.B.
Decompetitie-wed8trljden van dezen
Bond zullen niet morgen beginnen,
zooals eerst werd gemeld, maar op
5 October e. k.
Noorwegen - Denemarken 8—2.
Bovengenoemde landen wedstrijd
vond Zondag j.1. plaats en eindigde
in een overwinning der Noren. Ge
speeld werd op hetzelfde veld waar
31 Aug. de wedstrijd Noorwegen
Nederland plaats vond. Zooals men
weet speelden de onzen toen gelijk
(1-1).
Het enthousiasme der toeschouwers
was enorm.
Helder III Wierlegen I
Aanstaande Zondag gaat Helder III
naar Wieringen.
Voor dezen wedstrijd is een verguld
zilveren medaille uitgeloofd.
UIT DEN OMTREK.
RI)kilMdbouwtrlRttrseboi!
ti SehagM.
Bij het op 25 September j.1. ge
houden toelatingsexamen voor de
eerste klasse van bovengenoemde
school slaagden o.m.J. Roeper, P.
Dros, R W. Stoepker en C. P. Eel
man, allen te TexelD. Rezelman
J. Geerllgs te Anna-Paulowna
D. J. de Graaf te Kosgras en K. Kaan
te Oudesluis.
Texol, 26 September;
Naar de markt te Leiden werden
gisteren van hier uitgevoerd124
schapen en 32 lammeren.
Ij een nader onderzoek naar
gesteldheid van den, tusschen paal
11 en 12 gestranden vischlogger Sch
moet gebleken zijn, dat hat
vaartuig te lek is om veel kans te
hebben, om te worden afgebracht.
De logger verloor bij 't visschen 10
netten, waarin blijkbaar te veel haring
aanwezig was.
Er wordt hier verlangend uit
gezien naar den aanvoer van steen
kolen. Sedert maanden zijn hier geen
steenkolen voor huisbrand aangeko
men. Men ziet dus niet zonder zorg
den winter te gemoet, omdat bij
Ijsgang hier geen brandstof kan wor
den aangevoerd.
Burgerlijk* Stand «>n Texel,
van 20 tot en met 25 Sept, 1919.
ONDERTROUWD: Euft Bingenus
Westdorp en Jannetje den Braven.
GETROUWDJan List en Annaatje
Dros.
GEBOREN: Johannes Adrianus, z.
Petrus van der Voort en Wilhel-
mina Langeveld.
MARINEBERICHTEN.
Kapitein H. van R«a en lelnltanent J. J. v»n
belden van d* admlnlatrave van bet 0*1.
leger, die biet te lande dan IntendaDcecnnne
bobben gevolgd, zija van die detecbeerlcg
ontheien en kaaien Ia den loop van dit jeer
naar XndlS terug,
Offloiaien mccblnlat Se kl. W, N. van Pelt en
7 N BntwordennttOoitIndieteit>g7erwi>cbt.
Officier nucblniat Se kl. O. A. J. Veen 1* bu-
•teod'voji het etkader In Oeit-Indiö, wawbeen
hij lo November a.s per particuliere gelegenheid
ml vertretken.
Da laitenant ter zee der 2e kl. A. S Thomaon,
van den Mitlnelochtviertdlenat, wordt 1 Oct.
p non-aottvltalt gecteld wegens ziekte
Opgave van overgap aatste onderofficieren der
zeemsebt. Op 29 Sept.torpedlatmejoor P. van
den Broeke van Medosa na.r Konlrgin Emma j
bootsman S Ltk van Wachiachlp W Uemsooid
naar Med iea; «e geantkok J. A van Batenberg
van Zeeland naar Koningin Emma; idem P.
SiJm v«» Koningin Emma naar Zeeland
eeigor.nt der mariniera C L Qofhnd van
Wachtacoip Willemtoord naar Zeeland; idem
N Pater van Zeeland naar Waohiecbl» W.oord
Of l Oct.: ztekenverpiogermejaor J de Snoo
ven Binnengeethnle A'dim naxr buitendienst
Rotterd.m; aeig««ntztekenverpleger J. H. de
Wilde van Bmnengasthnie Amsterdam naar
Kweekschool voor Ztevaart te Leiden; ld«u
P. C Maetenbroek van Kweektchool Lelden
naar Marinehospltasl Willemsoord Idem A B
van Reek en J. Kautz van Uarinehospiteal
Willemsoord nair Binnengaethnls Aoaete.dem.
Op 16 Oct bootsman P. J. van Tocgerloo v»n
Zw»iab*d W.llemsoo:d n Wachttch.p W.oord
LBQERBEBICHTBN.
Qwplaatsiny.
De sergeant le kl. D. Lscgerels endefourler
P. Asm», van het 21e reg ln anterie te den
Beider, worden op 27 Sept ontheven van hnnne
detacheert g b(J de school vior verlo'sofflcleton
te Amersfoort.
Da extrs-uitkeerlng.
De extra-nltkeeilng over de tnacDd October
1919 zal ook gaichitdeo aan ds Rtikssmbti tmeu,
jssrwedds-genlstsode liitairsu, eiot btoooiop.-
üe tot het vsrlo'spersoneel, en RUkewotkliedec,
die op 1 Januari 19 9 in v.eten dlenet weten
en vóór of öp l October 19 9 den dienst niet op
eigen verzoek Oeozu wegeoa het bere ken v«n
deo penaioeDg.rechtlgden leeftijd of ter zake
van langdarlgen dienel) hebben verlaten.
Dttaclisofing.
Ds keplteln P. J. CLillard, van bet 3ie reg.
lnfenterte, z»l .en cnrsna volgen aan de m li-
tatie gym aBttekschool te Onecht
Da aergeint P. J. A Bervcete van hel 21e
leg lnfenterte, la ontheven van zijne dela-
cheeilng bil de school voor verlo'to'flcleren te
Breda.
Inatruotlef kader.
Door den Inspecteur der Xnfanterle 1« bepaald
dat de opleiding voor se?gennt-m>joor-ln>troc-
tenr ven berue?r-onderofficler.n der Infantorle
ot> IS October a.s. zil aanvang-n bfl de ech->ol
voor verlofao'flclsien Da opleiding zal ongeveer
vijl maanden duren.
Mat onbepaald verlof.
Op 1 October as worden ln bet gon„tgexteld
van onbepaa'd (klein) verlof de dienstplichtigen
der llcbtlDg 1917. die tn het i(jdvak 1 tot
6 October 1017 zjjn Ingeljj'd bij de bereden
artillerie, en de dienstplichtigen der lichting
19i8 die ln het tijdvak vn 8 tol 12 April z|Jo
ingelU'd bi) de genie
Burgerlijke Stand v. Helder,
van 25-26 September 1919.
GEHUWD: J. Bakker en J. J. M.
van Gilst; J. Hoogland en F. F. W.
Visser; E. Heilbron en J. Kolje;
P. W. Bos en C. A. TienstraG. D.
Pekelaer en M. J. de Wit; J. Blom
en N. van Leeuwen.
BEVALLEN: Jb. van der Sluljs-
Keizer, d.; C. G Grimminck-van
Blerck, d.
STOOMVAARTBERICHTe^.
StoomyaartmastsohappIJ Oeeaan.
Bstj n.nitrets, paos. 2S Sept Perlm
Javaenlv 26 Boot V- Buenos-Ayies te A'dain
Ktrimoen, van New-York naar Java, arriveerde
23 Se^t te Durban
K'ekatau vertr.a6S»pt v A'd*mn Java.
Lombok, uitreis, pxse 26 Sept Quesesnt
P/tce der NedeiUnden arrtv ZSSept van Bxtavla
te I Imnlden
Rotterdamsehe Lloyd.
Milang vertrok 36 Sept. van Rotterdam naar
Sydney ;C B
Samannda aulv.iS Sa.t v R'dam te Batavia.
Rlndjml, uitreis, pass 24 Sept Liaeabon,
Dj tres, thalsrela, pass. 24 Sept. Ouesiant.
Kon. Hoil. Lloyd.
RUnl.nd, ultrpesa. 24 Seot Pernsndo Noronlia.
Holland la, nJtr., pass. 26 Sept desvoorm Daal
OcolDnd, thuisreis, paes. 22 Sept Flulitsrie
Hol). Amerika lijn.
Andlikafriv 33Ssit v. R'dsm teBaltimor».
Beukeledtjk trilv 20 Se >t. R'dam ts BalMmora
Rotterdam.van Nsw-Yorh naar Rotterdam, pais.
26Seot vm 10u.«oPr-w!epolnt.
Noordam vertiok >6 Sept. van Rotte>dam naar
N w-York en was 6 u. 45 nam ln zes.
Poeldijk, vm Rotte d.m azut Htvtoa Ól! NeW-
Orleane, psaa.26S»jt. Wight
Kon. Wvat-lnd. Maildienst
Qianji Nietcu arriveerdeS6 Sept. vau Baltlwoie
te Amettidam.
iava>Bengalsn-LIJn.
Oeylon verir 3i Sept. v. Madras n. Batavia.
JavieCMns-Japsn Lijn.
TJIUtjsp vertr. 18 Sept v Yokohema n. Batavia
Haren te Mieuwedisp.
26 Sept. Aangekomen ven Amnterdtm over de
Z-üderzee de nieuwe torpedoboot Z t
▼an de Scheepsbouw Mü «oedkoop
Moet Dinsdag proefatoomen.
26 Sept. Aangekomen van Rotterdam an ver
trokken naar Harllngen het Ned s.a.
P.of. Bulj i.
Vertrokken van Londen neer Harllngen
het Eng. se. Fern.
Ondertrouwd
JOHANNES SLEMMER
en
JOHANNA C0NSTANTA BAKKER.
Helder, 24 September 1919.
Huwelijksvoltrekking: 9 October a.s.
ReceptieZondag 28 September a.s.,
van 2-4 uur, Diaconiestraat 30.
Getrouwd
P. W. BOT
en
CATHARINA A. TIENSTRi,
die, ook nameos hunne familie har-
talljk dank zeggen voor de vele blij
ken van belangstelling bij hun hu
welijk ondervonden.
Helder, 25 September 1919.
Da Haer en Mevrouw 00STINB,
Hoofdgracht 82, zullen gaarne bazoakan
ontvangen Zondag 28 Sapt. on S Oct.
Di piciptle ui de fami
lie HOUWING op Zondag 28
September gaat niet door.
a.t. ZONDAGAVOND?
naar hst
LEGER DES HEILS,
Spoorgracht 38.
Van half acht tot tian uur,
MUZIEK - ZANG - TOESPRAKEN.
Gursus in alla mogtlljka
handenarbeid.
Hierbij bericht ik U, dat bij vol
doende deelname een cursus in han
denarbeid (zagen, houtsnijden, stuk
werk enz.) zal worden opgericht.
Schriftelijke aanmeldingen voor deel
name van kinderen van 10 jaar en
daarboven worden ingewacht tot
Zaterdag 4 October aan het adres
Sluisdijkstraat 93.
Oprichting Cursus Ilectrotecfinieli.
„jlanghehbenden voor opleiding in
de Electriciteit, het zij patroon of
werknemer in verschillende vakken,
ook buiten het vak staande van eiken
leeftijd, gelieven zich op te geven bij
H. WINKEL, Gravenstr. 86, alhier,
of schriftelijk aan den „Cursus voor
Electrotechniek" te HaarlemZijl vest 7
