mmm m mies.
No. «149
DONDERDAG 2 OCTOBER 1919
47e JAARGANG
RedB.tour-UltaeverC. DE BOER Jr., Heldor. - Oolseo 7000 ox. - Abonnementsprijs: In de stad f 1.20, por oost I 1.40. Buitenland f 2.40. - Losse ex. 3 ot. - Advortonllin por regel 20 ot,
Met 1 OCTOBER
zijn ie Henen
der type/reten npnieuw ver
heugd. Dientengevolge wordt
de abonnementsprijs van ons
blad veer de abonné's in de
stad met 5 cents verhoogd
De prijs der gewone adver-
tentlSn wordt vanaf I Octeber
gesteld ep 20 cent per regel.
Handeisadvertentiën en
kleine advertentlën onder
gaan geen verheeglng.
BUITENLAND.
RUSLAND.
Een vredesvoorstel der bolsjewikl.
Parijs, 30 Sept. Volgens een offi
cieel bericht uit Washington is de
Russische sovjetregeering bereid
vredesonderhandelingen te openen
op voorwaarden, die o.a. inhouden
den val van het regime der sovjets,
het ophouden van de terechtstel
lingen en het schrikbewind en het
verstrekken van een vrijgeleide
aan twaalf bolsjewistische leiders*
waaronder Lenin, Trotzki en Zi-
novjef, die voornemens zijn zich
naar Zuid-Amerika te begeven.
Het voorstel zal niet rechtstreeks
aan de geallieerden worden voor
gelegd, maar aan de Fransehe en
Amerikaansche diplomaten in de
neutrale landen.
Men verwacht, dat Wilson in
weerwil van den val der bolsjewiki
de nieuwe regeering niet zal er
kennen alvorens een constituante
is bijeengeroepen.
Nieuwe nederlaag der bolsjewiki.
Men seint uit Taganrog naar
Konstantinopel, dat Voronege dooi
de troepen van generaal Mamon-
toff is genomen. Na de inneming
der stad nam de cavalerie het sta
tion Liski, een uit strategisch oog
punt zeer belangrijk knooppunt.
Mnmontoff zal nu in staat zijn zich
met Denikin te vereenigen.
Bij deze operaties werden 80.000
roode soldaten ontwapend, vele ge
vangenen gemaakt en werd vee!
oorlogsmateriaal buitgemaakt.
ENGELAND.
De Spoorwegstaking.
Blijkbaar slaagt de Engelsche.
regeering er tot nog toe vrijwel in
dc gevolgen van de staking bij de
spoorwegen het hoofd te bieden.
In een officieel communiqué aan
gaande den toestand hetgeen
Dinsdag werd uitgegeven wordt
o.a. gezegd:
De spoorwegdienst neemt toe.
De door de maatschappijenvoor
bereide dienstregelingen zijn uit
gevoerd. De verdeeling van le
vensmiddelen blijft op bevredigen
de wijze plaats vinden. Dit is voor
een groot deel te danken aan den.
prachtigen geest en het noeste
werk der vrijwilligers.
Het is mogelijk, dat de koetsiers
van de omnibussen, de trams en de
huurauto's en -rijtuigen ook zullen
staken. Wij hebben dat allemaal
voorzien en als het werkelijk tot
staken komt, denken wij in staat,
te zijn ook die moeilijkheid onder
de oogen te zien. Wij beschikken
over aanbiedingen van duizenden
gewezen soldaten, die legerauto's,
bestuurd hebben, in Frankrijk zoo
wel als in het vaderland.
Op de hoofdlijnen in Schotland
is weder een beperkte dienst ge
handhaafd. Ondanks het strenge
posten, hebben opnieuw verschil
lende machinisten, baanwachters
en seinwachters zich voor den
dienst aangemeld. Uit verschillen
de plaatsen kwam reeds bericht
over hervatting van het werk dooi
de machinisten.
Op den BrightouSouthcoast—
spoorweg zijn twee pogingen ge
daan om treinen te doen ontsporen.
Troepen bewaken nu den spoor-'
weg. Gewapende troepen zijn van
Aldershot vertrokken om dienst te
doen op de spoorwegstations en in
Hydepark.
De gevolgen der spoorwegsta
king voor de industrie doen zich
geducht gevoelen. Uit alle deelen
van het land komen berichten van
het stil leggen van het werk. Voor
al in W a 1 e s, speciaal in het Zui
den, is de toestand érnstig.
Duizenden ijzerwerkers zijn reeds
zonder werk. Naar verschillende
plaatsen in South Wales zijn troe
pen gezonden. Twintig duizend
staalwerkers zijn zonder werk in
het district Middlesborough.
BINNENLAND.
Nederland en België.
De „Libre Belgique" deelt mede,
dat in Belgische kringen, die Hol
land geen de minste vijandschap
toedragen, thans medegedeeld
wordt, dat Nederland bereid is aan
België het eigendomsrecht toe te
kennen op het kanaal GentTer-
neuzen -en volle vrijheid op de
Schelde en dat betreffende de mili
taire quacstie door de Alliés aan
Nederland voorstellen zullen wor-
Iden gedaan. In dezelfde kringen
wordt er niet aan getwijfeld of Ne
derland zal deze voorstellen aan-
vaarden.
Maximumprijzen van kaas.
De minister van landbouw heeft
met ingang van 6 dezer voor kaas
vastgesteld de navolgende maxi
mumprijzen in den kleinhandel,
resp. per pond en per ons:
Volvette Gouda met Rijksmerk
0.92, 0.187a; Volvette Gouda
zonder Rijksmerk 0.90, f 0.18;
Volvette Gouda Rabbinaal 0.99,
f 0.20; Gouda 40 0.81, 0.167a;
'Gouda 30+ 0.727a, f 0.147a",
'Gouda 30+ Rabbinaal ƒ0.78, ƒ0.16;
'Gouda 20+ 0.60, 0.12; Gouda
20 Rabbinaal 0.65, 0.13; Vol
vette Edammer 0.92, 0.187a;
'Edammer 40 0.827a, f 0.167=;
"Edammer 30 0.74, 0.15;
Edammer 20+ 0.62, 0.127a;
Edammer 20 Rabbinaal 0.6C,
0.137a; Nagelkaas en witte kaas
(met minder dan 20 pet. vetgehalte
in droge stof) 0.42, 0.08'/».
Een mijn gesprongen.
De sleepboottrawler IJM. 369,
Johanna, van de reederij Gebrs.
Gouda, heeft Dinsdagmorgen on
geveer tien mijlen dwars van
Kamperduin met het net een mijn
opgehaald, die sprong en in hel
achterschip een groot gat sloeg.
Pet voorschip bleef nog even bo
ven water, zoodat men gelegenheid
had een noodsein te zetten, dat
Werd opgemerkt door het van
Narva naar Zaandam bestemde
Nederlandsche stoomschip „Itter-
Mim". De kapitein van dit schip
tiet dadelijk koers zetten naar de
IJohanna" en nam de zes opvaren
den, die inmiddels met achterla
ting van alle eigendommen het
vaartuig hadden verlaten, over. Er
Werd nog getracht een sleepver-
ftinding te maken, maar voor dat
deze tot stand kwam, zonk de traw
ler in de diepte weg. De schipbreu
kelingen werden te IJmuiden
geland.
Het schip ligt gezonken op onge
veer 52 gr. 48 min. N.B. en 4 gr.
19 min. Ö.L., in ongeveer twaalf
♦adem water.
Trawler verongelukt.
Volgens een te IJmuiden ontvangen
Bericht is de sleepboottrawler M.M. 18G
(Vertrouwen) van de maatschappij
.(Vriendschap" op de Noordzoo veron
gelukt. De bemanning is gored door
hot van Hamburg naar New-Castle bo-
steindo stoomschip „Groenlo". Verdere
bijzonderheden ontbreken nog.
Volgens een bericht uit Londen
aan de „Tel.", keert de leider der
spoorwegarbeiders Thomas zich
thans tegen de pers.
Hoewel de bladen, in het bijzon
der de „Times", alles woordelijk
hebben vermeld wat door Thomas
is gezegd, klaagt hij er over, dat
de pers de oorzaak der spoorweg
arbeiders niet voldoende heeft uit
eengezet. Thomas verklaart dan
verder, dat een afvaardiging van
typografen zich bij hem heeft ver
voegd en gezegd heeft, dat de door
de bladen tegen de staking gepu
bliceerde berichten „vergiftige"
gassen" voor de andere arbeiders
waren en' dat zij zouden weigeren-
nog langer tot de publicatie van
werken.
liritsche hnringdrifters.
Maandag liepen te IJmuiden
elf
oritsche haringdrifters binnen
hunne vangsten te lossen, hetgeen in
vierbond gebracht wordt met. de spoor
wegstaking iu Engeland. Meerdere
schepen worden verwacht, omdat de
prijzen in Engeland terugloopen we
gens de onmogelijkheid om de aanvoe
ren te verzenden.
Iu vissclierijkringen to IJmuiden con
etaleert men met eenigen wrevel, dat
Britten hier ongehinderd komen
markten, terwijl ofnze trawlers Sn En-
gelund niet worden toegelaten.
TWEEDE KAMER.
Dinsdag was in de Kamer aan
dé orde de interpellatie-Helsdin-
gen, omtrent de voornemens der
tègeering in het algemeen betref
fende de salarieering van de amb
tenaren en van de rijkswerklieden,
meer in 't bijzonder omtrent de in-
vóering der nieuwe salarisregeling
op 1 Juli 1919.
Aan het overzicht dezer zitting
"ïri het Hbl. ontleenen wij het 'vol
gende:
De heer Helsöingen inter
pélleerde de Regeering grondig
oVer hare voornemens betreffende
de salarieering van de Rijksambte
naren en de Rijkswerklieden en
minister De Vries antwoordde
even grondig namens de regee
ring. De minister herinnerde aan
wat de regeering reeds had ge-
ddan: op 1 Jan. '19 de volle 100
vmi de Commissie-Stork toe3taan,
daarna nu nog een maand salaris
en thans deed ze nog een stap ver
der door de 100 ook voor onge-
huwden (die een kosthuis hebben
te betalen) te garandeeren en bo
vendien nog 20 per kind toe te
zeggen voor de groote gezinnen
(na het derde kind). De minister
betoogde trouwens uitvoerig, aan
de hand van loonstaten, dat reeds
thans, dus zqnder de uitkeering
van een maand extra, het Rijks
personeel voor 't meerendeel meer
dan 100 (velen zelfs ver daar
boven) aan salaris meer ontvangt
dan in 1913. Terwijl toch, volgens
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek het leven geen volle 100
(93 duurder is geworden.
En wat in 't bijzonder de post
en telegraafbeambten betrof, dezen
zijn, in vergelijking met 1913, bijna
allen ver boven de 93 vooruit
gegaan; slechts vijf gevallen hoor
den wij den minister opnoemen,
waarin de toeneming beneden de
honderd procent was gebleven.
•Deze toeneming was het gevolg
aeweest van den duurtebijslag en
de minister was dan ook van oor-
nisch te verbeteren viel aan de
salarisregeling, genoeg had gekre
gen. Zulk een regeling incidenteel
alleen voor het P. T. T.-personeel
in te voeren, was ook door de Sa
lariscommissie ontraden en het
was den minister niet bekend, dat
ook maar één lid van die Com
missie waarin ook leiders van
het personeel zaten een afwij
kend advies had gegeven.
De heer H e 1 s d i n g e n las. te
genover de cijfers, die de minjgtgr
had aangehaald uit de loonstaten,
weer andere cyfers voor (betref
fende P. T. T.-personecl te Rotter
dam en Amsterdam), die daarmede
niet in overeenstemming waren.
En hij betoogde, evenals andere
leden, dat de minister een onjuiste
vergelijking maakte tusschen 1913
en 1919, aangezien het personeel in
dien tijd periodieke verhoogingen
had gehad, die dus in mindering
hadden moeten zyn gebracht.
Waarop dc minister weder ant
woordde: Neen, het is alleen de
vraag, of het personeel thans sala
rissen ontvangt, waarvan het niet
minder kan rondkomen dan in
1913, salarissen dus die minstens
hooger zijngesteld, dat
men het nu eenmaal noodig vindt,
dat lagere beambten zich volstrekt
geen bijzondere beperking als ge
volg van den oorlog hebben op te
leggen zooals hoogere dat moe
ten doen.
De heer Helsdingen echter vond,
dat de bezittende klasse de schuld
draagt van den oorlog en dat dus
de arbeiders de financieele gevol
gen ervan niet mochten ondervin
den. En hij stelde twee moties
voor, eene die een extra-uitkeering
van nog een maand salaris voor
,de ambtenaren vroeg en eene,
waarin 200 ineens, benevens een
uniforme regeling en spoedige in
voering van terugwerkende kracht
tot 1 Juli 1918 voor de Rljkswerk-
jieden werd gevraagd.
Er volgde eenig debat over deze
moties. De heer Bomans achtte
de stelling, dat het personeel het
thans eigenlijk beter moet hebben
dan vóór den oorlog, in strijd mei
bet betoog van den heer Van der
Waerden in „Het Volk" en met de
ralctijk der gemeentelijke loonen
i e Amsterdam. De heer Bomans
was overigens de regeering vooral
erkentelijk voor den nu toegezeg
den kinderbijslag en zou tegen de
beide moties stemmen, alleen reeds
pm de strekking van politieke agi
tatie, die er in stak.
De heer Ketelaar daarente
gen, erkennend, dat de regeering
al heel wat had gedaan voor het
personeel, was nochtans van oor
deel, dat ze de telkens weer wisse
lende omstandigheden nu eenmaal
niet kon bijhouden en meende dat,
daar er in den oorlog toch al zoo
veel geld voor minder nuttige din
gen was uitgegeven, de millioenen
van deze moties nu ook maar
moesten worden gevoteerd.
De heeren Van Ravesteyn
dn W ij n k o o p vonden dat, aan
gezien de regeering door haar
maatregelen mede schuldig was
aan de duurte, zij de financieele
gevolgen ook moest dragen. En
eerstgenoemde diende een motie
in, waarbij een minimum-loon van
32.50 werd geëisebt. Hetgeen den
heer D u y s deed opmerkendat
dit nog 1.50 bleef beneden het
minimumloon der gemeentewerk
lieden van Zaandam.
Minister De Vries antwoord
de, dat er met de regeering wel viel
te praten-over individueele geval
len van onredelijke salarieering,
maar dat zij niet voornemens was,
over de geheele linie nog verder te
gaan dan ze gegaan was.
De moties werden alle drie ver
worpen. Die van den heer H<
dingen betreffende de ambtenaren
met 49 tegen 36 stemmen (rechts
tegen links, met afwijking van den
heer Van der Laar rechts en de
heeren Van Doorn en Niemeyer
links). De andere motie-Helsdin-
gen werd verworpen met 52 tegen
33 stemmen (rechts-links met af
wijking van den heer Van der
Laar rechts en de heeren Van
Doorn, Fock, Niemeyer, Van Rap-
pard en Dresselhuys links). En dc
motie-Van Ravesteyn met 60 stem
men tegen 21: die der revolution-
nairen en der S.D.AJP.
dergelijke berichten mee te wlUn deel, dat het P. T. T.-personeeV
daardoor, afgezien van wat ertech-
Vergadering van Dinsdag 30 Sept. 191'J.
Voorzitter de Burgemeester. Afwe
zig aanvankelijk do heer Grunwftld,
verdor do hoer Baak.
Omtrent de Notulen wordt door den
heer de Zwart eene verklaring afge
legd ter zake van eeuige onjuiste me-
dedeelingen, door den heer de Geus in
den Rand gedaan. Spr. had destijds niet
do gelegenheid die onjuistheden te her-
stollen, verzoekt, echter acte van zijn
opmerking. Zal in deze notulen worden
opgenomen.
De heer H o y b 1 o k verzoekt niet
later te willen vergaderen dan tot 11
uur, zulks met het oog op de vele op
de publieke tribune aanwezige arbei
ders, die morgenochtend weder vroeg
tijdig op hun werk moeten zijn. (De
vergadering was voorafgegaan door
een langdurig comité-generaal, zoodat
eerst te ongeveer negen uur de open
bare vergadering aanvangt).
Dc Voorzitter antwoordt di
hoor Heyblok, dat dit al meermalen
verzocht, is, maar hieraan heel moeilijk
do hand kan worden gehouden. Zoov
mogelijk zal met het verzoek rekening
worden gehouden.
Aau de orde is thans:
Ingekomen stukken en mededeelingen.
Dankbetuiging van J. G. Verheul c.
voor de verhoogde salarisregeling.
Goedkeuring op:
a. het schoolgeldkohier voor de scho
len 1—7b, dienst 1919;
b. de raadsbesluiten van 20 Augustus
1919 tot voldoening uit den post voor
onvoorziene uitgaven.
Kon. besluit van 2-1 Juli 1919 (Stbl.
no. 507) tot onteigening van eenige
gronden in deze gemopnte ten behoeve
van vestingbouw.
Ter goedkeuring wordt aangeboden
de begrooting van den Armenraad voor
het dienstjaar 1919.
Voorgesteld wordt'de gevraagde goed
keuring to verleenop.
Naar aanleiding van dit laatste punt
merkt de heer Staalman op, dat de
begroeting ingekomen is in Augustus,
terwijl erin gesproken wordt van dc
aanstelling van een armbezoeker d.d.
1 Juli. Dit laatste is ook geschied, en
spr. lijkt bet thans wel wat zot, dat een
begrooting moet worden goedgekeurd,
waarvoor do gelden nl zijn uitgegeven.
Hoe staat, vraagt spr. voorts, dc Raad
tegenover de benoemingen door den
Armenraad? Heeft dc Raad er iets mee
tc maken? Spr. bijvoorbeeld is er tegen,
dat de Armenraad een armbezoeker
heeft, aangesteld. Deze kwestie behoort
niet tot. de competentie van dien raad,
zij hoort thuis bij liet armbestuur. De
Armenraad is een centrum van admi
nistratie, van studie on van belang
stelling. Maar de bemoeiingen mot de
armlastigen bohooron niet tot zijn res
sort. Evenmin onderzoekingen omtrent
armlastigheid.
Hoe wordt, vraagt spr. verdor. de
Armenraad gevormd? Hoe ontstaat de
lijst der candidaten? Spr. meent, dat
hier namen op voorkomen van twijfel
achtige waarde en zou die lijst gaar-
no ter inzage ontvangen.
De hoer Adriaanso antwoordt,
den heer Staalman op enkele punten,
Hoe de Raad precies staat tegenover
den Armenraad, kan spr. op het, oogen-
blik niet zeggen; hij is nóg te kort
wethouder en niet, in alle dingen inge
werkt. Wel kan spr. zeggen, dat de
Raad niet de bevoegdheid heeft wijzi
gingen iu deze begrooting to brengen:
hij kan haar alleen aannemen of ver
werpen. Bij Ged. Staten berust de be
voegdheid om wijzigingen aan to bron
gen. Wat. de wijze van indienen betreft,
die is dit jaar eenigszins anders dan
vorige jaren, tengevolge van ernstige
cn langdurige ziekte van den .sccreta-
Spr. is liet eens met don lieer
Staalman, dat de Armenraad een ooi
lege van studie is. maar de regeling,
zooals die thans bestaat, is met we-
derzijdsoh goedvinden aldus gemaakt.
Overigens zal spr. den heer Staalman
volgende vergadering nader ant
woorden.
.Dc hoor Staalman vraagt, indien
de Raad besloten hoeft een armbezoe
ker aan den Armenraad toe te voegen,
een volgend maal die benoeming niet
aan den Armenraad op te dragen.
Deze zaak is niet voldoende serieus
behandeld. Nadat de heer Adrioanse
een schrijven van den Armenraad heeft
voorgelezen, naar aanleidiug waarvan
een besluit is genomen destijds, merkt
de heer Staalman alsnog op, dat het
geenszins zijne bedoeling was den ijver
en de capaciteit van don secretaris van
den Armenraad aan kritiek to ondcr-
crpen.
De stukken worden vervolgens voor
kennisgeving aangenomen.
Schadevergoeding.
Voorstel om afwijzend te beschikken
op het verzoek van de N.V. Stooniwns-
scherij „den Helder" om teruggaaf van
door haar betaalde schadevergoeding
ad ƒ102.96.
Den hoor v a n O s komt het stand
punt van B. en W. in dezon onjuist
voor; het betreft hier een zuiver on
geval, waarvoor do Stoomwasscherij de
gevolgen zou moeten dragen, hetgeen
niet billijk is.
De Voorzitter merkt op, dat
natuurlijk niemand met opzet een lan
taarnpaal omrijdt. Evenals Dij aanva
ring op zee, waar de reederij dc schade
nioet betalen, moet hier toch ook door
de betrokkene de schade vergoed wor
den. Ovroigens is geenszins gedreigd
met gasafsnijding, zooals de hoer van
Os schijnt'te meenen.
Het voorstel wordt vervolgens aun-
jnomen.
Verordening.
Voorstel tot vaststelling eener Ver
ordening betreffende de bedrijven van
Goud- en Zilversmedon en tot intrek
king van enkele artikelen dor Alge-
eene Politie Verordeuiug.
Op voorstel van den heer B i e r s t e-
e r aangehouden teneinde voor de
overtreding in art. 2 genoemd eene
itrafbepaling iu het leven te roepen.
Rechtsgeding.
Voorstel tot liet. voeren van een
rechtsgeding tegen de N.V. Witte Bios
coop en de Cinema Palace.
Held. Crt. 27 Sept.
Den lieer Spruit komt het niet ge-
wenscht voor dit rechtsgoding te voe-
Spr. voorziet oen bedroevende
strijd. Wint de gemeente bet. dan
krijgt zij ƒ3400.—, verliest zij het
daarentegen, dan zal zij alle andere ge
heven boeten terug moeten gevon. En
dat is een aanzienlijk bedrag. Laat men
dit proces niet beginnon, spr. is bang
/oor den uitslag.
De Voorzitter hoeft do zaak be-
iproken mot mr. Kappeyne, dio er borg
.oor staal, dat de zaak zal worden ge
ronnen. Daaromtrent koestert spr.
gcene vrees.
De hoer Spruit Maar de advocaat
van de tegenpartij beweert natuurlijk
precies hetzelfde, eu wellicht, is dc
rechtbank van eene andere meenini
dan die van mr. Kappeyne.
De Voorzitter: De reputatie va:
een mr. Kappeyne etaat ons borg.
Do heer Staalman geeft in ovei
weging te besluiten, dat, indien bin
nen 2 maal 21 uur een minnelijke schik
king wordt getroffen, het proces niet
zal doorgaan.
De Voorzitter antwoordt, dat de
tegenpartij eenvoudig heeft te betalen.
Dan zal natuurlijk het proces geen
voortgang hebben.
Het, voorstel wordt vervolgens aan
genomen. Tegen stemt de heer Spruit,
de jlieer Schoeffelenherger blijft buiten
stemming.
Vaeantietoesiag.
Voorstel om afwijzend te beschikken
op het adres van de afiL Heldor v. d.
Ned. Bond van Werklieden in Open
bare Diensten en bedrijven, inzake ver-
leeiiing van vaeantietoesiag auu brui
wachters.
De heer van Os vindt het nogal
kleintjes opgevat- om deze menschen,
die'den geheelen dag op hun post zijn,
uit te sluiten van een vacantietoeslag.
De Voorzitter verwijst naar het
raadsbesluit, waarin staat, dat zij, die
een vaeantietoesiag genieten, hun hoofd
best aan moeten hebben in gemeente
lijken dienst.. En dat is hier niet het
geval.
De wethouder Verslogen zegt,
dat het. standpunt van den lieer van Os
onjuist is. Er zijn meerderen, die uit-
gesloton zijn, en als do heer van Os
een lans breekt voor de brugwachters,
mort hij de andere categorieën er ook
in botrekken.
Dc heer van Os merkt op, dat de
klokkenist, en meer andere menschen
ilcchts enkele uren van den dag dienst
doen. Do brugwachters echter, zijn den
geheelen dag op hun post, al moge hel
dan waar zijn, dat. zij wellicht maar
gedurende enkele uren dienst doen.
De heer Verstegen: Laat ile heer
in Os dan met een desbetreffend voor
stel komen. De heer van Breda heeft
zelf meegewerkt tuin het raadsbesluit,
aaraan wij ons thans te houden
hebben.
De heer van Breda wil, nu hij er
door den wethouder wordt ingehaald,
zich hieromtrent even verdedigen. Spr.
heeft juist wel een vaeantietoesiag wil
len geven, on is het in dezo geheel
oens inot den heer van Os. Waarvoor
is thans een nieuw voorstoi noodig'?
Er is een adres van de brugwachters,
laat de Raad daar gunstig op be
schikken.
De heer Schoof feleaberger
merkt op, dat. de sollicitanten er in hun
adres uitdrukkelijk op wijzen hun
lioofdbestaan wèl in dienst, der ge
meente to hebben. Laat men hen per
centsgewijze doen deelen iu oen va-
antietoeslag. Het is nu toch al te sneu
-oor hen.
De hoer Verstegen; Dat is het
oor hen. die er dan nog buiten vallen,
ook. Wil men alle gemeente-auibtenu-
ren een vaeantietoesiag: geven, dan
moet de Raad dat bepalen.
De lieer Adriaunse, die vroeger
n pleidooi beeft gehouden vóór de
brugwachters, is destijds gezwicht voor
rgumentatie, dat zij niet hun hoofd-
bestaan in gemeentedienst, hadden. Spr.
heeft dit bestreden door te zeggen, dat
hun andere inkomsten niet van dien
aard waren, dat ze geacht kondou wor
den hun hoofd bestaan te vormen, maai
de Raad ging niet met deze zienswijze
mede. Spr. moet zich dus refereeren
aau hetgeen de heer Verstegen hierom-
ent opmerkte.
Het voorstel van B. en W. wordt ver
volgens aangenomen niet, 13 tegen G
stemmen. Tegen do heeren Hchoeffelen-
berger, van Os, van Breda, Staalman,
Bot en Spruit.
Verordening uitbetaling onderw. jaarw.
Voorstel tot vaststelling eener ver
ordening tot regeling van de wijze van
uitbetaling der onderwijzerejanrwedden.
Aangenomen.
Huurwaarde hoofden v. scholen.
Voorstel tot vaststelling van hot be
drag der huurwaarde van de door dc
gemeente voor de hoofden der scholen
beschikbaar gestelde woningen.
Aangenomen.
Hoofdakte mej. v. Aken.
Voorstel om afwijzend te beschikken
op het adre3 van mej. A. H. van Aken,
ora een vergoeding voor het bezit der
hoofdakte tijdens het vervullen van
tijdel. diensten.
De heer Heyblok merkt op, dat in
bot adres gezegd wondt, dat een jaar
geleden eenzelfde verzoek aan den
Raad is gericht, waarop adressante nooit
antwoord heeft gekregen.
Na onderzoek deelt de Voorzitter
mede, dat in Nov. 1917 dit verzoek in
gekomen is. Toen is aan de Vereeni-
ging van Nederl. gemeenten inlichtin
gen verzocht omtrent dit geval, en op
haar advies afwijzend beschikt. Ech
ter schijnt verzuimd te zijn dit aau
adressante te berichten.
Do lieer Heyblok vraagt, waarom
tijdelijke onderwijzeressen dan
vergoeding krijgen voor acte Franseb?
Do Voorzitter antwoordt, dat
indien les gegeven wordt in Franseh,
daarvoor natuurlijk botaald wordt.
Op oono opmorking van don heer
Staalman antwoordt, do hoer de
Ven, dat de wet niet toelaat voor tij
delijke o derwijzors vergoeding voor
het bezit der hoofdacts te geven.
Conform besloten.
een 50000.gomoeid, welke som ook
aan de christelijke school zal moeten
besteed stelt spr. voor alsnog over
te gaan tot een ambtelijk onderzoek of
werkelijk zoovele ouders zich uitspre
ken tegen de openbare school.
Do heer van Breda zal niet diep
op de zaok ingaan. Eerst hoeft de lieer
de Zwart, meegeholpen aan de oplos
sing, en nu dio er is, komt hij met Óen'
andere puzzle. Zoo blijven wij in de
misère zitten. De heor de Zwart, die
meegeholpen heeft aan dit voorstel,
dient thans ook de consequenties ervan
to dragen.
Den heer Bok heeft hot leed gedaan,
dat men eene oplossing gevonden heeft
door loting. Loting hoeft alleen diin
plaats indien ergens dc stemmen slaken
on hot lot beslist wie gekozen is.'Maar
oen sehoolbouw bij verloting is iets
nienws en dat het zoover gekomen is
is voor velen in de gemeente een teleur
stelling geweest. Het besluit om eene
openbare school te bouwen is genomen,
weliswaar niet in openbaren raad, maar
het dient niettemin gehandhaafd te
worden. Ware de beslissing van het lot
omgekeerd geweest, dan zou niet zoo
veel stof zijn opgejaagd.
De lieer van L o o constateert, dat
dc nieuwe raadsleden aanvankelijk nog
weinig van de zaak afwisten. Thans
weten we meer. Er is een raadsbesluit
tot_ bet bouwen eener openbare school.
Daarna is weer onder de inwoners een
onderzoek ingesteld, en spr. verbaast
zich thans over dit voorstel. De statis
tieken en stemmencijfers bij verkiezin
gen wijzen uit, dat zeker 70% van de
bevolking aan de Doggersvaart links is.
Nu de bouw eener openbare school is
uitgebleven, schijnt men propaganda te
hebben gemaakt, voor een christelijke.
Nu heeft weliswaar de heer van der
Veer gezegd, dat deze christelijke
school zoo neutraal mogelijk zou zijn,
maar dat bestaat niet. M. de V. Wie
heeft ooit gehoord van een christelijke
school, die neutraal is? Spr. heeft per
soonlijk niets tegen christelijk onder
wijs. en spr. zou er zich tegen hebben
verzot indien hier een openbare school
zou-worden opgedrongen aan voorstan
ders van christelijk onderwijs. Maar
iu de geheime zitting is gebleken, dat
de meerderheid links is. Het raadsbe
sluit moet dus gehandhaafd blijven en
die nu. ofschoon van links, 'vóór de
school hebben gestemd, zullen
straks toch aandringen op een open
bare school. En dan moet de gemeente
toch aan.
Dc heer de Zwart vraagt om zijn
•oorstel het, oerst aan de orde te stel
len. Wordt, het. verworpen, dan kunnen
ile discussies over het, voorstel van
B. en W. geopend worden.
De heer Adriaanse: We zouden
dan afwijken van den regel. Er ie oen
oorstel van B. en,W. daarnaast een
ander. Wat moet nu het eerst aan de
Oidc komen?
De heer do Ven: Als er een voor-
1 aan de orde komt en or bomt een
ander tot verdaging want daarop
komt het voorstel van do heer de Zwart
•aktisch neer is er niets tegen dit
eerst aan de orde te stellen.
Intrekking besluit slichting O. 1
oorstel tot intrekking van
Raadsbesluit d.d. 22 Februari 1919 tot
stichting van een o. 1. school aan de
Doggersvaart. Held. Crt. 27 Sept.
Namens het College vau 11. en W.
deelt do Voorzitter mede, hoe het
Collego er toe gekomen is dit voorstel
thans aan den Raad aan te bieden.
Nadat de vorige raadszitting gehou
den was, kwam een verzook in van de
Protcstantsche Schoolvereenlging en de
Raadscommissie voor het onderwijs om
gezamenlijk besprekingen to houden
i aldus tot de stichting vau
hooi. Het bleek echter niitl mogelijk
te zijn tot overeenstemming te lcomcn
uko de kwoslio openbare of bijzon
dere school. Wel was men hrtt er over
eens, dat het niet iu 't belang was
hot onderwijs om twee scholen: te bou
wen. Men kwam toon op hot r.dee om
het lot to laten beslissen. Eene verga
dering werd uitgeschreven, wuarvj
spr. voorzitter was, en waar men zi
unaniem vereenigde met het voorstel
om het lot to laten beslissen, ilcn
bond zich wederzijdseh geen andere
school to bouwen.
Hot College, dat tegen hot bouwen
iu twee scholou was, heeft: gemeend
nu het lot de christelijke sdhool
■S, eu wetend, dat do inoerderlioid
den Raad eveneens «5p liet stand
punt stond vau ééne school, he»eft se
meend thans dit voorstel te moeten
dienen.
Do heer de Zwart Sieeft aanvan
kelijk aau dit. voorstel zijne medewer
king verleend, teneinde bené oplossing
te krijgen en to voorkomen, dat twee
scholen gebouwd werden. Die mede
werking geschiedde op de'aan spr. tei
beschikking staande gegevens. Sindi
dien zijn echter andere gegevens
strekt., waardoor spr. zijn aanvankelijk
ingenomen standpunt hjeeft moeten
zigen. Een voorstel tot het instellen
vau een ambtelijk ondei-zoek te Koe-
gras werd destijds, onvoldoende onder
steund.
Yooral ook omdat de aanvankelijk
aan den Ruad verst,rekte cijfers voor
jlen bouw eener opeisbare school geheel
onjuist zijn gehleke/i tc zijn, wel vei
van oen tf>n, is uief den bouw slechts
De heer Adriaanse betwijfelt of
pogingen van den heer de Zwart,
die ongetwijfeld met de beste bedoe
lingen zijn gedaan, wel in het belang
der zaak zijn. Elke vertraging toch zal
do zaak schaden. Doel was een gezon
den toestand to scheppen, een goedo op-
ssing to krijgen, die heide pertijen
zou bevredigen. Unaniem is de thans
govolgde wijze goedgekeurd. De zaak
echter wat breed uitgemeten.
Do heer G r u n w a 1 d (inmiddels
ergadering gekomen) antwoordt
den heer Adriaanse, dio zegt, dat ten
onrechte stof wordt opgejaagd. Een
groot deel van de burgerij is het niet
oens met B. en W. De hoer Adriaanse
spreekt, van het scheppen van een ge
zonden toestand, maar de toestand
wordt juist ongezond. Er is geen spra-
';o van, dat unaniem de stichting van
in bizondore school goedgekeurd is,
omdat spr. zich van den aanvang af
tegen de stichting verzot heeft. Spr.
acht het niet noodig een breed betoog
té houden, tenzij liet voorstel-de Zwart
srworpen wordt.
De heer Ilcyblok verklaart op de
geheime raadsvergadering, waarin tot
•loting besloten werd, niet aanwezig
to zijn geweest en niet wil beschouwd
worden als voorstander van verloting.
De heor Biersteker wil ook het
voorstel do Zwart steunen. Eerlijk
heidshalve is spr. verplicht vóór het'
oorstel B. en W, te stemmen, maar
er grondige bedenkingen zijn gere
zen waarvan de lieer de Zwart
«preekt wil spr. die ouder de oogen
zien. Dan moot de toestand zuiver zijn
n kan uit zoo n onderzoek blijken wat
na alle praatjes waar is. Spr. zal
(laaeom stemmen vóór liet voorstel de
Zwart: wordt hot verworpen dan zal
spr. niettemin vóór hot voorstel B.
W. stemmen.
Do heor van der Veer wenscht
en kort woord te zeggen. Als de
ting anders was uitgevallen, zou
geen woord over gezegd zijn. Spr. zal
togen het voorstel de Zwart stemmen.
Do heor van Os vindt het vreemd,
dat de Commissie als oen weerhaan om
gedraaid is. De geheele opzet is om het
voorstel van B. en W. van do baan te
kogelon. Spr. vindt deze houding mis
;olijk. 't Lijkt nergens naar om nu de
lak nog weer te willen rekken. Als
het zoo gewichtig was, moest vau uit;
Koegras een protest gekomen zijn. Nu,
"wordt, or van buiten uf de oppositie op-!
gelegd. Spr. neemt het den heor de:
Zwart kwalijk, dat hij het oor leent!
aan oude wyvenpraatjes. Morgen is er
misschien woer wat. anders. Spr. zal
stommen vóór het voorstel B. en W.
Do hoor Schoeffolenberge
ofschoon een bizonder tegenstander der
bizondere school, is thans voorstander
qn de bizondere school te Koegras.
pr. vraagt naar de oorzaken waardoor
het gemeentebestuur zijn plicht ver
zaakt heeft en de helnngen van het on
derwijs verwaarloosd. Do Christel ijken'
zija heel wat. actiever geweest
De Voorzitter; Op het oogenblik
is alleen aan do orde het voorstel van
den heer de Zwart.
De heer Schooffelenbc
Maar het kardinale punt is de vorkeer-
do politiek van het vroegere gemeen
tebestuur en den ouden raad. Ook spr.
wil geen twee scholen en zal daarom
vóór het voorstel van B. en W. stem
men trots zijn socialistische gevoelens.
De heer Grunwald heeft nimmer
een meer idioter redeneering gehoord
dun die des heeren Schoeffelenherger.
De oude rand zou de belangen van. hot
onderwijs verwaarloosd hebben. In
geen enkele gemeente is zooveel voor
het onderwijs gedaan als in de ouzo.
De heer Schoeffelenherger weet er
totaal niets van.
De r z i 11 e r moet den heer
Grunwala voor deze uitdrukking tot de
orde roepen.
De hïfer G'rtfn w nl d- En do hoeren
an Os en Sehoeffolenfcerger, - dio m g
heel wat minder parlementaire uitdruk
kingen^ bezigden, laat u spreken!
Eenige hieruit gévolgite 'woordenwis-
Jing 'is 'wegens de snelheid der inter
rupties' miet weer té goven. De lieer
r n n w a M, tenslotte voortgaande,
zou willen; dpt de heer Sch. zich eerst
de hoogte stelde van de zaak. Hij
dan zien, .dat in de laatste jaren
bij verschillende gelegenheden ontzet
tend veel vooy het onderwijs gedaan is.
De heer Sch. m^ig niet, zeggen, dat de
onderwijsbelangen verwaarloosd zijn.
Ten opzichté van don sehoolbouw te
Koegras is 0911 fout gepleegd, zelfs wil
spr. zeggen oeh groote fout, maar men
mag hier niet genernliseeren.
De heer Biersteker zal alleen
den heer van Os beantwoorden. Deze
heer gebruikt wat minder parlemen
taire uitdrukkingen, doch dat zij hem
vergeven doordat hij nog eerst kort
raadslid is. Maar spr. ontzegt den heer
van Os het recht'tc zeggen, dat'de zaak
door het voorstel de Zwart met opzet
verdoozeld en vertraagd wordt. Van
het begin af Js getracht een reëele en
bevredigende oplossing te vinden Men
meet niet beginnen met verdachtmakin
gen, maar zich op het standpunt plaat
sen dat beide partijen de zaak eerlijk
bekijken. Tegen de woorden van den
heer van Os moot spr. alzoo opkomen.
Een voorstel als thans is ingekomen
om een ambtelijk onderzoek, moet. wor
den aangegrepen teneinde dan het liclit,
alles te kunnen laten vallen. Spr.
zou echter willen dat dit onderzoek
zeer spo^jg plaats had, liefst morgen.
De heer van Os blijft bij zijn be
wering, dat twee leden van do Com
missie, die er op uittogen en het aan-
ankelijk roerend met elkander eens
waren, au weer wat gehoord hebban en
omgedraaid zijn als het. blad van een
boom. Nu «preekt, do heer Bierstekor
wantrouwen, tnaur als straks ge
stemd wordt'over het voorstel-Bierste-
ker, gaat dat van B. en W-. van de haan.
De heer Biersteker antwoordt,
dat men 2lCh niet schriftelijk verbon
den heeft. Spr. woord is zoo goed als
zijn handteekening, daarop kan de heer
an Oa gerust zijn.. Als straks blijkt,
dat van alle praatjes niets waar is, is
veel m«er reden vóór het voorstel
3. en W. te stemmen. De heer van Os
begrijpt de situatie niet, anders zou hij
niet zoo praten.
De heer Kuipe+ De Voorzitter
heeft straks gezegd, dat beeloten was
[ïch bij de uitspraak van het lot neer
e leggen. Es waren schriftelijke en
mondelinge Verklaringen, maar spr.
heeft óók vu voorstandera der chr.
school gehoord, die zelden: we bouwen
tóch. En de' voorstanders der openbare
fehool blijven er toch ook. Als die hot
verlangen moet 'or toch gebouwd
worden.
De heer Staalman zal stemmen
tegen het voorstel de Zwart. Het pres
tige van B. en W. Wordt thans in ge
vaar gebracht. "Welken indruk moeten
Koegrassers wel van den Raad krij-
1 en? Er ie geloot, gestemd, dit is
waas, wat een rare. boel in den Hel-
i er, zegt men. En door de Koegrassers
zelf wordt geen kik gegeven. Men legt
i ich neer bij hetgeen, B., en W. doen
uilen. Ia het, .vraagt,spr., in het be
lang v^n Koogras als er nu weer uit
stel komt? Een volgend maal zijn er
'eer andere, praatjesmakers geweest die
Wat anders bobben uitgedacht om de
zaak te verdagon.
Er is nog,oen andere reden voor 6pr.
om tegen het vooratel-de Zwart te
f temmen. Stel, dat .een christelijke
aphool gebouwd wordt, en er blijkt be
hoefte aan een openbare, dan belet
niets nog oen openbare te bouwen.
Maar dan blijkt er behoefte te bestaan,
t ians maakt man zich op unfaire wijze
"e zaak af.
De hoer dc Yeu zot uiteen, dat het
rfiet^de schuld was va'h 't college dat
de aanbesteding niet direct plaats had.
Toen het extra 'subsidie door het Rijk
was afgowozon, móest "het bestek op
nieuw naar cWh ëittrlcte-schoolopziener.
Na nog otcigé discussies wordt het
voorstel de Zwart' aangenomen met 12
tegen 8 stemmen. Tegen do heeren
driaanse, Wn Os',' van Breda, Staal
man, Bot, van, dor Voer, Spruit en
Sehoeffelènbereêr. Ifet^ voorstel bedoelt
bjj de belanghebbende ouders te onder
zoeken of zij vpór zichzelf openbaar of
bizonder onderwijs voor hunne kinde
ren verlangen. Ölt onderzoek zal door
de ConuBlkciè voor Onderwijs ge
selleden.
Subsidie.
Voorstel jtfwij'teml te beschikken
op het. adr<u ven J\ot Centraal Bureau
van den Nèderlaudschen Volkszang-
t>nd. tot toekenning van een subsidie.
Held. Crt. 27 Sept.
De heer van ftreda gul tegen dit
.parate! stemmen omdat spr. het niet.
eens is mst de motieven van B. en W.
Anngenomen met. do stemmen dor hee
ren Staalman, van,, Breda en Bot tegen.
De heeren van der V?9f en Spruit blij
ven buiten stemming.
Ontslag ambtenaar Burg. Stand.
Voorstel tot het verleeneji van eer-
vfil ontslag aan de bóeren R. de Gefia
en W. Poll als oübez. ambt. V. d. Burg.
Stand.
Verleend.
Rekening courant'.
V 00i»tel tot het openen van een Re
kening-Courant met de Bank van Wis-
sélink.
Ter bespreking hiervan gaat de Raad
in comité-generaal.
Na heropeningvan den openbareu
raad, deelt de Voorzittei mede.
dat hieromtrent nog ia ingekomen een
sohrlj ven.van .de Nationale Bankvei -
eoniging en de Middanatandscredietbank
voor Helder e. o., waarin het den vo-
rigen keer gedané 1 verzoek om te mo
gen mededingen wordt ingetrokken,
ondor vóorwaarde dat de Bank van
Wisseliuk voor den duur van één jaar
concessie verleend worde en dat 11a een
jaar een der andore banken ifo zaken
afwisselend mag behartigen.
(De V'o tor verklaart deze
véofwaardzinVRdr bét College onaan
nemelijk. Doel van het voorstel is een
bankyereeniging te hebben, die al de
finrftitleele^akbü <fdf gemeente behar
tigt en Zich dus in de finantleele posi
tie der gemeelde Inwerkt; En dat kan
niet als men telkenB bij eene andere
instelling gaat. De ondervinding van
dezen zemer, toen de gemeente in geld-
