COURANT
DE VEIB01CEH MEI
Ne. 9155
DONDERSAO 16 OCTOBER 1918
49e JAARQANO
Reda»1eur-UI«ge»eri C. Dl BOBB Zr., Helder. Opl»«f- 7000 - AI>ooe»>nent»prlla i In d» s.ag I I 20, per po»t I 1.40, Bbitenlepd I g.40. - Lo»w »x. 3 cl. - AArerteetHn por reaal 20 ot.
BUITENLAND.
Engeland.
o« floot.
Het is waarschijnlijk, zoo zegt de
politieke medewerker van de „Eve-
ning News8, dat er, wanneer graaf
Beatly zyn nieuweD post van eersten
zeelord by de admiraliteit aanvaardt,
er een verandering in de marine
politiek zal komen.
De vrienden van Beatty zeggen,
dat hy gelooft, dat het oorlogsschip
van de toekomst een door olie-metoren
voortbewogen duik linie kruiser zal
zyn en dat de plannen van de
admiraliteit daarmee in overeenstem
ming gebracht zullen worden.
De dreadnought zal niet geheel
komen te vervallen, maar vermoe
delijk van minder beteekenis worden.
En terwijl een modern linie-schip
tusschen 2/, en 8 millioen kost,
zal het nieuwe duikschip maar een
vierde van die som kosten.
Duitsohlini.
Corruptie.
De rijkskanselier Bauer meest on
langs in de Nationale Vergadering
scherpe woorden richten tot de rijks
ambtenaren, die zich lieten omkoopen.
De valuta van de burgerlijke moraal
is tijdens den oorlog zeer gedaald.
„Alles heeft thans zijn prijs," zei de
rijkskanselier. Men kan grensambte-
naren omkoopen en zoo mülioenen
over de grens brengen. Men kan voor
milliosuen importeereD, al» men maar
bevriend is met een of anderen be
ambte. En spoorwagen» zjjn er in
overvloed te krijgen voer smokkel
waar, niet voer transport van kolen
of levensmiddelen.
Vooral in het westen van Duit»ch
land bloait de corruptie weelderig.
Voor millioenen marken gaan er dag
in, dag uit naar het bezette gebied
van Duitschland, zonder dat de
schatkist er eenig profijt van heeft
natuurlijk.
De organisatie van ambtenaren en
arbeiders bij de spoorwegen in het
district Elbeifeld, die nog waarde
hechtte aan haar reputatie, heeft een
onderzoek ingesteld naar, wat de
Duitscher noemt, de „Scbieberei" in
haar gebied. En deze enquête heeft
onverkwikkelijke resultaten gehad.
In de B-treinen, die naar het
Oosten reizen, worden steeds groote
collis geborgen, die noch als passa-
giersgoed, noch als bestelgoed aan
gegeven zyn, en ook niet by de hand
bagage behooren. >s conducteur»,
witkielen, spoorwegarbeider», de ba-
gagemeester laten zich eenvoudig
omkoopen. Per paket wordt totaal
10 Mark „meer"-geld betaald.
Maar dit- is nog een kleinigheid.
Wagonladingen gaan Duitechland In,
NtderUnd en BitgiB.
De byzondere correspoudent van
De Tel. te Parijs meldd9 Maandag
De Belgische gedelegeerden O.ts
en Segers zyn naar België vertrokken.
Be onderhandelingen zijn dus letter
lijk stopgezet. A's. Donderdag zullen
de militaire deskundigen bijeenko
men.
Inlichtingen uit Belgische bron
bevestigen, dat het Nederlandsche
standpunt in zake de militaire kwes
ties met betrekking tot de Schelde
en Limburg in de Commissie van
Veertien nagenoeg algemeone instem
mlag vindt. Nederland zal het recht
behouden de Schelde in oorlogstijd
voor bewapende schepen te sluiten.
Door bet vertrek der Belgiscbe
tor waarde «n milliard.il, ook zonder ,„delejMrd,n !(jn de recWetreekeche
vracht te betalen. Van de3B wajene, :;n(i,rh*andeiin
die dageiyks bet station Dusseldorf
ïteisholz verlaten, worden er gemid
deld slechts vjf geboekt. De andere
twintig zyn niet te vinden. Dank zj
den machinist, die 4000 b 5000 Mark
krygt, en den spoorassietent, die
2000 Mark belooning ontvangt.
Voor een enkelen clandestienen
trein vaa Keulen naar Hamburg, dia
smokkelwaar vervoerde ter waarde
van 140.000 Mark, werd 120.000 Mark
„ameer'-geld betaald...
Het gljzaliaraprmc.
In het tweede moordprecea betref
fende de gijzelaars te Mönchen i»
de beklaagde Kannenst&dter wegen»
moord ter dood veroordeeld. De be
klaagden Greiner, Strelence en Debu»
werden tet de hoegste straf van II
jaren tuchthuis en verlie» van
burgerrechten gedurende tien jaar
yereordeeld.
Da aardappaloaiat.
Bij nader inzien biykt Bat de aard
appeloogst in Duitschland lang niet
zoo goed is uitgevallen al» men aan-
vankeiyk dacht.
In een deel van Zuid- en Wezt-
Dultsebland ie de eog»t wel is waar
goed, in bet Oosten daarentegen
slecht. Ook in de Mark Brandenburg
is door de droogte veel bedorven.
Voorts is dit jaar 6 pet oppervlakte
minder verbouwd en is slecht» onge
veer s/4 van de aardappelen in vre-
deatyd gepoot. Met het verlies door
de bij vredesverdrag afgestane streken
is de voorraad op zjjn hoogst 60 pet.
van dien in vredestijd en men vreest,
dat de steden niet voldoende voorzien
FEUILLETON.
door
HULBERT F00TN1R.
2)
Wel?" zei Ralph, zijn bezoekster
met doktersoog monsterend. Ze echeen
gezond. Voor een Indiaansche zag zij
er zeer goed uit, maar dit werd hij zich
eerst langzamerhand bewust. Haar
kleeren waren jammerlijk: een platte
roode hoed met een kanten strook, die
zich op haar glanzend haar moeizaam
in evenwicht hield; een blauw satijnen
blouse van een merkwaardig model, een
wollen rok, die om haar heen hing als
«en slecht gemaakto zak, en goedkoope,
nieuwe, plompe schoenen. De Uitwer
king was dezelfde als had een of au
dere grappenmaker een klassiek beeld
roet een costuum uit een kluchtspol
gedrapeerd. Natuurlijk kreeg Ralph
zijn eersten indruk van deze kleedij.
In antwoord op zijn onderzoekenden
blik zeide zij ,,Ik ben niet ziek. Ik
kom u voor mijn moeder halen."
Ralph greop naar zijn hoed.
„Wacht een oogenblik," zeido zij.
We moeten eerst oens praten."
..Gaat u zitten," uoodigde Ralph uit.
Zij schudde het hoofd. „Ik blijf wel
•taan." zeido zij koel.
Er hing een stilte, waarin 'ze hem
met ernstige, zoekende oogen aanzag.
„U is nog wel erg jong om dokter te
zijn," merkte zij eindelijk op.
Ralph fronste de wenkbrauw#*
beet vlek op de lippen.
„Beat u ee* geed 4ekter?M vroeg zij
kunnen worden. Van opheffen der
distributie kan derhalve geen sprake
zyu.
Staking in d» Borlljossho gemeor.-
ttbedrljvon.
Dinsdagmiddag hebben de hulpar
beiders der Berlijnsche gemeente
werken, ten getale van 15000 man,
het werk gestaakt. De staking om
vat de bureaux der kolen- en brood-
voorziening,de afdeelingen voor melk,
boter, vleeach, de kaartenbureaux,
enz. Daar de beambten besloten
hebben geen stakingswerk te ver
richten, kan het plan om onderwy-
zers en ambtenaren, die tijdelijk ge
mist kunnen worden in de bureaux
werkzaam te stellen, niet worden
uitgevoerd.
De eischen der stakers zouden het
gemeentebudget met 45 millioen
mark verhoogen. Deze staking is een
contractbreuk, daar de arbeider» zich
niet aan den voorgeschreven termljD
van kennisgeving hebben gehouden
Rusland.
Een opstand tegen do
sovjet-rogeorlng?
Volgens de Fransche bladen zou
i bevolking van Petrograd in op
stand zyn gekomen tegen de sovjets
Geruchten uit Finland melden, dat
Lenin zou gevangen genomen zijn
Noorwegen.
Do Moirmanakuot aso Noorwegen T
Berlingske Tidende" meldt uit
Christianta, dat de minister-president
Knudsen aan een feestmaaltijd heeft
medegedeeld, dat Noorwegen behalve
Spitsbergen ook de Moermaukust van
de vredesconferentie zou krygen.
Het regeeringsorgaan „Dagblad"
ziet in deze uitlatingen een bewijs,
dat reeds een voorstel is gedaan om
de Moermaukust bij Neorwegen te
voegen.
BINNENLAND.
onderhandelingen over de economi
sche kwestie tijdelijk onderbroken,
deeh men verwacht, dat deze spoedig
zullen worden hervat.
Do broodkoart.
Als wittebrood kaart voor het 118de
tydvak, dat loopt van 16 tot en met
14 October zal dienen de Rijksbrood-
•kaart in de oranjekleur op groenen
'ondergrond.
De AnorlktoRsoho schoenen
te Amsterdam.
Ie geaameniyke schoen winkeliers
organUatiên hebben een schryven
tezonden aan den Directeur van het
.eTen»middelen-bedryf, waarin zy
zich bereid verklaren de door de ge
meente aangekochte Amerikaansche
i schoenen te verkoopen, mits alle risico
»vcor hen uitgegoten is en hun een
winstmarge van 10 kan worden
verstrekt.
Onze hifidsl met Duitsohland.
Een der grens-correspondenten
ischryft aan het „Hbld.8:
We vermeldden dezer dagen, dat
idoor Nederlandsche kooplieden en
particulieren zeer veel artikelen in
Duitschland worden opgekooht, omdat
dit wegens den lagen markenkoers
voer de koopera in de eerste plaats
•voordeelig is. Echter niet alleen voor
dsze»; ook de verkoopers maken
goede zaken door het opdrijven der
pryzen voor de buitenlanders. Nu
wordt echter in verschillende Duitsche
bladen met klem aangedrongen op
•en verkoopen aan buitenlanders uit
sluitend tegen het zes-è, zevenvoudige
Hij lachte,hoewel nog ecu beetje ge
ërgerd. „Wat moet ik daarop antwoor
den?"
Ziju lachen verwarde haar. „Ik be
doel een gestudeerd dokterhebt u
pen getuigschrift?"
Ralph gaapte haar aan. „Wat een
yraag van een Indiaansche!" dacht hij
Hij begon te merken, dat hij eên niet
alledoagschc persoonlijkheid voor zich
had. en dat de groteske uiterlijke schijn
pon klassieke schoonheid verborg. De
anatoom in hem beoordeelde goedkeu
rend de bewonderenswaardige lijnen
van haar lijf, en de schoonheidsminnaar
werd wakker. Een harer grootste be
koorlijkheden lug in do wijze, waarop
haar hoofd op haar hals was geplaatst.
Indiaanschen hebben in den regol
geen halzen, die opvallend mooi zijn.
Zijn verbaasde blik trof haar oogen.
en verloor zich daar oen oogenblik in.
Alle Indiaanschen, die hij tot dusverre
gezien had, hadden harde, vlakke, niets
zeggende oogen; de hare bezaten diep
te, gevoel cn ziel. „Buitengewoon mooie
oogen!" dacht hij, mot een gevoel als
had hij een zeer bijzondere ontdekking
gedaan.
Zijn goed gehumeurdheid had de
wolk van zooevcn weer doen afdrijven
hij toonde haar zijn diploma's, die hij,
met den vinger bijwijzend, overluid
voorlas.
„Ik kan lezen," zeide zij rustig.
Ralph voelde hot als een berisping.
„Maar het is erg raar gedrukt," l
kende zij.
Ilaar volgende vraag verrastte hem
opnieuw. „Kunt u snijden?"
„Snijden?" echode Ralph verbaasd.
„O u bedoelt chirurgie? Ja zeker!"
„Mijn moeder, die breekt baar unn,
legde het meisje uit. „11c zet hem zelf.
Ifc ke* iet. Duuraw meet ik weg. Bij
der waarde, welke de begeerde arti
kelet> in Duitschland hebben. Dit
beschouwt men volstrekt niet als
woeker, maar als iets, dat een recht
mag heeten. Biedt Amerika b.v. in
Holland waren te koop aan voor 600
gulden aldus redeneert men
dan most de Duitsche fabrikant die
zelfde waar aanbieden voor 5000 Mark.
Eq zoo is hij nog lager dan zijn con
current. Ditzelfde wil men doen
gelden voor engros- en detailhandel
en op allerhande gebied; zelfs in
hötels, pensions, restauraties, enz.
Betaalt een Duitscher b.v. voer't een
of ander 20 Mark, dan moet een
buitenlander daarvoor 100 k 140 Mark
betalen; betaalt een Duitscher voor
een hötelkamer 15 Mark, dan moet
prijs voor een niet-Duitscher
minstens 75 tot 105 Mark zijn.
Komt het zóóver, dan zal, we zijn
er van overtuigd, weldra elke handel,
als we hier bedoelen, van Nederlan
ders met Duitschland tot het verleden
behooren. Ook zullen hêtels en restau
ranis dan zeer spoedig uitsluitend op
klandizie van „eigen volk" zijn aan
gewezen.
Want uitsluitend de lage verkoop-
pryzen veroorzaakt door den lagen
Markenkoers drijven zooveel Hol
landers over de grens. Zyn in dit
opzicht geen „zaken" meer te doen,
zonder twy'fel zal onmiddellijk dé
stroom van Nederlanders, die dage-
lyks over de grens gaan koopen,
worden afgedamd, want verder is er
in Duitschland hoegenaamd niets,
dat ean tochtje over onze Oostgrens
aanlokkelijk maakt.
Binnenvaarivraehtprljzen verhoogd.
Op advies der Tariefscommissie in
het binnenscheepvaartbedrijf heeft de
Minister van Landbouw enz. met in
gang van Maandag de binnenvaart
vrachtpryzen met 35 procent verhoogd
met dien verstande, dat de jongste
verhooging met 20 procent vervalt.
De Lichting 1919 eaar hu
Behoudens onvoorziene omstandig
heden, zullen gelijk reeds door ons
was vermeld op 1 November a.s.
huiswaarts worden gezonden de
dienstplichtigen van de lichting 1919,
die in het tydvak van 5 tot 9 Augustus
van het vorige jaar zyn ingelijfd by
de regimenten iofanterie, grenadiers
as en by de compagnieën wiel
ryders. Ten aanzien van bedoelde
dienstplichtigen is het n.v. bepaald:
Set vrijwillig nadienen wordt als
regel niet meer toegestaan; uitzon
dering hierop kan door de daaitoe
bevoagae autoriteit slechts gemaakt
worden voor dienstplichtigen, te wier
aanzien de belaogen van den dienst
het verloenen van zoodanig* toestem
ming uoodzakeiyk maken.
Reorgonlsatio-plonnen vaa de»
minister van oorlog.
„De Maasbode" verneemt, dat in
liet wetsontwerp tot wijziging der
Militiewet, thans aan het departe
ment van oorlog in bewerking, de
mogelykheid zal worden geschapen
om voor de onberedenen aooeeiste-
oefentijd onder Ue wapenen terug te
brengen tot pl.m. twee zomermaan
den in een oefeningskamp voor hen,
-die gedureDde drie jaren met vrucht
hebben deelgenomen aan vóór oefe
ningen buiten het leger.
Deze oefeningen omvatten zoowel
militaire bekwaamheid als lichame
lijke ontwikkeling en wel voorname
lijk schieten, marcheeren, behande
ling en onderhoud van wapenen, ele
mentaire exercitiën en gymnastiek.
Door diploma's en door een examen
zal worden uitgemaakt wie een vol
doenden grendslag hebben om met
een eerste oefentyd van slechts twee
maanden te kunnen volstaan.
Indien het instituut der twee-moan-
ders bij de bevolkiDg inslaat, zal het
verblijf in de kazernes zeer kunnen
worden beperkt
Eindelijk zal het ontwerp gewijzigde
bepalingen bevatten omtrent de vor
ming van kader en officieren uit de
dienstplichtigen, om tegemoet teko
men aan de bezwaren, dietydensde
mobilisatie zyn ondervonden.
Het jaarlykschö militie-contingent
blijft gehandhaafd op 88,000 man en
de diensttyd op 11 jaren.
Twee herhalingsoefeningen zullen
worden gehouden in het leger, terwyi
in de plaat» van volgende herhalings
oefeningen eene verplichting zal wor
den opgelegd tot deelneming aan
oefeningen buiten het leger 1d schie
ten en marcheeren.
[wegnemen de hoe noemt u dat. de
^tokken?" Zij wees met de hand.
„Spalken," hielp Ralph.
„Ja zij nemen af de spalken te
vroeg, en probceren te werken: als ik
thuiskom, is haar arm heelemaal krom
gegroeid. En hij wordt maar steeds
kromgegrooider. Zij heeft zoo'n ver
driet, dat ze ziek is. Kunt u het weer
In orde maken?" vroeg zij in spanning.
„Zeker," zeide Ralph. „De arm moet
opnieuw g broken en dan goed gezet.
„Opnieuw gebroken?" vroeg bet
meisje met een angstigen blik. „Dat
zal haar pijn doen; dat zij niet zal wil
len, denk ik. Kunt u haar in slaap
maken?"
„Narcose? Zeker!" zeide Ralph.
„Waar heeft u daarvan gehoord?"
vroeg hij nieuwsgierig.
..Ik heb drie jaar in Prince George
en Winnipog gewerkt," antwoordde zij.
„Ik ben wri eens in een gasthuis ge-
Weest."
„Ik zal naar uw moeder komen kij
ken,'' beloofde Ralph. In zijn manier
van doen was nog iets van den dokter,
die minzaam tot oen bescheiden patiënt
spreekt. „Waar woont u?"
Zij zweeg een oogenblik voor zij
antwoordde, en keek hem eenigszins
vreesachtig, aan. „In het Noorden," zei
de zij toen langzaam, „zeven dagen rei
zen van hot station Gisborne."
Hij viel absoluut uit zijn rol van oen-
zich-minzaam-verwaardigen. „Zeven da
gen!'1 riep hij uit. „Hoe ter wereld kunt
u van mij verwachten, dat ik dat doen
zal?"
„Ik neem u in mijn kano," zeide zij.
„U bent terug binnen drie weken of
eeu maand."
Toen hij van zijn eerate verrassing
wus bekomen, trof hem bit komische
▼a* het geval: stel je veer, ee*
Trawier» gszaskan.
Maandagnacht is de Engelsche
stoombaringdriftor Lowestoft 10 te
IJmuiden by binnenkomst op den
Noorderstrekdam gestrand en gezon
ken. Het volk is gered.
De groote sleepboottroiler Cres
cendo II, IJM 66, van de reederij
Joh. Hoogerduyn, is door het stooten
op een wrak op de Noordzee gezon
ken. De bemanning is gered door den
sleepboottreiler Maria Cornelia.
Tar waarschuwing.
Een firma te Deventer ontving de
zer dagen van een ontvanger der
registratie een schryven, waarin zy
verplicht werd binnen acht dagen
een boete van 2 X1100 ten kantore
van dien ambtenaar te storten ter
zake dat zy verzuimd had den datum
op twee plakzegels aan te geveu.
De firma heeft by den Minister
van Financiën een request ingediend
en geprotesteerd tegen een dergelijke
wetstoepassing, die misschien wel
volgens de letter, maar niet volgens
den geest der wet is. Een groot aan
tal bonafide handelslieden bedrlift
dagelijks te goeder trouw deze „on
regelmatigheid". Het geldt hier geen
ontduiking der Zegelwet, doch eeu
licht verzuim, dat als grof opzet
wordt aangemerkt. Ook heeft de fir
ma, ter waarschuwing, op deze kwes
tie de aandacht van verschillende
de lscolleges gevestigd.
LUCHTVAART.
Oe Ntderlond-ladië-viueht.
Hot „Nieuws v. d. Dag v. Ned.-Indië"
stelt voor, den regeeringsprys van
f 10,000, ten behoeve van de eerste
vlucht van Nederland naar Indië, te
brengen op f 50,000 en doet een be
roep op de Indische en Nederlandsche
pers om ten behoeve van dit Groot-
Nederlandsch belang de beDoodigde
f 40,000 byeen te brengen. Het blad
is zelf bereid, f 1000 by te dragen.
QEM£NfiD NiLU#S.
Een blad dat niet vorsehaen.
Wij lezen in het Antwarpsche blad
De Schelde"
We hebben zoo dikwyls gehoord
van vreemd geld, waarmee bladen
zouden betaald worden die in België
verdachte propaganda moeten maken,
dat we eens een ander geval willen
vertellen, waarover de patriotieke
pers, die zoo gewichtig do9t, en wil
doen onderstellen dat zy alles en nog
wat weet over loecsche kuiperyen,
ons misschien zal kunnen inlichten.
Enkele maanden geleden werd in
Holland, ia een stadje dicht by de
j rens, vermaard in de historie, een
agblad gesticht. Dat wil zeggen, er
werd een drukkerij ingericht op
grooten voet; een groot huis werd
gehuurd voor de redactieopstellers
waren aangeworven, waartusachen
ook verscheidene Belgende datum
van verschijnen was vastgesteld.
Het blad zou als titel hebben den
naam van een der merkwaardigste
uitvindingen der jongste tijden,
waaraan de naam van Grabam Bell
verbonden is.
Alles was klaartoen korts voor
dat men zou verschynen de kassier
verdween met de Noorderzonen
met al de vooruanden zynde fondsen,
die beliepen tot eene zeer hooge som.
Merkwaardig feit: het blad ver
scheen niet, en er werd geene klacht
by de Nederlandsche justitie neerge
legd er is geen stap godaan om den
plichtige en de centen in handen te
krygen.
Tweede merkwaardige byzonder-
heid: het bijeengebrachte kapitaal,
zeer aanzienlyk en door den hoogen
wissel van den gulden nog aanzien
lyker, werd geleverd door Franscho
en Belgische kapitalisten. Andere
merkwaardige by zonderheid: het blad
moest hoofdzakeiyk dienen om in
Zeeland, in Noord-Brabant en in Hel-
landsch Limburg verspreid te worden.
Hoofddoel wasbevordering van
de Fransch-Hollandache handelsbe
langen Is dat niet een
aardige geschiedenis? En zou "het
niet goed zijn, als men kon te weten
komen waarom de bestolen kapita
listen zoo' angstvallig vermyden de
Holland8che justitie te meDgen in
hun zaken?
reizen om een zieke Indiaansche vrouw
te bezoeken!
,Wel heb ik van mijnbegon
hij, maar de blik harer oogen deed het
zelfstandig naamwoord achterwege blij
ven. „Een maand!" riep hij uit.
Zij voelde, dat hij het bespottelijk
rond; oen trotsche verdrietige uitdruk
king kwam over haar gelaat. „Ik betaal
zeide zij haastig, „ik betaal u, wat
wilt."
Ralph lachte goedig. „Ik vrees, dat
u de waarde van mijn tijd onderschat,'
zeido hij. „Een maand van een dokter
zijn tijd! Dat is mot driehonderd dollar
goedkoop betuald."
„Ik wil u niet goedkoop hebben,"
zeide zij, waardig als een prinses. „Ik
betaal meer."
Ralph keek naar den bespottelijken
hoed. dien zij droeg, en had moeite
lach te onderdrukken. Zij was mooi.
was buitengewoon, maar zij wus ook
onweerstaanbaar gruppig. „Wat heb ik
nü aan de hand?" dacht hij. Vriendelijk
zei hij: „Dat is een massa geld. Vertol
mij iets over u zelf en uw volk. Hoe
heet u? Waar wilt u zooveel geld van
daan halen?"
Maar zijn lachen had haar boos ge
maakt; zij keek strak voor zich uit, en
antwoordde niet.
„Hoe heet u?" herhaalde Ralph. „U
tuoot op mijn vragen antwoorden, be
grijpt u?"
„Ik u vert 1, wat ik wil," antwoordde
lij roiuachtend.
Dit prikkelde Ralph. „Denk je dat ik
mo daar zoo maar op een wilde ganzen-
jacht de wildernissen in zou trekken,
zonder te weten, waar ik me in be
geef?" zeide hij scherp.
„Ik kotaal u voor wij weggaan," zeide
lij hooghartig.
Dat stemde hem eekter ie 't geheel
Eon nieuw* brandstof voor motoren.
Zaterdag zyn te Nottingham pi oe ven
genomen met een nieuwe brandstof
voor motoren, uitgevonden door zekc-
reD Andrade, een Zuid-Amerikaan
van Portugeesche afkomst.
De brandstof is poedervormig en
de samenstelling is alleen aan den
uitvinder bekend. Gemengd met water
wordt het op dezelfde wijze gebruikt
als petroleum en de resultaten moeten
uitstekend zyn. De proefnemingen
worden nog voortgezet. De uitvinder
beweert, dat een gallon (4*5 L.)
brandstof vijf pence kost.
Een opliobtsr.
De laatste weken had een sluwe
oplichter Apeldoorn en Hengelo tot
zyn operatieterrein uitverkoren, Be
man deed zich onder valschen naam
voor als agent van het 's Graven-
baagsche Premieobligatiekantoor, en
vervoegde zich by tal van personen
met het verzoek h6t nummer hunner
obligatie te mogen zien. Was hem
de obligatie vertoond, dan feliciteerde
hij den bezitter en deelde hem mede,
dat hy een prijs van f 1200 of f 800
had getrokken. De eigenaars vroegen
dan doorgaans inlichtingen hoe ze
aan het geld moesten komen, waarna
de paeudo-ageut een ingewikkeld
verhaal opdischte. De gelukkige
obligatiebezitters moesten beginnen
de obligatie vol te storten, vervolgens
in Don Haag een bewy» halen, dat
laten afstempelen te Am»terdam, om
daarna hun prys te 's Gravenhage te
kunnen innen. Meestal vonden de
obligatiebezitters dit wat omslachtig,
waarom ze den agent verzochten dit
zaakje op te knappen, waaraan hy
tegen een bepaald tarief van ongeveer
f 25 graag voldetd. De maa vertrok
dan met het bedrag, dat hy vooruit
moest hebben, en de premie-obligatiön.
Tal van obligatie-eigenaars zitten nog
te wachten op den slimmerd, die er
met het geld en de obligatiën, die hij
elders te gelde maakte, vandoor ging.
Thans is hij te Hengelo gearresteerd.
Onze wintervoorraad.
De laatste jaren hebben wij aan den
lijve gevoeld, wat het zeggen wil, als
er eeu tekort is aan de voornaamste
levensmiddelen. Krap, zeer krap is het
meermalen geweest. Aardappelen vaak
mondjesmaat, en dan dikwijls ook nog
van slechte kwaliteit. Geen melk voor
do koffie, soms zelfs niet voor de zui
geling. Biood op de bon, en vooral voor
den werkman veel te weinig; boter en
vet uiterst karig ons toebedeeld, terwijl
vleesch op de meeste tafels tot de
groote zeldzaamheden bohoorde. En zoo
zouden wij het lijstje kunnen volmaken
de noodzakelijke levensmiddelen,
I waaraan het ons in de crisisdagen som-
Wijlen geheel en in den regel althans
gedeeltelijk heeft ontbroken, zoodat wij
niet zonder huivering torugdenken aan
dien tijd van schaarschte en gebrek.
Geen wonder, dat, nu de winter weer
in aantocht is, menigeen zich afvraagt
hoe wij er thans voorstaan in ons land.
Is er een voldoende voorraad aanwezig
die levensmiddelen, welke beslist
tot de noodzakelijke levensbehoeften
moeten worden gerekend en daarom
onder het bereik van eiken burger moe
ten zijn? Er zijn er in den lande, die
vreozen en beweren, dat het er nog
-olstrekt niet rooskleurig uitziet, zoo
dat wij straks weer moeilijkheden en
relletjes mogen verwachten. Doch mag
men geloof slaan aan de verklaringen
van hen, die als meer of minder des
kundigen den toestand in dezen beter
kuuuen beoordeelen, dan staan wij er
geenen deele slecht voor en kunnen
wij den wi tor met gerustheid tegemoet
gaan, natuurlijk op voorwaarde, dat
een ieder zich ernstig voorneemt
zuinig te wezen en niet meer te ver
bruiken dan voor het behoorlijk lev
onderhoud bepaald noodig is. De altijd
nog abnormale prijzen zullen trouwens
de meesten onzer wel dwingen tot die
•ischte zuinigheid, want met een
gulden, zelfs met een rijksdaalder be
gint de huisvrouw tegenwoordig niet.
eel, als ze inkoopen gaat doen.
Do rijstliefhebbers zullen er v
loopig wel het slechtst aan toe zijn. Dit
product toch, dat van over de zee moet
komen, is uiterst schaarsch en zal dit
de toekomst ook wel blijven. Vooral
voor zieken, die niet anders don zooge
naamde zachto kost mogen gebruiken,
is het rijstgebrek ongetwijfeld een niet
te onderschatten inconvenient.
De suikervoorraad schijnt daarente
gen voldoend.e te zijn, zoowel door den
invoer als door de eigen productie.
Zeker is het jammer, dat de grossiers,
die overigens wel geen voorstanders
van staken zullen zijn, dezer dagen zelf
in staking zijn gegaan en zoodoende
de suikerdistributie in de war hebben
gebracht, tot groot ongerief der burge
rij. 't Is echter te verwachten, dat hier
spoedig h tzij door ingrijpen van h'oo-
ger hand, hetzij op andere wijze, een
oplossing gevonden zal worden. Is het
gocn rare wereld tegenwoordig?
Met de aardappelen, de volksvoeding
bij uitnemendheid, staan wij er goed
voor. net beschot is ruim on de qualw
teit laat niets te wenschen over. Aan
gemoedigd door den garantieprijs der
regeering, hebben vele boeren zelfs
meer aardappelen verbouwd dan in
rige jaren. Als er nu straks maar niet
te veel wordt uitgevoerd en als de prij-<
zen maar niet kunstmatig te hoog wor
den gehouden! In Duitschland, waar dé
aardappel in de volksvoeding een plaata
inneemt grooter dan bij eenig ander'
volk ter wereld, schijnt nu reeds ge
brek te zijn, zoodat de knollen dagelijks
in niet geringe hoeveelheid over onze
grenzen worden gesmokkeld. Ook be
staat er reden voor de vrees, dat. onze
regeering door onvoldoende maatrege
len te troffen voor de bewaring of dooi
de opgekochte voorraden te lang hij
de boeren te laten zitten, evenals in
vorige jaren, ook thans weer heel wat
zal laten bederven. Wie het geld kan
missen en over een behoorlijke bewaar
plaats te beschikken hooft, koope daar-
o spoedig mogelijk zijn winter
voorraad. Hij weet dan, wat hij heeft
en hij zij er zuinig op. Onze bouwers;
bieden op het oogenblik goede eet-aard->
appelen aan tegen den prijs van ƒ3.50'
i\ 4.de hectoliter.
Over den groentenvoorraad behoeven!
wij ons allerminst ongerust te maken.
Kool b.v. is er in overstelpende hoe
veelheid en ze is zeer goedkoop. Op de
Noord-Hollandsche veilingen gaat de
witte kool tegen Vs cent per kilo of 80
gulden por wagon, terwijl de roode kool;
(groot soort) niet meer dan 5 6 cent
per stuk kan opbrengen. De vorige
week zijn te Helder zelfs 100 kooien
aangebracht, die gezamenlijk de kolÓB-
sale som van 90 cent opbrachten. Zeker
zijn deze niet van de eerste soort ge
weest, doch de besomming wijst er on
tegenzeggelijk op, dat deze groente een
zeer lage handeiswaarde heeft. Hoe
komt het dan, dat wij, burgers, altijd
nog zooveel moeten betalen voor een
enkel kooltje? De uiterst lage markt
prijs zal oorzaak zijn. dat verscheiden
bouwers hun product, voor zoover dit
mogelijk is, zullen vasthouden, in de
hoop later meer geld te zullen krijgen,
wat natuurlijk tengevolge heeft, dat ei-
straks in de wintermaanden ook nog
een voldoende voorraad zal zijn. Bo
vendien zijn er in ons land nog groote
hoeveelheden van gedroogde en gezou-
groenten, en ook van erwten
boonen aanwezig, zoodat voor vrees in
dezen geen reden bestaat.
Met onze vleeBch- en spekvoorzieuing
blijft, het voorloopig een twijfelachtige
zaak. Het is wel zeker, dat wij den toe
stand-van vóór den oorlog voorshands
niet terug krijgen. Al is onze veestapel
niet onrustbarend geslonken er is
genoeg toch blijken de boeren
niet voldoende te hebben gemest, hetzij
wegens gebrek aan krachtvoeder, hetzij
uit vrees voor eene daling in de grijzen
van liet slachtvee. Hoé het dan ook
moge zijn, wij moeten er op rekenen,
dat de vleesch- en 9pekvoorraad in de
naaste toekomst wel beneden het nor
male blijven zal. Wij twijfelen echter,
of deze omstandigheid de hooge en te
vens verschillende prijzen wel geheel
rechtvaardigt. Zoo is ons bekend, dat
goed vleesch in Gelderland aanmerke
lijk goedkooper is dan hier ter plaatse,
terwijl ook te Purmerend, Den Haag
en in meerdere steden niet onbeduidend
minder gevraagd wordt van een pond
an dit natuurproduct, dat tegenwoordig
veel te weinig komt op de tafels van
gewone stervelingen. Wie geld
heeft, kan huizen bouwen, zegt inen
wel eens, en zoo is het ook hier. Wij
moeten niet verwachten, dat de regee
ring in dezen zal ingrijpen door een
toeslag te geven en zoodoende de prijzen
dragelijker te maken. Als dit ook niet
geschiedt roet het door de regeering
zelve ingevoerde bevroren vleesch, dan
zal zelfs dit voor den werkman 'te duur
blijven.
En eindelijk: hoe staat het met
melk? .Uit de prijsverhooging van de
orige week zou men de gevolgtrekking
willen maken, dat de schaurschte in
aantocht is en dat het straks met de
oorziening wel eens zou kunnen hape
ren. Van bevoogde zijde is ons echter
verzekerd, dat er voor deze veronder
stelling geen gegronde redenen bestaan.
Op het platteland zal men zich natuur
lijk wel weten te redden, terwijl bij
zuinig gebruik en bij een goed geregel-
den uanvoer ook in de steden deze zaak
wel zal marcheeren. En de prijs? Ja,
nu de regoering zelve den maximum
prijs heeft bepaald, trachten de produ
centen van den burger te halen, wat er
te halen is. Op de duurte van het vee
en van hot veevoeder het ligt zoo
do hond kan heel veel door.
Zoo is de natuurboter ook al weer aan
merkelijk in de hoogte gegaan. Zou
liet waar zijn, dat vele producenten
handelaren hun voorraad voorloopig
asthouden om straks een nog hoogeren
prijs te kunnen bedingen? Laat de
erheid toezien en zoo noodig ingrij-
Pf-
Pe?7 Want bler broeit wel iets.
Met het oog op het bovenstaande
kunnen wij confltateeren, dat de voor-
uitzichten, wat vrijen wintervoorraad
betreft, niet ongunstig zijn. Ongetwij
feld staan wij er veel beter voor dan
het vorige jaar. Bij een zuinig verbruik
door de consumenten behoeft het noo-
dige ons niet. te ontbreken. Als de prij
zen nu maar van dien aard zijn, dat een
ieder ia »Uat ia om zich dat. noodige
aan te acèaffea.
SPECTATOR.
TWEEDE KAMER.
niet milder. „Och, wat drommel!" riep
hij uit. „Ik ben niet te koop. Ik begin
nergens aan of ik moet weten, dat het
een zuivere zaak is!"
Ze liet zich door zijn stemverheffing
in 't minst niet afschrikken. „U hebt
alleen maar dokterswerk te doen," zeide
zij ijzig.
Ralph staarde haar aan, verward cn
overbluft door de verschillende emoties
dio zij in hem opwekte. Haar schoon
heid zette hem ia gloed, lmar onver
schilligheid stak hem, en haar ondoor
grondelijkheid prikkelde zijn nieuws
gierigheid in den hoogsten graad.
Hardnekkigheid bij een ander wekte
steeds dezelfde koppigheid bij Ralph
op. Hij zeide koel: „Het lijkt mij een
raar zaakje. Ik bemoei me er niet
ee."
Blijkbaar hield zij nog aan het idee
vast, dat het bij hem oen kwestie van
betalen was. Zijn blik van spottende
geamuseerdheid op haar kleeren, was
haar aandacht van vrouw niet ontgaan.
,,U denken, dat ik arm ben," zeide zij.
„U denken ik niets heb. Ik veel
hebben."
„Hot kan me niet schelen, wat je
hebt," zeide Ralph. „Wees openhartig
tegen me, dan zal ik je ook tegemoet
komen."
Haar hand tastte in de blouse, en
groep iets, dat daar verborgen scheen
te zijn. „Als ik u iets laat zien, belooft
u dan niet te vertellen?" zeide zij. met
plotselingeu ernst. „U geeft uw hand
en belooft niet te vertellen?"
Nog meer geheimzinnigheid! Nieuws
gierigheid kreeg in Ralph do overhand
op zijn geprikkeldheid. „Dat volk toch!
Je weet nooit wat ze in hun schild voe
ren!" Onvriendelijk zei hij: „Ale het
een eerlijke zaak ia, beloof ik je te zul
len zwijgen."
„Hij i s een eerlijke zaak," antwoord
de zij trotsch.
Hij beloofde het nogmaals op hand
slag. Zij trok een klein hertenleeren
zakje uit haar blouse, en maakte het
koord los, dat de opening samenhield.
Scherp de oogen op Ralph's gelaat ge-
estigd houdend, om de uitwerking van
wat zij deed, te kunnen nagaan, keerde
zij plotseling het zakje om boven zijn
Schrijftafel, en een kleine stroom van
grof geel zand stortte er op neer, met
oen zacht-schuifelend geruiech. De glans
ervan was onmiskenbaar.
Ralph sprong op. „Goud!" riep hij
verbaasd uit.
,Dat is voor u," zeide zij met
lachje. „Ik geef u meer als u mijn moe
ders arm weer recht maakt."
„Hoe kom je er aan?" vroeg Ralph
scherp.
„Ik heb zelf gegraven," Reide zij.
„Denkt u, ik het stelen?"
Ralph staarde op het gele stofgoud,
als hypnotiseerde het hem.
„Doet u het liever weg," ried het
meisje. „Misschien iemand komen. Goud
maakt blanke mannen dol."
Bij handjesvol stortte hij het weer
in het zakje terug. Er was iets in het
voelen van de groote, scherpkantïge
korrels, en van het buitengewoon zwa
re gewicht, dat hem het vuur naar de
wangen joeg, en zijn oogen deed schit
teren. Te oordeelen naar de zwaarte
van het zakje, had hij thans reeds het
dubbele val het door heri» genoemde
honorarium in zijn hand.
Eindelijk zeide zij„Gaat u nu mee?"
Ralph fronste de wenkbrauwen.
„Waarom doe je zoo geheimzinnig met
dien tocht?"
„Ik zou u kunnen voorliegen, als ik
dat wilde, zonder dat u het witt," luid
de het antwoord.
.„.T;SïCHfSËS'ÏSS
zaak-Van Groenendncl.
In de Kamerzitting van Dinsdag 14
Oétober la zegt de overzichtschrijver
van het Hbld. - bijna anderhalf uur
over de zaak-Van Groenendael gespro
ken zonder dat men heel veol wijzer
is geworden. Genoemd Kamerlid bond
zelf de kat de bel aan met een zeer
lange verklaring, waarvan het voor
naamste was: de mededeeling, dat hij
reeds vroeger op een onderzoek had
aangedrongen, maar dat, nadut aanvan
kelijk vijf leden bereid waren om dat
onderzoek te leiden, dezen daarop later
terugkwamen. Hij had, zoo verzekerde
hij voorts, nooit iets gedaan togen 'de
wetten of in strijd met het belang van
ons land. Alleen was hij voorstander
van een volksstemming in Limburg en
daérom was hij uit de Roomsche Club
gezet. Eenige anti-Nederlandsche pro
paganda zou hij trouwens niet hebben
kunnen voeren, want hij kwam, na
een rustkuur, te Brussel, nadat de be
slissing, dat van gebiedsafstand geen
sprake kon zijn, te Parijs reeds was
gevallen.
De heer Kooien (de heer Nolens ic
onderweg naar Washington) kwam op
deze mededeeling eenige correctie aan
brengen. De vijf leden, waarop de heer
Van Groenendael doelde, hebben per
slot v«u rekening de enquête wet niet
toepasselijk geacht op Kamerleden en
hem aangeraden, een eere-raad te doen
benoemen. Doch daarop is hij niet in
gegaan. Eh wat het uitstooten uit de
Roomsch-Katholieke Kamerclub betrof,
dit is niet geschied wegens de over
tuiging van den heer Van G. in znke
een plebisciet, maar omdat hij erkende,
de wenachelijkheid van zoo'n plebisciet
(in Limburg) op 20 Juni te Brussel te
hebben heeproken op een plaats, die
daarvoor allerminat geschikt was.
Er oatapeu zich nu een discussie,
waarbij bleek, dat er leden waren, zoo
als de heeren Duys en Wijnkoop, dia
de zaak eigenlijk maar een relletje te
gen den heer Van Groenendael achtteu,
maar ook aadcren, die verlangden, dat
hij, met aam# inzake het onderhoud te
Brussel, man en paard zou noemen. Met
name de heer De flavornin Lobman
deed «lat en verzocht pertinent den heer
Van G. te zeggen waar het onderhoud
had plaata gehad en wie was begonnen
te spreken. De heer Van G. moendo op
de eerste vraag niet te moeten antwoor
den; dat moest de beschuldiger maar
doen. Ba ep de tweede vrhag ant
woordde hy, dat Biet hij het onderhoud
was begonnen. De heer Ixihman droug
daat-na nóg eena aan op het beantwoor
den van de eerste vraag; had het onder
houd, zoo vroeg hij nader, plaats in oen
vreemde legatie of met eenige Belgische
autoriUit? Waarop de heer Van G. ant
woordde, dat hy niet met eenige Bel-
[ische autoriteit had geeproken. Daar
hij dus het zwijgen deed tot de eerste
onderstelling van den heer Lobman,
kreeg men den lidruk, dat die julat
was (er wordt Inderdaad gezegd, dat
het onderhoud in een vreemde legatie
te Brussel heeft plaat* gehad en wel
in de Amerikaanaohe)
Er werd nog w«t heen en weer ge
praat de heer Merchant deed den
heer a* G. opmerken, dat het heel
iets anders wee, fa 't algemeen voor
stander vaa eeu plebisciet te zijn of
propaganda tg makelt foor een volks-
atemmlng la Limburg op een oogenblik
dat wij een «naeéti* inet Belgie hebben,
en de heer Tan Doorn gaf te kennen,
dat de satk de p(j*e niet waard was en
dat men de* heer Van G. maar links
moest, latea liggen maar men kwam
niet verder. De heer Van G. bleef staan
op het ataadpuat, dat de beschuldiger
□arden meaat aoomen (ook "nadat de
voorzitter taaaJotto gevraagd had of hij
misschien veertien dagen uitstel wilde,
teneinde te kannen vragen of hij den
naam van 4e plaata des ondorhouds
mocht leeman) «o de heer Kooien
heen. zich ook niet geroepen te achten
n net te loen.
Men zal due dienen af te wachten,
wat er mleeohlen openbaar wordt go-
maakt (a het proces, dat de heer Van
G. den heer Krijna heeft aangedaan. En
of .er mieachien aog iets komt van de
klacht, die hij tegen den heer Nolens
wil indienen.
Er werd yoorta anderhalve interpel
latie afgedaan én er werden weer twee
nieuwe interpellaties (door den heer
Braat en door den heer Wijnkoop) aan
gevraagd.-De eerate interpellatie, die
van den heer öesendorp over het óók
uitkeerea van de extra maand salaris
der Rijkeambtenaren aan de onderwij
zers van openbare en bijzondere scho
len, liep in hoofdzaak (geheel tevreden
warest deribferpelllmt en zijn medestan
ders niet) bevredigend af. De onderwij
zers krijgen die oxtra-maand, en wel
omdat ze als seml-ambtenaren worden
beschouwd en de Gemeente, krachtens
de laatste ealarie-wet, de salarissen
niet mag vorhoogen boven het wette
lijke maximum. Hot Rijk betaalt dus
die extra-maand evenals het tegenwoor
dig de salarissen.betaalt. Dat kost, naar
Minister De Visser mededeelde, alweer
rijf millioen.
Ralph's oogen gaven de waarheid
dezer bewering toe.
Zy zweeg een oogenblik peinzend,
als had zij zëggen. dat zij raoei-
Ilijk onder woorden kon brengen.
„Ik u niet zoo maar alles van mij
vertellen," ging zij langzaam voort,
„want ik u toch niet goed kennen. La
ter Ck zal vertellen, wat ik kan."
Hij keek haar met toenemende ver
bazing aan. Wat zij ook mocht zyn,
goed of slecht, een gewoon lodia&nsch
meisje was het niet. De ontevreden
heid, die'zijn lachen bij haar had opge
wekt. was alweer vergeten, en haar
oogen blikten hem thans open aan. Zij
spraken van trota on droef verlangen;
het .jvaran oogen van een vrouw met
een .zioi. Wat hij iu hen lus, deed hem
het hart sneller kloppen. Hij merkte
nu ook op, hoe fijn cn zacht haar pro
fiel'was, hoe de teero huid der wangen
zich telkens weer kleurde, hoe haar
lippen friieh ea vel waren als rozen.
.„Je bent blanke afkomst," zeide
hJj.p
{Werdt vervolgd).