HELDERSCHECOURANT
I PLANTA I
S. PLANTENBOTER
No. 6166
DINSBAfl 11 NOVEMBER 1816
47# JAAKHANQ
Radaotour-Ultpo vr i C. DB B<KiR Jr., Helder. Oplaag 7QOO ax. Abannamantaprlja i In ém »fd f 1.20, par post f 1.40, BaRsnland f g.40. Loass sx. 8 at. -
ir ragel 20 ot.
Vooruitbetaling
„Held. Courant".
Dm vijftienden Hevember zei
len ene de lezere de kwlteetlee
worden eeniebeden voor bet
loopbode, dut ede kwerltel.
Hoorteen zullen de ebonnemente-
Ielden den bil veorullbelnllee
werden inTnd, zoedel hsgln
Jnnuerl tezo ever hol oerete
kwerleel vnn 1920 zei werden
beschikt.
Deze meelregel, die trouwene
deer el Ie bieden reedt werdl
toegepast, Ie genomen, omdet
zooveten de veldeeelng der
kwltentle lel ver In hel volgende
kwerleel uitstelden.
WIJ deen een driegend beroep
op onze lozere om mede te belpen
een de lelsltndkomlng ven dezen
meelregel, die onze edmlnlstretle
belangrijk vereenvoudigen zet.
BIJ nlel beltllng der kwltentle
zou men zlob blootstellen een
Inhouding vee het bied, zoedet
wij beleefd verzeekee om de
kwitanties bij eerste eanbledlng
te willen voldoen.
Aon de lezers bulten de ge
meente deen wij het vereeek de
abonnementsgelden
vóór 15 November
por postwissel te wlllee toe
zenden. Me dien datum werdt
daarover per pestkwltaeile met
10 oente verheeglng beschikt.
BUITENLAND.
ellende in bet steeukolengebied.
Basly, de burgemeester van Lens,
heeft tot Clemenceau een aangrijpen
den brief gericht, dien de „Matin" pu
bliceert, w aarin gewezen wordt op de
ellende in het noorden. Basly schildert
hot verschrikkelijke lot der bewoners
van Lens, voor wie in weerwil van de;
gedane beloften nog niets gedaan is.
De oorzaak van dit alles is de crisis
in het vervoer. Onder de voorbeelden
door Basly gegeven is ook het vol
gende: „de Nederlandeelio regeering j
bud bcslotoii tc Lono 300 ooer corufoi-
tabelo voorloopige woningen te bou
wen, die gratis aan de stad zouden wor
den afgestaan om er familie's in te
huisvesten, die thans in kelders wonen.
De Hollandsche missie, te Lens aange
komen, was terstond bogonnen met het
gereed maken van het terrein naar het
ontworpen plan. Voor den bouw was
hot noodigc gedaan, opdat de huizen
voor den winter klaar zouden zijn.
Thans deelt de chef van de missie mij
mede, dat het hem tot zijn grooten spijt
oumogolijk is aan de stad Lens ook
maar één huis te leveren, tengevolge
van de onmogelijkheid de noodige ma
terialen getransporteerd te krijgen."
Basly haalt andere voorbeelden aan en
vestigt vooral do aandacht op de onmo
gelijkheid om to beginnen met het leeg
pompen van de door den vijand ver
woeste mijnen, omdat daarvoor het
noodige materiaal ontbreekt. Basly
smeekt Clemenceau om krachtig© en
onmiddellijke interventie om da crisis
op te lossen, die doodelijk zou worden
voor de heele streek.
Incidenten.
Het „légion populaire" is reeds in
actie. In Montmartre hebben socialisten
een zaal bestormd, waar Charles Ber-
nard, Hubert en Faby hun kiezers toe
spraken. Onder do kreten „Un Sadoul,1
leve de sovjets, moordenaars", dwongen
de indringers de aanwezigen te ver
trekken. Een verkiezingsvergadering
van de „Action francaiso" werd op de
zelfde wijze verstoord, evenals een bij
eenkomst van de Union republicaine,
waar Mauriee Barrès en Erlich het
woord voerden. De 6prekere werden tot,
op straat vervolgd; de aftredende afge
vaardigde Galli, die „leve Frankrijk"
riep, word mishandeld.
Het verkiczingscomité van de U- R.
heeft thans een mauifest aan do huizen
aangeplakt, waarin verklaard wordt,
dat eën bende bolsjewisten met geweld
Erlich, die wilde medcdeelen, wat hij
tijdens zijn verblijf in Rusland had ge
zien, belet hebben te spreken, onder de
kreten: Levo Lenin, leve Sadoul, weg
met. Frankrijk. Dergelijke tooneelen
violen in banlieu.
Het „Journal des Débats" is van
deel, dat deze houding van de extremen
het noodig zal makon de stembureaus
op 16 Nov. krachtig te doen bewaken.
DUITSCHLAND.
I>» uitlevering van 140.000 Duitsche
melkkoeien.
Van Duitsche zijde wordt aan het
„Hbl." gemeld:
Nu nieu in Engeland, gezien het me
morandum van lord Robert Cecil en
het op het oogenblik in Londen plaats
hebbende internationale congres tegen
den honger, meer en moer begint in te
zien, dat hulpverleening aan de cen
traio mogendheden ten aanzien van de
voedselvoorziening dringend noodzake
lijk is en dat het zeor geradon is, den
boog niot al to strak to spannen, m.a.i
de uitvoering van de bepaling nopens
uitlevering van 1-10.000 Duitsche melk
koeien, voorloopig op te schorten, acht
een gedeelto van de pers in de Entente-
landen zich geroepen, een krachtige
actie tegen iedere tegemoetkoming te
genover Duitschland te beginnen. Dezer
dagen heeft ook een gedeelte van de
Belgische pers zich bij deze actie aan
gesloten.
Het voornaamste argument is, dat
Duitschland voldoende vee heeft,.
de betreffende bepaling van het vredes
verdrag to kunnen nakomen. Zoowel
de ellendige 6tand van de Duitsche vet
en vleeschvoorzieuiug, als de ontstel
lend* cijfers der kindersterfte
volg* rin gebrek om w*zwa
echter op, dat deze bewering geen
steek houdt. En bovendien, al ware de
Duitsche veestapel inderdaad zoo groot
als in het Belgische artikel wordt ver
ondersteld, de qualiteit van do over-
groote meerderheid van het Duitsche
vee is van dien aard, dat het zeer de
vraag zal zijn, of de Fransclien en Bel
gen dezo vermagerde Duitsche melk
koeien zullen willen accepteeren. De
gemiddelde melkproductie is bovendien
per koe van circa 25 liter op slechts
iets meer dan 10 L. per dag gezonken!
Zelfs bij deze geringe productie zou
de uitlevering dor 140.000 melkkoeien
voor Duitschland bet verlies van 1 h
Vis- millioen liter molk per dag betee-
kenen. Wat dit zeggen wil, wordt dui
delijk, als men zich herinnert, wat pro
fessor Starling in zijn officieelc, aan
do Engelsche regeering uitgebracht
rapport omtrent de voedselvoorziening
van Duitschland zegt: „Iedere liter
melk. die verloren gaat, heeft den dood
van een zuigeling tengevolge!"
Dat er ook in België meer melk noo
dig is, zal niemand willen ontkennen.
Maar moet het tekort nu juist worden
aangevuld uit hot nog véél grootere
tekort van Duitschland? Waarom kan
men zich niet vereenigen met de oplos
sing, die in hot momorandum van Lord
Robert Cecil aan de hand wordt gedaan,
namelijk, dat België en Frankrijk 1-10
duizend melkkoeien van elders impor
teeren en dat Duitschland dit veo en
de transportkosten betaalt. In hot be
doelde memorandum wordt er trouwens
gewezen, dat Frankrijk op 't oogen
blik reeds 60.000 melkkoeien uit Ame
rika invoert, zoodat geen practische
bezwaren deze oplossing in den weg
staan. Beide partijen zouden ermee ge
baat zijn
Ziekte van het beenderengestel.
Over oen eigenaardige ziekte van de
beenderen, tengevolge van dc onvol
doende voeding, dienden de regeerings-
presidenten een rapport in, waaruit
blijkt, dat sedert den herfst van 1917
orandei'ingen en ziekte in liet been-
derengestel optreden, dio lijken op de
rachitis (beenderenverweeking) bij
volwassenen en die een vorm aannemen
tot nu in Pruisen onbekend. Verkrom
ming van de beenderen, tot nu een zeld
zaam verschijnsel, worden thans vaak
geconstateerd. Becndorbreukcn zonder
oorzaak behooren niet tot de zeldzaam
heden. Ook treedt deze ziekte op bij
menschen van een leeftijd, bij wie vroe
ger iets dergelijks niet is voorgekomen.
Tot het najaar van 1918 schijnt deze
ziekte slechts bij uitzondering en onder
bepaalde omstandigheden opgetreden
te zijn. Sedert dien tijd werd in min of
meer grooteren omvang deze ziekte ge
constateerd in alle regeeringsdistric-
ten, Berlijn inbegrepen.
Gebleken is uit een onderzoek, dat
de ziekte het onmiddellijke gevolg is
van de hongerblokkade, van te weinig
eten en eten van slechte hoedanigheid.
De ziekte treedt, het voelvuldigst op bij
kinderen tot 5 jaar, bij jongelieden van
14 tot 19 en bij vrouwen van 40 tot 60.
De ziekte openbaart zich bij kinderen
hierdoor, dat hun ledematen pijn doen
bij het bewegen of aanpakken, pijnen,
die vaak zoo erg zijn. dat de kinderen
i>ot -uitooHroeuMen, w auiioer men ken
alleen maar aanraakt. Kinderen van
drie, vier, zelfs vijf jaar, die nog niet
kunnen loopen, zijn ©r vele. Vaak ver-
leeren kinderen van tweo tot zes jaar
het loopen. Dikwijls kunnen zulke kin
deren niet eens staan.
Er worden gevallen genoemd in het
rapport van een zoo erge verweeking
der lange beenderen, dat men ze mot
de hand kan buigon. Dergelijke goval-
len zijn geen uitzonderingen. Het is
natuurlijk dat beenderverkromming
reeds geconstateerd in nofmalo tijden
bij rachitis-kinderen, thans verschrik
kelijke vormen aanneemt door de orga
nische veranderingen van de substantie
der beenderen. Deze ziekte wordt bij
jongelieden „hongermjilaria" of „mar-
melade-beenen" genoemd. Vaak wordt
melding gemaakt van gevallen, dat jon-
e© menachen plotseling op stiaat zon
der ooi-zaak een been breken. Ernstige
veranderingen aan de borstkas en den
wervelkolom komen vaak voor.
Een gemeenteraad uiteengejaagd.
Te Neukoelln, eon voorstad van Ber
lijn, is Vrijdagmiddag het gepeupel in
•»n zitting van den gemeenteraad ge
drongen en heeft de gemcenteraadsle-
d*u uit de zaal geworpen. Dit werd go-
l op wensch van de communisten,
omdat er in den gemeenteraad beraad
slaagd werd over de afschaffing van dc
gemeentelijke arbeidersraden.
TSJ ECH0-8L0W AKI JE.
Do nood in bet Ertsgebergte.
In het „Prkger Tageblatt" richt de
•oc.-dem. afgev. Grossmann oen drin
gend verzoek tot den minister-presi
dent Tuser om hulp voor de bevolking
van het Ertsgebergte, die bij massa's
sterft wegens gebrek aan levensmidde
len, schoenen, kleeren eu orundhout.
Elke koude dag heeft vele duizenden
sterfgevallen tengevolge.
de militaire overheid niemand toe de
plaats vaa de ramp te naderen.
De toestand in Egypte.
Do „Times"-correspondent publiceert
een telegram van Saad Pasja Zaghlool,
hoofd der Egyptische nationalistische
deputatie te Parijs, waarin gezegd
wordt, dat de „Times" het aantal noemt
der dooden en gewonden, die als slacht
offer vielen bij de jongste onlusten in
Alexandrië, welke cijfers liooger zijn
dan de officieele cijfers door do regee
ring aan bet parlement verstrekt, maar
nog beneden de werkelijkheid blijven.
„La Bourse Egyptienne" geeft volgens
Saad Pasja Zaghlool de juiste cijfers,
ii.l. 30 dooden en 143 gewonden. In het
telegram wordt vorder gezegd, dat de
mannen, die als slachtoffers vielen en
die de „Times" „extremisten" noemde,
de geheele bevolking van de oevers
van den Nijl vertegenwoordigen, daar
de door de „Times" met den naam „on
lusten" en „oproeren" betitelde gebeur
tenissen feitelijk vreedzame manifes
taties waren van natuurlijke, edele ge
voelens. Het Egyptische volk is eens
gezind in zijn eisch om onafhankelijk
heid. De feiten spreken voor zichzelf
en getuigen tegen de wreedheid der
Britsche troepen, die met bloedvergie
ten elke manifestatie, welker dool was
hot Engelsche volk van de gevoelens
der Egyptenarcn te overtuigen, onder
drukken.
In het Lagerhuis heeft Harmsworth
op een desbetreffende vraag van Ilcn-
dorson nog geantwoord, dat bij de on
lusten in Alexandrië van 150 politie
agenten, die dienst deden, 47 gewond
werden en dat 50 militairen waren uit
gerukt.
Tevens bleek uit het antwoord, dat
do vreedzame demonstraties, waarover
de Saad Pasja Zaghloel spreekt, niet
zoo onschuldig waren, daar Engelsche
offieieren, die in een auto langs reden,
met steenen werden geworpen.
BINNENLAND.
BELGIE.
Ontploffing bij Namen.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag is do geheele streek van Namen
opgeschrikt door een waro kanonnade.
Na den wapenstilstand was een ge
weldige hoeveelheid Duitsche granaten
opgestapeld in een twintigtal barakken
van 25 h 30 Meter lengte, welke
bouwd zijn in hot Davebosch,, tusschen
den spoorweg van Luxemburg en den
Noorderspoorweg.
Sinds eenigen tijd kwamen munitie-
treinen in bet station van Dave aan.
De locomotieven .werden in de barak
ken ondergebracht tot zij gezonden
werden naar de plaatsen, waar de mu
nitie gelost werd.
Buitendien waren er in Davo ontzag
lijke hoeveelheden buskruit.
Tusschen 11 uur en middernacht be
speurde men een vlam in het Dave
bosch. Men dacht, dat er brand was
uitgebroken door kwaadwilligheid of
onvoorzichtigheid van eenige kolen-
dieven. Dit zal door een onderzoek wor
den uitgemaakt.
Een hevige ontploffing deed zich
hooren, daarop gevolgd door een twee
de en een derde. Daarna volgden de
ontploffingen elkaar den geheelen
nacht door, van minuut tot minuut, op.
Het was één (of meer. dit wcot men
nog niet) der depóts, dat in de lucht
vloog.
Zondagochtend duurden de ontplof
fingen voort, doch met langer tusschen-
poozen.
Het bosch staat over vrij groote uit
gestrektheid ia brand.
Het is nog onmogelijk met eenige
aauwk«urigh«id vast te stellen wat g»-
Akfei j|. üst 't pog op bet govma- yte&t
De melk.
De boeren te Hattem hebben
den Minister van Landbouw tele
grafisch den eisch gesteld, den
melkprijs, voor die gemeente be
paald op 17 ct. afgehaald en 18 ct.
thuisbezorgd, te brengen op 19
ct. voor alle gevallen. Bij weige
ring wordt de levering stopgezet.
Steenkool uit België.
Volgens de Belgische bladen is
de uitvoer van steenkool naai- Ne
derland hervat. Het betreft hier
echter, als wij goed zijn ingelicht,
niet het tennitvoerleggen van de
befaamde 10.0000 tons-transactie
maar incidenteelen uitvoer van
kleine partijtjes, tegen redelijke
prijzen. Daartegenover staat dan
van ïs'eaeriandscüe zijde de her
vatting van den uitvoer van boter
en kaas. Men schijnt nu langza
merhand in België te gaan besef
fen, dat Nederland zich niet laat
overbluffen. Als deze overtuiging
nog meer algemeen wordt, is er
goede kans, dat er ook overeen
stemming zal worden bereikt ten
aanzien van het aanbod, maande
lijks 10.000 tons te doen impor
teeren. (HblJ
De gort.
De Coöperatie „de Volharding"
te 's-G-ravenhage heeft zich met
een telegram gewend tot den mi
nister van Landbouw, waarin ver
zocht wordt maatregelen te willen
treffen dat de gort, waarvoor een
maximumprijs van 40 cent per
K.G. is vastgesteld, ook voor de
coöperatie te koop is, aangezien
het artikel thans door de leveran
ciers wordt vastgehouden.
De Weeldebelasting.
„De Telegraaf" is in staat ge
steld inzage te nemen van het
voor-ontwerp der weeldebelasting,
waaraan het blad enkele gegevens
ontleent.
Volgens de wet worden onder
scheiden: „volstrekte weeldegoede-
ren", „betrekkelijke weeldegoede-
ren" en een derde soort, die met
het keurige germanisme van „vol
strekte nutsgoederen" wordt aan
geduid.
De belastingpercentages zijn nog
niet vastgesteld, doch zullen voor
A-goederen vermoedelijk 15
voor B-goederen van 1025 be-
loopen.
Aan het wetsontwerp is toege
voegd een tabel C, die volstrekte
weelde-artikelen opsomt, welke be
lastbaar zijn met terugwerkende
kracht tot 1 Januari 1919, als
auto's, pelsjassen e. d.
Het land zal ingedeeld worden in
districten, op grondslag van den
levensstandaard, ongeacht geogra-
fischen of anderen samenhang en
er worden in ieder district ten
hoogste tien klassen van onderne
mingen ingesteld. De onderlinge
verhouding tusschen districten en
n wordt aangegeven door
percentages.
Voorts zal worden ingesteld een
„Commissie van Uitvoering voor
de weeldebelasting", bestaande uit
vijf leden, die in zake de A-, B- en
C-goederen enz. beslissingen kun
nen nemen.
De belasting komt ten laste van
den kooper, terwijl de leverancier
aansprakelijk blijft. Ze wordt vast
gesteld naar den omzet der onder
neming of onmiddellijk bij leve
ring betaald met zegels, die op een
afrekeningsnota worden vastge
hecht.
De verkoop er houdt een nota
boek met stok en teekent op dien
stok de ontvangen bedragen aan.
Wordt de belasting over den omzet
berekend, dan wordt door de voren
bedoelde commissie van uitvoering
beslist welk deel van den omzet als
weelde-omzet is te beschouwen.
Belastbaar zijn ook goederen en
dl0ttsttn, geleverd in hotels,
Ingezonden mededoeiing.
gekleurd gebreid 1.90,2 60,3.50,4.60
ongeroerd trioot 2.60
geroerd trioot (wol) 4.-
Oeklourd gloed 5.- 7.50
zwart on wit gloei3 - 6.—
gloed wol geroerd 8.—
Suèdo bont geroerd .12.-
Nappa glacé boet garoerd 15.—
HERMAN NYPELS.
ciëteiten enz., op schepen, in
spoortreinen enz.
Vrijgesteld van de weeldebelas
ting zijn leveringen aan musea,
archieven en openbare eeredien
sten, benevens oorspronkelijke
kunstvoorwerpen en schilderstuk
ken van nog in leven zijnde Neder-
landsche kunstenaars, indien de
kunstenaar voor de eerste zelf le
vert of door middel van tentoon
stelling, kunstinrichting enz.
Weeldegoederen van buitenlands
zijn belast voor wat zij hier gekost
zouden kunnen hebben; indien bij
den invoer de opgegeven waarde
naar het oordeel van den ambte
naar niet juist is, wordt over het
verschil van de door dezen te be
palen en de aangegeven waarde de
dubbele belasting opgelegd.
Er zijn niet minder dan elf arti
kelen met strafbepalingen, waar
onder van twee jaren, ingevoegd.
Het geheele ontwerp, dat den in
druk wekt technisch zeer onvol
maakt te zijn, bevat vijf en vijftig
artikelen, waaronder van dertig en
veertig regels.
Stijging kosten levensonderhond
arbeidersgezinnen.
Het Gemeentelijk Bureau vau
Statistiek te Amsterdam heeft haar
driemaandelijksch onderzoek naai
de stijging van de kosten van het
levensonderhoud voor arbeidersge
zinnen wederom in September j.1.
ingesteld.
De resultaten van dit onderzoek
zijn neergelegd in bijlage I van het
Statistisch Maandbericht over Sep
tember 1919.
Behalve de voornaamste resulta
ten van voorafgaande onderzoekin
gen geeft deze bijlage onder meer
een overzicht van de gemiddelde
wekelijksche uitgaven per volwas
sen gezinslid voor verschillende le
vensbehoeften, met daarnaast een
berekening hoeveel datzelfde zou
hebben gekost in 1911.
Daaruit blijkt, dat in September
gemiddeld voor elk lid der onder
zochte gezinnen per week voor voe
ding ƒ5.06, voor kleeding en schoei
sel 1.20, voor huishuur, belas
ting, brandstof en andere benoo-
digdheden 3.377a in totaal 9.637*
werd uitgegeven. Berekend volgens
het prijsniveau voor 1911 zouden
deze bedragen slechts zijn geweest
respectievelijk 2.66, 0.417»,
2.237» en 5.31. Voor de totale ge
zinsuitgaven beteekent dit dus een
stijging van 81.4 in aanmerking
genomen derhalve de tegenwoor
dige levenswijze, zooals die door
enkele rantsoeneeringen en ver
schillende onvermijdelijke ver
schuivingen in het verbruik wordt
beïnvloed.
Daarnaast is berekend, hoeveel
de stijging zou hebben bedragen,
wanneer de levenswijze van vroe
ger, zooals die in 1911 door de So
ciaal Democratische Studieclub
werd waargenomen, ookjf thans
ware gevolgd.
Een arbeidersgezin, dat thans
op diezelfde wijze zou hebben ge
leefd, zou nu 11.237» hebben
moeten besteden voor wat het in
1911 voor 5.847» had kunnen krij
gen. Wat dus voor de totale uit
gaven een stijging zou beteekenen
van 92.2
Vergelijkt men deze resultaten
met die van voorafgaande enquê
tes dan valt sinds Juni j.1. ten op
zichte van het eerste cijfer een
kleine stijging n.1. van 78.6 op 81.4,
ten opzichte van het in de 2e
plaats genoemde cijfer een kleine
daling, n.1. van 93.9 op 92.2 waar
nemen, een verschijnsel, dat
zich eveneens ten opzichte van de
uitgaven voor voeding alleen voor
doet. Deze beide percentages ko
men elkaar dus meer en meer na
bij, wat wijst op een nadering van
den tegenwoordigen levensstan
daard naar den vroegeren, derhal
ve op een verbetering van eerst-
genoemden.
Dat nochtans de berekening, ge
baseerd op de levenswijze van
thans tot cijfers kwam iets boven
die van het Juni-onderzoek vindt
zijn oorzaak in de volgende om
standigheden.
De toeneming van het stijgings
percentage voor de voeding van
89.3 tot 90.2 is in hoofdzaak het ge
volg van het eindigen der distri
butie en opheffing der maximum
prijzen van peulvruchten en aard
appelen, in plaats waarvan thans
andere en duurdere artikelen
moesten worden gekocht. Wel
daalden daartegenover de stij
gingspercentages van verschillen
de andere voedingsmiddelen, o.a.
groente, fruit en vleesch, doch
mede als gevolg van enkele ver
schuivingen in het verbruik werd
de verhooging voor de andere ar
tikelen daardoor niet geheel ge
compenseerd. Ten opzichte van
het verbruik valt n.1. te wijzen op
enkele veranderingen, welke zeker
niet Ongunstig mogen worden ge
noemd. Naast een verminderd ver
bruik van aardappelen en grut
terswaren, waarvoor n.1. in Sep
tember per gezinslid per week res-
pMtirvslIjk «n Th tegen
over 87 en 14.6 cent in Juni ji.
werd besteed, kwam een grootere
aankoop van groenten, fruit,
vleesch en vetten, n.1. voor respec
tievelijk 23.137», 22.5 en 887» ct.
in September tegenover 12.3, 18 en
33.5 cent tijdens het vorige onder
zoek.
Terwijl in Maart en Juni j.1. res
pectievelijk 54.8 en 52.9 der
totale uitgaven aan voeding werd
besteed, bedroeg dit cijfer thans
62.5.
Wat betreft de overige gezins
uitgaven kan worden gewezen op
een verhoogd stijgingscijfer voor
de posten gas, huishoudelijke arti
kelen en diversen. Was deze toe
neming bij het gas een gevolg
van de verhooging van het tarief,
bij de huishoudelijke artikelen
moet zij worden toegeschreven aan
de ruimere aanschaffing van meer
in prijs gestegen soorten.
De gemiddelde uitgaven voor
kleeding en schoeisel verschilden
weinig met die van het vooraf
gaande onderzoek, n.1. 1.25 per
gezinslid per week in Juni tegen
1.20 thans, of respectievelijk
14.1 en 12.5 van de totale
uitgaven, tegenover 12.8 in
1911.
Resumeerende kan men dus
constateeren, dat voor zoover be
treft de stijging van de kosten van
liet levensonderhoud, de maand
September geen noemenswaardige
verandering bracht, maar dat ten
opzichte van het algemeene levens
peil enkele verbeteringen vielen
waar te nemen.
Overheidspersoneel.
Het Comité ter behartiging van
de algemeene belangen van Over
heidspersoneel, gevormd door den
Bond van Werklieden in Openbare
Diensten en Bedrijven, den Cen
tral en Nederlandschen Ambte-
-naarsbond, den Algemeenen Ne
derlandschen Rijkswerkliedenbond
en den Algemeenen Bond van Po
litiepersoneel in Nederland, hield
Zaterdag een algemeene hoofdbe-
sturenvergadering te Amsterdam.
Uitvoerige besprekingen werden
gewijd aan de algemeene grond
slagen, waarop het loonstelsel van
het overheidspersoneel dient te
zijn gebaseerd.
Voorts werd met ontstemming
kennis genomen van tal van be
richten, waaruit valt af te leiden,
dat de regeering in het ontwerp-
Ambtenaarswet der Staatscommis
sie voor den Rechtstoestand (Com-
missie-Dresselhuys) ernstige ver
slechteringen heeft aangebracht,
terwijl daarenboven de indiening
bjj de Tweede Kamer op de lange
baan wordt geschoven.
Het Comité kreeg van de ver
gadering opdracht een krachtige
actie in te zetten, teneinde een
spoedige en in hoofdzaken onge
wijzigde aanneming van het wets
ontwerp der Staatscommissie te be
werkstelligen.
Het Comité werd opgedragen
voor doorvoering van den eisch
van het Comité inzake premie-
vrije pensioenen krachtig te
ijveren.
Er werd nog op gewezen, dat de
Ouderdoms- en Invaliditeitswet het
overheidspersoneel uitschakelt.
Een gevolg hiervan is, dat de ge
meente-ambtenaren, die. zich des
tijds niet hebben laten opnemen in
do bepalingen van de Pensioen-
wet-1913 de eenigen zullen zijn,
wien in het geheel geen pensioen
Ingezondan mededeling.
piiIililllliiIIIIII!IIIIIHIim>lll!illil!illliiWlflilHmillf!Tniril!fU!lilMHri!!jj-!!li;iri!!!!lll!nii:!li>!?!ll!!!!i:i!jlll|j;^
ff" -JUROgNS?
VOEDZAAM HEÉRLJ P.PEELI0 §j
om verbinding te krijgen met een
torpedoboot, die met dat doel zee'
zal kiezen.
Als ook deze proef slaagt, zal dé
draadlooze zeker direct haar in
trede bij leger en vloot doen, ter
wijl het dan niet lang meer zal
duren, dat zij algemeene toepas
sing vindt.
TWEEDE KAMER.
etracht zal alsnog worden, ook
dit personeel in de nieuwe rege
ling opgenomen te krijgen.
De ketelontploffing te Gouda.
Er wordt vermoed, dat de ketel
veel te weinig water bevatte en dat
tengevolge van den toevoer van
water uit de voedingsponipen de
zwakke ketelwand (de ketel is,
naar men zegt, meer dan 20 jaar
oud) het heeft begeven.
UIT OOST-INDIE.
Naar het „Soer. Hbl." uit zeer
goede bron verneemt, hebben de
Boekit Assem-steenkolen bij onze
marine zóó slecht voldaan, dat
door den inspecteur van den
stoomvaartdienst der K. N. M. een
ongunstig rapport over deze
brandstof is uitgebracht. De kolen
zouden n.1. een zóó groot gasge-
halte hebben, dat zij in de vuren
zeer snel uit elkaar springen onder
ontwikkeling van groote gasmas
sa's, welke eigenschap die kolen
direct ongeschikt maakt voor het
gebruik bjj waterpijpketels. Bij dit
ongunstige rapport moet do com
mandant der zeemacht zich geheel
hebben aangesloten, hetgeen na
tuurlijk minder aangenaam was
voor de voorvechters en opheme
laars der Boekit Assemkolen.
Draadlooze telefonie.
Het „Soer. Hbl." van 3 October
schrijft:
Het is te verwachten, dat wij
zeer spoedig op Java draadlooze
telefonie zullen hebben!
Sedert eenige dagen vertoeft al
hier do luit. der genie van Vianen
van de militaire draadlooze tele
graafafdeeling te Tjimahi, wien
het gelukt is schitterend-geslaagde
proeven met een draadlooze tele
foon te nemen; hij heeft n.1,
draadloos-telefonische aansluiting
van het Marine Etablissement met
het wachtschip op de reede ver
kregen. De proef werd genomen
te midden van het rumoer van elec-
tromotoren en dynamo's, welk la
waai niet door de telefoon werd
overgenomen; zij bracht zuiver al
leen de stem van den spreker over.
Vandaag zal worden geprobeerd
Suppletolre Marlnebegrooting
voor 1919.
De minister van Marine stelt in
dit wetsontwerp voor aan de na
volgende categorieën een trakte
ment of'soldij voor eens te verlee-
nen tot de bedragen daarbij ver
meld, t.w.: officieren (met uitzon
dering van de officieren van ge
zondheid) met minder dan zes jaar
dienst als officier ƒ210; officier
voren met zes en meer, doch
minder dan acht jaren dienst als
officier 77; machinisten en on
derofficieren boven den rang van
korporaal ƒ133; korporaals ƒ105;
schepelingen met den stand van:
matroos der 1ste klasse 84; idem
2de klasse 56; idem 3de klasse
28; lichtmatrozen 14.
Voor het gemak der berekening
over een gedeelte van 7 maanden,
zijn deze bedragen in zevenvoud
gesteld.
In het voorstel van het departe
ment van oorlog gaat de verhoo
ging niet verder dan tot den rang
van sergeant.
Het ligt in-de bedoeling, de uit-
keering te doen plaats hebben naar
den rang of klasse en de anciënni
teit als officier, welke men heeft
op 1 November a.s. of bij vroeger
ontslag of overlijden, op den da
tum voorafgaande aan het ontslag
of overlijden.
De uitkeering zal in twee termij
nen geschieden, te weten op 1 No
vember het deel, waarop men als
dan recht heeft, berekend over het
aantal maanden gedurende welke
men na 1 Juni in dienst is geweest
buiten de keerkringen en op 1 De
cember het resteerende.
Schepelingen, die geen soldij
doch zakgeld genieten, zijn van
ze regeling uitgesloten, evenzoo
de zeemiliciens en het reserve-
personeel der marine.
Nederland en Rusland.
Op vragen van den heer van
Ravesteijn betreffende het nemen
an maatregelen ten opzichte van
de Federatieve Russische Sovjet-
Republiek, antwoordde de Minister
van Buitenlandsche Zaken.
Do Ned. Regeering heeft een,
ook tot andere regeeringen, ge
richte uitnoodiging ontvangen om
bepaald aangegeven maatregelen
te nemen, teneinde alle oeconomi-
sche gemeenschap met bolsjewis
tisch Rusland te beletten.
Do Ned. Regeering heeft- naar
aanleiding van de voorgestelde,
maatregelen geantwoord, dat zij
geen betrekkingen met de bolsje
wistische regeering onderhoudt;
dat uit dien hoofde aan de paspoor
ten afgegeven vanwege dat gou
vernement geen waarde wordt toe
gekend; dat alle gemeenschap tus
schen Nederland en het betrokken
jedeelte van Rusland is verbro-
een; en dat met het oog op het ge
vaar, dat bolsjewistische propagan
da voor de nationale veiligheid en
voor het herstel van den algemee
nen vrede oplevert, de noodig!
maatregelen werden genomen om
den invoer van den roebel te ver
hinderen, waardoor de handel in
dat geld vrijwel onmogelijk wordt
gemaakt.
De Regeering ziet niet in hoe
een uitnoodiging, als waarvan hier
sprake is, in strijd zou zijn met-de
souvereine rechten van den Ned.
Staat.
INGEZONDEN.
Geachte Redactie.
Verzoeke beleefd opname van onder
staande regelen, bij voorbaat mijn donk.
Het zij mij vergund, middel6 uw blad,
den heer C. Bakker in alle bescheiden
heid van repliek te dienen. Dat mij
bescheidenheid past, spreekt vanzelf,
omdat ik mij al3 „leek" andermaal zal
inocten wagen op het terrein van den
„handel" en mijn degen zal móeten
kruisen mot niemand minder dan den
hoer C. Bakker, die, volgens zijn eigen
bewering, al geduronde een twintigtal
jaren niet anders heeft gedaan- dan
verschillende soorten van „handel",
Eenige arrogantie is den man blijkbaar
niot heelomaal vreemd en wel hierom,
omdat de heer B., slechts 35 jaren oud,
al meent te mogen kunnen1 spreken van
oen twintigtal jaren verschillende soor
ten van handel te hebben gedreven, on
zoodoendo den indruk te vestigen also;
hij in den handel ware vergrijsd en du6
uit dien hoofde met meer kennis van
zaken kun sprekon dan eën onderwijzer
of majoor-schrijver, enz., enz.
Terloops zij oven opgemerkt, dat de
hoer Bakker in een twintigtal jaren
uit al de verschillende soorten handel
do reëelste heeft behouden, n.1. den
groentenhandel. Indien hij zich «chter
hierin heeft vergist, dan pleit zulks
niet voor zijne algemeene kennis van
den handel en op grond hiervan lijkt
het mij niet ondienstig hem t« ra
den gijn stelregel; „met „leek*n" niet
over den „handel" te willen twisten"
maar goed in ©ore te houden, zulks zal
hem hensch ten goede komen.
Dat- -onderwijzers, majoor-schrijvers,
enz. boven hun tracteraent ook nog toe
slag krijgen, schijnt den hoer Bakker
bizonder erg to bezwaren, want in
zijn schrijven röept hij zijn medebur
gers toe; „Door het Rijk en Gemeenten
in de laatste jaren in haast alle ge
lederen het loon aanmerkelijk verhoogd
enz., en stel daartegenover de honder
den, ja duizenden kleine neringdoen-
dio niets zóó maar krijgen, ja in
vele gevallen zelfs een zeer kommervol
leven lijden." Dit laatste lijkt mij op
zijn zachtst uitgedrukt niet heelemaal
juist. Integendeel. De oorlog met al
zijn verschrikkingen heeft heel wat
neringdoenden uit den brand geholpen;
om dit te ontdekken behoeft men niet
eens verder te gaan don de plaats onzer
inwoning. Uitzonderingen zullen ook
hier zijn, maar wettigen geenszins den
regel. Het gevolg hiervan is geweest,
dat Rijk en Gemeenten on ook particu
lieren verplicht waren de loonen van
hunne werknemers te verhoogen, ten
einde do menschen in staat te stellen
op zeer bescheiden voet te voorzien in
hunne dagelijksche behoeften en welke,
donk zij de groote woekerwinsten van
producenten en handelaars, nog altijd
onvoldoende bloken te zijn. Voorbeel
den hiervan liggen voor het grijpen en
in d© persorganen van elke richting
zijn de allerschandelijkste practijken
nog maar voor een klein gedeelte aan
het licht gekomen. Nog dagelijks kan
men in de couranten lezen, hoe in onze
groote steden heele gewone buitenman-
netjes en andere O.W.ers, wanneer ze
zich heel onschuldig met een zeker
soort damos hebben afgezonderd, vau
eenige duizenden zijn beroofd, daarge
laten nog een ve#I grooter deel, die uit
schaamte en schande maar liever geen
politieinmenglng wenschen en dus het
stilzwijgen bewaren. En zie, mijnheer
Bakker, het wil er bij mij niet in, dat
hiertoe ook behooren onderwijzers,
majoor-schrijvers, enz., of andere Rijks-
of Gemeenteruifknabbelaars, waarover
gij zoo smalend spreekt.
Ik heb indertijd in deze courant ook
eens gevolgd een polemiek over aard
appeldistributie in deze gemeente en
toen kreeg ik zoo den indruk, dat de
distributierulf ook nog niet zoo onvoor-
deelig was. Jamfiier voor veracheide-
nen is deze ruif- thans gebroken en
heeft men tengevolg* biervan het knab
belen moeten staken. Of dit staken met
oen blijmoedig hart en oen lachend ge
zicht gepaard is gegaan, is mij niet van
nabij bekend.
Ik voor mij acht het een gelukkig
-ersehijnsel, dat daar vrouwen en man
nen worden gevonden, die zonder eenig
bijoogmerk en trots vele en velerlei
tegenwerkingen hun kennis, tijd en
moeit© willen geren voor bet algemeen
belang.
Dat do Voorz. der Commissie voor
aardappelen en groenten den heer B.
en eenige collega's had beloofd, wan
neer het bostuur der A. C. V. zulk6
goed vond, door middel van dit blad
bekend te maken, dat de aardappelen
en groenten voor een reëelen prijs
werden verkocht, toondo 's man9 wijs
beleid, want nu zulks nog niet heeft
jehad, schijnt het bestuur der
A.- C. V. d*z© meening niet te deelen.
Dit laat zich gemakkelijk begrijpen,
want enkele dagen geleden prijkte on
der het hoofd „gevonden voorwerpen"
notabene een partijtje witte kool, welko
men heel gewoon op de veiling had
ifgen, een bewijs hoe weinig
waarde de groenten op de veiling heb
ben. Maar o wee, wanneer ze eenmaal
in handen van den handelaar zijn te-
reeht gekomen; dan stijgt de waarde
onrustbarend, zulks weet niet alleen
elke huismoeder, maar ook de huisva
der. Ojr grond hiervan begrijp ik alB
„leek" heel goed, dat de heer B. zich
maar -liever niet met rekensommetjes
ophoudt, het «ou allicht niet in zijn
voordeel zijn. Ophitsen van de huls
vrouw is heelemaal niet meer noodig,
die hebban haar kookpunt bereikt en
met het ruw en onverschillig worden
van de neringdoenden zal het heusch
wel loeioopen, hun terrorisme wordt
zoo langzamerhand wel eenlgezine be
teugeld. D© tijd, dat het publiek met
oen bonnetje gewapend voor veel geld
dankbaar moest zijn om 6oms na lang
wachten dikwijle-slechte rommel voor
goed te stoeten acceptoeren, behoort
gelukkig tot het verledeno en hoe meer
zulks tot d© menschen doordringt, hoa
beter. Dat de bundel weer ©enigszins
rekening met hot publiek moet houden,
moet eveneens als eon verblijdend toe
ken worden aangemerkt.
Eigenaardig d©cd het aan, dat op de
eersto openbare vergadering der A. C.
V. in Casino-niet één neringdoende het
noodig achtte zich te Verdedigen tegen
d© lang niet malsche inleiding van den
Voorzitter-en het gesprokene door den
heor Baak. De heoren hebben misschien
gedacht, dat het eon doodgeboren kindje
was, maar ze kunnen gerust zijn, het
kind groeit bij den dag on ik hoop het
te beleven, dat het groot en krachtig
zal wórden, om altijd weer aau den
handel het »ihlerto©"en niet verder" toe
te roepen.
Geachte Redactie, ook ik mag niet
meer van Uwe gastvrijheid vergen, al
zou ik gaarne met tallooze voorbeelden
en „rekensommetjes" Uwe kolommen
willen vullen, en aal dus voor mij deze
polemiek als afgedaan beschouwen, wat
natuurlijk niet insluit/ 'dat ik bij zwij
gen zou toestemmen. In dit geval zij
hier bij voorbaat reeds-gezegd, dat men
zich deerlijk zal vergissen; Uc wensch
echter geen misbruik van Uw immer
betoonde persvrijheid to maken. Wan
neer men mij echter tot schrijven
dwingt, dan hoop ik weer over ©enig©
ruimte te mogen beéchikken.
Tenslotte is hot voor mij ©en troost,
dat noch do heer Bakker, noch ik in
deze zaak bobben to beslissen, docb
het groote publiek geheel de macht in
handen heeft, om te toonen, dat men
niet langer wenscht te worden uitge
kleed.
Uw dw. 'dienaar,
HERINGA.
Helde, 7 H#r, 1119,
