„SemperflBrens", Helder
Het Bloemenhuis voor
iu ons land. Wat zou het mooi zijn als
wij tegen deze pioniers konden zeggen:
wij zijn al klaar, wij hebben de plaat-
selijke keuze al.
Een paar vragen werden uit de ver
gadering non spr. gesteld. Gevraagd
werd om nadere inlichtingen omtrent
hetgeen in Amerika geschiedt. speciaal
bei werk van Oompers. Op een andere
opmerking merkte spr. op, dat wij zelf
zullen moeten zorgen, dat die plaatse
lijke keuzo er komt. want ook bij het
algemeen kiesrecht is wel gebleken- dat
(te regeering eerst dan zwicht, indien
duidelijk de volkswil gedemonstreerd
wordt. Achter de regeering werkt, het
drankkapitaal, en ook is er de traditie.
Maar als het volk zich uitspreekt, dan
eerst zal de rogoering den volkgtÜ
doen.
De bijeenkomst weid opgeluisterd
door een puur zangnummers van het
Dubbel Gemengd Kwartet „Animale",
ouder leiding van den lieer Rusting. De
hoer Rusting heeft een puik van fraaie
stemmen bijeengebracht, waardoor het
luisteren naar dezen.beschaafden en ge
schoolden /.tuig een werkelijk genot
wordt. Onder het viertal nummera ka»
met lof worden genoemd 'a directeurs
igen compositie op de geestige woor
den van dr. Heye: „Al in de Plantage
daar is er een kroeg". Een nummertje
bij uitstek voor een dergelijke verga
dering geschikt, immers, de zanger
krijgt een zoen van zijn meisjes mond
..mits hij nooit in dat. kroegje meer
leit". Waren do meeste verbruikers
maar zoo spoedig bekeerd! De compo
nist had heel geestig hiervan een solo
gemaakt niet refreintjes, waarbij de
woorden door het koor herhaald wer
den. Dit uiaakte een leuk effect
Hr. Mh. „de Ruyter".
Blijkens bij het departement van
Marine ontvangen bericht is Hr.
Ms. „<le Ruyter", onder bevel van
kapitein ter zee de Jonchcere,
Dinsdag van Algiers vertrokken
ter voortzetting van de thuisreis
uit Nederl.-Indië.
Hr. Ms. „Zeeland"
is (vermoedelijk) op 11 Nov. tc
Curacao aangekomen.
Schipbreuk van „de Zaan".
In aanvulling op vorige berich
ten omtrent de vermiste sloep roet
schipbreukelingen van het Nêder-
lundsche stoomschip „Zaan", deelt
de Staf der Zeemacht te Willems
oord ons mede, dat door de marine-
autoriteiten de Mijnenveger 1 en
de zeesleepboot „Drente" zijn uil-
gezonden om naar de sloep te
zoeken.
Met de eveneens ter opsporing
uitgestoomde sleepboot JËeetór" is
het af te zoeken zeegebied verdeeld.
Ingenieurs der Marine.
Bij Kon. besluit is met 8 Dec. be
noemd tot tijd. electrotechn. inge
nieur dei- marine P. W. A. Bijvoet,
electrotechn. ingenieur met eerste
pl. te Willemsoord (Helder).
Bij Kon. besluit is aan den elec
trotechn ingenieur der marine A.
D. Mesritz, op zijn verzoek, met
i Jan. eervol ontslag uil Rijks
dienst verleend.
Rijkswerven.
Ter aanvulling van het bericht iu
ons no. van j.1. Dinsdag over mu
tatie onder de ambtenaren bij
's Rijkswerven wordt ons nog mee
gedeeld, dat de hoofdcommies J.
W. Noë en de commies J. W. Smith
1 Mei a.s. worden overgeplaatst
an 's Rijks werf alhier resp. naar
het Marine-etablissement te Am
sterdam en 's Rijks werf te Helle-
voetsluis en de commies H. Ph.
Kottman van laatstgenoemde werf
naar die alhier.
Ter navolging.
Een op de school met den bijbel
gehouden collecte voor de Ween er
kinderen heeft opgebracht de som
ma van 71.02.
Schoolkwestie te Koegras.
Bij den Raad der gemeente is in
gezonden een verzoekschrift van
40 ouders uit Koegras, welke eén
openbare school wenschen voor
hun kinderen. Van deze 40 zijn er
35 ouders met 66 leerplichtige kin
deren, terwijl de andere 6 ouders
kinderen beneden 6'/» jaar hebben.
Deze niet-leerpüchtige kinderen
vormen met de niet-leerplichtige
van de andere 35 onderteekenaars
nog een aantal van 29, waarvoor
later ook openbaar onderwijs ver
langd wordt.
Feestvierende vergadering.
Op 15 November as. zal eene
feestvierende vergadering worden
gehouden door de Onderofflciers-
vereeniging van het 21e reg. in
fanterie te den Helder „Door Een
dracht Bloeiend". De generale re
petitie op 14 November t.v. in het
Casinogebouw alhier des avonds
ten 8 uur kan worden bijgewoond
door de korporaals en soldaten van
dat regiment.
Voordrachtavond A. G. O.
Indien het nog noodig was een
bewijs te leveren voor ae popula
riteit van de vereen. A. G. O.',
dan ware de voordrachtsavond, die
mejuffrouw Antolnette van Dijk
gisterenavond gaf, daarvoor bij uit
stek geschikt. Immers, van de met
een ruime galerij uitgebreide Tivo-
lizaal waren de uiterste hoekjes ge
vuld met een auditorium, dat, uit
alle rangen en standen bijeenge
komen, heel den avond doodstil zat
en luisterde naar wat mejuffrouw
van Dqk te vertellen wist. En dat
was juist hierom zoo merkwaardig,
omdat het onderwerp van haar
causerie niet iedereen in even
sterke mate interesseerde. Merk
waardig was de flair deT spreek
ster om haar publiek te pakken,
en het vast tc honden, te boelen
door haai- woord.
Mejuffrouw van Dijk begon met
de godsdienstige liedjes uit de mid
deleeuwen voor ons te doen her
leven. Aan schier elk dier naïef-
vrome, primitieve liedjes liet zij
eene causerie voorafgaan, waar
door de vertolking ervan wat meer
relief kreeg, haar auditorium daar
door te gereed er de schoonheid, de
levendigheid ervan kreeg te zien.
Zij legde uit in weinige, van alle
„geleerdheid" gespeende woorden,
hoe de mystiek in die middeleeuw-
scha godsdienstige liedjes domi
neerde, en hoe de naleveteltvan
dat geloof zich God dacht als in
direct contact met de wereldliingen.
Dit blijkt ook uit de liedjes dier da
gen, van welke mejuffrouw van
Dijk ons eenige zong, een paar
Kerstliederen, en ook een Maria
liedje van Zuster Bertken van
Utrecht, Met de voorlezing van
een paar fraaie, schoongedachte
Marialegenden wist zij ten zeerste
te boeien.
Daarna was Brederode aan de
beurt en in een paai1 zinnen too-
verde mejuffrouw van Dijk ons de
persoon en het leven van .Gerbrand
Adrlaensz. voor oogen. Brederode,
dé levenslustige, boertige, nochtans
aandachtige (vrome) volksdichter,
die 7.66 maai- de voiskens uit den
mouw schudde. Van hem vertelde
zij, van hem zong zij, eu tot slot
declameerde ze uit zijn „Moortje",
een fragment van een dialoog. Was
zij bij de Bredero-liedjes iu het
fraaie, schilderachtige costuum
dier dagen (bij de middeleeuwsclre
versjes droeg zij het kleed der
jonkvrouwen van dien tijd).
voor dit rolletje tooverde zij zich
om in het oude bestje en wist, door
voordracht en mimiek aller harten
te veroveren.
Tot slot vertoonde de spreekster
vóór de pauze een aantal lichtbeel
den; roproducties van schilderijen.
Zij begon daartoe met de bekende
primitieven van Geertgen van
St.Jans en de pendants daarvan
over de aanbidding der wijzen.
Gaarne hadden wy hier echter
eenige nadere verklaring gehoord.
Juist omdat het zien van schilde
rijen, en speciaal van deze primi
tieven, geleerd moet worden, ware
een kleine toelichting wonschelyk
geweest. Na nog eenige andere
schilderijen, kwamen reproducties
van die waarop muziekinstrumen
ten waren geschilderd; vanaf de
lult en de fluit tot de viool en cello,
en, nog later, het spinet en de
clavecimbaal.
Het gedeelte na de pauze was
aan het moderne levenslied gew ijd.
Voor zoover de declamatrice zich
zelf niet op haai' luit begeleidde,
had zJj als accompagnateur aan den
vleugel Jan Hemsnig. Jan Hem-
sing, welbekend van het gezelschap
Pisuisse, toonde zich een volgzaam
eu bekwaam accompagnateur, die
door zijne begeleiding de charme
dezer oude en jonge liedjes ver
hoogde.
En zoo werd het, ongemerkt,
U uur, en dankbaar en voldaan,
met. het refreintje van „Gertji" op
de lippen, ging het grootc, aan
dachtige auditorium huiswaarts.
Volgende week lezing van mejuf
frouw Veer de Vere over Vrede en
Arbitrage. Toegelicht met lichtbeel
den. Apropos: voor de lantaarn is
ai een aardig bedrag binnen,
hoeveel, hoort u later nog wel.
GEMEENTERAAD.
Plaatsvervangend wethouder.
In verband met de langdurige
ongesteldheid van den wethouder,
den heer de Ven, terwijl bovendien
op een spoedige hervatting zijner
werkzaamheden niet schijnt te mo
gen worden gerekend, stellen B. en
WJ den Raad voor, mede in over
eenstemming met den destijds door
den Raad uitgesproken wensch, dat
het College zooveel mogelijk een
weerspiegeling zy van de partij-
formatie in den Raad, om in de
tijdelijke afwezigheid te voorzien
door uit het midden van den Raad
een plaatsvervanger te benoemen.
Salarlsverordening Gemeente-
personeel.
Naai- aanleiding van het in den
Raad van 21 October j.1. in handen
van B. en W. gesteld verzoek van
een aantal organisaties van perso
neel in dienst der gemeente, om
aan de thans vigeerende Salaris
verordening terugwerkende krach'
té verleenen tot 1 Januari 1919 en
om over te gaan tot instelling eener
Commissie, die tot taak zal hebben
een „technische" herziening van de
salarissen voor te bereiden, brengt
het College van B. en W. het na
volgende onder de aandacht van
den Raad:
Uitgaande voor de becijferingen,
die bq het destijds aan den Raad
gedane voorstel zijn gemaakt, zou
inwilliging van het eerste gedeel
te van het verzoek komen te staan
op een uitgave van rond 46.500.
Neemt men daarbij in aanmer
king, dat de kosten van het even-
bedoeld voorstel voor een groot
deel ten laste der exploitatiereke
ning van de betrokken bedrijven
konden worden gebracht, maar dat
dit, nu het exploitatiejaar weldra
ten einde is, niet het geval is met
de gelden, die thans zouden moe
ten worden toegestaan, dan kan de
beteekeinis van de gevolgen die
eventueele inwilliging van het ver
zoek uit een financieel oogpunt
voor de gemeentekas zou hebben,
bezwaarlijk worden overschat.
Vooral daarom niet, omdat, zooals
dezer dagen uit de dagbladen kan
zjjn gebleken, van hoogerhand is
gewezen op de noodzakelijkheid
om bij het nemen van Raadsbeslui
ten van een strekking als hier ter
sprake is, niet langer kan worden
volstaan met het voteeren van de
benoodigde gelden alleen, maar
tevens moeten worden aangewezen
de middelen, waaruit de voorge
stelde uitgaven moeten worden ge
dekt.
Evenmin als bij het destijds dooi
den Raad genomen besluit aan
dezen eisch is voldaan, kan daar
aan thans bevrediging worden ge
schonken. Na gewezen te hebben
op den slechten toestand der ge
meente financiën zeggen B. en W.
verder:
Al zou men in beginsel de bil
lijkheid van het verzoek van adres
santen niet geheel ontkennen, dan
nog zou men het in de gegeven
omstandigheden bij die erkenning
moeten laten. Practisch kan alleen
wat worden gedaan, zoodra er mid
delen zijn oin de meerdere uitga
ven te bestrijden. En die zijn cr
voorshands ten eenenmale niet.
Afgezien evenwel van de hierbo
ven aangevoerde bezwaren, die op
zichzelf belangrijk genoeg zijn,
komt het verzoek aan B. en W. ook
niet gemotiveerd voor. Vergelij
king met toestanden in het parti
culiere bedrijf moet altijd geschie
de® met dit voorbehoud, dat de
arbeidsvoorwaarden in overheids
dienst aanzienlijk gunstiger zijn.
B. en W. wijzen bi erbij op het pre-
niievrij pensioen, vacantictoeslag,
uitkeering van loon bij ziekte, over
lijden enz. Zeker toch alle voor
rechten, die zeer wel hl geld waar
deerbaar zijn.
Intusschen blijven B. en W.
gaarne de aanspraken van het per
soneel erkennen op een salarisro-
gclLng, die met haar tijd medegaat.
Indien daarom mocht blijken, dat
te dezen aanzien in de vigeerende
salarisverordening bepaalde gebre
ken zijn aan te wijzen, dan zullen
B. en W. geenszins schromen om
verbetering daarvan voor te stel
len. In zooverre zou dan ook naar
het College meent aan het verzoek
van de organisaties kunnen wor
den tegemoet te komen, dat de
Raad het College opdraagt de
wenschelijkheid te overwegen, in
hoeverre voor het aanbrengen van
bepaalde verbeteringen aanleiding
mocht bestaan.
B. en W. zouden het daarom op
prijs stellen de organisaties zelve
over deze zaak te hooren en wel
door eventueele voorstellen aan. het
oordcel van de eerlang in te stel
len Commissie voor georganiseerd
overleg, voor te stellen.
Samenvattende stellen B. en W.
den Raad voor: le. hen te machti
gen in den hier aangegeven zin te
handelen; 2e. afwijzend te beschik
ken op het verzoek om aan de vi
geerende salarisverordening terug
werkende kracht te verleenen tot
1 Januari j.1.
BINNBKLAND.
Ministerie van Koloniën.
Bij Kon. besluit is met ingang
van heden:
lo. op zijn verzoek een eervol
ontslag verleend aan A. W. F. Iden-
bui'g als minister van Koloniën,
met dankbetuiging voor de vele en
gewichtige diensten door hem aan
de Koningin en. aan den lande be
wezen:
2o. benoemd tot minister van Ko
loniën S. de (fraaff, oud-directeur
van binnenlandsch-bestuur in Ne-
dcrlandsch-Indië;
3o. aan den minister van Binnen-
landsche Zaken dank betuigd voor
de door hem bij de waarneming
van het beheer van het departe
ment van Koloniën aan den lande
bewezen diensten.
Verhooging Postpakkettarief.
Ingediend is een wetsontwerp
waarbij voorgesteld wordt de post-
pakkettarieven te verhoogen:
a. tot 40 cent voor pakketten, we
gende niet meer dan 1 K.G.;
b. tot 60 cent voor een gewicht
boven 1 tot en met 3 K.G., en
c. tot 60 cent voor een gewicht
boven 8 K.G. tot en met 6 K.G.
De hoogere opbrengst tengevol
ge van de voorgestelde portverhoo-
ging wordt voor 1920 geraamd op
4.400.000 gulden.
De aardappeldrogerQen.
Wy hebben, reeds maanden ge
leden, ntededeeling gedaan van een
conflict tusschen den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel
en de firma Messing en Co. con
tractante met de regeering voor de
fabricage an aardappelpoeder,
mede in verband met de gewijzigde
omstandigheden, is met goedvin
den van beide partijen het contract
tusschen den Staat eh de aardap-
peldrogers verbroken en in Octo
ber is de zaak definitief afgewik
keld. De Staat betaalt aan de firma
Messing en Co., naar wij meenen,
8.924.000, waarvan 6.000.000
voor de vier fabrieken, gelijk con
tractueel was vastgesteld. De in
stallaties worden, als wij ons niet
vergissen, thans voor oud-roest
verkocht: de geheele affaire betee-
kent een aanzienlijke schade voor
de schatkist, die natuurlijk voorna
melijk te wijten is aan de verbete
ring van de levensomstandigheden
hier te lande na het sluiten van
den wapenstilstand.
Het zou intusschen interessant
zijn na te gaan, hoeveel per K.G.
aardappelpoeder nu feitelijk door
den Staat is betaald.
Er is inmiddels allerminst reden
dit moeten wij billijkheidshalve
hierbij voegen te vermoeden, dat
deze transactie voor de firma Mes
sing zeer voordeelig is geweest.
Het tegendeel moet het geval.zijn.
(Hbl.)
Het s.s. „Zaan" gezonken.
Omtrent het vergaan van de
„Zaan" wordt nader gemeld:
Het Nederlandsche stoomschip
„Zaan" vertrok 8 dezer uit den Wa
terweg naar Reval met levensmid
delen. Zondagnamiddag 6.30, op 25
mijlen oost van 't vuurschip Ter
schelling, liep het daar met het
voorschip op een mijn, en werd
even later door een tweede getrof
fen. Het schip zonk snel met den
kop in de diepte. Het volk ging in
de reddingbooten. Door de hooge
zeeën tijdens een hevigen
sneeuwstorm en feilen vorst
kapseisde de reddingboot en kwam
met de 22 inzittenden jammerlijk
om in de golven.
Vier man, die nog aan boord wa
ren, toen de reddingboot werd ge
streken, redden zich in een an
dere boot en dreven 46 uren in de
barre koude rond, totdat zy Dins
dagmiddag vier uur werden opge
nomen door het Zweedsche ber
gingsvaartuig „Hermes", op 25 mijl
N.N.O. van het Haaks-vuurschip.
De „Hermes" zette koers naar den
Waterweg -en arriveerde te Hoek
van Holland Dinsdagnacht om half
twee.
Aan boord bevonden zich de
eerste machinist de Wijs, de twee
de machinist L. Hoftijzer, de twee
de stuurman A. Meer en de trem-
mer Johan Beek.
Allen waren door de koude be
vangen en hadden bevroren voeten
en beenen. Zij werden te Hoek van
Holland geland en vonden een lief
derijke verpleging in het hotel Ca-
land. Aan boord hebben zich ook
bevonden twee passagiers ean
van hen was de heer van Vijven,
uit Schiedam welke eveneens
zijn omgekomen.
Van het verongelukte stoomschip
„Zaan" worden de volgende opva
renden vermist: kapitein J. Baard
man, eerste-stuurman Kikkert, 3e-
stuiuman E. Raus, Be-machinist M.
W. Mellema, stokers C. Lammers,
B. Braaf, T. van Eerden en W.
ICuyper, de matrozen M. Strijbosch,
G. van Eyk en A. Matlener, de
lichtmatroos J. Kuit, de kok P.
Princiepaal, de hofmeester P. v.
Oosterhout, de jongens J. Klaver-
dijk, Jacob v. Es en Dijkstra, de
donkeyman J. Bennik. Verder
twee passagiers; de naam van één
hunner is nog onbekend.
Kalkeieren.
Het vorige jaar heeft de regee
ring in daarvoor gehuurde putten
te Landsmeer ongeveer acht mil-
liöen kipeieren laten kalken (ver
duurzamen) voor binnenlandseh ge
bruik, ïi.l. voor zieken en zwak
ken. Het percentage, dat echter
voor dit doel gedistribueerd werd,
was zoodanig, dat een partij van
ruim 2 millioen overbleef.
Deze eieren moesten nu op een
andere wijze van de hand gedaan,
daar langer in de kalk houden de
kwaliteit zeer doet schaden. Op
dat tijdstip (het voorjaar 1919) was
er echte: niet veel vraag naar kalk
eieren, zoodat verkoopen niet ge
makkelijk ging. En export naar
Engeland werd niet voortgezet, na
dat een partij daar bedorven was
aangekomen. Ook de handel in het
binnenland toonde geen kooplust.
De eieren bleven dus in de kalk
zitten.
Later besloot de regeering, dat
de eieren op de binnenlandsclie
markt zouden worden verkocht. Eu
dit wordt nu gedaan. Bij gedeelten
wordt de party „overjarige" regee-
ringseieren op de ©ierveilingen in
den Haag en Amsterdam verkocht.
Daar de kwaliteit niet best meer is,-
brengen de eieren 8 a 9 cent per
stuk op.
Gezien den hoogeren inkoops
prijs en de groote kosten voor be
werking. vervoer, enz., is dit een
nadeelig zaakje.
De regeering heeft nog mee.
eieren te koop.
Eenige maanden geleden zijn
eenige millioenen eieren in bezit
genomen, welke tegen het verbod
van den minister in, waren gekalkt.
Aan de betrokken overtreders werd
voor de eieren een taxatieprijs van
11 cent per stuk betaald. Ook deze
eieren worden door de regeering
op de binnenlandsclie markt ver
kocht, zoodat ieder in de gelegen
heid is te koopen.
De kooplieden zijn het echter met
elkander eens, weshalve geen hoo
ge prijzen worden besteed. De
eieren brengen meestal 11 a 12
cent per stuk op en worden veelal
door de handelaren, van wie zij in
bezit genomen zijn, weer terugge
kocht.. Behalve de boete, welke
velen moeten betalen hebben deze
handelaren dus niet zooveel schade
van de inbezitneming.
(Hbl.)
Kostwinners-vergoeding.
Door de militaire autoriteiten
zullen voortaan aan de Burgemees
ters geene opgaven meer worden
gezonden in verband met de kost
winners-vergoeding nopens:
le. de verhooging van bezoldi
ging (toelage), welke militairen, be-
hoorende tot de politietroepen, als
zoodanig genieten;
2e. de toelage, welke aan militai
ren wordt toegekend wegens indee
ling by grenswachten en doorlaat
posten;
3e. de toelage wegens het deel-
uitmaken van het bewakings-deta-
chement der Tuchtklasse; en
4e. de toelage voor personeel van
den Vrjjwilligen Landstorm.
Bij de vaststelling van de bedra
gen der kostwinnervergoeding zul
len, te. rekenen van 26 October
1919, genoemde toelagen niet meer
bi aanmerking worden genomen.
Gratie aan militairen.
Blijkens Kon. besluit van 4 Nov.
j.1., is op gemeenschappelijk rap
port vam de Ministers van Justitie,
Oorlog en Marine aan alle militai
ren, onherroepelijk veroordeeld ter
zake van een strafbaar feit, ge
pleegd na 31 Juli 1914 en vóór 1
Juli 1919, met inachtneming van
eenige bepalingen, gratie verleend
van de hun opgelegde straffen,
welke nog geheel of gedeeltelijk
moeten worden ondergaan.
Deze gratie wordt verleend in
verband met de tijdens de mobili
satie door de krijgsmacht bewezen
byzondere diensten.
Provinciale opcenten
Noord-Holland.
Voor de bestrijding der uitgaven
van de Provincie Noord-Holland in
het dienstjaar 1920, zullen worden
geheven
30 opcenten op de gebouwde
eigendommen, 30 opcenten op de
ongebouwde eigendommen, 25 op
centen op de personeele belasting,
12 opcenten op de aanslagen der
belastingplichtigen, bedoeld bij art.
la der wet op de Inkomstenbelas
ting 1014, belastingjaar 1920/'21, 12
opcenten op de vermogensbelas
ting, belastingjaar 1920/'21.
TWEEDE KAMER.
Dinsdagmiddag is de Kamer, na
dat vooraf over de zaak Groenen-
dael door den betrokkene eene ver
klaring was afgelegd, begonnen
aan de algemeene beschouwingen
voor de staatsbegrooting. De vier
sprekers, die hierover het woord
voerden, de heeren Rink, Visser
van IJzendoorn, de Muralt en A. F.
Staalman, spraken in waardeeren
den geest over de regeering. Over
de ministers van oorlog en marine
waren echter de heeren, in het bi
zonder de heer Staalman, niet te
best te spreken. Ook in andere op
zichten werd voorbehoud gemaakt.
De lieer Rink waarschuwde den
Minister voor liet opdrijven der be
lastingen. Zoo deed ook de heer
Visser van IJzendoorn, terwijl de
heeren de Muralt en Staalman
ernstig aandrongen op militaire
bezuinigingen. De heer de Muralt
heeft in den Helder een onderzoek
ingesteld, waarbij hem bleek, dat
het tot nu toe bestede geld vrijwel
weggeworpen was.
Woensdag weiden de algemeene
beraadslagingen voortgezet.
BUITENLAND.
Amerika en de Volkenbond.
De N. Rott. Crt. schrijft:
In den Amerikaansclien senaat
wordt het nu -meenens.
Het eerste punt van voorbehoud,
Zaterdag aangenomen, belooft voor
den Volkenbond niet veel goeds.
Terwijl te Versailles bepaald was
(in artikel 1, lid 3, van het Volken
bondsverdrag), dat elk lid van den
Bond met een opzeggingstermijn
van twee jaar uit den Bond zou mo
gen treden, „mits ten tijde dier uit
treding- aan %1 zyn internationale
verplichtingen en aan al zijn ver
plichtingen uit dit grond verdrag
zal zyn voldaan" natuurlijk ter
beoordeeling van de organen van
den Volkenbond maakt de se
naat daarvan, dat ten aanzien van
Amerika de organen te Washing
ton en zij alleen zullen hebben uit
te maken, of Amerika aan zijn ver
plichtingen voldaan heeft, ja dan
neen.
Het negatieve deel van deze be
slissing de erkentenis, dat de
raad Aan den Volkenbond geen
waarborg biedt voor onpartijdige
uitspraken zal helaas door de
kleine landen, die tot het verdrag
niet hebben medegewerkt, moeten
worden onderschreven. Doch ter
wijl vermoedelijk, naar de opA'at-
ting van ons en van al die overige
kleine landen, de uitweg hierin be
hoort te worden gezocht, dat men,
bij meeningsverschil, de beslissing
in handen legt van het onpartijdige
gerechtshof, bij het verdrag be
loofd, wil de Amerikaansche senaat
de beslissing overlaten aan elk der
aouvereine staten zelf, die mochten
willen uittreden.
W ordt de rest van het grond ver
drag verklaard of aangevuld in ge
lijken geest, dan weet ieder wel,
wat er van de bindende kracht van
den Volkenbond zal terecht komen.
Van souvereine staten, die inge-
volge hun souvereiniteit beslissen,
wat zij zelf krachtens volkenrecht
en tractaten verplicht zijn te doen,
heeft de geschiedenis meer en har
der ervaring dan haar Lief is. Al
schorten wij natuurlijk ons oordeel
op, totdat ook de verdere stemmin
gen van den senaat bekend zullen
zijn geworden, wjj meenen ons al
dadelijk voor den geest te moeten
brengen, hoe het Nederlandsche
standpunt ter zake dient te zyn;
want ons land moet gereedstaan om
op te bouwen.
VEREENTGDE STATEN.
Radicale onlusten te Ccntrulin.
Gentralia, staat Washington. 11 Nov.
Lieden, die verklaard hebben, dat zij
leden zijn van de Industrial Workers
World (het z.g. radicale vakverbond
Red.), hebben gisteren geschoten op
den optocht ter eere van den jaardag
van den wapenstilstand, toen dezo het
gebouw van de Industrial Workers
voorbijkwam. Zij doodden vier oud
soldaten, verwondden er twee doode-
lijk en nog verscheidenen minder ern
stig. Een man, die herkend werd als-
een van de lieden, die op den optocht
hadden geschoten, is. naar gemeld
wordt, opgehangen op de brug over de
rivier, Ten minste acht verdachten zijn
in hechtenis genomen.
SPANJE.
Dc uitsluiting.
De „Terups"-correspondent te Madrid
meldt:
De onderhandelingen zijn iu den
avond van 9 Nov. afgebroken.
Nadat de patroons den eisch hadden
gesteld, dat de uitsluiting nog 48 uur
zou worden gehandhaafd, na de ophef
fing van alle stakingen, heeft liet ar
beiderscomité geweigerd zich te onder
werpen aan een voorwaarde, die zijn
waardigheid te kort deed.
Volgens de „A. B, C," verklaarde de
syndicalist Segui in de vergadering, dat
men, nadat op talrijke punten was toe
gegeven, niet geheel met leegc handen
voor de arbeiders kon komen, zoodat
hij verzocht het loon voor den tijd van
de uitsluiting uit te betalen.
De patroonsbond heeft tegen Maan
dag den lock-out afgekondigd voor ge
heel Catalonië, waardoor 150.000 arbei
ders werkeloos worden.
Hot arbeidssyndicaat, ten zeerste te
leurgesteld over do gevolgen van zijn
verzoeningsgezinde houding, schijnt
geneigd thans zijn toevlucht te nemen
tot gewelddadige maatregelen. Indien
de rechteche politici den patroonsbond
blijven stijven in zijn onbuigzame hou
ding. dreigt de toestand critiek te
worden.
Een commissie, bestaande uit drie
senatoren en drie afgevaardigden van
de uiterst roehtsche partijen hebben den
koning, die uit Parijs te St. Sebastian
is teruggekeerd, een audiëntie aange
vraagd. Verwacht wordt, dat het kabi
net Sanchez de Toca in het parlement
de vertrouwensquaestie zal stellen. De
crisis nadert dus snel.
FRANKRIJK.
Landru.
Landru is, naar men weet, de grieze
lige man, die er van verdacht wordt
vele vrouwen op afgrijselijke wijze van
het leven beroofd te hebben. Het on
derzoek in deze zaak duurt nog steeds
voort, zonder dat het echter den rechter
van instructie gelukt veel uit Landru
te krijgen, die zijn zelfde houding van
niets te weten en verwonderd te zijn
over de hem gestelde vragen bewaart.
In het laatste verhoor, dat Landru
Zaterdag onderging, heeft de rechter
den beklaagde vergeefs ondervraagd
over hot verdwijnen van mevrouw Col-
lomb, met wie Landru den 26sten De
cember van verleden jaar naar zijn
villatje te Gambais vertrokken is. Zon
der haai keerde Landru den 27sten te
Parijs terug. De rechter vroeg Landru
naar zijn verhouding tot deze „ver
loofde", naar de ontmoetingen mei haar,
die Landru op zijn opschrijfboekje aan-
teekendo, naar de uitgaven, die Landru
na den 26sten gedaan heeft, de kleine
rekeningen, die hij toen voor mevrouw
Collomb betaald heeft, de kleeren en
andere bezittingen van mevrouw Col
lomb, dl* bij Landru gevonden zijn, enz.
Ingezonden mededeling.
Koningstraat 13. Tilelttn 141.
enz. Op al deze vragen heeft Landru
niet geantwoord, of zoo goed als niet.
Een enkele maal sprak hij zijn gering
schattende verbazing over een hem ge
stelde vraag uit.
De rechter van instructie heeft toen
hulp gezocht bij Laudru's befaamde
opschrijfboekje. Dezo blauwbaard had
n.1. de manie om alles in zijn opschrijf
boekje aan te teekenon, zelfs het koo
pen van een doosje lucifers. Iu zijn
opschrijfboekje duidde hij de leden van
zijn familie met cijfers aau, van 1 tot
6. Voor de reis, die hij op 26 December
met mevrouw Collomb uaar Gambais
dcod, teekend® hij aan, dot hij voor zich
oen retour nam, voor zijn verloofde een
enkele reis.
Het opschrijfboekje van Landru staal
vol met dergelijke aanteekeningen en
de rechter van instructie heeft na voel
hoofdbrekens heel wat begrepen, van
wat die volgekrabbelde blaadjes inhiel
den. Het laatste wat hem nu duidelijk
geworden moet zijn is dit. dat Landru
op zijn opschrijfboekje ook de uren van
den dood van zijn slachtoffers heeft
aangeteekend. De rechter van instruc
tie heeft zijn ontdekking naar Landru
meegedeeld en hem gevraagd: Wat hebt
u tc antwoorden? Landru heeft niets
geantwoord. Hij heeft den rechter
eenige oogenblikken stom-verbaasd,
bijna hoofdschuddend aangezien, alsof
hij zeggen Avilde, waar haalt de man do
nonsens vandaan. Vervolgons wierp hij
zijn advocaat een blik toe van: wat zeg
je me d&érran, haalde toen zijn schou
ders op en glimlachte bleekjes.
(N. Rott. Ct.).
DTTIT8CHLAND.
Re koude.
Uit het Oosten van Duitschland ko
men hevige jammerklachten over de
noodlottige uitwerking van de koude
in dc provincie West-Pruisen heeft hot
16c Celsius gevroren. De suikerbieten
en de rapen zitten bijna alle nog in den
grond en de aardappelen zijn pas voor
drie vierde binnen. Uit Silezië wordt
gemeld, dat in ieder geval de bieten
voor veevoeder verloren zijn.
Bijna in alle landbouwstreken wordt
geklaagd, dat men door gebrek aan
aardappelen nauwelijks nog in staat
zal zijn onder zoo ongunstige omstan
digheden de knollenoogst in veiligheid
te brengen.
RAAR VAN' ARBEIR.
Toezending rentekaarten.
3 December a.s. treedt de Invalidi
teitswet in werking.
Hoe dikwijls hebt ge dat reeds onder
<lo oogen gehad, lezers?
Thans zijn echter de voorbereidende
werkzaamheden zoover gevorderd, dat
een aanvang is gemaakt met de toe
zending van de rentekaarten aan de
verzekeriogsplichtige arbeiders.
Het is gewenscht, dat ieder arbeider
op 3 December a.s .in het bezit is van
zijn renteknart. Dan kan het plakken
van zegels ter voldoening van de pre
mie onmiddellijk aanvangen, wat niet
anders dan zeer gunstigen invloed kan
uitoefenen op liet eventueel recht op
rente.
Om te zorgen, dal ieder arbeider op
genoemden datum de rentekaart in han
den. heeft, moet heel wat werk worden
verricht.
Door den Raad van Arbeid te Alk
maar moeten ruim 30.000 (dertig dui
zend) rentekaarten worden opgemaakt,
welke worden uitgereikt door middel
van de post.
Ik behoef u niet te zeggen, dat aan
de ambtenaren van de Posterijen daar
mede een zware taak op de schouders
wordt gelegd.
En om aan de bezwaren, die de arbei
ders zouden kunnen inbrengen togen
het afhalen van de voor hen bestemde
stukken aan het postkantoor tegemoet
te komen, is eene regeling getroffen,
waardoor die stukken op gemakkelijke
wijze in hun bezit komen.
De Kennisgeving, dat een stuk ten
postknntore berust, wordt den arbeider
thuis bezorgd.
Hij heeft die kennisgeving slechts te
teckenen, en één van de eerstvolgende
dagen wordt hot voor hem bestemde
stuk bezorgd en achtergelaten mits de
kennisgeving dan geteekend is.
Arbeiders, U wordt dus den gang
naar het postkantoor bespaard, maar
zorgt dan ook, dat de bestellers niet
twee- of driemaal aan Uw hui9 moeten
komen, omdat de kennisgeving niet ge
teekend klaar ligt.
Teekent deze '6 avonds onmiddellijk,
wanneer ge ze aantreft.
Zijn er nog arbeiders, die zich niet
hebben aangemeld, laten zij zieh dan
haasten.
Er kan anders niet voor worden Inge
staan, dat de rentekaart op S December
a.s. in hun bezit is.
De Voorzitter van den Raad van
Arbeid -Je Alkmaar
VAS DIAS.
Voetbal.
a.s. Zaterdagmiddag te 2 uur op het
terrein van 's Rijkswerf.
Adelborsten—Helderseh elftal.
Het Helderseh elftal is samengesteld
als volgt:
Doel: Klaauw (W.I.K.); achter: Hec-
ris en Korsman (W.I.K.)middenJ.
Wal (Batavier), Ham (W.I.K.), Brizec
(Victori); voor: Prins (Helder), Over-
heem (W.I.K.), Boendermaker (id.).
Schrier (Helder) en Augustein (Con-
cordiaan). Volgorde van rechts naar
links.
Scheidsr. de heer P. Broekhuizen.
INGEZONDEN'.
M. de Redacteur.
Waar door den heer Heringa in zijn
ingezonden stuk A'an Dinsdag j.1. in
Uw blad het vergeten mee te nemen
van een partijtje kool, het uitschudden
van een buitenman door lichtekooien
te Amsterdam en de noodige bedekte
en onbedekte hatelijkheden aan mijn
persoon moesten gedebiteerd worden,
om mij te bestrijden en het Bestuur van
de Consumentenvereeniging te verheer
lijken, daar kan ieder woldenkend
mensch wel begrijpen, dat zoo'n optre
den niet is een zekere grond voor de
bespreking van duurte en hare bestrij
ding. Door datgene wat wordt geschre
ven cn ook hoe het wordt geschreven,
kon men altijd proeven door wien liet
wordt geschreven. Doch daarover ge
noeg.
Vergun mij echter nog een klein
plaatsje naar aanleiding van het door,
den heer H. genoemd wijs beleid der
aardappelen-commissie, Wnt toch is liet
g*val. Bind 8*pt*mb*r werd in e»s ver
gadering niet. die commissio do prijs
der aardappelen besproken. Hoewel in
die commissie de gedochtengang was.
dat de aardappelen wel voor 5 of 6 gld
de 100 K.G. te koop waren, bewezen de
handekren. dat zij in den kleinhandel
minstens 10 of 12 ct. per K.G. moesten
kosten. (De aardappelen door de Con
sumentenvereeniging nu aangeboden
kosten ook geen 5 of 6 gld. de 100 K.G.)
Besloten werd, dat door do Consumen
tenvereeniging beleend zou worden ge
mankt, dat de prijs der handelaren
reëel was; en op dezo toezegging zou
den do vorsehillende handelaren hunne
wintervoorraden opslaan.
Immers, wanneer de Consumenten
vereeniging aan hare leden aarduppelen
zou 'leveren voor 5 of 6 gld., dan kon
do handel toch niet bestellen, die 9. 10
of 12 gld. moeten kosten.
M. do K. Is dat nu wijs beleid, om
niet te antwoorden en dan later met
dure, althans mot duurdere aardappelen
zelf te komen.
Als door dat wijs beleid de voorzie
ning van aardappelen voor deze ko
mende wintermaanden eens verkeerd
loopt, wie worden dan het kind van do
rekening? Toch zeker zij, die uiet bij
machte zijn om aardappelen op te doen.
En is de Consumentenvereeniging dan
gekomen om juist die zwakken nog een
schop te geven? Mijn meening Avas, dat.
de bedoeling was door overleg alle za
ken in hetero banen te leiden.
M. do R. Meer zal ik hiér niet van
zeggen. In dezen tijd wil een ieder
hervormer worden. De „volkswil door
Minister Cort \-an der Linden iu de
Tweede Kamer, door den heer Baak in
Casino en door den lieer H. nu weer-
in zijn ingez. stuk genoemd, wordt en
is geregeld gebruikt om groote dingen
tot stand te brengen. Of men nu dezen
keer werkelijk aan liet goede adres is?
De tijd zal het leoren. Mijn meening is
steeds, dat, wil men op de manier, zoo
als de Consumentenvereeniging in het
algemeen werkt, de artikelen wel iu
schijn, doch niet in werkelijkheid goed-
kooper worden.
U dankend voor de plaatsruimte, ver
blijf ik, hoogachtend,
Uw du.,
C, BAKKER.
LAATSTE BERICHTEN.
Schipper H. Bais, Helder 67.
heeft gerapporteerd, dat hy een
wrak passeerde, waarvan drie tuas-
t©n boven water uitstaken, peiling
ongeveer Brandaris O. Z. O. Eier-
land Zuid.
Uitspraak moordzaak Oostzanergat
Visser, werd veroordeeld tot 20
jaar. Snijders tot 8 maanden gevan
genisstraf, zonder aftrek der pre
ventieve hechtenis.
UIT DEN OMTREK.
Texel, 12 November.
De heer E. G. Gaarlandt, tot in
1915 burgemeester dezer gemeente,
en sinds dien tijd in gelijke betrek
king te Gorinchem werkzaam, is in
de vorige Aveek op bijzondere wijze
gehuldigd. Door een commissie uit
de burgerij Averd hem, als blijk van
zijn flink optreden gedurende de
crisisjaren, een gouden eerepen
ning met oorkonde overhandigd.
Mevrouw Gaarlandt ontving te
dier gelegenheid bloemen.
Ter markt waren Maandag aan-
gevoerd: 5 koeien 375 k 600; 8
pinken 250 400; 7 graskalve
ren 90 120; 1 nuchter kalf ƒ34;
18 schapen 40 55; 19 lamme
ren 24 30 en 1 korf kippen per
stuk ,1.25.
In de vorige week kwam hier een
venter van elders een manufactu
renwinkel binnen, waar hij van de
toonbank een stukje bont kaapte.
De gapperij werd gauw ontdekt, en
de politie verraste den handelaar
toen hij op een boerenhofstede de
bont te koop bood. ProcesA'erbaal'
werd opgemaakt en de koopman
moest per middagboot het eiland
weer verlaten.
Door de Mij. tot Nut v. 't Algern.
is ook voor hier een kist met boe
ken beschikbaar gesteld, die tegen
zeer matigen prijs lektuur biedt,
zoowel voor oud als jong. Zeker een
welkom iets bij de lange avonden.
Bij de Maandag 1.1. gehouden ver
kiezing voor 2 leden van het Wa
terschap de 30 Gem. polders, wer
den beide hoofdingelanden, de hee
ren Leendert Roeper Jz. en Jacob
Bogaard Hz., herkozen.
Wierlngen.
De kaasfabriek „Klein Begin" te
Wieringen is aangesloten bij het
Kaascontrolestatlon in Noord-Hol
land en zal dus met ingang van 17
November onder Rijks Controle
kaas produceeren van 40 plus.
Onze af deeling A*an den Ned
Prot. Bond hield 1.1. Dinsdaga\-ond
in de benedenzaal der Ned. Herv.
Kerk te Hipp. een algemeene bij
eenkomst.
De voorz., ds. F. C. de Vries,
opende met een welkom en gaf het
woord aan ds. A. H. van der Hoeve
van Utrecht. Na een inleiding over
wat de bond beoogde, ging spreker
over tot de kernachtige rede geti
teld „Wat de wereld noodig heeft.
Door een veertigtal bezoekerswerd
spreker met stille bewonderende-
aandacht geArolgd. Het was een
schoone leerrijke aA*ond. Eenige
onbeduidende An-agen werden door
enkele bezoekers tot den spreker
gericht, die de vragers beantwoord
de. De voorzitter dankte na afloop
den geachten spreker met 'n harte
lijk woord, de wensch uitsprekende,
dat het niet de laatste maal mocht
zijn dat hij in ons midden tegen
woordig was.
Burgerlijke Stand van Helder.
van 1112 No\'ember.
BEVALLEN: J. Metjera-Wle-
gel, d.; C. HermansFormer, d.;
S. DasbachGroenendijk, z.: J.
Polakvan den Hoek, d.
OVERLEDEN: L. Post, 91 jaar.
GEHUWD: D. Riemers en N.
van Sterre.
VISSCHERIJBERICHTEN.
12 Nov. door 3 korders: 8 kisten
kleine echol p. kist 8 h f 10; 10 kis
ten schar p. kist 6 h 6.50.
