NIEUWSBLAD VOOR HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Eerste Blad. I 48e JAARGANG Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag REDACTEUR-UITGEVERC. DE BOER Jr.. HELDER Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50 DE WEEK. BUITENLAND. ENGELAND. De onrust in Ierland. De strijd ln Somaliland. KORTE BERICHTEN. DUITSCHLAND. De Rijkskanselier ln het Rubrgebled. Duitsche persstemmen. COÖ1ANT ABONNEMENTEN BI] VOORUITBETALING! ZoXS,? l T' o f,',,'"™ 1 f. 2.40 Mod.u.d ;ÏS Losse nummers der Courant 4 ct. ADVERTENTIE N. 20 ct. p. regel. Ingez. mededeelingen (kolombr. als redactioneele tekst) 60 ct. Kleine advert. (gevr., te koop, te huur) v. 1 tot 4 regels 50 ct., elke regel meer 10 ct. bij vooruitb. (adresBur. v. d. bl. en met br. onder nr. 10 ct. p. advert. extra). Bew.-exempl. 3'/i ct. Adv. op bep. aangew. pl. worden 25 hooger berekend. 17 Februari. Sommiger verwachting, dat de staking on der de haven- en transportarbeiders nog zou kunnen worden verhoed; dat minister" Aal- berse, de tactvolle en zachtmoedige bewinds man, als arbiter het conflict zou weten te voorkomen, partijen tot elkaar te brengen, is bedrogen. Op Zaterdag 14 Februari, te één ure, is de „strike" uitgebroken, te Am sterdam en te Rotterdam. Veler herinnering zal nu teruggaan tot de veelbewogen dagen van 1903, toen vanuit het transportbedrijf de beweging omvang en karakter kreeg, dat ten slotte door den wetgever, ter beveiliging van het maatschappelijk raderwerk, buitengewone maatregelen moesten voorbereid. Waartoe de op 14 dezer uitgebroken staking zal leiden, is op dit oogenblik niet te voorspellen. In de Eerste Kamer beeft de heer Vliegen haar verdedigd, maar tevens de organisaties met alle kracht vermaand, zich te houden binnen de perken van orde, zoodat de Overheid niet genoodzaakt zou worden mét forsche hand in te grijpen. Meer dan ooit is 't thans noodig, de gebeurtenissen van den dag in dezen zeer ernstigen tijd met kalmte en rustig zelfbe dwang te volgen. De tijding, dat in het buis van den heer Wijnkoop te Amsterdam, van den chef der (sinds 's heeren Kolthek's uit treden tot drie man geslonken) revolution- naire Kamerclub; van den „president" der Nederlandsche Sovjet-republiek", een gehei me internationaal-communistische conferen tie zou zijn gehouden, heeft sommigen doen sidderen. Op een wereld-staking sturen de heer Wijnkoop en zijn vrienden aan, wordt erbij gevoegd. Wie kennis heeft genomen van de zeer duidelijke, zeer nadrukkelijke verkla ringen,' bij het jongste Budget-debat in de Eerste Kamer afgelegd èn door mr. Mendels èn door den beer Vliegen, waarbij het „grij- en naar de Staatsmacht" door een minder- eid wordt afgekeurd en afgewezen, hij zal dè naaste toekomst wellicht met wat meer kalmte inzien. Wat niet wegneemt, dat het paraat-blijven tegen mogelijke gevaren, plots opduikend, eisoh van 't moment is. Ook zonder buitengewone gebeurtenissen welke haar aandacht en ingrijpen vorderen, is de taak, welke onze mannen van Staat nu te vervullen hebben, zwaar genoeg. Bij de installatie van den Hoogen Raad van Arbeid, op Zaterdag 14 dezer, heeft mi nister Aalberse daar nog eens met nadruk op gewezen. Tal van ndieuwe ontwerpen, spe ciaal op sociaal gebied, komen uit de „cuisi nes" der departementen van Algemeen Be stuur, onverpoosd en schier dagelijks. Een voor-ontwerp tot instelling van Gezondheids diensten ligt daar. Eene wijziging der Invali diteitswet, waarbij de loongrens van ƒ2000 op 3000 wordt gebracht. De wetsvoorstellen tot bestrijding van den zoo nijpenden woning nood zijn er, en ze blijken te beoogen: het mogelijk maken van geleidelijke huurprjjs- verhooging, verplichte verhuring van leeg staande huizen, onteigening van groote leêg- staande woonhuizen, teneinde die in gedeel ten te verbouwen. De voorbereiding van bet in werking tre den van de Arbeidswet eisoht den grootsten spoed. ,Over dp meeste ontwerpen, hier ge noemd, en over tal van voorstellen, die in wording zijn, zal de Hooge Raad van Arbeid, mr. Aalberse wees erop, met buitenge wonen spoed advies hebben uit te brengen. Waar het sociale maatregelen betreft is de tijd, dat „ampel beraad", vele maanden vor derend, kon worden gedoogd, achter den rug. Terwijl de Senaat met een breedsprakig heid, welke doet voorzien, dat ook dit hooge en zeer-deftige College eerlang aan de voog dij der tijdrantsoeneering zal moeten geloo- ven, de Staatsbegrooting 1920 afwerkte de Indisohe Begrooting en Oorlog werden onder meer tot 24 Febr. bewaard toog op 10 Fe bruari ons Lagerhuis aan den arbeid. Natuur lijk behoeft't eigenlijk nog aangestipt? begon men met het getal „zwemmende inter- pellatiën" te vergrooten. De heeren Deckers en Braat waren verstandig genoeg om de hunne, respectievelijk over den nood onder de klompenmakers en over het opdrijven der petroleumprijzen om te zetten in schrift©' lijke vragen. Natuurlijk zou dit met minstens acht van <le tien aanhangig gemaakte inter pellaties kunnen geschieden. Maar men weet „het oog van Jan Kiezer" wil nu een maal De rest vult de lezer wel in Van de „faits et gestes" der Tweede Kamer in deze eerste week na het recès teeken ik aan, dat bij de behandeling van het ontwerp tot het sluiten van een overeenkomst met de „Zeeland" voor maildienst op Engeland mi nister König de verzekering gaf, dat de zetel dezer Stoomvaartmaatschappij te Vlissingen zal blijven. Het ontwerp tot reorganisatie der Kamers van Koophandel werd afgedaan en het gemengd stelsel van collectief (organisch) en individueel kiesrecht, daarbij door minis ter Van IJsselsteijn gehuldigd, na korten strijd met mr.s Oud' en 's heeren Abr. Etaal- man's opvatting in deze, békrachtigd. en mag aannemen, dat door deze ree g de Kamer van Koophandel in N^riand, die (behalve dan wat de heide grootste c steden betreft) - een college was gewogen, waar niemand eenige waarde of ,H aan hechtte, tot nieuw leven zal geraken- de baten van het Handelsregister za 1 van K. subsidies lcunnen wrieeMa l' gebied van handel en nijverheid jf' t> gen, van overeenkomsten, welke men den Centralen Duurte-raad wil toekennen, zal moeten verzachten, wil zij het wetsvoorstel een meerderheid zien verwerven. 4 adviezen van deze lichamen voortaan v. i Selijk met ernst gewikt en gewogen De Tweede Kamer is blijven stekc n Duurte-wet. En 't valt te voorzien, dat u> geering in dit ontwerp althans de exli tante evoegdheid tot het annuleeren Op Vrijdag 13 Februari onderbrak het La gerhuis zijne deliberaties voor 't ontwerp, dat niet zonder reden genoemd is ,,'t gewichtig ste, dat ooit bij de Kamer inkwam". Dat tot aansluiting bij den Volkenbond, 't Begin de zer behandeling viel bijna samen met de nieu we Nota, door de Entente tot onze Regeering gericht inzake de uitlevering, en' waarin dan geenerlei bedreiging schijnt vervat, maar slechts een „zachte wenk" om den ex-Keizer naar een der eilanden van Insulinde, liefst Java, te doen overbrengen. Nadat de ex- Kroonprins de „beau geste" deed om zich vrijwillig ter beschikking van de geallieerden te stellen. Leêg en saai was 't in de Tweede Kamer, toen het Volkenbond-ontwerp aan de orde kwam. Er was een minimum van belangstel ling. En mr. Dresselhuys, schoon dan behoo- rend tot degenen] die goede en groote dingen van den Volkerenbond wachten, zij 't in verre toekomst, vertolkte toch zijn diepe teleur stelling over den inhoud van wat hier werd voorgesteld. Hij, idealist, diende een motie in, waarbij aangedrongen wordt op verplichte arbitrage, op vermindering van bewapening en op toelating, tot den Bond, van alle be schaafde volken. Prachtige „desiderata"-... En de Kamer kan gevoegelijk zulk een motie aannemen, zonder zich illusiën te maken, dat de weg, leidend tot een Volkenbond, zooals mr. Dresselhuys, de vurige pacifist, zich dien voorstelt, daardoor zal verkort worden Inmiddels zijn op 16 Februari in bet einde lijk weer tot eenigi practisch doel dienende Vredespaleis de besprekingen aangevangen voor een uniform-ontwerp voor het Perma nente Hof van Internationale Justitie. Hiér heeft men dus niet iets anders en metterdaad beters te doen dan bespiegelingen, verzuch tingen en het in moties belichamen van „desi- 'derata" wenschen, hoe goed bedoeld ook ooit vermogen Van kijk op practisch-vruchtbare daden getuigt ook de oprichting te Amsterdam, met een kapitaal van elf ton, der Handelscompag nie voor Ruilverkeer, waarbij de goederen- ruil zal geschieden met zoo min mogelijk „contanten", dus het geld- of wisselverkeer zooveel doenlijk uitschakelend. Mr. Visse ring, de directeur der Nederl. Bank, is "weet men de man der aanstichting in deze Wèl eigenaardig mag het heeten, dat de loop der gebeurtenissen op handelsgebied doet terugkeeren tot toestanden uit zeer ver aoh- ter ons liggende tijden. In het oude woord „1'hiistoire se répète" schuilt toch wel een kern »van zeer groote waarheid. Iets van het terug keeren naar vroeger gehuldigde opvattingen Ls ook wel te vinden in de voorstellen, waar toe de commissie mr. S. vgn Houten c.s. kwam met betrekking tot de. wettelijke bepa lingen betreffende de uitoefening der ge neeskunst. Het absoluut verbod voor wette- lijk-onbevoegden wil men prijsgeven; ervoor in de plaats stellen: beperkte uitsluitende be voegdheid voor de wettelijk bevoegd ver klaarde. Aan de bepalingen, zooals die nu luiden*, wordt al bitter slecht de hand gehou den, zoodat het voor de legioenen kwakzal vers, waarvan 't nu wemelt en krioelt, kinder werk is om Jan Publiek bij den neus te vat ten, nu en dan een sommetje aan boete betalend. Voor deze boerenbedriegers bre ken wordt het ontwerp der commissie wet booze tijden aan. Terwijl voor degenen, die, zonder diploma te bezitten, door de mannen der „officieele wetenschap" uitge reikt, maar die toch wel degelijk lafenis en beterschap in spmmige vormen van ziekte kunnen brengen (zoo zijn er ook!) billijker toestand zou worden geschapen. De hoop, dat ik in dezen „terugblik" zou kunnen aanteekenen het einde der tooneelis- tenstaking, ze is ijdel gebleken. De voor dracht van B. en W. der hoofdstad, dr. Roy- aards thans officieel aanbevelend voor de opperledding in den Stadsschouwburg, is weer een knuppeltje in het woelige „hoenderpark" gebleken te zijn. De storm in Plankenland is nog niet tot bedaren gekomen en sommigen honden zich het hart vast, denkend aan de „ruïne"; welke zal te aanschouwen zijn, is het noodweer eenmaal achter den rüg. Er zijn ook verblijdende, goede dingen weer aan te stippen. De hartelijkheid, waarmee Paul Desohanel onzen president Fock, zijn terugreis na de vacantie o^er Parijs nenftnd, begroette, behoort er ook toe. Evenals het mooie „kassian", 't heerlijke mededoogen, waarmee de uitgemergelde stumpers uit Hon garije hier zijn ontvangen. Een goed ding is mede de afschaffing van den groentijd te Leiden, d. w. z. het veroordeelen van de ruwe en vaak walgelijke baldadigheid, waarmee de novitiï, de groenen, werden bejegend. De 345ste „dies" van de Leidsche Academie is daardoor geworden een van de beste feesten ter eere van de stichting, door den Zwijger, van onze eerste Universiteit. oor de rust in de legerkringen zal 't ook voortreffelijk zijn, indien gevolg wordt gegeven aan het advies der commissie, die eenparig tot de conclusie kwam, dat met het stelsel der verpachting van de cantines moet gebroken. In de cantinp- misstanden was ongetwijfeld zeer vaak kiem, oorzaak te vinden van relletjes onder de mili tairen. Onder de „lichtpunten" van de jongste weekperiode behoort ongetwijfeld ook de vor stelijke schenking der erfgenamen van wijlen Aug. Janssen, den Staat in het bezit stellend van het prachtige, 81/» H.A. groote landgoed „Carlton Park" bij Baarn. Ten bate van het botanisch onderwijs aan de Utrechtsehe.Hoo- geschool. oker heeft de gemeenschap zich ans gèsta&g te pantseren tegen allerlei igen om haar te belagen,' te bedriegen. Daden als de meer-bedoelde, getuigend van zóó sympathieke liefde voor het algemeen belang, van nobele offervaardigheid verster ken het „vertrouwen in den mensch" temid den van de zwelgpartijen der O.W.'ers, de tallooze „trucs" om den fiscus te bedotten en zooveel meer van verwording en degeneratie' dat wij, helaas dagelijks om ons heen hebben te aanschouwen I - Mr. ANTONIO. De Adriatische quaestle. In ons vorig nummer deelden wij mede, dat president Wilson aan de conferentie te Lon den een nota had gezonden, waarin hij o. m. medédeelde, dat, indien de Adriatische quaes- tie zou worden geregeld, zonder de Vereenig- de Staten erin te kennen, de laatsten zouden moeten overwegen zich verder van eene rege-, ling der Europeesche vraagstukken te moe ten onthouden. Het wordt thans tegengesproken, dat het bericht van Wilson een dergelijke bedreiging bevatte, doch niettemin wordt geme,ld, dat de houding van president Wilson een ernstig onderwerp der besprekingen vormde. Reeds was een nota van antwoord op het schrijven van Wilson opgesteld, waarin werd gezegd, dat Lloyd George en Millerand van het compromis van 20 Januari vasthielden, doch door tusschenkomst van Lord Grey is de verzending hiervan opgeschort. Een bewijs te meer, dat het geschil tusschen de geallieerden en president Wilson van gróoter belang is, dan men oppervlakkig zou denken. Dit wordt bevestigd in een bericht uit Londen aan de „Matin", waarin gezegd wordt, dat deze quaestie de meest ernstige is, die sedert de staking der vijandelijkheden is voorgekomen. Men weet echter niet goed, welke waarde men aan de nota van Wilson moet toekennen, Teekenend hiervoor is de eveneens in het bericht uit Londen aan de „Matin" voorko mende zinsnede: „Men moet overwegen of men antwoordt aan een bitter geworden Wil son of aan den werkelijken vertegenwoordi ger van de Vereenigde fjjtaten." 4 werken, wordt de mogelijkheid geopend voor een betere leveijsmiddelenvoorziening en i'*m kan het Duitsche volk hopen, zeer spoedig weer in bevredigende omstandigheden en een dragelijke levenspositie te komen. Een gewapende troep deed Dinsdagochtend een aanval op de politiebureaux van Aghern, zevenmijlen van Fermoy gelegen. De strijd duurde een uur. De aanvallers trokken zich daarop terug, één gewonde en een hoeveel heid kanonnen en ontplofbare stoffen achter latend. Reuter verneemt, dat de operaties tegen den „gekken Mollah" in Somaliland geëin digd zijn met een groot succes: De strijd krachten van den Mollah werden volkomen verslagen, maar de Mollab zelf ontkwam in de richting van Italiaansch gebied. Naar de „Mecklenburgsche Zeitung" meldt, is hertog Joiiann Albrecht van Mecklenburg Dinsdagmiddag overleden. Volgens de „Temps" is het mogelijk, dat de geallieérden den naam van den groothertog van Hessen van de lijst der schuldigen zul len schrappen. Dertien duizend arbeiders van de gouver nementsijzersmelterij op Kwesioe (Japan) hebben den arbeid gestaakt. Deze staking schijnt niet van ernstigen aard. LUCHTVAART. De Fransche bladen geven over het alge meen als hunne meening te kennen, dat het weinig zal geven zich naar Wilson's eischen te schikken, want dat hij een middel zoekt om met Europa te breken en dus telkens met nieuwe eischen zal komen. Daarom prediken bladen als „Echo de Paris" de noodzakelijk heid zich in verbinding te stellen met de re-' puiblikeinsche meerderheid in den Ameri kaanschen Senaat, om een gemeenschappe lijke houding te bepalen tegen Wilson, die als niet geheel toerekenbaar meer beschouwd wordt tengevolge van hersenaandoeningen. Pertinax schrijft, dat de geallieerden niet anders zullen kunnen doen, dan liet compro mis inzake de Adriatische quaestie handha ven, zooals dat 20 Januari werd geformuleerd. Andere bladen merken echter op, dat men toch voorzichtig moet zijn met president Wil son, daar hij nog steeds Amerika vertegen woordigt. Nog steeds hebben de Vereenigde Staten het Vredesverdrag niet geratificeerd, en naai; de „Echo de Paris" uit Washington verneemt, staat volgens de algeuneene opvat ting de ratificatie er zeer slecht voor. De Rijkskanselier Bauer heeft met den mi nister van handel en eenige andere leden der regeering een bezoek gebracht aap het Ruhr- gebied. Op verschillende bijeenkomsten spoorde bij aan tot verhooging der kolenpro- ductie, waarvan hij de dringende noodzake lijkheid uiteenzette. Op een vergadering te Essen noemde de kanselier het de eerste taak der regeering te streven naar een productie, even groot als die in vredestijd. Dit zou echter niet mogelijk zijn zonder een werktijd langer dan 7 uur. Of het geheele volk langer moet werken is een vraag van de toekomst. Van de allergrootste betee- kénis is het thans de jaarlijksehe productie te verhoogen van 40 tot 50 millioen ton. In een gesprek met vertegenwoordigers der pers in het industriegebied zette bij zijn standpunt nog nader uiteen. Slechts door intensieven, vlijtigen arbeid, met achterstelling van alle particuliere wen schen, kunnen wij, zeide de Rijkskanselier, onze economische productie herstellen. Wij zijn thans zoover, dat algemeen op alle ge bieden teekenen van den terugkeer van het gezond verstand en van geneigdheid tot rus tig overleg vallen waar te nexneix De inten sieve werkzaamheid kan zich echter niet ont wikkelen, daar de oerstof ontbreekt, de steen kool. j Het vredesverdrag, dat ons, zeide rijkskan selier Bauer, opgedrongen is en Duitsehland verplicht groote hoeveelheden kolen.aan de Entente te leveren, zal Duitsehland nooit in zijn vollen omvang kunnen nakomen. Tenge volge hiervan zijn wij ook niet in staat, het economische leven van Duitsehland ook maai bij benadering van de noodige hoeveelheden kolen te voorzien. Eep vermeerdering der kolenproductie in het Ruhrgebied met tenminste 40 millioen ten per jaar is beslist noodig, zoo verzekerde de rijkskanselier, als wij niet in den eoonomi- schen afgrond willen geraken. Daarvoor zou den de arbeiders inplaats van zeven, acht en 'een half uur per dag moeten werken. Als de mijnwerkers bereid zijn geregeld overuren te Door de lucht naar Dakar. De luitenant ter zee le France, vertrokken van St. Raphael bij Nizza met een watervlieg tuig met bestemming naar Dakar, (in Afrika), bereikte ïaaatstgenoemde stad 14 Februari. Hij had tusschenlandingen gemaakt in Ma rokko, op de Canarische eilanden en te Port Etienne. Hij is de eerste aviateur, die door de lucht uit Europa te Dakar is aangekomen. DE UITLEVERING VAN DEN EX-KEIZER. De tekst van hét antwoord der geallieerden De tekst van het antwoord aan Nederland in zake de uitlevering van den ex-keizer, defl 14en Februari door den Oppersten Raad te Londen 'goedgekeurd, luidt als volgt: De mogendheden vragen niet aan de regeering der Koningin van haar trad itkxneele poli tiek. af te wijken, doch zij zijn van oordeel dat de aard van hun verzoek hetwelk niet, naar hun meeniihg, grootendeels of zelfs in hoofdzaak van de Nederlandsche fundamen- teele wetgeving afhankelijk is niet juist is begrepen. Het (betreft hier geen quaestie van prestige, en de mogendheden 'kunnen niet wachten op de instelling van een we- reldrecbtbank, welke bevoegd is te oordcc- len over de internationale misdaden van den ex-keizer, alvorens den verantwoordelijken dader van den grooten oorlog voor het 'ge recht (te brengen. Het juist dit beoogde rechtsgeding, hetwelk den weg tot zulk een rechtbank aau banen. Zou niet de weigering van Harer Majes- teit's regeering om den ex-keizer uit te le veren, indien er in zou worden volhard, een ongelukkig precedent scheppen om alle rech telijke stappen, door een internationale rechtbank tegenover hooggeplaatste misda digers genomen, zonder uitwerking te doen worden? De Nederlandsche regeering schijnt niet de meening toegedaan, dat zij, (te zamen met andere beschaafde landen, den plicht heeft de bestraffing te verzekeren van de misda den' tegen het recht en do beginselen der menschelijkheid, voor welke Wilhelm von Hohenzollern onloochenbaar een zware ver antwoordelijkheid draagt, net is onmoge lijk de kracht vain het gezamenlijke verzeek over het hoofd te zien. De Nederlandsche regeering heeft stellig niet vergeten, dat de politiek en de persoonlijke daden van den door de mogendheden ter berechting opge- eischten man het leven van bijkans tien mil lioen menschen hebben gekost, die in den bloei van hun jeu^d.zijn,vermoord; dat zij verantwoordelijk zijn voor die verminking of de geschokte gezondheid van drie maal zoo velen, voor de verwoesting van millioenen vierkante mijlen grondgebied in eertijds nijvere, vreedzame en gelukkige streken, en voor de opeenstapeling van de oorlogsscbul- den, die in de milliarden loopen. De slacht offers zijn mannen, die bun eigen vrijheid hebben verdedigd en middellijk die van Ne derland. Het economische en sociale bestaan van al deze naties is ontwricht en in gevaar ge bracht door honger en nood de gruwe lijke gevolgen van den oorlog, waarvan Wil helm II de aanstichter is geweest. De geallieerden kunnen hun verwonde ring niet verhelen in het Nederlandsche ant woord geen enkel woord van afkeuring te vinden voor de door den keizer gepleegde misdrijven. Hoe kan iemand in gebreke blij ven onder den indruk te geraken van de reactionaire betoogingen, die op de weige ring van Nederland gevolgd zijn? Neder land kan zich door zulk een enghartige op vatting van zjjn plichten niet buiten de ge meenschap der naties stellen. De mogendheden wenschen Nederland in herinnering te brengen, dat, indien het in zijn onverschillige houding zou volharden ten aanzien van de tegenwoordigheid van fle keizerlijke familie op zijn gebied, zoo dicht bij Duitsehland gelegen, het de rechtstreek- sohe verantwoordelijkheid zou aanvaarden, zoowel voor het verleen en van een schuil plaats aan een misdadiger tegepover de eischen van de gerechtigheid, als voor die propaganda, welke gevaarlijk is voor Euro pa en de geheele wereld. Krachtens de uit drukkelijke beginselen van het volkenrecht hebben de mogendheden de macht en reke nen het zich tot een plicht de maatregelen te treffen, welke voor baar eigen veiligheid ver eisoht zijn. (Deze zin is in den tekst van het telegram blijkbaar verminkt). De mogendheden kunnen den pijnlijken indruk niet verhelen, welke op ben ge maakt is door de weigering der Nederland sche regeering om den ex-keizer aan hen uit te leveren, zonder de mogelijkheid te overwegen de bezwaren van Nederland op te heffen door eenige doeltreffende voor zorgsmaatregelen hetzij ter plaatse, hetzij door den ex-keizer op een afstand te houden van het tooneel zijner misdaden waardoor het hem onmogelijk wordt zijn noodlottigen invloed in de toekomst in Duitsehland te doen gelden. Alhoewel een voorstel van de zen aard niet geheel in overeenstemming met het verzoek der mogendheden zou zijn geweest, zou het althans een bewijs hebben geleverd van de gevoelens, welke Nederland wel koesteren moet. De mogendheden wijzen de Nederlandsche regeering, op do meest plechtige en nadruk kelijke wijze op het gewicht, dat zij hech ten aan een nieuwe overweging der quaes tie, welke haar is 'voorgelegd. Zij geven te kennen dat duidelijk moet worden begrepen hoe ernstig de toestand zou worden, indien de Nedeaiandsche regeering niet in staat zou zijn de waarlmrgen te verschaffen, welke Europa's veiligheid zoo dringend eischt. Engelsche persstemmen. De „Daily Express" meent, dat de open bare meening in Nederland wel onder den indruk zal moeten komen van de waardig heid, waarmee de geallieerden de quaestie uiteenzetten en wanneer ze Nederland herin neren aan de plichten van menschelijkheid en rechtvaardigheid. De Nederlanders worden ernstig maar hoffelijk gewaarschuwd, dat Wilhelm althans moet worden onderworpen aan zulke maatregelen, die waarborg zullen geven, dat hij onmachtig is opnieuw Europa te bedreigen of den vrede van de beschaafde wereld te verstoren. Het is bezwaarlijk aan te nemen, dat Nederland met de leer van het asylrecbt zoo ver zal gaan', dat het zou wei geren aan dat verlangen te voldoen. De „Daily News" meent, dat men de krach tig gestelde nota op twee -wijzen kan inter preteeren. Ze kan een oprechte poging zijn om de Nederlandsche regeering te bewegen den keizer aan de geallieerden uit te leveren, niet inderdaad ter berechting de bewoor dingen van de nota zetten dat voorwendsel op zij maar ter welverdiende bestraffing. Het kan niet worden ontkend, dat deze nieu we eisob Nederland in een moeilijke positie brengt. Aan den anderèn kant kan de kracht van de taal, die gebruikt is om een kleinen neu tralen staat den oppersten plicht duidelijk te maken van de uitlevering van den persoon van een enkel ellendigen, ouden man, een rechtvaardiging zijn van de opvatting, dat het volstrekt niet Nederland is tot hetwelk het beroep eigenlijk is gericht, dat het in zich zelf een aanklacht is, waarbij de wereld als rechter wordt opgeroepen. Waarschijnlijk moet het practische doel van de nota hierin worden gezocht, dat de aanwezigheid van den keizer zoo dicht bij Duitsehland een bedrei ging is voor den vrede, die door zijn over brenging naar een verwijderde Nederland sche kolonie zou kunnen worden opgeheven. Dit zou in het algemeen de minst gevaarlijke oplossing zijn van het raadsel, dat men beter had gedaan niét op te geven. De „All"-Duitsche pers verheugt zich over de antwoordnota der entente aan Neerland inzake de uitlevering van den Duitsohen keizer. De „Deutsche Tageszeitung" merkt op, dat de Entente-nota een poging doet om de Ne derlandsche regeering en het Nederlandsche volk op te hitsen door te verklaren, dat door fle misdaden van den keizer veel onschuldige slachtoffers te beklagen zijn, die op zee ten gevolge der Duitsche oorlogspolitiek het le ven verloren. „De En,tente-nota", meent het blad, „had beter gedaan van deze dingen geen gewag te maken, want in Nederland weet men beter dan bij ons welke misdaden de Engelschen door hun zeepoljtiek tegen de menschheld hebben begaan en geen neutrale staat heeft meer den druk der Engelsche politiek gevoeld dan Nederland. De „Deutsche Tageszeitung" eindigt met de opmerking: „De vijandelijke politiek heeft zich door het kleine Nederland moeten laten terechtwijzen en zich moeten laten zeggen, dat een optreden, gelijk de geallieerden dat van plan waren, onrechtvaardig en unfair zou zijn. In haar antwoord-nota aan Nederland heeft de entente laten blijken, dat zij op dit verwijt in ernst niets weet te antwoorden." De officieuse „Deutsche Allgemeine Zei tung" meent, dat de nieuwe nota bet rechts- standpunt geheel verlaat en alleen nog maar wraak ademt. De „Berliner Börssen Curier" ziet evenals alle andere bladen in den slotzin van de en tente-nota een besliste bedreiging. Het „Acht Uhr-Abendblatt" verheugt zich erover, dat ook uit deze nota blijkt, dat het gezond verstand bij de Entente weer begint te werken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1920 | | pagina 1