NIEUWSBLAD VOOR HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA S. COLTOF, Eerste Blad. I. GRUNWALD, Kanaalweg n. h. Postk. WILT GIJ DIRECT I. GRUNWALD, Kanaalweg n. h. Postk. S. COLTOF,KANAALWEG, Mantel o« Mantel-Cosfume, No. 5239 ZATERDAG 1 MEI 1920 48e JAARGANG Verschijnt Dinsdag-, Donderdag en Zaterdagmiddag REDACTEUR-UITGEVER: C. DE BOER Jr., HELDER Bureau Koningst»" 'at 20 Interc. Telefo n 50 HET SOCIALISATIE RAPPORT VAN DE S. D. A. P. een hoogst elegante JapOnf uitmuntend IRRITEEREND Ga dan overweldigende VOLKOMEN De laatste zitting der vredesconferentie? Duitschland en da geallieerden. DE FIRMA doelt U mede dat op haar Ateliers vóór de Pinksteren NIETS MEER KAN WORDEN AANGENOMEN. Zie volgende annonce. DUITSCHLAND. De toestand ln het Roergebied. Een doodvonnis. Koper en brons. Eaat tijdig Uw COSTUUM aanmeten bij de Fa. S. COLTOF, Kanaalweg, Een stalen collectie van eigen of voorradige stoffen voorhanden. DENEMARKEN. De verkiezingen. RUSLAND. Een tegenslag der bolsjewlkl. Poolsche hulp voor de Oekrajlne. Van bevoegde Poolsche zijde wordt mede- Gewone huidkwalen, en het sreneeemiddel ervoor. COURANT ABONNEMENTEN BIJ VOORUITBETALING: Heldercche Ct. per 3 mud. f 1.40. franco per post f 1.60. Buitenland f 2.40 Zondagsblad .0.57'/,. 0 65 105 Modeblad 0.95. III IX)5. I Losse nummers der Courant 4 ct. 1.30 ADVERTENTIE N. 20 ct. p. regel (gal)ard). Ingez. mededeellngen (kolombr. als redact, tekst) 60 ct. Kleine advert. (gevr., te koop, te huur) v. 1 tot 4 regels 50 ct.. elke regel meer 10 ct. bi) vooruitb. (adresRur. v. d. bl. en met br. onder nr 10 ct. p advert. extra) Reu- -exempl 3'/, ct Adv. op hep aangew pi, worden 75 n hooger berekend Op- en ondergang van Zon en Maan en tijd van hoogwater (Texel). (Zomertijd.) Maan Zon Hoogwater Mei. Zondag 2 a. Maand. Dinsdag Woensd. Dond.d. Vrijdag Zaterd. 3 4 5 6 7 8 op: ond.: op: ond.: v.m.:n.m, 8.3 m. 6.3 5.28 8.26 8.45 8.55 9.6 5.315.26 8.28 9.25 9.35 10.5 6.5 5.24 8.3010.—10.10 10.59 6.44 5.22 8.3210.8510.50 11.46 7.30 5.20 8.3411.5 11.25 12.25 8.21 5.19 8.3511.3011.55 12.59 9.18 5.18 8.36 .30 IIL Wij moeten, voor wij verder gaan, nog even wijzen op de onhebbelijkheid van som mige lezers, die geen middelen ontzien, om toch maar achter den naam van A te komen. Zelfs zeer gevaarlijke middelen, (voor hen zelf althans,) past men toe, middelen die onze voorvaderlijke injuisiteurs niet zouden helboen versmaad, om hun nieuws gierigheid te bevredigen. Wij zouden zoo zeggen, laat ieder onze bescheiden pennevruchten nu lezen, die in het zeer belangrijke Rapport belang stelt. De groote massa van hen, die het aller eerst lezen moesten, de arbeiders en spe ciaal, de socialistische arbeiders, vinden in deze artikelen een objectief overzicht van het Rapport. Dat de „Heldersche Courant" zijn kolom men open stelt daarvoor, getuigt van de breede kijk, die de redactie óp dit punt heeft, waardoor elk onderwerp, mits in be hoorlijken vorm, in haar blad tot zijn recht kan komen, terwijl zij bovendien aan ieder, die 't er niet mee eens is, gelegenheid geeft tot een wederwoord. Wij gaan dus door. Het rapport stelt ook de vraag, in wel ke volgorde moet worden geso cialiseerd, en het onderscheidt dan 2 groepen van bedrijven, behalve de reeds sterk geconcentreerde bedrijven. De eerste groep noemt het de p r i m a i- re, waaronder te rekenen de steenkool- productie, het transport bed rij f en de eleotriciteitsvoorziening. Over deze bedrijven moet de gemeen schap reeds zeer spoedig het beheer voeren, een stelling, waarmee ook velen buiten de S.D.A.P. het wel eens zullen zijn, terwijl het reeds meer en meer die richting uitgaat. De tweede groep omvat die bedrijven, welke de eerste levensbehoeften produceeren, waarbij ook worden ge rekend de woningbouw en de productie van bouwmaterialen, het vervaardigen van klee ding etc. benevens den aanvoerhan- del in al deze artikelen. Dit laatste is min of meer duister, omdat het transportbedrijf reeds onder •groep één is ondergebracht. Eigenlijk zijn er dus drie groepen, waar van de twee eerste direct of zeer spoedig rijp voor socialisatie worden geacht, en de derde groep, die der levensbenoodigdheden, naar gelang zij rijp wordt of rijp gemaakt is. Wat eerste levensbehoeften zijn, is niet sterk begrensd, zegt het rapport. Veel wat thans voor de groote massa luxe heet, wordt behoefte als het algemeene welvaartspeil stijgt. De ervaring zal hier veel moeten leeren. „Wel kan worden toegegeven, dat er Industrieën zullen zijn, waarin aan het partikuliere bedrijf een taak kan worden overgelaten naast het gesocialiseerde be drijf, n.1. de produktie van artikelen, waar bij individueele smaak een groote rol speelt en die zich deswege niet voor mas- sa-vervaardiglng leenen. En niet onwaar schijnlijk blijft de eigenlijke luxe-indus trie, voor zoover ze niet met het afster vend kapitalisme te gronde gaat, alsook de kunstnijverheid het doelmatigst geheel als partikulier bedrijf uitgeoefend: dit zal dan echter in een socialistisch milieu een geheel ander karakter- aannemen. Wat hier van de luxe-industrie gezegd wordt, geldt nog meer in het bijzonder van de diamant-industrie, die zoowel voor grond stof als afzet sterk van buitenlandsche maatregelen afhankelijk is." Ook hieruit blijkt, dat, vóór er van alge- heele socialisatie of een socialistische be drijf sgemeensohap sprake kan zijn, er nog jaren overheen zullen moeten gaan. En ook, dat als er in dien tijd eens gehoor zou worden verleend aan lieden als den Coommunistischen heer Bouwman, die het een belang der arbeiders acht, als er min der geproduceerd wordt, dat er van socia lisatie nooit iets kömt. Na een Nadere bepaling y. r volgorde, waarbij nog op de moeiehjk- heden wordt gewezen, zoolang de socialisa tie niet internationaal is, wordt be sproken de „Centraliseerende So- c i a 1 i s a 11 e". Dit is volgens het Rapport in de meeste gevallen de vorm, waarmee men alleen met vrucht zal kunnen sociali- seeren, waarbij dus gedacht wordt aan reeds hoog ontwikkelde, wijl geconcentreerde, ka pitalistische bedrijven. Hier zal dan een Monopolie moeten worden gevestigd, een reeds lang toegepast systeem bij onze Staatsbedrijven. Voor de anderen wordt gedacht aan een Industrieverband, waarbij dus ver schillende bedrijven in een bond worden samengebracht en aldus Centraal beheei 1 wórden. Een ander voorbeeld van Socialisatie noemt het rapport onder F. n.L Het con- ourreerend, prijsregelend over heidsbedrijf. Deze vorm kan noodig zijn in die takken van bedrijf, waar hot particulier initiatief nog lang de baas blijft, on^dan toch niette min prijsregelend met enkele overheidsbe drijven te kunnen optreden. „Er moet voor worden gezorgd" heet het hier, „dat dit bedrijf technisch en organi satorisch aan de hoogste eischen voldoet In dat geval stelt het Overheids bedrijf niet enkel in staat, de on dernemerswinst in de particu liere bedrijven teverlagen, maar kan het ook aan achterlijke on dernemingen het bestaan onmo gelijk maken en zoodoende bij dragen tot een zuivering van het bedrijf, die een volledige socia lisatie later vergemakkelijkt Wij lazen in het Tijdschrift „In en Uit voer" een zeer waardeerende recensie over het Socialisatie-rapport, waarin ook werd begeerd, dat het zeer weinig pro pagandamateriaal voor de S. D. A. P. zelf bevat, juist, omdat het zoo eerlijk en nuchter is gesteld en de waarheid niet tracht te omhullen, nóch de moeielijk- heden te bedekken. Wij gelooven, dat het propagandistische voor de S.D.A.P. juist zal zitten in de eer lijkheid, waarmeê dit Rapport is opgesteld, al geven wij toe, dat de gewone propagan- davergaderingen zich voor een bespreking slecht zullen leenen. In het boven gespatieerde gedeelte zit echter niet alleen geen propaganda maar een uitlokking tot feilen strijd, vooral van het klein ondernemersdom. Zie je wel, zullen zij zeggen, dat de S.D. A.P. het kleinbedrijf wil nekken I Toch dient men ook hier weêr niet te overdrijven. Het rapport .begint met als doel voorop te stellen, dat in de toe komst ook bedrijven voor socia lisatie rijip moeten worden ge- maak t. En ook erkent het, dat een der eerste voorwaarden, een ruime productie is. Achtêrlijke bedrijven mogen nu een on dernemer een ibestaantje geven, aan verhoo ging der productie doen zij niets. Zou dus een centralisatie als bovenbe doeld tot stand komen, dan is het onafwend baar resultaat, dat, die achterlijk is, ver dwijnt. Alleen.het gebeurt ook nu reeds on der en door de ontwikkeling van het kapi talisme en dat proces mag zich gerust wel wat verhaasten. Hetgeen in 't belang der Maatschappij is. Het heeft ons in het rapport juist zoo ver heugd, dat het dit doel vooropstelt en aan de verlaging der ondernemerswinst slechts secondaire waarde toekent, omdat, zooals wij in onze „Probleem"-artikelen reeds uitvoerig aantoonden, het verdwijnen der ondernemers winst, maar een schijntje meer welvaart kan brengen. Let wel, voorzoover die onderne merswinst wordt verteerd. Want voorzoover het kapitaal blijft en dus tot uitbreiding der zaken dient, blijft het voor de gemeenschap behouden, en is het verschil alleen, dat een persoon het beheert Dit vraagstuk is van eminent belang ook nu reeds, omdat aan verlagen of uitschakelen van die ondernemerswinst veel te groote waarde wordt toegekend, gevolg van het niet juist inzien, wat er met die winst zooal ge schiedt. Het rapport, we haalden het in ons tweede artikel reeds aan, brengt dit vraagstuk in de juiste proportiën naar voren. Dan is er nog de „Gemengde be- drijfsvor m". Hieronder verstaat het rapport het parti culiere bedrijf, doch met grooten invloed door deelname in het kapitaal door de Overheid, oen vorm, in Duitschland nogal bekend, doch niet bepaald navolgingswaard, omdat er tusschen het winstzoekende particuliere kapitaal en het naar goedkoope prijzen stre vende Overheidskapitaal allioht botsingen kunnen komen. Zooals Duitschland dan ook bewijst. Ook nog andere nadeelen wijst het rapport aan, in het kort, geestdriftig is men er niet voor. Tenslotte wordt nog gewezen op de groote beteekenis der „Verbruikscoöperatie". Het rapport acht overheidssteun tot uitbouw der coöperatie geboden. Niet alleen dooi; ver strekking van goedkoop kapitaal, maar ook door haar de distributie van verschillende artikelen op te dragen, door de reeds geso cialiseerde bedrijven voortgebracht. Naarmate de socialisatie echter vordert, verliest de coöperatie als zelfstandige instel ling hare beteekenis, heet het. Voor de prijsregeling acht het voorts alge heels samenvoeging van alle coöperaties noodig, iets waarmeê men, zooals bekend, reeds druk doende is. Hoofdstuk H eindigt met een aanbeveling van de „Ekonomische Statistiek", die de Overheid steeds geheel op de hoogte moet houden van den stand der bedrijven, teneinde overal, waar dit noodig wordt en de voorwaarden aanwezig blijken, tot socialisa tie te kunnen overgaan. Over hoofdstuk IH „De Schadevergoeding" een volgende keer. Uit dit overzicht blijkt reeds, dat men zich van dit stuk werk niet met een praatje kan afmaken. Men mag er sceptisch tegenoverstaan, ieder voelt, dat de maatschappij niet als tot nu toe kan blijven draaien. En met instem ming besluiten wij dan ook met het volgend oordeel d- -vah. Ctdie van hetzelfde gevoelt" „De bespreking van de diverse onder- Ingezonden medfdeeling. door kwaliteit en pasvorm, zonder lang behoeven te wachten, zooals bij maatwerk altijd het geval la naar het bekende Modemagazijn der Firma I. GRUNWALD, KANAALWEG 71 en gij kunt uit een hoeveelheid der laatste uitgekomen modellen en kleuren een keuze doen. leder zelfs zij die de hoogste eischen stellen, kunnen bevredigd worden, want COUPE, AFWERKING en QUALITEIT zijn ongeëvenaard. deelen der produktie brengt wel de over tuiging die alreeds vrij algemeen werd gedeeld dat de productiewijze van de vorige eeuw, verdedigd door en gebaseerd op de liberale theorie van het eigenbelang en van de individualiteit, ten eenenmale niet meer voldoen kan aan de eischen, die door de tegenwoordige maatschappij wordt gesteld." Helder, 29 Aprü 1920. A BUITENLAND. Lloyd George is Woensdagavond te Don- den teruggekeerd. Vólgens de „Pall Mali Gazette" denkt hij, dat de jongste bijeen komst te San Remo de laatste geweest zal zijn van een lange reeks van historische be raadslagingen. Het zal misschien nog wel eens noodig zijn, dat de geallieerden bijeen komen om de uitvoering van het vredes verdrag te bespreken, maar Lloyd George gelooft niet, dat de vredesconferentie als zoodanig nog weef bijeen zal komen. In verband met de uitnoodiging gericht aan de Duitsohe regeering tot het zenden van vertegenwoordigers naar Spa, schrijft de „N. Rott. Crt.": Te Spa zal nu onderhandeld worden over de economische bepalingen van het verdrag, over welker uitvoering de Duitschers ook een woord zullen mee te spreken krijgen. Men weet, dat het denkbeeld geopperd is, om het bedrag van de schadevergoeding eens voor al vast te stellen. Maar de beta ling zal natuurlijk slechts in termijnen mo gelijk zijn, en van Belgische zijde wordt nu verzekerd^ dat te Spa voorgesteld zal wor den, om die termijnen1 telkens wat grooter te nemen, naar de mate Duitschland zich herstelt. Dit lijkt een prooedé, dat niet be vorderlijk is voor het scheppen van een verzoenlijke stemming. Hoe verder de oor log achter hen ligt, hoe zwaarder de Duit schers zouden moeten bloeden en 'hoe ver bitterder in plaats van hoe berustender, hun stemming zou worden. Die stemming zou dan gaan lijken op die van een belas tingbetaler, wiens percentage van aanslag met elk jaar hooger wordt. Het nieuwe bloed, dat het Duitsche staatslichaam krijgt, zou dan niet dienen tot steviging van het Duitsohe staatsgestel, maar van de geallieer den. Het is intusschen nog niet zoo ver. Men moet ook niet vergeten dat landen met een lagen wisselkoers groot belang heb ben bij het eoonomj^che herstel van Duitsch land, omdat dit met zijn eigen gedeprecleer- de marken een veel geschikter object voor ruilverkeer is dan böndgenooten met een hoogere, d.i. minder voordeelige valuta. Italië met zijn lage lira en Frankrijk en Bel gië met hun lagen frank kunnen veel voor- deeliger koopen in Duitschland dan in En geland, als de Duitschers ten minste willen meewerken. Het herstel van de handelsbe trekkingen zou meteen een machtige hef boom zijn tot het aankweeken van een be tere verstandhouding. Voor Italië geldt dit allermeest, omdat het rechtstreeks weinig belang heeft bij een zware Duitsche schade vergoeding. Vandaar vermoedelijk ook het streven van Nitti, om zoo spoedig mogelijk de spons over het verleden te halen. Er is nu een nieuwe kwestie tusschen de geallieerden en Duitschland ontstaan over de uitlevering van de Duitsche voorraden aan oud ijzer. De ijzersmelterijen kunnen bij ^het maken van gietijzer eén zeker percenta ge aan oud ijzer verwerken. In den oorlog, zeggen de Duitschers, zijn bijna alle grond stoffen voor oorlogsmaterieel gebruikt. Men moet hun dus de groote voorraden aan oud ijzer laten, om hun ijzer- en staalnijverheid weer op gang te helpen. De geallieerde com missie van toezicht eischt die voorraden op, hoewel daar in het vredestraotaat niets over bepaald is. Het zou zpker een kortzichtige politiek zijn, om de Duitsche nijverheid, die de machines, landbouwgereedschappen enz. voor het herstel van de verwoeste gebieden zou kunnen maken, op deze wijze te ont wrichten. Officieel wordt medegedeeld, dat de toe stand in het Roergebied ernstiger ia gewor den, daar er zich verscheidene benden ge vormd hebben naar het voorbeeld'van Hölz. De regeering ziet zich genoopt tot omvang rijke, krachtige politiemaatregelen. De buitengewone krijgsraad te Wesel heeft op 17 dezer den arbeider Christian Kopp uit Duisburg wegens moord en dief stal ter dood veroordeeld. Kopp heeft volgens zijn eigen bekentenis op 23 Maart j.1. ln het Lippe-Slot bij Wesel den daar in den kelder met andere gevan genen opgesloten luitenant Weber van de rijksweerbrigade eigenmachtig uit den kel der gehaald en te zamen met andere lieden in den tuin doodgeschoten. De daders lieten den door een buikschot zwaar gewonden officier liggen, opdat hij nog wat langer pijn zou lijden. Later heeft een compagniescommandant van het roode leger den ongelukkigen officier met een mes de keel afgesneden, waarop Kopp het lijk beroofde. Bij een poging om het hor loge van den vermoorde te verkoopen werd de dader eenige dagen later gearresteerd. De rijkspresident heeft geweigerd ge bruik te maken van zijn recht van gratie. Nu er geen goud en zilver meer is, komt het koper en brons weer in eere. In som mige dorpen in Beleren krijgt men voor 5 koperen pfennige V* liter wijn en kan men De woningnood. De stad Mannheim betaalt met het doel om aan den woningnood tegemoet te komen, aan menschen die met anderen gaan samen wonen en daardoor hun eigen woüing ont ruimen, 500 mark premie voor elk vertrek, dat vrij komt. Wie de stad geheel metter woon verlaat, krijgt 1000 mark per kamer. FRANKRIJK. Stakingen op den 1 Meidag. Naar uit Parijs gemeld wordt, heeft de socialistische partij een proclamatie uitge geven, waarbij het Fransche proletariaat wordt uitgenoodigd door algeheele staking van den arbeid op 1 Mei zijn wil te kennen te geven om zijn eischen te doen .zegevieren. Deze bestaan uit: volledige amnestie; uit breiding van het recht van vereenigen tot alle ambtenaren; vrede met somjet-Rusland; algemeene ontwapening en vóór alles: so cialisatie van de productie-middelen. De nationale federatie van spoorwegper soneel heeft ln een communiqué aan de pers meegedeeld, dat de algemeene staking op alle netten op 80 April te middernacht zal beginnen om op 1 Mei om 6 uur 's morgens algemeen te zijn. Het werk mag slechts wor den hervat op uitdrukkelijken last der fe deratie. Het minisiieHe van openbare werken deelt mee, dat alle maatregelen zijn genomen. Het verkeer op den „Métroen de tramlij- KANAALWEG, naast „Casino". Zie 2e peglne. nen zal niet worden gestaakt op 1 MeL' De openbare diensten zijif eveneens verzekerd. ENGELAND. Leerzame cijfers. In het Lagerhuis heeft de heer Bridge- man, parlementair secretaris van den Board of Trade, eenige belangwekkende cijfers meegedeeld. In antwoord op een vraag ver telde hij dat de loonkosten per ton kolen, opgebracht aan den mond van de mijn, in 1913 bedroegen 6 sh. 4 d. en in 1919 daar entegen 18 sh. 7.68 d. Het aantal ln de ko- lenindustrie werkzame personen was 1.110.884 in 1913 en 1.163.000 in 1919, en de productie per arbeider (boven en onder den grond) was 259 ton in 1913 en 1971/. in 1919. Donderdag is' de definitieve uitslag der verkiezingen bekend geworden. Volgens de behaalde stemmencijfers kan worden aan genomen, dat het nieuwe Folkething als volgt zal worden samengesteld: 17 radicalen. 42 sociaal-democraten. 48 linkschon. 28 conservatieven. 4 economische partij. 1 lid voor de Faeroe-eilanden. (In de oude Kamer was de verdeeling der zetels de volgende: 84 socialisten, 88 radica len, 23 conservatieven, 45 gematigd-link- schen). De oorrespondent van de „Tel." te Kopen hagen toekent hierbij aan: De geweldige agitatie, op touw gezet door de radikale linkschen met name den heer L O. Christensen, welke ten doel had het vraagstuk van de tweede zone van Slees- wijk-Holstein weer aan de orde te stellen, schijnt haar doel dus te hebben bereikt. Wat uit deze actie kan voortvloeien zou niemand kunnen voorspellen, maar zooals de laatste algemeene staking heeft bewezen, zijn de andere partijen, al mogen ze ook ln de min derheid zijn, doch vooral de sociaal-demo craten er sterk tegen gekant en ik geloof wel, dat deze, indien de heer Christensen zijne eischen te hoog stelt, niet voor even tueels politieke machtsmiddelen als alge meene staking enz. zullen treugdeinzen. Doch dit zal moeten worden afgewacht. Uit Konstantlnopel wordt gemeld, dat aan het front in de Krim na een gevecht, dat zes dagen geduurd heeft, het 18e roode leger volledig is verslagen door de troepen van generaal Wrangel, den opvolger van Denl- kin. De bolsjewiki verloren 6 kanonnen, 60 mitrailleurs en gevangenen. Generaal Wrangel heeft zich hierdoor de mogelijk heid geschapen om buiten de Krim op te rukken. Ingezonden mededeellng. Een uit de lichaapiagestèldheld voortko mende huidkwaal vereischt medisch advies. Er zijn echter bepaalde opgedane huidaan doeningen, die spoedig moeten .zwichten voor verandering in gewoonten en voeding, en behandeling met een speciale, antisep tische zalf. Tot de laatsten behooren de roosachtige, dragende, roode, droge of natte vormen van eczeem, die uit onzuiverheid van het bloed, geestelijke inspanning of besmetting ont staan. Andere soortgelijke aandoeningen zijn dauwworm, gordelroos, psoriasis, win terhanden, waterpokken, huidjeuking enz. Bij al deze huidkwalen is volkomen zinde lijkheid, geregelde stoelgang, rust, eenvou dig voedsel en onthouding van alkohol nood zakelijk. Men mag niet over de aangedane deelen wrijven of krabben wegens de daar uit voortvloeiende misvormingen en geva- eprezen. Zij en geneest bovengenoemde jeukende huid kwalen. Foeter's Zalf dient licht te worden aan gewend na afsponsing en zacht drógen der aangedane deelen. Een enkele doos van deze speciale zalf is gewoonlijk voldoende om zelfs hardnekkige huidaandoeningen te ge nezen. De zalf is ook bijzonder geschikt voor in- en uitwendige aambeien. Let op den juisten naam: Foster's Zalf. Te Den leider verkrijgbaar bij A. ten Klooster, Keizerstraat 93, V75 per doos.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1920 | | pagina 1