Herman
Nypels
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
De nieuwste modellen.
De mooiste sorteering.
Helder.
I. DE JONG, SPOORSTRAAT 48,
i
manr dan toch zeker niet op aanstichting
van een regeering! Spr. citeert uit verschil
lende bladen om te doen zien. dat er een
angstgeest voor revolutie werd gewekt, en
dat de geest der kapitalistische pers is: het
volk onderling te verdoelen en op te zetten
tegen een ander deel onder valsohe voor
lichting. De Roomsche pers ging hierin ver
der dan de overige burgerlijke, zij schold
en spotte zelfs met lichaamsgebreken. Men
stuurt aan op moord op de communistische
•leiders. Het huidig ontwerp moet den scha
kel vormen die de overgang wordt van den
liberalen rechtsstaat naar den politiestaat.
Denkt de Minister, dat hij Wijnkoop's ver
binding met de derde internationale kan ver
breken? Zou hij een internationale verbin
ding der S.D.A.P. durven verbreken? Spr.
weet in ieder geval, dat dit ontwerp tegen
de vakbeweging is gericht
De heer De Sa.vornin Lohman
meent ook, dut revolutionaire woelingen, die
thans over de geheele iwereld heerschen, nle
door wettelijke bepalingen kunnen worden
gekeerd. Er heerscht een algemeene onte
vredenheid, het geheele volk zucht onder
zware lasten, het minst echter de arbeiders,
die verzorgd zijn door de kapitalisten. Op
geen enkel punt zijn hun rechten en vrijhe
den gekort. Het aanhangig wetsontwerp be
doelt wat alle andere wetten bedoelen: hand
haven en bewaren der bestaande rechtsorde.
Onder revolutie verstaat spr. alleen het on
wettig veranderen der staatsorde, en daar
tegen richt zich dit ontwerp. Wij hebben
vrijheid van spreken, van schrijven, dus is
opruiing of geweld niet nooddg. Dat er an
dere revolutionaire regeeringen erkend wer
den, geschiedt omdat het Internationale ge
bruik erkenning wil van een geoonsolideer-
den toestand. De heer Troelstra beroept zich
op de heiligheid zijner beginselen. Tusschen
de zijne en de onze is dit verschil, dat de
zijne menschelijke zijn, de onze goddelijke.
Zoolang de onzelf standigen een minderheid
hebben, mogen ze niet naar andere middelen
grijpen om haar wenschen door te drijven
De macht van den staat berust ook wel bij
de arbeiders, maar alleen via de verkiezin
gen. Wat in het oosten van Europa misschien
verdedigbaar is, is het daarom hier nog niet.
Stellen we ons met hen in verbinding, dan
zou men wel eens kunnen importeeren wat
we hier niet noodig hebben.
De heer B o m a n s protesteert ertegen
dat de heer Van Ravesteyn het hoogste heeft
aangerand, dat de Roomsche kerk bezit, de
nonnen in de kloosters en de priesters. En
hij verwijt den heer Kleerekoper, dat die er
om zit 'te lachen.
De heer Kleerekoper ontkent dit, en
de heer Duys roept: Do heer Van de Laar
is getuig^ dat de heer Kleerekoper het juist
heeft afgekeurd.
De heer B o m a n s zegt, dat het buitenge
woon moeilijk is de vieze uitdrukkingen van
den heer Van Ravesteyn te beantwoorden
naar de mate van verontwaardiging die deze
bij spr. gewekt hebben. Wij wensohen den
heer van Ravesteyn niet de eeuwige verdoe
menis toe, maar de kloosterzusters laten wij
niet aanranden.
De heer Troelstr a (S.D.A.P.): Oomqdie,
aanstellerij I
Do heer Bomans: Wfl zijn in 't heilig
ste beleedigd!
De heer Troelstra: Je hebt dat noodig
om je mensdben te misleiden.
De heer Bomins: Ik zal uitspreken wat
ik noodig vind te zeggen. Wij zijn beleedigd
in onze heiligste gevoelens.
De heer Troelstra; Kletskoek 1 Je eigen
menaohen lachen je uiti
De Voorzitter verzoekt niet te inter-
rumpeeren.
De heer Bomans: De heer Troelstra
heeft den heer Duys hulde gebracht voor al
zijn beledigingen aan ons geloof.
De heer Duys: Neen. voor het misbruik
van het geloof 1
De heer Bomans citeert verschillende
uitlatingen van den heer Duys, o.a. dat God
steeds aan den kant is van de sterkste ba
taljons.
De heer Duys: Dat hééft Duymaer van
Twist gezegd. (Gelach).
De heer Bomans: De heer Duys heeft
den heer Colijn uitgemaakt voor petroleum-
christen èn zich allerlei ontoelaatbare spot
ternijen veroorloofd op Jeanne d'Arc.
De heer Duys: Die jullie vermoord
hebben!
De heer Bomans: Hjj noemde ons pha-
rizeëers en petroleumchristenen. En dan
komt hier de heer Troelstra en vraagt eer
bied voor zijn ideaal en beklaagt zich oveT
wat de Roomsche pers van hem gezegd zou
hebben.
Maar in „Het Volk" komen qualificaties
voor aan ons adres die niet door den beugel
kunnen.
De heer Troelstra: U klaagt zelf over
de Roomsche pers. Lees uw brochure maar
eens na.
De heer Duys: Die zal ik je wel voor
lezen!
De heer Bomans, voortgaande, betoogt,
dat van de zijde der katholieken de S.D.A.P.
nooit belemmerd is om propaganda te ma
ken. Zou, indien zij eens de meerderheid
bad, datzelfde ook ten onzen opzichte kun
nen worden gezegd? Het socialisme belem
mert de menschen innerlijk hun geloof uit te
leven. Bij het socialisme gaat het om de stof,
bij ons om den geest bovenaL Wij laten de
beleedigingen niet meer over ons heengaan,
maar zijn ons onze macht bewust. Op den
duur zal 't gaan zwart tegen rood, maar dan
zal de partij van den heer Troelstra verdwe
nen zijn. Het wetsontwerp acht spr. gema-
igd, urgent en kalm.
De (r.k.) heer Kuiper sluit zich princi
pieel aan bij den heer Van Schalk. Wij zijn
democraten en wenschen niet door den
dwang eener minderheid te geraken tot Rus-
slscho toestanden. De wereldbeschouwing
van het socialisme kan een katholiek niet
doelen. Spr. geeft eenige voorbeelden, hoe
de socialisten elke godsdienstige wereldver
klaring uitsluiten. Hij wijst er op. dat de
heer Duys minachtend sprnk van het wets
ontwerp, als «oude dit rieken naar Rolduo
en Rljsenburg, dat zijn de Instellingen, waar
ons geloof en onze «edeleer wordt onder*
wezen,
Deze uitlatingen zijn door den heer Troel
stra toegejuicht. Verder wijst spr. op de toe
nadering tusschen communisten en sociaal
democraten, hetgeen hun geestverwantschap
mwljst. Welnu, do communisten willen hot
cathollcismo doen vord/wijnon. Meer en meer
tomen de katholieke arbeiders er voor uit,
dat zij vóór alles katholiek willen zijn, en
onze vakbeweging groeit sterker dan de so
cialistische, met 62.0 pet, terwijl de christe
lijke vakbeweging met 47.8, de socialistische
slechts met 29.7 pet. toenam. £pr. komt op
tegen het verwijt van reactie; de katholieke
vakbeweging werkt ook aan de verbetering
dier maatschappelijke toestanden, dat de
s.<La.p. dat alleen doet, is een aanmatiging
van den heer Tr. De socialisatieleuze vindt
weinig instemming. De katholieke arbeiders
wensohen hun eigen weg te gaan, den weg
van 't bedrijfsradenstelsel, dat zich meer
aansluit bij de historische ontwikkeling der
menschelijke natuur en niet den mensch doet
opgaan in de gemeenschap. De katholieken
bewijzen praktisch, dat de door hen ingesla
gen weg leidt tot oplossing van-'t maatschap
pelijk vraagstuk. Spr. geeft verschillende
voorbeelden ter staving van zijn betoog.
De heer Van S a s s e van IJ s s e 1
komt op tegen de voorstelling van den heer
Marohant, alsof de paus elke revolutie ge-
lukwenscht. De heer Marchant moest weten,
dat het slechts een beleefdheidsantwoord was
op een tot hem gericht schrijven, waarin van
een nieuwe regeering werd kennis gegeven.
Instemming laig er niet in. Overigens sluit
spr. zich bij hen aan, die dit ontwerp verde
digen. De heer Van de Laar wil door het
Evangelie de revolutie bestrijden, maar er
zijn er helaas in ons land, waarop dat evan
gelie geen vat heeft. Spr. verheugt er zich
in, dat ook van de linkerzijde menschen zijn,
die het met dit wetsontwerp eens zijn, en
hoopt dat men het over enkele Juridische be
zwaren eens zal worden. De amendementen-
Rink kunnen de brug vormen.
De heer Duys protesteert tegen de wijze
waarop de heer Bomans het doet voorkomen,
alsof door de a-d. tegen den godsdienst
wordt opgetreden. Het zou waarlijk dom we
zen, waar wij de katholieke arbeiders tot ons
trachten te brengen, met hun geloof te spot
ben. Het warme woord van den heer Van de
Laar deed spr. goed, waar van rechts nim
mer iets gehoord wordt tegen de onrecht
vaardigheid. Wat heeft Minister Heemskerk
tijdens zijn ministerschap voor de armen en
verdrukten gedaan? Niets. Met de veroor
deelingen krachtens deze wet zal 't wel los-
loopen, maar het -groote gevaar is, dat men
in tijden van beroering de leiders preventief
in hechtenis kan nemen. Dat is 't gemeene
van dit ontwerp. Spr. stelt eenige vragen
aan den Minister. Én wat de antediluviaan-
sche redevoering van den heer Lohman be
treft, daarover zal spr. geen woord vuil
maken. De arbeiders zijn door de kapitalis
ten gevoed tijdens den oorlog? Geslacht zijn
ze. Met dèt christendom zal spr. blijven spot
ten tot zijn laatsten snik. Komt de verbete
ring van de laatste jaren van den kant der
liberale of christelijke heeren, of van het so
cialisme, dat dreigend het hoofd ophief? En
waarom komt men nu pas met dit wetsont
werp en niet in 1918? Nu was het rustig In
het land, en in 1918 dacht men niet aan de
invoering, ofschoon de regeering uit angst
iets gedaan heeft.
Een paar dagen later echter nam de heer
Ruys de Beerenbrouck, die toen poseerde als
knaobtathleet, weer zijn oude zelfbewuste
houding aan. Vergelijk nu dien aanvankelij
ken angst der heeren met hun tegenwoordig
1 e fHet is echter de vraag of als men toen
in 1918 had doorgezet, de revolutie niet was
gelukt. Spr. leest een artikeltje voor van
ds. Datema ln de „Gereformeerde Kerkbo
de", waarin deze on. zegt: Er werd toen ge
beden door Idenburg en groote tranen lie
pen langs Heemakerk's jast
De Minister van Justitie,de heer Heems
kerk: Gij moest u schamen 1
De heer Duys: Ik denk er niet aan u te
bespotten, omdat gij u toen tot God hebt ver
heven. Maar als gij toen zóó in angst hebt
gezeten, hebt gij niet het recht na twee Jaar
met zulk een revolutiewet te komen. Dat
noemt spr. geen zuivere koffie. En als de
heer Bomans thans spot met het misvormd
lichaam van den heer Brautigam, dan be
wijst dit zijn misvormde ziel. De heer Bo
mans heeft ook in een brochure aangegeven,
hoe de Katholieke arbeiders worden bedro
gen. De Katholieken mogen volgens den
heer Bomans in zijn brochure niet inter-
pelleeren.
Spr. noemt den heer Bomans een come-
diant.
Spr. citeert verder, hoe de heer Bomans
voorstelt, dat de oomedie behoorde gespeeld
te worden om het succes te doen zijn aan de
zijde der Katholieken.
Spr. vraagt de Regeering: waaraan ont
leent gij 1 moreel recht de opstandigheid
neer te slaan, waar gij door uw schandelijke
nalatigheid die opstandigheid in de hanc
werkt?
Spr. treedt vervolgens in een heftige woor
denwisseling met den heer De Buisonje
(E. B.) en zegt eindelijk dat de Regeering
zoolang zij de bezittende klasse als hyena's
op de arbeiders loslaat, het zedelijk recht
mist om met een dergelijke wet te komen
Vrijdag 11 uur voortzetting.
Ingezonden mededeellng.
lederwlelrljderls een dief InzIJneigen zak,
Indien hij geen prijsopgaaf vraagt bij:
Tslefoon 289,
voor het aanschaffen van RIJWIELEN
en Onderdeelen.
Aanbevelend,
DE JONG.
plaatselijk nieuws.
Te Delft Blaagden voor het oandidaats-
examen voor Boheikundlg Ingenieur onae
plaatsgenooten de dgmes To Bok en M. Hoo-
gerduijn en de heer J. A. Behagen.
De heer D. Helderman, ambtenaar ter
secretarie alhier, is gedlnngd voor het exa
men candldant Gom.-Secretaris.
Op een mijn geloopen.
Torsohelling, 11 Juni. Hot Dultsche stoom-
sohlp „Santa Teresa", met salpeter geladen,
op weg van Chili naar Hamburg, en gesleept
door de Engelsche sleepboot „St. Boswells
geraakte gisterenavond in het mijnenveld bij
Terschelling. De sleepboot stiet op een mijn
en zonk binnen 2 minuten. 16 man der equi
page verdronken, waaronder de kapitein en
het machinepersoneel. Op het noodsein der
„Santa Teresa" vertrok oogenblikkelijk de
sleepboot „Stortemelk H" ter assistentie,
even later gevolgd door de „Texel" en de
„Wodan". De „Stortemelk n" van de firma
Doeksen maakte met den kapitein een ber-
gingsoontract, waarna de „Santa Teresa
door de sleepbooten „Stortemelk II en
„Texel" uit het mijnenveld getrokken werd
en door 4 sleepbooten naar Nieuwediep werd
gesleept
een
voor
Vereeniging tot bestrijding der Tuberculose
Bovengenoemde vereenlging hield Don
derdagavond haar algemeene vergadering
in hotel „Bellevue'1 onder voorzitterschap
van den heer H. J. Boldingh.
De wd. secretaresse, mevrouw De Jong,
leest de notulen van de vergadering van
17 Maart 1919, die zonder op- of aanmerkin
gen worden goedgekeurd. De Voorzit
ter verzoekt de aanwezigen een oogenblik
van hun zetels op te staan en op die wijze
een stille hulde te brengen aan de nage
dachtenis van den overleden voorzitter, den
ïeer De Ven, die zooveel gedaan heeft voor
den bloei der Vereenlging.
Het twaalfde jaarverslag der vereenlging
wordt vervolgens goedgekeurd. Wegens de
hooge drukkosten zal dit verslag niet wor
den gedrukt, maar voor belangstellenden
van Maandag af ter inzage liggen ten kan
tore van de „Heldersche Courant", Koning
straat 29. Wij nemen er het volgende uit
over:
Het Jaarverslag herdenkt met eerbiedige
hulde den overleden voorzitter der vereenl
ging; ook in ds. Stadig verliest de vereenl
ging een ijverig lid, tengevolge van het ver
trek uit de gemeente. Door zijn intiemen om
gang met vele gezinnen en zijn groote men-
schenkennis werden zijne adviezen zeer ge
waardeerd. Als Voorzitter werd gekozen de
ïeer H. J. Boldingh; in de plaats van den
heer Beeokman werd de heer Baas als pen
ningmeester gekozen* De heer Von Freytag
brabbe, die wegens drukke werkzaamheden
bedankte, werd als seoretaris vervangen door
mevr. M. de Jong—Matzinger. Bij de Emma
bloem-oolleote mocht het bestuur wederom
de zeer gewaardeerde hulp erlangen van de
dames aan wie bij deze den hartelijken dank
van de vereeniging wordt gebracht.
Omtrent de werkzaamheden der Vereenl
ging valt het volgende te vermelden: Op
iJanuari werd huisbezoek afgelegd in 2
gezinnen, in den loop van het jaar kwamen
daarbij 25 gezinnen, in den loop van het jaar
werden niet meer bezocht 12 gezinnen, zoo
dat op 81 Deo. huisbezoek afgelegd werd in
gezinnen. Het huisbezoek werd niet meer
verricht wegens vertrek ln 6 gezinnen, we
gens overlijden eveneens in 0 gezinnen. Het
totaal aantal afgelegde bezoeken was 778,
Bij het huisbezoek bleek, dat alle gezinnen
woonden in woningen met meer vertrekken,
waaronder keuken. In de meeste (84) geval
len was de algemeene woningtoestand vol
doende; goed in 18, slecht in 5 gevallen. In
20 gezinnen sliep op 81 Deo. de lijder met
anderen in één vertrek, doch in afzonderlijke
slaapplaats, en ln 0 gezinnen ln dezelfde
slaapplaats; in 20 gezinnen sliepen de kin
deren in afzonderlijk vertrek; in 8 gezinnen
in hetzelfde vertrek, maar in afzonderlijke
slaapplaats. Ventilatie zoo van woon- als
slaapvertrek was in de meeste gevallen vol
doende. In 1 geval werd toeslag op de wo-
nlnghuur gegeven teneinde ln do woning te
kunnen blijven. Van de sputumfleschjes, en
andere prophylaxe werd door 20 lijders ge
regeld gebruik gemaakt. Verder werden uit
gegeven 2 ligstoelen, 6 ledikanten, 6 ma
trassen, 10 wollen dekens, 12 stuks ander
beddegoed. In 6 gevallen had woningont
smetting plaats, in 6 ontsmetting van lijf- en
beddegoed. Twee lijders werden met mede
werking der vereeniging naar sanatoria ge
zonden; naar een kinder-herstellingsoord
één. 52 patiënten werden in hun woning ver
pleegd. Aan 12 patiënten werd 1 liter melk
per dag verstrekt tot verbetering van de
voeding.
Medewerking of bemiddeling werd ver
leend op het gebied van volkshuisvesting,
verder in ovërieg met Inrichtingen voor
armenzorg, hulp in de huishouding, uiteen-
ding van kinderen naar vacantiekolonies of
herstellingsoorden.
Dit verslag werd, zooals w}j zeiden, goed
gekeurd. De rekening bedroeg in ontvangst
4274.53, in uitgaaf f 8114.221/», saldo
11G0.301/» vormende, met een deposito op
dé Middenstandsbank van 1843.64, een be
zitting van 2503.94'/t. Deze rekening, na
gezien door de heeren dr. Grunwald en
Brouwer, wordt vervolgens goedgekeurd en
de penningmeester gedechargeerd voor zijn
beheer en hem dankgébracht. Het vrij hooge
saldo is, naar de Voorzitter mededeelt, te
danken aan het hooge rijkssubsidie, gevolg
van een veranderd subsidiesysteem, waarbj,
voor uitzending naar sanatoria meer wordt
gegeven. Dit verhoogd subsidie zal, naar de
Voorzitter mededeelt, de positie der Ver
eeniging verbeteren, daar deze zich thans
meer in het bizonder zal kunnen toeleggen
op de eigenlijke bestrijding.
Bij acclamatie worden vervolgens in plaats
van ds. Stadig en van wijlen den heer De
Ven als bestuursleden gekozen mevr. De
Jong-Matzinger en ds. Koster.
De Voorzitter deelt mede, dat de Emma-
bloemcollecte heeft opgebracht ƒ819.—
netto. Als tweede subsidie is van het Kijk
ontvangen f 1890.40, speciaal bedoeld als be
strijding vaiTde onkosten van uitzending
naar sanatoria. Deze subsidie, thans nog be
kkend naar het zielental der gemeente, zal
ater worden bepaald naar gelang van het
geen door de Vereeniging is gedaan. Aan
de medici zal hiervan kennis worden ge
geven. Zooveel mogelijk zal de patiënt zelf
ets moeten bijdragen: maar ln gevallen, dat
dit niet kan. geschiedt de uitzending koste-
oos. Het salaris van de enquêtrioe, mejuf-
rouw Boom, la met f 200.— verhoogd; op het
oogenblik is het nog niet geheel voldoende,
en zal dit nader onder de oogen moeten wor-
(UBlf deRondvraag bespreekt de heer dr,
Grunwald de kwestie van een consultatie
bureau. Over deze zaak is al op vroegere
vergaderingen gesproken, maar er bleek
niet veel animo te zijn bij de heeren medici.
Do heeren Von Freytag Drobbo en W. J.
Bakker, ter vergadering aanwezig, «taan vrij
sceptisch tegenover de mogelijkheid van
stichting. Zij meenen, dat een consultatiebu
reau voor t.b.o. in de praktijk niet zal geven
wat daarvan verwacht wordt. Men is huiverig
zich aan te melden, Iets anders is het, meent
dr. Drabbe, indien tegelijkertijd een consul
tatiebureau voor andere ziekten eraan ver
bonden wordt. Wat zoo'n bureau doet: spu-
tumonderzoek etc., wordt ook door den be-
handelenden geneesheer gedaan, bovendien
kent deze uitteraaid de psyobo van zijn pa
tiënt, hetgeen met den geneesheer van het
bureau natuurlek niet het geval is.
Dr. Grunwald meent, dat men ln elk geval
proef kan nemen; onkosten brengt het
de vereeniging niet noemenswaard
mede, daar het Rijk 2/3 der kosten vergoedt.
Zoo'n bureau zal de Vereeniging populair
der maken; het publiek moet natuurlijk in
gelicht woiden over het doel ervan, zoodat
het minder antagonistisch er tegenover
staat, er ontstaat oontact tusschen de pa
tiënten en de Vereeniging, en de vrees voor
t. b. o., die thans nog heerscht, wordt weg
genomen, enz.
Na langdurige discussies over dit vraag
stuk zegt de Voorzitter hiervoor een afzon
derlijke vergadering te willen beleggen om
dit punt te behandelen. De Centrale Ver
eeniging werkt in de richting van oonsul-
tatieburoaux.
De agenda is hiermede afgehandeld en de
vergadering wordt, onder dankzegging voor
cle opkomst, gesloten.
Koninklijke Marine Jacht-Clnb.
Uitslag van den Aen Perlod. Zeilwedstrijd.
Fantasiesloepen.
Hr. Ms. „Atjeh", luit t a. Hendrikse,
5 punten.
Hr. Ms. „v. Speyk", kwartiermeester Kor-
ver, 8 punten,
i Kon. Instituut luit t z. HetterschJJ, 8
punten.
Models loep e'n BI en BIL
Marinekazerne, bootsman Bootsma, 6
punten.
Hr. Ma Wachtschip, bootsman Wahlers,
4 punten.
Hr. Ma „Emma", matroos le fcl Vrielink,
2 punten.
Hr. Ma Wachtschip, kwartiermeester
Reyers, 1 punt
Modelsloepen BIH.
Hr. Ms. „Atjeh", bootsman Lub, 6 punten.
Hr. Ms. „Atjeh", kwartiermeester Rong,
2 punten.
Hr. Ma „Atjeh", bootsman v. <L Reest,
1 punt
Hr. Ma Atjeh". bootsman Willemse,
1 punt
Overigen 2 punten.
1.
GEMEENTERAAD.
Schoolbioscoop.
B. en W. hebben het volgend schrijven
aan den Raad gericht.
Na de besprekingen welke in uw laatstge
houden vergadering zijn gehouden betref
fende de vraag of het mogelijk en wensche-
ljjk ia de belangen van het onderwijs te die-
neu door het geven van bioscoopvoorstellin
gen van gemeentewege, hebben wij met in
achtneming van de ln uw midden geuite -be
zwaren en gegeven wenken het verdere on
derzoek dezer aangelegenheid voortgezet.
Wil zijn daarbij uitgegaan van de stolling,
dat door uwe vergadering tegen invoering
van het nieuwe instituut principieel geen
bedenkingen bestaan, zoodat wij ons, voor
al na hetgeen te dezer izake door één der
leden van ons Ooilege voor uwen Raad in
een breedvoerige nota 'is uiteengezet, op
deze iplaats van het geven van verdere be
schouwingen te dien aanzien ontslagen mo
gen -achten.
Ons onderzoek bepaalde zich thans der
halve vooral hiertoe op welke wijze de ge
meente op de minst kostbare wyze het be
oogde doel zou kunnen hereiken. Dat hier
bij vooral één vraag op den voorgrond
treedt, n.1. deze of het gebouw, waarover de
beschikking zal moeten worden verkregen,
dient to worden gehuurd van particulieren
dan wel van hou moot worden aangekocht,
is duidelijk. Aannemende dat men het be
zwaar zou willen ontloopen dat er in is ge-
legen om reeds thans van het nieuwe insti-
tuut een blijvende instelling te maken,
zoodat men aan huur de voorkeur wensch-t
te geven, dan zal omtrent het al of niet sla
gen van de nieuwe onderneming eerst dan
een oordeel kunnen worden gevormd, wan
neer een ervaring van bijv. 1 jaar zal zijn
opgedaan. Tot verhuur harer bioscoopin
richting hebben ziob zoowel de eigenaren
van de „Witte Blosooop" als die van de „Ci
nema Palace" bereid verklaard.
Eerstbedoelden wenschen voor het in ge
bruik geven van hun inrichting aan de Ko
ningstraat een vergoeding -te ontvangen van
io.— per uur, met dien verstande dat die
beschikking niet zal kunnen worden ver
kregen op Zon- en Feestdagen en evenmin
gedurende de avonduren. Het jaarlijksch
•aantal lesuren stellende op 500 en de kosten
voor inrichting van de bestaande bioscoop
tot schoolbioscoop op ƒ800.dan'zou, wat
dit deel van de zaak betreft, een jaarlijksche
uitgaaf van 5800.gevorderd worden. De
Directie van de „Cinema Palace" is blijkéns
haar hij do stukken overgelegd schrijven be
reid haar inrichting aan de Binnenhaven
aan de gemeente af te staan gedurende één
jaar voor een prijs, berekend naar 85.per
week. Aanvaarding van dit aanbod zou dus
leiden tot een uitgaaf van 52 X 85.— is
1820— per jaar, of, ook hier vermeerderd
met de zooeven genoemde 800.— voor wij
ziging der inrichting tot schoolbioscoop, tot
een totaal 'bedrag van 2120.—.
Deze som dient echter met een bedrag van
ƒ5000.— te worden verhoogd, omdat door
het huren van de inrichting voor een jaar
geen gebruik zou kunnen worden gemaakt
van haar aanbieding, die zij slechts tot 1
Juli a.s. gestand doet, om de geheele inrioh-
tlng met toebehooren voor aen prijs van
ƒ25000.— aan de gemeente ln eigendom
over te dragen. Ook na 1 Juli blijft het aan
bod gedurende den geheelen huurt-ljd van
kracht, maar dan slechts onder do voor
waarde, dat ln de koopsom niet zijn begre
pen do dynamo en de motor, hetgeen voor
de gemeente een nadeel zou beteekenen van
rond 6000.—.
Uit het bovenstaande moge blijken, dat
aan het sluiten van een huurovereenkomst
grosto beswaren van fimancleelen aard xlln
verbonden.
ïntusmihon en ook hierop wensohen wij
nadrukkelijk de aandacht to «vestigen al
leen bij moeilijkheden van fimancleelen aard
blijft het niet. Men bedenke, dat het wel
slagen van een onderneming als hier ter
sprake ls ln hooge mate afhankelijk ls van
de persoonlijkheid van hem, aan wien in de
eerste en voornaamste plaats de behartiging
van haar belang zal worden opgedragen,
derhalve van den directeur-leeraar. Uit den
aard der zaak zal de keuze onder hen, die
voor deze betrekking geschikt kunnen wor
den geacht, slechts zeer beperkt zijn, maar
of van het doen een-er keuze sprake zal kun
nen zijn, m. a. w. of zich werkelijk geschikte
personen zullen aanmelden, indien slechts
emplooi voor één jaar kan worden gegeven,
betwijfelen wij ten zeerste. De kans om na
verloop van zóó korten tijd weer ontslagen
te worden, aal er zeer zeker niet toe aan
moedigen om naar de betrekking te «Bngem
Hieraan doet intusschen volstrekt niet af,
dat een eventueel te benoemen directeur-
leeraar aanvankelijk voor den proeftijd van
één jaar zal kunnen worden aangesteld,
maar hij heeft dan ten minste de zekerheid,
dat zijn aanstelling, wanneer hij aan de ge
stelde eischen .voldoet, in een definitieve zal
worden omgezet.
Zooals hierboven reeds met een enkel
woord is 'gezegd, heeft zich de Directie van
de „Cinema Palaoe" tot verkoop harer in
richting bereid verklaard en wel voor den
prijs van ƒ25000.—. Die bereidverklaring
hebben wij ook ontvangen van de eigenaren
van de „Witte Bioscoop"; dezen vroegen
voor het gebouw en den inventaris aan de
Koningstraat ƒ65000.— en voor de daar
achter gelegen hulzen 10000.of ln totaal
75000.—.
Tegen de laatste aanbieding hebben wfj
het bezwaar, dat haar aanvaarding al te
zware offers van de gemeentekas zou vra
gen, terwijl het beoogde doel evenzeer kan
worden bereikt door aankoop van de „Cine
ma Palaoe". Lettende op de hierboven ont
wikkelde bezwaren tegen het huren eener
inrichting en in aanmerking nemende dat
huur van de „Cinema Palaoe" ln 1 jaar
reeds meer dan van het benooddgde kapi
taal -voor aankoop zou vorderen, dan meenen
wij aan overneming van de geheele inrich
ting voor 26000.— de voorkeur te moeten
geven.
Wijl voor 't overige door een der leden
van ons College niet met ons voorstel kan
worden ingestemd, wordt door de grootst
mogelijke meerderheid uit ons midden aan
uwen Raad het voorstel gedaan om:
1. aan te koopen de „Cinema Palace" aan
de Binnenhaven No. 2, met geheelen inven
taris, voor de som van 25000.
2. ons te machtigen tot het aanstellen van
het ibenoodigde personeel over te gaan, met
uitzondering van den directeur-leeraar, ten
aanzien van wien een aanbeveling ter be
noeming bij uwe vergadering zal worden in
gediend;
8. de inrichting gereed Ite doen maken
voor schoolbioscoop;
4. in overleg met de hoofden van scholen
en den districts-sehoolopzlener het program
ma van de schoolbioscoop op te stellen;
6. overleg te plegen met In deze gemeen
te bestaande corporaties op het gebied van
volksontwikkeling, ten einde de inrichting
voor den tijd, gedurende welken deze niet
voor het ondierwijs der schooljeugd noodig
is, aan de algemeene volksontwikkeling
dienstbaar te maken.
De finanoieele gevolgen van dit voorstel
zullen u te zijner tijd ter regeling worden
aangeboden.
GasprtJsregeling.
B. en W. hebben aan den Raad het vol
gende schrijven gericht:
Ons voorstel tot regeling der gasprijzen,
is in uwe vergadering van 4 Mei J.1. aange
houden, ten einde een punt van nader on
derzoek te kunnen uitmaken bij de Oom
missie voor de Water- en Liohtbedirijven.
Bij de naar aanleiding daarvan in de Com
missie gevoerde besprekingen bleef men
vasthouden aan het in ons genoemd voorstel
belichaamde beginsel, dat de prijs van het
gas verschillend behoort te zijn naar de
mate van het doel waarvoor het wordt aan
gewend en ide wijze waarop het wordt af
genomen.
Echter sprak de Oommissie de wensche-
lijkheid uit, dat door den Administrateur der
Gemeentebedrijven alsnog zou worden ge
maakt eene juiste berekening van de yer-
houdingsprijizen, op den basis van den koe
tenden prijs van het gas.
Die berekening wordt thans aan uw Ool-
lege overgelegd en zal u uit de daarin yoor-
komende oijfers blijken, dat de verhouding-
prijzen per M1. zullien moeten bedragen.
oent voor lichtgas, 15 cent voor kookgas en
18 cent voor industriegas, voor muntgas en
voor gas voor de straatverlichting.
Waar wij ons, in overeenstemming met de
Commissie, met de berekening en de daar
aan toegevoegde uiteenzetting van den Ad
ministrateur wel kunnen vereenigen, geven
wij u in'overweging de genoemde verhou-
dingsprijzen vast te stellen, en stellen wij u
tevens voor ons te machtigen, om, met in
achtneming daarvan en in verhand met den
productieprijs, zooals die telkens in de af-
geloapen drie maanden zal zijn geweest, de
werkelijke prijzen kwantaalsgewijs te be
palen.
Voor het eerstvolgende kwartaal, dat ls
dlus voor de maanden Juli, Augustus en Sep
tember, zullen wU dan de verschillende prij
zen bepalen in overeenstemming met de ge
noemde verhoudingsprijzen.
Ingezonden mededeellng.
(Zie verder Tweede Blad).
8.
