Hoelz.
Hr. Ma K
Solisten-concert Toonkunst
1
Rectificatie.
Waarschuwing.
Gemeenteraad.
Aankoop gronden.
De Gemeente is ln de gelegenheid te fcoo-
pen een aantal ln het uitbreidingsplan val
lende peroeelen, met een totale oppervlakte
van 10.76.80 H.A. Voorgesteld wordt deze
peroeelen an te koopen, mits het benoodigde
kapitaal ingevolge art. 88 der Woningwet als
voorschot uit 's Rijkskas kan worden ver
kregen, voor de soan van 151.186-
Aanslultlng electrlsch net
Ruiling grond.
Vergoeding schoonhouden.
Adres Vereeniging „Laat de Klnderkens
tot mij komen".
.Departement van Defensie.
Ingediend ls een wetsontwerp, houdende
wettelijke voorzieningen naar aanleiding van
de opheffing van de departementen van -ma
rine en van oorlog en van de instelling van
een departement van defensie. In de toelich
ting wordt medegedeeld, dat het besluit tot
vorming van een departement van defensie
gebaseerd is op de overwegingen, dat door
samensmelting van de departementen van
marine en van oorlog aanmerkelijke vereen
voudiging wordt verkregen, onmoedige om
slag vermeden, en eenheid in gebruik en aan
schaffing van weermachtsbehoeften gebracht
Het hoofd van het nieuw gedachte departe-.
ment zal tetens de belangen van de mari
tieme verdediging buiten het Rijk im Europa
behartigen. Een scheiding van de Neder-
laodsche en Indische marine acht de regee
ring niet gewensoht. Ben meer doelmatige
organisatie zal moeten voorkomen, dat het
hioofd van het nieuwe departement met werk
wordt overladen.
Van de beslissing van den minister
hangt dus af, zoo meenen de Goudsche fa
brikanten, of zjj hun bedrijven zullen moe
ten sluiten of dat zij de concurrentie nog
het hoofd kunnen bieden.
De altvoering der Ziektewet.
De werkgevers willen de volle kosten dragen.
te geraken. -
De politieke medewerker van de „Ster"
verneemt, dat Sinn Fetn binnenkort een be
roep zal doen op de extremisten in Ierland
om de campagne tegen de politie te doen ver
minderen. Men gelooft, dat de handelwijze
der regeering, die weigert aan Ierland toe
lagen uit de schatkist te geven, Sinn Fetn
deerlijk in het nauw heeft gebracht, daar
thans het vooruitzicht bestaat op oen reus
achtige toeneming van de plaatselijke belas
tingen dan wei het sluiten van ziekenhuizen,
fcrwr>lr7ii rtrvigen-gp^finhten en armenhuizen.
Londen 17 Nov. De Iersohe arbeid ersoon-
ferentie (te Dublin) heeft haar goedkeuring
gehecht aan de voorstellen voor een oplos
sing der Iersche quaestie, door de Briteche
arbeiderspartij aangegeven. Die voorstellen
zijn:
1. Ontruiming van Ierland door de Brit-
sche troepen.
2. Bij eenroeping van een constituante, ge
kozen op den grondslag van evenredige ver
tegenwoordigers.
3. De ontwerping van een grondwet door
die constituante, waarbij twee voorwaarden
moeten worden in acht genomen, n.1.:
a. bescherming der minderheden en b.
Verhindering, dat Ierland een militaire of
(maritieme bedreiging wordt voor Engeland.
Aanslagen op postkantoren.
Te Dortmund en Geleenkirchen zijn Dins
dag en Maandag vermetele aanslagen op
postkantoren gedaan. Gemaskerde roovers
hebben er de ambtenaren gedwongen de kas
af te geven. Te Dortmund bedroeg de buit
107000, te Gelsenkirchen 158000 mark.
DUITSCHLAND.
Dreigende post- en spoorwegstaking.
Het post- en spoorwegpersoneel la een
nieuwe loonaetie begonnen.
In de Dinsdag gehouden vergadering der
afdeehng Westtalen van den Duitsohen
ambtenarenbond werd een motie aangeno
men, waarin de rijksregeering een ultimatum
wordt gesteld, dat 20 Nov. afloopt en waarin
een verhooging der duurtetoeslagen met
126 wordt geëiseht, alsmede de onmiddel
lijke uitkeering van een voorschot van 2000
mark, onafhankelijk van elke nog toe te ken
nen èalarisverhooging.
In de motie weidt er op gewezen, dait de
spoorweg-, post-, telegraaf- en telefoon-amb
tenaren vast aaneengesloten achter hun lei
ders staan en ingeval hun edschen van de
hond worden gewezen, een het gansche rijk
omvattende staking zal woorden afgekondigd.
Hoela ls Maandag plotseling weer in Vogt-
land verschenen. In den loop van den avond
kwam htj in het huls van een fabrikant te
Anerbacht en eischte 50.000 mark op. Met een
paar duizend mark verdween hij, in gezelschap
van een zijner vroegere adjudanten, die met
hem was meegekomen. Hij zeide, dat hy het
geld noodig had om een nieuwen communis-
tischen opstand voor te bereiden. De autori
teiten hebben thans een premie van 80.000
mark op de arrestatie van Hoelz gezet.
Munitie ln den BJjn.
Toen de Duitsehe troepen op hun terug
tocht in het najaar van 1918 de Rijnbrug te
Dusseldorp passeerden, wierpen velen, om hun
last te verlichten, hun wapens en mnnitie in
den Rijn. Later, bij de aflevering van wapens
door de Duitsehe bevolking gebruikte ook de
Belgische bezetting veelal dit middel om deze
onschadelijk te maken. Door den sterken
stroom zijn vele dier wapens naar den oever
gestuwd en thans, nu de waterstand zoo bij
zonder laag is, komen ze bloot te liggen en
worden ze door de bewoners weer verzameld.
Bij Kaiserwerth heeft men zelfs eenige zware
kanonnen in den Rijn gevonden.
Juweelenroovers.
Te Berlijn zijn twee gewezen officieren als
Juweelenroovers aangehouden. Beide jongelie
den zijn slachtoffers Van den oorlog. Van de
schoolbanken gingen ze in militairen dienst
en maakten den geheelen oorlog mede, doch
toen deze uit was, kenden ze niets. Telkens
weer poogden zij eene betrekking te krijgen,
maar dit wilde hun niet gelukken. Teneinde
raad begonnen ze sluikhandel te drijven, waar
door ze hoe langer hoe dieper zonken, tot
ze ten slotte zich door middel van een ver-
valscht re§u drie van Dortmund naar Gelsen
kirchen verzonden koffers met juweelen toe
eigenden, ter waarde van ongeveer 800,000 M.
De reohtbank te Essen heeft beiden tot 10
maanden gevangenisstraf veroordeeld.
Valsche munters.
Te Munchen is een bende valsche munters
▼an 14 personen gearresteerd, die in twee
weken tydi voor een half millioen valsche
bankbilletten had vervaardigd en in omloop
gebracht. Men verwacht de aanhouding van
nog verscheidene medeplichtigen.
HONGARIJE.
Ellende der wagonbewoners.
Mlagyar Htradd maakt een verklaring van
den staatssecretaris Horvóth openbaar inza
ke de vluchtelingen uit de bezette gebieden,
die in 4000 spoorwegwagens ondergebracht
moesten worden, waarvan 1800 aan het Boe-
dapester West-station staan. Hij roept den
steun van de bevolking van de hoofdstad in,
hoofdzakelijk voor de kinderen, welke onder
de koude weersgesteldheid verschrikkelijk te
lijden hebben. De sterfte is onder deze kin
deren heel groot. Volgens mededeelingen van
den afgevaardigde Frühwirth zijn de vorige
week 87 kinderen in de wagonwonóngen be
vroren en liggen 4000 personen in de onver
warmde wagons ziek, waaronder vele lijders
aan longontsteking.
VEREENIGDE STATEN.
Dezer dagen is het bedrag vastgesteld
van het fortuin, nagelaten door den presi
dent der Singernaaimachinemaatschappij,
F. G. Bourne.
Het totaal is berekend op 8 42.592.813,
waarop 1.660.200 successierecht moet wor
den betaald.
Er zijn groote legaten voor liefdadige
doeleinden, maar verreweg het grootste ge
deelte komt aan de kinderen. Men neemt
aan, dat de nalatenschap van W. K. Van-
derbilt, thans nog niet geregeld, nog hoo-
ger zal zijn dan de erfenis van' Bourne.
Een zonderling argument tegen de
„droogte".
In de Amerikaansche bladen vinden wij
een nieuw, en al heel zonderling! argument
tegen het drankverbod. Het is afkomstig
van de politie-autoriteiten te Chicago. Deze
beweren, dat sinds de invoerihg van „de
droogte" het aantal mannen, die hun vrouw
mishandelen, is toegenomen. Volgens de
politie is bij mannen, die vroeger zwaar
dronken een reactie ingetreden, die zich uit
in gemelijkheid en mishandeling van hun
gezin. Natuurlijk heeft de politie hierbij die
mishandelingen op het oog, welke zoo ern
stig zijn, dat de sterke arm er aan te pas
moet komen.
Ook in ander opzicht valt er omtrent ge
weldplegingen te Chicago weinig verkwik
kelijks te melden. Gedurende de laatste
acht maanden zijn er in de Metropool aan
het Michigan-meer 68 moorden, gepleegd
van welke de daders onontdekt zijn geble
ven, en bij welke de politie geen arrestaties
heeft verricht.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Bij het Dinsdag'te 's-Gravenhage ge
houden exainen slaagden voor eersten offi
cier groote stoomvaart de heer A. Gravema-
ker en voor tweeden officier de heer S. Roos.
De Minister van Financiën maakt be
kend, dat 8 Nov. 1920 ten kantore van den
ontvanger der registratie en domeinen te
Helder is ontvangen van N. N. een bedrag
van 20 gulden als gewetensgeld.
Op den nationalen wedstrijd en tentoon
stelling van fotografiën motto „Zomer
landschappen", uitgeschreven door het foto
blad „Focus", werd door Jac. de Boer, foto
graaf alhier, de derde prijs behaald, zijnde de
groote verguld zilveren medaille.
Bij het departement van marine is tele
grafisch bericht ontvangen, dat Hr. Ms. on
derzeeboot K III, onder bevel van hiitenant-
ter-zee ie kl. F. W. Coster, op haar reis naar
naar Oost-Lndië op 16 dezer uit Colombo is
vertrokken.
Verdronken.
Bij het doorvaren onder'het spoorbruggetje
over de Fortgracht, bij post 3, is de schipper
van een ijzeren vlet, vermoedelijk door mis
grijpen, over boord geslagen en verdronken.
Zijn lijk werd kort daarna door eenige.spoor
wegarbeiders opgehaald.
Tweede Marine-Concert
Het gaat crescendo met de winterconcerten.
Op het Dimsdagsche abonnementsconcert was
de toevloed van belangstellende toehoorders
zoo groot, dat zij de Casino-zaal geheel vul
den. En het Woensdagsche, z.g. „volks"-
conoert! Wij schreven den vorigen keer, dat
er 699 kaarten waren verkocht. Welnu, gis
terenavond bevonden zich 757 personen in
Casino en versoheidenen, die geen plaatsje
meer konden krijgen, moesten ongetroost
teruggaan: uitverkocht! klonk het onverbid
delijk parool.
Misschien was het optreden van een solo-
violiste, mejuffrouw Marcelle de Haas, in
dezen de groote aantrekkingskracht. Hoe het
zij, voor het corps van den heer Hazebroek
was de voldoening groot; het is altijd prettig
voor een volle zaal te spelen. w
Mejuffrouw de Haas, sedert kort leerares
aan 's heeren Leewens' muziekschool, is
iemand van groote muzikaliteit en voor wie
ongetwijfeld een schitterende toekomst is
weggelegd. De wijze waarop zij Mendels-
sohn's viool-concert in e mol vertolkte, is bo
ven onzen lof verheven. Zij speelde dit lange
en technisch vele moeilijkheden biedende stuk
geheel uit het hoofd. Dat zij daarbij te kam
pen had met eenige invloeden, die op de voor
dracht ongunstig inwerkten, waren bijkomsti
ge omstandigheden, die o.i. aan haar violis-
tische capaciteiten geen afbreuk deden. Voor
eerst: zij moest op 'de toonhoogte van het
orkest spelen (een halven toon hooger dan
gewoon), en gezien de gevoeligheid van een
instrument als een viool is, dat zoozeer on
derhevig is aan temperatuur etc. en eigenlijk
behoorlijk dient te worden „ingespeeld" op die
hoogere stemming, waren de onzuiverheden
van haar spel, met naane van haar flageolet-
spel, dan ook meer te danken aan het in
strument zelf dan aan zijn 'bespeelster. Over
het algemeen was zij den eersten avond beter
gedisponeerd dan den tweeden; in het allegro
molto vivace hokte het wel eens gisteren,
maar haar hrillant spel, haar muzikaliteit
vooral uitkomend in het sublieme andante,
haar meesterlijke techniek van het allegro
molto appassionato stempelden haar tot een
viqliste van groote bekwaamheden. Haar in
strument, ofschoon fraai van klank, was van
te geringe capaciteit voor eene zaal, hetgeen
natuurlijk ook op haar spel van invloed was.
Ook de hooge stemming had natuurlijk in
vloed op de klankcapaciteit van het instru
ment.
In een drietal kleinere en moderne nummers
na de pauze werd zij begeleid door den heer
Leewens op den vleugel. Haar Scherzo van
Dittersdorf-Kreisler was geestig, en verruk
kelijk van rhythme, en ook de beide andere
nummertjes, een Andantino van Martini-
Kreisler en een Poolsch lied van Wieniaws-
ky bewezen welke groote muzikaliteit dit
jonge meisje bezit. Het orkest begeleidde
schitterend het Mendelssohn-concert. Beide
avonden was het publiek enthousiast en werd
der kunstenares een bloemstuk vereerd.
Het orkest zélf opende met een mooien
feestmarsch van Raff, gevolgd door de ouver
ture „Ruy Bias" van Mendelssohn, een toon
stuk van groote bekoring en boeiend geschre
ven. Gade's ouverture „Maahel Angelo" wa6
misschien wat zwaar van geluid voor een
zaal, maar de muziek viel in den smaak. Ten
slotte de reeds meer gespeelde suite „1'Ar-
lósienne" van den componist der Carmen.
Ietwat banaal, maar niettemin hier en daar
aardige momenten. Prachtig was de wijze
van vertolking, speciaal van het Adagietto.
Alles bijeen een concert om trotsch .op te
zijn; er zijn niet vele plaatsen van de grootte
van den Helder waar men dergelijke muziek
op dergelijke wijze krijgt opgediend. Trou
wens het publiek erkent en waardeert het nu,
dat is afdoend gebleken.
Nederlandche Vereeniging van
Huisvrouwen.
Woensdagavond werd voor de afdeel ing
Helder van bovengenoemde vereeniging eene
lezing gehouden in de zaal van den heer an
Weelde aan het Koningsplein, met als spreek
ster mevr. Wijnandts Francken Dysennck.
De presidente, mevr. DekkerKlik, opende
de vergadering met een woord van welkom en
gaf haar genoegen te kennen, dat er zoovele
aanwezigen waren, terwijl in de pauze, hoop
te spr., zich velen zouden aanmelden om lid
te worden, daar de contributie, gesteld op
twee gulden per jaar, geen bezwaar kan op
leveren. Hierna gaf de presidente het woord
aan mevr. Wijnandts Franoken.
Spreekster, -hare rede aanvangende, wil er
in de eerste plaats op wijzen, dat wanneer
er in het algemeen gesproken wordt over op-
voeding, daarmede bedoeld wordt een gezins
taak en waarbij dan afgevraagd wordt in de
huishouding, wat zullen wij van het kind,
hetzij een jongen of een meisje, laten worden,
wat voor hem of haar nuttig is.
Wanneer een meisje opgevoed wordt, heeft
het gezin of het gezinsleven toekomst voor
haar, aldus dacht men er vroeger over, want
zij is nuttig in de huishouding en de gezins
vorm geeft een toekomst voor haar. De laatste
jaren hebben ons heel anders geleerd, want
de vrouwen en meisjes gaan het huis uit, wat
tot gezkisontbinding leidt. Dit wordt niet
met opzet gedaan, maar het geschiedt vol
gens volle overtuiging. Er wordt voorts ge
streefd naar ontwikkeling. Vooral bij groote
gezinnen komt dit naar buiten, waar toch
niet alle kinderen thuis gehouden kunnen
worden. De wetenschappelijke mannen, waar
onder Frank van der Goes en anderen, staan
op het standpunt, dat de opvoeding van het
kind in het maatschappelijk leven hare oplos
sing moet vinden, maar daar tegenover staat,
dat weer anderen beweren, dat het kind niet
im handen der gemeenschap mag vervallen.
Zoo zijn er vele meeningen, die verschillen
zoowel hier aJst in het buitenland. Het com
munisme in Rusland b.v. gaat zoover om te
beweren, dat het gezinsleven eene beperking
der beschaving is.
Hier te lande en elders heeft het toegeno
men egoïsme en de geweldige oppervlakkig
heid sedert den oorlog, daarbij het dure leven,
dure woningen, factoren geschapen om het
gezinsleven te handhaven en alles zooveel mo
gelijk zelf te doen. Ook spreekster staat op
het standpunt, wat, door haar in een debat
met den heer Van der Goes in 1906 gehouden
is, dat het gezinsleven een onmisbare factor is.
Bij de opvoeding zou het oorspronkelijke
in het kind, ware het niet in het gezinsleven,
verloren gaaii. Bij eene opvoeding van kinde
ren van staatswege gaat er veel minder kracht
van uit, dan bij de opvoeding door ouders. In
het eerste geval komt er geen innerlijke kracht
in, welke juist later aan de gemeenschap ten
goede komt. Dat zou geen vooruitgang zijn in
cultuur, maar achteruitgang. Voorbeelden zijn
hiervan overvloedig. Ook in een uitgegeven
boekje door den reclasseeringsarbeid wordt
betoogd, dat het gezinsleven redding bracht
voor een kind.
Een sprekend bewijs geeft wel, dat de oud-
gouverneur van Suriname, Baron van Asbeck
in eene te 's-Gravenhage gehouden lezing er
juist op gewezen heeft, dat de opvoedmgs-
gemeenschapszin daar ontbreekt en slechts in
naam bestaat, wijl de vrouw daar zonder eeni
ge belangstelling voor haar kind is. Het is
daar dus, volgens den oud-gouverneur, in
lijnrechten strijd, met het opvoedend gezins-
millieu.
Spr. gaat verder voort voorbeelden aan te
halen, zonder politiek in het midden te bren
gen, dat zelfs de arts Heyeriöans in „De
Gids" er tegen op komt, dat bij fabrieken eti
wenkplaatsen aan moeders gelegenheid jvordt
gegeven hunne kinderen te zoogen, wat daar
een bron van besmetting kan zijn.
Bij het gezinsleven kan voor een vrouw
soms niet veel aantrekkelijks zijn, maar aan
de andere zijde wijdt zij haar leven aan eene
dankbare teak. Wanneer we het platteland
nemen of de eilanden b.v., daar kunnen de
vrouwen weinig aan geestelijken, intellec-
tueelen arbeid doen. Daar bestaat in hoofd
zaak hun rijkdom in hun gezin en valt van
hynne huishoudingen geen socialiseering te
maken. Vasthoudende aan de conclusie van
mevrouw Henriette RolandHolst, dan is
het gezinsleven een bron van levensgeluk.
Spreekster gaat'verder voort met er op te
wijzen, dat de vrouw, belast met de opvoe
ding harer kinderen voor moeilijke omstan
digheden kan komen te staan, door geldzor
gen en gebrek aan tijd, maar nu de meeste
mannen de 45-urigg arbeidsweek hebben ge
kregen schiet er wel'tijd over om de vrouw in
de huishouding te helpen en van zijne ontwik
keling, opgedaan buitenshuis, zijne vrouw en
kinderen daarvah mededeeling te doen, zoo
dat de huisvrouw niet alleen aangewezenbe
hoeft te zijn op kopjes wasschen, stof afne
men en dergelijke zaken meer. Op deze wijze,
en dat moet ook, staan man en vrouw naast
elkander voor opvoeding hunner kinderen.
Ook in «Ie handen der onderwijzers zit een
groot stuk opvoeding voor de kinderen, maar
de karaktervorming berust bij de ouders.
Ten opzichte van Kinderverzorging en
-opvoeding valt werkelijk heel veel te doen.
Waar nu voor mannen cursussen bestaan tot
ontwikkeling, zoo kunnen dergelijke cursus
sen voor vrouwen en meisjes, verband hou
dend met het toekomstig huwelijksleven, in
stand geroepen worden, welke reeds niet al
leen in het buitenland maar ook in Amster
dam, den Haag en Rotterdam bestaan.
Nadat nog eene uitvoerige uiteenzetting
werd gegeven van het doel, dat de Vereeniging
van Huisvrouwen in allerlei opzicht beoogt,
besloot spr. hare, met aandacht gevolgde rede
en met eene opwekking om te traobten ver-»
schillende cursussen tot stand te brengen en
tevens lid der vereniging te worden.
Hierna werd een oogenblik pauze gehouden
en gelegenheid gegeven tot het stellen van
vragen.
Na de pauze werd op versohillende punten
nog van gedachten gewisseld, waarna de pre
sidente, onder dankbetuiging aan spreekster
voor hare leerrijke rede en tot de aanwezigen
voor de belangstelling, de vergadering sloot.
Commissie voor Kunstavonden.
Zooals reeds geannonceerd, geeft de direc
tie fan Casino een voorstelling door de N.V.
Tooneelvereeniging (ddr. Hesm. Heyermans)
op Woensdag 24 dezer, welk gezelschap het
algemeen bekende „Ghetto" zal opvoeren.
De Commissie voor Kunstavonden is er
in geslaagd voor hare abomne's van de Casino
directie reductie op de toegangsprijs te ver
krijgen, zoodat uitsluitend voor abonne's van
deze Kunstavonden.de toegangsprijs is vast
gesteld op 1.50, terwijl niet-abonne's 2.
zullen .moeten betalen.
Uit eene advertentie in dit nummer blykt,
dat de afd. Toonkunst a.s'. Maandag 22 dezer
een concert zal geven, waarop een drietal
solisteö, t.w. de dames Nel Wagenaar (piano),
Han Ribbins (zang) en de heer Guillaume Hesse
(violoncel) medewerking zullen verleenen.
Omtrent het spel van den cellist Hesse meldt
de Nieuwe Rott. Crt., dat het voornaam en
levenskrachtig ishet Handelsblad spreekt van
zijn warmte van toon en kwaliteiten van sen
timent en expressie j het Nieuws van den Dag
wijst op zjjn schitterende interpretatie en zijn
technische bekwaamheden.
Mejuffrouw Ribbins heeft ook een goede
pers. Dit moge blijken uit de volgende pers
uittreksels
Een mezzo-sopraan, die over een mooi sonoor
stemgeluid beschikt, dat vooral in de hooge
registers zeer buigzaam is en in alle registers
een fluweelig, mollig timbre heeft. Dord. Crt.
Mej. Ribbins begaafd met een omvangrijk,
zeer mooi geluid- en boeiende voordrachts
kunst hoe uiterst gevoelig was de
zang. Schied. Crt.
Een en ander doet zien, dat het concert van
a.s. Maandag inderdaad een avond van kunst
genot voorspelt.
In het Ingezonden stuk van den heer J.
D. Bryan, ln ons vorig nummer opgenomen,
is tot ons leedwezen een zinstorende druk
fout blijven staan, die wij ons haasten te
herstellen. Er staat n.L: „Waar vele burger-
verplegers al zeer geruimen tijd.... in dienst
zijndaar komt het hem (n.L ondergetee-
kende) niet ongewenscht voor dat deze ver
plegers na het verkrijgen van heit diploma
Witte Kruis nog 2 jaar verhonden moeten
blijven". Dit is juist het tegendeel van wat
de heer Bryan bedoelde te zeggen, n.1. dat
het hein niet gewensohi-t voorkwam.
De commissaris van politie te Leiden
geeft belanghebbenden in overweging bij
hem inlichtingen in te winnen alvorens
handelsrelatiën aan te gaan met Willem
van Rooijen te Leiden, zich noemende Hof
dijk of bewerende op diens naam zaken te
mogen doen. Gewoonlijk beweegt hij zich
op het gebied van fourage-voeder en zuivel-
artikelen..
De gem'eenteraad vergadert Dinsdag 23
November a.a des avonds te 8 uur. Voor
gesteld wordt o.at aan den Raad: te beslui
ten tot aanstelling van een controleur ten
kantore van den dienst der Arbeidsbemid
deling en Werkloosheidsverzekering, tot
het uitvoeren van enkele werken, ten be
hoeve van de beplanting van den berm, ge
legen tusschen den Parallelweg en den
Spoordijk, tot het afwijzend beschikken op
een verzoek van de afdeeling Helder der
Ned.. Ver. tot bescherming van dieren, be
treffende de wijze, waarop slachtdieren mo
gen worden geslacht, tot afwijzende be
schikking op een verzoek van de afd. Hel
der van den R.-K. Vrouwenbond om een
jaarlijksch subsidie van f1000.—tot toe
kenning van een subsidie tot een maximaal
bedrag van f1500.voor de Oomité's van
de Marine-ooncerten, tot aanstelling van
een assistente bij het laboratorium van het
Gein. Ziekenhuis, tot het verleenen van een
crediet voor Malariabestrijding, tot intrek
king van de verordening op den bakkers-
naohtarbeid, tot het bouwen van een dienst
gebouw en het uitbreiden van de Alg. Be
graafplaats, tot wijziging van de salaris-
verordening 1920 ffiet betrekking tot het
genot van vrije woning van ambtenaren en
werklieden.
Voorts eenige voorstellen Inzake koop en
verkoop en eenige minder belangrijke
zaken, benevens, een voorstel tot hot ver
leenen van voorschotten en hijdragon aan
de Vereeniging voor Volkshuisvesting
„Helder" voor woningbouw.
B. en W. stellen aan den Raad voor de
Burgeravondschool electrisoh te doen aan
sluiten.
Voorgesteld wordt met den eigenaar W.
Hendrikse een ruiling van grond aan te gaan
teneinde de doortrekking van de Breestraat
mogelijk te kunnen maken.
B. en W. stellen voor aan de bodes van de
beide gebouwen van het Raadhuis van 1 Jan.
1920 af een verhoogde vergoeding van 100
te verleenen voor het schoonhouden der ge
bouwen.
B. en V stellen aam den Raad voor
Hare Majesteit de Koningin te verzoeken ue
6611 Wwtal onderwijzers,
belast met het geven van onderwijs in de
gelsche taal, en één onderwijzer, belast
het geven van onderwijs in de wiskunde,
den verbonden aan de M.UX.O.-sohool 1
aen Kanaalweg, welk onderwijs buiten
gewone schooluren om wordt gegeven, te
palen op 100.— per wekelliksch lesuur.
aan
de
En-
met
bei-
aan
de
be-
BLNNENLAND.
Dat de regeering thans tot de samensmel
ting van de beide defensie-departementen
overgaat, steunt op de volgende motieven:
L De noodig geworden reorganisatie van
leger en vloot, welke eenhoofdige leiding bij
de voorbereiding en doorvoering noodig
maakt
II. De thans zoo bijzonder op den voor
grond gebrachte ei§ch naar bezuiniging op
defensie-uitgaven, welke, zooals hdervoren is
uiteengezet, door eenheid van bestuur kan
worden bevorderd.
TTT De instelling van den Volkenbond.
Waar deze besluiten zal memen, welke van
invloed zullen zijn zoowel op het gebied on
zer nationale als dat der internationale de
fensie, kan bij de toepassing eenheid in toe
stuur van groot voordeel zijn.
IV. De omstandigheid, dat er door de waar
neming ad interim van 'het bestuur van het
departement van marine door den minister
van oorlog behoorlijk gelegenheid is geweest
de samensmelting der beide departementen
te overzien.
Eerst wanneer leger en vloot zijn gereor
ganiseerd, -kunnen op het gebied van de or
ganisatie van het nieuwe departement defini
tieve beslissingen worden genomen; voor-
loopig moet alles, wat er is, worden samen
gevoegd; de praotijk zal leeren wat kan wor
den gemist.
De samensmelting zal slechts langzamer
hand, rekening houdende met de ervaring,
kunnen worden voltrokken. De verwachte
inkrimping van het personeel zal hiermede
verband houden.
Het is uiteraard niet met juistheid te be
palen, wanneer deze wet in werking zal kun
nen treden, waarom de vaststelling van het
tijdstip van die inwerkingtreding nader is
voorbehouden.
Een princlpleele uitspraak ln zake de
45-nrige werkweek.
Men schrijft uit Gouda aan de TeL:
In den aanvang van dit jaar werd een
collectieve arbeidsovereenkomst gesloten
in de Goudsche aardewerk-industrie. In dit
oontract werd een werktijd vastgesteld van
60 uren per week.
De invoering van de wettelijke 45-urige
werkweek bracht den fabrikanten in groote
moeilijkheden. Zij vreesden voor hunne in
dustrie de scherpe concurrentie met bet
buitenland niet te kunnen volhouden en,
waar levering beneden kostprijs niet blij
vend kan geschieden hun bedrijven te
moeten sluiten.
Zij verzochten daarom aan den minister
van Arbeid vijftig uren per week te mogen
doen werken. Een beslissing liet op zich
wachten.
De arbeiders waren van meening, dat zij
in 45 uur evenveel moesten verdienen als
tot nu toe in 60 uur en eisohten dus een
evenredige verhooging van het uurloon,
terwijl zij de vijf uren boven 45 wilden be
schouwd zien als overuren, die betaald
moeten worden met 25 pCt. boven het reeds
verhoogde uurloon.
Waar geen overeenstemming was te ver
krijgen legden partijen het geschil voor
aan de geschillen-commissie, ingesteld bij
het oollectief contract, onder voorzitter
schap van mr. dr. J. J. Boasson.
Deze besliste, dat in den werktijd door
den minister voorgeschreven, de arbeiders
hetzelfde loon zullen moeten verdienen als
tot nu toe ln 60 uren. Wordt dus afwijzend
beschikt op het Verzoek der fabrikanten en
de 45-urige werweek ingevoerd, dan zullen
de uur- en stukloonen met 11 pOt. moeten
verhoogd worden. Willigt de minister het
verzoek ln en wordteen 60-urige werk
week toegestaan, dan blijven de loonen ge
lijk.
Deze beslissing heeft vanzelfsprekend
een veel verdere strekking dan de Goud
sche industrie. Feitelijk zal zij gelden voor
alle bedrijven, die thans zwaarder dan ooit
te kampen hebben met de concurrentie uit
het buitenland en die niet zullen nalaten
op gelijke gronden als de Goudsche aarde-
werk-industria. te verzoeken 6Q uur P°r
week te mogen doen werken.
In een Dinsdag te Amsterdam gehouden
'vergadering van werkgevers is ondersta aa
ide motie aangenomen:
De bestuursleden van Centraal Overleg,
van de Vereeniging van Nederlandscho
Werkgevers, van het Roomsch-Katholiek
Verbond van Werkgevers-Vafcvereenigingen
en van de Christelijke Vereeniging van
Werkgevers en groothandelaren in Neder
land, vereenigen zich in beginsel met het
plan om een behoorlijke ziekteverzekering
tot stand te brengen door samenwerking van
werkgevers en werknemers;
verklaren zich bereid onder voorwaarde
dat de uitvoering der verzekering onttrok
ken wordt aan ambtelijke bemoejirg en -ge
legd wordt in handen van belanghebben
den, te bevorderen, dat de volle kosten eener
ziekteverzekering, waarbij aan de zieke
werklieden een uitkeering van 80 pet. van
het loon wordt gewaarborgd, door de werk
gevers zullen worden gedragen;
spreken de wenschelijkheid, onverwijld
stappen te doen om tot verdere organisatie
