het Naburige Oosten en van het Hongers-
noodlonds voor China.
Hoever, die aan het hoofd staat van eenlge
dier commissies, deelde mee, dat het ver
voer van die reusachtige graanvoorraden
$10.000.000 zal kosten. Het zal waarschijn
lijk noodig zijn een afzonderlijke vloot van
stoomschepen te charteren voor dat trans
port.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Bevestiging Ds. K. H. Walllen.
Ds. K. H. Wallien, de nieuw 'beroepen pre
dikant bij de Herst. Ev. Luth. Gemeente,
alhier, hoopt zich Zondag a.s. des avonds
half zes aan zijn nieuwe gemeente te ver
binden, na des morgens bevestigd te zijn
door Ds. O. O. G. Visser, van Rotterdam.
Ned. Vereenlglng van Huisvrouwen.
Dinsdagavond hield de afdeeling Helder
van bovengenoemde vereeniging eene open
bare vergadering; in het Algemeen Militair
Tehuis, Spoorstraat, met als spreekster Mevr.
van Heerdt tot Eversberg, uit Bloemendaal,
over het onderwerpZedelyk-Maatschappelyke
Opvoeding.
De presidente, Mevrouw Dekker-Klik, opende
de vergadering met een woord van welkom
tot de aanwezigen, - in het bijzonder tot de
spreekster.
Mevrouw van Heerdt tot Eversberg hierna
het woord verkrijgende, meent, dat velen zich
de vraag gesteld zullen hebben, wat de ver
eeniging van huisvrouwen met dit onderwerp
te maken heeft, maar waarop dadelyk geant
woord kan worden, dat zulks nauw verband
houdt met de huishouding en zóówel moeder
als vader aangaat. Door eene beter georgani
seerde opvoeding van het kind dienen wy te
bevorderen, dat de geheele maatschappelijke
evolutie zich zooveel doenlijk zonder horten
en stooten kunnen voltrekken. In het buiten
land is reeds door de onderwijzers op dir
gebied veel gedaan en ook op vele scholen
ingevoerd.
Wat zien we de laatste jaren vooral Dat
er vele misstanden in de samenleving voor
komen. Er moet zijn meer maatschappelijk
inzicht en meer maatschappelijk plichtsgevoel.
Nu vragen wij ons af: moet de school ons
hierbij behulpzaam zijn Waarop bevestigend
geantwoord dient te worden.
Hoewel by ons onderwijs hiervoor geen
bepaalde organisatie bestaat, schrijft de wet
geving op het gebied van Lager Onderwijs
wel voor„Het aanleerfen van alle Christelijke
en maatschappelijke deugden". Veel is er door
het onderwijs gedaan, maar niet zoozeer tot
vorming van burgers in de toekomst. We
voelen, dat er eene groote verbetering in de
maatschappelijke samenleving komen moet,
er moet een groote schoonmaak in de Maat
schappij gehouden worden. Een goed mensch-
waardig bestaan moet verzekerd zyn, maar
dan is hierbij samenwerking noodig tusschen
alle politieke en godsdienstige partyen.
Het goede, brave burgerschap moet eene
algemeene basis zijn, dat op de scholen de
kinderen ingeprent moet worden. Zoowel als
van de koppensnellers in een of twee gene
raties brave menschen gemaakt zyn, kan zulks
ook in de maatschappij gebeuren door een
mooi, nieuw ideaal in te voeren. Ook de pers
kan in deze behulpzaam zyn.
In vele landen, tot zelfs in Japan toe, heeft
men gevoeld dat er meer voor de opvoeding
van het kind gedaan moest worden. Tal van
onderwerpen kunnen te berde gebracht worden,
welke als richtsnoer tot opvoeding zouden
kunnen dienen. Op het gehouden congres in
den Haag over de zedelijke opvoeding, welk
congres een groot succes is geweest, liepen
de meeningen over b.v. Vaderlandsliefde zeer
uiteen, maar het slot was, dat dit begrip de
kinderen op eenvoudige wyze bijgebracht kon
worden, waarmede allen zich konden vereeni
gen en waarbij zelfs de Communisten hierover
elkander de hand konden reiken. Zoo kan dat
ook ten opzichte van meer punten. Dit is
zedelyk-maatschappelyke opvoeding, met of
zonder godsdienst.
De vele soorten onderwerpen zyn in twee
schema's te vereenigen, b.v. voor kinderen
van 6—14 jaar en van 14—17 jaar. Wanneer
men neemt het woord „'zindelijkheid", dan kan
dit op verschillende wyzen duidelijk gemaakt
worden en zoo zijn er meer.
Waar de vrouwen nu niet alleen stemrecht,
maar ook stemplicht hebben, willen en moeten
wij ook meehelpen om nuttige burgers in de
maatschappij te krijgen. Spreekster behandelt
voorts de verschillende methodes, welke dö
kleinen bijgebracht moeten worden, over het
goed en het kwaadhetgeen niet in huis mag
gebeuren en ook buiten niet mag geschieden.
Voor de onderwyzers(essen), die er voor ge
voelen in deze de kinderen te onderwijzen,
zou als leiddraad kunnen dienen, bet boekje
dat door spr. is geschreven„Toekomstdroom
over zedelijke maatschappelijke opvoeding",
(uitg. J. W. Boissevain Co., Haarlem, f 1.15.)
en waarvan binnenkort' de derde editie zal
verschijnen.
Samenwerking tusschen ouders en onder
wijzers ten opzichte van de opvoeding kan
tot heel veel nut leiden.
Na de pauze werd gelegenheid gegeven van
gedachten te wisselen of vragen te stellen.
Een der aanwezige dames vraagt of er een
weg gevonden kan worden om het vele huis
werk dat de kinderen thans op de scholen
krygen te doen verminderen, daar zulks nog
hoe langer hoe erger wordt en er geen tijd
over om er een uurtje af te nemen voor ca
techisatie-onderwijs.
Spreekster antwoordt, vernomen te hebben,
dat er in deze wel stappen gedaan worden,
maar een besluit werd er nog niet genomen.
In Zwitserland b.v. wordt slechts 4 uur
per dag les gegeven, terwijl daar de onder-
wijs-methode veel eenvoudiger is.
Nog een der aanwezige dames vraagt of
het het niet gewenscht zou zjjn de kinderen
op de scholen onderwijs te geven in de ver
keersregelen, met het oog op den tegenwoor-
digen tjjd.
De presidente, dankte vervolgens spreek
ster voor haar met aandacht gevolgde rede
en hoopt, dat het beoogde onderwijs in de
toekomst vruchten moge afwerpen en dat
iedereen van her nut daarvan moge door
drongen worden.
A. G. O.
De A. G. O.-avond van Dinsdag j.L was
gewijd aan de herdenking van Ludwig van
Beethoven. Men kent ze, de A.G.O.-avonden.
Geen plaats is er meestal onbezet. En zoo
was 't ook dezen avond. Stampvol was de zaal
van Casino. En juist in verband met den
avond, die nu aangekondigd was: de herdem
king van den geboortedag van Beethoven,
was de 'groote 'belangstelling dubbel verblij
dend. En heit is begrijpelijk, dat de spreker
van dezen avond, dr. Ketner, zich daarover
verheugde.
In zijn inleiding merkte spr. op, dat hert
den 16en der vorige maand juist 160 jaar
geleden was dat Beethoven te Bonn werd-
geboren. Over heel de beschaafde wereld is
dit feit heidaoht en meestal op de beste wijze,
nJL door een deel van het werk van den groo
ten meester ten gehoore te brengen. Beet
hoven tooh is een van die grooten, die door
zjjn werk duizenden een .genot heeft ge
schonken en nog schenkt. Ook A. G. O. heeft
daarom gemeend een avond aan zijne her
denking te moeten wijden. De herdenking
zou, naar spr. ^pmerkte, tweeledig zijn, door
te spreken over zijn leven en persoon, en door
iets van het werk van Beethoven ten ge
hoore te brengen.
Spr. dankt bij voorbaat de heeren de
Hoogh, Pala en van Vessem voor hunne me
dewerking. Bij voorbaat, omdat het meer
voorkom^ dat door het bedanken aan het
edijde van uitvoering of voorstelling de stem
ming, die onder den invloed van het gehoor
de gevormd is, wordt verbroken.
Spr. gaat dan over tot een korte beschrij
ving van v. Beethoven's levensloop. Veel wat
spr. hieromtrent mededeelde, zal onze lezers
reeds bekend >zijn uit het artikel van de hand
van den heer Ketner in ons nummer van 17
December jjL
Enkele aanvullende bijzonderheden willen
wij hier vermelden. Zoo wees spr. o.a. op het
werk Jean Christophe van Romain Roland.
Romain Roland, die de menschen uit het
duffe en materialistische van hun tijd wilde
opheffen en door het beschrijven van
het leven van groote mannen wilde opwek
ken tot een grootere opvatting van het leven.
In Jean Christophe vinden we de jeugd van
van Beethoven beschreven, al is er verschil
in tijd en plaats. Doch de feiten zijn his
torisch.
In 1792 vertrok v. Beethoven naar Weenen,
het bolwerk van ancien regime, terwijl v.
Beethoven een, voor dien tijd, zeer modern
mensch was.
Verschillende bijzonderheden deelt spr. me
de over de bescherming, die v. B. daar van
verscheidene hooggepiaatsten genoot, de ri
valiteit van Haydn en v. Beethoven eerst
genoemde gaf v. Beethoven den bijnaam van
„de groote Mogol". Spr. wees op het vrij
heidsgevoel dat Beethoven bezielde, op zijn
gevoel van eigenwaarde, en gaf bijzonder
heden waarin deze eigenschappen naar voren
kwamen'. Ook zijn karakter moeilijk voor
zichzelf en voor anderen werd, met enkele
grepen uit zijn leven belicht. N
Groote teleurstellingen zijn v. Beethoven
niet gespaard gebleven. Zijn toenemende
doofheid was voor hem, die leefde in een we
reld van tonen en klanken, een bron van
groot en zwaar verdriet. Hoezeer dit hem
wel aangegrepen heeft, blijkt wel uit het be
roemde Heilgenstadter testament waaruit
spr. een fragment voorlas waarin v. Beet
hoven op aangrijpende wijze de wereld als
het ware smeekt hem niet verkeerd te be-
oordeelen. Dit schreef v. Beethoven na de
breuk die tusschen de ïtaliaansche gravin
Giulietta Guiccardina en hem ontstond, en hij
dn een uiterst sombere stemming verkeerde
en het plan met zich omdroeg om een einde
aan zijn leven te maken.
Beethoven kwam dit echter te boven, en
werkte met nieuwe kracht. Eenige jaren
daarna is hij in het geheim verloofd met The-
rese Brunsvik. Ook dit leidde evenwel niet
tot een huwelijk en men moet wel tot de con
clusie 'komen dat, hoêwel Beethoven meer
malen verliefd was en zeker ook in die liefde
beantwoord werd, toch geen dier vrouwen
den moed had met hem door het leven te
gaan.
Bij die tegenslagen kwam nog het leed uit
eigen familiekring, zooals in het 'hierboven
genoemde artikel reeds werd verhaald.
Het leven van Beethoven spiegelt zich af
in zijn werk. Zijn liefde voor de natuur
klinkt ons tegen uit zijn pastorale, het som
bere, neerslachtige dat zoo dikwijls uit zijn
werk tot ons komt, teekent zijn tegenslag en
strijd, scherper en sterker dan woorden het
kunnen doen. En zoo heeft ook menigmaal
het vroolijke, opgewekte slot a.h.w. een ver
tolking van den terugkeer van levensvreugde
Het meest bomt dit uit in de 9e symphonie,
het loflied op de vreugde (meestal beschouwd
als Beethoven's muzikale testament).
Het tweede gedeelte van den avond was
gewijd aan de uitvoering van eenige kleinere
werken van den grooten componist. Eerst
werden de romances f dur en g dur ten ge
hoore gebraoht. De eerste is aan de bezoekers
der marine-concerten wel bekend. Toch wil
het ons voorkomen, dat wij den heer Pala
meermalen in betere conditie hoorden. Wel
licht dat ook de pianobegeleiding hieraan
schuld had, waaraan wij echter direot willen
toevoegen, dat een gebrek van het instru
ment, het haperen van de d, een van de
groote oorzaken was. Vooral bij het derde
nummer, het trio in D dur was dit natuur
lijk bovenmate hinderlijk en voor den bege
leider bovendiep enerveerend.
Wij hebben in ons nummer van Donderdag
j.1. reeds uiteengezet door welke gedachten
de meester bij deze compositie werd 'bezield.
Ook hier het motief van strijd en overwin
nimg. Sterk en aangrijpend is het largo,
waarin voornamelijk de cello een geweldige
somberheid en droefgeestigheid moet ver
tolken. In het presto voelt men dat het leed
geleden is en de levensvreugde terugkeert.
O.L was de pianobegeleiding bij het laaitste
nummer nu en dan te overheersohend; wij
merkten boven evenwel reeds op dat een bij
zondere oorzaak zijn invloed liet gelden.
Er waren wel meer kleinigheden, o.a. bij de
oelpartij, die eveneens buiten de schuld
van den heer Vessem lagen, terwijl toch zijn
spel viel te roemen. Echter was het geheel
een bijzonder geslaagde avond, voor de be-
zoekèrs zoowel als voor Dr. Ketner en zijn
medewerkera Met aandacht werd de spre
ker gevolgd en ook tijdens de uitvoering der
muziek was het muisstil, zóodat A. G. O.
eveneens met bijzondere voldoening op dezen
avond kan terug zien.
Concert „Inter Nos".
Zooals reeds werd medegedeeld, Is voor
het concert, dat Maandag a.s. door het dubbel
mannenkwartet „Inter Nos", onder Jeiding
van den heer Leewens gegeven zal worden,
de medewerking verkregen van de beroemde
altzangeres Meta Reidel uit Amsterdam. Wij
laten hier eenige critieken volgen, die doen
zien welk een uitstekende zangeres deze so
liste ia
Zoo schrijft de „Limburger Koerier" van
23 Nov. 1919:
„Wat een 'genot te luisteren naar zoo'n
prachtig getimbreeird altgeluid, dat in den
geheelen omvang even klankrijk is en waar
bij nog komt eene onverbeterlijke dictie.
Deze zangeres heeft hare stem volkomen
in bare macht, waardoor ze in staat is met
warmte en bezieling voor te dragen, zonder
de minste overdrijving."
De „Dordrechtsdhe Courant" liet zich al
dus uit:
„M. R. beschikt over een groot, soepel,
buigzaam, rijk getimbreerd orgaan, dat over
al in het borstreglster immer nobel aandoet.
De intonatie van M. R. is absoluut zeker,
haai; voordracht Immer suggestief en tooh
sober. Wat een juweeltje van uitbeeldings
vermogen werd b.v. dat altijd weer pakkende
„Nocturne" van Cesar Franck."-
„Prov. Gron. Courant":
„Van alles wat zij gezongen heeft, zal mij
één ding onvergetelijk blijven door de bui
tengewoon ontroerende voordrachten er van
en dat is „Br ward verachtet". Ik geloof niet,
dat ik het ooit zoo mooi van klank en zoo
prachtig van expressie heb gehoord."
Bet is dus wèl te apprecieeren, dat hot den
heer Leewens gelukt is deze zangeres hier
te doen optreden. Moge een groot bezoek be
wijzen, dat het Heldersche publiek daarvoor
dankbaar is!
Bouwmeester-huldiging.
Aan den oproep, in de „Held. Crt." van
Dinsdag geplaatst, om Woensdagavond in de
kleine zaal van „Casino" eene bespreking te
houden met het voorloopig Comité ter organi
seering van een huldebetooging aan Louis
Bouwmeester, by diens optreden op Woensdag
9 Febr. a.s. was door eenige heeren gevolg
gegeven. Naar uit de besprekingen bleek, is
de bedoeling Nederland's grooten tooneel-
kunstenaar te huldigen zoo mogelijk door de
aanbieding van een geldelijke bijdrage voor
het Bouwmeesterfonds. Ofschoon op een avond
als deze eene bloemenhulde niet achterwege
mag blijven, ligt het in den aardt der zaak
dat deze voor een artist als Bouwmeester
eerst in de tweede plaats moet komen.
Er moeten dus gelden voor bedoeld fonds
bijeengebracht worden teneinde den grooten
man een stoffelijke bijdrage te kunnen over
handigen. Door de aanwezige vereenigingen
en particulieren werden reeds bijdragen toege
zegd en het Comité doet nu een beroep op
allen die voor deze plannen iets voelen om
eene bijdrage te schenken. Vooral vereeni
gingen die zich op het gebied der kunst
bewegen, worden dringend uitgenoodigd zich
niet onbetuigd te laten. Zij kunnen hun
bijdrage zenden aan den penningmeester, den
heer M. H. Klerk, Kanaalweg 81/82 of aan
het Bureau der Heldersche Courant; of eene
toezegging doen, in welk geval de beschikbaar
gestelde bijdragen zullen worden afgehaald.
Bouwmeester treedt op in het bekende
blijspel „Vriend Fritz". De bedoeling is hem
met muziek af te halen van hötel „Bellevue",
terwijl de eigenlijke huldiging aan het einde
van de voorstelling zal plaatsvinden.
Indien er dus vereenigingen of kunstlief
hebbers zijn, die eene bijdrage willen geven
voor dit doel, worden zij verzocht dit zoo
spoedig mogelijk op te geven. Het Comité
rekent in dezen vooral op de leden van
plaatselijke tooneelvereenigingen, van de kunst
avonden e. d. Laten die nu toonen dat zij
voor een man als Bouwmeester, die een
menschenleeftijd duizenden en tienduizenden
met zijn kunst verkwikt en ontroerd heeft,
eene gave overhebben, die hem in staat zal
stellen onbezorgd te leven en aan zijn nog
jeugdig dochtertje eene toekomst te ver
zekeren
Het Comité bestaat thans uit de heeren:
Jos. M. C. Haak, voorzitter, J. Brouwer,
secretaris, M. H. Klerk, penningmeesterP.
C. de Boer, J. Esselman, A. L. Hazebroek,
M. M. Polak en J. F. Schellinger, leden.
De Burgemeester, de heer W. Houwing,
heeft zich bereid verklaard het eere-voorzit-
terschap op zich te neimen.
Arrondissements-Rechtbank te Alkmaar.
Zitting van 25 Januari 1921.
Uitspraken:
Corn. V., Helder. Benaderingen op een
anders erf. 1 boete of 1 dag.
E. S., lïuisvr. J. O. S., Helder. Heling, 80
boete of 30 dagen.
B. B., Helder. Heling. Als voren.
J. K., Helder. Heling en diefstal. Als voren.
C. K., Helder. Diefstal, 20 boete of 20 dag.
A. H., Helder. Diefstal, 26 boete of 26 dag.
W. K, Helder. Diefstal. Als voren.
B. W. S., wed. B. W., Helder. Schuldheling.
Als voren.
A. H. N., Helder, minderj. Diefstal. Terug
geving aan zijn voogd zonder toepassing
van straf.
A. de R., Helder. Diefstal. 1 -maand tucht
school.
BINNENLAND.
Alg.Indcx-
Voeding»-
cijfer
middelcn
(49
(31 art.)
19*0
1901—10
100
100
Jan.
1911
116
117
Febr.
1912
120
120
Maart
1913
114
112
April
1914
121
122
Mei
1915
170
171
Juni
1916
266
263
Juli
1917
840
318
Aug.
191»
454
888
Sept
1919
849
883
Oct.
1920
825
290
Nov.
Deo.
Prov. Staten Noord-Holland.
Door het overlijden' vian den, heer Nagt-
zaam (S.D.A.P.) is een vacature ontstaan in
de Staten van Noord-Holland. Opvolger is de
heer M. A. Reinalda te Haarlem.
Het nieuwe spoorboekje.
Met het- oog op de vele wijzigingen, die
sedert 26 Ootober 1920 in de bestaande win-
terdienstregeling moesten worden aange
bracht, is een nieuwe tot 15 Januari 1921
bijgewerkte uitgave verschenen, die vanaf
heden overal tegen den gewonen prijs ver
krijgbaar is. Om 'teleurstellingen te voorko
men, raden wij de reizigers aan zich deze
geringe uitgave van 30 cents te getroosten.
De toeslag der typografen.
Naar aanleiding van de uitspraak der loon-
kommissiè in de typografie, werd door de
firma v. d. Garde Oo. te Zaltbommel aan
een achttal gezellen, waaronder'2 gehuwden,
met eenige kinderen, ontslag aangezegd.
Indexcijfers van groothandelsprijzen.
De dal in# zot zich voort.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek,
dat thans de index-cijfers voor de maand.De
cember 1920 en het Jaar 1920 heeft vastge
steld, deelt mede, dat de dalende richtuig,
welke de algemeene prijsbeweging eenoge
maanden geleden is ingeslagen, zich voort
gezet heeft
Alg. Voedinga-
Indcx middelen
cijfer.
834 296
829 286
339 293
839 301
843 807
830 297
297 283
266 259
Het algemeene indexcijfer, hetwelk van
100 iin 1901—1910 geleidelijk opliep tot 121
in 1914 en daarna met sprongen omhoog gong
tot 340 in 1917, bereikte in 1918 zijn hoogte
punt in het cijfer 454, en vervolgens weer
terug te .vallen op 349 in 1919 en 235 in 1920.
Laatstgenoemd jaar geeft een cijfer te zien,
dat zelfs lager is dan in 1917. Dezelfde op
merkingen gelden ten aanzien van het index
cijfer der voedingsmiddelen e.d.; echter was
de stijging niet zoo sterk als die van het
algemeene indexcijfer. Gingen in de eerste
zeven maanden van 1920 beide indexcijfers
zij het dan ook met schommelingen nog
«enigszins omhoog. Sedert Augustus daalden
zij voortdurend; in December 192Ö waren zy
ongeveer gelijk aan de middencijfers van het
jaar 1916. Hieruit volgt dus, dat een belang
rijke prijsdaling is ingetreden. Zij omvat het
meerendeel van de artikelen, waaruit de in
dexcijfers zijn samengesteld.
De loonen in de typografie.
In een deze week gehouden vergadering
van het Federatie-district 's-Gravenhage en
omstreken der Boekdrukkerijenbonden is
een motie aangenomen van den volgenden
inhoud.
De vergadering, enz., kennis genomen heb
bende van de uitspraak van de looncom-
missie in het typografisch bedrijf; over
wegende, dat, naar hare meening, deze uit
spraak in strijd is met de strekking van de
collectieve arbeidsovereenkomst, die aan de
looncommissie slechts het recht toekent, de
loonen te wijzigen, dooh niet het recht geeft,
te beslissen over giften of uitkeeringen in
eens; gezien den dngunstigen toestand van
het bedrijf, besluit deze uitspraak slechts
onder ernstig protest te aanvaarden.
D e 1 f z ij 1. Op twee scheepswerven alhier
zijn wegens slapte in het bedrijf de werk
lieden ontslagen. Gisteren hebben zij met
andere werklieden gedemonstreerd en het
gemeentebestuur voorschotten voor de werk-
loozenkas verzocht.
Gemengd luchtvaartnleuws.
Het volgens het vredesverdrag aan Italië
uitgeleverde luchtschip „L. Z. .120", dat ge
demonteerd wondt, omdat de nieuwe eige
naars er niet mee overweg kunnen, is een
ballon van 55.000 kub. meter inhoud, 195 M.
lengte, 28.5 M. hoogte en 24 M. diameter.
De nuttige last is 32 ton. Het luchtschip is
uitgerust met 6 Maybach-motoren en haait
110 K.M. per uur. Deze „L. Z. 120", die thans
„Ansonia" heet,- maakte o. m. 3 raids naar
Londen en 4 naar Parijs.
Bij den Amerikaanschen vliegdienst is
een eigenaardige proef met valschermen ge
nomen. Twee vliegers, elk uitgerust met eèn
rugzak-parachute van het niet veranderde
type, gingen op het hovendraagvlak van 'n
tweedekker liggen, plat Voorover. Op 1000
meter hoogte trokken de vliegers de soheur-
baan van hun parachutezak los, de walscher
men woeien oogenblikkelijk open, en trok
ken de beide mannen van het vliegtuig weg.
Vliegtuig gevallen.
Te Garmisch Partenkirohen is een Rum-
pler-vliegtuiig tusschen de toeschouwers te
land 'gekomen. Twee menschen werden ge
dood en 3 kinderen zwaar gewetnd.
Een noodlanding.
Te SdheUiaigwoude heeft Dinsdag een mil
itair vlegtuig, op weg naar Soesterberg, wel-
liohit wegens gebrek aan benzine noodlanding
gedaain. Het toestel kwam op den kop terecht
en sloeg om. De inzittende twee officieren
bleven ongedeerd.
Het vergaan van de schoener Clara.
Een nader bericht van den Deenschen
draadloozen dienst meldt nog: De schoener
lis Zondagoohtend om halfzes bij hooge zee
op de Bolsakklippeni geslagen. De redding
boot werd uitgezet, dooh onmiddellijk tegen
de wanden van het sohip verpletterd. De be
manning slaagde er daarop in, de jol uit te
brengen, maar deze werd, met twee mam,
Duisterwinkel en v. d. Ploeg, weggeslagen.
Toen 's middags om halftwee de Deensohe
postboot Niels Holst in de buurt van het
wrak kwam zagen de opvarenden, dat de adhit
overgebleven leden der bemanning van de
Gl'ara zich aan de top van den mast vast
klemden. De pogingen tot redding waren zeer
moeilijk, maar ten slotte gelukte ze tooh en
werden de acht schipbreukelingen aan boord
van de Niels Holst gebracht en bij aankomst
te Aarhus door de Nederlandschen consul
'ontvangen. Kapitein Ellens was de laatste
die het schip verliet.
De twee vermiste schepelingen zijn ook
gered.
Maandagnacht om halftwee klopten twee
mannen aan een boerderij bij Kallundborg
(op de kust van Seiland). Het bleken de ver
miste matrozen Duisterwinkel en v. d. Ploeg
te zijn, die twintig uur op zee hadden rond
gezwalkt voor zij de kust bereikten. Zij zijn
van Kallundborg naar Aarhus overgebracht.
Bij onderzoek is gebleken, dat de schoe
ner vermoedelijk verloren is.
Een groote mijn.
Zaterdagnacht is te Bergen aan Zee, na
bij strandpaal 34, een Engelsche mijn van
bijzondere grootte aangespoeld, waaruit bij
het demonteer en door de militairen niet min
der dan 22 bussen sohietkatoen en 100 pond
kruit te voorsohijn kwamen.
Brandstichting?
Dezer dagen is gemeld, dat in verbandl
met een brand, welke heeft plaats gehad iQl
een perceel aan het Noordeinde in Den Haag.l
waarin een filmzaak gevestigd is geweest,!
een paar personen zijn aangehouden. Om-I
trent deze aanhouding kan thans nog hetl
volgende worden gemeld: I
Bedoelde brand had plaats in Augustus
1919. De filmzaak was het eigendom vanl
twee firmanten, de heeren-8. en W. Deee
heeren konden niet goed met elkaar over
weg en uit de woorden, gesproken in een
twistgesprek tusschen 8. en W., meende de
politie te kunnen afleiden, dat het met den
brand niet in den haak was geweest. Inmid
dels was er ruim een» jaar verstreken; eerst
in September j.1. kon het onderzoek aan
vangen. Door ijverige nasporingen is het
gelukt, in Duitschland de hand te leggen
op vijf films, ter waarde van 9000
ƒ10.000, welke fims in Augustus 1919 als
verbrand waren opgegeven en waarvoor een
brandassurantie-maatschappij schadevergoe
ding had uitgekeerd. Voor den uitvoer van
deze films naar Duitschland waren docu
menten noodig geweest, en deze uitvoerpa-
pieren moeten hebben geleid tot de opspo
ring van de films en de aanhouding van de
beide personen.
De beide aangehoudenen, de echtgenoote
van de firmant S. en de vroegere bedrijfs
leider De W., moeten bekend hebben, zich
aan opliohting ten nadeele van de assuran
tie-maatschappij te hebben schuldig gemaakt
Mevrouw S. zit nog in voorloopige hechte
nis. De W., die aanvankelijk ook was opge
sloten, als verdacht zich tevens aan brand
stichting te hebben sohuldig gemaakt, is
uit de voorloopige hechtenis ontslagen.
GEMENGD NIEUWS.
Moord of zelfmoord.
Dinsdagmiddag vond men op een zijweg
van het Goudsche Rijpad in de gemeente
Alphen aan den Rijn het lijk van den onge
veer 25-jarigen Rijksveearts P. van den Berg,
wonende te Waddinxveen. Het hoofd van
den overledene was doorboord met een kogel.
De revolver, waarmede de daad waarschijn
lijk is geschied, lag in de onmiddellijke na
bijheid van het lijk, terwijl de vingers Krom
stonden, precies in den vorm van de kolf
van den revolver. Of men hier echter met
zelfmoord te doen heeft, wordt betwijfeld,
De politie van Alphen a. d. Rijn heeft de
plaats, waar de moord plaats vond, nauwkeu
rig onderzocht, echter zonder resultaat. En
kele personen hadden den veearts wel in den
omtrek zien fietsen. Het rijwiel vond men
netjes tegen een boom geplaatst Ook was
er maar één fietsbandenspoor op het wegje
en wel 't spoor van het rijwiel van den
veearts.
Op het lijk vond men enkele brieven,
allen ongeteekend. Nadere bijzonderheden
ontbreken nog.
Een nieuwe aardappelziekte?
Blijkens een mededeeüing van den1 heer
C. Fremouw, controleur bij den Phytepatho-
logischen dienst te Naaldwijk, heeft zich bij
het poofcgoed der vroege aardappelen een tot
nu toe ongekende ziekte voorgedaan, die zich
ernstig laat aanzien. Deze ziékte is het eerst
geconstateerd in^De Streek" (N.-H.) De vol
gende verschijnselen' werden waargenomai:
Rondom de oogen ontstaan ronde bruine
vlekken die hard aanvoelen; de oogen zijn
dood. Pootaardappelen met dergelijke vlek-'
ken, die voor de voortplanting gebruikt wor
den, zullen dus geen spruiten opleveren1 of,
indien er nog een oog geopend mocht zijn
gebleven, toch zeer weinig. Voor telers is
het derhalve van belang dat ze hun partijen
pootgoed grondig inspecteeiren, teneinde na
te gaan of de ziekte zich ook onder hunnen
voorraad voordoet.
Men doet goed om, wanneer men vlekken
op de knollen vindt, daarvan »>»n den Fhy-
top. Dienst bericht te zendén.
Nog meer „obligatie-leenlngen".
De Botterdamsohe Handels- en Landbouw-
'bank heeft school gemaakt en de onaange
name ondervindingen, welke deze Instelling
met de politie heeft opgedaan, heeft blijkbaar
niet afschrikkend gewerkt, althans enkele
maanden is hier opgericht de Vennootschap
„Nederland", Handelsbank voor Nederland
en Koloniën.
Deze „Handelsbank" jwas, in «enigszins
bescheidener vorm, een copde van de Rot-
terdamsche onderneming. Zij gaf uit een 8
premie-obligatie-leening, groot 650,000 in
100.000 stukjes van 6.60, aflosbaar in tien
jaren. In November waren al eenige duizen
den van deze papiertjes verkocht
De premiön zouden eerder uitloten en glfr
teren zou de eerste trekking, onder overstaan
van een notaris, plaats hebben, in Bellevue.
Dö politie heeft dezö trekking onmogelijk g6-
maakt. Nadat 16 nummers waren uitgeHjoot,
nam een inspecteur de trommels in beslag.
De uitloting 'geschiedde op normale wijze.
In een groote bus zaten de nummers, in een
kleine de premiën. Als hoofdprijs was aan
gekondigd een woning of 20.000 ter keuze van
den winner plus 5000 in contanten. Voorts
waren er een premie van 16.000 en een aan-
x7T'Mednere bedragen, aldalende tot 6.
Nadat de trommels in beslag waren geno
men heeft de. politie nog even de trekking
voortgezet om te zien, of de aangekondigde
premiën inderdaad in die 'bus zaten. Dit
bleek het_ geval te zijn.
De politie meende in den1 opzet van deze
obligatie-leenin'g een verkapte loterij te moe
ten zien en heeft tegen de vier ondernemers
proces-verbaal opgemaakt terzake van over
treding der loterij-wet.
Uit het verdere onderzoek is gebleken, dat
de vier ondernemers absoluut niet kapitaal
krachtig 2ijn. Twee van hen exploiteeren
een chemisch fabriekje in het voormaliga
Watergraafsmeer. Dit fabriekje staat zeer
sleoht en het doel van de obligatie-uitgift»
was nu het er weer boven op te helpen.
De „Handelsbank" hield kantoor in het
perceel Keizersgracht 612, waar zij enkele
kleine kamers in gébruik had. Ook daar zijn i
alle bescheiden, op de onderneming betrek'
king 'hebbende m beslag genomen
De exploitatie van de zaak schijnt niet al
!fo«TX£i!eJ1J^g^eest- De beeren reisden
veel steeds tweede klasse, met doel obligatiën
'kantoorbediende had een
salaris van 42° per maand.
nou'vkSÏÏÏI TT 111 d6n lk>op van dit Jaar
niog vier maal te laten trekken.