HELDEHSCHE C01RANT
VRAAGT UÜTËVERANCIER:
Tweede Blad.
VAN ZATERDAG 5 FEBRUARI 1921.
MP—i
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te 's-GravenMge slaagde gisteren voor
2e stuurman proote stoomvaart die heer D.
Grimmen, leerling der Zeevaartschool, alhier.
Te 'e-Gravemhage slaagde voor het
▼oorloopig Machinisten-diploma de heer P
Vos, alhier.
I
Ds broodprijs.
Naar wij vernemen, zal de broodprijs hier
ter plaatse, met ingajig van Woensdag as.,
weder met 2 cent worden verlaagd.
Bouwmeester-Huldiging.
Woensdagavond te 7 uur stal Louis Bouw
meester ,per auto afgehaald worden van Ho
tel Bellevue. Heit Stedelijk Muziekkorps zal
heim op dien tocht begeleiden, waarbij fakkels
den stoet zullen verlichten. In Casino aange
komen, wordt Bouwmeester door den burge
meester, den heer Houwin1"1 toegesproken.
'De huldiging zal op verzoek van den heer
Bouwmeester zeiven, aan het einde der voor
steling plaatsvinden. Na aflooo wordt den
artisten en oommisie door den eigenaar van
hotel Bellevue, den heer Schouten, een sou
per aangeboden.
De Dietsche Trekvogel.
Wat is en wat wil de „Dietsche trekvogel"?
Men luistere: De Vereeniging want het is
die „Landsbond der Dietsche Trekvogels"
waarover wij spreken stelt zich ten doel
te bevorderen herleving der eigen volksaar
dige Nederlandsche ontwikkeling; aan te
kweeken liefde voor eigen volksaard en eigen
bodem; hare leden in te prenten gevoel voor
eer en deugd, voor plicht en orde; En zij
tracht dat doel te 'bereiken langs wettigen weg
en wel door: het bevorderen der herleving
van waardevolle oude volksgebruiken, zeden
en volkskunst; van zanp, Bed en spel, in open
lucht en vrije natuur; in 't bijzonder door
eene herheving van het oude volksspeel
tuig: de dubbel ekorige luit; verder door het
houden van gemeenschappelijke wandeltoch-
ten, feestelijke bijeenkomsten en wedstrijden;
het uitgeven van een schrift, het oprich
ten van plaatselijk© heemhuizen met leeska
mer, jeupdboekeril, vergaderzaal voor lezin
gen met lichtbeelden, enz. het oprichten van
plaatseliike onderafdeelingen voor liohame-
lüike oefening en ontwikkeling (turnen,
roeien, zeilen, enz.)
„De beweging Is ontstaan in een tijd van
felle hartstochtelijke tegenstelling en ver
scheuring in ons volk met het doel de schijn
baar ondempbare klove van klassenhaat en
klassenstrijd te overbruggen door middel
van dat eene wat men als gemeenschapsge
voel van een volk kan aanzien de volks
kunst". Aldus het prospectus, waaruit wij
een en ander ontleenen. De Dietsche trek
vogel wil aan land- en volksgenooten toe
roepen: Laat ons een nieuw leven beginnen,
•en natuurlijk leven I Laat ons medeleven
met de natuur, de goddelijke schepping, ten
einde naar lichaam en ziel weer gezond te
kunnen worden. Wij kennen ons zelf niet
meer. Het gaat hier niet wij citeeren nog
steeds om een ziellooze herleving van
doode vormen, maar om de innerlijke bezie
ling, de bevruchting. De beweging roept
allen op, die van dietschen bloede en tonge
zijn, onverschillig van welke staatkundige
of geestelijke richting, van welken rang of
stand. Hij gaat een eigen weg, door niemand
vóór hem betreden, en werkt met eigen mid
delen. Zoo wil hij ons volk ook weder leeren
zingen en heeft als begeleiding het oude
Hollandsche speeltuig de luit gekozen. Een
epeelliedengilde van de Dietsche trekvogels
trekt daarmede door het land.
O, de trekvogels hebben nog meer pijlen
op hun boog; zij willen ons dagelijksch leven
vullen met schoonheid door haar heem-,
bouw en landsfeesten, volksspelen, volks- en
kinderliederen, door wedstrijden, wandel
tochten en verderen geestelijken arbeid tot
bevordering van dietsch volksleven.
De jonge vereeniging staat onder leiding
ven Prof. Dr. H. Wirth te Baarn, die en
nu komen we tot de quintessens van ons be
toog den 14den Februari a.s. alhier met
zijn „speelliedengilde" zal optreden in de bo
venzaal van het MiL Tehuis ean den Kanaal-
weg. Mevrouw Margarete Wirth- Scbmitt zal
alsdan een aantal liederen zingen, welke zij
zelve begeleid op de luit. Haar echtgenoot
zal omtrent de beweging een en ander mede-
*0)061)011
Voorloopig kunnen wij met het boven
staande wel volstaan; wij kocmen later hier
wel nader op terug.
Familie-Bioscoop Binnenhaven.
De exploitatie dezer bioscoop is, zooals
©ene advertentie vermeldde, van heden at
in andere handen overgegaan. De heer Prent,
de vroegere directeur, is thans directeur ge
worden van een bioscoop-theater te Bergen
op Zoom; de eerste weken blijft hij echter
nog hier werkzaam om de nieuwe directie
wiat te assisteeren met zijne ondervinding.
Gisterenavond werd het zesbedrijvig ro
manwerk vertoond. „Prims Koekoek naar
een roman van Qtto Jullus Biesbarun. Een
varieerend programma vulde den avond, en
een zeer goed strijkje luisterde een en an
der op.
Esperanto.
behoort algemeene ontwikkeling, wa3^
1. T. Kapteyn, Voorzitter van de Heldersche
Eeneramisten-Voreeniging „Nova Sento utt-
genoodigd eene lezing 'te houden over
esperanto. In een bijgebouw van het kvangt-
lisatiegebouw in de Palmstraat waren da
toe een aantal genoodigden tezamen
men. Er lagen brochures, boeken, kaarten en
ander prop agenda-materiaal, die straks kon
den worden bezichtigd. Maar vooraf gaf
spr. e©n overzicht van het esperanto.
Misschien zijn er wel onder onze lezers
dit niet wéten wat esperanto ia. Hu* zij me
degedeeld dat het esperanto een wereld-hulp
taal is, die de vele vreemde talen en tongval
len moet vervangen. Het is samengesteld
door een Russisch oogarts, dr. Zamenhof,
die er in 1887 een brochure over publioeerde.
yplapuk, eveneens eien kunstmatige taal
van die dagen, kon zich niet staande houden
en is sindsdien verdwenen; het esperanto is
hoe langer hoe meer 'beoefend geworden. De
toekomst zal moeten leeren of het zich op
m Uj ®taande te houden; ongetwij
feld is de samenstelling eenvoudig en lo
gisch en alle grammaticale moeilijkheden zijn
verdwenen. Voor het esperanto behoeft men
maar een paar duizend stamwoorden te ken
nen en eenlge voor- en achtervoegsels, en
men heeft met .grammatica verder niets te
maken. Bjv. het stamwoord tag (dag) vormt
het zelfst. naamwoord door achtervoeging
van o: tago; het bijvoeglijk naamwoord met
a: taga; dagelijksch; het bijwoord (werkw. be
paling) met e: tage; dagelijks. Er is
maar één lidwoord la, geldig voor alle ge
slachten en naamvallen, en het verandert
nooit. De meervoudsuitgang is j: la tagoj, de
dagen; het aantal naamvallen is tot twee te
ruggebracht, enz. Voor- en achtervoegsels
kunnen verschillende handelingen uitdruk
ken zoodat men er ales mee kan samenstel
len, kortom de grammatica is terugegbracht
tot het allerprimltiefste en maakt het daar
door mogelijk dat ook minder ontwikkelden
de taal in weinig maanden kunnen leeren.
De meeste stamwoorden zijn uit de Romaan-
sche taalvormen genomen; niettemin is Za
menhof ook bij de Germaansche talen te gast
gegaan. Daardoor krijgt men grappige en
primitieve woord- of zinvormingen. Zoo is
bijvoorbeeld lingvo taal (romaansch;) belp
helpen (germaansch of angelsaksisch;) en Ze-
menhof voegt eenvoudig de beide begrippen
op germaansche wijze tezamen en maakt
van hulptaal help-lihgvo.
Voor landen met een uitgestrekt taal
gebied: Frankrijk, Duitschland, Enigeland,
Italië, enz., zal net esperanto uiteraard min
der noodig zijn. Daarentegen zullen volken
met moeilijk aan te leeren talen Tsjechen,
Slowaken, Ruthenen, Chineezen, e.d. er veel
nut van hebben.
Het aantal esperantisten breidt zich gelei
delijk uit; in 1888 werd de eerste groep ge
sticht, terwijl in 1912 (het laatste jaar waar
van men officieel© gegevens bezit) meer dan
2000 zulke groepen bestonden. Boeken zijn
er in het esperanto ook verschenen; in 1888
nog maar 29, in 1912 reeds 1500 vertalingen,
leer- en leesboeken. In 1888 bezaten de espe
rantisten 2 organen; in 1912 reeds 164. In
Engeland wordt het al op verschillende
avond- en technisch© scholen onderwezen als
verplicht leervak. Vooral de Ohineezen be
oefenen het druk; in 1914 wierden in het he-
melsche rijk 89000 leerboeken verkocht. Tel
de men in 1904 9 millioen esperantisten in
Europa, thans is dat aantal bijna 18 millioen.
Er bestaat in Nederland een aantel espe-
rantisten-vereenlgingen, die de studie 'be
oefenen. In bijna alle plaatsen hebben ze af-
deelingen.
De heer Kapteyn voerde eenig© bewijzen
aan voor het bestaansrecht der taal. In den
laatsten tijd heeft men den bijbel in het
esperanto vertaald en ook verschillende ka
tholieke gedenkboeken uitgegeven: bewijs
dat zJL de taal zich leent tot het zuiver weer
geven van' begrippen, omdat juist bij der
gelijke uitgaven het op allerlei finessen aan
komt.
De Heldersche esperantisten, onder leiding
van den heer Kapteyn, vormen nog maar
een klein groepje. Maar zij trachten nu door
het maken van reclame de aandacht te ves
tigen op deze wereld-hulptaal ,die inderdaad
ten volle in staat is eene levende te vervan
gen. Merkaardig zijn te dien opziohte de er
varingen in den afgeloopen zomer op het
esperantisten-congres in den Haag opge
daan. Elk jaar trouwens wordt zoo'n congres
gehouden, zooveel mogelijk in over de ge
heel© wereld verspreidde steden.
In het zaaltje waren verschillende espe-
ranto-uitgaven tentoongesteld. Mén vond er
eene bewerking van Bertha von Suttner's
vredesroman: Die Waffen nieder, vertalin
gen van novellen, reisbeschrijvingen, enz.
Ook lagen er espieranto-bladen, grammati
ca's, woordenboeken, etc. Zelfs esperanto-si-
garen waren er met een prijscourant in die
taal, en esperanto-grammofoonplaten.
De aanwezige leerllngetjes van den heer
Kapteyn demonstreerden de aangeleerde
kennis door het opschrijven van eenige zin
netjes en het vlot vertalen ervan. Het wa
ren leerlingen van een in October aange
vangen cursus; die dus in slechts 4 maan
den tijds zoover waren gekomen, dat zij
zonder moeite de taal konden begrijpen. Ook
werd er in het esperanto gezongen; want dr.
Zamenhof zou geen goed vader zijn geweest
indien hi1 zijn geestekind niet een liedje mee
gegeven had. „La Espero" (de Hoop) heet
het en het werd onder viool-begeleiding ge
zongen. Men hoopt nu maar op den groei
van de Heldersche poen zoodat in het na
jaar een demonstratie en lezing op gTooter
schaal kan plaatshebben.
Prov. Staten van Noord-Holland.
In de zitting van het Centraal Stembureau
van Noord-Holland is in de vacature-Diepen
horst, open gebleven door het bedanken van.
den heer Vermeulen, tot lid der Prov. Sta
ten van Noord-Holland gekozen verklaard
mr. A. Bruch, wethouder van onderwijs te
Haarlem.
Malariabestrijding.
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
hebben aangewezen om vanwege de provin
cie zitting te nemen in de commissie, belast
met de regeling der malariabestrijding in
Noord-Holland en het beheer der gelden, de
heeren A. W. Michels, lid van Gedeputeerde
Stoten en W. J. Kernkamp, lid der Provin
ciale Staten, te Edam. Vanwege het Rqk
hebben in de commissie zitting de heeren
dr. Aldershof, inspecteur van de volksge-
zondheid, en dr. Jenny Weijerman, lid van
den gezondheidsraad, en vanwege de afdee-
ling Noord-Holland der Vereeniging van
Nederlandsche Gemeenten de heeren A. A.
de Jongh, burgemeester van Hoorn, en jbr.
J. P. W. van Doorn, burgemeester van
Heemstede.
Partl ullere middenstandsbouw t*
Amsterdam.
Het weekblad „Hout", orgaan van den
Nederlandschen Houtbond, meldt omtrent de
te Amsterdam bestaande plannen voor den
particulieren middenstandebouw het vol
gende:
„Zoo zal men nu in Amsterdam binnen
kort het nog nooit geziene schouwspel be
leven, dat het gezamenlijke bouwerscorps de
stichting van een geheel nieuwe stadswijk
begint.
Een geheel nieuwe stadswijk volgene één
plan."
In verband met deze mededeellng van ge
noemd weekblad, verneemt het „Hbl." nader,
dat er ontwerpen bestaan, beoogende den
bouw van ruim tweeduizend middenstands
woningen, onder toezicht van één architect.
De onderhandelingen met het Rijk vlotten
evenwel niet erg, de gemeentelijke overheid,
alhoewel welwillend staande tegenover het
plan, kan niets beginnen, vóór de desbetref
fende regeerimgsbureaux het ontwerp heb
ben goedgekeurd. „Amstels Bouwvereeni-
ging" wacht nu reeds vrij geruimen tijd op
het „afkomen" der vereischte regeeringsbe-
slissingen.
De hoofden van scholen en de boycot
Het Hbl. verneemt, dat het referendum,
gehouden in de „Vereeniging van hoofden
van Scholen in Nederland" met 450 tegen
150 stemmen besloten heeft, dat de vereeni
ging niet verdér mee zal doen aan de sala-
risaotie, althans voor zoover daarhij als
punt van actie de boycot of het droogleggen
van een stad of provincie zou worden toe
gepast.
Bezuinigingcommissie.
Een wetsontwerp is ingediend .tot instelling
van een bezuinlgingsoommisaie waarvoor
f 22000aangevraagd wordt bij euppL be-
grooting. Het ontwerp ie ontstaan uit het
door de Kamer op 21 November 1919 aan
genomen motie waarin de regeering werd
uitgenoodigd doeltreffende maatregelen te
nemen waardoor meer zuinigheid verkregen
zal worden. De minister geeft toe dat de mo
gelijkheid bestaat dat niet steeds de meest
mogelijke zuinigheid wordt betra L l de
besteding der 'toegestane gelden; het" De-
staande toezicht is onvoldoende en de minis
ter is dan ook van meeninf dat eene oom
missie van leden der volksvertegenwoordi
ging naast de Rekenkamer voortreffelijke re
sultaten zou kunnen geven. De regeering
stelt daarom voor eenige ambtenaren te be
noemen (voorloopig een viertal) die zullen
onderzoeken oo welke wijze tot bezuiniging
kan worden gekomen. Verder zullen ten
spoedigste de noodige maatregelen worden
genomen voor de 'bewerking en- publicatie
van een statistiek der Rijksuitgaven. Ter
wijl tenslotte de Minister de Rekenkamer bij
de wet wil machtigen zoo noodig een afzon
derlijk verslag over baars inziens onnoodig
uitgegeven gelden aan de Kroon uit te bren
gen zonder te behoeven te wachten op het
jaarverslag.
De bezuinigingsinspectie, die ingesteld zal
worden bij aanneming van het daartoe
strekkend wetsontwerp, heeft kort samen
gevat, het volgende 'karakter:
Aanvankelijk worden vier ambtenaren be
noemd, die nagaan, op welke manieren de
uitgaven van d© departementen en daar on
dier ressorteerend© diensttakken kunnen
worden verminderd. Later zal dee inspectie
uitgebreid kunnen worden, zóódat zij haar
werkzaamheid over alle Staats-werkzaam-
ïeden ban uitstrekken. Opmerkingen en
dachten kunnen tot haar worden gericht,
Daarnaast wordt een statistiek van de Rijks
uitgaven in het leven geroepen, eq wel in
verband met d© begrootingen; dus'niet al-
'een ten opzichte van de rekeningen over
afgeloopen jaren. De begrootingen zullen
daarvoor in het vervolg anders ingericht
moeten worden. Ten slotte krijgt dé Alge
meen© Rekenkamer een nieuwe bevoegd
heid, n.1. om wanneer zij niet voldoende zui
nigheid in staatsdienst constateert, een af
zonderlijk verslag daarvan óp te maken, dat
zij vóór het indienen aan de Régeerlng uit
brengt, en dat met een aanteekendng van het
betrokken departement aan de Staten-Gene-
raal wordt overgelegd. Tsuschen bezuini
gingsinspectie en Rekenkamer wordt over
leg gepleegd.
Een kaaswet
Naar het N. v. d. D. verneemt, is bij de
regeering een ontwerp kaas-wet in voorbe
reiding, waarin wordt voorgesteld, een ab
soluut verbod vtfn uitvoer van ongemerkte
kaas. Alleen gecontroleerde, dat is gemerkte
kaas, waarop het vetgehalte ln de droge stof
is aangegeven, zou mogen worden uitgevoerd
Gasprijzen.
In den Haag is op 1 Februari een verla
ging van den gasprijs van 18 tot 16 ct. per
M». ingegaan. Ét Amsterdam wordt, naar het
Hand. meldde, een vrij belangrijke daling
voorbereid. En ook in Roterdam ia bij de com
missie voor d© bedrijven een mindering van
den tegenwoordigen prijs van 19 ct. aan
hangig.
De vleeschkeuringswet
Naar het Nederl. Corr. Bureau verneemt,
is de inwerkingtreding van de nieuwe
vleeschkeuringswet in de allernaaste toe
komst nog niet te verwachten, aangezien
nog eenige uitvoeringsmaatregelen in voor
bereiding zijn «n het bovendien in de be
doeling ligt aan de gemeentebesturen eenige
maanden tijd te laten om hun verordeningen
te doen aansluiten aan de nieuwe bepa
lingen.
De Zomerdienst btf de spoorwegen.
Den eersten Juni aj. zullen de Nederland
sche spoorwegen den zomerdienst Invoeren,
die vrijwel overeenkomt met den zomerdienst
vau 1920. Met de wenschen ln het vorig
jaar door belanghebbenden te dien opzichte
geuit, werd. zooveel mogelijk rekening ge
houden.
Verdere uitbreiding van den diemrt heeft
het echter achterwege moeten laten in ver
band met de moeilijkheden om de locomo
tieven met geschikt personeel behoorlijk te
kunnen bezettten.
Het valt te betreuren, dat de spoorweg
maatschappijen niet de medewerking der
regeering hebben kunnen krijgen bij het
voorstel om hier te lande den zomertijd op
denzelfden daitum in te voeren als in de
entente-landen.
Daar geschiedt dit op vijftien Maart, hier
op zijn vroegst in den nacht van drie op
vier April.
Het gevolg van een en ander zal zijn, dat
in zeer korten tijd het internationaal trei-
nenverkeer twee keer belangrijke wijzigin
gen moet ondergaan. Niet alleen de reizigers
maar ook het spoorwegpersoneel zullen daar
van natuurlijk de niet te ontwijken moeie-
lijkheden ondervinden.
ffpoortirievtót vrachtgoed.
Blijkens een schrijven van de Direotie der
Nederlandsche Spoorwegen aan de Alg.
Vereen, van Nederlandsohe lm- en Expor
teurs is een prijsverhooging der spoorta-
rieven voor vrachtgoed niet t# verwachten.
Oorlogs-snljboonen.
Dinsdag is eindelijk te Groningen een de
finitieve stap gedaan tot opruiming van de
2000 vaten enijboonen, die tot groote erger
nis van velen al een paar jaren blootgesteld
beurtelings aan zon en vorst op den oever
van het Helperdiepje liggen, vlak bij de
Natte Brug, meldt het „N. v. h, N." Ze zijn
publiek verkocht. We vroegen een deskun
dige op welken prijs hij de vaten met inhoud
schatte vóór den verkoop. Hij meende, dat
vat en inhoud en rente het daarin gestoken
kapitaal samen den prijs van zulk een vat
boonen haast wel tot op honderd gulden
moest brengen, wat het in den oorlog ook
meer dan grif zou hebben opgebraoht, als
het toen maar uitgevoerd had mogen worden.
Maar dan is de opbrengst thans wel erg
tegengevallen. De 2000 volle vaten hebben
eiken vat en inhoud samen bij publieke
veiling opgebracht ƒ2888.60. Dat is pl.m.
1.40 per vat.
Blapte.
De werktijd op de jutefabrieken der firma
Ter Horst Go., Rijssen, wordt wegens toe
nemende slapte dez» week ingekrompen tot
vier dagen per week.
De firma Bijkamp, goud- en zilversmederij
te Steenwijk, heeft haar uit ongeveer 20 per
sonen bestaand personeel aangezegd het loon
met 20 te zullen veriagen.
Neemt men hiermee geen genoegen, dan
zullen allen met 8 of 14 dagen ontslagen
worden.
Slapte in het bedrijf en concurrentie nood
zaakt genoemde firma tot het nemen van
dezen maatregel.
Kort verslag der werkzaamheden
van A.N.C.O.
M enverzoekt ons plaatsing voor het vol
gende:
Toen de Kinderaoti© in October 1919 be
gonnen werd, bestond het bureau van A.N.
C.O. uit dien Heer en Mevrouw Dijkgraaf.
Daar Mevrouw D. na ©enigen tijd verhin
derd was zich geheel aan d© actie te geven,
waar het secretariaat overgenomen door den
Heer en Mevrouw Plantage. In het begin
van 1920 kwam ondergeteekende in functie
en werd daarin bijgestaan door zijne vrouw
en den Heer Ramswinckel. Voor het schrij
ven der brieven was toen één© typiste ter
beschikking. De drukte nam weldra zoo toe,
dat er dringend meer hulp noodig was, en
het arbeidsgebied werd zoo uitgebreid, dat
wij in April op ons bureau een staf hadden
van 4 personen voor de correspondentie, 8
stenotypistes, 12 Weensche dames en 2 jon
gens voor het loopende werk.
Het aantal plaatselijke comité'» breidde
zich uit tot 106. Ofschoon in enkele provin
cies provinciale centraalcomité's waren opge
richt, die roet plaatselijke oomité's correspon
deerden, waren er toch dagen, dat 7080
brieven ons bureau verlieten.
D© eerste trein uit Weenen kwam op 22
Dec. 1919 aan. Van dien datum af tot 16
Jul'i kwamen er 18 treinen. Daarna zijn er
6 Leergarnituren gekomen met enkele gast-
kinderen en op 28 October kwam de 19e
kindertrein. In het geheel zijn met deze trei
nen vervoerd 9096 kinderen. Daarvan waren
5784 meisjes en 8062 jongens. De 260 kin
deren van het laatste transport zijn nog niet
in de boeken ingeschreven, zoodat het 'ge
slacht nog niet bekend is. De verhouding
van den godsdienst was: Protestant 1882,
R.K. 7868, Israëliet 73 en Baptist 18. Het
aantal Israëlieten is zoo gering, oomdat de
meeste door hun godsdienst verhinderd wa
ren met onze treinen te reizen. Ter tegemoet
koming heeft A.N.C.O. f 10 000 aan het
Joodsohe comité afgestaan. Het aantal ziekte
gevallen van ernstigen aard is, in verhou
ding tot het aantal kinderen, zeer gering ge
west. Helaas hadden wij ook 7 dooden te be
treuren, waarvan twee, die door een onge
luk om het leven gekomen zijn. De kinderen
bleven 'hier gemiddeld 84 maanden. Er ziin
echter thans nog kinderen, die reeds op 22
Dec. gekomen zijn. Verscheidene blijven
voor goed hier. De meeste namen toe gedu
rende hun verblijf, somminge 86 pd. 't Eerste
terugtransport is vertrokken op 18 April,
terwijl op 27 October het 16e transport is
weggegaan. Deze trein namen mede 7547 kin
deren, zoodat op het oogenblik nog 1549 kin
deren in Holland zijn.
De kindertreinen namen groote hoeveelhe
den Liebesgaben als bagage mede, sommige
80.000 K.G. Wit hebben daarvoor een spe
ciaal nersoon, die alle pakken, die aan ons
bureau bezorgd worden, op lijsten schrijft,
die mee naar Weenen gaan. Deze pakken wor
den in de bagageruimte van den keukenwa
gen geborgen, terwijl de pakken van de kin
deren, die op de verschillende stations in den
tröin komen, in den crooten bagagewagen in
geladen worden. Voor deze ba**»"*© wordt
door de' verschillende Spoorwegmaatschap-
p"en igeen vracht berekend.
De onkosten voor het inrichten van een
trein zijn ongeveer f 500. Voor de provian
deering is noodig 200 brooden, 4 kisten, elk
met 45 blikjes geoondenoeerde melk 15 K.G.
rookvleesch, 15 K.G. worst, 15 K.G. kaas, 15
K.G. boter, 126 k.^ .en. 20 flesschen
limonade, 7 K.G. cacao, 84 nond thee, 8—10
pond suiker. Verder moet gezorgd worden
voor het uitstoomen van 600 dekens, voor
het aanvullen van de inventaris en voor het
completeeren van de verbandkist.
De bureaukosten en kosten voor de huis-
Ingezonden mededeellng.
houding bedragen per maand ongeveer f 2000
Het vervoer der kinderen door Nederland
kostte voor de 7 eerste treinen f 16.000, voor
de 8 daaropvolgende f 9000, terwijl de Spoor-
wegimaatscba-—de kosten voor de andere
treinen op f 1000 per trein begrootte.
H. P. SCHOUNENBEEK,
Secretaris A.N.C.O.
GEMENGD NIEUWS.
Mist
Naar de „N. Rott. Crt." meldt, hing er
Donderdagmorgen over Rotterdam een zóó
dichten miet, als in het laatste tiental jaren
niet het geval geweest is. Buiten een
straal van een meter of zes onttrok de on
doordringbare grijsheid alles aan de waar
neming. Uit die onwezenlijke wereld kwam
in de stad voortdurend van „ergens" het ge-
bel van de trams, het getoeter van auto's en
vrachtwagens, het getrappel van paarden.
De anders dikwijls ai te snel voortbewegende
middelen van verkeer kropen traag en voor
zichtig door de ijle dichtheid, waaruit tel
kens nieuwe verrassingen te voorschijn
kwamen en waarboven roerloos en onmach
tig de zon stond als een vuilgele schijf.
Te midden van dit aan alle kanten drei
gende gevaar bewogen zioh de voetgangers
met de grootste bedachtzaamheid. Niets kan
den menschen beter dan zulk een mist lee
ren, zooveel mogelijk op de trottoirs te loo-
pen, vóór het oversteken naar alle kanten
uit te kijken en de zijstraten weer zoo spoe
dig mogelijk te verlaten.
De mist zette vreemdelingen en hen, die
de stad niet kenden, in een doolhof, waarin
zij alleen door voortdurend vragen langzaam
hun weg konden vinden, en de verkeers
agenten hadden vooral op de drukke punten
een onmogelijke taak.
Om half elf begon de zon het te winnen.
De platte schijf kleurde fel en feller, straalde
uit, zette den bovenkant der huizengevels
en de wolkgordijnen in goudgele schittering,
en boorde zich dieper en dieper in de oplich
tende massa. Nog een half uur bleef laag de
mist hangen, totdat de zon weer heerschte
over de wereld en den dichtgetrokken som
beren dag veranderd had in een stralende
blijheid.
Omstreeks half tien reed een broodbezor
ger met zijn bakkerswagen op den Schie-
damschenweg, ter hoogte van de Schippers
straat," naast de tramrails, terwijl uit tegen
overgestelde richting een motorwagen van
lijn 8 der electrisohe tram kwam. De be
stuurder van een auto, die achter den brood
bezorger aankwam, kwam uit den mist te
voorschijn, zag de tram plotseling en wilde
uitwijken, terwijl de broodbezorger, een aan
rijding vreezende, zijn wagen in den steek
liet en het trottoir opliep. De auto liep even
eens het trottoir op en de broodbezorger
raakte beklemd tusschen de auto en den
muur van een daar staand huis, waarvan
bovendien tengevolge van den schok de rui
ten braken in het sousterrain. De zwaar in
wendig gekwetste en gewonde broodbezorger
L. S. is naar het ziekenhuis gebracht, waar
hij des middags- is overleden. Hij laat een
vrouw met vier kinderen na.
Op het open terrein aan de Waalhaven
zijn sleepers met hun wagens in den mist
verdwaald geraakt (N. R. Crt)
Getemde vossen.
Het groote aantal vossen, dat zich thans
in de omgeving van Apeldoorn vertoont,
verlokt menigeen er toe, een jongen vos te
bemachtigen en dan dezen thuis in een hok
te houden.
Het schijnt, dat deze dieren goed vastge
houden moeten worden en niet als huisdier
te wennen zijn, zooals de hond. Reintje ver
liest zijn streken niet gemakkelijk en poetst
de plaat, zoodra 't beest zijn kans schoon
ziet.
Herhaaldelijk breken er „tamme" vossen
los en zetten dan midden ln den nacht soms
een heele buurt op stelten, 't Gebeurt soms
twee drie keer in een week, dat zulk een
„getemde" vos zijn lusten bot viert in de
kippenhokken.
En krijgen doe je ze niet meer.
Kindermoord te Volendam.
Donderdag heeft voor de Haarlemsohe
rechtbank de geruchtmakende zaak gediend
van den kindermoord te Volendam in Octo
ber j.1. Terecht stond de 80-jarige E. A. H.
geb. L. terzake dat zij op 10 October de vijf
jarige Dorothea Herkig krachtig heeft aan
gegrepen en haar in een waterput, waarin
2 meter water stond, heeft geworpen, tenge
volge waarvan het meisje verdronken is. Er
waren 30 getuigen gedagvaard. Beklaagde
ontkende, dat zij het meisje te water gewor
pen had.
Uit de getuigenverklaringen bleek, dat
bekl. des middags zenuwachtig in haar on
derlijfje in de kamer geloopen had. Haar
bewering, dat ze een andere blouse aantrok,
klopte niet met vroegere verklaringen. Een
in het gezin bekende dame zeide, dat de
moeder jaloerscb was op Dorothea, omdat de
vader zooveel van haar hield. De moeder be
moeide zioh weinig met het kind. Een over
buurvrouw heeft gezien, dat de moeder dee
middags het kind binnenliet en een half
uurtje later de woning verliet na die met
een sleutel te hebben gesloten. Na het slui
ten van de deur liep zij zenuwachtig heen
en weer. Des avonds zeide zij tegen getuige:
„Dorothea is weg, ik heb haar sinds één uur
niet gezien." Get. antwoordde daarop: „Dat
kan niet, want jë hebt het kind nog om een
uur of half drie binnengelaten". Een andere
getuige verklaarde, dat bekl. dn het geheel
niet bedroefd was na de vermissing van het
kind. Toen de dienstbode van bekl. dos Maan
dags bij den regenbak kwam, t'ond daar het
emmertje van net kind, dat nooit bij den
regenbak kwam. De dienstbode verklaarde,
dat haar meesteres haar van uit de kamer
bespionneerde. Toen getuige tegen beklaag
de zeide: „Hier is het speelemmertje vsa
Op initiatief van den Jongelieden) G(eheel)
O(nthouders) JB(omd), tot wiens ook
Ingezonden mededeeling.
T
