bene, die uit het bed sprong en zijn aanran
der te lijf ging. Bij de achtervolging, waarin
hij werd bijgestaan door den overste en de
andere broeders van het gesticht zakte broe
der Civilis door bloedverlies in elkaar.
De dader ontkwam in de rimboe, maar
weid volgens de „Loo." spoedig daarna ge
arresteerd en tot bekentenis gebracht toen
bij hem thuis de portemcnnaa a van den broe
der met een gemerkt bankbiljet gevonden
werd. Hij bleek een keukeribediende van het
gesticht te zijn, had den aanslag met een
groot keukenmes gepleegd ea gaf als reden
op, dat broeder ÖLrilis hem een gevraagd
voorschot geweigerd had.
Het slachtoffer, wiens toestand aanvanke
lijk ernstig was, nam echter spoedig in be
terschap toe.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Huldiging Louis Bouwmeester.
Bouwmeester zelf was er zeer mee in zijn
schik. Een open auto, omstuwd van geweldige
massa's menschen, voorafgegaan door de
groote muziekkapel van het „Stedelijk Mu
ziekkorps" met fakkels, dat was een hulde-
betooging, die hem zeer trof. Midden in de
Koningstraat kreeg de auto een panne, doch
weldra was dit hersteld en ging het verder
naar „Casino". Aldaar wachtten in den foyer
de Comitéleden met hunne dames, voorzoo
ver zij den jubilaris niet van „Bellevue" had
den afgehaald, en aldaar kwam ook weldra
de Burgemeester en Mevrouw Houwing om
den kleinen grooten man te begroeten. Met
trots verhaalde deize van zijn verschillende
triomftochten door het land, van zijn aan
staande reis naar Weenen, Budapest, Rome
en Madrid, waar hij voorstellingen gaat ge
ven. Vermoeiend? Bouwmeester kent dat
woord niet. Deze 78-jarige is een jongeling;
slechts de schmink van 60 tooneeljaren heeft
sporen op zijn huid achtergelaten; niet de
ouderdom, ,,'t Zit in de familie", vertelde hij;
„mijn grootvader was 82, reed nog schaatsen
en klom over hekken". In een fraai gouden
medaillon liet hij het portret van zijn thans
11-jarig dochtertje zien. „Pa, ik vind 't best
als u naar Rome gaat," had de kleine gezegd,
„maar dan moet ik mee". En ze géét mee ook.
En uit Weenen schreef de Burgemeester:
„We vinden 't erg prettig, dat u komt, maar
u moet in 't Hollandsch spelen. Wij willen
de taal eens hooren van het land, waar zoo
vele van onze kinderen een hartelijk tehuis
hebben gehad."
En toen ging Bouwmeester weg, want hij
moest zich klaarmaken voor het stuk. Maar
eerst moesten we nog „vriendelijk kijken"
(dat doe je vanzelf al op zoo'n avond) en onze
oogen werden verblind door een dosis mag
nesium. Zoodat ik maar zeggen wil, dat de
lezer ons dezer dagen in „Panorama" of „De
Prins" of, wie weet, in het „Zondagsblad"
van de Heldersche Courant vereeuwigd ziet.
De zaal was, ondanks de vrij hooge en-
trée's, intusschen aardig volgeloopen, en
toen het scherm even na 8 uur opging, was
zij bijna geheel bezet.
Wat een alleraardigst, gezellig stuk is
„Vriend Fritz"! Ja, een 'beetje ouderwetsch,
een beetje zoetelijk, maar huiselijk, vriende
lijk, gezellig, opbouwend. Wat een sympa
thieke luitjes waren die twee vrienden Erck-
mann en Chatrian toch! De alleraardigste
oostuums uit dien goeden ouderwetsdien
tijd, en de typische figuur van den rebbe met j
zijn groot, ruim hart, zijn eeuwige blijmoe- j
digheid, zijn zucht tot goed doen, wij ge-
ven er graag een modern psychologisch
drama voor cadeau. Ook bij 't publiek viel
het in goede aarde; de stemming was sym
pathiek en enkele zeer aantrekkelijke too-
neeltjes sloegen er goed in.
Over bet spel der artisten niets dan lof.
Bouwmeester zelf was in eenigszins andere i
genre dan de meéste zijner rollen zijn, maar
hoe heerlijk vertolkte hij deze rol van een
innig-goeden, heerlijken Joodschen geeste
lijke! Och ja, de monologen zijn wat ouder
wetsch, en geheel het stuk, met zijn eenvou
dige lieden in een eenvoudige omgeving, is
in onzen geooanplioeerden tijd wat uit den
tijd. Maar toet is zoo hartverheffend
frisch, zoo ontroerend naief.
De hoofdrol van Fritz Kobus werd door
Jaap v. d. Poll vertolkt, die een zeer goede
creatie gaf van deze niet gemakkelijke rol.
Heerlijk was Raf. Bouwmeester als Hanero,
de ontvanger; rijn vriend Frederik, land
meter, vond in B. van Schaick een vertolker,
die ons minder goed voldeed. Marie van Wes
terhoven was een gezellige, vriendelijke
huishoudsterMarle Meunier een lief,
schuchter Suze'tje, die niettemin hand en
hart van Vriend Fritz weet te veroveren.
Verder een aantal bijrollen, die wij niet alle
behoeven te noemen.
De huldiging van Bouwmeester had aan
het ein ie plaats. Het Comité had zich op het
tooneel opgesteld, benevens de spelende ar
tisten, en de Voorzitter, de heer Haak, nam
het woord om den heer Bouwmeester in dezer
voege toe te spreken.'
Hooggeachte Jubilaris! In de eerste plaats
eene verontschuldiging voor onzen inval in
een vreedzaam land, in het ons bekende, doch
naar ik hoop, vriendschappelijk gezinde
Plankenland. Plankenland het land, dat
door zoovele outsiders zoo gaarne wordt be
treden en dat door de inboorlingen niet dan
noode wordt verlaten; het land, vol van ge
heimenissen voor hen, die zich aan de andere
zijde van 't voetlicht 'bevinden, het land, dat
zoovele waardige vertegenwoordigers, zoovele
groote mannen, zoovele hoogepriesters van
de kunst heeft voortgebracht.
Een indertijd zeer hooggeplaatst persoon,
dien ik om de politiek buiten dezen avond te
houden, niet nader zal aanduiden, sprak eens
de woorden: „Het is een groot land, dat zijne
groote mannen eert", toen hij een krans
neerlegde bij de graftombe van Michiel Adri-
aansz. de Ruyter, den zeeheld, die zich door
alle eeuwen heen beroemd heeft gemaakt op
de planken, vormden deze ook het dek van
een trotsoh zeekasteel, dan 'wel van den
kleinsten notendop, waarmede Heeren Sta
ten hem durfden uitzenden. Ontleende de
door Hercules overwonnen reus zijn sterkte
door de aarde met den voet aan te raken,
vond onze groote Michiel steeds durf en hel
denmoed, wanneer hij de planken van een
scheepsdek onder zich voelde, de nestor
van onze Nederlandsche dramatische kun
stenaars krijgt nieuwe kracht en steeds
jeugdig vuur, wanneer hij plankenland be
treedt, zij het In een reuzentbeater van een
metropool of wel in de scbmiere van een
provinciestadje.
Ars longa, vita brevis, of omgekeerd: „het
leven is kort, doch de kunst is lang." Reeds
een menschenleeftijd beweegt zich onze
groote Bouwmeester achter het voetlicht,
maar hij veroudert niet de kunst houdt
hem jong, de kunst maakt hem onsterfelijk,
lot over de grenzen is uw naam bekend en
zelfs zij, die Uwe moedertaal niet verstaan,
genieten van Uw spel, want Uwe gebaren,
Uw mimiek vormen een esperanto, een we
reldtaal, die. even goed, soms beter dan bet
gesproken woord tot de ziel doordringt. Of
was men niet in extase, toen gij in het land
van Shakespeare Uw creatie van Shylock
gaf, over den Dutchman, die in zijn eigen
taal speelde en in het Engelsch verstaan en
begrepen werd.
Geachte jubilaris, zoowel hier als over de
grenzen geëerd en gehuldigd, wil bij Uw
diamanten feest niet de hulde versmaden,
die Hollands Noordpunt U aanbiedt. Ver-
eenigingen als Stedelijk Muziekkorps, Kunst
Verheft, Tavenu, en zóóveel andere, dat ik
U de opsomming maar zal besparen, bene
vens een aantal kunstvrienden wenschen
deze lauweren te voegen ibij de velen, door U
reeds behaalde en nog te behalen en wen
schen tevens U deze enveloppe aan te bieden
als bijdrage voor het U bekende en ons zoo
sympathieke fonds.
Doch voor ik mij terugtrek uit Plan
kenland en duik naar-mijne nederige plaats
in het publiek, noodig ik dit publiek uit, zich
van hun zetels te verheffen en een heilwensch
uit te brengen op onzen grooten, onzen be
roemden, onzen eeuwig jeugdigen jubilaris
Louis Bouwmeester.
En het publiek gaf hier gaarne aan gehoor
en huldigde den grootmeester van het Ne
derlandsche tooneel.
Hierna kwam de oude heer Polak, tijd
genoot van Louis Sr. „Zestig jaar geleden
trad gij hier voor 't eerst op", aldus de heer
Polak. „U was toen 18 jaar, ik ook. We ken
nen elkaar dus niet bepaald van gisteren. En
daarom, geachte heer Bouwmeester, roep ik
U de woorden van rebbe Sichel toe: „Blijf
gezond!" en wellicht antwoordt gij mij: „ga
zoo door!"
Fanfares, gejuich, en toen trad Bouw
meester zelf naar voren. „Waar mij van
plaatsen waar ik dikwijls optreed, de hulde
treft," aldus onze artist, „hoeveel te meer is
dat het geval nu het een plaats geldt, waar ik
slechts zelden kom. Daarom zal deze avond
niet spoedig uit mijn geheugen verdwijnen."
Toen was de plechtigheid afgeloopen. Nog
maals werd een kiek genomen, nu met de
bloemetjes erbij, maar dat geschiedde op het
tooneel bij gesloten doek.
Naar wij vernemen, hebben' de Burgemeester
en Mevrouw Houwing, die tot het einde de
voorstelling bijwoonden, in den foyer van
„Casino" afscheid genomen van den artist.
Wij gelooven te mogen zeggen, dat Bouw
meester op waardige wijze gehuldigd is ge
worden.
Na afloop der voortelling vereenigden
zich de leden van het gezelschap met eenige
commissieleden in „Bellevue" aan een sou
per, door den heer Schouten aangeboden.
Het was een meer intieme bijeenkomst,
waarop nog menig hartelijk woord gespro
ken werd en meer dan eens de verzekering
werd gegeven, dat den Helder in zijn huldi
ging van onzen grooten tooneelspeler niet
bij andere plaatsen achterstond. Integendeel.
Langen tijd bleef men gezellig bijeen, zoo
dat het een prettig en vroolijk slot was van
den goedgeslaagden avond.
De Dietsche trekvogel.
De Commissie, die zich hier te Helder ge
vormd heeft ter bevordering van het wel
slagen van den propaganda-avond van Prof.
Wirth op Maandag 14 Februari, bestaat uit
de dames: Mevr. SchokkingBalthesen Mid
delbeek, Paleis; Mevr. Van Hengelvan
Enst, Dijkstraat en de heeren G. W. Groen,
Hoofdgracht; L. de Wit, Postdirecteur en dr.
H. C. Redeke, Westgracht 72. Bij allen zijn
toegangskaarten verkrijgbaar.
7e Marine-Concert
Het eerstvolgend concert van het Symphio-
nieorlcest der Marine en Volksconcert is be
langrijk door het optreden van een jong zeer
begaafd pianist den heer Pierre Pala te Am
sterdam. Velen zullen zich zijn optreden met
het Marineorkest herinneren voor twee jaar.
Hij behaalde reeds toen op 16—jarigen leef
tijd een groot succes met het schitterend
gespeelde G. mol Concert van Mendelsshon
en met kleinere nummers van Debusfy en
Chopin. In die twee jaren heeft de heer Pala
hard gewerkt, behaalde een diploma van de
Ned. Toonk. Ver. als organist en legde zich
ijverig op de piano-studie toe. Hij werkte se
dert een jaar onder de beproefde leiding van
Hubert Cuijper, bekend als dirigent, peda
goog en oomponist van belangrijke zoowel
vocale ais instrumentale werken. Dat zijn
pianospel door eerste rangs kunstenaars
hoog gesteld wordt, blijkt uit zijn medewer
king op een kamermuziek concert gegeven
door de maatschappij van beeldende kunsten
te Amsterdam, waarop hij de violist Zimmer-
man 'begeleidde. De heer Pala zal met het
orkest spelen het Concert van Schumann en
solo nummers van Debussy, Chopin en Ha-
zebroek, terwijl door het orkest behalve de
ouvertures Manfred van Schuman en Oberon
van Weber, een compositie van Hubert
Cuijpers wordt uitgevoerd (fragment uit een
Opéra Oomique, getiteld de dochter van den
Radjah), welk werk het vorige seizoen te
Antwerpen veel succes had.
Vereeniging „Pensioenbelang".
Men schrijft ons:
Door de Vereeniging „Pensioenibelang"
wordt medegedeeld: dat zij als antwoord op
een daartoe aan den Raad der gemeente Hel
der ingediend verzoekschrift „om de pen-
sioenvertoooging 40 zoo mogelijk iets
te vertooogen", de volgende mededeeling d.d.
8 Februari 1921 nommer 974 ontving, lui
dende: dat de Gemeenteraad van den Helder
heeft besloten aan gepensioneerden dezer
gemeente een verhooging toe te kennen tot
een maximum van 50
RAADSOVERZICHT.
Ach, ach, dat spreekwoord van „du ohoc
des opinions", waaruit dan het lioht zou moe
ten ontspringen! Geen kwestie van! Weet
u wat er van toomt? Heete hoofden, om
gewonden woorden, geroep en geschreeuw
en geacheQd'. Totdat de voorzitter, in arren
moede, het bijltje, in casu den bijna stukge
slagen voorzittershamer, er bij neerlegt en
verdwijnt, vulgo den spat zet.
Wie had' nu eigenlijk schuld' aan dezen
'bolsjewiekschen landdag? zal de belangstel
lende lezer vragen. Ja, wie had schuld? De
zaak zat zóó in elkaar.
Er bestaan bepalingen omtrent loon, ar
beidsduur etc. van gemeentewerklieden In die
bepalingen, die 30 Jan. 1917 bet laatst zijn
gewijzigd, komen o.a. voor de clausules, dat
aan jeugdige werklieden beneden 14 jaar 40%
van het loon van volwassenen wordt uitbe
taald. Voorts wordt voor overwerk op Zon
dagen en daarmee gelijkgestelde dagen
Zaterdagmiddagen en erkende feestdagen
uitgekeerd 200 procent boven het uurloon.
Niet 200 van het uurloon, maar 200 percent
eitooven, hetgeen dus praktisch neerkomt op
300 van het loon.
iDe loonen zijn geregeld' in overeenstem
ming met de geldende collectieve contracten.
Maar er is ééne categorie van arbeiders die
geen collectief contract heeft, n.L de trans
portarbeiders. B. en W. wilden nu voer hen
een alinea inlasschen, waarbij hun loon wordt
geregeld in overeenstemming met de vak
organisaties. Deze clausule was geheel nieuw,
en hadden B. en W. nu eenvoudig voorge
steld baar aan de vigeerende verordening
toe te voegen, wellicht ware er dan geen
vuiltje aan de lucht gewpest. In plaats daar
van kwam thans een voorstel aan den Raad
om de bestaande bepalingen in te trekken
en nieuwe vast te stellen. En nu ontstond be
grijpelijkerwijs oppositie tegen deze nieuwe,
doch feitelijk oude, bepalongen. Het was
voornamelijk de heer van Os, die er zich te
gen verzette (ook wel anderen trouwens wa
ren het met die beide clausules die wij bo
ven noemden lang niet eens) en die verzoch
ten om verdaging, totdat de n'^uwe collec
tieve contracten gereed zijn, hetgeen waar
schijnlijk in Mei het geval is. Het hielp niet
of de heeren de Zwart en Verstegen al zei
den, dat er, ook als men dit voorstel ver
wierp, niets veranderde, want de bestaande
bepalingen tóeto in werking bleven, het
verzet bleef bestaan.
Tot op een zeker oogenblito de heer Hey-
blok eenige minder gelukkige uitlatingen je
gens den heer van Os gebruikte. Wat hij
precies zeide weet niemand. De heer Hey-
Mok betoogde vermoedelijk dat de heer van
Os als werkgever zich nooit veel aan de aan
gelegenheden van zijn werklieden liet gele
gen liggen of iets dergelijks. De heer van Os
stoof overeind en het lieve leven begon. De
heer Borkert, óók een vaatje buskruit, meng
de er zich in, en het was een lawaai als van
een Poolsohen landdag. Toen na een korte
stilte de heer Heyblok zijn woorden trachtte
te verduidelijken, werd hein dit door den
heer van Os onmogelijk gemaakt. De Voor
zitter schorste daarop onmiddellijk de ver
gadering.
Het was een stichtelijk tooneel voor het
forum van de 'boordevolle publieke tribune.
De Voorzitter merkte, toen hem door den
heer van Os scherp verweten werd, dat hij
dergelijke uitlatingen niet moest toelaten,
op dat hij niet kon weten welke uitlatingen
de heer van Os zich speciaal zou aantrekken
en welke niet. Het valt moeilijk uittemaken
wie de schuld van het spektakel was, om
dat vrijwel alles in een chaos van woorden
teloorging.
Dit incident had tot gevolg dat het verdere
deel van de lange agenda grootendeels onaf
gewerkt bleef. Wat er behandeld is zullen
wy in 't kort reviewen.
Aangenomen werd een verandering in de
verordening tot heffing van plaats, dir. be
lasting, die de bedoeling heeft het loopend
belastingjaar 1920 met 4 maanden te ver-
len en alzoo tot 1 Mei 1921 te verlengen.
Dit geschiedt omdat het Rijk de inning voort
aan overneemt en de rijkskohieren van Mei
tot Mei loopen. Verder wordt de periode van
navordering verlengd' van 2 op 3 jaar.
Met het voorstel inzake een speelterrein
had het College een verblijdend succes te
boeken. Krachtens de nieuwe lager onder
wijs wet moeten de gemeenten zorgen voor
voldoende terreingelegenheid bij de scholen
voor 'lichamelijke oefening. Die terreinruim
te ontbreekt bij de meeste scholen hier en
nu kan de wetgever de gemeente noodzaken
tot bijbouw van gymnastieklokalen, e.d. Nu
hadden B. en W. het oog laten vallen op
een terrein in de gemeente, dat naar hunne
meening zeer goed voor oefeningsterrein
voor de schooljeugd kon worden gebruikt en
dan tevens dienstbaar gemaakt ais speelter
rein. Doel hunner voordracht was, hierom
trent een princip'ieele uitspraak uittelokken,
teneinde dan verdere onderhandelingen te
voeren en later met een definitief plan te ko
men. De debatten geven voldoende inzicht
in deze materie, die weliswaar kostbaar wordt
voor de gemeente, maar toch wellicht, Indien
to eeniger tijd de gemeente genoodzaakt
wordt tot 'bijhouw, beter thans kan worden
afgewerkt dan later. De Raad ging dan ook
met slechts drie stemmen tegen (mevr v. d.
Hulst en de heeren Grunwald en van Os) met
de voordracht mee.
Een voorstel tot aanstelling van een ad
junct-verificateur voor de belastingen kon
geen genade vinden in de oogen van den
Raad. Indertijd is de betreking van verifi
cateur gecreëerd en de oontroie ook in han
den van dezen ambtenaar gelegd. Maar in
de praktijk kwam er van de verificatie niet
veel terecht, aangezien de verificateur al zijn
tijd besteden moest aan de contróie. Vandaar
thans dit voorstel. Maar de Raad moest er
niets van hebben en de verificatie moet zich
maar zien to redden.
BINNENLAND.
Tweede Kamervacature.
In de plaats van den heer De Savornin
Lobman, die, 'blijkens het Kamerverslag, zijn
ontslag als lid der Tweede Kamer heeft in
gediend, zal het Centrale Stembureau tot
opvolger moeten aanwijzen het oud-Kamer
lid den heer B. J. Gerretson te Rotterdam.
De heer Gerretson, wiens langzamerhand
beter geworden gezondheidstoestand weer
werd achteruitgezet in verband met droe
vige familieomstandigheden, zal in overleg
met zijn medicus eerst een beslissing nemen
tegen het uiterste tijdstip daarvoor aange
wezen,
Hoogheemraadschap Noordhollandsch
Noorderkwartier.
Naar wij.vernemen zal bij de aanstaande
verkiezingen voor vier hoofdingelanden en
■vier hoofdingelanden-plaatsvervangers van
het hoogheemraadschap Noordhollands Noor
derkwartier in elk der districten Hoorn, Hel
der en Purmerend worden samengewerkt
door de Liberale Unie en den Vrijzinnig-De-
mocratischen Bond, in dien zin, dat iedere
organisatie voor de helft der te vervullen
plaatsen candidaten zal stellen en wederkee-
rig elkanders candidaten zullen worden ge
steund. Dit besluit is genomen omdat van
R.K. zijde candidaten zullen worden gesteld
en voor deze verkiezing het stelsel van even
redige vertegenwoordiging niet geldt.
Zuiderzeefonds.
Het onderzoek van het wetsontwerp tot
vaststelling van de begrooting van inkom
sten en uitgaven van het Zuiderzeefonds voor
het dienstjaar 1921 in de afdeeflingen, "-af
velen leden aanleiding er op aan te drin
gen voorloopig niet verder te gaan met-de
drooglegging der Zuiderzee. Zij wilden geen
nieuwe gelden voor dit doel beschikbaar stel
len en. zouden gaarne het geheele werk voor
5 jaren uitgesteld zien.
Andere leden wenschten een dergelijk uit
stel niet, maar drongen toch op de grootst
mogelijke zuinigheid in dezen aan.
t Gaarne zou men nog van den minister de
stellige verzekering ontvanp»en, dat de onder
vinding tot heden opgedaan, geen grond op
levert voor de vrees, dat aan de droogleg
ging van de Zuiderzee niet meerdere of an
dere technische moeilijkheden zullen zijn ver
bonden den aanvankelijk werd vermoed.
Marlnebegrootlng.
Regeling van den dienstplicht
Het Nederl. Oorrespondentiebureau in Den
Haag meent te weten, dat het wetsontwerp
tot regeling van den dienstplicht, dat be
stemd is te zijner tijd de militie- en andere
wetten te vervangen, reeds verzonden is naar
de colleges, welke daaromtrent advies heb
ben uit te brengen.
Het wetsontwerp op den dienstplicht.
Naar wij nader vernemen wordt met de in
diening van het wetsontwerp tot regeling
van den dienstplicht, dat, gelijk gemeld, om
advies naar den Raad van State en naar
den Raad van Defensie is verzonden, zoo
veel spoed betracht, omdat in het wetsont
werp tot tijdelijke afwhkln" van die Militie-
wet, dat nog door de Eerste Kamer moet wor
den behandeld, de bepaling voorkomt, dat,
indien voor 1 September e.k. geen nadere
regeling Is .getroffen, de lichting 1920 ten
volle moet opkomen. (Hbl).
Eieren uitvoer.
Rotterdamsche kooplieden in eieren, die
Dinsdagmorgen' aanwezig waren in het vei
linggebouw van de Rotterdamsche oonsump-
tiervtiling in de Raampoortstraat alhier, heb
ben den minister van landbouw telegrafisch
verzocht, den uitvoer van eieren stop te
zetten.
Een gelijk verzoek heeft de naamlooze ven
nootschap inkoopvereeniging Egi te Gro
ningen vanmorgen gedaan. De prijs der
eieren steeg te Groningen tot 15 en 16 cent.
De hooge vleeschpriJzen.
Aan den Minister van Landbouw werd gis
teren een telegram gezonden door 'het be
stuur van den Ned. Slagershond, waarin het
de aandacht vestigt op de buitengewoon
hooge marktprijzen van vee, waardoor de
consumptieprijzen van vleesch belangrijk
moeten stijgen, en waarin het op verbod van
uitvoer aandringt.
Uit S. D A. P.
Naar Het Volk meldt, heeft het partijbe
stuur van de S. D. A. P. Zaterdag j.L de mo
ties van Zaandam, inzake het optreden van
den Belgischen minister v. d. Velde en in
zake de vraag, of er voldoende redenen ziin
om de S. D. A. P. te doen uittreden uit de
Tweede Internationale, behandeld Men
meende echter, dat in het bijzonder de laat
ste kwestie pas onder het oog gezien kon
worden na de bijeenkomst te Weenen van
de partyen, die nog tot de 2de Internatio
nale behooren. Op de P B -vemad
5 Maart zullen de desbereffende fi&ÏE
nieuw besproken worden.
Daar bij een enkele afdeelinc ulann^n y*
«m» om to kom«n w
school voor neutraal bijzonder onderwijs, be-
sloot het P. B. een commissie te benoemen,
die tot taak zal hebben, na te gaan, hoe het
standpunt en de eischen der partij zullen
zijn ten opzichte van het onderwijs na aan-
neming van de nieuwe Onderwijswet.
Het hals van dén Raad van Arbeid
te Tiel.
Naar het Centr. imeldt, heeft het tweede
onderzoek in zake den aankoop van het ge
bouw voor den Raad van Arbeid geen bewij
zen tegen den heer mr. S. Rink, voorzitter
van dien Raad, opgeleverd, zoodat een vol
komen rehabilitatie van genoemden heer, in
dien die noodig mocht zijn, wel zal volgen.
In verband met deze zaak heeft het Kamer
lid Hermans den minister van arbeid een
paar schriftelijke vragen gesteld.
Geen gehuwde telefonisten meer.
Volgens de Res.b. is binnenkort een voor
stel van B. en W. van den Haag bij dien Raad
te wachten, om voortaan aan telefonisten in ge
meentèdienst, die in het huwelijk treden, eer
vol ontslag te verleenen.
Zooals men weet, heeft eenige jaren .terug
de gemeenteraad besloten, de gehuwde tele
fonisten in gemeentedienst te houden. De
nu aftredende directeur van de gemeente
telefoon, de heer Van Lier, heeft enkele
maanden geleden eens een becijfering ge
maakt, wat deze beslissing de gemeente heeft
gekost en kwam toen tot de ontdekking, dat
deze beslissing de gemeente op tienduizen
den guldens per jaar komt te staan.
In die practijk is gebleken, dat 'het verzuim
van deze gemeente-ambtenaressen buitenge
woon 'groot is, zoodat zonder eenige overdrij
ving kan worden gezegd, dat de gemeente
aan gehuwde telefonisten slechts halve
krachten heeft.
De gehuwde telefonisten, die thans in dienst
zijn, blijven in haar betrekking gehand
haafd.
Arbeidsduur.
De naaml. vennootschap Wilton's machine-
iabriek en scheepswerf heeft, naar wij ver
nemen, van den minister van arbeid voor
loopig vergunning verkregen, den .arbeids
duur te verlengen tot 10 uur oer etmaal, als
vóór 24 October. In verband hiermede is het
uurloon verminderd, maar het weekloon ver
meerderd.
Ook aan de Rotterdamsche Droogdok-Maat
schappij en bij de firma Niehuis en Van den
Berg heeft het distriotsnooid van de arbeids
inspectie alhier thans voor het scheepsrepe-
raitiebedryf een dergelijk vergunning ver.-
leend
Maatregelen tegen de werkloosheid.
men, in het bijzon-er ue gemeentebesturen)
door het verleenen van financieelen steun
van Rijkswege aan te moedigen en in sta*'
te stellen, werken uit te voeren, die tot b®*
langrijke verruiming van werkgelegenheid
dienen. Yan 3 November 1919 tot 15 Januari
1921 is aan 118 gemeenten en 14 waterschap"
pen en vereenigingen steun verleend of 1°®*
gezegd; tot laatstgenoemden datum is aaI!
subsidie (in sommige gevallen als voorscboj
van Rijkswege uitbetaald ongeveer f 1.250.00"
(over de bedoelde periode moeten nog v®r
schillende betalingen plaats vinden).
Voorts wordt vanwege den Dienst der wet
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeh
met de gemeentebesturen regelmatig °ver'
gepleegd over de wyze, waarop ter p'aa
het best voor verruiming van werkgele#
heid kan worden gezorgd, terwijl op d® j(
langrijke beteekenis der werkverruiming
middel tot bestrijding der werkloosheid v°
durend wordt gewezen. u nis*
m
Verschenen zy'n de afdeelingsrapporten der
Eerste Kamer. Aangaande Hoofdstuk 6 (Marine)
wordt medegedeeld
Een lid handhaafde zy'n bij het onderzoek
der Oorlogsbegrooting ingenomen standpunt
van de wenschelykheid van ontwapening.
Andere leden verklaarden er niet toe te kunnen
hesluiten de gevraagde gelden toe te staan,
daar zjj alle gelden voor de marine geldver
spilling achtten.
Dat ons land de draagkracht mist om zijne
verdediging en die van zijne koloniën met
groot materiaal ter hand te nemen werd al
gemeen toegegeven. Maar zoo meenden
anderen dat ontslaat ons toch niet van de
verplichting naar verdedigingsmiddelen uit te
zien die wel binnen ons bereik liggen.
Opgemerkt werd, dat wij, mits voorzien van
behoorlijk klein materiaal, waardevolle bond-
genooten zullen zijn.
Tegenover de meèning van het eene lid dat
de afschaffing der marine voorstond en dat
zich ook niet kon vereenigen met het denkbeeld
Indië militair te verdedigen, wezen andere
leden er op dat onze taak in Indië tweeledig
iseenerzyds moeten wij Indië zoo noodig
tegen vreemde mogendheden verdedigen, maar
anderzijds behooren wy, ook in het belang
van den inlander zelf, ons gezag aldaar te
handhaven.
Met het oog op do defensie bepleitte een der
leden splitsing der vloot in eene Nederlandsche
en een koloniale, waartegen andere leden even
wel ernstige bezwaren, van technischen aard
hadden.
Eenige leden wezen er op dat het in Indië
te zamen bezigen van gouvernementsschepen
en koopvaardijschepen voor den verkennings-
dienst ernstige bezwaren oplevert.
Een algemeen, woord van hulde werd ge
bracht aan de bemanning der beide onderzee
booten die onlangs de reis van het moeder
land naar Ned.-Indië op eigen kracht hébben
volbracht.
Men achtte het verkeerd dat de electrische
installatie van het Rijk te Hellevoetsluis ook
aan particulieren levert.
t
(Schriftelijk beantwoordevragen).
Op de vragen van den heer Haazevoet
betreffende het nemen van maatregelen in ver
band met de werkloosheid, antwoordde de mi
nister van Arbeid:
Zoodra de crisis zich afteekende, is de moge
lijkheid van hnlp aan takken van nijverheid
overwogen. Het pnnt is bij den Nijverheids-
raad aanhangig geweest en met de vakcentra-
len is overleg gepleegd. Zooals echter by den
internationalen aard van de cricis en bet zeer
ingewikkelde complex van oorzaken te ver
wachten was, bleek het stellen van de vraag
om hulp gemakkelijker dan een bevredigende
beantwoording, terwijl ook op mogelijke con
sequenties van eventueel aanvaarde pogingen
tot hulpverleening, voor nu of later, het oog
moest worden gevestigd. Daardoor is een ge
heel van practisch te volgen maatregelen nog
niet vastgesteld. Het onderwerp behoudt ech
ter de volle en voortdurende aandacht der
Regeering.
By de liquidatie van het K. N. S. C. in No
vember 1919 heeft het Ryk de bevordering
der totstandkoming van wachtgeldregelingen
voortgezet, welke door dat comité was aan
gevangen.
De behandeling deze aangelegenheid werd
opgedragen aan den Dienst der Werkloosheids
verzekering en Arbeidsbemiddeling, terwijl een
commissie van advies is ingesteld, waarin o.a.
vertegenwoordigers van werkgevers- en werk
nemersorganisaties zitting hebben.
By beschikking dd. 11 October 1920 werden
„Alg. regelen voor het verstrekken van Rijks
subsidie in de uitkeeringen krachtens een
wachtgeldregeling" vastgesteld.
Het tot stand brengen eener wachtgeldrege
ling is een vrijwillige daad van de zijde van
den werkgever; de Minister kan slechts het
tot stand komen bevorderen door verlichting
der kosten voor den werkgever m.a.w. door
een deel der uitgaven door de Overheid
te doen dragen -door mondeling en schrif
telijk overleg, advies en propaganda. Hij meent
ten aanzien van het eerste thans wel tot de
grens der Rijksbijdrage te zijn gegaan, door
deze, welke eerst op 1/3 deel der uitkeerin
gen was bepaald, o.a. voor de textiel- en de
schoenindustrie op 50°/0 te stellen. Het mon
deling en schriftelijk overleg, om aldus tot
het instellen van wachtgeldregelingen te ge
raken, geschiedt vanwege den Dienst der Werl
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
gedeeltelijk met behulp der gemeentebesturen
deze diensttak geeft advies en voert prop*
ganda.
Het departement van Arbeid streeft er naaf»
de daarvoor in aanmerking komende lick*"
Aan de Dep. van Alg. Bestuur heeft de Mi
ter van Arbeid verzocht, eveneens vfee4r i»
legenheid, waar mogelijk, te openen.
reden om aan te nemen, dat aan dat vei
in de mate als mogelijk zal blijken, zal w°
voldaan. rbeider®
Het doen overgaan van werklooze aricjj»
in andere beroepen, die meer v001?1.,;,
bieden, wordt zooveel mogelijk bevorde
