T
tolbert-
Costun
Blauw
HERMAN
NYPELS,
Tweede Blad.
VAN ZATERDAG 12 MAART 1921.
PLAATSELIJK KIEUW».
A. A. Burgers f.
Gastaren, werd alhier ter aarde besteld
het Stoffelijk overschot •van den heer A. A.
Burgers, beetoumslid der VrijZ.-Dem. Rtosver-
«emginig.
Namens hert beeituur der KaesvereemgiWT
sprak de moorzirtetr, de heer Avenwrius, een
woord tort afscheid aan een trouwen mede
werker, dito miert zooveel ijver voor de begin
neten dier party had gewerkt
Onze plaatsgenoot, de heer Sjoerd Bom-
hoff, die onlang» het Radiocertificaat voor
blinden behaalde, 1» met Ingang van li dezer
benoemd tot Radiotelegrafist op het Haag-
Persbureau.
Onze plaatsgenoot, de heer 3. Kuyper,
leerling der Opleidingsschool voor Radio-
telegrafie, Zuidstraat alhier, slaagde gisteren
te Rotterdam voor het Rijkscertillcaat van
Radioteleigrafist eerste klasse.
Aanbesteding.
Gisteren werd ten raadhuize alhier aanbe
steed de levering van 160.000 Frlesoh* klin
kers. Slechts één biljet was ingekomen, n.L
van de firma Gebr. van Pelt voor t 4OA0
per 1000.
„Bosmeraholm".
Het is mogelijk, dat de vijfde en laatste
kunstavond, die ons Henrik ïbsen's onsterfe
lijk tooneelstuk „Rosmersholm" bracht, bij
velen niet in den «maak ia gevallen. Het stuk
is somber en zwaar van ernst, en er worden
vele problemen in aangeroerd, door Ibsen
mert geniale pen omlijnd en geheel of gedeel
telijk uitgewerkt. Wij voor ons vonden fae'
van deze serie-avonden de allerbeste, die wl;
gehad hebben dit seizoen.
„Rosmersholm" dateert van 1880, toen Ib-
aen 68 Jaar oud en dus op rijperen leeftyc.
was. Evenals in vele zijner werken behandelt
hierin verschillende maatschappelijke
Traagst ukken, en mensohelijke problemen.
Hf) doet dit met de hand eens meesters; de
samenstelling zijner drama's is naar het klas
sieke model der oude Grieksche schrijver».
Behalve de interessante politieke vraagstuk
ken, die in „Rosmersholm" worden aange
roerd, krijgen wU onoplosbare problemen
van aen menschelUken geest. In, geen zUner
personen, van hoe tegengestelde levensbe
schouwing ook, viert de schr. eenige haat
bot; zijn personen zijn alle liefdevol getee-
kend, en ernstige, zelfbewuste menschen.
Rektor Kroll, de conservatief, moige door
„kleine" middelen zijn doel trachten te be
reiken, hij is een door en door mensch e.
lijke, levende figuur. Johannes Rosmer, de
nobele, twijfelende, zoekende adel, ook voor
hem geldt het „nihil humani".
Minder «cherp omlijnd is de figuur van
Peder Mordensgaard, den „vrijzinnige", re
volutionair van die dagen. Wij weten niet
wat wij aan den man hebben; zijn rol is trou
wens slechts klein, maar In zijn gesprek met
Rosmer komt ook al weer het diep-mensche
lijke naar voren. Evenals in het gesprek tus-
schen Kroll en Rosmer, wordt ook in dit
korte, meesterlijke dialoogje op scherpe
wijze belicht, dat de menscheiyke geest, ook
in den strijd voor waarheid, (althans voor
hetgeen hij als waarheid ziet), ten allen tijde
gebonden Is, en onder invloed staat van
klein-menschelijke overwegingen.
De quintessens van het drama is wel deze
de mensch is niet vrij, de menschelijke geest
is gekluisterd, het menschelijk leven staat
onder den ban van een noodlot, dat het weer
houdt zich vrij te maken. In zoover heeft dit
drama dus verwantschap met de Grieksche
tragoediën. De mensch, slaag zijner eigen
menschelijkheid, kan slechts door zijn eigen
individualiteit zich vrijmaken. Maar als deel
van de gemeenschap, zit hij aan die gemeen
schap gekluisterd, en als hy denkt vrij te
zijn, is eer weer een noodlot, dat hem bindt.
Zoo Rosmer, zoo Rebekka. Beiden drukt de
schuld. Bij Rosmer aanvankelijk de schuld
aan Beate's dood; dan, vrij gemaakt door Re
bekka, die tenslotte bekent, dat zij het ls,
wier Intrigeeren Beate den dood Indreef, ver
liest hij het geloof In de mogelijkheid van te
kunnen leven naar waarheid en eigen Indi
vidualiteit. Want dan ls het Rebekka, die de
last der schuld meedragen moet. En zoo ia
de oplossing: belden tezamen ln de Molen
beek, onder de koele, bruisende golven, van
Tbsen's standpunt uit beschouwd, de meest
aannemelijke.
Wij zouden lang over dit zware en ontzag-
lUk-ernstige werk kunnen schrijven, maar
het heeft nu weinig zin. Wij kunnen slechts
dankbaar zijn, dat de Commissie voor Kunst
avonden wist te bereiken, dat de Rotterdam
mers ermede naar hier kwamen. Het werd
gisterenavond weder te Amsterdam in den
Stadsschouwburg opgevoerd.
Het is te begrijpen, dat een dergelijk werk
aan de spelers ontzaglijke eischen stelt. Men
moet heel wat prestoeren om de diepzinnige,
gecomplioeerde Ibsen-figuren te kunnen ver
tolken. Welnu, dit ls aan allen, zonder uit
zondering, schitterend gelukt. Chrlspijn Sr.
was de zoekende, tastende, ex-predikant, Frits
Tartaud zijn zwager, de conservatieve Kroll.
Welk een aannemelijke figuur wist hij ervan
te maken! Alida Tartaud—Klein gaf als Re
bekka prachtig, sober en tot het uiterste be-
heerscht spel. Elk gebaar, elk woord was be-
heerscht; 't was schitterend. Een aardig type
was Ulrich Brendel (Jules Verstraete);. met
zijn langen, witten baard, zijn witte haren,
zijn dichterlijke improvisaties leek hij een
levenden faun. Minder goed leek ons ae ty-
peering van Mordensgaard; Ja, wij zouden
die zelfs ronduit verkeerd willen noemen.
Wij krijgen wèl den Indruk van een revolu
tionair, een socialist uit de dagen van de eer
ste beweging, die omstreeks de jaren van het
ontstaan van het drama, een aanvang nam.
Maar Ibsen zelf gebruikt het woord „socia
lisme" niet; hU spreekt van „vrijzinnigheid",
en het leek ons niet goed om van dezen Mor
densgaard een dergelijk onguur type te ma
ken. Het korte rolletje werd door Louis Ver-
voorn ln den geest van de grimeerlng ge
speeld. Op uiehrelf dus goed, naar au fo«d
o. L verkeerd. Nelly de Leur was de beschei
den juffrouw Helzeth, huishoudster op Ros
mersholm.
Aan mevr. Tartaud werden namens de
Oommissie bloemen aangeboden. Hemen wij,
dat we de Rotterdammers een volgend seazoea
nog eens terugzien.
Threli-Bloseowp.
Gisterenavond werd de Shaokkrtonfïïm
voor het eerst in de Tlvoli-Bloscoop vertoond.
Zij vormt slechts een onderdeel van het uit
gebreide, veelzijdige programma, dat ons
daar aangeboden wordt, en ls het waardige
slot van de vertooning.
Wij hebben eenigen tijd geleden al een
uitvoering bericht omtrent deze film opgeno
men en mogen doel en feitelijke mislukking
dezer Zuidpool-expeditie van Sir Ernest
Shackleton en zijn mannen als bekend ver
onderstellen. De film schetst in een reeks
vaste en 'bewegende beelden, die buitenge
woon interessant zijn, het leven aan boord
van de „Endurance", de lotgevallen van dit
vaartuig en haar dappere bemanning en geeft
daarmede een kijk in een onbekende wereld,
die aan pracht en schoonheid voor vele an
dere streken van de aarde niet onderdoet.
Welk een heerlijke vinding is, aldua gebruikt
de bioscoop l Nimmer had Jules Verne, de
onvolprezen wetenschappeiyk* fantast, kun
nen droomen dat de streken, die zijn geestes
oog besohreel ln zijn onsterfelijke werken,
dat zoo'n landstreek nog eens gemeengoed
zou worden voor ieder.
Wie denkt, dat de natuurtafereelen op deze
film oen reeks van sombere tooneelen weer
geven, vergist zich ten zeerste; natuurlijk is
alles wat men ziet, water, ijs en sneeuw, maar
de prachtig gekleurde photo's en de door
schitterend licht blinkende bewegende beel
den geven wondermooie gezichten van ijs
bergen en ijsheuvels. We leven znede met dit
troepje mannen, dat zoo moedig de onbe
kende, gevaarlijke streken tegemoetstoomde
met het kleine, sterke vaartuigje, doch dat
het doel van hun tocht nooit zou bereiken.
Wij konden, met den dichter, uitroepen:
Ic&l sah' das goflid'ne Land fainüber-
winken,
Mein Aug' erreicht'es, aber nicht mein
Tusschen deze verfilmde tafereeltjes van
het leven aan boord zag men de wonderlijk
ste, 'grilligste en meest fantastische Ijsland-
schappen, waardoorheen de „Endurance"
mert moed en volharding zich een weg baande.
Men zag hoe het «chip met den scherpen,
met Ijzer beslagen 'boeg, gestut door eiken
houten balken van een meter dikte, door het
pakijs sohuurde; hoe hert een zwart spoor van
donker water achter zich liet. Helaas 1 Spoe
dig zou de „Endurance" (hopeloos vastzitten
ln het ijs; de ijsmassa's zouden zich rondom
opstapelen en langzaam, maar onherroepeiyk
zeker het vaartuig in elkander persen.
Toen het verlaten van hert schip; men ziet
het afladen van de angstig geworden honden;
men ziet de masten afknappen, het vaartuig
samendrukken, tot alles één hopelooze, ver
warde massa ls geworden, die de zee weldra
verzwelgt. Begrijpt men de gevoelens van de
op het ijs achtergebleven mannen? Zij sloe
gen een tentenkamp op, en uit waarnemingen
van Sir Shackleton bleek, dat zij naar het
noorden afdreven.
Hért jscnu ons te ver voeren «1 bun lotge
vallen te vermelden; de film geeft er een
duidelijk beeld van. Liever wijzen wij op de
afwisselende tafereelen, niet alleen de groote
verscheidenheid in ptootos van Ijsvelden, vele
prachtig gekleurd, maar ook op de merk
waardige dierenwereld, die zij hier verfilmen
konden. Pingoeienen bijvoorbeeld, de komie
ken van de poolstreken, waren er in onge
kende massa; de vogels waren totaal niert
schuw en posteerden zich netjes vlak vóór
het apparaat, zoodat Hurley, de operateur,
er schitterende opnamen van. maken kon.
Door het weergeef-apparaat snel te doen wer
ken, gaf een groep pingoeienen, die gingen
baden, werkelijk den iPdnuk van een druk
doende jonge meisjes-kostschool. Zee-olifan
ten, zee-honden, pool-eenden, een alleraar
digste opname van een toiletmakende jonge
dames-zeehond.... en nog veel meer.
De heer Otto Zeegers, auteur en acteur,
gaf een zeer beschaafde, onderhoudende ver
klaring van de beelden en van het verder
verloop van den tocht.
Behalve deze film kregen we nog een uit'
gebreid programma, waarvan „In de gouden
kooi" door zijn schitterend mooie opnamen
en 'het prachtige spel der actrice Mary Pick-
ford, zoowel als door den inhoud van dit stuk,
ook de kinderen boeien zal. Het sohetst het
leven van een schatrijk meisje, eenige doch
ter, wie het echter aan liefde en toegonegen
held ontbreekt en die daardoor zich zeer on
gelukkig voelt. Zij haalt van alles uit om zich
te verstrooien, en ofschoon de film langza
merhand verloopt in een wat zoetelijk-senti-
menteel geschledenlsje, ls het verhaal ln alle
opzichten voor kinderen geschikt en boeiend,
voor de grooten is het spel dezer actrice,
die op zoo meesterlijke wijze het kinderlijke
uitbeeldt, het merkwaardigst. Mary Pickford
speelt volkomen natuurlijk de kinderrol; haar
manieren, haar oogopslag, haar gliralaohend
opzien als haar een vriendelijk woord toege
voegd wordt, de ondeugd in haqr oogen als
zij een 'kinderlijken streek verzint, het is
alles absoluut Waar en echt. Men ziet slechts
een kind voor zich.
Verder was er nog het gewone „gemengd
nieuws", zullen we maar zeggen, en een Ame-
rikaansche klucht, die meer Amerikaansch
dan kluchtig was, maar voor kinderen zeer
geschikt.
Om 7 uur begint het programma; de Shack-
leton-film vangt omstreeks 9 uur aan en ein
digt te half elf. Wie dus de rest niet begeert
te zien, kome tegen 9 uur. Maar hij verzuime
niet dit interessante filmwerk te bezichtigen!
Moedercursus.
Zooals eene advertentie reeds vermeldde,
zal door de afdeeling Helder van de Nederl.
Vereeniging van Huisvrouwen ln de maand
April een cursus worden geopend ln Zuige
lingenverzorging voor Jonge en aanstaande
moeders. Van hoe groot belang een dergelijke
cursus is, behoeven wij wel niet te zeggen.
Hoeveel jonge moeders of zij, die het hopen
te worden, staan vreemd tegenover het Jonge,
roze wezentje, dat zy verzorgen moeten, maar
van welks nooden en behoeften 'zy niet 't min
ste begrip hebben dikwijls. Vaak staan de
handen verkeerd, en niet altyd ls er een on-
dervlndlngrijke buurvrouw of vriendin by
de hand, die bovendien dikwijls nog ver
teerde lessen geeft ook.
Vandaar, dat hert goéd gezien is van de
Vereeniging om een dergelijken cursus in het
leve» te roepea. Mejuffrouw Oor Sehrieke,
Ingezonden mededeeling.
naar maat gemaakt
Prima Stof en
Fourneering.
90."°,M.
Miipaguijn
HELDER.
dooente van de Vereeniging „Het Witte
Kruis", heeft zich bereid verklaard dezen
cursus te leiden. HU zal bestaan uit 12 lessen;
de deelname bedraagt slechts 1.voor den
geheelen cursus, zoodat dit geen beletsel kan
zijn voor de deelname. De datum der eerste
bijeenkomst zal nader worden 'bekend ge
maakt; op deze eerste samenkomst kan dan
nader overlegd worden omtrent de meest ge
schikte dagen en uren der volgende by een
komsten. De cursus is toegankelijk voor alle
vrouwen en meisjes boven de 20 jaar.
Nog voortdurend wordt op het gebied der
zuigelingenverzorging uit onwetendheid ge
zondigd, zelfs door de meest zorgzame moe
ders. Terwijl eigenlijk iedere vrouw dient te
weten hoe men moeder en kind moet behan
delen.
Gaarne bevelen wy dus de deelname aan
dezen cursus aan. Voor leder, ook zy, die
meenen genoeg hieromtrent te wet.. er
niettemin nog wat te leeren zyn. Men melde
zich aan op Donderdag en Vrijdag 17 en 18
Maart, 's middags van hall drie tot 4 uur, in
de kleine zaal van /Casino".
Multafuli-avond.
Biyksns een Advertentie ln dit nummer
organiseert de Vereeniging „De Dageraad"
een Multatull-avond ter herdenking van
Multatuli's gebooortedag op 2 Maart j.L
Daarvoor zal op Vrijdag 18 Maart ln „Casi
no" de bekende declamator Bijman Croiset
een viertal fragmenten uit Multatuli's wer
ken voordragen. De heer Croiset is hier vroe
ger reeds voor een gevulde zaal opgetreden
en blijkbaar in den smaak gevallen. Hij za!
dus nu ook wel weer een volle zaal trekken.
De heer Croiset is leerling van 'de Am-
sterdamsche tooneèlschool en onderscheidde
zich aldaar door groote intelligentie, vooral
op 't gebied der dramatische kunst. Ver
schillende gunstige penscritieken zijn hem
ten deel 'gevallen, waarvan wij hier eenige
laten volgen:
Men verzoekt ons er op te willen wijze»,
dat de deuren precies te 8 uur gesloten
worden.
Speenhof! ln Casino.
A.a. Maandag zullen de heer en mevrouw
Speenhof! sedert lang niet in onze plaats
opgetreden weer eens een voordracht
avond geven ln „Casino". Hun allernieuwste
liedjes en samenzangen staan voor dien
avond op het programma, waarby o. a. een
„Hulde aan de K III en K IV", zeer actueel
voor den Helder. In Vlisslngen had de dich-
ter-zanger hiermee een groot succes en wer
den hem door de Manne-officieren fraaie
bloemen geschonken.
Verder behooren tot hun nieuwste liedjes:
„Verkade spookt!", „De accynizen", „Arme
Wijnkoop", „Mengelberg de Yankee" enz.,
terwijl na de pauze aan het publiek de keuze
wordt gelaten, welke liedjes gezongen zullen
worden, 't Belooft dus een zeer geanimeerde
avond.
Een brandje.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
brak brand uit ln een herplaats van brandstof
en allerlei oude rommel, gelegen ln een ge
bouwen-oomplex tusschen Gas- en Jonker
straat. Door de buren werd het brandje met
emmers water gebluscht.
De oorzaak van den torand ls onbekend;
het perceel behoorde aan den (heer J. Bakker,
Gasstraat.
Correspondentie.
Dsa heer J. E. Uw «tukje fan aanleiding
geven tot een nlert door U gewenschte
polemiek, zeer zeker ook nlert ln het belang
van den betrokken persoon. Bovendien, voor
de bespreking van dergelijke persooniyke
aangelegenheden aftaan wy geen plaats
ruimte af.
RAADSOVEBZIOHT.
Het was een slechte dag voor den heer
Krjjnen, den uitvoerder van de werken van
het veel besproken, veel gesmade Spuika-
naal. En daardoor werd het een goede voor
den heer Schoeffelenberger, zijn antagonist.
Deze heer, die tot vervelens toe te pas en te
onpas steeds weer de oude kanaalkoeien uit
den modder van hert Heldersche kanaal haal
de, had nu de satisfactie dat zyn „fraippez,
fiwppez toujours" «enig aanvankelijk succes
opleverde. Want de gestie van den hee» Krij-
nen zal thans in geheimen raad eens ampel
worden besproken.
Tot tweemaal toe was er thans aanleiding
voor den Raad deze zaak ter sprake te bren-
fen. De eerste was een rapport inzake de
oorbraak van den damwand bij den laatsten
storm. Zooals men weet een initiatief ook al
weer van den heer Schoeffelenberger. Uit
het rapport, opgesteld door de heeren De
Zwart, Kastelijn en Hagethorn, met als soera
taris een secretarie-ambtenaar, den heer
Wessel, bleek, dat inderdaad de geslagen
damwand onvoldoende was, zoodat bij storm
weer als toen heerschte, deze door de trillin
gen van den bodem toezwyken moest. Maar
voegden de rapporteur» er by geen
enkel aannemer zal er aan denken by het
slaan van zoo'n damwand vooraf den bodem
te onderzoeken. Dat ls alles goed en wel, zoo
zelde de heer Schoeffelenberger, maar in dat
geval ls de schade dan ook voor rekening
van dien aannemer. Dat ls by elk particulier
werk het geval. En daar ook de heer Van Os
zich ongunstig uitliet over 's heeren Krijnens
gestie, werd besloten de zaak met hoor en
wederhoor in geheimen raad te bespreken.
Hert tweede geval betrof het inheien van
palen. Indertijd' ls den heer Krynen de vrije
hand gelaten met het kanaalwerk; wel werd
hem later opgedragen de bywerken te doen
aanbesteden, maar blijkens uitlatingen ln den
Raad wordt dit niet gedaan. En nu is hy by
dit heiwerk met voorbijgaan van plaatseiyke
aannemers het werk naar 'buiten gegaan, het
geen gelaakt werd. In hun antwoord hadden
B. en W. gezegd, dat de plaatsehjke aanne
mers in de gelegenheid waren gesteld tot
deelname en met name de heer De Vries
de eenige, die ervoor in aanmerking komt
geweigerd had in te schrijven. Maar uit de
mededeelingen in den raad verstrekt bleek,
dat de heer De Vries wel degeiyk had mee
gedaan, en reeds met de Zaanlandsche Maat
schappij een overeenkomst had gesloten.
Doch toen later een vertegenwoordiger van
die Maatschappy hier kwam spreken, vond
hy op hert werk den heer Krynen. En het
resultaat was, zoo zeide de heer Van Os, dat
die heer toen nogmaals een prijs aan den
heer De Vries noemde, waardoor deze van
verdere deelname afzag. Waarom? Omdat,
zelde de heer Schoeffelenberger, de heer
Krynen den heer De Vries niet op het werk
wilde hebben.
Wat van dit alles waar ls, zal thans wel
spoedig biyken. Zeker is, dat there's some-
thing rotten in die kanaalgeschiedenis. En
dat er eens schoon schip gemaakt wordt, ls
zeker veler wensoh.
De Raad bracht byna den geheelen avond
zoek op deze 'beide kwesties, die eigenhjk
één zyn.
Verworpen werd voorts het voorstel inzake
de aanstelling van een adjunct-directeur van
gemeentewerken en de daaraan verbonden
wyzigingen; juister gezegd, ook nu staakten
de stemmen daarover. De heer Van Breda,
thans, na afwezigheid van vele maanden we
gens ernstige ziekte, weder ter vergadering,
stemde tegen, en de heer Tielrooy was thans
afwezig, waardoor de stemverhouding de
zelfde was gebleven.
Zonder discussie werd aangenomen de
nieuwe politie-verordening, regelende het
verkeer hier ter stede. Hopen wy, dat zy een
goede werking zal hebben op het straatver
keer. De heer Van Breda maakte nog eenig
bezwaar tegen een redactie van een artikel,
doch uit de gevoerde discussie bleek, dat het
beter was de ontworpen redactie te hand
haven. De nieuwe reinigingstarieven werden
op verzoek van den heer Van Breda aange
houden.
Zeer tegen den zin en de bedoeling van het
College werd een verrassend besluit geno
men om voortaan weder, evenals dit vroeger
geschiedde, besloten vereenigingen en clubs
vrij testellen van de belasting op publieke
vermakeiykheden. Deze te onzaliger ure in
gevoerde maatregel heeft den betrokken ver
eenigingen heel wat onaangenaamheden en
lasten veroorzaakt. En het praktisch resul
taat stqving van de gemeentekas, was
slechts uiterst miniem, want in totaal bracht
deze belasting zooals men zeidemaar
een paar honderd gulden op. En de romp
slomp en last, die ae verschillende vereend-
gingen er mede hadden, stond in geen ver
houding tot het geldelijk voordeel. De soci
aal-democraten, met uitzondering van den
heer Heyblok, hielden vast aan hun principe
om ten deze geen uitzonderingen toe te laten.
Liever wilden ze de belasting in den vorm
eener subsidie restltueeren. Ach, die Prinzi-
Dienreiterell Dubbel boekhouden Is prachtig,
maar ln sommige gevallen is de boekhou
ding van den winkelier te verkiezen. Die
stopt de ontvangsten ln zyn broekzak, haalt
er uit wat hy noodig heeft en wat hy dan
aan 't eind van 't jaar overhoudt, boekt hij
als winst.
Het prae-advles om afwyzend te beschik
ken op een adres van den Helderschen Be-
stuurdersbond betreffende werkverschaffing
aan werkloozen, werd 'op verzoek van den
heer Zondervan (wegens het late uur ver-
moedeiyk) aangehouden. Daarover zal dus
bUjkbaar het laatste woord nog niet gespro
ken zyn.
Zonderlinge dingen geschiedden er by de
benoemingen. Op de agenda stond: „Benoe
ming A. G. A. Verstegen tot lid der Schat-
tingscommlssie voor de Inkomstenbelasting".
Er stond niet: „Benoeming van een lid"
en dan de mededeeling, dat B. en W. daar
voor aanbevalen deri heer Verstegen. Neen,
er stond categorisch: gy, raad, moet nu het
besluit nemen den heer Verstegen te benoe
men. Natuurlijk, zouden we haast zeggen,
deed de Raad het nu niet. Hetzelfde was het
geval by de benoeming van een lid-werk
nemer der Commissie van Advies voor den
Dienst der Arbeidsbemiddeling en Werkloos
heidsverzekering (heerlijk, zoo'n titel op je
visitekaartje!). Ook daar benoemde de Raad
een ander. Zóó dienen toch, naar onze mee
ning, de voordrachten, ook waar slechts één
oandidaat ls, niet te worden opgemaakt.
Waarschyhiyk heeft ook aan dezen gang van
zaken de „jieu-orientierung" van (ten Raad
medegewerkt.
Want en nu zyn wö langzamerhand aan
het einde gekomen van de lange, maar tame-
ïyk vlug afgewerkte agenda over de mede-
Ingezonden mededeeling.
U laat toch dit jaar by de
Firma I. GRUNWALD, keizirstr. na (bovenw.)
een Cosluum aanmeten?
deeling van B. en W. betreffende eene nien-
we verdeeling der functies werd door ver
schillende heeren nog gesproken. De wet-
houderiyke crisis, welke ontstaan waa door
het bedanken van den heer Adriaanse, had
haar oplossing gekregen door een andere
verdeeling, waaitoy deze heer de portefeuille
van financiën overdroeg aan zyn ambtgenoot
De Zwart. En de rechtsche fractie, by monde
van den heer Van Breda, verklaarde, dat nu
het bezwaar was opgeheven, dat deze fractie
indertyd tegen de aanvaarding van deze por
tefeuille door den heer Adriaanse had, en
hem thans volgaarne wilde erkennen als
wethouder van rechts. De heer Grunwald
bleef natuuriyk, als vryzinnig-democraat, op
het vroegere standpunt staan. Een scherp
debatje tussdhen den «trydiustlgen heer Bor-
kert en den heer Grunwald was er het ge
volg van. De heer De Zwart was bang, dat
men aan de woorden van den heer Adriaanse
een verkeerde uitlegging zou geven, en wees
er met nadruk op, dat men by de gestie van
het College niet mocht spreken van die der
sociaal-democratische wethouders, omdat het
College als zoodanig homogeen la.
BUITENLAND.
DB CONFERENTIE TB LONDEN
Te Londen is men van meening, dat Enge
land ditmaal weder bakzeil heeft gehaald, uit
vrees, dat Frankrijk by de Mohammedaansche
wereld met het moreele voordeel zou gaan
strijken en alleen de herziening van het ver
drag van Sèvres te hebben voorgestaan.
De voorstellen houden in, dat, voor zoover
Thracië betreft, geen wyziging in bet verdrag
van Sèvres wordt toegelaten. Verder komen
de voorstellen in het kort hierop neer:
De geallieerden zyn bereid in hert verdrag
van Sèvres de bedreiging te schrappen van
de verdrijving der Turken uit Konstantlno-
pel, indien zich bepaalde göbeuriykheden
zouden voordoen. .De gefdXeeriWa zouden
dus den sultan willen toestaan de soevereini
teit over Konstantinopel weer ten volle op
zich te nemen.
Voorts willen zy den Turken een plaats In
ruimen in de oommissie van toezicht over de
zeeën'gten. Ook zyn zy bereid de militair ver
boden zone langs de enigten in te krimpen
en wellicht ook om de militaire bezetting der
geallieerden tot Gallipoli eh Ohanak te be
perken.
Wat Smjrna betreft, streven de geallieer
den er naar een eind te maken aan de huidige
vyandeiykheden door een billijke overeen
komst, met het oog waarop zij voorstellen,
dat het wiïajet Smyrna ouder Tuiksche sou-
vereinitelt zal biyven, doch dat de Grieksche
troepen in de stad mogen biyven, terwyi in
de rest van het Sandsjak de orde zal worden
gehandhaafd door een gendarmerie onder
bevel van geallieerde officieren, samenge
steld uit alle deelen der bevolking naar de
verhouding, zooals die door de geallieerde
commissie is vastgesteld. Deze evenredige
samenstelling zou ook gelden voor het bur
gerlek bestuur. Voorts zou de Volkenbond
een christen als gouverneur moeten aanwy-
zen, die zou worden by'gestaan door een ver
kozen algemeene vergadering (Kamer) en
een eveneens verkozen raad (Senaat). In deze
regeling zou na vyf jaar wyziging kunnen
gebracht worden, indien een der partyen
daartoe het verzoek by den Volkenbond In
dient.
Op deze voorwaarden, als ze door Turkye
worden aanvaard, en als Turkye verder biy*
ken geeft van zijn bereidwilligheid om het
aldus gewijzigd verdrag van Sèvres uit te
voeren, zullen de geallieerden geen bezwaar
meer maken tegen Turkqe's opneming in
den Volkenbond.
De geallieerden bieden voorts nog wyzi-
gingen aan in de economische, financieels
en militaire bepalingen van het verdrag ten
aanzien van de Turken en stemmen toe in.
het onnemen van Turkye in de commissie
voor het opstellen van een rechterlijke her
vorming ter vervanging van de capitulaties.
De toepassing van de sancties sa hert recht
op den uitvoer.
Thomas, woomd/vioietrdjer <ter Enigètodhe ar-
beflJdietrwpaacity, (heeft gisteren in hert Engeftoah»
Lagechiulila uitgesproken, wart velen bij hert
plotseling afbreken vam die Lottdienadhe oen-
farenltto hébben gièdladhtt: waarom heeft mem
dien Duitsoibans nóg miert een week tijld gege
ven, olm die siaak nader te overwegen?
Simioris had, men weert 'het, voorzidhttüg den
weg igefbaand voor een .langer byeenlblljven
van <te aanfierantto. By hert terugzien op hert
gébeurdie, ls (het hedenikeilijQcste versahijnaei
diatt de memtaiïïMt van de twee pamtijlen, die
hert sdheorptSt tegenover eflkiaar stonden, na de
breuk miert zoo hieel veel van elkaar vemsdhiflit.
De Ftaansdhen voedden eddh opgelucht, dat het
nu maar tot toepassing der sanottos kwam, de
Diuirtsdhers namen niert een houding van die
pe teleurstelling, maar eerder van onveradhil-
ligfhielild aan. Zij vodden dalt de gealtoerdem
maar hum gang moestem gaan en züien, of tij
langs den weg der sancties m eer konden be
reiken. Als soo'n Stemming by de twee voor
naamste partijen bestaat, is het duddeiyk, dlat
een ntouwe conferentie miert aoo gemaMcedijik
bijeenlkofmlt. De Manchester Guardiiam maakt
ztoh ongerust over de poülttoke gevolgen van
den nieuwen toestand. Te Londen, zegt
correspondent daar, liep Woensdagavond het
opritenJharernd gerucht, dat Frankrijk weigert,
om verder mert de tegenwoordige Duitadhe
regeering te ondeahjamldeaem, en te Berlijn te
verstaan gegeven had/ dat men met de sanc
ties geMdeiyk zou voortgaan. Het w»s zelf»
niet zeker, of Pörijh zou wilton onderhaind»-
len met een regeering van roe«nderhedds»>
diaOtotem (wart voor (hert overige een poflittóke
oomagelijikibedKl te op dit oogonMik). Voorts
vreest het blad dart er ln DuLtschfliaMd nu een
beweging aal kamen (fin de richting van de
uiterste linker- of de reehterrijlde of anders
esn toenadering tusschen deze twee lm den
rtwwn v£ts een „r-ïrtiessaal boJfgfewtett", wat
De Shaekleton-expedlfie.
Fubs.
Zoo schrijft de „Gooi- en Eemlajuder"
„Wat de voordracht eelf betreft, deed de heer
Crolaet tich kennen als een uitstekend decla
mator, die met veel begrip en juist gevoel de
fragmenten weergaf'.
„Telegraaf", 21 Nov. 1912.
Gisteravond gaf ln 'het „Nutsgebouw de de
clamator Hiiman Croiset een Multatuli-voordracht.
Voor eien talriik publiek bracht hij enkele frag
menten van Multatuli's werk, op somtijds indruk
wekkende wijze, ten gehoore, zoodat de bloemen
hulde, na het declameeren van den „Brief over
Zedelijkheid aan een dame in de ge vangend»"
wel verdiend was.
„Utrechtsch Prov. en Sted. Dagblad".
Zijn kunst ia zelfstandig en persoonlijk.
En dat geeft aan het oude bekende altijd, weer
de friesche bekoring van iets nieuw®. De heer
Hijman Croiset men kon het aan alles mer
ken heeft voorliefde voor Multatull. Wii kun
nen ook zeggenHij heeft zich met liefde ln dien
grooten geest la. Hij proeft zijn woorden en hun
geheimen zin; hij is er in thuis.
„Utredhtsohe Courant".
De heer Hiiman Croiset beeft gisteren
alleszins bewezen een bekwaam declamator te
zlln; de eerste verelsehten hiertoe, een scherp
geheugen, een goede voordracht en een duidelijk
en onvermoeibaar geluid zijn hem volkomen
eigen, Werd het eerst» nummer niet talent voor
gedragen, bli het „Salle-avondle" kwamen de kun
stenaaregaven van den heer Hijman Croiset we!
het beet uit
STADQENOOTEN
De Oostersohe quaestte.
Et is door de geallieerden inzake de Oos
tersohe qaestie een oplossing aan de hand
gedaan, die thans door de Turksche en Griek
sche delegaties met hunne regeeringen zal
worden besproken.