Callantsoog.
Anna Paulowna.
INGEKOMEN PERSONEN.
VERTROKKEN PERSONEN.
weg, rolt bij corners in en naast het net. wat
een geringe vergoeding is voor het publiek.
Zonder dat H.B.S. heeft gedoelpunt komt het
einde van den laats ten wedstrijd. Een go ijk spel
zou de verhouding zijn geweest.
H.B.S. eindigde door de nederlaag van U.V.V,
als No. 3, met de volgende cijfers: gespee'i 22
gewonnen 11, gelijk 4, verloren 7, 26 punten, 37
doelpunten vóot en 23 tegen.
Had men enkele gemakkelijke wedstrijden niet
omnoodig verspeeld en wat meer geestdrift ge
toond, dan zou met de tegenwoordige ploeg het
kampioenschap behaald kunnen zijn. L,
INGEZONDEN.
„Rosmersholm".
Geachte Redactie,
Uw kritiek iinzake heit tooneelstuk „Roe-
meralholm" was uitmuntend, doch juist deze
kritiek versterkte mij in .mijne meeninlg.
dat twneeiLstJukkien als jRosmensholm" een
izeer schadelijke uitwerking kunnen hébben
Ik weet, het ;is izeer Ibrutaai van mij-, een een
voudig koop en amateur-journalist om al
dus het geesteswerk ivan een wereldver
maardheid afls Ilbain onteigenEe£r<?elijk was,
te fcritiseeren, docih ook voor mij geildt het
„dhacun son igoüt": elk zijn meng.
Het is alles (volmaakt waar, de mensch is
niet vrij', doch als ieder de oplossing van dit
vraagstuk Ja Ibsen opvatte en om zich vri
te maken ganz einfach in het water ver
dween, dan geloof ik, enikspotnuniet,
dat bijfvoorbeeld in onze stad het Heldensche
kanaaltje gauw gedempt zou zijn met lijken
van Heldensche huidjes, die dan la Ihsen de
oplossing 'om zich individueel vrij ite maken
alleen in den doöd wijten te vinden. Ik vind
die stelling idioot. O, ik weet, in vele opzich
ten is het een -marteling zijn leiven niet vrij
uit te kunnen lemen, zich in het dwaze, 'knel
lende keurslijf van onze oanventioneele,
uiteriiik zoo fatsoenlijk© (hm! hm!) maat
schappij te pennen, maar dan is het toch al
tijd. nog beter om te zecwen: „ik heb lak aan
jelui inflteülinkjes en weitjes, ik wensoh mij
er niet naar te regelen", dan als een laf
aard' in een Molenbeek te springen. D&t is
niet de oplossing van het vraagstuk.
Gisteren, 'toen ik liep langs de zonnige
groene weilanden, en zag hoe in de slooten
die fauna en flora ontwaakte, dacht ik aan
Ibsen's tooneelstuk, aan Rosmer en Rebel: -
ka. Wanneer twee normale menschen, die
dus niet in hun verstandelijke vermogens
gekrenkt zijn, a 11 een omdat zij, vrij
willen zijn, 'zich het leven benemen en
de schrijver meent, dat dit de eenig juiste
oplossing is, dan noem ik die stelling ge
vaarlijk, somber, zwaar, dan zou ik
Wever «seoKxen: kerel, 'kijk in die sloot, waar
in f-e verdwijnen wül, zie dien levenden -nlan-
tenigroeii, doe je best om te zeggen, ik wil le
ven, vrij en natuurlijk, evenals die fauna en
die flora in de sl'oot; ik wiil genieten van mijn
vrijheid', ik zal de wereld toonen wat het is
vrij te zijn!" De oplossing van Ibsen bestrijd
ik, deze vind i'k verre van verheffend.
Het is misschien brutaal van mU geachte
kritikus, doch in de literatuur wil ik tenmin
ste toonen mijn meening te durven neer
schrijven.
Ik hoop niet, dat men uit dit „Ingezonden"
een aanval op de spelers of op den kritikus
zal' distilleeren. Maar het tooneelstuk miSt
m.i. elke opvoedende kracht, doch verlokt
veeleer den mensch 'tot minderwaardige da
den. In zijn conclusie schrijft de feriticus z-:er
juist: „En zoo is de oplossing: bedden teza
men in de Molenbeek, onder de koele brui
sende golven, van Ibsen's standpunt
uit beschouwd, de meest aannemelijke"
Tegen dit Ibseniaansche standpunt gaat mijn
kritiek, aanmatigend misschien tegenover
eer man als Ibsen, doch mijn eerlijke mee
rling.
Levy Girunwal-1
Van aanmatiging van de zijde dies heeren
Grunwald is natuurlijk geen sprake. Ieder
heeft iimmers het recht tegenover een stel
ling een andere te plaatsen, tegenover een
levensbeschouwing de zijne. En ongetwijfeld
heeft de heer Grunwald veler opinie ver
tolkt, waar hij het niet eens is met de door
Ibsen verkondigde moraal.
Maar de beer Grunwald bekijkt de zaak
verkeerd. Roemer en Rebekka sterven niet
Omdat zij niet vrij zijn en door vrijwilligen
idlood vrij willen worden. De heer Grunwald
moet dit igoed begrijpen: niemand, geen
organisch wezen is vrij. Ook niet de plant en
het dier ln de sloot, want er zijn altijd wei
weer parasietplaniüen of grootere dieren, die
de -andere weerhouden hup leven vrij uit te
kunnen leven. Het zou dus apriori een ab
surditeit van Ibsen zijn geweest, indien hij
Rosmer en Rebekka liet sterven omdat zij
hun individualiteit niet kunnen uitleven.
Want daarmede zou de onmogelijkheid van t*
1'eveln zijn betoogd. Neen, de zaak is veel
oampliceerder. Wij hebben gezien 'hoe Ros
mer de schuld aan zijn vrouws dood drukt;
hij meent, dat h'1'- het was, die Beate, zij het
idan onbewust, in den dood dreef.
Als blijkt, dat diit niet Zoo is, en Rosmer
zich weer vrij voelt, vraagt hij aan Rebekka
zijn vrouw te worden. Zij schrikt hevig, en
antwoordt hem raadselachtig: „Vraag mij dat
nooit weer, want dan volg ik Beate". Den sleu
tel op deze raadselachtige woorden krij'gen
w" bij' Rébékflca's bekentenis, dat haar inbri
geeren Beate's vrouw in den dood heeft ge
dreven.
Was dus eerst het Rosmer drukkend schuld
gevoel een beletsel voor hun huwelijk, la
ter was het dat van Rebekka. Het is eenzelfde
noovilot, dat in de Grieksche tragediën enn
rol speelt, en in dit geval verhindert het
Rosmer en Rebekka te trouwen.
Een andere kwestie is de oplossing van
dit aldus geschapen conflict. Deze voldoet
den heer Grunwald en meerderen met hem,
volstrekt niet. Hij vond het -beter de beide
menschen te laten leven en trouwen', en vindt
zelfmoord laf. Wij zijn het niet met den hoer
Grunwald eens. Zelfmoord is volstrekt niet
laf; om bij volle bewustzijn, volkomen ziob
rekenschap gevend van het feit. vrijwillig
den dood in .te gaan, vereischt een ontzag
gelijke hoeveelheid moed. Welnh, Rosmer
is, dioor Rebekka's biecht, zijn vertrouwen en
geloof in haar kwijt. Alleen, door zi ch-
zelve te offeren kan zij helm, Ros
mer, diat geloof in haar terugbeven. Op geen
andere wijze. Rebekka aarzelt geen oogen-
hlik (het was bij de vertooning alleen idioot,
dat zij haar kanten shawl omsloeg alvorens
r- pad te "•aan) en offert zich. Maar dioor dit
offer zal op Rosmer voortaan opnieuw een
schuld drtikken.
Van Beate's dood is hij bevrijd, doch nu zal
het Rebekka's dood zijn, die -hem niet met
rust- Laat. Het noodlot dus, dat op Rosmers
holm drukt.Ën zoo is het dan ook voor hem
de eenjge oplossing met Rebekka mede te
gaan. Begrijpt de heer Grunwald nu, dat er
in d e 1 ijn van Ibsen's wijsgeorig
betoog en daar .gaat het tenslotte maar
om geen andere oploeing mogelijk was.
Al stemmen wij direct toe, dat zij neerdruk
kend en somber ia
Tïet is intusschen wel eens interest -t h<-t
ccrdeel van andere critici over dit stuk te
vernemen. Zooalls men zal weten is het stuk,
dlat Dondeirdaivand hier werd opgevoerd, Vrij
dags iin den Stadsschouwburg vertoond. Het
„Handelsblad" schrijft 'hierover als volgt:
„Rector Krwll (de sterke) blijft consequenlt en
behaalt (op Rebekka) de overwinning, doch
Rebekka verdiende in ieder geval een meer
glorieuse nederlaag. Het is moeiliik haar on
dergang als logisch te accepteeren, haar lou
tering door den omgang met den zwiakken
Rosmer en het verdwijnen van haar kracht
in de sombere atmosfeer van Rosmersholm.
Om ons de neerdrukkende macht der tradiitie
te dioen gevoelen, liet Ibsen ook Rebekka
bezwijken, doch men beleeft te weinig van
haar strijd en begrijpt daarom niet, waarom
zH zich zoo gebogen heeft". De schrijver
noemt overigens de .^idealistische zelfmoord
der twee hoofdpersonen als resultaat van
veel redeneering" een onbevredigend sloft.
En Barbarossa is evenmin erg over de ver
tooning te spreken. Hij heeft het over de
„Rosmersholimscfhe atmosfeer", die z.i. ont
brak, meent, dat er aan 'het huwelijk tus-
sdhen Rosmer en Rebekka niets in den weg
stond en maakt zich verder met wat opner-
vlakfldige aardigheidjes van die zaak af. Barba
rossa wist er (blijkbaar niet ;goed weg mee.
Voor een ook op kunstgebied toonaangevend
blad als de Telegraaf is een'kritiek" als die
van Barbarossa ergerlijk van oppervlakkig-
iieid.
Men moet een diergelijk diepzinnig werk
absoluut 'Objectief bekijken van uit het stand
punt der auteurs; met subjectieve bespiege
lingen komt mem er niet.
J. Brouwer.
Te Rotterdam zal dezer diagen de 50ste op
voering van „Rosmerdholtn" plaats hebben.
UIT DEN OMTREK.
Texel, 13 Maart 1921.
Op uitnoodilghig van de Texelöche Onder-1
wijzensviereenSigingen heeft de heer Zelvel-
der, van Arnhem, Voorzitter van „Volkson-1
dierwijs", voor ruim 250 aanwezigen eene le
zing gehouden itot propaganda voor het
openbaar Onderwijs.
De heer J. Daalder Dz., die als Voorzitter
fungeerde, riep allen een hartelijk welkom
toe en wees er op dat er nog wel strijd op
het Onderwijsgebied blijft, al is dan ook de
schoolstrijd zoogenaamd geëindigd. Men is
nu meer gekomen tot den strijd om het
kind.
Onder mededeeling, dlat na de rede gele
genheid tot debat en het stellen van va
gen igegeven zou worden, werd het woord
gegeven aan den 'heer ZelveJider.
De spreker begon met te zeggen, dat zich
n de laatste jaren merkwaardige dingen
hebben voorgedaan ook op onderwijsgebied.
De oorlog gaf de vraag:, „hoe kunnen we
ons Volksonderwijs verbeteren". Ook in ons
land kwam die vraag naar voren. Gevolg
varen de Bevredigingscommissie, het Mi
nisterie van Onderwijs en de Nieuwe Onder
wijswet, die het kind zoowel het lichamelijke,
als het zedelijke en verstandelijke ontwik-
ling wil brengen. Ook de Vereeniging
Volksonderwijs" thans tellende 28000 leden,
heeft daartoe een werkzaam aandeel gehad.
Deze vereeniging is steeds werkzaam aan de
verheteriing van ons Volksonderwijs. Neder
land mag niet achterblijven in intellectueele
ontwikkeling van zijn bewoners.
De Spreker laakte het, dat de onderwij
zers nog geen in alle opzichten bevredigen
de financiëele positie hebben, hoewel er
langzamerhand verbetering 'is gekomen. Vil
men van het onderwijs 'evenwel voldoende
resultaten verwachten, dlan moeten de krach
tien Mlsclh eni opgewekt kunnen leven, zon
der financiëele zorgen. Treurig werd het ge
noemd, dat niet voldaan is aam d'e wenschen
van onderwijzers en onderwijsraad'. Altijd U
er geld genoeg, behalve wanneer het 't on-
derwijls betreft. Mede werd afgekeurd de
minachtende wijlze, waarop de Minister had
gesproken over den arbeid der onderwijs
krachten, inzonderheid over de befaamde 21/»
uur werktijd. Evenwel wordt spoedig een
andere taai van het Binnenhof verwacht en
dlaartee zal dlan „Volksonderwijs" hare me
dewerking verleend hebben.
Met voldoening werd verder gesproken
over de verbeteringen, die de nieuwe wet
geeft, want ook de minder gesituëerde zal
nu tot ontwikkeling gébracht kunnen wor
den en de ontwikkeling van het 'kind is een
eisdh voor alle partijen.
Ook de lichamelijke ontwikeling van
het kinld is Van het grootste belang. Het op-
boopem van kinderen in een 'lokaal heeft al
tijd naldeelllg gewerkt. Toen het bennen en
weten op dien voorgrond stonden, kwamen
het bunnen en helt Idloen veel te kort. Han
denarbeid vormt nu een integreerend deel
vari het onderwijs. Iemand, die veel' weet,
kan soms o, zoo onhandig zijn, en dat moet
nliet.
Ook de Oudercolmlmissi'es zijn goed en be
vorderen de waardeering, terwijl de bewaar
scholen een groot 'belang voor het volk vor
men. Zoo bomen -we tolt voorbereidend, la
ger en voortgezet onderwijs.
De nieuwe wet moet brengen gelijkheid
tussdhen openbaar en bijzonder omderwijis.
Toelating tot ld© lagere school op gelijke leef
tijden en schoolgelden gelijk.
Ook zal de leerplichtwet verscherpt war
den, hoewel mm van rechts nog zeer tegen
leerplicht was. Gewezen werd op artikelen
in de „Standaarddlle 'beweerden, dat de
Leerplicht in strijd was met de ordonnan
tiën Gods, en nu vraagt men verscherping
en uitbreiding. „Evenwel", zoo zei spreker.
heeft mm te huldigen den mail, die van de
dwalingen zijns weegs terugkomt." Ook werd
gewezen op het nauwe verband tusschon
Leerplicht- en Arbeidswet.
De istirijld voor het lager 'onderwijs is hevig
geweest, maar hij' zal blijven bestaan, zoo
lang er menschen zijn, die over het Hoogste
en Heiligste verschillend denken. Die strijd
was en is er een tusschen twee richtingen.
De lagere school lis niet altijd zoo geweest,
zooals ze nu is. Oorspronkelijk was ze Katho
liek ondier contröle van de Katholieke Gees
telijkheid. In het begin van de vorige eeuw
hadden belangrijke hervormingen plaats
waartegen d© Katholieken in verzet kwamen.
Zoo kreeg men in 1857 „de Christelijke en
maatschappelijk© deugden", ook thans be
houden. Maar er was gekomen een geest van
edigengerechtiilgdhéild. De bijbel evenwel is
voor de school een veel te moeilijk boek en
dlibwjjls onbegrijpelijk, ook voor oudleren en
ontwikkelden. Maar liefde op dé lagere
school is ook daar het noödige. Wie de kin
derziel in vrede en de lach op de lippen weet
te houden, die alleen zal' goede resultaten be
werken; dat heeft men vast te houden en te
bewonderen bij de zoo rijke kinderfantasie.
Het groote verderf van het 'godsdienston
derwijs op de lagere school is: miskenning
Van andersdenkenden. Doch daarom behoeft
de lagere school niet godsdienstloos te zijn;
godsdienst is em gemoedsstemming en on
afhankelijk van het kerkfelyk geloof.
Thans wil iedler predikant en iedere pas
toor zijn eögen school en zoo komt men tot
kliassaveirsnlipperiingen. en diie zijn- zeer af te
keuren. Daartegen wiil ook „Volksonderwijs"
ageeren. Dit lichaam bestaat bijna 60 jaar en
heeft veel goeds gedaan voor ons lager on
derwijs. Doel is: In ons volk ©en kiem leg
gen van grootere ontwikkeling en steeds
naar de wegm zoeken, die leiden tot een
gnooter vooruitgaan. Met een „Vereeniglt UI"
beSlloot de Spreker zijn imet aandacht aange
hoord© lezing.
Als debaters gaven zich op die heeren G,
Liievaamt en J. de Vries.
De heer LievaaPt, Hoofd der school met
den Bijbel te Oostermd, kwam op voor het
goed recht der bijzondere scholen m haaide
vele geschriften aan van heeren van Linksch,
diie ook zoo dachten. Met de godsdienstbe
grippen van den heer ZeflweJder was hij het
natuurtijk oneens. Neutraal onderwijs achtte
hij onmogelijk en in de openbar© school is
zelfs plaats voor adheïsten. Hij noemde den
geest in de openbare school verkeerd en
'daarom gaan vele leerlingen over naar de
Chr. School.
De heer De Vries Het een zacht protest
hooren. Over het eerste gedeelte van de le
zing was hij' best tevreden en hij! sprak zijn
wiaarldieering uit over de openbare onderwij
zers en hun werk. Het tweede gedeelte had
hem minder goeld voldaan, omdat hij den bij
bel nog steeds beschouwde als het beste boek
en waaruit hij steeds de kracht voor het
moeilijke leven had weten te putten.
De heer Zellvelder beantwoordde deze de
batten, en daarna voerden nog zeer verschil
lende sprekers het woord, waarbij ook per
soonlijkheden te voorschijn kwam, Onge-
wenschte 'interrupties en ontijdige bijvals- en
afkeurtingsbeiwegiuigen deden zich voor, zoo
dat ten Slotte de vergadering verliep, en de
Voorzitter geen woord tot sluiting 'behoefde
te spreken.
noten volop. Na de pauze verscheen voor
het tooneel een oude grootmoeder, die het
sproakje van Sneeuwwitje" vertelde. Tel-
kens werden de gordijnen opengetrokken
len op het tooneel vertoond, wat grootmoe
der vertelde, 't Was een alleraardigst ge
heel: de kinderen gekleed in keurige oos-
tumes met frissche heldere stemmen, het al
tijd mooie sprookje vertolkend. De geheele
avond is in één woord, keurig geslaagd.
Tot notabelen bij de Ned. Herv. Gem.
te Den Burg zijn 'benoemd de heeren C.
Jonker en P. Lieuwen.
Beroepen bij de Gerei Kerk te Oosterend
op Texel, Da Veenstra ite Dirkshorn,
Vrijdagavond1 werd in hotel „De Linde
boom" de jaarvergadering gehouden van de
afdeeling Texel van Het Witte Kruis. De
vergadering werd slechts door 15 personen
bijgewoond. De voorzitter, Dr. v. d. Vegt, gaf
zijn spijt te kennen over de geringe opkomst.
Door den secretaris werden de notulen ge
lezen en onveranderd goedgekeurd'. Uit de
rekening van den penningmeester bleek, dat
er een klein nadeelig saldo was. De rekening
was door twee leden nagezien en bij monde
van den heer Buysing Damsté werd ver
klaard, dat alles in orde was bevonden. Nu
volgde lezing van het jaarverslag. Hieruit
stippen we aan, dat aan -extra bijdragen dit
jaar is ontvangen 172.79. De moedercursus,
waarvan men waarschijnlijk een nadeelig
saldo voor de afdeeling verwacht had, had
door bijdrage van het hoofdbestuur een
voordeel van 21 opgeleverd. Met St. Nioo-
laas was bijeengebracht 68. Aan entrée-
gelden was ontvangen 20. Aan de möeder-
cursussen werd deelgenomen door 101 per
sonen, t.w. te Den Burg door 63, te Oos
terend door 48. Waarschijnlijk zal dit jaar
weder een vervolgcursus worden gegeven.
Door bemoeiingen van enkele personen had
den vele leden hun contributie verhoogd en
waren (nieuwe leden' toegetreden. Hierna
werd door den heer L. J. Kikkert een buiten
gewoon uitgebreid verslag gelezen van de
68e Algemeene Vergadering van het Hoofd
bestuur, die hij als afgevaardigde van de
afdeeling had bijgewoond. De voorzitter
bracht hem dank daarvoor. De. inhoud van
dit verslag ontlokte eenige besprekingen,
voornamelijk over de malariabestrijding. De
voorzitter deelde mode, dat malariakoortsen
op ons eiland bijna nooit voorkomen. Tot
bestuursleden werden gekozen of herkozen
voor den Burg: de heeren L. J. Kikkert en
Pisart, voor Oudeschild: P. Boom, voor Oos
terend: M. Kikkert, voor Eierland: O. Stoep-
ker, voor den Hoorn: W. J. Bakker en voor
de Waal: E. Thamassen. Door den voorzitter
werd hierop dank gebracht aan de afgetre
den bestuursleden, die in 't belang der ver
eeniging werkzaam waren geweest. Voor re
kening-opname van de volgende jaarverga
dering werden aangewezen de heeren Wie-
ringa en Groenewold.
Bij de rondvraag bracht die heer Pisart
lof aan de nieuwe bewoonsters van „Het
Witte Kruis", voor de uitstekende verzor
ging van het materiaal; medegedeeld werd,
dat er ruim 1000 verschillende artikelen in
gebruik zijn geweest. Verder ontstond nog
eenige_ bespreking over 't plaatsen van een
licht bij den Witten Kruisweg en over 't be-
harden van den \weg daarheen.
Alsnog kwam aan de orde: het maken van
een bad-inrichting en een grooten regen
waterbak bij de Herv. Kerk. De voorzitter
deelde mede, dat in 't bestuur reeds dikwijls
over een bad-inrichting was gesproken, doch
dat 'hieraan niet zou begonnen worden, voor
hier een waterleiding was. Uit mededeelin-
gen van den burgemeester bleek, dat men
voorloopig aan 't verkrijgen van een water
leiding niet behoefde te denken. Z.Ed.Achtb.
verklaarde zich bereid, 't bestuur op de
hoogte te brengen van den uitslag der on
derhandelingen dienaangaande. Door den
heer Bossen werd nog gevraagd hoe 't
kwam dat 't Witte Kruis slechts pl.m. 1000
leden en de „Wijkverpleging" pl.m. 1300
leden had. De secretaris deelde mede, dat
men de nieuwe leden nog niet in 't jaarver
slag had gemeld. Hierna werd de vergade
ring gesloten.
Voor een stampvolle zaal gaf Zaterdag
avond de zangklasse ondei leiding van Mevr.
Weersma-Vlessing haar eerste uitvoering I
in „Texel". Voor de pauze was een afwis
selend programma samengesteld van één-
en tweestemmige liedjes, waarvan bij som
mige de beteekenis door de kinderen werd
uitgebeeld o a „De toovenaar", „Wachter
ahoi" en .,'t Vogelnestje". Alle nuumers vie
len zeer in den smaak en de aanwezigen ge
Texel, Oudeschild.
Zaterdag hield de pas opgerichte afdeeling
„Texel" der Internationale Antimjlitairisten-
Vereeniging een openbare vergadering in de
„Zeven Provinciën". Als spreker trad op de
heer Akkerman, uit Leiden 's Sprekers onder
werp was: De komende oorlog en de stryd
die hiertegen moet gevoerd worden. De voor
zitter, de heer C. Rentenaar, opende de ver
gadering met een woord van welkom. Het
speet hem, dat niet meerderen waren opge
komen, de zaal had te klein moeten zyn. Voor
al betreurde hy het afwezig zyn van vrouwen
Nu kreeg de heer Akkerman het woord
Deze wees er op, dat, hoewel er z.g. vrede is
er toch nog schier overal een felle oorlog
wordt gevoerd. Wat z(jn er een slachtoffers
van gekomen, zoowel op, als buiten de slag
velden. De z.g. heldendaden uit den oorlog
waren niets dan gedwongen daden geweest.
Of men wilde of niet, men moest mee doen
Ook het ingrypen van Amerika was niet ge
weest, om een einde aan den verschrikkelyken
strijd te maken, maar louter om politieke doel
einden. Terwyl de vreeselyke stryd nog in
al zyn felheid woedde, waren er reeds de
voorteekenen van een nieuwen oorlog.
Vervolgens herinnerde spr. aan de droefheid,
die ook hier te lande geheerscht had by het
mobilisatiebevel. Later ging die droefheid over
in onverschilligheid en wenschte men een
spoedig einde van den stryd, ook al omdat
het er met de levensmiddelen niet al te roos
kleurig uitzag.
Tot nog toe zyn we buiten den oorlog ge
bleven, maar een nieuwe oorlog zal ook ons
treffen.
De oorzaak zal zyn: de olie. Nederl.-Indië
wordt zeer bedreigd door de Japansche leuze:
Azië" voor de Aziaten en als men Indië aan
valt, zal het moederland het moeten verdedi
gen. Spreker wees ook nog op het misleiden
van oefenplicht en hoe de militaire bezuini
ging niets te beteekenen had. Men heeft het
militairisme om oorlog te voeren, voor binnen-
landsche rust heeft men de burgerwacht. Het
geweld kan niet met geweld ten onder gebracht
worden. Tegenover het militairisme moet men
eerlyk durven zyn en als men opgeroepen
wordt, moet men ten volle „neen" durven
zeggen. Met een opwekking voor flnancieële
steun voor het I.A.M.V.-congres en vooral om
zich aan te sluiten by de Antimilitaristen,
besloot spreker z(jn gloedvolle rede.
D(>or den Voorzitter werd een woord van
dank gesproken.
Aan het einde der vergadering werd gele
genheid gegeven om te offeren voor het
LAM.V.-congres.
Burgerlijke Stand der gemeente TexeL
van 5 tot en met 11 Maart 1921.
GEBORENFrouwtje Catharina,d.v.Mattheus
Smit en Jannetje Barhorst. Maartie Maria, d.
v. Willem Bakker en Cornelia Maas.
ONDERTROUWD: B. M. Boogaard en J. J.
W. Jansma.
GEHUWD: Pieter Koopman en Johannetta
Sophia Schaap.
Gevonden en gedeponeerd ter gemeente
secretarie: 1 handschoen, een portemonnaie
met inhoud en een zilveren broche.
Wierlngen.
J.l. Zondagavond gaf de gemengde zang-
vereeniging „Excelsior" te Van Ewyksluis, di
recteur de heer C. Dekker, een openbare
zanguitvoering in de zaal van den heer Jb.
Bruul.
De zaal was slecht bezet, de belangstelling
was treurig, de voorzaal halfvol, iets wat
men by uitvoeringen niet gewoon is. Het
programma voor dezen avond bestond uit
een 10-tal zangnummertjes en een tooneel-
stukje getiteld „Dolle Dries". Het korte be
staan van de vereeniging in aanmerking ne
mende, werden zang en tooneel heel aardig
weergegeven, zoodat 't geheel de bezoekers
een aardig avondje bezorgde.
Bij minlstrieele beschikking wordt de Tech
nisch Ambtenaar van den Rykswaterstuut,
den heer W. E. Coumou alhier, met ingang
van 1 Meia.s. overgeplaatst naar Middelburg,
terwijl in geiyke betrekking naar hier wordt
overgeplaatst de heer J. Bottema te Tilburg.
Men deelt ons mede, dat de heer J. Wieg
man Cz. op Donderdag 17 Maartas. 25achter
eenvolgende jaren als boerenknecht in dienst
is by den heer N. Hellingman te De Gest al
hier. W(j gelooven, dat het hem op dien dag
aan bewyzen van goede trouw niet zal ont
breken. 25 jaar boerenknecht in een en de
zelfden dienst is in den tegenwoordigen woe-
ligen tyd een zeldzaamheid.
Men deelt ons mede, dat de heer J. Wieg
man Cz. op Donderdag 17 Maart a.s. 25 jaar
q1q boerenknecht in dienst is bij den heer
als
N. Hellingman te de Gest alhier.
Wij gelooven, dat het hem op dien dag aan
bewijzen van goeden trouw en achting niet
zal ontbreken.
25 jaar boerenknecht in een en dezelfde
dienst is in den tegenwoordigen, woeligen
tijd zeker wel een zeldzaamheid.
Bij ministrieele beschikking wordt de Tech
nische Ambtenaar van den Ryks-Waterstaat,
de heer W. E. Coumou alhier met ingang van
1 Mei a.s. overgeplaatst naar Middelburg, ter
wijl in gelijke functie naar hier wordt over
geplaatst de heer J. Bottema te Tilburg.
Nabij strandpaal' 12 zijn drie zeer zware
Iboomien aangespoeld, waarscbynlijk afkom
stig van weggeslagen deklast. Z© izyn by den
stranldlvonder aangegeiveni.
Geidtirenlde eenige weken, zijn eenige wer-
fcetoozen bezig geweest op het dorp. Ze heb
ben de huizenkanten in oirde gebracht, afge
stoken en (met zoden belegd, achter liet dorp
ds zelfs een nieuwe weg aangelegd. De bur
gemeester heeft 'hier een goed' werk tot stand
gebracht; het idorp is verfraaid en de werke-
lootzen hebben produotteven arbeid verricht.
Zondag 13 Maant (gaf het Fanfarekorps
in d© voormalige kaasfabriék te Groote Kee-
ten een matiiinée. Het gebouw was geheel ge-
vuld en de vele aanwezigen hebben een paar
genotvolle uren 'gehad. Hetzelfde program
ma, wat muziek betreft, werd afgewerkt als
indertijd bij de uitvoeringen ep het dorp.
Ook nu gaiven zlich weer eenige personen als
donateur of kunstlievend lid op.
Voor de betrékking van Secretaris van het
Polderbestuur alhier is de volgende voor
dracht opgemaakt: 1. de heer C. Keyzer,
gemeente-seretairis alhier; 2. de heer Zeeman,
geimeente-antvanger te Wderingeiwaard, en
3. de heer Luyckx, oandidaat-nataris te Zype.
In het Zuidpool-gebied.
De Britsche regeering heeft reeds eenigen
tijd geleden eenige eilanden, en gebieden in
het zuiden van den Atlantischen Oceaan en
ten zuiden van Kaap Hoorn tot „onderhoo-
righeden" van de Falkland-eilanden ver
klaard. In 1917 werd aan een commissie op
gedragen, een onderzoek in te stellen naar
de hulpbronnen dezer „dependencies". Aan
het Blauwboek, waarin het verslag dezer com
missie werd opgenomen, is het volgende
ontleend:
De onderhoorigheden van de Falkland-
eilanden Zuid-Georgië, Graham-land, de
Zuid-Shetlands, de Zuid-Orkneys en Zuid-
Sandwich-eilanden liggen alle in een ge
bied, dat aan talrijke en hevige stormen
ilootgesteld is. In den zomer stijgt de ther
mometer er zelden tot 40° F., en in het groot
ste gedeelte van het jaar blijft de 'kwik ver
oeneden het vriespunt. Het land is er met
sneeuw bedekt, en alleen op zeer gunstig ge
legen plekken wordt eenige plantengroei
aangetroffen. Het fokken van schapen en
tonijnen schijnt niet veel kans op succes te
kunnen opleveren; beter zyn de vooruitzich
ten by het' importeeren van rendieren. De
bruine rat vermenigvuldigt zich op sommige
eilanden in ongeloofelijke hoeveelheden,
vooral in den omtrek van de stations voor de
walvischvaart; de commissie beveelt dan ook
krachtige maatregelen aan om dit euvel te
bestryden. Volgens sommigen zou hier en
daar, behalve steenkolen, ook koper en zelfs
goud voorkomen, maar het ruwe klimaat
maakt de exploitatie van deze delfstoffen
voorshands ondoenlyk; alleen aan de ontgin
ning van steenkolenbeddingen wordt ernstig
gedacht.
De jacht op pingoeïns en hun eieren
wordt in den laatsten tijd 'Zoo fel bedreven,
dat de commissie beschermingsmaatregelen
voorstelt.
De Falkland-onderhoorigheden bezitten
eenige uitmuntende havens, die den geheelen
zomer door toegankelyk zijn voor schepen
van gemiddelden diepgang. Dientengevolge
kan de robbenvaart bedreven worden over
een oppervlak van meer dan een millioen
vierkante mijlen. Het bestuur van de Falk-
and-eilanden is echter 'hang, dat deze wate
ren evenzoo ontvolkt zullen worden als de
noordelijke zeeën en hoewel de robben- en
walvischvaart den voornaamsten rykdom van
de streek uitmaakt, zyn er reeds restricties
op de jacht uitgevaardigd. Tot dusver heb
ben deze beperkende bepalingen bctrekke-
ijk weinig gevolg gehad, maar het gevaar
van uitfoeilng of verjaging dezer zeedieren
loudt de autoriteiten ernstig bezig. Men
w et nog weinig van de omstandigheden,
waaronder de walvischachti'ge dieren „trek
ken", en voordat deze bekend zyn, kunnen
de overheidsmaatregelen weinig uitrichten,
de aandacht voor de commissie is ook daaron
gevestigd geweest. Zij gedoogt, dat de wal-
visschen zich voor het paren noordwaarts
begeven, vooral langs de Afrikaansche kust.
maar spoedig daarna naar de sub-antarctisohe
wateren terugkeeren, waar het voedsel over
vloedig is. Ook een beter gébruik van dsa
.achtbuit is door de commissie onderzocht;
zij beveelt de oprichting aan van vaste koke
rijen langs de kust ter vervanging der drij
vende inrichtingen.
(Tijdschr. K. N. Aardr. Gen.).
H. J. Munk, boekhouder, v. Hogendorpstr. 37, A'dam. N H.
A M. F. Broekhuizen, Sluisdykstr. 46, R'dam. N H
J. Hemen, marinier 2de kl., Waagstr. 17, R'dam. NH
J. Schoonheden, landbouwerskn., Ryksweg 56, H.-Hugowaard. N.H.
J. van Hinte, kommies R.-BLaan 58, A'dam. N.H
L E. Braat, apotk.-ass., Pr. Hendrikl. 6, Eersel. N.H.
Wed. J. J. Wichers, z., Weststraat 4, Renkum. E.L.
G. Dol, brievenbesteller, Wilhelminastr. 7, A'dam N.H.
H. C. Schutte, koetsier, Spuistr. 8 N H
L. Kroon werkman, Vyzelstr. 67, Anna Paulowna. Geen.
G Roos, landbouwer, Koegras, Hoenkarspel N.H.
M. Wessels, dienstb., Torenstr. 6, Delft N H
G. Rob, dienstb., Breestr. 61, Schagen. R.K.
a w" ?61? ?rUgge"' arb Kortevl. 8, Callantsoog. N.H.
G. Westerlaken arb, Kortevl. 4, Hillegom. N.H.
A. Glim, arbKortevl. 3, Anna Paulowna. R.K.
B. G. Roozekrans, naaister, Weststr. 80-81, A'dam. R.K.
ekelaer, marinier 2de kl., Jonkerstr. 1, Wildervank. N.H.
VVvan Baar, agent v. politie, Tuinstr. 6, A'dam. R.K.
C. J. \ryvogel, kellner, Spoorstr 1, Gouda RK.
q' t rg' gron^wei'ker, Waagstr 17, Velsen. Geen.
\f v i rbont Fenenga, Kananlweg 1 b, M"dan. N II.
M. Koppel, arb., Ryksweg 61. Anna Paulowna. N H
G. Akkerman dicn-dh.-de, Röksw-g Ee-ehedé NH
H"< e".s. z. ,„1,., 2de Vrn h :i i singel' II
,'"v' z li'' v fsn i ii'dain N 11
