Tweede Blad.
VAN DONDERDAG 19 MEI 1921.
HEIDESSCHECOURANT
HET NIÉUWE VOORSTEL BETREFFEN
DE DE PLAATSELIJKE INKOMSTEN
BELASTING.
Elders In dit nummer treft men een inge
zonden stuk aan van den heer T. v. P. met
betrekking tot de voorgestelde wijziging in
de heffing der plaatselijke inkomstenbelas
ting. Het heeft geen zin in herhaling te tre
den wat 't cijfermateriaal betreft. Den belang
stellenden lezer en wie is dat in dit geval
niet verwijzen wij. dus daarnaar. Wij zijn
er van overtuigd, dat het met aandacht zal
worden gelezen en de conclusies eruit zullen
worden getrokken.
De heer T. v. P. voert o.m. aan, dat onze
cijfers te laag waren. Inderdaad aan den
hoogen kant waren ze niet. Wij hielden vast
aan de totaal-heffing die de gemeentebe-
grooting aangeeft, n.1. voor 1921 800.000.
Doch wij legden er den nadruk op, dat de
daaruit afgeleide bedragen, die in 1921 zou
den moeten worden betaald, minimum-be
dragen waren, die ln het gunstigste geval
zouden moeten worden opgebracht. Bij een
uitkeering uit de O.W.-belastlng van minder
dan 4 ton welk bedrag op de begrooting
wordt geraamd bijv. 2 of 21/, ton, zal dus
het ontbrekende in dit géval 1V» of 2 ton
uit een verhoogde heffing gevonden moe
ten worden. Het vermenigvuldigingscyfer,
dat voor 8 ton totaal-opbrengst op 2.14 kwam,
zal dan op 3, waarschijnlijk op een nog hoo-
ger getal komen.
De heer T. v. P. zeet dat vaststaat, dat de
uitkeering uit de 0„W.-belasting 2, hoog
stens 21/a ton zal bedragen. Is dit inderdaad
juist, in. a. w. berust deze m'ededeeling op
van toevoegde zijde verkregen gegevens,
dan zullen de op te brengen bedragen die
f v elke genoemd werden in kolom 5 van tabel
2 in ons nummer van Zaterdag j.L nog over
schrijden.
In dat geval Is het niet te veel gezegd,
als men beweert, dat het voorstel van de
Raadscommissie in dezen tijd een zeer na-
deeligen invloed zal hebben op de toekomst
van Helder, wellicht zóó, dat «les wat gedaan
werd en nog gedaan zal worden, tevergeefs
zal zijn.
Men zal dit op het eerste gezicht overdre
ven vinden, toch is niets minder waar dan dat.
Nemen wij eerst de plaatselijke bestaande
bedrijven. Zal men het de moeite waard vin
den zich meer in te spannen, meer nog van
den weinigen vrijen tijd af te nemen om een
bedrijf grooter te maken, als men van elke
500 of 1000 gulden die men daardoor meer
zou kunnen verdienen een dergelijk hoog
bedrag zou moeten afstaan?
Aan vestiging van nieuwe bedrijven be
hoeft men hier niet te denken indien de be
lastingen tot een hoogte worden opgevoerd
als het gevole zou 'zijn van de aanneming der
nieuwe voorstellen.
Het verpelb'kende staatje, dat de heer T.
v. P. aan zijn stuk toevoegt, brengt ook de
gedaohten op een ander terrein, waar voor
de gemeente in het algemeen gevaren ver
borgen liggen. Welke invloed zal die hoog3
belasting hebben op het gehalte van het amb
tenaren korps en op dat van de leerkrachten,
vooral in verband met de hoogere inko
mens op die van het middelbaar onder
wijs. Niet anders dan noodgedrongen zal men
in een plaats met een exhorbitant hooge, be
lasting eene benoeming aanvaarden, en dat
men op die wijze niet het beste krijgt
waarvan Helder vroeger in groote mate pro-
fit eer del is te verwachten. Een tweede
gevolg zal zijn, dat men onder deze perso
nen een groot verloop krijgt, dat in den be
ginne misschien geremd zal worden door de
onmogelijke woningtoestanden, doch zich
sterker .zal doen gevoelen, naarmate die toe
standen verbeteren. Tenzij de gemeente zoo
danige salarissen aan de hoogere ambtenaren
uitkeert, dat dit opweegt tegen de hoogere
uitgaven aan belasting en als gevolg daar
van aan levensonderhoud die men zich
heeft te getroosten. Terwijl de burgerij die
hoogere salarissen toch weer zal moeten op
brengen.
En zal Helder niet weer en erger nog
ln een slecht blaadje komen te staan, door
dat rijksambtenaren en officieren van land
en zeemacht alle mogelijke moMte zullen
doen om -maar niet hier geplaatst te worden?
Daardoor alleen reeds zal aan Helder meer
schade kunnen worden toegebracht, dan men
aanvankelijk zou willen aannemen.
Een overzicht van de juiste bedraden die men
zal moeten betalen is op het «ogenblik nog
moeilijk te geven. Men kan uitgaan van ver
onderstellingen, gebaseerd op een zeker to
taal heffingsbedrag, maar daar is alleen mee
gezegd, tusschen welke bedragen de belasting
zal schommelen en dan nog met een ruime
speling. Er zijn tallooze factoren die het te
heffen bedrag onzeker maken en daarover
heerscht dan ook nogal verschil van mee
ning. In ieder geval dit staat wel vast
aan den lagen kant behoeft men het niet
te zoeken. Naar men weet is de gemeente-
begrooting nog steeds niet goedgekeurd van
Gedeputeerde Staten terugontvangen omdat
deze bezwaar maken tegen den post van
400.000 gulden die als uitkeering uit de O.W.-
belastlng op de begrooting voorkomt. En de
verwachting ln kringen die men kan achten
op de hoogte te zijn, ls dan ook geen andere,
dan dat de uitkeering minstens I1/» k 2 ton
LAGER zal zijn. Op de begrooting staat dan
ook vermeld, dat het eventueel minder uitge
keerde bedrag uit de belasting gevonden zal
moeten worden.
Waardoor volgens de gemeentelijke auto
riteiten het vermenigvuldigingscijfer op 8
zou moeten komen, doch volgens die van
het rijk op een hooger getal omdat de ge
meente uitgaat van een heffing over een
totaal Inkomen van 16 millioen, teéwijl vol
gens de aanslagen van het rijk slechts over
14 millioen inkomen belasting geheven kan
worden. Mocht dit verschil van meening niet
uitgemaakt worden, dan is het niet twijfel
achtig welke opgaaf als juist zal worden be
schouwd. Met het gevolg dat niet 8, doch een
hooger vermenigvuldigingscijfer wordt toe
gepast.
Er zit in de nieuwe belastingplannen nog
een andere moeilijkheid verborgen. Deze
ligt voornmnelijk in de vraag over welk jaar
van het inkomen belasting zou worden ge
heven. Voor de veranderlijke inkomens
n.l.-die van zakemnenschen gold, dat daar
voor het gemiddelde van twee vooralgaande
jaren werd genomen. Voor 1920 werd dus
aangeslagen over een inkomen dat gemid
deld in 1918 en 1919 was genoten. Voor 1921
zou dat dus worden over het gemiddelde van
1919 en 1920. Dit waren, vergeleken met het
laatst van 1920 en met 1921 nog goede ja
ren, zoodat hierdoor ook alweer de toestand
gunstiger schijnt dan hij is. Ook voor an
dere inkomens, die het genot hadden van
duurtetoeslagen en bijzondere toelagen is dit
een factor van beteekenis. De moeilykhe.id
wordt nog vergroot, doordat het rijk niet
op dien voet heft, doch over de inkomsten
genoten in het afgeloopen jaar. Bovendien
wordt 'het overzicht van het resultaat waartoe
de nieuwe voorstellen zullen leiden nog be
lemmerd door het feit dat het Ryksbelas-
tingjaar loopt van Mei tot Mei en het ge
meentelijke met Januari aanvangt, zoodat
men dus over de eerste 4 maanden naar een
anderen aanslag betaalt, dan de 8 volgende
maanden van het jaar en de 4 eerste van het
volgend jaar.
De Raad zal goed doen een duidelijke uit
eenzetting te verlangen van de gevolgen die
de nieuwe wijze van heffing zal hebben, en
een nauwkeurige opgave van de bedragen, die
zullen moeteD worden opgebracht. Het gaat
niet aan om, gelijk geschied is, het voorstel
over te leggen met een uitwerking, waarbij
allerlei mogelijkheden die een zwaardere
heffing noodzakelijk zullen maken en
waaronder er zijn die eerder als waarscu ij ri
jkheden moeten worden opgevat buiten
beschouwing worden gelaten. Men kan nielt
verwachten, dat ieder raadslid er zich zoo
danig in zal of kan verdiepen, dat hij een
juist overzicht krijgt. Waar zelfs mannen
met een goed inzicht in financieele en belas
tingzaken moeite hebben de juiste gevolgen
nauwkeurig na te gaan, zal dat van alle
raadsleden zeker niet verwacht kunnen wor
den, te meer niet omdat in de bijlage, waarin
het voorstel ter kennis van den raad is ge
bracht, geen juist beeld van de werkelijke
gevolgen van een eventueele heffing volgens
dat voorstel werd gegeven.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te 's-Gravenhage slaagde voor het ma
chinisten-examen diploma A de heer P. van
Es, alhier.
Te rekenen van 1 Mei is D. J. van Zant
wijk te Helder, in verband met zijn benoe
ming tot aman. Ie kl. aan de Landbouwho
geschool, eervol ontslagen als aman.-instru-
mentmaker bij het Rijksinst. voor Hydrogr.
V isscherij onderzoek.
2e Zomer-Concert
te geven door het Stedelijk Muziekkorps
(directeur J. ter Hall) op Zaterdag 21 Mei,
's avonds 8 uur.
1. Prince Léopold MaTsch Burtl.
2. Ouverture d. 1'Op. Joseph Méhul.
8. The Mlssouri Wall te Logan.
4. Fantaisie d. 1'Op.- „La Fdlle du Régiment"
Donizetti.
5. „La Bayadére" Mazurka de concert Tosca.
6. Fantaisie Ballet Montagne.
7. La Victoiire do Concours Marsch J. ter Hall.
Hr. Ms. „Zeeland".
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen bericht, is Hr. Ms. „Zeeland",
onder bevel van kapitein ter zee D. Keus,
Zaterdag te Aarhuus aangekomen en Dins
dag weder vandaar vertrokken.
2e. Periodieke zeilwedstrijd.
De 2e Periodieke Zeilwedstrijd wordt ge
houden op Vrijdag 20 Mei .1921.
Waarschuwingsschot '(halfstok hyschen
vlag Z ten 8 u. 16. Voor modelsloepen B 3:
5 minutenschot (voorhijschen vlag Z) ten
8 u. 25. Afvaartschot (strijken vlag Z) ten
8 u. 80. Voor modelsloepen B 1 en B 2: 5
minutenschot (hijsdhen vlag Z) ten 8 u. 40.
Afvaartschot (strijken vlag Z) ten 8 u. 45.
Voor fantasiesloepen: 5 minutenschot (hij-
schen vlag Z) ten 8 u. 55. Afvaartschot (strij
ken vlag Z) ten 9 u.
Het geluidsignaal terugroepen wordt ge
geven met de misthoorn.
Waterverspilllng.
Burgemeester en Wethouders vestigen in
eene advertentie in dit nummer de aandacht
op het bestaande verbod omtrent waterver
spilling, Voornamelijk tegen het gebruik van
water voor het schrobben der straten zal met
alle middelen, die do gemeente ten dienste
staan, worden opgetreden, n.1. afsnijding van
den watertoevoer.
Dit watergebrek vindt zijn oorzaak in een
bestaand tekort aan capaciteit van de huidige
prise d'eau. Reeds verleden zomer deed zich
dit tekort gelden, en, naar wij vernemen, ls
de voorgenomen overname van het bedrijf
door de provincie de oorzaak dat met de uit
breiding van de prise d'eau nog niet is aan
gevangen.
Laat men dus ten opzichte van waterver
bruik in het groot de meest-mogelyke zuinig
heid betrachten; daarmede handelt -men op
het ©ogenblik het best in het belang van de
gemeenschap.
Het spreekt vanzelf dat dit alleen geldt
voor leidingwater.
De 24 hoofdprijzen van de H. O. F.-
verloting van de Vereen, tot bev. der Gez.
in de Grafische Vakken zijn gevallen op de
volgende nummers:
9329, 16186, 8365, 16018, 18366, 6091, 9430,
5577, 27038,'9590, 2624, 80846, 2844, 5990,
82433, 23377, 19836, 2947, 16558, 85206, 16724,
24452, 4622, 21672.
Voor de andere prijzen zijn de lijsten ter
inzage Gravenstraat 54.
Gymii. en Schermvereen. „O. K. K."
Bij het le Pinksterdag te Noordscharwou-
de gehouden gymnastiekfeest behaalden de
dames- en heerenafdeeling van bovenge
noemde vereeniging beiden den len prija in
den marschwedstrijd.
Op den op Tweeden Pinksterdag te
Delft gehouden bondswedstrijd van den Chr.
Bond van Gymnastikvereeni gingen in Ne
derland, behaalde onze plaatselijke Ohr.
Gymnast.-Vereen. „Turnlust" een eerste
prijs in den Vierkamp heexen, tweede graad.
Afscheid van Dr. Van Freytag Drabbe.
De officier van gezondheid le kl. J. M. A.
J. H. von Freytag Drabbe, die de marine
gaat verlaten, werd Zaterdagmiddag in het
gebouw van den Geneeskundigen Buiten
dienst in de Spuistraat door een aantal zijner
patiënten gehuldigd.
Onder leiding van mevr. E. SohultzFigee
had zich een huldigingscomité van een 20-tal
dames gevormd, die geld inzamelden, tenein
de den algemeen- beminden geneesheer een
blijvend souvenir aan te bieden.
In een 2-tal auto's werden de heer en me
vrouw Drabbe, met familieleden, van hun
woning afgehaald, en door mevr. v. d. Nieu-
wen'huizen naar de spreekkamer geleid, voor
dit doel met groen en bloemen versierd.
Aan mevr. Drabbe en haar moeder werden
met een kort woord van welkom bloemen
aangeboden.
Nadat de gasten en genood igddn gezeten
waren, nam mevr. E. Schültz het woord. Spr.
heette alle aanwezigen welkom. Met gemeng
de gevoelens hebben wij dezen dag tegemoet
gezien, aldus spr. Aan den eenen kant met
een bezwaard hart, omdat het hier gold het
afscheid van onzen zoo zeer gewaardeerden
dokter en vriend. Maar ook verheugde het
ons, nog eenmaal in de gelegenheid te mogen
zijn uiting te kunnen geven aan onze gevoe
lens van waardeering en sympathie. Moge
door dit feestelijk samenzijn het afscheid
ee/iigszins verzacht worden en iedereen een
gelukkige herinnering aan dezen dag bij
blijven.
Uit naam van alle patiënten werd thans
een cadeau aan den scheidende overhandigd
en daarbij woorden van waardeering gespro
ken.
Als eerste nam mevr. v. Erp .Taalman Kip
het woord. Dat u steeds in ons aller herinne
ring zult blijven voortleven, is vanzelfspre
kend, zeide spr. Niet licht zullen wij vergeten
het vele, dat wij aan u te danken hebben.
Niet alleen hebt u ons gedurende ruim 3 jaar
als medicus uw wetenschap gegeven, maar
ook als mensch uw geheele hart. Onvermoeid
hebt u ieder, die uw hulp noodig had, bijge
staan. Nooit was u iets te veel voor uw pa
tiënten. Dag en nacht stond u voor ons Maar,
en voor ieder had u, ook in de grootste drukte,
een opbeurend en vriendelijk woord. Uw
heengaan wordt dan ook door ons allen als
een groot verlies gevoeld. En hoewel wij vol
komen overtuigd zijn, dat onze oprechte dank
baarheid jegens u, noch in woorden, noch in.
meer tastbaren vorm, genoegzaam kan wor
den uitgedrukt, meenen wij u toch niet te
mogen laten heengaan, zonder eenig zicht
baar bewijs van onze blijvende waardeering.
Spr. overhandigde den heer Drabhe na
mens de marine-patiënten een gouden uur
werk, met den wensch, dat het in het verre
Mexico den dokter goed moge gaan.
Mejuffrouw Franke overhandigde met en
kele hartelijke woorden een cigarettenkoker.
Namens de vrouwen van de modern georga
niseerde mindere schepelingen bood mej. De
Glerc een album aan met de namen van allen,
die 's dokters heengaan betreuren; mejuf
frouw KraakBoot een photo.
Aan 's dokters zoontje werd als herinnering
aan dezen dag door mevr. Brouwer een boek
werk aangeboden en tot slot hield mejuf
frouw Ruissenberg nog een toespraak, waar
in zjj namens alle patiënten nogmaals dank
betuigde voor de.geneeskundige hulp, die de
dokter steeds bereid was te geven, en er op
wees, dat de heer Drabbe steeds gereed stond
voor ieder, van welken rang of stand ook.
Deze toespraak was in dichtmaat.
Dr. Drabbe dankte in een lange toespraak
voor al de goede wensch en, die hem werden
gebracht op dezen dag, een der onvergete-
lijkste van zijn leven, naar hij zeide. U hebt
heden voor mij opgericht een mijlpaal op
mijn levensweg, die in de toekomst mij van
onberekenbaar nut zal zijn; want .evenals een
wandelaar, moede van zijn tocht, gaarne uit
rust bij een mijlpaal en staart op den reeds
afgelegden weg, om daaruit de kracht te
putten moedig verder te gaan, evenzoo zal
ik in tijden, waarin zorgen mij drukken en
ik vermoeid ben, nederzitten bij dezen mijl
paal. Hoog zal zij verheven zijn boven de
nevelen van mijn verdriet en mijn geestesoog
zal in de verte het herinneringsbeeld ontwa
ren van dezen dag. Wederom zal ik mij om
ringd voelen door uw sympathie en warme
vriendschap en daardoor gesterkt zal ik
moedig verder weten te gaan. Dit huldeblijk
voel ik als een decoratie, een decoratie, mij
aangeboden door de bloem van mijn men-
schen, ln wier midden ik eenige jaren heb
mogen «verkeeren, wier Hef ik deelde, maar
van wier leed ik ook deelgenoot werd. Wan
neer zorgen of verdriet naar Intrede bij u
deden, soms zelfs de dood zijn slachtoffer
opeischte, dan was het u w vertrouwen, dat
mij in staat stelde, al was het slechts voor
een oogonblik, de wolken vaneen te scheuren
en n daarachter de hoopvolle toekomst, den
vollen dag te laten zien. Voor dat vertrouwen
dank ik u. Ik sprak zoo even van de bloem
mijner mensdhen en misschien was dit on
juist. Immers daarbij kan men nog denkon
aan rang en stand. Ik voel juist zoo goed hoe
in dit huldeblijk zijn bijeengegaard vele
„penningskes der weduwe", hoe dus vele als
ik 't zoo noemen mag, maatschappelijk meer
eenvoudipen, mensohen dus, die hun geld
wel beter konden gebruiken, hieraan mede
deden, omdat zij hun dokter niet wilden laten
gaan zonder tastbaar souvenir. Dan kan men
niet meer spreken van de bloem zijner men-
schen. Dan kan men alleen spreken van het
hart van de bloem, de plaats waar het wanne
leven, de voHe vriendschap van uitgaat. „Hun
dokter"! 't Heeft me altijd als een eeretitel
in de ooren geklonken als mijn patiënten
spraken, niet van „den dokter", maar van
„onzen dokter".
Toch mag ik deze decoratie niet voor mjj
alleen aanvaarden. Ook een medicus heeft
zijn stemmingen, heeft zijn verdriet,
heeft momenten, waarin hij het vertrouwen
ln zijn werk dreigt te verliezen, en u weet
niet half hoeveel physleke inspanning van
een medicus wordt vereischt, om daarvan dan
zijn patiënten geen slachtoffer te maken. In
die momenten heb ik een enorme steun ge
had aan mijn kleine, maar flinke vrouw, die
ook zoo dapper met mjj de toekomst tegemoet
gaat. Haar gulle lach, haar gezonde levens
lust, hebben mij in die momenten geschraagd,
ook zjj leefde mede met het wel en wee mijner
patiëntent Daarvoor bracht" spr. haar hier
dank.
Spr. richtte vervolgens eenige woorden tot
zijn zoon om met een woord van dank aan de
dames te eindigen.
'Gij hebt mij mijn heengaan moeilijk ge
maakt. Dacht ik oorspronkelijk, dat mijn
heengaan me niet zoo zwaar zou vallen, vanaf
het «ogenblik, dat mijn plan ruchtbaar werd,
hebt u mij omringd met een zoo grenzelooze
mate van vriendschap en sympathie, dat ik
eiken dag meer aan u gebonden werd. Ik
voelde mij als een-generaal, die zijn leger van
getrouwen in den steek laat en dikwijls heb
ik met mijn vrouw overlegd of het niet beter
ware te blijven. Dat ik tenslotte toch van u
heenga, is omdat we meenden ons gezinsbe-
lang op den voorgrond te moeten plaatsen.
Wel kan ik u verzekeren, dat, indien men
van hoogerhand een ernstige poging had ge
waagd mij voor u te behouden, niet voor
eenige maanden, niet voor eenige jaren,
maar voor goed, ik niet van u zou zijn heen
gegaan. Ik begrijp intusschen, dat zoo iets in
onze marine-organisatie niet mogelijk is.
Tenslotte wilde ik u nog iets verzoeken.
Zonder ijdelheid, de huldiging is daarvoor te
duidelijk, kan ik zeggen, dat ik een groote
plaats in uw midden had ingenomen en het
kan wel niet anders of mijn opvolger zal niet
ineens die plaats kunnen bezetten. Ik zou u
willen vragen: draag een deel van het ver
trouwen, dat u in mij stelde, over op hem,
ontvang hem met vertrouwen. Hij begint zijn
werk met kracht en opgewektheid. Maar toch
zullen kleine botsingen niet te vervangen
zijn. U moet hem, maar hij moet ook u leeren
kennen. Denk dan niet bij alles „dat zou onze
dokter zóó gedaan hebben". Er zijn vele we
gen, die naar Rome leiden en hij weder-
zydsch vertrouwen ben ik overtuigd, dat hij
een goede weg met u zal bewandelen. De tijd
zal dan komen, dat hij blijkt een goede op
volger te zijn.
U zeidet mjj steeds een plaatsje voor mij
in uw midden te zullen openhouden. Ook u
behoudt bij mij uw plaats. Uw beste wenschen
vergezellen mij in die mate, dat, indien slechts
een klein gedeelte ervan werkelijkheid werd,
mijn toekomstig geluk verzekerd zou zijn.
Ook mijn wenschen vergezellen u in niet
mindere mate. Moge zorgen en verdriet u
bespaard blijven, geluk en voorspoed uw deel
zijn en weest overtuigd, dat, waar of wanneer
gij een beroep op mij zult doen, ik daaraan,
zoo het ©enigszins in mijn vermogen ligt,
zal voldoen.
Ik dank u voor dezen onvergetelijken dag.
Moge uw weg, moge mijn weg gezegend zijn!
De plechtigheid was hiermede afgeloopen.
BUITENLAND.
OPPER-SILEZIE.
De toestand.
Berlijn, 18 Mei. Korfanty schijnt tot den
terugtocht besloten. Aldus officieele berich
ten. Wat den leider der Polen ertoe heeft ge
bracht, dit besluit te vatten, is nog niet erg
duidelijk. Vermoedelijk heeft hij ingezien, dat
het onmogelijk is met de hulp van ongedisci
plineerde benden een leger op te stellen. Bo
vendien zullen de financieele zorgen, waarin
hij verkeerde, ook hun invloed wel hebben
doen gelden. Gevangen genomen Polen heb
ben Immers uitdrukkelijk verklaard, dat zij
nooit de hun beloofde soldij hebben ontvan
gen.
In Opper-Silezië zelf heeft het bericht van
den terugtocht van Korfanty een geweldigen
Indruk verwekt.
De groote Berlijnsche bladen, o.a. het Ta
geblatt, vinden dat men goed zal doen niet al
te veel waarde aan de verklaringen van Kor
fanty te hechten. Want Korfanty is een heel
handig heerschap en het is niet onmogelijk
diat hy, nu hij ziet, dat hy er niet de krijgs
kans niet kan komen, eenvoudig van taktiek
verandert. Hy hoopt natuurlyk door zyn ca
pitulatie zoowel de gunst der Engelschen als
die der Italianen te winnen, en volgens het
Tageblatt is het best mogelijk, dat de Fran-
sohen hem tot zyn besluit hebben aange
spoord.
Volgens het Berliner Tageblatt hebben de
Poolsche opstandelingen met Pinksteren den
Ehgelschen districtscontroleur te Tarnowitz
gevangen genomen. Hy slaagde er echter in
te ontsnappen.
Dinsdagnacht zyn hy de spoorwegdirectie
te Kattowitz ongeveer 200 Poolsche opstande
lingen verschenen. Zy brachten een locomo
tief mede, waaraan zij er 14 andere koppel
den. Daarna gingen zy er met al de locomo
tieven van door. Het was onmogeiyk tele
fonisch hulp te krygen, daar de Polen eerst
alle telefoondraden hadden doorgesneden.
Uit het dorp Gompxachtaohuts werden 5
Dultsohe burgers gevangen weggevoerd.
Daar men vermoedde, dat zy naar het dorp
Chmidlowits waren getransporteerd gingen
de volksstemmingspoUtle en de hurgerweer
tot den aanval tegen deze gemeente over. Het
resultaat van den strijd ls nog onbekend.
Te Rauden hebben opstandelingen het slot
van den hertog van_Ratibor leeggeplunderd.
Zy hebben o.a. de automobiel van den her
tog, en de juweelen van de hertogin en de
op het slot logeerende prinses van Öettlngen
meegenomen.
Bovendien maakten zy zilverwerk, kleeren,
schoenen, geld en paarden buit.
Lloyd George en Brland.
Een belangrijke verklaring van
Lloyd George.
Londen, 18 Mei. Lloyd George heeft de
volgende verklaring aan de pers doen toe
komen, als „aanvulling van de verklaring,
die hy in het Lagerhuis heeft afgelegd".
„Natuuriyk, kan ik slechts de verantwoor-
delykheid aanvaarden voor hetgeen ik wer-
kelyk gezegd heb, en niet voor de verdraaiin
gen, die Fransche bladen ervan hebben ge
maakt. De bijna algemeene instemming van
de Amerlkaansohe, Itallaansche en Engelsche
pers met de gevoelens, waaraan ik uitdruk
king heb gegeven, bewijst, dat de groote na
ties, die Frankrijk in het Westen terzyde
hebben gestaan, van meening zijn, dat het
verdrag van Versailles eerlijk moet worden
ten uitvoer gelegd. Nooit heb ik een zoo
groote eenstemmigheid bygewoorid ten op
zichtevan eenige kwestie. Alle schakeeringen
in de openbare meening van deze landen
staan op hetzelfde standpunt.
Met alle respect zou ik de Fransche pers
willen zeggen, dat haar gewoonte, om elke
uiting van de openbare meening by de bond-
genooten, die niet met haar eigen meening
harmonieert, als een onbeschaamdheid te be
handelen, heel ongelukkig is. Een dergelijke
gemoedsgesteldheid moet op den duur nood
lottig worden voor iedere Entente. Het stand
punt, dat de Amerikaansche, Itaüaansche en
Engelsche pers in de Opper-Silezische kwes
tie heeft ingenomen, mag niet als vyandig
tegenover Frankrijk worden opgevat. Zy
houden vast aan het verdrag .van V ersailles.
Zy willen de bepalingen van het verdrag van
Versailles eeriyk toepassen, onverschillig of
deze toevallig ten gunste of ten nadeele van
Duitschland zyn. Over het lot van Opper-
Silezië njoet beslist worden door den Opper
sten Raad, en niet door Korfanty. De kinde
ren van het verdrag van Versailles kan men
niet veroorloven ongestraft het vaatwerk in
Europa stuk te slaan. De een of ander moet
hen bij de kraag nemen, anders hebben wij
onophoudelijk onrust.
Men kan den loop van de wereld ln de
eerstvolgende jaren niet voorspellen. De
mist voor ons Is dikker dan gewoonlijk. Veel
zal afhangen van het eensgezind biyveni van
de geallieerden. Behalve de uit de verdragen
voortspruitende verplichtingen zullen ge
beurtenissen, die men nog niet voorzien kan,
beslissend zyn voor de groepeering van de
volken. De toekomst van de wereld, <?n in het
byzonder nog die van Europa, zal worden
bepaald door oude of nieuwe vriendschap.
Onder die omstandigheden is het verdrag van
Versailles een document van oneindig be
lang. vooral voor de volken van de Entente.
Het houdt ons byeen, terwyl er zooveel is,
dat onö verdeelt. Wie de bepalingen ervan
behandelt, als lieten zi) hartstocht en voor
oordeel vrij spel, zal niet lang hoeven te
wachten, om berouw te krijgen over zijn
heethoofdigheid. Het Engelsche volk zal niet
trachten, eenige vérantwoordelykheid, die
het verdrag het oplegt, te ontduiken. Er zyn
tydeiyke beletsels, die het moeilyk maken,
dat wy troepen zenden, maar wy verwachten
met vertrouwen, dat die spoedig voorby zul
len zyn. Ik wil er de aandacht op vestigen,
dat by de laatste conferentie wy onze bereid
willigheid te kennen igaven, onze vloot ter
beschikking van de 'geallieerden te stellen
voor ©enige operatie, waartoe besloten' zou
worden, als Duitschland weigerde, de voor
waarden te aanvaarden.
De Engelsche regeering had de verdeeling
van Opper-Silezië gaarne geregeld op de
laatste Londensche conferentie; men kende
toen reeds alle byzonderheden van de stem
ming. Onze bondgenooten waren toen echter
niet bereid, om de discussie te beginnen. Wi)
willen eerlijk de beslissing afwachten, die de
meerderheid zal nemen van de mogendheden,
die volgens het verdrag stern hebben by de
bepaUng der grenzen van Opper-Silezië, hoe
deze beslissing ook uitvalt. Wy aanvaarden
ten volle den uitslag van het plebisciet als de
uiting van den wensch van het Opper-Sile-
ziohe volk.
Wij zijn in een grooten oorlog gegaan en
hebben ontzaglijke verliezen geleden by de
verdediging van een oud verdrag, waarby
ons l#nd betrokken was. Brittan je zal het
niet over zich verkrijgen, er werkeloos bij te
staan, als een verdrag met voeten getreden
wordt, dat zijn vertegenwoordigers nog geen
twee Jaar geleden hebben onderteekend."
Te Londen ls men van meening dat het
vraagstuk van Opper-Silezië in een voltallige
zitting van den Oppersten Raad dient te wor
den behandeld, hetzy te Parijs, hetzy te
Boulogne, en wel zoo spoedig mogelijk na
Bjiand's verklaring in de Fransche Kamer,
die voor morgen werd afgekondigd.
Het wordt waarschyniyk geacht, dat de of
ficieuze vertegenwoordigers der Vereenigde
Staten zullen worden uitgenoodigd, aan de
oonferentie deel te nemen.
De houding van Italië.
Volgens de Jdea Nationale is Italië wel de-
geiyk van plan zy'n troepen geheel uit Op
per-Silezië terug te trekken. Het blad valt
Sforza scherp aan, en meent, dat dit protest
aan de regeering van Warschau niet met de
waardigheid van Italië strookt. Zoo'n bedrei
ging om de troepen terug te trekken kan
slechts de opstandeUngen en de Franschen
aangenaam zyn. Op dergelyke wyze kan het
gezag van Italië niet worden hersteld, ook
niet by de entente.
Ook andere bladen wyzen op de noodzake-
lykheid van krachtig optreden. Over het al
gemeen juichen zij de rede van Lloyd Geor
ge toe en wordt Frankrylk scherp aangeval
len.
Volgens de Secoio heeft minister Giolitti
dan ook verklaard dat hy zich met de gedach-
tengang van de rede van Lloyd George kan
vereenigen.
De ontstemming ln Italië wordt natuurlijk
nog vergroot door de vele slachtoffers die
gevallen zyn by het optreden tegen de op
standelingen. In Polen heeft men er achter
heen gezeten om den beganen misslag te her
stellen. Een afvaardiging van Poolsche
boeren uit Opper-Silezië heeft generaal Ro-
mei, het hoofd van de Itallaansche militaire
zending te Warschau eenige miljoenen mark
aangeboden voorde Itallaansche slachtoffers,
die in Opper-Silezië gevalen zy'n. Generaal
Romei heeft in overleg met het Italiaansoh
gezantsohap het aanbod geweigerd.
Men heeft nameiyk gewacht tot de volle
dige Italiaansche verliezen bekend waren.
Daarop heeft graaf Horza aan de geallieerde
commissie vaststelling verzocht van eene
schadevergoeding. Deze werd door haar be
paald op 7 millioen lire, welke de Poolscho
regeering zou hebben te betalen.
De Vereenigde Staten
en Polen.
Polen heeft ook by de Vereenigde Staten
om steun aangeklopt; vooral moreel© steun
werd gevraagd in verband met de Poolsche
eische inzake Opper-Silezië. Het heeft ech
ter geen suces gehad. Harding liet weten, dat
de V. S. wel in den Oppersten Raad verte
genwoordigd zou zyn, doch niet met ingrij
pen in zaken, die alleen Europa en niet Ame
rika raakten. Deze mededeeling is ook een
tegenvaller voor Frankryk dat steun hoopte
te vinden by de Vereenigde Staten tegen
de overige geallieerden. In dit verband zal
Frankryk ook de rede van Noyes, den Ameri-
kaanschen commissaris van het Rijnland, on
aangenaam In de ooren klinken. Deze zeide
in een toespraak aan de universiteit te Prin-
cetowor, dat Frankryk besloten was om het
Roer-dal binnen te vallen en dat het Ameri
kaansche leger verplicht zou worden een rol
te spelen by dezen nieuwe Napoleontischen
veroveringstocht. De eenige oplossing voor
Amerika was, dat het Engeland steunde in
zy'n verzet tegen het Fransche plan.