1ELDERSCIE C11IANT
Tweede Blad.
VAN DONDERDAG 23 JUN11921.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Koninklijk bezoek.
Zaterdag ongeveer 9 uur begeven die hoo-
ge bezoekers zich langs denzelfden weg we
der naar de „Medusa", met welken bodem
gedurende den zeilwedstrijd een tocht op de
reede wordt gemaakt.
De prins gaat mi. eenige dagen ter rob
benjacht op de Wadden.
Bovengenoemde Commissies hielden op
Dinsdag, 21 Juni 1921, te 91/» uur. vjn. een
Gemeenteraad van Helder,
4e Zomerconcert
te geven door het Stedelyk Muziekkorps op
Zaterdag 25 Juni a.s., des avonds 8 uur.
Programma:
1. „Le Baron", MarschBuy.
2. Fantaisie Ouverture „La Veillée
en Artois"Bouchel.
3. „Beautiful Oehid", Walzer Earl.
4. Gnaden Arie aus der Opera
„Robert der Teufel" Meyerbeer.
5. Onverture „Schauspiel" Rüdiger.
6. Ballet Aiitique Guillement.
7. Marseh des Saltimbanques Ergot.
Op Zaterdag 25 Juni a.s. zal aan onzen
plaatsgenoot, den heer A. Klein, adjudant-
onderofflcier-administfateur by het 4e regiment
Vesting-artillerie, de gouden medaille voor
36-jarigen trouwen dienst worden uitgereikt.
Zooals wij reeds eerder mededeeldien ar
riveert H. M. de Koningin vergezeld van Z.
K. H. den Prins alhier Vrijdagavond niet
de mijnenlegger „Medusa", waarmede de
overtocht van Urk naar hier wordt gemaakt.
De aankomst is vastgesteld op ongeveer hajf
zeven. Het schip neemt ligging op de ge
wone plaats, ongeveer tegenover toet Peper
huisje.
Direct na de ontscheping zal de Christe
lijke Oranje Viereeniging aan H.M. een zang-
hulde brengen. De zangers zullen daartoe
zijn opgesteld ter hoogte van hotel „den
Burg". Na afloop hiervan hegeven d® Kon.
bezoekers zich per auto langs Buitenha
ven Ankerparfc en Binnenhaven naar het
spoorweg-emplacement (bij: het Bassin, Vaar
in den Koninklijken trein gedineerd en ver
der overnacht worden.
Indien het weder dit mogelijk maakt zal
H. M. ook met het jacht ,4e Fortuyn" van
de K. M. Jachtclub een tochtje op de reede
maken. Het toeval wil, dat zich daar dan
aan boord zuilen bevinden de commandan
ten van den „onder"- en „bovenwater-dienst"
n.1. de Kapt, ter zee, Schorer, Commandant
van den Onderzee-dienst en de Kapitein
Luit. ter zee Vroede, commandant van den
Marine Luchtvaartdienst.
Ongeveer 12 uiur zal H. M. weder voet aan
wal zetten, waarna wieder in den trein ge-
noenmaald wordt.
Te half twee wordt dan per auto een be
zoek gébracht aan de Kooy waar het vlieg
kamp zal worden bezichtigd en eenige de
monstraties zullen worden 'bijgewoond.
Vervolgens wordt op den terugweg een
bezoek gebracht aan de Onderzee-kazerne
waarna de Vorstelijke bezoekers zich naar
het Koninklijk Instituut begeven, alwaar te
half vier de in den zeilwedstrijd behaalde
prijzen door H. M. zullen worden uitgereikt.
Na afloop hiervan begeven H. M. en Z. K.
H. zioh langs Hoofdgracht en Kanaalweg
naar het Station, vanwaar de Koningin te
ongeveer 4.80 vertrekt. Z. K. H. de Prins
keert dan naar de haven terug en zal naar
het vliegkamp „de Mok" oversteken. Van
daar vertrekt Z. K. H. per watervliegtuig
naar Delfzijl,
De zeilwedstrijd.
De zeilwedstrijd van de Kon. Mar. Jacht
club wordt Zaterdagmorgen gehouden. Aan
vang te 9 uur. De deelname is dit jaar vrij
groot.
In klasse I, sloepen type B.1 met fantasie-
tuig, gestuurd door officieren van de Kon.
Marine, nemen deel 5 sloepen; in klasse 2,
sloepen type B.2 gestuurd door onder-offi
cieren der Kon. Marine, 5 sloepen; in klasse
8. sloepen type B.1 met modeltuig, gestuurd
door onder-officieren en manschappen der
Kon. Marine, 8 sloepen; in klasse 4, sloepen
type B. modeltuig, gestuurd door onder-of
ficieren en manschappen der Kon. Marine,
7 sloepen; in klasse 5, sloepen type B.3, ge
stuurd door onder-officieren der Kon. Mari
ne 3 sloepen; in (klasse 6, «loepen gestuurd
en bemand door leerlingen van de Zeevaart
school, 3 sloepen.
In klasse 7, Handicap van overdekte kiel-
jachten, type B, C en D, drie jachten; in
klasse 8, Handioap voor niet-ovendekte jach
ten A. B. C.-klasse, 3 jachten.
Een volgboot, de sleepboot „Drenithe",
voor de lelden en genoodigden, vertrekt om
8.45 uit de haven; de Stafmuziek der Marine
is op deze 'boot ingescheept. Om 9.30 komt
deze boot binnen, om te 9.45 wieder naar de
reede te vertrekken. De stafmuziek gaat op
dezen tweeden tocht niet mede.
Leden van de Vereeniging „Onze Vloot"
wordt de gelegenheid geboden, den wed
strijd aan boord van Br. Ms. „Gelderland" bij
te wonen. Te dien einde zal te 8.15 vun. bij
het havenhoofd- alhier een vaartuig besohik-
baar zijn, om belangstellende leden aan
boord van de „Gelderland" te brengen, ter
wijl te half twaalf gelegenheid zal bestaan
naar den wal terug te toeeren.
De uitreiking der prijzen zal des mid
dags te 3 uur op het Kon. Instituut plaats
hebben. H. M. de Koningin zal de door haar
uitgeloofde prijzen zelf aan de prijswinners
ter hand stellen.
t
De Christel. Oranjevereemiging verzoekt
hare stadgenooten door het dragen van Oran
je en het uitsteken van de vlag de stad een
feestelijk aanzien te geven en blijk te ge
ven van hunne ibeLangstelling In het konink
lijk bezoek.
Commissies van Overleg voor Ambtenaars-
en Werklieden-aangelegenheden.
vereemgde vergadering ten Raadhuize.
Allen aanwezig, behoudens het aangewe
zen Hoofd van Dienst.
Het persbericht van de vergaderingen
van 15 en 16 Juni jjL wordt na eenige op
merkingen vastgesteld.
Voortgezet wordt de behandeling der amen-
dementen-Baak -Van Loo. Overeenstemming
tusschetn die organisaties blijkt aanvankelijk
nog niet geheel te zijn verkregen. Een lid
acht behandeling der amendementen noodig,
omdat de bestaande onrechtvaardigheden
daardoor zullen worden opgeheven. Hij wijst
ojm. op de bezoldiging der conciërges, brug
wachters en leerling-klerken. Besloten wordt
daarom aan B. en W. een schrijven te rich
ten, waarin op bespoediging wordt aange
drongen van de aanhangige herziening van
de loonien dar conciërges en brugwachters.
Daarna vereenigen zich lalle leden met het
voorstel om aan B. en W. in overweging te
geven de amendementen Baak-Van Loo niet
in behandeling te nemen, maar een algemee-
ne technische salarisherziening voor te berei
den op de basis van het ooapport-Raayma-
kers, voor zooveel noodig met in achtneming
van de ingediende amendementen' en adres
sen, en daartoe aan de Commissie van Over
leg opdracht te verstrekken een zoodanige
herziening te ontwerpen.
Bij de rondvraag wordt gewezen op de
belooning der werksters belast met het
schoonhouden der ipolitie-bureaux, alsmede
van den concierge-Visohafslag, tévens toe-
eedigd weger. De Voorzitter zegt, dat beide
zaken in onderzoek zijn. Nadat nog eenige
vragen zijn gesteld en door den Voorzitter
zijn 'beantwoord, sluit deze de vergadering.
Kennisvoorstellingen ln Casino.
Als vervolg op. ons stukje „Kermisnieuws"
voorkomende in het nummer van Zaterdag
11 Juni jJL kunnen wij het volgende mede-
dealen:
Tot haar groot genoegen ontving de „Ca-
sino"-Directie van verschillende kanten blij
ken van waardeering naar aanleiding van
't door haar uitgeschreven referendum betref
lende de keuze der stukkien, welke door het
Gezelschap Louis De Vries in de a.s. toermis-
week alhier zullen worden opgevoerd en het
groote aantal deelnemers aan dit referendum
is wel het 'beste bewijs, dat het streven der
Directie om het publiek zelf te laten beslis
sen, op prijs is gesteld.
Daar nu de meerderheid der uitgebrachte
stemmen zich uitsprak voor de volgende
stukken: De Wandelende Jood, 't Cafétje,
Reclame en Het Recht tot Staken? heeft de
Directie van Casino in overleg met Louis
de Vries besloten deze stukken in de eerste
helft der a.a kermisweek te doen opvoeren.
Als het echter dan ©enigszins mogelijk is zul
len in de tweede helft dar kermisweek ook
nog gespeeld worden: De Familie Lehman
en De Spaansch© VLieg, voor welke stuk
ken eveneens een groote aanvraag was.
Wij kunnen dus in elk geval op een keu
rig programma rekenen. De Schlager van
het afgeloopen seizoen hier opgevoerd te
zien, nu dat wil wat zeggen 1 Wij zijn er dan
ook van overtuigd, dat Louis de Vries met
zijn uitgelezen gezelschap 'hier een even
groot succes zal behalen, als dait in Amster
dam en andere plaatsen het geval is geweest.
Kermis.
Voor zoover ons bekend is geworden zul
len ln de a.s. kermisweek de navolgende in
richtingen den Helder weder met een bezoek
vereeren. Op het Nieuwe Kerkplein een
schouwburgtent en verder op het gewone
kermisterrein een stoomcarousel, aeroplane,
cake-walk, draaimolen, luchtschommel en
een danstent. Verder diverse waarzegtenten,
schiet-, werp-, hak- en beignetskramen.
Leger des Hells.
Hedenavond acht uur heeft de bijzondere
Meeting van het Leger des Heils plaats in de
groote zaal van de Evangelisatie in de Palm
straat. Deze Meeting wordt geleld door luit-
kolonel Ab. B. Gugelmann, die een der voor
naamste officieren van het Leger des Heils in
Nederland Is, bijgestaan door stafkapitein
Beekhuls van Amsterdam, kapitein en mevr,
Bouwens en de plaatselijke Heilssoldaten.
Deuren der zaal zyn open om zeven uur.
Arrondissements-Rechtbank te Alkmaar.
Zitting van 21 Juni 1921.
Uitspraken.
G. K., ged'. Rijwieldiefstal; 8 mnd. gev.
Dezelfde; wederspannigheid. 1 maand gev.
Jacob S., ged'. Wiesbaden. Oplichting; 1
maand gev.
K. A. H., ged. Bedelarij. 8 dagen hecht, en
9 maanden opz.
T. J. F., Hélder. Diefstal. Vrygesproken.
M. B., huisvr. A. D.,-Helder. Mishandeling.
20 boete of 20 dagen gev.
A. D., Hilversum. Overtreding Huurcom-
missiewet. f 150 boete subs. 60 dagen hecht.
Nieuws zaken.
'n Gebed zonder end.
Op 8 Juli, dus ongeveer een jaar geleden,
maakte de kermisreiziger en schippersknecht
Gustaaf P., destijds ln dienst van den „artist"
Atokenman, die met een of ander natuurwort-
der op de Heldersche kermis exposeerde,
zich ten naldeele van dien „artist" schuldig
aan diefstal van een tentzeil, dat hij voor
eenige guldens ten eigen bate verkocht. Voor
dit feit was Gustaaf bij verstek tot gevange
nisstraf veroordeeld, maar hij kwam tegen
het vonnis in verzet en verzocht voorw. ge
straft te worden. Hij beweerde van zijn toen-
mal igen patroon nog geld te hebben moeten
vorderen en om zich schadeloos te stellen,
had hij zich het dekzeil van de tent toege-
eigend. De rechtbank schorste de behande
ling der zaak, die heden zou worden voort
gezet. Bekl. was echter thans niet aanwezig
en werd de zaak opnieuw uitgesteld, ditmaal
tot 6 September, na de reohtbank-vacantie.
De kraamkamer op zolder.
De ooievaar, die zonder aanzien des per-
soons zeer vrijgevige leverancier van jonge
wereldburgers en -burgeresjes, had een op
den zolder van het woonhuis van de weduwe
L. vertoevende juffrouw verrast met een
flinke baby en mej. A. B., huisvr. J. S„ had
zich beschikbaar gesteld ais .baker. Op dien
zolder bevond' zich ook een kast, waarin ver
schillende goederen waren geborgen, aan
mej. de wed'. L. toebehooronde. Toen nu op
3 Mei mej. L. die kast eens nazag, miste ze
een stel nieuw vitrage gordijnen. Juffir. L.
ging daarop eens op recherche uit en ont
dekte tot haar verbazing, dat voor de ramen
van de baker vitrage hing, precies gelijkend
op het stel, dat zij kwijt was. Ze stelde nu de
politie met het zaakje in kennis en deze deed
bij de baker huiszoeking met gevolg, dat be
halve gemelde vitrage, ook nog 'n schoor
steengordijntje en 'n stuk katoen werd ge
vonden, dat mej. L. als haar eigendom her
kende.
Het schijnt, dat de vingervlugge baker
zich nog meer goederen uit de 'kast had toe
geëigend, maar dit werd haar niet bij dag
vaarding ten laste gelegd. De baker, die thans
terecht moest staan terzake diefstal, was niet
verschenen, doch zij had de politie het haar
■ten laste gelegde erkend. Door het O. M.
werd 14 dagen gev. gevorderd.
GEMENGD NIEUWS.
Een kwaje aap.
Artis is Maandagmiddag in opschudding
gebracht, door een nog jonge aap, die nog
slech'ts korten tijd gastvrijheid in de dier
gaarde genoten had en reeds op de vlucht
ging.
Bij het uitdeelen van voedsel zag de be
trekkelijk nog wilde gast kans de spiegel
ruit van de apenkooi te verbrijzelen en zoo
te ontsnappen, nadat hij eerst den oppas
ser, die hem voederde, nog een beet in den
arm had gegeven.
Over de daken van het Arlisgebouw wist
de vluchteling de Doklaan te bereiken, waar
talrijke personen op het gerucht" kwamen
aan toepen, en den aap achterna gingen, die
een kelder aan de Nieuwe Beerengrachfc
binnenvloog, waar twee beambten uit Art.is
reeds waren aangekomen en den tot razernij
gelhrachten aap neerschoten.
Gelukkig heeft dit incident, dat naar wij
meenen te weten, ©enig is in de geschiede
nis van Artis, geen persoonlijke ongeluk
ken1 teweeg gebracht. Hbld.
Een geheimzinnige geschiedenis.
Te New-York houdt een geheimzinnige
geschiedenis, die op schier hetzelfde tijdstip
aan drie jonge vrouwen in verschillende doe
len der stad het leven heeft gekost, de politie
levendig bezig. Alle slachtoffers waren ge
heel alleen, toen zij gevonden werden, één
dood, de twee andere 'bewusteloos en ster
vend. Alle drie zijn klaarblijkelijk overleden
tengevolge van een vreemd bedwelmend ver
gif, welks aard niet kon worden vastgesteld.
De slachtoffers zijn miss Zelda Orosly, een
jong© film tekstschrijfster, miss Florence
Dorre, een actrice, en mrs. Emlly Kieley, de
vrouw van een musicus, van wien zij ©en
jaar geleden scheidde. Miss Crosly werd Don
derdagavond in haar hotelkamer door haar
bediende in schijndooden toestalnd gevonden.
Miss Dorre werd Zaterdag in haar hotel door
het kamermeisje gevonden, .dat achterdocht
kreeg door een reutelend ademhalen. Mrs.
Kieley werd dood' gevonden door een vriend,
die haar Zaterdagavond opzocht om haar mee
uit te nemen.
.Geen der drie vrouwen kenden elkaar,
voor zoover men weet.
Een lynchpartij.
Te Moultry, in den staat Georgië, heeft
weer ©en afschuwelijk .lynch-geval plaats ge
vonden. Een neger had bekend, met voor
bedachten rade een blank meisje van 12 jaar
te hebben gedood. De menigte bestormde het
gerechtsgebouw, overweldigde de politie en
voerde den-neger mede naar een plek, waar
hij aan een boom werd gebonden enl levend
verbrand. Terwijl de takkebossenrondom
hem werden opgestapeld, rookte schijnbaar
onbewogen, de ongelukkige zijn laatste siga
ret, en toen werd het hout aangestoken. Dé
man kermde maar weinig, toen hij doodge-
blakerd werd.
Oplichting van ruim 10.000.
Een, groote handelsvennootschap te Am
sterdam is de dupe geworden van e©n op
lichter, die Maandagmorgen een valsche
chèque ten bedrage van 10.723 aanbood. De
valschheld viel niet dadelijk op en de bedien
den betaalden het voile bedrag uit,. Eerst
toen de inner al heen was, begon het perso
neel wantrouwen te koesteren. Het stelde zich
in verbinding met de firma, welke de chèque
zou hebben afgegeven. Toen bleek de waar
deloosheid van het papiertje.
Onmiddellijk werd aangifte gedaan bij dc
politie, en op aanwijzing van een- bediende
werd iemand gearresteerd. Hij had echter
.een alibi en is wéder op vrije voeten gesteld.
Het onderzoek wordt nu voortgezet.
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteurl
Mag ik u even attent maken op eenige
abuizen, welke geslopen zijn in het verslag
van den zangwedstrijd van jjl. Zondag be
treffende de behaalde prijzen, welke ver
keerd zijn weergegeven? vóór den uitslag
zoowel 's middags als 's avonds maakte de
jury bekend dat de praestaties van de laagste
prijswinners zoo weinig uiteen liepen, dat
voor 's middags besloten werd den 8en prijs
van 50 te moeten noemen 8A, den 4en prijs
A van 25: 8B; den 4en prijs B van 20: 4A;
den 5en prijs A zonder geld: 4B;*den 5en
prijs B zonder geld' 5A en er een nieuwen
prijs 5B bij te voegen.
'Voor 's avonds werd dit dus als volgt: de
3e prijs 75 wordt genoemd 8A, de 4e prijs
van 25 3B, en een nieuwe prijs zander geld
bijgevoegd: 30.
Misschien is er nu wél een bezoeker van
Zondagavond, die den laatsten prijswinner
ook een douoeurtje gunt. Zoo ja, dan houdt
het feestcomité zich aanbevolen.
Met dank voor de plaatsing,
Namens het feestcomité,
J. H. HOOGENDOORN,
Zuidstraat 70. Secretaris.
-o
Mijnheer de Redacteurl
Waar in het vorig nummer van Uw blad
werd weergegeven het door den Raad geno
men besluit tot langer openstellen der Be
graafplaats en ik passeerde Zondag met
familie by het graf mijner dochter tot de
treurige ontdekking kwam, dat rozen en bloe
men grootendeels wareni verdwenen^ een
vaas in scherven en potjes uit de aarde over
het graf verspreid lagen, hoop ik dat de Raad
ook heeft besproken een soherper toezicht
te houden. Mocht dit niet zoo zijn, dan hoop
ik dat deze gegevens er toe zullen leiden,
dit toezicht flink te hand zal worden genlo-
men en alsnog wordt vastgesteld. A. A. Z.
Vergadering van Dinsdag 21 Juni.
Afwezig de heer Bot. Aan de orde is:
3. Voorstel inzake opleiding bouwvakarbeider».
De heer Verstegen deelt naar aanleiding hier
van mede, dat thans met het Bestuur der Am
bachtsschool volledige overeenstemming is verkre
gen. De noodopleiding voor metselaars zal thans
geschieden op een terrein achter de school terwijl
over de wijze waarop die geregeld zal worden, na
der overleg zal worden gepleegd met de verschil
lende organisaties. Aan B. en W. zal overigens
de verdere regeling worden overgelaten.
De heer Baak zou gaarne de deelneming, in
plaats van voor opperlieden alleen willen zien uit
gestrekt tot werklieden in het algemeen, en ver
zoekt wijziging van (die claiusule. Geen be
zwaar.
Het voorstel wordt vervolgens aangenomen.
4. Aankoop grond.
Voorstel tot aankoop van de N. V, Houthandel
voorheen J. Oortgijsen en Zoon van 20 A. en 42
c.A. grond voor 5000.
De heer Staalman verklaart tegen dezen
aankoop te zullen stemmen omdat spr. de tijd voor
grondaankoop voorbij acht.
De heer Boogaard daarentegen verheugt zich
over het voorstel zooals dat ter tafel ligt. Het
oponthoud inzake de demping der Ruyghsloot was
uit het niet aanvaarden van dezen aankoop ont
staan en daarmede houdt weer de rioleering van
het Kanaal verband. Door deze werken wordt in
belangrijke mate aan de heerschende' werkeloosheid
tegemoetgekomen. Spr. vraagt aan het Gallege na
dere inlichtingen, die wellicht in staat zullen zijn
den heer Staalman van inzicht te doen veranderen.
De heer De Zwart: Inderdaad zal de heer
Staalman, als hij weet hoe de zaak in elkander zit,
wel geen bezwaar maken tegen dezen grondaan
koop. Toen spr. verleden jaar als wethouder op
trad, lag daar een besluit van den Raad om de
Ruyghsloot te dempen en het terrein te rioleeren.
De moeilijkheden bestonden hierin, dat het terrein
eigendom van een particulier, in casu de N. V.
Oortgijsen en Zoon, was. De gemeente moest dus
overgaan tot aankoop van dat terrein; de prijs was
goedkoop, n.1. f 1.50 per M., maar er waren be
zwaren van technischen aard, die oorzaak waren
dat men niet tot den aankoop besloot. Die bezwa
ren zijn thans ondervangen; er kan een tijdelijk
hulpriool worden gelegd. Over het finantieele be
zwaar zou men 'heen moeten stappen, omdat in
derdaad de hieromheen liggende terreinen, die alle
eigendom zijn van de gemeente, er beter door
worden. Zoolang de sloot niet gedempt is, kun
nen die terreinen van de gemeente niet productief
worden gemaakt.
De heer Staalman wenscht de heer Boogaard
nog te antwoorden op diens opmerking als zou spr.
houding vreemd zijn, daar het hier een voorstel
betrof om tegemoet te komen aan de werkeloos
heid. Dit laatste evenwel stond niet in het voorstel
te lezen. Spr. heeft natuurlijk geen bezwaar als
hierdoor, werkelijk wordt tegemoet gekomen aan de
wenschen en het voorstel inderdaad bevrediging
geeft. Spr. zou er evenwel tegen zijn om in deze
omstandigheden groote werken te ondernemen.
Hel voorstel wordt vervolgens z. h. s. aange
nomen.
5. Keuringsverordening.
Voorstel tot vaststelling eener Verordening over
eenkomstig art. 6 der Warenwet Staatsblad 1919
No. 581 (Keuringsverordening).
Aangenomen.
6. Aanvulling Alg. Pol. Verordening.
Voorstel tot aanvulling der Alg. Politie Veror
dening art. Pol. Verordening 63 en 158.
De heer Zondervan vraagt of het de bedoe
ling is dat deze nieuwe bepalingen duidelijk aan de
burgerij bekend worden gemaakt.
De Voorzitter antwoordt bevestigend. Spr.
had zich voorgesteld door middel van groote bor
den het publiek in te lichten.
Aangenomen.
7. Vaststelling suppl. Begrooting.
Voorstel tot vaststelling der 6e Suppletoire be
grooting en staat van af en overschrijvingen op de
begrooting dienst 1920.
De heer Van Breda vraagt verdaging vaa. dit
punt tot den volgenden raad. De prae-adviezen zijn
eerst Zaterdag bij de Raadsleden bezorgd, en met
die nieuwe belastingvoorstellen heeft spr. en meer
dere leden met hem deze niet voldoende kunnen
bestudeeren.
De Voorzitter merkt op, dat ihet dit jaar
gelukt is tijdig gereed te komen met de rekening
over 1920. Daardoor kan thans ook de begrooting
op tijd worden ingediend. Deze 6e suppl. begroe
ting betreft in hoofdzaak posten, waarover weinig
te vermelden is. Verleden jaar is aan het College
terecht verweten, dat het zoo laat kwam met de
begrooting; welnu, thans is het ons gelukt, zij he,
dan ook met veel moeite, tijdig klaar te komen.
Laat men dus thans dit punt afhandelen.
De heer Van Breda blijft bezwaar maken. Spr.
zou in ieder geval gaarne inlichtingen willen heb
ben over verschillende posten. O.a. is er een post
van f 18000.ten behoeve van het Levensmidde-
lenbedrijf, en zoo zijn er meerdere, waaromtrent
rfpr. gaarne inlichtingen wenschte.
De heer De Zwart: In deze begrooting komt
'uit wat in verschillende raadszittingen is gevoteerd.
Bij de behandeling der rekening kunnen de Inlich
tingen nog beter worden verstrekt.
De heer Staalman: In dezen post zijn bij
eenvergaard alle fouten of goede momenten van
vroegere raden. Over dit alles is reeds beslist, en
deze suppl. begrooting is niet meer van invloed op
de belastingvoorstellen van hedenavond. Wel biedt
zij een goede gelegenheid aan den Raad zijn ge
dragslijn te bepalen en den finantieelen toestand
der gemeente eens rustig onder de oogen te zien.
Daarom dringt ook spr. aan op verdaging.
De heer De Zwart meent, dat de finantieele
beschouwingen over den toestand der gemeente
niet in een enkel uurtje gesproken kunnen worden.
Het is overigens verkeerd, dat juist bij deze suppl.
begrooting te doen, die vóór 1 Juli bij Ged. Sta
ten moet zijn ingediend. (Spr. is slecht verstaan
baar).
De heer Baak ondersteunt het verzoek van den
heer van Breda. Ook al kunnen we aan deze be
grooting weinig veranderen, daarom is Het toch
wel goed Ihaar eens te bezien, temeer omdat thans
de Raad in het teeken van bezuiniging staat.
Na gepleegd overleg verklaart de .Voorzitter
dat het College bereid is aan het verzoek van de
raadsleden te voldoen. Dan moet echter de zaak in
de vergadering van 28 Juni afgehandeld worden;
dan kan zij nog bij Ged.. Staten zijn vóór I Juli.
Verdaagd.
8. Tijdelijke geldleening.
Voorstel inzake garantiestelling ten behoeve van
den bouw eener nieuwe vakschool voor meisjes.
Op voorstel van het College verdaagd ter inwin
ning van nadere inlichtingen.
Men is hiermede genaderd tot de
BELASTINGVOORSTELLEN.
10. Plaatselijke dhr. belastingen.
Rapport der Raadscommissie inzake de herzie
ning van de PI. Dir. Belastingen naar het inkomen
met voorstellen Burgemeester en Wethouders en
daarop ingekomen amendementen W. C. van Breda
en W. H. Tielrooij.
Hieromtrent liggen ter tafel:
a. Het rapport der Raadscommissie. Hierin wordt
de aftrek voor noodzakelijk levensonderhoud be
paald op f 750.de kinderaftrek op f 100.per
kind, terwijl voorts een progressief tarief wordt
voorgesteld naar het inkomen.
b. Het voorstel van B. en W. Aftrek voor nood
zakelijk levensonderhoud f 750.voor gehuwden,
f 600.voor ongehuwden, f 100.per kind. Voorts
een heffing van het maximaal bij de wet toegela
ten aantal opcenten van de Rijksinkomstenbelasting,
gepaard met heffing van een Plaatselijke Inkom
stenbelasting naar een gelijk heffingspercentage.
c. Amendementen-Tielrooy op het ontwerp-
Raadscommissie, en van Breda (gewijzigd amende
ment).
d. Amendement-Grunwald, op het voorstel-B. ea
W. luidende als volgt:
De inkomens beneden f 2000.te ontlasten, bij
voorbeeld met 1/4 en dit te vinden door het schep
pen van enkele neffingen als:
a. opcenten op de vermogensbelastingen
b. te overwegen de mogelijkheid van een gemeen
telijke bedrijfsbelasting
c. door 'bezuinigingen aan te brengen op de loo-
pende begrooting.
In de toelichting zegt de indiener:
Het komt mij voor, dat zoowel het voorstel van
de Commissie als dat van B. en W. zijn 'bezwaren
heeft; de commissie ontlast een deel op oneven
redige wijze en belast tal van belastingschuldigen
nagenoeg niet hooger dan het vorige jaar, terwijl
de inkomens van f 3000.en daarboven onevenre
dig zwaar door de commissie worden belast.
Het voorstel van B. en W. daarentegen, belast
de lagere inkomens m. i. te hoog, terwijl de hoo-
gere inkomens te zwaar worden belast.
Door mijn voorstel aan te nemen, bestaat de mo
gelijkheid een tusschenyveg te scheppen tussChen het
voorstel van de Commissie en dat van B. en W.
De discussies worden geopend.
De heer Van Breda: Alvorens het'woord te
voeren over de belastingaangelegenheden is het noo
dig eene verkeerde meening, die hier heerscht, weg
te nemen. Volgens de plaatselijke bladen schijnt
bij de soc. dem. fractie de meening te heerschen,
als zouden de hooge belastingen te wijten zijn aan
de politiek der soc. dem. Dit is evenwel onjuist;
de sociaal-democraten hebben daaraan geen schuld,
maar geen enkele fractie tevens. De tijdsomstan
digheden zijn het geweest, die de belasting thans
zoo hoog heeft gemaakt.
Is de huidige wethouder van finantiën niet ver
antwoordelijk voor de hooge belasting, wel is hij
dat waar hij in de laatste vergadering de plannen
tot herziening van de begrooting tegenwerkte. Bij
zoo exorbitant hooge belastingen is iedere f 1000.
die men uitspaart welkom. Zelf heeft de wethou
der van finantiën toegegeven, dat een 10 of f 20000
gulden uit de belasting kon geschrapt worden.
Welnu, wanneer, dat het geval is, kan er ook nog
wel meer uit gehaald worden en de wethouder is
dan verplioht dit te doen. De rekening, die ons
thans gepresenteerd wordt, moet betaald worden.
Natuurlijk. Maar dan willen wij ook post voor post
nagaan om te zien of er niet iets van de begrooting
kan worden geschrapt. Er zitten bijvoorbeeld ver-*'
schillende crisisposten in, o.a. een post „reserve"
van f 19000.
Komend tot eene bespreking van de voorstellen
der Commissie, zal spr. spaarzaam zijn met cij
fers. We hebben den laatsten tijd al zooveel cijfers
onder de oogen gehad, dat het ons duizelt. „Het
Licht" zegt omtrent de voorstellen der Commissie,
dat ze ofschoon niet sociaal-democratisch, in de
richting der sociaal-democraten gaan. Dit sluit
geenszins in, dat wij die richting hebben te vol
gen. De heer Staalman zal daar zelf ook voor be
danken. In het volgend nummer spreekt de heer
Michels van eene „belasting naar draagkracht", die
door deze voorstellen zou worden geheven. Dit is
evenwel in strijd met de waarheid. Een deel der
burgerij wordt ontlast, een ander deel onevenredig
overbelast. Door dit voorstel aan te nemen het
heeft al stof genoeg in de gemeente doen opwaaien
wordt het economisch leven in de gemeente op
zijn kop gezet. Dp menschen met hoogere inkomens
zouden elders een goed heenkomen zoeken.
Geroep: Noem namen 1
De heer Van Breda. M. d. V. namen noemett
is heel moeilijk, maar de waarheid van mijn be
toog zal proefondervindelijk blijken. Wat men er
mede bereiken wil, zal omgekeerd uitkomen. En
wanneer de groote inkomens weggaan, zullen de
kleinere weer extra belast moeten worden.
Daarom Ibrengt spr. dank aan de meerderheid vari
het College voor haar voorstel. Of dit nu zoo mooi
is? Geenszins, maar het is van twee kwade het
minst erge. Daarentegen worden door dit voorstel
de lagere inkomens weder te zwaar belast, al moge
het waar zijn, dat de hooge inkomens ook daarin
zwaar genoeg belast zijn. Vandaar dat spr. bij
amendement voorstelde een aftrek van f 650.
(ongehuwden f 550.Door dit amendement be
reikt men een finantieel voordeel van pl.m.
90.000, waarmede dan de inkomens van ƒ800.
tot f 3000.verlicht zouden kunnen worden. Op
deze wijze wordt de belasting althans dragelijk
gemaakt. Ook het voorstel-Grunwald kan spr. wel
bevredigen. Willen B. en W. dit laatste liever
overnemen, dan wil spr. het zijne wel intrekken.
De heer Schoeffelenberger: In Novem
ber 1918, toen Troelstra zijn bekende „revolutio
naire" woorden sprak, stond heel Nederland op
zijn achterste pooten. Thans, bij de nieuwe belas
tingvoorstellen, staat den Helder op zijn achter
ste pooten. Wie zijn hier de opposanten? M. d. V.
er zijn in 't geheel 172 aanslagen van f 6000.tot
f 21000.dus 172 menschen zijn het, die zich te
gen de belastingplannen verzetten. Als men dezen
menschen vroeg: zoudt gij genegen zijn uw inko
men te verminderen om daardoor minder belasting
te betalen, zouden ze allen ontkennend antwoorden.
Spr. is lid van de Commissie geweest, heeft daar
evenwel voor bedankt, waar spr. straks op terug
komt. Eén fout is er in de voorstellen van de wet
houder van finantiën, dat hij de belasting zoekt te
halen uit de burgerij, terwijl er nog allerlei bron
nen van inkomsten zijn. Spr. 'heeft destijds voor
gesteld de invoering eener straatbelasting. Daar
kan f 20000 uit komen. Spr. heeft er evenwel niets
meer van gehoord. Men zal zeggen: zoo'n belasting
wordt afgewenteld op de huurders, maar daar Was
wel wat op te vinden geweest. Een tweede belas
ting zou zijn een belasting op verkoop van hui
zen en landerijen. In vele gemeenten is die reeds;
er kan, naar spr. meening, 'n f 40000.uit ge
haald worden Dan de hondenbelasting. Lang niet
voor alle honden wordt belasting betaald. Tenslotte
een zakenbelasting. Krachtens de nieuwe rijkswet
ten mag tot een maximum van f 12.per arbeider
voor bedrijven worden geheven. Voor de marine
werf zou dit een belangrijke post worden. Waar
het Rijk ons in den steek laat, zou het naar spr.
meening de aangewezen weg zijn het Rijk dan
ook aan te pakken voor belasting. Door spr. voor
stellen wordt in totaal een f 50000.verkregen.
Met de thans ter tafel liggende voorstellen kan
spr. niet accoord gaan. Het is niet democratisch in
komens van f 2000.f 3000.in de belasting
te verminderen. Zij hebben voor hun loonsver-
hooging gestreden, en die bereikt; het is onbillijk
hen nu ook niet in de meerdere belasting te laten
betalen Spr. wil ook vrouwen aanslaan wier man
in 't 'buitenland is. Noch aan het voorstel van B
en W. noch aan dat van de Commissie kan spr.
zijn stem verleenen.
Spr. heeft destijds tegen de begrooting gestemd
omdat spr. meende, dat de hooge belastingen wel
degelijk schuld waren van den ouden Raad, die
allerlei groote werken voteerde (Spuikanaal, Briket
tenfabriek, Overbouw gasfabriek enz.) Terecht
zeide de heer de Zwart den vorigen keer, dat de
gelden waren „opgefuifd". Maar spr. wenscht niet
de rekening te betalen voor hetgeen een ander 'heeft
opgemaakt.
De heer Ti e 1 r o o y betreurt ook de ontzag
lijke opdrijving der belastingen. Maar geen jeremia
des hierover zullen helpen, en zooals de heer de
Zwart zeide: de schuld is er en moet betaald wor
den. 't Gaat er nu evenwel om wie de sommen zul
len moeten opbrengen.
Met belangstelling heeft spr. kennis genomen van
de beide voorstellen. Ten opzichte van het prae-
advies van B. en W. over het voorstel der Raads
commissie merkt spr. op, dat z. i. dit aan helderheid
van betoogtrant veel te wenschen overlaat. Er ko
men gedeelten in voor, die zoo goed als niet te
begrijpen zijn, terwijl een kleine verwijziging naar
de betreffende wetsartikelen de studie zou hebben
vergemakkelijkt. Het rapport der raadscommisaie
steekt zeer gunstig daartegen af. Spr. opinie is veer
