I
Derde Blad.
VAN ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1921
PLAATSELIJK NIEUWS.
Bij het op 23 Juli LI. te Amsterdam ge
houden examen voor kantoor-stenograaf
slaagden onze plaatsgenooten, de dames: J.
Kuiper en O. Wever; en voor het examen
typist(e): de dames A. M. J. Meijer met lof
D. Boon, C. W. D. Bruin, G. A. H. Dol, M.
H. Hagenbeek, A. J. J. Smit, A. de Vries, en
de Heer en P. D. Petersen en J. Planjé. Allen
leerlingen van mej. C. Bontes alhier.
Onze vroegere plaatsgenoote mej. F. P. E.
van de Vis slaagde op 23 Juli LI. te Amster
dam. Leerlinge van mej. O. Bontes, Alhier.
Donderdagmiddag omstreeks half vier
geraakten twee kinderen, resp. van 9 en 6
jaar, al spelende in het water der Westgracht.
Een reiziger, die he+ ongeval zag, sprong ge
kleed te water en had het geluk heide kinde
ren te redden. Een ervan was reeds 'bewus
teloos.
Leger des Hells.
In de zaal van het Leger des Heils, Spoor-
gracht 38, worden morgen enkele bijzondere
Samenkomsten geleid door den Chef Secreta
ris van het Leger des Heils in China, Kolo
nel J, G. Brouwer. De samenkomsten vangen
aan 's Morgens om 10 uur en 's avonds om
half acht. Men wordt aangeraden zich reeds
vroegtijdig vam een plaats te voorzien.
Louis Bouwmeester Nap de la Mar.
De heer Nap de la Mar deelt ons mede
dat hij gedurende de maand September een
een -groote tournée in ons land maakt met
den] heer Louis Bouwmeester als gast en'op
Maandag 19 September hier ter stede een
voorstelling zal geven in den schouwburg
Casino.
Opgevoerd zal worden het blijspel Perzik
en Pruim van den bekenden schrijver Her
man Bouber (schrijver van de Jantjes), in
welk stuk de heeren Louis Bouwmeester en
Nap de la Mar de titelrollen zullen vervul
len, waarmede zij gedurende de maand Au
gustus te Rotterdam In den Circus-Schouw
burg een uitbundig suoces mochten behalen
en met welk stuk zij de geheel© maand Oc-
tober a.s. in den circus Carré te Amsterdam
zullen optreden.
Verdere rollen zullen vervuld worden
dborde dames Marie v. Westerhoven, Serah
v. der Heim, Jos. de la Mar en de heeren
Raaf Bouwmeester, Max Weber, Hans
Nesna, enz.
BINNENLAND.
Werkloosheidsverzekering.
Het Nederlandsch Verbond van Vakver-
eenlgingen, Bureau voor de Roomsch Katho
lieke Vakorganisatie en Algemeen Neder
landsch Vakverbond hebben aan de bladen
de volgende stellingen Inzake de werkloos
heidsverzekering gezonden:
a. Er kome een wettelijke regeling van de
werkloosheidsverzekering, welke regeling
dient te berusten op den grondslag van de
vrijwillige verzekering, doch die de moge
lijkheid dient open' te laten, dat bij Kon.' be
sluit voor'de daarvoor geeigende bedrijven
de verplichte verzekering kan worden inge
voerd, met medewerking van de in dit be
drijf bestaande vrijwillige werkloozenkassen.
b. Aan het hoofd van de werkloosheidsver
zekering kome een bestuur, voor de helft
bestaande uit vertegenwoordigers van rijk,
gemeente en werkgevers, voor de andere
helft uit vertegenwoordigers van de arbel-
ders-vakvereenigingeh met werkloosheids-
kassen.
Dit ooilege is belast met het volledige be
stuur van de werkloosheidsverzekering, on
dier verantwoording aan de regeering-
c. De werkgevers worden verplicht, een
bijdrage per arbeider te betalen, gelijk aan
de hoogste bijdrage, die door eenige werk-
loosheidskas in dat bedrijf wordt geheven.
Voor het landbouwbedrijf dient de premie
betaling der werkgevers te worden- bere
kend naar de oppervlakte van het -bedrijf.
d. Er dient een crisis-fonds tot stand te ko-
npienl, dat in tijden van crisis steun verleent.
1. aan werkloosheidskaasen, die door de
crisis niet in staat zijn, haar reglementaire
uitkeeringen te doen.
2. aan uitgetrokenen.
4. aan nog niet rechthebbende leden van
kassen.
e. De middelen van dit crisisfonds worden
gevormd door:
1. De -bijdrage door de werkgevers, gestort
voor de in hun dienst zijne niet-verzekerde
arbeiders.
2. Het verschil tusschen de bijdragen der
werkgevers #n het aan de kassen toekomen
de bedrag.
8. 100 pet. subsidie van het rijk op de in
1 genoemde bedragen, benevens een jaarlijks
bij de staatsbegrooting vast te stellen bedrag.
4. 15 pet. van de totale inkomsten der
kassen!
f. Het crisisfonds wordt beheerd door het
-bestuur van de werkeloosheidsverzekering.
g. De werkgeverspremie wordt geïnd door
het bestuur der werkloosheidsverzekering.
Dit bestuurdoet daarvan den kassen een be
drag toekomen», gelijk aan het door deze ge
heven totaal-contributiebedrag, en stort het
overblijvende deel in het crisisfonds.
h. Op de gezamenlijke contributies van de
leden der werkloosheidskassen en werkge
vers wordt door de gemeenten] 50 pet. en heit
rijk 60 pet. subsidie verstrekt.
i. In de -gemeenten dienen commissies Van
controle te worden ingesteld, gevormd door
vertegenwoordigers der gemeente, werkge
vers en van de werkloosheidskassen, welke
commissies zijn belast met de controle op de
plaatselijke afdeelingen der werkloosheids
kassen.
j. Het bestuur der werkloosheidsverzeke
ring kan voor bepaalde werkloosheidskassen!,
wier leden in verhouding tot hun loonen
ees te hooge premie zouden moeten beta
len, een maximum-bijdrage vaststellen. In
dien deze maximum-bijdrage met die der
werkgevers en de subsidie van rijk en ge
meente onvoldoende mocht blijken* om de
kosten der verzekering te dekken, dan zal
de rijkssubsidie op deze bijdrage worden ver
hoogd.
k. Uitkeeringsbedragen en duur der uit-
keering zullen voor elk bedrijf afzonderlijk
uniform worden vastgesteld; de contributies
kunnen verschillend zijn.
1. Administratiekosten worden door de kas
gedragen. Wanneer naar het oordeel van het
bestuur deze kosten voor bepaalde kassen
te hoog zijn, kan het een maximum-bedrag
bepalen.
Verzending en bestelling van expresse
brieven.
„De Tijd" klaagt er over dat expresse-brie
ven, hoewel -expresse besteld, niet expresse
door de postadministratie verzonden worden.
„Dit stelsel is verkeerd", oordeelt het blad.
„En, naar verhouding van de moeite, wel
ke de postadministratie zich getroost, is het
tarief voor expresse-brieven veel te duur en
absoluut ongemotiveerd.
„Weet de directie van Post- en Telegrafie
dan niet, aldus gaat „De Tijd" voort, hoe
de verzending en bestelling van expresse-
brieven in andere landen is geregeld? In Ant
werpen en Brussel, alsook in enkele groote
steden van Duitschiand, behoeft men niet
eens naar het hoofdpostkantoor te gaan om
een expresse-brief gauw te verzenden. Aan
elke tram is een kleine brievenbus, welke op
een centraal punt, waar verschillende tramlij
nen samenkomen, zooals bijvoorbeeld te
Amsterdam op den Dam en te Den Haag op
het Plein door een posteerenden jongen
worden gelicht. Deze zorgt er voor, dat de
expresse-brieven terecht komen in de bus van
een tram, die langs het hoofdpostkantoor
gaat, waar de bus opnieuw wordt gelicht, al
daar worden de expresse-brieven onverwijld
naar het station gebracht, waar ze onder en
veloppe aan den oonducteur van den eerst-
volgenden trein worden toevertrouwd. Bij de
aankomst der treinen in de stations is er tel
kens een jongen van het post- of telegraaf
kantoor deze diensten zijn voor dit speciale
d-c-el gecombineerd om de -expresse-brie
ven in ontvangst te nemen -en voor een di
recte bestelling te zorgen. In handels-centra,
zooals te Antwerpen bijvoorbeeld, zijn er bij
het centraalstation dertig veertig jongens
in dienst uitsluitend voor de -bestelling van
expresse-brieven. Het merkwaardige is, dat
het tarief voor expresse-brieven daar naar
verhouding lager is dan in ons land.
In 't 'belang van handel en industrie en
ook van de pers, die de verslagen van corres
pondenties, welke haar ais expresse-brieven
worden gezonden, meestal veel te laat ont
vangt is het gewenscht, dat de directie
van het P. en T.-bedrijf haar verkeerde op
vatting in zake de behandeling van expresse-
brieven laat varen. Met dit loome stelsel
moest worden gebroken. Wat elders kan be
hoort in Nederland niet als onmogelijk te
worden beschouwd."
LUCHTVAART.
Een vliegtocht
-Batavia, 6 Sept. Drie marinevllegtulgen
hebben den tocht Batavia-Belawan vol
bracht.
(iD-eze tocht is reeds meer beproefd1 doch
toen mislukt).
GEMENGD NIEUWS.
Ernstig ongeluk.
Gistermiddag heeft bij den huize Herlnc-
have, gemeente Tubbergen, een -ernstig on
geluk plaats gehad. Jhr. Lothar von Bönning-
hausen, die op de konijnenjacht was, sloeg
met zijn geweer naar een konijn, dat zich om
der struiken verscholen had. Het geweer
brak, het schot ging af en trof den jager in
den buik, waardoor de dood bijna onmidde-
lijk intrad.
Van bnurt-sovjet tot garnalenwlnkel.
„iHet Volk" kreeg het bericht, dat de „buurt-
sovj-ot" van Kattenburg te Amsterdam, na
een bestaan van eenige maanden, is ontbon
den. De penningmeester richtte, naar men
het blad mededeelt, van de bijeengezameld©
contributie-centen.... een garnalen-af faire
op. Zijn medeleden zijn nu zoodanig ontmoe
digd, dat zij besloten, de heels Kattenlburg-
sovjet maar op te doeken.
Hollende paarden.
Een -bedrijfsleider van de boerderij aan de
stichting van het „Hoogelamd" te Beekber
gen, geraakte Maandagmiddag onder de paar
den, waarmee hij op den akker werkzaam was,
doordat dezen tengevolge van wespensteken
op hol sloegen. Hij is in het Ziekenhuis te
Apeldoorn aan de gevolgen overleden.
Vliegende koollulsjei.
Men meldt -uit Alkmaar:
In dezen prachtigen nazomer wordt de
vreugde om 'bulten te 'zijn min of meer be
dorven door de aanwezigheid van ontelbaar
vele vliegende koolluisjes. Op een fietstocht
naar Bergen kregen wij er eenige honderden
op onze jas en herhaaldelijk moesten wij af
stappen, omdat dit lastige goedje ons in de
oogen gevlogen was. Donderdagmiddag was
het fietsen bijna onmogelijk en reed- bijna
iedereen met half gesloten oogen. De groote
droogte is de oorzaak van deizo luisj esp laag.
Ontploffing.
Te 's-Gravenhage is Donderdagmiddag in
de Twentstraat een ontploffing ontstaan door
dat een hoeveelheid carbid, welke in een riool
was geworpen, tot explosie geraakte. Zeven
jongens werden aan de oogen gewond. De
toestand van twee hunner is zoo ernstig, dat
zij naar het ooglijdersgesticht moesten wor
den vervoerd. De andere konden naar hun
woning terugkeeren.
Bjj informatie bleek later, dat de toestand
van de twee slachtoffers, die in het gesticht
aan de Laan vam Meerdervoort zijn opgeno
men, geen gevaar voor hun -oogen oplevert,
zoodat zij binnen enkele dagen weder kunnen
worden ontslagen.
Hoe er bij een' boer water ln de melk kwam.
Als een boer te Weesperkarspel 's avonds
zijn koeien in den stal gemolken had, zette
hij de bus met ttfelk op het erf neer, teneinde
de melk gedurende den nacht te laten af
koelen.
Over die melk nu ontving de boer herhaal
delijk Machten, zonder dat 'hij kon bevroeden
wat de oorzaak daarvan kon wezen.
Om nu te oonstateeren of er iemand aan
de melk kwam, -zette bij op deksel en bus een
oorespondeeremde krijtstreep. Den volgen
den ochtend bleek, dat de krijtstreep op dek
sel en bus niet -meer correspondeerden, zoo
dat het duidelijk was, dat iemand aan de bus
was geweest.
De boer vond het nu geraden de politie in
den arm te nemen. Deze stelde zioh op het
erf verdekt op en had reeds den eersten
nacht succes. Zij arresteerde toen een gehuwd
rijksbruggeknecht, die voor de Vijfde Kamer
der -Rechtbank te Amsterdam wegens diefstal
van een liter melk uit de bus terechtstond,
Ziehier hoe het mogelijk was, dat de inhoud
van de melkbus op het erf van den boer
steeds gelijk bleef en toch -met water aan
gelengd werd.
Beklaagde ging 's nachts met twee liter-
flessch-en naar het erf, de eene flesch leeg en
de andere met water gevuld. De leege flesch
vulde hij met -melk en het water uit de andere
flesch stortte hij in de bus uit!
Dit spelletje heeft hij geruimen tijd ach
tereen uitgehaald.
De ibruggeknecht, een huisvader, heeft ont
slag uit 's Rijks dienst -moeten nemen.
-Het O. M., mr. Massink, eischte vier maan
den gevangenisstraf.
Mr. Muller Massis vroeg -oplegging van een
voorwaardelijke straf.
De moordenaar Grossmann.
Hij heeft gisteren eindelijk bekend twee
van de verdwenen vrouwen te hebben ver
moord. In de andere hem ten laste gelegde
misdaden houdt hij zijn onschuld nog staan
de. Naar men uit Berlijn meldt, beweert
Grossmann, die op het oogenblik der beken
tenis een flauwte kreeg, een der twee vrou
wen te hebben doodgeslagen uit woede om
dat hij haar op diefstal betrapte. Zijn ander
slachtoffer heeft hij eerst verdoofd, dan uren
lang gemarteld en ten slotte gedood. Het lijk
heeft hij in stukken gesneden en ze ver
brand. Van het hoofd had hij de ooren afge
sneden. Door deze laatste bijzonderheid is
men -te weten -gekomen aan wie het hoofd
zonder ooren, dat -enkele weken -gel-eden werd
opgevischt, heeft toebehoord. Het hoofd van
de andere vrouw is nog -steeds zoek. Duikers
hebben het nog niet kunnen vinden. Ver
moed wordt dat het in de modder ia vastge
raakt.
De vorige week zijn een echtpaar uit Wee-
nen en een professor uit Dusseldorf op den
Grossglookner door een sneeuwstorm over
vallen en den volgenden dag doodgevroren
gevonden.
„Het droge" Amerika.
De regeering der Vereenigde Staten, wel
ke zich alle moeite geeft, om de wet op het
drankverbod uit te voeren, heeft door be
middeling v-an het departement van Handel
moeten toegeven, dat de invoer van whis
ky in de Ver. Staten over de -laatste zeven
-maanden drie maal zoo -groot is als in de
overeenkomstige periode van het vorige jaar,
terwijl de hoeveelheid geïmporteerde cham-
Eagne het vijfvoudige bedraagt, vergeleken
ij vorig jaar.
In de eerste zeven maanden van 1920 wer
den 88.000 gallons whisky en 4120 gallons
champagne ingevoerd, doch over dezelfde pe
riode van dit jaar werden respectievelijk
111.000 en 28.794 gallons geïmporteerd langs
wettigen weg. De overheid is van oordeel,
dat tegen elke gallon, welke langs wettigen
weg wordt Ingevoerd, minstens 1,00 worden
gesmokkeld. Voorts worden ook groote hoe
veelheden brandewijn en jenever ingevoerd.
De Ingevoerde -alcoholische dranken mogen
-slechts worden gebruikt voor -medicinaal ge
bruik.
Zeker, de Leidsohestraat zou als verkeers
weg onmogelijk worden, als voor „Van Zelm
Van Eldik" een half dozijn chaufeerende da
mes hun auto's onbeheerd zouden laten staan
en voor andere winkels hetzelfde te zien was.
Wij vragen ook niet om onbeperkt in Amster
dam toe te laten, dat onbeheerde auto's sta-
tionneeren. Maar kan er niet een begin ge
maakt worden. Kunnen niet enkele wegen
aangegeven worden waar ze wèl mogen staan?
Kan niet een maximum tijdsduur worden
voorgeschreven? Kan men niet op kleine
schaal een proef nemen?
Schrijver dezes zal niet licht vergeten hoe
een collega-journalist in Washington hem
daar de stad liet zien. Hij was geen rijkaard.
Zijn jasje was van een paar jaar geleden. Zijn
boordje licht gerafeld. En hij vond dat jour
nalisten in Amerika onbehoorlijk slecht be
taald werden, al had dat nog geen- invloed op
de levendigheid van zijn geest gehad. Maar
hij bezat een oud rammelend „Fordje". Een
„hü Lizzy". En in dat Fordje heb ik Wash
ington gezien, met haar prachtige breede
wegen. Als we bij de White House, of bij het
Congresgebouw of waar dan ook kwamen,
zette hij zijn Ford ergens aan den kant van
den weg ik zei haast tegen een boom en
na een half uurtje kwamen wij terug en
rammelden verder. Hij rammelde in zijn
Ford naar zijn barbier en rammelde er ge
schoren weer vandaan.
Ja, zoo is het in Amsterdam niet mogelijk.
De breede wegen van Washington kennen wij
niet.
Maar het andere uiterste is ook verkeerd
en voor te schrijven dat iemand in Amster
dam in een auto mag rijden zonder gehuurde
autowacht is ondemocratisch. („Hbl.").
Automobilisme.
Geen onbeheerde auto's ln Amsterdam.
Dé Amsterdamsche oommissie voor de
strafverordeningen heeft voorgesteld te 'blij
ven verbieden, dat automobielen tijdelijk on
beheerd op straat blijven staan. Hetgeen van
een Amsterdamsohe strafverordeningsoom-
missie te verwachten is: zoo weinig mogelijk
toelaten! En dan, wat wordt het Hollandsche
begrip van orde beleedigd -door het denk
beeld1, dat zoo'n auto daar maar onbeheerd
staat, dat ieder haar weg kan stelen, dat zoo'n
onbeheerd ding misschien den heelen dag de
passage verspert! En nog meer, vroede be
zwaren makende burgers kunnen dn hun
zwaarwichtigheid heel wat moeilijkheden
voor het toelaten van eenige vrijheid aan
m-enschen, die hun eigen auto .besturen, be
denken. Bezwaren, die inderdaad' ook bestaan,
maar niet ernstig genoeg zijn om niet een
poging te doen ter wille van het goede doel
enkele dier bezwaren te dragen.
Het verbod is een zeer ondemocratische
maatregel. Het beteekent, dat in Amsterdam
geen automobiel practisch gebruikt kan wor
den, als niet een bediende steeds in den- wa
gen 'zit. In Amerika heeft haast elke gezeten
werkman, elke meesterknecht -b.v. zeker, een
automobiel. Elke burgerman heeft er een.
Menig kantoormeisje,-een goedbetaalde steno
typiste of assistant-secretary, heeft haar
eigen „sedan" model auto'tje. En dat onder
houdt zij zelf, zij trekt Zondags haar „over
all'*" aan en poetst en] oliet en knutselt. En
chauffeert natuurlijk zelve.
Dat kan in Amerika. Dat kan in Engeland.
-Dat -kan in haast alle landen van Europa.
Omdat zoo'n meisje, als zfj een doosje veilig
heidsspelden gaat koopen, even haar auto
onbeheerd voor den winkel mag laten staan.
Omdat zij, als zij niet van garage naar garage
rijdt, geen 'betaalden doodeter, met een mooi
petje op, noodig heeft, om op haar auto te
passen, als zij er even uit is.
Hier in Amsterdam zal waarschijnlijk, als
de Raad vain advies van de straflustige straf
verordening-oommissie volgt, een autorijder,
die geen betaalde bediende plechtig de wacht
over zijn auto laat houden, en todh met zijn
auto uitgaat om een dubbeltje sigaren
neen dat bestaat niet meer, een dubbeltjes
sigaar te koopen,. in hechtenis genomen
worden.
Wij noemen dat in hoog© mate ondemocra
tisch. Als d© auto toekomst heeft, is het juist,
lopen wij, als vervoermiddel ook voor den
minder bemiddelde, als vervoermiddel ook
voor anderen dan alleen zij, die zich de weelde
veroorloven kunnen 24 uur een gelivreide
man met hun auto .bezig te 'houden om mis
schien een half uur in de auto te rijden.
Frank Hurley op reis In Britsch Gninea.
Over Hurley 'heeft de „N. Rott. Crt.", waar
aan wij dit verhaal ontleenen, meermalen
geschreven, toen hij in de „Melbourne He
rald" vertelde van zijn ondervindingen in
Britsch Nieuw-Guinea. Thans doet hij dat
opnieuw in de „Herald" van 14 Juli, en het
verhaal speelt nu aan de Opi, dat is een van
de twintig rivieren, die op de Noordoost
kust van het oude Britsch© gebied van het
Ow-en Stanley ■'gebergte komen en tussdhen
Buna en de Maimbare-monding in zee vallen.
Door heel Papoea heen zijn van bestuurs-
wege opgericht wat men in onze Oost pa-
sanggrahans noemt, rustplaatsen voor den
reizenden man; een paar weken geleden,
schrijft hij, was daar een der dorpelingen
door een kaaiman gepakt, en het geheele
dorp was toen gesloopt en 100 yards stroom
opwaarts weer opgebouwd; 'wanneer nu de
booze geest want dat is 't dan toch
terugkeert en een tweede offer zoekt, dan
vindt hij niemand. Niemand op één na, en
deze heet Waragi, die een prauw had op
1 stapel staan en deze moet afmaken; hij komt
iederen dag terug met zijn steenen bijl fat-
jj soen te hakken aan het vaartuig. Hurley
vertelt dan met hoeveel' behendigheid en ge-
duld deze -oude man met de bijl werkt, waar-
Ij van het handvat een gevorkte tak is, waar
van de -beenen elkander ontmoeten onder
een hoek van 45 graden; de bijlsteen kan
gedraaid en hetr werktuig ook als dissel ge
bruikt worden. Hurley verstaat niet wat
Waragi knort en wauwelt, wat jammer is,
want deze interessante vogelverschrikker,
wiens schedelbeenderen zoo sterk zijnge
krompen, -dat het vel als een -gekreukelde
zak -er langs heen valt, is een vat vol tradi
ties en i-n zijn oude hersens -moet heel wat
Interessants zijn -opgeborgen. Een dotje
tabak d-oet zijn oogen tinkelen, en hij rookt
het dadelijk op, uit een groote, cilindervor
mige pijp van bamboe, vredig nu herden
kend den vroegeren tijd.
Want om zijn hals bengelen aan een koord
menschen-tanden, een amulet, die Waragi
dierbaarder is dan de jaren zijn die hij nog
heeft te leven. Dl© tanden zijn symbolen
van glorieuze daden, van overwinningen bij
de menschenjacht. Toen. de prauw klaar
was, kwamen zijn zoons -om te helpen bij
het te water laten in de Opi, een van de ri
vieren, die hoopen slib van boven afvoeren
en op de kust neerleggen, totdat een bank
de scheepvaart hindert. Aan den steven
werd een bundel uitgeplozen plantenveze-ls
bevestigd, als een teek-en dat de prauw aan
een hoog personage behoort en de bouw
meester wierp een stok langs de lengte-as
van het vaartuig, een ceremonie, die niet
mag worden vergeten. Dan hangt men aan
den boeg zakken met taro-knollen (Colocasia
macrorhiza) als een offer aan den taro-geest,
die den reiziger veilig geleidt over de wa-
t&roQi
Het blijkt, dat 'Hurley izelf de hoog© per
soon is, die met de nieuwe prauw gaat Varen
door fadryl-and; -en wel met een cinema-ca
mera, om de rivier en de -oevers in beeld te
brengen. Waragi stond op de voorplecht
met een lange pagaai, toen de prauw voort
gleed langs dichte bosschen van nipa-pal-
men en allengs wordt de vaart nauwer en
de wildernis op de oevers sluit zich boven,
tot een tunnel, die het daglicht amper door
laat; het is alsof ter weerszijden muren van
bouwvallen staan onder een kleed van klim
op, en van heel uit de hoogte dalen takken
met bloemen, die de wind doet dansen en
die het water weerspiegelt als .beweeglijke
festoenen. Overal epiphy-ten, die op andere
planten leven zonlder daaraan voedsel -te ont
trekken, en parasieten, die ten koste van de
steunplant tieren. Van andere prauwen, die
van iboven komen met producten uit de tui
nen, doet de bemanning luide den welkomst
groet „oroda, orodal" -galmen over bet water.
In -het dorp Coira waren -enke-le bewoners
wakker; meestal slapen zij overdag en ver
drijven- 's nachts de kwalijk gezinde geesten
van de overledenen. Het passantenhuis ver
schaft een onderdak, maar geen rust, want
de trommen werden zonder ophouden be
werkt nu er een man was gebeten door een
geest; 'f was een leven als een oordeel, niet
-omdat iemand zich iets ervan aantrok of de
man stierf of niet, maar ómdat iedereen
doodsbenauwd was voor zijn eigen hachje.
Vrouwen grepen naar in 't vuur liggende
vlammende takken en wierpen ze in de lucht
naar den onzichtbaren kwelduivel. Bij deze
verlichting zag Hurley witte gestalten, die
als spoken verschenen en verdwenen, zooals
-hij later hoorde de weduwe van een overle
den man en diens nabestaanden-, die het'
rouwkleed hadden aangetrokken, d.w. z. zij
hadden hun geheele lichaam in de pijpaarde
gezet. Dit is zoo de Nieuw-Guinea-manier,
schrijft Hurley. Zeker, maar ook een ma
nier, die men elders terugvindt. Hij meende,
dat nu het oogenblik was -gekomen om te
gaan meedoen met de geestenbezwering, en
uit zijn bagage haalde hij een half pond
bliksempoeder, zooais voor moment-opne
mingen in een karig verlichte ruimte wordt
gebruikt, wikkelde het in papier, bond er
groote bladeren omheen en deelde aan V ge
zelschap mede, dat hij die lastige geesten
voor goed zou verjagen. Het publiek was
eenigszins sceptisch tegenover dezen blan
ken geestenbanner. Toen het omhulsel was
verbrand, kwam er een verblindende vlam
en een doffe knal; als vuurpijlen vlogen de
brandende takken door de lucht, met vurige
staarten achter zich; wolken van gloeiende
sintels stoven op de omstanders af, en tege
lijk klonk er een gegil van de als bezetenen
wegspringende inlanders. .De trommen zwe
gen en daarom was het te doen. De ge
beten man kreeg castor-olie en wandelde
den volgenden dag als een haantje langs
den weg. Hurley was 't heertje, kreeg alles
gedaan, was een man van gezag. Het is niet
een nieuw middel, dat hij gebruikte, maar
't bleek opnieuw afdoende.
Banaliteit
Onder het opschrift „Banaliteit1* schrijft
een] medewerker van „The Times Educa-
tional Supplement" van 16 Juli, over dit on
derwerp, waarvoor hij het Fransche woord
kiest, omdat een goed Engelsch woord hier
voor niet bestaat De schrijver zegt, dat ba
naliteit een zeer ontmoedigend verschijnsel
in het leven is; men vindt haar overal en
zij wordt gemakkelijk overgenomen. Jonge
kinderen] zijn niet banaal, schoolkinderen
doen soms moeite het te worden, maar dan
zijn zij alleen maar grappig. Worden zij
ouder en geven zij er geheel aan toe, dan
zijn zij lang niet grappig meer. Het moet een
onderwijzer, die zijn taak ernstig opvat, tot
wanhoop brengen, als hij ziet hoe hun ijver
in groote onbeteekenendheid verandert Al
kunnen wij niet, allemaal geniaal zijn
banaal behoeven wij daarom niet te worden.
Wij hebben allen iets persoonlijks, dat wij
niet mogen wegmoffelen en wij behoeven
ons niet aan te sluiten bij de groep van men-
schen, die zich allen eender uitdrukken,
eender denken en voelen. Banaliteit is be
lachelijk om haar vervelendheid. Het is he
laas een kwaad, waarin de laagbijdegrond-
sohen hun- kracht voelen. Het is het kudde-
instinct, dat de menschen -liever samen de
grootste dwaasheid doet gelooven, dian al
leen de waarheid doet zien. De groote, wars
mensch is hij, Üie zich losmaakt van de
kudde De schrijver zegt, dat we origineele
kinderen gerust mogen waardeeren; veel
onaangenamer is het, wanneer zij precies als
anderen denken, voelen en) handelen» Bana
liteit is altijd vervelend en zij, die haar ge-
maks- en veiligheidshalve kozen, zullen haar
zeker weer laten varen), zoodra zij den weg
tot hun eigen persoonlijkheid hebben ge
vonden. De smakeloosheid der moderne toi
letten, de onbenulligheid der moderne dans
muziek zijn de excessen van banaliteit. Er
bestaat wel een middel om er een einde aan
te maken, zoo besluit de schrijver, n.1- door
de indivudualiteit aan te kweeken en daar
mede kennis van onze eigen geest
Dit is iets, dat wel eens gezegd en goed
overdacht mag worden in desen tijd, waarin
het leven zich hoe langer hoe meer nivel
leert, waarin ongeveer iedere persoonlijk
heid opgeofferd wordt aan partijdiscipline.
Meermalen is er de aandacht op geves
tigd, dat de school de individualiteit der kin
deren1 onderdrukt, door de olassicalitelt van
het onderwijs en nog kort geleden wees dr.
J. H. Gunning Wzn. hierop.
SPORT.
Programma voor morgen:
8. aan niet-verzekerde arbeiders.
Doodgevroren.
Bolweg, 10 uur: Helder IV—Heidense!» «oml.
Bolwe-g, 2.80 uur: Helder—Zoem aalt.
Tuindorp, 10 uur: Batavier II—Helder III.
Tuindorp, 12 uur: Batavier III—H.K.G. V.
Tuindorp, 2.80 uur: H.K.C. I—Batavier I.
Strooweg, 8 uur: Geel Wit—Willem Eggert.
Marinewerf, 10 uur, v. Speljk I—Spart* I.
Revancheweditrijd Helder IZeemacht I.
Helder had, na afloop van den bekerwedstrijd,
aan het Zeemaohtbeetuur gevraagd om een revan
che-wed-strljd. Voor de match bestaat groot» be
langstelling en Indien het weer medewerkt, kun
nen wo op een mooien wedstrijd vergast worden,
liet Holdor-bestuur heeft voor het winnende team
een- zilveren, lauwertak beschikbaar gesteld,
waardoor do animo bij belde vereenlgingen nog
verhoogd zal worden en we de overtuiging hebben
Zondagmiddag een sp&nnenden wedstrijd te aan
schouwen, waarin ibeide partijen zidh geheel zui
len geven. Hopen we, dat hot Helder gelukken aal
revanche te nemen.
De thuisclub zal als volgt uitkomen:
Buiskool
Bak God»
r. Overeem Dito Wit
Biersteker Zomer Groot Groot» Bro»khuiz«n
We zien dus God» en Buiskool weer inde ge
lederen, terwijl Bak en Overeem van plaat» ver
wisseld hebben. De voorhoede ziet er onder» uit
dan in de vorige match tagen Zeemacht; evenwol
verwachten we hetzelfde open spel en dezelfde
productiviteit al» in de vorige ontmoeting.
De matei) vangt aan om 2.80 en zal geleid wor
den door denl heer D. Kort.
Van de Zeemacht-ploeg ia om» niet» bekend.
Helder IV.Helder»che Combinatie.
De Heldergche combinatie welke morgen tegea
HelderlV zal apelen 1» als volgt aamergesteld:
Schoonhoven
v. d. Wal v. d. Wal
Ree Koeer N. N.
Diikahoorn Markes Go es Quespal Riedeman
Geel Wit IWillem Eggert I van Puinerend.
Morgen vindt de 2e wedstrijd om de ailverea
lauwerkrans op bovenvermeld terrein plaat» en
wel tegen Willem Eggert I van Purmerend. Deze
vereen-iging is in dezelfde afdeeling geplaatst als
V.V.Z. en Geel Wit en het belooft dus een span
nende strijd te worden. Het elftal van Geel Wit
heeft een danige verandering ondergaan en ach
ten het dan ook veel 'beter en sterker dan
Zondag j.1. Zoo zien we nu v. Amesfoort de spil-
plaats innemen, terwijl Dito de backplaats heeft
beizet en P. Luijckx in de voorhoede i geplaatst,
terwijl nog enkele landere speler* van plaat»
hebben verwisseld. Welnu, Geel Wit geeft nu
beter spel en stelt ons niet te leur. De aanvang
van den wedstrijd is bepaald op 3 uur, terwijl de
toegangsprijzen al# gewoon zijn gesteld. Alle»
dus morgen naar den' Strooweg.
Geel Wit zal als volgt uitkomen:
Porto
Dito v. Hijfte
Smit v. Amesfoort Hoog«nbo»ch
Hoebe Bauma P. Luijckx Ren G. v. Dub
Reserve»: Keeper en Riteco.
H.R.O. I—Batavier L
H.R.C. speelt morgenmiddag een vriendschap
pelijke wedstrijd tegen Bataver. De Racers ko
men op den achterspeler Augustijn na, volledig
uit, terwijl de bezoekers inet het volgend» elftal
binnen de krijtlijnen zullen verschijnen:
v. d. Klauw
Dienaar Frlnk»
Weidema P. Bak Weidema
Beek Verhagen Petrue de Vriee Sont
We rekenen op een kleine sege voor de thui«-
eluil». Aanvang 2J0 uur.
