T
Tweede Blad.
VAN DINSDAG 4 OCTOBER 1921.
I
PLAATSELIJK NIEUWS»
Kunstavonden.
Wij herinneren er nogmaals aan, dat de
termijn voor aangifte voor de Kunstavonden
5 Qctober gesloten is. Dan zal blijken of de
deelname voldoende is om de Kunstavonden
eventueel te doen doorgaan. Die deelname is
tot nu toe niet viam dien aard, als de Oom
missie zich had voorgesteld. Niettemin zou
zij het betreuren als deze avonden niet kon
den worden voortgezet. Het risico aan de uit
voeringen verbonden, is zeer groot, en als
het blijkt, dat het publiek er niet genoegzaam
voor voelt, zal de Oommissie geen verdere
stappen doen.
Men melde zich dus nog ten spoedigste bij
de Commissieleden aan.
Rectificatie.
In de Ingezonden Mededeeling van Maison
van Alphen (Zaterdagno.) staat de dikke spe
culaas genoteerd 22 cent per ons. Dit moest
zjjn 20 cent, evenals de andere.
Hoogheemraadschap Noordhollands
Noorderkwartier.
De kieskringfederatie Helder van den vrij-
zinnig-demooratischen bond, die volgens het
tusschen partijen gesloten acooord van de 12
plaatsen voor hoofdingeland en van de 12
plaatsen voor hoofdingeland-plaatsvervan
ger er ieder 3 zal bezetten, heeft de volgen
de candidaten aangewezen:
Voor het district Helder als hoofdinge
land H. K. Koster te Wieringerwaard en als
hoofd-ingeland-plaatsvervanger A. Brak te
Schagerbrug.
Voor het district Hoorn J. B. Wilken te
Nieuwe-Niedorp als hoofdingeland en J. Best
Nz. te Berkhout als hoofdingeland-plaats
vervanger.
Voor het district Puimerent J. Edel Kz.
te Beemster ais hoofdingeland en J. Schip
per Jr. te Purmerend als hoofdingeland-
plaatsvervanger.
Daar de partijen elkanders candidaten ge
meenschappelijk zullen stellen en aanbevelen
wordt verwacht dat de verkiezing met oandi-
daatstelling of anders althans bü eerste stem
ming zal kunnen afloopen.
Gewijzigde en nieuwe telefoonnummers.
(Orer ta namen in da oiuda Telefoonzid».)
14x P. 81 ij per, Badhotel, Huisduinen.
14ij T. H. Term, Huisduinen.
41 B. F. Verfaiile, Binnenhaven 22.
65 Th. v. Mie-rlo, Binnenhaven 40.
70 Burgemeesterskamer Raadhuis.
81 N. Coltof, Keizerstraat.
84 J. F. Hulik, Binnenhaven 104.
90 Gom. v/tl Loodswezen Hr. Wieraima,.
lllx IJ. F. Laebert, Binnenhaven) 44.
lllij P. Post Udterweer, Binnenhaven 100.
lila H. &pit», Binnenhaven 101.
114 L. Baindamn, Weststraat 7.
119 B. W. A. Bijvoiet, Bloemetraat 85.
122 J. K. W. Fransisen, Dijkstraat.
133 Alg. Goöp. Verbr. Ver., v. Galensitr., was 881'x
142 ij. H. v. Amstel, Havenplain 14.
14Gx Jaooib Verfaiille, Spoorstraat.
140 ij Johan Verfiaillie, Spoorstraat.
160 I. v. Daan, Hoofdgracht 14a.
162 C. Mdninehoo, Hoofdgracht.
163 T. Prins, v. Hogendorpstraat.
164 A. Dokter, Kanaal weg.
165 P. t. Dalen, KanaaLweg.
160 A. t. Til, Karaalwiag.
167 T. Smit», Keizerstraat.
168 Gebr. Smits, Landrweg.
169 Mevr. LaaglandWinder, Kjoningwplain.
181 Laanmers, Koningstraat.
188 M. S. Godischalk, Koningstraat.
199 6. Manheim. Kcmdmgistraat
211 H. Zegel, Bmimastraat.*
217 P. F. de Ley, Middenstraat.
225 L. Rumpff, Spoonstmat.
228 J. Kraak, Molontsxa&t, had 136*x.
229 EL Prins, Jatt in 't Veldstnaat.
231 A. Mors, Oranjestraat.
232 A. C. v. Goor, Parallelweg.
293 iH. Baak, Sluiedijkstraat.
242 J. Jongepier, Sluisd ijk straat.
243 Pirim» en Co., Spoorstraat.
248 Adtm. 4e Reg. Vest. Art., Oostslootstraat.
254 Geim. Reiniging.
263 H. Wormhoudt, Spoorstraat.
269x Prod. Ver. Helder, Spoorstraat.
2693ij Prod. Ver. Helder, Bakkerij.
281 P. "Tool, Binnenhaven.
293 H. Baak, Sluisdijketraat.
299 T. G. Govera, 2e Vroonistraat.
301 G. J. da Jiongh, Zuidatiaat.
302 Visciafslag.
304 D. Kort, Zuidstmat.
307 U&gedjoom, Achter Hoofdgracht.
321 H. P. Egner. Keizerstraat.
331 P. "Wit, v. Galenstraat.
333 J". Bos, Zuiidstraat.
335 de Gmijter.
338 C. v. Os, Spoorgracht, Had S20*x.
340 W. Brandt, Binnenhaven.
341 Geneeskimdige Buitendienst, had 255.
343 M. de Ridder, Spoorstraat, had 204'x.
344 A. Odden», Weezentetraat, had 245.
845 H. de Wit, Keizerstraat.
340 Schulimayer, Spoorstraat, had 46'x.
347 Hanzebank, Spoorstraat.
348 W. de Boer, Doodsgracht, had 248.
3-19 J. v. Amesfoort, Bierstraat.
350 Alphen v. d. Veer, Dijkstraat.
351 P. t. d. Vliet, Breewaterstmat, had 264*x.
352 J. D. Brandt, Breewaterstmat.
353 Wenkl. Vereeniging, Koningstraat.
354 Pleegzuster Geneesik. dienist, Keia erwt raat.
355 R.K. Kerkbestuur, Kerkgxacht.
350 S. Dijkshooim, Kanaalweg.
357 L. Bakker, Keizerstraat.
359 P. Kossen, Bmkkeveldweg.
381 H. C. Bakker, Verl. Spoorstraat.
358 A. r. Haaren. Keizerstraat 78.
BINNENLAND.
Marine-dag te Amsterdam.
De Marine-dag te Amsterdam is buiten
gewoon goed geslaagd. Wij laten hieronder
het verslag volgen, dat het het Hbl. van de
zen' dag gaf.
Voor hen, die vielen
Er ligt altijd Iets van schrille tegenstelling
in het: „Feest, ten bate van.
En toch! Er moet gebolpen worden. Er
wordt geleden in de gezinnen van hen. die
vielen in oorlogsdagen ter handhaving van
onze neutraliteit» ter zuivering van de zee
van mijnen.
Geld is er noodlg en om dat bQeen te krij
gen is de Marinedag ingericht.
Het doel heiligt immers de middelen. En
dat het doel nobel is, daarover valt niet te
twisten. Het ie nu eenmaal niet gemakkelijk
de mensche® tot offeren van geld te krijgen.
Maar in een feeststemming gaan de beurzen
open. En dus.
Wij aanvaarden dit feest als een uiting van
weldadigheidszin.
De inzet is goed geweest. De mooie zomer
is in oen schoonen herfst overgegaan en in
de blije zon, die ondanks het begin van Oc-
tober nog zoo een milde warmte zendt, is
deze Marine-dag begonnen1.
Vlaggen hier en daar langs de straten
het hadden er wel wat meer mogen zijn
aardige meiskens die gulden ankertjes en
andere speldjes verkoohten ten bate van de
kas voor de slachtoffers-
Op straat werden ook reclame-biljetten
verspreid voor de demonstraties in het Sta
dion. Elk biljet was voorzien van een num
mer, een lot in een gratis loterij, waaraan
echte* alleen de Stadionbezoekers konden
deelnemen. Eten opwekking dus om het sport
park te bezoeken!
De kans op een motorrijwiel een fiets en
eenige getransformeerde mijn-onderdeelen
werd met deze briefjes aangeboden.
De optocht.
De feestelijkheden in het Stadion werden
voorafgegaan door een optocht van de deel
nemers aan de demonstratie.
Omstreeks het middaguur werd de stoet,
onder leiding van den heer Henri ter Hall,
opgesteld aan de De Ruyterkade.
Er was heel wat belangstelling en de heer
Ter Hall was ijverig in de weer om de rege
ling zoo goed mogelijk te doen zijn. Hij had
succes, want juist op het vastgestelde tijdstip,
half een, kon de optocht zich in beweging
zetten.
Vooraf gingen de kweekelingen der Zee-_
vaartschool. Zij liepen niet in den stoet mee,'
maar dwaalden met rammelende busjes van
den weg naar de andere om gelden in te za
melen voor het nobele doel. De busjes wer
den zwaar.
Dan kwamen de pijpers en tamboers der
marine. Eigenaardig klinkt hun muziek, een
vreemde mengeling van vxoolijkheid en me
lancholie.
Als de pijpers zwegen viel krachtig in de
stafmuziek der marine onder leiding van lui-
tenantnter-zee A. L. Hazebroek.
Dan kwamen onze wakkere marine-man
nen, matrozen en mariniers, een wagen met
mijnen gedemonteerd en dus gevaarloos
verschillende groepen van oud-onder-offi-
cieren en oud-strijders. En natuurlijk nog
meer muziek, en wel van de Amsterdamsche
Politie en van de Brandweer. Een goede aan-
teekening verdient de groep van matrozen
van het Opleidingsschip „Pollux", die op een
sleeperswagen een marinesloep hadden t*e-
hesohen en het vaartuig hadden versierd
met vlaggen en witte doeken, waarop de
woorden: „Gedenk de weduwen en wezen
van de gevallenen."
De montere stoet marcheerde langs de De
Ruyterkade en juist toen hij zich in bewe
ging zette gleed in het IJ de „Prins der Ne
derlanden", welke de zee ging zoeken.
Marine en koopvaart zij aan zij!
Over het Stationsplein ging de optocht
langs het Damrak naar den Dam. Op het
oogenblik dat dit plein werd betreden ruisch-
ten uit den Paleistoren de tonen van het
Oude Wilhelmus.
Langs Raadhuisstraat, Heerengracht, Leid-
schegracht, Marnixstraat, Leidscbe Plein,
Weteringschans, Museumplein, J. W. Brou-
•werstraat. Joh. Verhulststraat, Lassusstraat
en Valeriusstraat, werd tegen twee uur het
Stadion bereikt, waar het eigenlijke feest wel
dra zou beginnen.
In het Stadion.
Muziek, veel muziek!
Blij en prettig was het feest in het Stadion.
Het kan ook moeilijk anders, want immers,
alles* werkte mede. Het weer nu ja, daar
denken wij in 1921 niet meer aan het pu
bliek was enthousiast, de deelnemers vol
vuur en de heer Henri ter Hall; van hem
weten we allang dat de massa regie bü hem
in uitstekende handen is.
Marinedag!
't Woord zegt misschien Iets to veel. Im
mers, het waren niet uitsluitend werkzaam
heden der Marine, welke wij te zien kregen.
Maar dat was trouwens ook niet de bedoe
ling, zooals mr. P. J. Prinsen Geerliga in
zijn begrootinigswoord uiteenzette.
Geen politiek zeide hij, komt bij dit feest
te pas, geen propaganda voor een oorlogs
vloot. Uitsluitend is het bedoeld als een her
denking aan hen, die in den oorlog vielen en
daarnaast natuurlijk om «er toe mede te wer
ken, dat het lot der nabestaanden wordt ver
zacht.
Maar al waren dan niet uitsluitend de ma
rinemannen, welke aan de feestelijkheden
deelnemen, de „Jantjes" hadden toch het
leeuwenaandeel.
De middag begon met een kranig stukje
regie van den heer Henri ter Hall:
De intocht van den stoet, welke door de
stad had gewandeld, en waarhij zich op het
Stadion-terrein alle turners en turnsters had
den aangesloten. In een oogwenk was het
grasveld geteekend met fraaie schakeeringen
van Wit en Zwart.
De stafmuziek leidde het défilé met een
Piet-Hein phantasie; boven bet Stadion gons
den de motoren van twee marine militaire
vliegtuigen, uit Helder aangekomen, die
stoute stukjes uitvoerden.
En zoo was de stemming er al dadelijk in.
't Oude Wiihelmusklonk en dan, opeens,
was de arena weer leeg.
Intocht van de marine troepen!
Exercities, schietoefeningen!
De Salvo's knetterden, ontstellend bijkans
de toeschouwers op wie de loopen zoo verra
derlijk waren gericht.
Maar er was geen gevaar.
Donderend applaus beloonde de kranige
0X0TCiti'6S
Luitenant-ter-zee le klasse P. J. de Jager,
de ziel van het zuiver maritieme^ gedeelte van
dit feest, heeft met deze oefeningen bijzon
dere eer ingelegd.
't Programma werd met voortreffelijke
vlotheid afgewerkt.
Nauwelijks waren de Jantjes weg of de
jongens, leden van diverse sport-clubs, ren
den rond het veld voor de estafette-loopen.
Dapper liepen de jongens.
Dan weer een marinenummer: het demon-
teeren van mijnen. Onderofficieren der Ma
rine gaven er uitleggingen bij en zij lieten
zien hoe uiterst gevaarlijk die dingen voor
de zeelui zijn, en hoe moeilijk het werk is
van hen, die met opruimingswek zijn belast.
Toespraken tot het publiek volgden. Geen
deftige speeches van bekwame redenaars, die
vaak in veel woorden weinig zeggen, maar
'sobere woorden van eenvoudige matrozen,
marinekorporaals en verder lager personeel. I
Zü vertelden van het nuttige werk, dat de
marine heeft gedaan, hoe zü in den oorlog
onze koopvaardijvloot heeft gesteund en hoe
een aantal als slachtoffers vielen. De Marine
is geen luxe-artikel, maar zü ia noodig, zoo
lang er oorlog zal zijn.
Een driewerf hoera voor de Jantjes was
het antwoord van het publiek.
Nadat was medegedeeld, wie do gelukkige
winner was van het motorrijwiel, dat gratis
werd verloot, kwamen de turners in het veld.
Een reeks oefeningen werd uitgevoerd on
der leiding-van den Amsterdamschen Turn
bond.
De kracht en lenigheid der jonge kerels,
de elegance, welke allen meisjes schünt aan
geboren blijft steeds bekoren.
Het was dan ook niet onverdiend, dat de
heer De Jager woorden van dank sprak tot
den heer E. Garretsen, die de turnoefenin
gen leidde. Telkens weer daverde het ap
plaus van de volle tribunes, waarin o.a. bur
gemeester en mevrouw De Vlugt en een aan
tal hoofdofficieren en officieren der Marine
hadden plaats genomen.
De heer Willy Mullens heeft er zorg voor
gedragen dat zij, die het feest niet hebben
bijgewoond er alsnog van kunnen genieten
in de cinema's.
Laten we hoopen, dat ook het finantiëele
succes naar wensch zal zijn. De meiskens en
de padvinders, die den geheelen middag zoo
Üverig collecteerden zullen er zeker niet de
schuld van zijn, als de baten kleiner moch
ten zqn, als is gehoopt. Maar waarom zou
het tegenvallen. Het comité, waarvan dr. M.
De Hartogh de voorzitter is, heeft er voor
gezorgd, dat alle zeilen werden bü gezet. Het
heeft de belangstelling van het publiek we
ten te trekken, de belangstelling voor de
slachtoffers der Marine.
En als op hun stille graven een waardig
monument zal verrijzen, als de nagelaten be
trekkingen niet langer in kommer zullen le
ven, zal het werken van het comité: „Neder
land gedenkt zijn slachtoffers der Marine"
daar ongetwyfeld veel toe hebben bijgedra
gen.
Marineconcert.
De Marine-dag is waardig besloten in de
stemmige sfeer van het Concertgebouw.
Van Mengelberg's plaats af zwaaide nu de
heer A. L. Hazebroek, de directeur van het
Stafmuziekkorp-a der Koninklijke Marine,
zqn staf.
Onze stad is op muziekgebied verwend,
maar een ooncert van de Marine-muziek is
hier iets ongewoons en het is dan ook te be-
grüpen, dat zeer velen naar de kapel zijn
komen luisteren. Was het nieuwsgierigheid,
was het den geest van liefdadigheid, of was
het misschien uitsluitend hot verlangen goe
de muziek te hooren, welke de menschen
naar het Concertgebouw heeft gedreven?
't Doet er ten slotte weinig toe. Zü zijn
gekomen en hebben bijgedragen tot het doel
van den Marinedag. Maar niet slechts heb
ben zü geofferd, zij hebben ook genoten.
Het donderend applaus was daarvan het be-
wys. En niet alleen golden de toejuichingen
de stafmuziek, doch evenzeer de zangeres
Vanna Agnola en den zanger Jules Moes,
aan den vleugel begeleid door den beer Th.
Köhne. Zü hadden hun kunst welwillend ter
beschikking gesteld van het schoone doel.
De meiskens, die den geheelen middag zoo
Üverig hadden gecollecteerd in het Stadion,
waren alweer present, verkochten program
ma's voor.nu ja, voor hoeveel komt er niet
op aan, maar telkenmale zeiden zij er bü: „U
moogt ook meer geven!"
Dan een schalfcsche glimlach en enfin,
dan igèf je maar!
En zoo el-metHal, de heer Hazebroek is
niet voer niets met zijn marine naar de hoofd
stad gekomen.
Er is geofferd!
Nederland is gelukkig zijn Marine nog
niet geheel vergeten!
En toch toch stemt het wat hitter, dat
feestmuziek moet schallen over de graven der
gevallenen om de herinnering aan hen leven
dig te houden.
Maar in elk geval: heter zoo, dan heele-
maal niet! Of er voldoende is geofferd? Dat
moet nog vastgesteld.
De luitenant-ter-zee le klasse, de heer P.
J. Jager, voorzitter van het fonds, dat is op
gericht om de nagelatenen1 der gevallenen te
steunen, sprak er met enkele woorden van
toen hü, vóór de pauze dank bracht aan het
Amsterdamsche comité.
Het fonds, zeide hij, had nog ongeveer
10.000 noodig vóór den Marinedag en hij
hoopte, dat Amsterdam nu dit tekort zal heb
ben aangevuld! Van het geld zullen de we
duwen en wezen geholpen worden, zal in
Helder een eenvoudig monument worden op
gericht ter herinnering aan hen, die nooit
terugkeerden, die voor altijd zijn verdwenen
in de zee, zullen ten slotte de graven wor
den verzorgd van hen, wier stoffelijk over
schot in de duinen rust.
Amsterdam heeft, zoo zeide spreker, ge
toond de Marine een warm hart toe te dra
gen1. En dat behoort ook. Want het demon-
teeren van mijnen, dat 58 slachtoffers heeft
gekost, is een landsbelang.
Dank bracht spreker aan het Amsterdam
sche comité, dat den Marinedag heeft inge
richt, aan den voorzitter, dr. M. de Har
togh, aan den secretarissen, de hoeren Mr.
P. J. Prinsen Geerlings en W. .Chr. Tegel,
aan mevrouw O. A. de JongDe Ruyter, die
met den heer Joachimsthal de straatcollectie
had geregeld. Met bloemen huidige spr. on
der fanfares, mevrouw De Jong.
Dank bracht de heer Jager ten slotte aan
alle deelnemers aan den Marinedag en hij
eindigde met een driewerf hoera op de Ko
ningin, beschermvrouwe van het fonds.
Het concert werd besloten met een groote
Marine-taptoe, waaraan behalve de stafmu
ziek, de tamboers en pijpers der Mariniers
medewerkten.
Het was een grootsch einde van dezen Ma
rinedag, grootsch en aangrijpend.
Diep weemoedig trilden de pijpey, een ein-
delooze melancholie, die werd als een af
scheidsgroet, een laatst vaarwel aan hen, die
vielen.
En plotseling daarop bruisohte fel op een
marscb. Het koper als symbool van levens
kracht, overstemde de melancholie der pij
pen, die zacht zongen:
„Gedenk de dooden"
maar daarboven uit schalde het koper:
„Vooruit, het leven eischt u op".
In deze machtige symboliek eindigde een
schoone dag.
TWEEDE KAMER.
Lager-onderwijs-scholen.
Een wetsontwerp is ingediend houdende
maatregelen ter voorkoming van het zonder
noodzakelijkheid bouwen van scholen voor
lager onderwijs.
In art. 1 wordt bepaald dat aan besluiten
van den gemeenteraad tot bouwen van
schoollokalen voor openbaar lager onderwijs
en tot het verleenen van medewerking over
eenkomstig artikel 75 der Lager-onderwys-
wet 1920 tot het bouwen van schoollokalen
voor bijzonder lager onderwüs, gedurende
den tijd van een jaar, te rekenen van 1 Oc-
tober 1921, geen uitvoering wordt gegeven
dan na daartoe door de Kroon verleende
machtiging.
Artikel 2 zegt, dat ontwerpen voor den
bouw van schoollokalen, opgemaakt na een
raadsbesluit als in artikel 1 bedoeld, doch
waaraan op de in dat artikel genoemde dag-
teekening nog geen uitvoering is gegeven,
binnen tijd tijd van een jaar niet mogen wor
den uitgevoerd1 dan na daartoe door de Kroon
verleende machtiging en dat de Koninklijke
machtiging eveneens wordt vereischt voor
het overeenkomstig artikel 205 de Lager-on-
derwyswet 1920 bepalen der waarde van
schoollokalen voor bijzonder lager onderwijs,
waarvan de bouw is aangevangen na de in
artikel 1 genoemde dagteekening.
In de toelichting wordt gezegd» dat deze
bepalingen beoogen de uitwassen, die zich
hier en daar bij de uitvoering der L.O.-wet
voordoen, te keeren. De bedoeling is dan ook
slechts in die gevallen van het recht, dat
hierbij aan de Kroon wordt verleend, ge
bruik te maken. Bovendien vertrouwt de mi
nister van onderwijs enz. dat bij doorvoering
dezer bepalingen de preventieve werking
reeds aan de uitvoering der Lagpr-onderwüs-
wet ten goede zal komen.
Voor het zoo noodig verhinderen van den
houw van nieuwe scholen, zoowel voor het
openhaar als voor het bijzonder lager on
derwijs zal in de eerste plaats de uitvoering
van gemeenteraadsbesluiten tot het «tichten
van schoollokalen, of tot het toestaan van de
hiervoor noodige gelden moeten worden on
derworpen aan de toestemming van het Cen
traal gezag. De gemeentebesturen behouden
dus hunne bevoegdheid om te hesluiten, of
mede te werken tot den bouw van nieuwe
scholen, maar het besluit zal eerst effect kun
nen sorteeren, nadat de Kroon daartoe mach
tiging heeft verleend. Hierdoor wordt gele
genheid geopend, om althans, gedurende een
jaar, te rekenen van 1 October 1912 af, in elk
geval afzonderlijk na te gaan en te beoordee-
ien, of de voorgenomen bouw inderdaad
eisch van noodzakelijkheid is. Ook de stich
ting van al te kleine U. L. O.-schooltjes kan
■langs dezen weg worden voorkomen. Na af
loop van dit jaar zal kunnen worden beoor-
deeldj of er termen bestaan voor eene meer
definitieve regeling.
In artikel 1 van het wetsontwerp is als
datum van aanvang de le October 1921 ge
steld ter voorkoming, dat in afwachting
van het tot stand komen van deze beperkte
bepalingen nog uitvoering wordt gegeven
aan voorgenomen bouwplannen.
Artikel II van het wetsontwerp strekt in
de eerste plaats om aan de voorgestelde be
palingen voor zooveel mogelijk terugwer
kende kracht te geven ten aanzien- van het
bouwen van scholen, waartoe vóór het inwer
king treden dezer wet was besloten. Is de
bouw reeds -begonnen, dan zou stop zetten
noodelooze geldverspilling zijn en zal het
werk dus moeten ^doorgaan. Maar school-
bouw, welke nog in voorbereiding is en
waarvan de plannen nog niet tot een begin
van uitvoering zijn gekomen, moet kunnen
worden tegengehouden. Indien die plannen
berusten op reeds vroeger genomen beslui
ten van het gemeentebestuur, wordt dus voor
de uitvoering de fconinkiijke machtiging
vereischt.
Voorts zal moeten worden voorkomen, dat
een schoolbestuur uitvoering gaat geven aan
plannen tot sohoolbouw, welke veiligheids
halve, of om later meer de vrije hand te heb
ben, vóór 1 Januari 1921 waren ingediend! bü
do toenmalige districtsschoolopzieners.
De overheid kan bet uitvoeren van zulke
plannen niet direct verhinderen omdat in de
ze gevallen het böuwkapitaal niet uit de pu
blieke kassen komt. Evenwel zal de rentebe
taling wel ten laste van de gemeente ko
men. Deze rentebetaling wordt berekend
naar de gesohatte waarde van het door het
schoolbestuur met eigenmiddelen gesticht
schoolgebouw. Door het hinden van de taxa
tie aan de voorafgaande koninklijke machti
ging kan althans de rentebetaling geduren
de zekeren tijd worden uitgesteld en aldus
zij het ook indirect. het buiten oorzaak
bouwen van bijzondere schalen volgens reeds
in 1920 ingediende plannen worden voorko
men.
Met het oog op den in -artikel 1 gesteïden
datum is bepaald, dat de wet zal in werking
treden op den dag van hare -afkondiging.
Schriftelüke vragen.
De volgende vragen zijn ingediend: van
den heer Bom-ans aan den minister van oor
log:
Kan Uw Excellentie mede ten gerieve
van vele belanghebbenden' reeds nu mede-
deelen of het in uw bedoeling ligt de offi
cieren die den geheelen mobilisatietüd on
der de wapenen zijn geweest, nog nog op te
roepen voor herhalingsoefeningen?
GEMENGD NIEUWJL
Onder valsche vlag.
Op last der justitie heeft de commissaris
van het politiebureau Muiderpoort, de heer
Ploos van Amstel, een uitgebreid onderzoek
doen instellen naar aanleiding van een klacht
eener Engelsche firma, dat de door haar ge
fabriceerde cigaretten nagemaakt en onder
haar naam en gros in den handel werden gé
bracht. Het onderzoek heeft uitgewezen, dat
inderdaad deze praktijken op uitgebreide
schaal zijn toegepast. In een in de Jan Ber-
nardusstraat gevestigde fabriek werd een
groote partü cigaretten in beslag genomen.
De fabriek staat thans onder politietoezicht.
Tegen den fabrikant en zijn medeplichtige,
waaronder de eigenaar van een kleine druk
kerij, zal een strafvervolging gorden inge
steld.
Een krankzinnige.
Met den- trein van Rotterdam is te 's-Gra-
venhage aangekomen een man, die ten ge
volge van een plotselinge verstandsverbijste
ring zijn geheugen verloren was. Hij wist
zich niet meer te herinneren wie -hij was en
waar hü vandaan kwam. Een conducteur van
den trein, waarmede de man gereisd had,
overhandigde de politie eenige snippers pa
pier van een blad, hetwelk de reiziger tijdens
de spoorreds had verscheurd. Dit bleek te
zijn een ontslagbrief uit de gevangenis. Te
vens kon hieruit worden vastgesteld wiq de
man was. Hij is per auto overgebracht naar
het krankzinnigengesticht Oud-Rozenburg
bq Den Haag.
Groote brand te Bergambacht
Maandagmorgen omstreeks 9 uur is, ver
moedelijk door een vonk uit de locomotief
van de spoorlijn GoudaSchoonhoven, de
aan de lijn gelegen boerdery van Buisen te
Bergambacht, met rieten dak gedekt, in brand
geraakt. Het vuur sloeg over op een huizenrij
op ongeveer 30 Meter afstand, die weldra
eveneens in vlammen stond. Eenige huizen
daarvan waren vlak achter de openbare school
gelegen, waar de lessen juist waren aange
vangen. Een paniek je, ontstaan door het in
de school dringen van gillende moeders der
leerlingen, werd door het kloek optreden van
het schoolhoofd, den- heer Van Balen, spoe
dig bedwongen en de kinderen verlieten on
gedeerd het gebouw, dat een uur later geheel
in vlammen stond.
Van omliggende plaatsen kwamen spuiten,
en -mannenhulp opdagen, doch de brand
breidde zich, door het groot aantal rieten
daken zoo geweldig uit, dat te elf uur reeds
een twintigtal huizen' in de asch waren ge
legd. De Zuid-Westenwind hielp het vuur
verspreiden, zoodat het blusschingswerk zeer
moeilijk was. Te 12 uur arriveerden ongeveer
tegelijk spuiten van Gouda en van Den Haag,
die -telefonisch te hulp waren geroepen.
Het gelukte om met vereende krachten het
vuur in zijn voortgang te stuiten. De kerk
liep geen gevaar. De schade is, daar de
meeste menschen niet of laag verzekerd zijn,
zeer aanzienlijk. Van de school, waaruit veel
meubilair kon w-orden gered, bleven alleen
de muren over.
Tegen het geknoei met geneesmiddelen.
Wij lezen in het^Maandblad tegen Üe Ver-
valschingen":
Het schijnt, dat het knoeien met aspirine
gegeven het feit dat dit geneesmiddel al»
huismiddel zich in een reusachtige versprei-
ding mag verheugen! een' buitengewoon
"loonend bedrijf mag heetenl Imlmers ondanks
on-ze waarschuwingen in ons Juni-nuimmer
j J. is het geknoei met deze stotf op zeer groote
schaal voortgegaan, en wel zoodanig, dat de
Justitie hier te lande zich genoodzaakt beeft
gezien in te grijpen', en tot nu toe niet minder
dan 300.000 buisjes aspirine in beslag heeft
doen nemen. De reden hiertoe was gelegen
in het feit, dat de origineele verpakking van
het Bayer-sche preparaat zoo kunstig nage
maakt yas, dat het publiek in de war gebracht
werd en meende met de echte waar te doen
te hebben. Ten einde nu eenigen waarborg
tegen den) aankoop van dergelijke gesmok
kelde en ondeugdelijk behandelde aspirine-
tabletten te Verschaffen, heeft de fa. Bayer
haar preparaat met een wettelijk gedeponeer-
den oranje-kleurigen hand laten voorzien.
Uit een gezondheids-oogpunt en ter bestrij
ding der knoeierijen, is het derhalve van be-
lamg, dat het publiek dit kenmerk eischt, ter
wijl de verkoopers der verknoeide aspirine
zich blootstellen aan verdere inbeslagnemin
gen en aan een justitieele vervolging.
Een Hongaarsch oplichter aan hei werk.
Te Boedapest is Ide beursman Daniël
Sohwarz gearresteerd, omdat hij een Amster
damschen hotelier voor eenlige millioenen
Hongaarsche kronen heeft benadeeld. De
zelfde hotelier kon eenige duizenden Hoh
landsche guldens, die hü bovendien aan
Schwarz had toevertrouwd, gelukkig nog
redden.
Oplichting.
Op verzoek van de politie te 's-Gravenhage
is te Parys aangehouden de 28-jarige A. J.
van 't W., wonende aan de Kruiskade te Rot
terdam, verdacht van .verduistering van
40.000 ten nadeele van de firma Gillissen
Oo. aan de Kneuterdijk te 's-Gravenhage.
Oplichting van 26.000.
De beide personen die door de politie
worden gezocht in verband met de oplichting
by de Amsterdamsche Bank, zijn te Leipzig
aangehouden. Inspecteur Modderman ta naar
Leipzig vertrokken.
Zedenmisdrijf?
"Vrijdagavond vervoegden zich op het hoofd
tor. van politie te A'dam een man met een' 10-
jarig jongetje. Zij -gaven voor vader en zoon
te zijn. De m-an deelde mede, dat hij- zonder
geld was en vroeg nachtverblijf voor zich en
het kind.
Daar de opgaven, die door hen werde® ge
daan, betreffende -d)en geboortedatum van
den jongen, niet met elkaar klapten, kreeg
de politie eenig argwaan en zü stelde een
nader onderzoek in. Bü het afzonderlüke ver
hoor, dat den jongen daarop werd afgeno
men-, deelde hij al héél spoedig mede, dat
de man, die met hem op het bureau was ge
komen, zijn vader niet was.
-Het -bleek, by het verdere verhoor, dat de
jongen uit Haarlem -afkomstig was en door
den hem toenmaals onbekenden man ta
meegelokt. Hy was nu reeds een dag of tien
met dezen op stap en had een hééle tournée
door het land gemaakt, totdat heden het geld
van zijn „beschermer"- op was.
Vermoed wordt, dat de man onzedelijk»
handelingen met het knaapje heeft verricht
Hy is op het bureau gehouden om aan een
nader onderzoek te. worden onderworpen.
Het jongetje, dat vermist was, zal naar zijn
ouders worden teruggezonden.
Steeds volmaakter!
Na het rooklooze buskruit het geruischlooze
schot!
Een Zwitsersch officier heeft volgens een
Duitsch blad een uitvinding gedaan, waar
door elk geluid vermeden wordt -bü het af
vuren van een geweer. Proeven ten over
staan van een militaire oommissie, moeten
goed voldaan hebben. Voortaan wordt men
dus onzichtbaar en geluidloos doodgescho
ten. Het oorlogshandwerk wordt «taads
fraaier!
Een futuristische opera.
Een futuristische opera van Marinettl ta
te Rome vertoond en uitgefloten. De belang
stelling was groot; er zaten! twintig tot dertig
toehoorders in iedere loge. De vertooning
eindigde met een volslagen herrie, zoodat
aan een herhaling wel niet meer aal worden
gedacht.
