De loodeposi bt! Dungenesa
De redacteur ve Ötfutecl r&n de
eeint d.d, 26 October:
In verband met bet zenden wn v&a ni-cu we
Belgische loodsboot naar Vlifiskigen doet de
„Indép. Beige" opmerken, dat de regeering
sedert enkele dagen ook den loods post. ter
hoogte van Dungeness heeft hersteld, welke
post sedert langen tijd na den wapenstilstand
alleen door Nederlandsche loodsen werd be
diend. Over dit belangrijke station zegt het
blad, toornen de voornaamste schepen voor
Antwerpen, Gent en Brussel. Deze schepen
betalen oofc de hoogste loodskosten. Om nu
met de Hollanders te kunnen ooncurreeren
zond het Belgische loodswezen een stoom-
loodsboot naar Dungeness met een goed aan
tal loodsen aan boord.
Geen samenvoeging van Zaansobe
gemeenten.
Gedeputeerde Staten wan Noord-Holland
hebben aan de Zaansche gemeentebesturen
medegedeeld dat zij, na nauwgezette overwe
ging van de zoowel schriftelijk als monde
ling gevoerde gedachtewisseling, betreffen
de de mogelijke vereeniging van verschil
lende gemeenten, gelegen aan of in de om
geving van de Zaan, geen termen hebben
gevonden zoodanige veraenigina te bevor
deren.
Indexcijfer van groothandeïsprfjzen.
Blijkens mededeelinigen wan het Oentraal
Bureau voor de Statistiek was het indexcij
fer van de prijzen van 63 artikelen in den
groothandel in September jJ. 205, evenals in
de maand te voren, tegen 823 in September
1020. Voor voedingsmiddelen e.d. bedroegen
deze cijfers rasp. 207, 212 an 283.
Algemeen Indexcijfer
Indexcijfer woadingmiddL ad.
ïaji—i®lo ïoo ïoo
1018 lid 118
1018 443 830
1019 889 818
1020 820 27.6
Jan. 1021 248 22,7
April 1921 201 204
Juli 1021 201 202
Aug. 1021 203 212
Sepl 1621 m 203!
Electrlcif eitsvoorzienin g Noord-Holland.
Naar wij vernemen zal de vergadering der
afd. Noord-Holland van de vereeniging van
NederL gemeenlten, op 61 Ootober an.,
's voorin. 11 uur in het stadhuis te Amster
dam, waarin da reorganisatie van het P. E.
N. zal worden behandeld, ook toegankelijk
zijn voor Statenleden en andere belangstel-
Lenden in de electrioiteitsvoorziening van
N.-H. Speciale uitnoodigingen worden niet
verzonden.
Do kelderende korenmarkt
Mea schrijft aan het Hbl.:
De maiaprijzen, die zich sinds geruim en
ttgd steeds maar in dalende richting hebben
bewogen, zijn thans den prijs van het laat
ste najaar in vredestijd voorbij geschoven: op
20 October 1018 kostte te Rotterdam de Ame-
rikaansche mixed mals per 2000 KG. nog
168, thans is hetzelfde artikel daar te koop
voor 161 per 2000 KG. De oorzaak ligt in
lagere vrachten, ruim© oogwüvoorraden, de
flalmg van den dollarkoers en het steeds toe
nemende gebrek aan (koopkracht bil de cen
trale rijken, en t gevolg moet onvermijdelijk
zijn, dat onze geheel© korenmarkt mee naar
beneden getrokken. De prijzen van rogge
en tarwe, die in *t ergste van den crisistijd
door de regeering gesteld werden op pl.m.
80 per 100 KG., beliepen t vorige Jaar oom
dezen tijd pLm. 22 24 en thans nog
slechts 11 IS.
Een neutrale L V. V.
Vanwege het secretariaat van het Aig. Ne-
derlandsch Vakverbond wordt gemeld dat
na afloop van het te Utrecht gehouden oon-
gres van dat Verbond een bijeenkomst
heeft plaats gehad van het Dagelijlfcsch Be
stuur van het A. N. V. met vertegenwoordi
gers van het Duitsche Neutrale Vakverbond
ter bespreking van de stichting van een In
ternationaal Verbond.
Van de sijdo der Duitsche Vakverbond-
vertegenwoordigers werd medegedeeld dat er
reeds contact was met Zweden, Slowakije en
Duitje-Oostenrijk, terwijl van do aQde van
de Nederlandsche Vakverbondavertogenwoor
digers mededeeling werd gedaan betreffen
de besprekingen met de General ïederation
of Trading Union in Engeland.
Besloten werd een onbwerp-prognam samen
te stellen, dat naar de neutrale vakverbon
den in verschillende lankion voor behande
ling val worden gezond en.
Algemeen werd goedgevonden dat het Da-
gelijksch Bestuur van het A. N. V. (Regen-
èesselaan 11B. Don' Haag) de voorbereidend©
werkzaamheden zal ter hand nomen en dus
als voorloopig secretaris zal optreden.
Een uitvoerig verklarend woord zal bene
vens het program dan in vier talen worden
opgesteld.
De arbeldscanferanUe te Genève.
Hetbesbuur van het Nederlandsdh Verbond
van Vaikvereen'i gingen heeft Zaterdag een
adres .gezonden aan het Bureau Internatio
naal du Travail, te Genève, waarin het
schrijft, dat de Nederlandsche regeering de
delegatie voor de derde internationale ar-
beidsoonferentie te Genève zoodanig heeft
Samengesteld, dat daarin geen vertegenwoor
diger van genoemd Verbond als arbeiders-
afgevaardigde is opgenomen.
Reeds dadelijk heeft het Verbond tegen dit
besluit bij de Nederlandsche regeering verzet
aangeteekend, omdat het dit besluit in strijd
acht met art. 389, 3de lid van het Vredesver
drag. Dit artikel luidt als volgt:
,<De leden verbinden zich, de afgevaardig
den en de technische raadslieden, welke geen
regeringsvertegenwoordigers zijn, aan te
wijzen in overeenstemming met de meest
representatieve werkgevers- en werknemers
organisaties van hun respectievelijke lan
den".
Te dien aanzien beroept het zich op een
interpretatie van dr. Manley O'Hudson, die
als juridisch adviseur was toegevoegd aan
het bureau der conferentie van Washington,
welke interpretatie zonder eenige tegen
spraak is geaccepteerd.
Niettegenstaande de verschillende pogin
gen. welke zijn aangewend, orni de Neder
lands-the regeering op haar besluit te d'oen
teru.vkomon, hoeft, zoo schrijft hot bestuur
Verder, deze haar standpunt gehandhaafd,
ofsChoon omtrent de vraag, welke organisa
tie van arbeiders in Nederland de meest
representatieve is, geenerlei verschil van
meeninlg kan bestaan. De stand van het
ledental der Nederlandsche vakoentralen was
op 1 Januari 1921 als volgt: Nederlandsdh,
Verbond van Vakveroenlglngen 225.867, Bu
reau voor de Roomsch-Katholleke Vakorga
nisatie 157.998, Christelijk Nationaal Vak
verbond in Nedertaind 76.488, Algemeen Ne
derlandsdh Vakverbond 51.988, Nationaal
Arbedds-Secretariaat 86.038, en sindsdien
hebben de verhoudingen .geen of slechts zeer
geringe wijziging ondergaan.
Het behoeft wel geen betoog, aldus gaat
adressant voort, dat, afgescheiden van het
feit, dat door het besluit van de Nederland'-
sch© regeering de meest representatieve or
ganisatie der Nederlandsche arbeiders zich
niet door een afgevaardigde kan- dJoen ver
tegenwoordigen op de aanstaande conferen
tie, deze aangelegenheid ook voor de toe
komst van de grootste beteekenlis moet wor
den geacht.
Ons bestuur acht het derhalve zijn plicht,
namens de arbeiders, georganiseerd in het
Nederlandsdh Verbonid van Vakvereenlgdn
gen, eveneens bij uw Buireau te protesteeren
tegen het besluit, dat in deze aangelegenheid
door de Nederlandsche regeering is geno
men, en verzoekt uw Bureau dan ook, het
mandaat van, den door de Nederlandsche re
geering benoemden arbeiders-afgevaardigde
niet goed' te keuren.
Johan de Wifi
Het Nederlandsohe stoomschip „Johan da
Witt* van Batavia naar Amsterdam, is door
het defect raken van den telemotor op de
Suez-Kanaalbank gesbooten. Het stoomschip
zette Woensdag de reis voort.
Faillissementen (n Nederland.
Volgens mededeelingem van het Handels
informatiebureau van Van der Graaf Oo.'s
Bureaux voor den Handel zijn over de af-
gelöopen week, eindigende 21 Ooi in Neder
land uitgesproken 43 faillissementen tegen
33 faillissementen; in dezelfde week van het
vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 21 Oct. 1921
1694 faillissementen tegenover 1086 over het
zelfde tijdperk van het vorige jaar.
Openbare vergadering van Land- en
Zeemacht
Onder leiding van hei afd.-bestuur Den
Haag van de Onderoffjvereeniging „On3 Be
lang0 is 2S October eene openbare vergade
ring gehouden voor Land- en Zeemacht en
waar besproken is geworden „De urgentie
van aanneming der Penfiioenontwerpen
Als sprekers zijn opgetreden de beeren
O. F. Amsterdam (Zeemacht) met het onder
werp „Waarom behoorlijk pensioen voor
militairen óók Staatsbelang?" en W. Kloos
ter (Landmacht) over „De 'lijdensgeschiede
nis van de militaire pensioenwetten1*. De
voorzitter, J. Bok zet in zijn openingsrede
de droeve noodzaak der vergadering uiteen,
waarna door beide sprekers een aantal voor
beelden van groote armoede onder gepen-
sionneerde militairen naar voren werd ge
bracht, terwijl op behandeling der pensioen
wetten vóór de staalfcsbegrooting 1922 is aan
gedrongen, waarbij een beroep werd gedaan
op Regeering en Kamer. Ten slotte werd de
volgende motie met algemeen© «temmen aan
genomen:
DE STORM.
Een loodsschoenor vonnist
Bjj het departement van marine is bericht
ingekomen, dat de loodsschoener N'o. 2, krui
sende voor den mond van de Eeims, niet op
haar pest te Delfzijl is teruggekeerd seldert
dien jomgisten storm.
Het vaartuig is met 10 opvarenden bemand.
Uit Delfzijl wordt nog gemeld:
Woensdaigimloiigen is hier binnengekomen
het DuitSdho stoomschip „Otto Tordis". Het
schip rapporteert gezocht te hebben naar de
loodsboot, doch deze niet te hebben gevon
den.
Aam boord van den vermisten loodsschoe-
ner „Bems 2° bevonden zlCh: H. Dubois,
schipper; R. van Til, G. Storteveld en G.
Geertsema, N. A. Post en J. de Jong, loods-
kweekelingen 2e klasse; K. Westendorp ma
troos en K. Mulder, kok, allen uit Delfzijl
en H. Smit, matroos uit Groningen.
De „Eerns 2" Is Dinsdag voor veertien
dagen naar bulten gegaan voor de polst
Eerns-West en moest de vorige week de post
Eem»-Oost overnemen. Gisterenmiddag vijf
uur moest de loodsschoener te Delfzijl zijn
teruggekeerd, doch tot nu toe heeft men
niets meer van het vaartuig vernomen.
Marineschepen zifn uitgevaren om te
trachten het vaartuig op te sporen.
Uit Schiermonnikoog Wordt gemeld: Aain
het OoSteind der duinen bij paal 7 steekt een
mast van een onbekend schip boven water.
De reddingboot Brandaris.
Men meldt uit Terschelling:
Er zijn nog steeds geen verdere aanwij
zingen omtrent de motorreddingboot .Bran
daris". Daar de zee Woensdag nagenoeg ge
kalmeerd was, wordt de sleepboot „Noord-
vaarder" uit gezonden om een onderzoek in
de Terschellinger gronden in te stellen. Er
werd echter niets gevonden.
Ö8 Brandaris werd op Terschelling gesta
tioneerd In Novembw 1910, Zij is lang 17.60
M., breed 4.50 M., hol 2,80 M„ heeft oen diep
gang van 1,40 M. vaart 8 8'4 zeemijlen en is
voorzien van een dubbelcillnder Kromhout-
motor 10 E. P. K. Zij werd gebouwd op de
werf van den heer D. Goedkoop Jr. Van No
vember 1910 tot Februari 1920 heeft zij, be
halve de talrijke oefentochten, meer dan. 85
tochten gedaan om schipbreukelingen te red
den. Op 16 van deze tochten slaagde zij er in,
samen 227 man te behouden. In andere ge
vallen verleende zij belangrijke hulp.
De Crescent
De in de Terschellinger gronden geziene
masten, zijn toch niet van de „Crescent" ge
weest.' De bemanning van dit schip was er
ten slotte in geslaagd het schip voor anker
te krijgen. Door een trawler werden de op
varenden met veel moeite gered en te Zout
kamp aangebracht. Dinsdagmorgen werd het
schip weggesleept, vermoedelijk door een
boot van de reederij Droa
Verlaten schip.
Hef Neorsche 8/m. schip ,(Maniciaa van
de reederij Bruusgaard te Drammen' met
zandballast van Bristol naar Denemarken
bestemd, is Woensdagavond veriaten en in
zwaar gehavenden toestand door de stoom
trawlers „IJm. 19.7" („Zaanstroom IV*1), „IJm.
816" („Gorard") en don Duitsohen trawler
„S. D. 69" te IJmuiden binnengesleept. Het
schip heeft zware slagzijde en ligt aan
stuurboord bijna gelijk mot het water; de
masten zijn gebroken en het tuig hangt over
boord; het is niet meer dan een wrak. Bij
het binnenkomen hebben twee sleepboOten
der Maatschappij „IJmuiden0 geassisteerd.
Scheepsramp.
Het Deensche stoomschip „Elvsun" is in
den nacht van Zondag op Maandag tenge
volge van den heVigen storm in het Eattegat
met man en muls vergaan. De vijftien leden
der bemanning en twee passagiers zijn ver
dronken.
Op de kust van Seetend zijn verscheidene
lijken en wrakstukken aangespoeld.
TWEEDE KAMER.
Woensdag wordt aangevangen met de al-
imeene 'beschouwingen over bet wetsontwerp
tot verandering van enkele hoofdstukken
der grondwet.
De beer Marcbant constateert, dat deze ver
andering, zoo kort na de vorige, bet gevolg is
van de veranderde maatschappelijke omstan
digheden, speciaal van de gebeurtenissen in
Nov. 1918. Maar de hervormingsijver is sinds
dien aanmerkelijk gezakt, en wat tenslotte
de herziening geeffc, rijn wijzigingen zonder
samenhang.
Ook de heer Troelstra zegt dat veel meer
moet worden gegeven dan thans geschiedt.
Wij zullen niet op al die beschouwingen in
gaan. Op dezen eersten dag hebben nog na
den heer Troelstra het woord gevoerd de
communist v. Ravesteyn en de Ghr. soc. dem.
van de Laar die het er allen over eens waren,
dat de voorgestelde hervorming onvoldoende
ia
GEMENGD JCTEtTWSL
De dubbele moord te Houtdorp.
In ons vorig nummer hebben wij! gemeld
dat de gearresteerde Marinus Emimer, on
middellijk nadat hij naar het hoofdbureau
van politie te Amsterdam waa overgebracht,
op de aanvankelijk aangentomien houding te
rugkwam. Snikkend bekende 'hij aan wacht
meesters Woers van de miarechaussée, zijn
mededaderschap lalsook dat de vreeselijke
daad hem zoo weinig had opgeleverd.
De arrestant was vreeselijk ontdaan, zijn
gelaat droeg de sporen van den onrustigen
toestand, waarin hij de laatste dagen had
verkeerd. Toen Emmer eenigszins op ver
haal was gekomen, heeft hij o.m. het volg 1-
de verteld:
Hem was medegedeeld, dat de beide vrou
wen te Garderen, voor tienduizenden aan
bankpapier voor de hand hadden liggen, zoo
jpaar in een kast. Een groot kapitaal zou
er voor het grijpen zijn, wanneer alles goed
werd voorbereid. Bij het doen bouwen van
kleine woonschepen had hij met verschillen
de beruchte leden van het inbrekersgilde
kennis gemaakt.
Onbekend met het „werk™ en rich nooit op
dat terrein hebbend© begeven, zocht hij
„vaklui" in de misdaad, die met hem hei
karwei zouden opknappen. Hij sprak er met
,e«n aantal „linke jongend over, o.a. ook
met Gorber, voor wien hij enkele maanden
geleden een woonschuit had gebouwd. Aan
vankelijk verklaarde Gerber zich bereid,
zeggend: „als er zoo maar wat ie graaien is,
graai ik mse", aan de „kraak'1 mee te doen.
Mi Lag dan ook ln de bedoeling de daad 1)3
verrichten, met a'n tweeën. Dan was het wat,
nis het opleverde wat E. was voorgespiegeld,
en waren de delinquenten onder dak.
Op dien Zondagmiddag, enkele weken go-
loden!, waren zij dan ook: Etmjmor en Geiber,
op do „Indian" van E. naar Garderen ge
gaan, nemende den straatweg over Amers
foort, Hoevelaken, Voorthuizen en even
vóór Nieuw Millingen naar Garderen. Het
lag in de bedoeling van 't tweetal, toen reeds
totden roof over te gaan. Onderweg hadden
zij herhaaldelijk motorpech, werden door
fietsers, op verschillende gedeelten van den
weg geholpen en bereikten eindelijk, reeds
tegen het schemeren, het zandpad dat naar
do boerenplaats der vrouwen leidde. E. is
toen geruimen tijd bij zijn motorfiets blijven
prutsen. Gerber ging naar het huis van de
slachtoffers, vroeg drinkwater, kreeg dat en
bracht ook een kom vol naar zijn maat.
Later is ook die er 'bijgekomen.
Zij «praken met de 40-Jarige Dirkje Brou
wer over versdhillende onverschillige zaken,
namen' terwijl de plaatselijke situatie goed
op en vroegen, of rij met hun motorfiets het
huis niet aan den achterkant konden ver
laten, misschien was de weg dan korter. Dit
scheen niet het geval te rijn, en de mannen
vertrokken. Zij hieven toen nog wat ln de
buurt hangen, dronken op de eene plaats
melk en klopten lator een tapper op, omdat
zij oen glas bier wilden drinken. Omdat
Gerber ten slotte weigerde, de inbraak dien
avond te plegen, gingen zij met de motor
fiets naar Amsterdam terug, ook toen weer
eenige malen hebbende to kampen met man
kement aan den motor.
E. was dien Zondagmiddag, toen hij met
G. vertrok, geheel op de daad voorbereid,
hij had nieuw touw bij zich om de vrouwen
te binden. Zooals vermeld, is het plan toen
niet tot uitovering gekomen, het denkbeeld
liet E. echter niet met rust, hij zocht en vond
andere rotgenooten, o.a. Jaap De Graaf,
grondwerker, die met zijn bijzit, een publieke
vrouw van cion Zeedijk, leeft in een' woon-
schuitje aan den Grasweg. In verband met
het toen gepleegde overleg van het misda-
digersrot, werden voorts door E. verschil
lende mededeelingen gedaan die tot verdere
stappen zullen leiden, doch die, in het alge-
meen belang, niet kunnen worden vermeld.
Aan het plegen van geweld,' in die mate
dat het leven er mee gemoeid was, werd, zei
Emmer, bij de voorbereiding, niet gedacht.
De vrouwen zouden door in chloroform go.
drenkte wattenproppen bewusteloos worden
gemaakt, dan moesten zij aan handen en
voeten worden gebonden en kon het rooven
beginnen. Eenmaal den „poef binnen, moe»,
ten de vrouwen' in dien gebonden en bewu».
teloozen toestand worden achtergelaten. Em
mer zou de 78-jarige Lijsje Pater voor zijn
rekening nemen, zijn „hulp" het 46-jarig©
nichtje. Den raad de vrouwen te cblorofo».
miseeren zou, volgens de verklaring van
Emmer möeten gegeven zijn door zekeren
Dekker, wonende in een plaggenhut onder
Schoorl. Deze is echter niet meegegaan doch
heeft aan de bende voor vijftien gulden een
flesch chloroform verkocht. Maandagavond,
17 October is het gezelschap met een der
laatste treinen naar Amersfoort vertrokken,
niet met de motorcar doch met gewone fiet
sen. Van Amersfoort hebben zij per rijwiel
denzelfden weg afgelegd die Emmer met
Gerber op de „Indian" gereden had.
Na zich toegang tot het huis der vrouwen
16e hebben verschaft, werden de slachtoffers
overvallen: de jongere door Emmers „hulp",
de oude door E. Naar deze voorgeeft zijn de
vrouwen niet gewurgd doch tijden» de wor
steling bezweken.
De chloroform echijriï niet zoo te hebben
gewerkt, dat de beide vrouwen zich zonder
verweer lieten binden. Zelfs de oude vrouw
stelde zich zoo te weer, dat zij E. eenige
vrij diepe schrammen toebracht op den neus,
onmiddellijk onder het linkeroog, en hem
zelfs in den wang heeft gebeten. Benauwd
dat alles mis zou lbopen hebben de daders
toen' met groot geweld de slachtoffers prop
pen in den mond gestopt van watten en lap
pen, die voor de hand lagen.
De vrouwen bewogen rich daarna niet
meer, de schurken' haalden zoo vlug moge
lijk alles overhoop, vonden een stapel Rus
sische leeningsstukken, die zij niet meena
men, zochten en zochten, doch vonden niet
meer dan een bedrag van 1432 aan bank
papier en' zlverbons. Toen zij vertrokken,
waren de vrouwen, naar de daders meenden,
nog bewusteloos, aan het' overlijden van de
slachtoffers dacht, naar hij voorgeeft, althans
Emmer toen niet; hij zegt dat tot zijn schrik
later in de kranten te hebben gelezen.
In Amsterdam teruggekomen' is de buit
in bet bijzijn van Jaap De Graaf en diens
bijzit, verdeeld. Het viel zoo uit dat Emmer
ruim 440 voor zijn deel kreeg.
Hij heeft onmiddellijk het fietspak, dat
hij in dien heilloozen naoht droeg, bij een
kennis opgeborgen en liep her- en derwaarts
in de stad, geen rust vindende om hetgeen
hij had gedaan. Hij verzon allerlei smoesjes
om de oorzaak der. verwondingen op rijn
gezicht zoo onschuldig mogeljgk voor te
stellen.
Dekker bezocht hein in den loop der af»
geloopen week, kort nè de moord, zfiiJ „ka-
rel, wat zie je er beroerd uit!a
Hij heeft toen er op gedoeld! de misdaad
te hebben verricht, deed daarop een greep
in het ijzeren geldkistje dat hij bij zich had
en gaf Dekker 73, om daarmee dien!» stil
zwijgen te koopen.
Bij zijne arrestatie had Emmer nog Slechts
ruim elf gulden op zak. Van de buit had bij
den timmerman betaald die hem hét hout
voor de woonschuiten heeft geleverd
Naar aanleiding van deze uitvoerige ver
klaring heeft de wachtmeester der maró-
chaussée Woer, vergezeld door den rijks
veldwachter uit Garderen, Beekman en den
rechercheur der centrale recherge gister-
nadhtte half vier gearresteerd Jaap De
Graaf en diens bijrif. De arrestatie geschied
de in de woonschuit aan den Grasweg. Ze
ging vergezeld van ben huiszoekng en de
inbeslagneming van het rijwiel van Jaap Da
Graat
Ook ia op la»! van den wachtmeester, te
vens hulp-officier van justitie gearresteerd
Dekker, de man die de flesch chloroform
geleverd en 75 „zwijggeld" hoeft geaccep
teerd.
Dekker heeft zich Ia het üegin Öer week
brutaalweg naar het hoofdbureau begeven
Hij zei van do redactie van een hier verschij
nend dagblad te hebben gehoord, in verhand
met den moord te worden gezocht. HIJ was
echter zoo onschuldig al» een pasgeboren
kind, ala de politie let» te zijnen nadeele
wist, was 'hij bereid ridh onmiddellijk te ver
antwoorden. Da (Man Jtoon aantoonen niet
ln den' nacht van 1(1 op 10 October j.t van
hui» te zijn geweest. Wachtmeester Woers
vond mitsdien geen aanleiding ham ïu arrest
te «tellen.
Na de uitvoerige bokonton!» van Emmer
i» de situatie veranderd, Dekker werd ge
knipt. Zoodat thans voor het veelbesproken
misdrijf zijn opgeborgen: M. Emmer» Jaap
de Graaf met rijn huishoudster, Geroer en
Dekker.
De man, Bondagavond door öo politie van
het 'bureau Raampoort gearresteerd, omdat
hij omgang met Emmer zou hebben gehad
en in dien avond in dien» nabijheid zou zijn
gezien is weer in rrijhëd gesteld. Br 1a niets
te zijnen nadeele gevonden.
Valsche Nederlandsche Bankbiljetten.
Den Inspecteur van de rwchsrga te Dotter-
dam heeft, ln samenwerking met de politie
te Hamburg, daar ter plaatse een onderzoek
ingesteld naar de vervaardiger», eventueel
uitgevers van ln omloop rijndo valsche No-
derlandache bankbiljetten van 1DÖ.
Dit ia geschied, nadat bij do redhWge te
Rotterdam aangifte wea 'gedaan, dat ln den
laatst on tijd bij banken nldaar en elders, In
geldzendingen uit Hamburg en Breinen der
gelijke valache bankbiljetten gevonden wa
ren.
Het te Hamburg ingestelde onderzoek
heeft geleid tot de aanhouding van. de Duit-
schers O. H. L., koopman, A. R., machinist
en G. A- H. commissionair, alle drie woon
achtig aldaar. Eerstgenoemde was in het be
zit van 26 valsohe Nederlandsche bankbiljet
ten van 100. Vijf van die valsdhe bankbil
jetten rijn nog bij banken te Hamburg in
beslag genOmen. Men had ze daar ingewis
seld, zonder dat men wist, dat ze valsch
waren.
De aangehouden Duitschers ztjn te Ham
burg voorloopig in de gevangenis opgesloten-
Al de in beslag genomen valsohe hanKbti-
Do afdoeltmg 'e-Gravenihage vsn do Verooni-
giog vaa Owloroffiaiorwi „Ons Bolajng". -lax open
bare» vergadortasr bijeen, te samenwedring mot
den Algameenen Bord van Marino Onderofficieren
op 25 October 1921 in bet gebouw Do Ruytar-
etraat 67 te 's-Gravenhage;
galet op bet fait, dat do thans geldende mili
taire pensioenwetten zeer onvoldoende rekonimg
houden met de tegenwoordige levensomstandig
heden: mede gelet op het fcralneeren met die
nieuwe wetsontwerpen;
gezien de kemanervolleoimstairdigheden, waarin
tal van gepemsiicmnoerde militairen en hunne ge
zinnen «tin geraakt en zij, die eerlang geponmon-
noord wortien, zullen konion te verkeoren:
met voldoening echter geconstateerd llebbondio.
dat do 8e Nota var, wijziging op do pensioen
wetten op 20 Ootoebr 1921 bij do Kamer is inge
diend;
verzoekt den Hoer voorzitter der Tweede Ka
mer de wetsontwerpen eene zoodanige plaats op
de agenda der Kamer te geven dat de behande
ling voor de Staatabegrootlng verzekerd is;
noodii'gt Zijne Exoellontie den Minister van Oor
log en a. i. van Marine uit, maatregelen te willen
treffen, opdat goon porsonool van Leger on Vloot,
dat wogons langduri'gon dienst zou moeten wor
den gepomsdannoord, wordt ontslagon vóór do In
voering der ndeuwo wetten, tenzij op één door
hen gedaan verzoek:
doet een ernatig beroep op Regeering on Ka-
mor, do pensioenwetten nog vóór do Staatebo-
grootirg 1922 to behandelen;
besluit deze motie to zonden aan, don Minister
president. don Minister van Oorlog on a.1. van
Marino, don Minister van Financiën, do Twoodo
Kamor en do Per» en gaat over tot do orde van
den dag.
Vergadering van Dinsdag 25 O doden.
Voortgezet wordt de behandeling van Qr. latrr-
pellatie-D r i o n over de overwerkvergunningen.
Do heer Dresselhuis (Vb.) acht de stijl van
's Ministers optreden in deze niet in het belang v?.n
het land. De minister heeft willen zeggen, dat spr.
en de andere leden van Vrijheidsbond veranderd
zijn, doch het bewijs daarvan heeft hij niet geleverd.
De heer Dresselhuis verdedigt verder de Vrij
heidsbond tegen het verwijt van reactie en merkt
op, dat de minister zelf principieele verandering
van de arbeidswet voorstelt. Met zijn herziening
doet de minister een stap in de richting van de
48-urige werkweek en ook op het gebied der over
werkvergunningen wil de minister een andere rege
ling treffen. Op deze twee principieele punten is de
minister dus van zelf veranderd.
Spr. heeft zich over de zaak warm gemaakt om
dat ieder die het voor een zuivere toepassing van
de Arbeidswet opneemt door den minister in den
reactionnairen hoek wordt gedrongen. De minister
is toch niet alleen de curator der arbeidersklasse;
hij is toch minister van de Kroon 1 Alleen door sa
menwerking is sociale vrede te bereiken. De minis
ter heeft door zijn speech den bijval der klassen-
strijders gevonden. Door de klove tusschen de bel
de maatschappelijke groepen to venbreeden heeft
de minister echter den lande zeker geen goeden
dienst bewezen.
De heer Smeenk (a.-r.) betoogt, dat de mi
nister door de loonclausule niet het loon regelt, doch
slecht9 voor onaangenaam werk hooger loon eischt
en de loyale concurrentie tegengaat. De minister kan
op steun der. Christelijke vakbeweging rekenen, op
steun tegen de Hetze tegen de Arbeidswet, die in
een deel der pers, welko den Vrijheidsbond nabij-
staat, gevoed wordt. Men maakt bezwaar tegen de
45-urlgc werkweek met het oog op de buitenland-
schc concurrentie, doch in vele Industrieën wordt
reeds langer gewerkt.
De heer, Kuiper (R,-K.) juicht het toe, dat do
minister niet voor de reactio wil wijken en aan de
bedoelingen van de Arbeidswet getrouw wil blij
ven. Deze mag geen wapen tegen da arbeidersklasse
worden 1 De heer Dresselhuys heeft beweerd,
dat er geen reactie bestaat. Doch in werkgeverskrin
gen hecrscht een groote reactie en daarvan is de
interpellatie-D r i o n niet los te maken. Zij is een
stuk van die reactie 1 Wanneer aan do arbeiders
duidelijk wordt gemaakt, dat een kleine verlenging
van den arbeidsduur noodzakelijk is, dan zullen zij
zich daartegen niet verzetten. Do herziening van de
Arbeidswet in dezen zin, dat do verlanging van den
arbeidsduur niet alleen afhankelijk wordl gesteld
van de ombtenarij, doch dat de arbeiders daarin
medezeggenschap krijgen, lijkt BRr. dan ook oen
flinke verbetering der arbeidswetgeving.
Do heer W ij n k o o p (C. P.) vraagt aloh af,
waarom het noodig was, dat do minister zoo'n fan
fare blies tegen den Vrijheidsbond. De S.D.A.P.
heeft hem daarbij toegejuicht, doch wat zij deed was
niet anders dan toejuiching van haar eigen wet.
De minister is Inderdaad steeds zichzelf geble
ven. Doch men bedenke, wat da minister steeds Is
geweest, n.1. een man, die groote woorden bezigt
om zijn reactionnairen wil te verborgen. Het is niet
do wensch van don minister do wet to handhaven,
zooals de arbeiders dat willen, t. w. in de richting
van versterking der wet.
De heer Van der W a a r do n (S. D. A. P.)
acht deze Interpellatie van belang, omdat zij het
eerste treffen Is met ds reactie. Opmerkelijk was
het, dat de heer Dresselhuys hier deal, alsof
hij het niet opnam voor al die raectionalro uitlatin
gen in den lande. Spr. wijst op dc houding van
den heer Treub, die de Vragen de9 Tijds de rcgco-
ring er een verwijt van heeft gemaakt, dat deze de
invoering der Arbeidswet niet heeft uitgesteld en in
zijn redevoering to Arnhem heeft de Treub gezegd,
dat de Arbeidswet op dit marnoot niet had mogen
zijn opgevoerd.
Spr. meent, dat de minister op grond van de wet
gerechtigd, ja zelfs verplicht is op te treden gelijk
hij deed. Alleen in „buitengewone omstandigheden"
mag worden afgeweken van den norm, dat de 8-ujen
dag regel moet zijn. De minister moet dus het over
werken zooveel mogelijk beperken.
De heer M archant (V.-D.) kan zich de geprik
keldheid vaif den minister begrijpen. Immers in de
kringen, die aan hem verwant zijn, openbaart zich
eveneens verzet tegen zijn streven.
Spr. gelooft den heer Dresselhuys op zijn woord,
dat hij zich tegen de reactie wil verzetten, maar dan
moet hij ook de reactionnaire uitlatingen van zijn
propagandisten desavoueeren. Het optreden van de
heeren is thans even weinig serieus als in 1918 toen
de 8-urendag geen 3 weken kon wachten. De reactie
tegen de Arbeidswet werkt bovendien provoceerend.
Zij lokt uit tot een herhaling van hetgeen in 1918
geschied is. Men brengt de maatschappij op deze
wijze voortdurend in onrust, terwijl de productie
wordt belemmerd en de klassenstrijd verscherpt.
De heer VanRijzewijk (R. K.) brengt den
minister hulde voor diens schitterènde rede en con
stateert dat we thans leven in een tijdperk van
schrikbarende reactie. De malaise in ons bedrijfsle
ven is door de ondernemers aangegrepen als mid
del om in verzet te komen tegen de sociale wetge-
vjng, met name tegen den achturendag. De sociale
wetgeving moet worden ingeperkt. De Katholiek
georganiseerde arbeiders hebben met genoegen de
woorden van den minister tegen der reactie gehoord.
Waar de minister van Arbeid zoo spreekt, kunnen
de arbeiders gerust zijn.
De heer B ij 1 e v e 1 d (V.b.) merict op, dat het hier
niet ga.it over de wet zelf, alle soepelheid ontbreekt.
Bij de herziening van de Arbeidswet, die thans niet
aan de orde is, zal echter kunnen blijken ln hoeverre
de heer Aalberse ook reactionnair is.
De Minister van Arbeid, de heer Aalber
se dupliceert. Spr. is van oordeel, dat de heer Bljle-
veld het laatste tweederde deel van zijn rede niet ge
lezen heeft.
Spr. is vervuld met ernstige bezorgdheid voor de
industrie, indien het zoo met haar moet blijven
voortgaan als thans. De heer Dresselhuys heeft spr.
toegevoegd, dat hij veranderd zou zijn. Doch reeds
bij de behandeling van de Arbeidswet in 1919 heeft
spreker de principieele wijzigingen, die thans wor
den voorbereid, in uitzicht gesteld. Wanneer spr
daarmede than9 komt, dan geschiedt het, omdat hij
het tijdstip daarvoor gekomen acht. Veranderd is
hij echter niet.
Wat de overwerk-vergunnlng aan de Hollandia-
fabrieken betreft, deze hebben vrijwillig hun per
soneel een loonbijslag van 50 pet. of 8 dagen vacan-
tie mét behoud van loon toegekend. Van een voor
waarde, die daarbij van de zijde der arbeidsinspec
tie gesteld zou zijn, is dan ook geen sprake
Wat nu het geval met de; Abdullah-fabrieken be
treft, die firma had Engelsche instructeurs in haar
dienst, die gewoon waren Zaterdags niet te wer
ken. Daarom vroeg zij 9 uur per dag te mogen wer
ken met een geheel vrijen Zaterdag. Daartoe kwam
een adres in van ia8 minderjarige ïneisjes, die op
de fabriek werkten. Spreker heeft echter geweigerd,
omdat de medische adviezen zich beslist kantten
tegen een 9-urigen arbeidsdag van meisjes in een
cigarett en-fabriek.
De Minister betoogt verder, dat de voorwaar
den, waarvan in de vragen van den heer Drion spra
ke is, moeten zijn opgelegd, behalve een enkel geval,
dat spr. nader heeft toegelicht. En wat de loonclau
sule betreft, de bijslag van 50 pet. is gebleken, pure
fantasie te zijn. Er wordt sledhts een bijslag van
25 pet. verlangd. Ziedaar wat er van de grieven is
overgebleven.
Spr. eindigt met de verklaring, dat hij de wet zal
toepassen naar den geest en de strekking, die de
wet naar zijn overtuiging heeft. Daarbij zal hij zeer
zeker rekening houden met de zeer abnormale toe
standen waarin de industrie verkeert.
Na tripliek van den heer Dresselhuys en den Mi
nister wordt de vergadering verdaagd tot Woens
dagmiddag.
Vergadering van Woensdag.
