VRAAGT
Ingezonden mededeellng.
head van stemmen het schuldig uitgesproken.
De wettige vrouw van Glrard as tot levens*
langen dwangarbeid veroordeeld, zijd onwet
tige tot 20 jaar dwangarbeid. De bedde nuan-
nelyke 'beklaagden krijgen 2 jaair gevange
nisstraf. Verder moeten de 4 veroordeelden
salinen 40.000 frs. sdbakievergoediilbg 'betalten
•aan de moedor van de gestorven mloküste
Mbrin,
De „Monilng Post".
Het bekende Londensche conservatieve
dagblad, de „Morning Post" herdenkt zijn
160-jarig bestaan. Het is de oudste courant
te Londen en had als eersten hoofdredacteur
den eerwaarden Sir Henry Bate-Dudley,
wiens portret te zien is in de „National
Portrait Gallery" te Londen. In die dagen
werden hoofdredacteurs van bladen meer
malen door lezers, die zich beleedigd acht
ten tot een duel uitgedaagd en de eerwaar
de Sir Henry vocht zóóvele duels, dat hij
den naam kreeg van de „Fighting Parson".
De Londensche bladenj, zonder onderscheid
van politieke kleur, bevatten gisteren
gelukwenschen aan het adres van de dege
lijk geredigeerde „collega".
De kellnersstaking te Berlijn.
De vakvereenigingscommissie voor Ber
lijn en omstreken heeft besloten een alge-
meene staking af te kondigen, indien bet
geschil in het koffiebuisbedrijf (de kellner-
staking) niet binnen drie dagen is bijgelegd.
ZWITSERLAND.
De malaise.
Ter bestrijding van de malaise in Zwitser
land is bij den Nationalen Raad een voorstel
ingediend tot intrekking van den acbtuur-
echen en invoering van den tienuurschen
werkdag. De bevolking steunt deze bewe
ging.
Afschaffing van pasvisa.
Het B. T- A. meldt uit Bern:
Aan de Zwitsersche legaties in Den Haag,
te Brussel, enz. is opgedragen aan Nederland,
België, enz. voorstellen te doenJ omtrent het
sluiten van overeenkomsten tot afschaffing
der wederzijdsche pasvisa met ingang van
Deo. a.a
BELGIEL
De nieuwe burgemeester van Antwerpen
De Belgische regeering heeft tot burge
meester van Antwerpen benoemd Mr. Frans
van Cauwelaert. Deze benoeming ging ver
gezeld van een nota van den! eersten minis
ter, waarin de reden van deze benoeming
uiteengezet werd. Deze benoeming wordt niet
met onverdeelde instemming begroet. Te
Brussel liep het gerucht, dat_ Mr. Louis
Franck, de minister van koloniën en liberaal
Vlaamsch Kamerlid voor Antwerpen, zijn
ontslag zou indienen om te protesteeren te
gen de benoeming van Van Cauwelaert.
Minister Devère beantwoordde de vraag,
of de liberale ministers in den ministerraad
over deze benoeming hadden meegestemd,
bevestigend en voegde er aan toe, dat hij had
tegengestemd, van meening zijnde, dat de
huidige regeering niet meer tot een politieke
daad van zulke beteekenis had moeten over
gaan eb dat men af had moeten wachten hoe
de Antwerpsche kiezers zich op 20 Novem
ber zullen uitspreken over de Vlaamsch ka-
tholieke-socialistische coalitie in het Ant
werpsche stadhuis.
Op een enkele uitzondering na, gaat de
Sjrs der tegenstanders van de partij van
auwelaert die mede de steun heeft van
de socialistische Volksgazet heftig tegen
deze benoeming te keer. Het ergste wel de
franhiljonsche bladen, waarbij* „Le Soir
vooraan gaat. Ditblad gaat zelfs zoo ver
Van Oraw.elaert te noemen den moreelen me
deplichtige van deserteurs en verraders en
stelt de vraag of men dan niet ziet, dat Ant
werpen door deze benoeming geworden is
het Canoasa van La Louvlère.
SPANJE.
De Spanjaarden ln Marokko.
Een officieel bericht uit Melilla meldt, dat
de Spaansche troepen, ondanks den hardnek-
kigen tegenstand der oproerlingen, den berg
Taxuda hebben! bezet. Volgens den Madri-
leenschen oorrespondent van de Journal heb
ben de Spanjaarden bij de verovering van
den Taxuda 200 man verloren aan dooden en
gewonden eb waren de verliezen der Mooren
driemaal zoo groot. De Kabylen uit de streek
van Gommara in het vak van Tetoean zou
den die streek ontruimd hebben, nadat de
Spanjaarden hun zware verliezen hebben
toegebracht.
RUSLAND.
De opstand ln de Oekraïne.
Lemberg, 2 November. Volgens berichten
uit de Oekraine breiden de opstanden onder
de afdeelingen van het roode leger zich uit.
In den laatsten tijd hebben in verschillende
plaatsen in Podolië opstandige troepen de
communisten om zeep gebracht, en de aan
het leger toegevoegde burgerlijke commis
sarissen. Tengevolge hiervan heeft de bol
sjewistische overheid tal van officieren ge
arresteerd, die voor het meerendeel afkom
stig waren van het Tsaristische leger, en
tracht zij hen te vervangen door uit Moskou
gekomen bolsjewiki.
PALESTINA.
Volgens bericht uit Kalro, zijn vier Joden
en een Arabier gedood en dertien gewond bij
onlusten te Jeruzalem, waarbij bommen ge
worpen werden. De onlusten ontstonden u t
een poging om de Jóodsche wijk aan te val
len.
LUCHTVAART.
Ter gelegenheid van de feesten te Kansas
City is bij vliegdemonstraties een sergeant
met een valscherm uit een vliegtuig ge
sprongen van een hoogte van 26.000 Eng. vt.
Het duurde 18 minuten vóór hij beneden was
De hoogte is een record voor zoo'n sprong.
Luchtvaartdienst Kopenhagen—Rotterdam.
De Deensche luohtvaart-Mpij. heeft zich
tot het ministerie van openbare werken ge
wend met een voorstel om het volgend jaar
een luchtpostdienst tussohen Kopenhagen
en Rotterdam te organiseeren, met een kort
oponthoud te Hamburg.
De Mpij. wil hiervoor kleine, snelle toe
stellen gebruiken, die 's middags om half
vier uit Kopenhagen vertrekkend, 's avonds
tegen achten te Rotterdam zullen aankomen.
De post voor Londen zou dan binnen 24 uur
over zijn.
De vliegtuigen zijn ook ingericht voor pas
sagiersvervoer.
VEREENIGDE STATEN.
De drooglegging.
Dat de drooglegging der Vereenigde Sta
ten in de praktijk niet bestaat en dat zij tot
ongewenschte toestanden leidde, is wel alge
meen bekend. Welken omvang echter de
clandestine drankhandel en het daaraan on
vermijdelijk verbonden bederf heeft aange
nomen, blijkt wel uit bet artikel „schijn is 't",
dat de New-Yorksche corespondent van de
N. Rott. Crt. aan zijn blad zond.
De schryver brengt eerst in herinnring het
rapport, uitgebracht door twee leden van het
Engelsche parlement, die het vraagstuk der
drooglegging bestudeerden. Een van hunne
conclusies was: „Afschaffing, zooals wy in
Engeland gelooven, dat zy in de Vereenigde
Staten bestaat, is niet te vindenl; men heeft
ons Amerika beschreven als een „paradys
voor de drank-smokkelaars" (the „bootleg
gers", zooals het thans algemeen geaccep-
terde slang-woord luidt). De berichten uit
verschillende steden bevestigen dit oordeel:
wat ondernomen werd met zoovel moreele
overtuiging, is geworden tot zedenbederf,
zie hier het resultaat! Schyn is 't en wat is
gevaariyker dan sclnjn?
Ongeveer geiyktydig met het rapport der
twee Britsche parlementsleden wy laten
nu de schrijver aan het woord verklaarde
de hoofdcommissaris van politie te Chicago,
dat „vyftig procent van de politiemacht daar
ter plaatse op de een of andere wyze betrok
ken was in of by den smokkelhandel „in
drank"; hy noemde de toepassing van het
drankverbod te Ohicago een „joke"; bij con
stateerde, dat er meer gevallen van dronken
schap voorkwamen dan voorheen; hy beves
tigde, dat de drank meer dood en misdaad
had veroorzaakt, dan vóór de aanneming van
de desbetreffende wetten. Een correspondent
van de „Times" te Ohicago weet mede te
deelen, dat een der politieposten daar een
waar smokkelnest is, men gebruikt de ge
vangeniswagen om drank te vervoeren. On
der voorwendsel van clandestieni binnenge
brachte partyen drank te willen confiskee-
ren, komen de geüniformeerde politie-diena-
ren de partytjes wegstelen van de dokken en
verkoopen ze vervolgenjs in 't klein. Doch
de politie weet van zoo'n zelfde part-ytje nog
meer profyten te maken, zy doet een inval
by den kooper, bedreigt hem met arrest,
boete, inbeslagnemingindien hy ten
minste niet voor den dag wil komen met een
goede fooi in dollars; en na den eersten in
val volgt een tweede met dezelfde bedoeling.
De bekende courant „The Tribune" heeft,
met behulp van hare correspondenten in de
groote Amerikaansche steden, een uitge
breid onderzoek ingesteld en als resultaat van
dat onderzoek is gebleken, dat in twaalf van
de grootste oentra de dranksmokelarij de
producties heft van een gorgelden! handel
en dat daar het „Achttiende Amendement"
even openlijke overtreding ondervindt als te
New-York." In Baltimore drinken de men-
schen nog meer dan vroeger" en er is ge
constateerd, dat nabij Detroit „elke vieren
twintig uur circa duizend kisten met drank
over de Canadeesche grens komen." De
Amerikaansche belastingambtenaren hebben
gerapporteerd, dat de internationale smok
kelhandel per maand circa negen millioen
gallons (een gallon is tussohen de drie en
vier liters) weet binnen te brengen. Inde Ca
nadeesche provincie Quebec werd gedurende
het afgeloopen jaar meer Schotsche whisky
geïmporteerd dan in tien daaraan vooraf
gaande jaren gezameniyk; dit geheel© sur-
Slus gaat de Amerikaansche grens over.
ew-York ontvangt per dag zes treinladin
gen drank. Voegt men by deze clandestine
kwantiteiten de wettig geïmporteerde hoe
veelheden, welke gedurende de afgeloopen
acht maanden hebben bedragen: 180 duizend
gallons whisky en 862,532 liters champagne,
dan is men toch tameiyk wel verantwoord
met te oonstateeren, dat afschaffing in deze
staten allen' schijn heeft van slechts sclnjn
te zyn. s
Men moet daarbij dan nog niet vergeten,
dat de wet iemand veroorlooft drank te dis-
tilleeren in zyn eigen woning, zoodat elke
boer, die er een appelenboomgaard op na
houdt, zioh verheugt in het bezit van ette-
ïyke vaatjes „hard cider" van een zeer hoog
alcohol-procent, dat de stedelingen zioh in
het bezit stellen van Galifornische druiven,
welke zy met toevoeging van suiker kunnen
doen gisten, terwyi men gemakkeiyk zelf
uit een krachtige mais-pap zyn eigen kleur-
looze, doch naar whisky smakende en rie
kende „moonshire" kan maken. Het behoeft
hier geen nader betoog, noch behoeft het
verwondering te wekken, dat schryver dezes
de verschillende brouwsels ettelyke malen
met kennis van zaken heeft geproefd, zon
der natuurlyk zyn waardigheid daarby te
verliezen (wat soms veel wilskracht kostte).
Niet gedurende den afgeloopen zomer,
doch in dien van 1920, was ik aan de Cana
deesche grens en wist daar myn collectie
van anecdotes en „wilde verhalen" te ver-
ryken met een ongeëvenaard aantal, alle be
trekking hebbend op den smokkelhandel in
whiskey. De zomer-uitgangetjes van gegoe
de Amerikanen richten zich tegenwoordig
meer dan ooit op de vacantieoorden, welke
gelegen zyn naby de Canadeesche grens,
byvoorbeeld op die langs het Champlain-
meer (men kan per boot van dat meer in
Canada komen) terwyl de winter-uitgangen
zich richten naar het Zuiden van Florida,
naar Cuba, naar de Bahama-eilanden, naar
de Bermuda-eilanden (in Florida importeert
men de whisky per boot en per vliegtuig: de
afstand van Key West tot Havana is circa
negentig mylen). Een intiem dinertjs zon
der cocktail en) zonder wyn is te New-York
of in de andere groote Amerikaansche steden
eene ondenkbaarheid, op het oogenblik zoo
goed als vroeger. Ik herinner my, dat ik op
iet einde van een uiterst vermoeienden dag,
doorgebracht in kantoren en in ondergrond-
sche treinen, een bar binnenliep en daar een
stoute poging waagde; de waafd nam my op,
van hoofd tot voeten en..., weigerde. Ik
bracht in, dat ik „vreemdeling" was en ver
toonde hem mijn paspoort; toen was de zaak
inorde.
Alles bij elkaar gerekend, is 't dan ook
geen wonder, dat de intelligente Amerikaan
zich afvraagt, of het niet beter is, het drank
verbod weer op te heffen, dan op deze wyze
voort te gaan, met het bederven van de volks
moraliteit.
Mem zal zich afvragen, of de regeering van
deze Staten dan werkeiyk niet in staat is,
de betreffende wettelyke regelingen, zooals
die vastgesteld zyn en voortvloeien uit de
zoogenaamde Volstead Act en het Achttien
de Amendement, te doen eerbiedigen!? Het
antwoord moet luiden van „neen". Het
schynt, dat de wet volstrekt impopulair is,
zelfs in het Congres worden de tot eene af-
afdoende handhaving gevorderde maatrege
len tegengewerkt en verworpen. Het land is
verdeeld in „de drogen" en „de natten", de
poplitiek van intolerantie, gevolgd door „de
drogen", heeft de zaak van maand tot maand
minder populair gemaakt en de party der
„natten" weet "daarvan te profiteeren. De
smokkelaars zelf gevoelen natuurlijk niets
voor ophefing van het verbod, terwyl de po
litieke leiders, die au fond „nat" zyn, om
verschillende zydelingsche motievenl daar
niet openlyk voor durven uitkomen, vooral
waar zy clandestien kunnen krijgen, wat zy
maar wenschen. De super-intendant van de
New-Yorksche Anti-Saloon-Leagua (eem
„droge" organisatie, zooals de naam aan
duidt), beklaagt er zich over, dat de meeste
dagbladen op het gebied van de drank
kwestie „dishonest" zyn". Ik versta onder
„dishonest", schrijft hy, niet, dat ze geld aan
nemen in ruil voor ettelyke vierkante centi
meters van opzettelyke valsche voorstelling
van zaken, doch ze zyn „nat"1 genoeg, om
propaganda te maken voor clandestienen en
strafbaren drankhandel, zonder belooning".
De Volstead Act en het Achttiende Amen
dement blyken codes te zyn, dienend uitslui
tend, om.overtreden te worden, en wat
erger is, om inkomstenbronnen te verschaf
fen aan corrupte ambtenaren. Werkelyke
toepassing van die impopulaire wetten is
verder af, danooit te voren. Het vraagt wei
nig inzicht, om te gevoelen, dat eene door
de publieke opinie geoorloofde ongehoor
zaamheid aan ééne categorie van wetten
ongehoorzaamheid aan andere categorieën
in de hand werkt.
De ondervinding van de Vereenigde Sta
ten moge een les zyn voorandere landen, een
les, die ruim genomen, zoo luidt: eene regee
ring is niet by machte, een impopulaire wet
aan het volk op te dringen.
binnenland.
Vlootwet
Thans is het ontwerp (betreffend© een Ne-
deriamisch© Vlootwet (by de Tweede Kamer
ingediend). De hoofdinhoud van dit wetsont
werp komit op heit volgende neer:
By het inldiiienien van de Vlootwet 1922 stelt
de regeerinig zich op heit standpunt, dat de
verdediging te water, zoowel in het moeder-
tonid, ais in de koloniën, aal moeten geschie
den met Mem. materieel.
In Nederland, iwaar ide verde«iigihg te wa
ter een onderdeel vormt der kustverdediging,
zal de oorlogstaaik der. 'zeemacht bestaan in
het tverleenen van steun aan de landmacht, in
hoofdzaak dioor het afsluiten en versperren
van zeegaten en riviermonden, terwyl dioor
onldenzeetoöoten voor het by de verdediging
van het izeefitont onmisbare 'offensieve ele
ment zal zyln te zorgen.
Voor de vlbot iin Inklië 'kan Ide uitgebreide
taak in het kort werden iomschreven als volgt:
door actie in zee te beletten, dat een vyanld
met ibetrekkelyk geringe middelen in 'dien
Archipel vasten voet verkrijgt, izajn doordrin
gen daarin te vertragen, zyn transportvloot
verliezen toe te brengen, zijn verbindingen te
bedreigen en eventueel deel' te nemen aan de
locale verdediging der steunpunten.
Voor het ontwerpen van plannen voor een
voor Ideize taak voldoende vloot .werd een in-
tepdepa rtettnenitafle öomlmlissie benloemd', dJle
als uiterst imliinimum noodig achtte:
A. voor den dienst in Nederlanklisch-Ihdië:
4 kruisers, 24 jagers, 32 onderzeebooten, 4
ondenzeebootmynenleggers, 4 fiottieljevaar-
tuigen, 4 myrienlegger®, type Silboga, 1 my-
nenlögger gewyrigd type Medusa, de mynen-
tegger „Hercules", 2 kleine mymenleggers, 1
als mijnenlegger getransformeerde stoomer,
1 onderzeeboot-moederschip, 4500 tmynen, de
nOodige vaartuigen voor hulpdiensten en die
luchtvloot, bestaande uit 72 verkennings
vliegtuigen, 18 jachtvliegtuigen en 18 ge
vechtsvliegtuigen.
B. Voor den dienst in Nederland: 18 onder-
zeebooten, 4 ouderzeelbootmynenleggcrs, 5
pantserlbooten, 8 myinenleggers met 200 mij
nen, 4 myinenieggers type Hydra, 2 mijnen-
leggers type Vulcanus, 6 kanonneerbooten-
myinentegger, ©enige fcanionmeerlbooten voor
de Zuiderzee, 1 der neig aanwezige pantser-
schepen, 8500 imynen, de moedige vaartuigen
voor hulpdiensten en de luchtvloot, bestaande
uit 45 verkenningsvliegtuigen en 15 jacht
vliegtuigen,
■De regeering heeft 'zich op het standpunt
geplaatst., dat deze voorstellen uit een tech
nisch', tactisch en strategisch .oogpunt aan-
neme'Iyfc zyn; zij meent zich echter thans,
zOowel met het oog op de financieele om
standigheden als op de personeelVdorzientng,
te moeten beperken tot eene beslissing om
trent hefgeen in bet eerstvolgend tijdvak van
6 jaar dient te geschieden. Het in dezen ter
mijn aan te schaffen materieel moet zoodanig
weiden gekozen, dat aan' het eindle van dat
tydvak een logische verhouding bestaat tus
sohen het aantal der verschillende sdheeps-
typen en tevens een geheel wordt verkregen,
dait zich organisatorisch iin het ontworpen
plan laat inpassen.
Tegen het einde van dien- termijn zal, in
het licht der dan beerscbende omstandighe
den, eene nadere wettelyke voorziening in
zake de afwerking van het plan zy'n te
treffen.
Voor de eerste zes jaren stelt nu de regee
ring de sterkte der vloot vast als volgt:
A. 16 onderzeebooten, de kruisers „Java"
en „Sumatra", 12 torpedojagers, 2 onderzee-
boot-fmytnenleggera
B. 10 onderzedbooten, 2 onderzeeboot-mij-
nenieggers;
C. Materieel in het bijzonder bestemd voor
plaatselijke verdediging en voor hulpdien
sten:
a. 4 flottieljevaariuigen, 9 mijnenlegger®,
een moederschip voor onderzeebooten, 4500
mtiinen en het nader te bepalen materieel voor
hulpdiensten;
b. 4 panitserbooten, 13 mijnenleggers, 2
moederschepen voor .onderzeebooten, 2300
mijnen en het maider te 'bepalen materieel voor
hulpdiensten.
'D. De thans reeds aanwezige pantser- en
pantserdekschepen, paintserbooten, torpedo
jagers, kanonmeeibootende onderzeeboot-
mijuenkgger en de mynen, een en ander voot
zoover en voor zoolang nog bruikbaar voor
den dienst.
E. Ducbtvaartimlaterieel:
a. 72 verkenningsvliegtuigen, 18 jachtvlieg
tuigen, en een nader te .bepalen aantal leer-
vliegtuigen.
b. 45 verkenmlinlgsviiegtuligen, 15 jachtvlieg
tuigen en een inader te bepalen aantal' leer-
vliegtuiigen.
Het sub A., suib O. a. en sub E. a bedoelde
materieel is bestemd voor dien dienst in Ne-
deriaindsch-Indië.
Het sub B., sub G. b. en sub E. b. bedoelde
materieel is bestemd voor den dienst iin Ne
derland, terwyl dat 'bedoeld' sub D., hetzij
voor den1 dienst in Nederiaindfech-Indië, hetzy
voor dien in Nederland is bestemd.
lm verband imet het reeds op 1 Januari 1922
beschikbar© materieel beWoonen nog te wor
den afgebouwd, aangebouwd en aangeschaft:
2 kruisers (Jjava1" en „Suimatra"), 12 tor
pedojagers, 10 onderzeebóoten, 2 «nlderzee-
bOot-myinenteggeiTS, 4 fllottielje-vaartuiigen, 6
myinenleggers, 1 mloedenschip voor onderzee-
booten, het luchtmateruedl en pijn. 4000 my
nen.
Vermits die gemiddelde levensduur der
schepen en vaartuigen voor de marine op 12
jaren wordt gesteld, wordt het rationeel en
billijk geacht den belastingdruk, veroorzaakt
door de kosten van aanbouw en aanschaffing
van het materieel der vloot gelylkmatig te
verdoelen Over een 12-jarig tydlviafc, door de
vorming van een vliaötfonds, waarin 'gedu
rende 12 achteneenvolgenlde jaren telken jare
een gelyk bedrag wordt gestort. Tot dekking
der uitgaven van dit fonds (ƒ199.247.00) zal
jaarlijks gedurende twaalf achtereenvolgende
jaren, ingaande met 1 Januari 1922, een be
drag worden .bestemd van 19.735.000, waar
van: a. 9.867.500 ten laste van de begroeting
van Nederlandsch-Inidië; b. ƒ9.867.500 ten
laste van het Vle Hoofdstuk der Staatslbe-
gnooting.
Ten behoeve van, de maritieme verdediging
van Nedertemdsdb-Ihldië izlal:
le. te Tandjong Priok een steunpunt war
den 'opgericht;
2e. Soeraibaja ais h'ulpöteumpumt worden in
gericht;
3e. in, don iRalouw Archipel ©en hulpsteun-
puint worden opgericht;
4e. te Makasser een batterij, bewapend met
kanonnen van middelbaar kaliber, worden op
gericht.
De kosten dezer werken zullen gelykelyk
worden verdeeld over een tydlvak van dertig
jaren; ter bestrijding dier*kosten zal een
vlootbasisfonds worden 'gevormd'.
Daar deze werken uitbuitend' strekken tot
verdediging van' Nederitanidsch-Indië, zullen
de kosten daarvan ook uitsluitend ten laste
van de kolonie moeten kamen.
Het vlootibasisfoiikis is ingericht op over
eenkomstige wijze als het vlootfonds, De
annuïteit ten toste der Indische begroeting
bedraagt 5.895.000 gedurende dertig achter
eenvolgende jaren.
De financieel© gevolgen van het wetsvoor
stel zullen zyn voor Indië, dat de Indische
begroeting voor 1922 verhoogd wondt met
1.800.000 en aan bidt eind van het zesjarig
tydvak met 16.000.000, tot welk (bedrag de
verhooging geleideiyk stygt,
en in Nederland, dat de gewone dienst voor
1922 wOrdt ontlast met ƒ330.000 en* na zes
jaren wordt verhoogd met f 250.000.
Bet aahnemen der Vlootwet zal ever die zes
jaren gezameniyk genomen, een lichte ver
mindering «Ier tosten voor den gewonen
dienst der Nedertomldsche Staatsbegrooting
beteekenen.
Oude Houthaven. Tevens liggen daar bulten
dienst de „Sultan van Langkat" van de Palm
Ujn, de „Ubbekarspel" en de schoener „Alia"
Tenslotte kunnen nog aan de lijst toege-
voegd worden de „Markelo" en de „Boekelo"
van de Maatschappij „Noordzee".
Het vergaan van de „Eems II".
Het Kamerlid K. ter Laan heeft, volgens
„De Eeinsbode", verschillende inlichtingen
gevraagd over de ramp en het materiaal van
het loodswezen. „We hebben eerst den schoe
ner, die in 't Dok in reparatie ligt, bezien",
schrijft het blad. „Het schip krijgt nieuwe
planken in den1 romp. Naar ons echter werd
verzekerd, moeten de inhouten niet deugen.
Vervolgens zy'n we aan boord geweest van
een kotter in de haven, die het geheel© jaar
dienst heeft gedaan. De heer Ter Laan was
er getuige van, dat iemand een knipmes zon
der moeite tot aan het heft in den romp
stak. In de verschansing waren! een paar
nieuwe stukken hout gezet Vlak er onder
Icon men heel gemakkeiyk weer het mes tot
het hetf in het hout steken. Dit schip bleek,
toen het schoon werd gemaakt, naar ons
werd medegedeeld, lek te zyn. Met zeildoek
werd het lek gestopt en zoo kon men behou
den binnenkomen. In het schip kon de be
manning door den romp heeni den kaaimuur
zien. 't Schip heet nu weer in orde, er is vol
gons onzen zegsman, een stuk touw in het
lek gestopt. En in de kooien lekt het roest-
water door, zoodat de bemanning, wanneer
ze zich ter ruste heeft gelegd, by slecht weer
klets nat wordt.
„Wy hopen, besluit het blad, dat in de Ka
mer ten sterkste zal worden aangedrongen op
een' onpartydig onderzoek naar den toestand,
waarin het materiaal van het Loodswezen
alhier verkeert. Het is dringend noodig, in 't
lelang van de mannen, die hun halve leven
op die schepen moeten slyten en in 't be-
"ang van hun naaste betrekkingen".
Naar aanleiding van het aan den loods-
schoenler „Eems II" overkomen ongeluk
heeft een deputatie van ingezetenen van
Delfzyl Donderdagmiddag aan het Departe
ment van Marine een audiëntie gehad met
den Minister van Marine ai., den' heer Van
Dyk.
Opgelegde schepen.
In de Amsterdamsche havens zyn thans
de volgende schepen opgelegd:
In de Rietlanden: de „Gooiland", de „Eem-
land", de „Delftland", de „Montferland", de
„Kennemerland" en de .Maasland", alle van
de Koninklyke Hollandsche Lloyd; in het
Oosterdok: de „Boomberg", en 'de „Trom
penberg" van de Maatschappy „Hillegers-
berg"; de „Britsum" en de „Rossum" van de
Maatschappij „Oostzee".
Voorts zyn hier nog opgelegd de „Boven-
karspel", het Engelsche stoomschip „Coya"
en het oude vaartuigje „Odin". Van de Hol
landsche Stoomboot Maatschappij zyn aan
de Handelskade opgelegd: de „Eemstroom",
de Woordstroom", de „IJstroom" en de
„Vechtstroom".
Van de maatschappy Insulinde zyn de
„Californla" en de „India" opgelegd in de
Winkelen over de grens.
Men schrijft aian het „EDbL" van de Zuld^
girens:
Men (moet «ie 'Laatste weken hier iin het Zui
den des tomds meegemaakt hebben, om izich
een «Denkbeeld te vanmien van wat er al utt
Dnitsdhltond gehaald woridt. Het was hier een
nuin op het 'Duitsdhe passenibnireau, zOoate
we ons «tot alleen uit den xHistrilbutlietyd her
inneren.
Reeds vóór acht uuir Is morgens stonld men
te wachten, ofschoon het Ibuireau om 9 uur
open 'gaat, om een viilstuim voor grensverkeer
te hebben, idlait voor één maainld' 1.80 en voor
drie (maanden 8.60 bedroeg. En vooral, toen
het ibftkend wend, dat «ie visa izouiden verval
len, werd het nog «iirufkker. De op'eenhoopinig
0111 aanvragen voor internationale passen is
zóó groot, «iat de Ibureaux vöor het publiek
gesloten zijn. En dan de banken. Valn uur
tot uur verandert «ie koers der marken, daar
voor lóopen de iieisliMiigen van de een© bank
naar de andere, omdat ze hOoren, «lat ize Idéér
lager veriaodhlt worden.
'De lyin MaastrichtAken1 heeft nooit zulke
goede zaken gedaan. De treinen zyn propvol
en het binnenkomen te Aken, waar de passen
gecontroleerd worden, ats Levensgevaarlijk
zóó wordt er gedrongen. Het is onmogelylk
voor de daalr gestatloMneeodde Belgen, om al
dlie passen behoorlijk na te iziten, zoiotdait er
menigeen zonder Visum kam «doorsluipen.
Hier en daar wordt er een uitgepikt, die dan
boete moet betalen.
Naldat men Dinsdagavond 25 OdtWber in de
oouiranten had gelezen, dat de winkeliers niet
meer aan buitenlanders mochten verkoopen,
wachtte men Woensldag «ie reizigers af, «ide
toch waken gegaan, onkundig ate ze waren
van dit berichtje. De eaWaringen warien zeer
verschiüül'enid. De een beweerde, dat imlen onbe
leefd was en niet wilde veikoópien. De airwier
preeis de beleefdheid len had alles gekregen
wat hy hebben wilde. Alleen een artikel, waar
ze aiiet veel meer van hJadldénl, mochten «ie
Duliltschens nliet aan Auislaln|d!er verkoopen.
Toch togen er Donderdag en Vrijdag weer
velen heen.
Wy wilden 'ons overtuigen en zyn Zater
dag om half één per itreim naar Aken gegaan,
t Was er stampvol, waartoe de vrije Zater-
«iagmldldag niet weinig bydroeg.
Wie er gingen? Alle categorieën; de mid
denstanders en winkeliers, die zoo (Magen,
irn de allereerste plaat®. Maar ook ambtena
ren, 'anderwyizers, werkloden, wethouders en
gemeenteraa«isleden,. rechtens en wat dies
meer zy'. In Aken West een dringen om toch
maar spoedig de stad' in- te tomen; want met
het tydversdilU in Dulitschtond, was het al
drie uiur en om zeVen uur sluiten de zaken.
En niu 'onze bevinding.
In alle winkels, waar we kwamen, was men
uiterst (beleefd. In de drogisterij was «ie eige
naar niet voldaan, «iat een bediende een idlame
had laten weggaan. In een leerzaak had men
ons (graag alles verkocht. Alleen in één zaak,
waar «ie dames by de af<ieelhg zyde, fluweel,
garen en .band, rokken, blouses, tijd noch
mioedte spaarden 'Om te verkoopen, vroeg mjen
ons, toen we handschoenen1 kochten: „SÏimld1
Si'e Auslanlder?" En op ons bevestigend ant
woord): „Dan darf ach- nur die tenoren1 Hahd-
schuhe verfcauf en1". De geVWn-e soorten moes
ten voior de Dultschens Mijtven. De schoen
winkels werdten (bestormd. We zagen by Som
mige de mOnSchen tolt aan de deur staan.
Vele winkels izagen er eng geplunderd uit,
vooral' die, waar haaiden', fornuizen en gas>-
toestellLen verkocht weiden. En dn geheel
Aken was 'geen enkel! toestel van Junfcer unld
Ruh met oven te fcrygen. Het feit, dat in het
Advertentieblad kolommen vol fornuizen ter
overneming woiden' aangeboden, spreekt
boekdoelen.
En nu de prijzen? Een bulistmioeder, die een
groot gezin heeft, haalt er haar reis, pas en
Visum driedubbel uit. Een paar kinderschoe
nen voor 150200 M. waren 'grif te koop.
Damesiaarzen 200360 M. We spreken
iemand, «iie een winterjas voor 900 M. ge
kocht had.. Zijcte, fluweel,handschoenen,
snuisterijen, lederwaren, dat is alles te koop
voor een enorm verschil. De dames, belust
op bont, vi-nlden er een ruime keutze. Hoeden,
parapfLuielB, electriiscbe lampen, stofzuigers,
kortom, van alles wordt er gehaald. De speel
goedzaken1 hier kunnlen vobr St. Mcotoas ge
ruist sluiten. Niemand kwam terug of hy hoid
zijn St. NJColaaö-oadeaux reeds by zich.
'Dagen achtereen gaan «iezelfde mienschon
weer de grens over en halen voor zich en de
vrienden en soms ook voor hun digen winkel.
Toch iworen er ©enige magazijnen, die ge
sloten halddlen; andere tcKhe Ide fcboipers groeps-
gewyze binnenlieten om In éón zaak, waar (de
deur gesloten was, hoorden we, toen ze open
ging, de eigenaar vragen: „Habon Sie Lhr
Auis'Weiisschein? Es wlrd niur am Deutschen
verkauft."
Een Belg stond op de stoep en we hoerden
'hem tegen een Duitscher, dien hy bUjlktoaar
Om voor hem te koopen meegenomen had,
beweren: „Je sera! imiuielt".
Toch zou het dien AkeruSchen winkeliers
nilet meevallen, als het verbod doorgevoerd
werd. Want voor de Duiitschers 'zijn de pry-
zen hoog.
't Zyn niet alleen Nederlanders, t Is on-
m)oge'ïyk te zeggen, of de Belgen1 of Neder
landers dlomineeren. Groote vrachtauto's naar
Verviers, opgehoopt met huishoudelijke arti
kelen en speelgoed snorden door «ie stad'. De
hóteis zyin stampvol'. Ad® men niet vooruit
'zyln kamer bestelt, loopt men een midldag eer
m'en een onderkomen gevonden heeft. In
hoofdzaak zyn' het «iaar Duitschers en Bel
gen. (De restaurantsi, bioscopen-, variétés,
theaters en schouwburgen owertvuiki; de trams
allemaal bezet.
Het tierugkoimlen met idlen laatsten trein
naar Maastricht is nog erger «ian het heen
gaan. Ndlet dlat «ie Dui'tschers lastig zyn. 't Is
ook 'ondoenlyk, mal te zllen, wat ie«ieireen heeft.
Maar te Simpelveld. Veel wordt aangegeven.
De inkomend© rechten zyn, tamelijk hoog.
Een reQU, van wat m'en betaald heeft, krijgt
men niet. En al® rnlen denkt, dat imlen klaar
is en men naar «ie wachtkamer wil, wtarden
er verscihilllllende dames zóó (maar uitgepikt
en naar de visiteuse gezonden, om aan den
lijve (gefouilleerd te woidien; In bijna aile ge-
vallqn zoddier succes. Hierover werdt veel
geklaagd.
De schatkist vaart hij dezen uitvoer uit
Duitsdhtomi niet ®Techt en het izal dan odk
wel nli'et te verwachten rijn, 'diat de regeering
maatregelen zal meuten, 'om dit koopen om
Duitschtond te verbieden.
Dros' Advocaat
