ïfm
il|§
NIEUWSBLAD VOOR
HELDER, KOEGRAS. TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Eerste Blad.
HET JAAR 1921.
HELDER IN 1921
HET BUITENLAND IN 1921.
HET BINNENLAND IN 1921.
COURANT
3 33r V
tt^0N^E!^EINT PER 8 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING:
I ndi p. B«n)o£tf2 ifn' m'f' P' bimienlalld f Ned. O. en W.
Losse uammers dar Coumnt 4 ct! fr p p 6 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
REDACTEUR-UITGEVER: O. DE BOER Jr., HELDER
Burearu: Koningstraat 29 Interc. Telefoon 60
Post-Glrorekening No. 16066.
Wederom ia, over weinige uren, een periode
van een jaar in de 'diepten der eeuwigheid
verdwenen: het derde jaar sedert de onder-
teekening van den wapenstilstand is reeds
©enige weken voltooid1; het vierde aangevan
gen. En wederom de balans opmakende van
net eindigende jaar, komen wij voor die vraag
te staan: was het een goedi jaar of een slecht?
Het antwoord kan, <funkt ons, niet anders
aan zeer positief zijn: in alle opzichten was
het een slecht jaar. De gevolgen van dien we
reldoorlog en de daarmee gepaard1 gaande
geweldige verspilling van kapitalen, splitsen
zich meer en meer toe in een verslechtering
van den eoonemischen toestandL En het is te
vreezen, dat wij nog maar aan het begin daar
van staan; dat de komend© jaren meer dag
tot dusver, een tijdperk zullen aanwijzen van
onrust, van woeling, van ellende.
Lijkt- ons beeld! u te somber? Laat ons dan,
in net kort, eens nagaan hoe de toestanden
thans zijn, drie jaren na dien wapenstilstand.
Wij moeten daartoe onze Mikken allereerst
wenden naar het buitenland, omdlat ons eigen
landje slechts een onbeteekenendJe plaats op
de kaart van1 Europa inneemt, en iln het Eu-ro-
peesohe concert heeletmaal geen rol van be-
teekeniis speelt.
In dit vierde jaar van dien „vrede" zullen
we maar zeggen (het kind moet een naam
hebben, nietwaar?).is de onderlinge ver
houding der groote mogendheden (van de
entente wel te verstaan, want het overwonnen
Duitschland telt niet meer mede) aanmerke
lijk verslechterd. Frankrijk en België passen
tezamen op Duitschland de leuze „Wee den
overwonnene" toe; Engeland en Italië nemen
een welwillender houding aan, maar kunnen
tenslotte ter wille van de onderlinge harmo
nie niet -tegen deze twee landen op. Het ge
volg van de politiek is geweest het verzoek
van Duitschland om uitstel van betaling der
twee op 16 Januari en 15 Februari vervallen
de termijnen der oorlogsschatting. Hierom
trent is nog geen© beslissing genomen, het
is evenwel te hopen, dat Frankrijk inziet, dat
men geen veeren kan plukken van oen kik
vorsen en eieren kiest voor ,ztyn geld'.
Van Fransdh en Belgisch standpunt Is deze
houding der twee landen wel te begrijpen:
zij hebben aan den lijve de verwoestingen van
den oorlog ondervonden; hun industrieën,
hun landstreken zijn verwoest. En om dat
alles te herstellen iis geld noodlg, en wat is
logischer dan dat de verwoester dat geeft?
Maar er is tenslotte aan alles een grens, ook
aan de draagkracht van het Duiitsohe volk.
Engeland zou misschien d'e oorlogsschat
ting wel voor een deel willen kwijtschelden;
ook in Amerika, dat de groote geldschieter
geweest is, hebben reeds economen zich in
dezen geest uitgelaten, omdat,' naar hunne
meening, de kwijtschelding van de oorlogs
schatting het eenige middel is om tot een
spoedig economisch herstel te komen. Maar
men vergeet, dat hiermede groote volksbe
langen gemoeid zijn, dat die oorlogsleeningen
gesloten zijn met gelden van de bevolking, en
dat per slot van rekening, de zaak dan hierop
zou neerkomen, dat het Amerikaansche en
Engeische volk de lasten van den oorlog zou
moeten dragen.
Toch ls het nood'lg, dat zoo spoedig moge
lijk Europa zich weder herstelt van de toege
brachte slagen. Noodig voor de welvaart van
de volkeren niet alleen, maar vooral ook voor
het economisch herstel van Rusland. Dit ont
zaglijke land, met izijn onuitputtelijke rijk
dammen, voor een groot deel nog onontgon
nen, is in de economische samenleving van
het, oude werelddeel, van de gamsche wereld,
op den duur onmisbaar. En het wonderlijk
en bedroevend verschijnsel doet zich thans
voor, dat In dit groote rijk, dat aan graan
alleen geheel Europa nagenoeg van voedsel
zou kunnen voorzien, thans hongersnood ge
leden wordt, zóó ontzaglijk, dat woorden dien
niet kunnen beschrijven. Het toekent wel don
door den oorlog geschapen toestand, dat in
een lilliputter!® landje als het onze oomJté's
van actie zijn ontstaan om gelden bijeen te
brengen, -teneinde ©enigszins o heel weinig
slechts! In den allerergsten honger In het
voormalige czarenrljk tegemoet te komen.
Het zal, zelden wij, dringend noodig zijn,
dat de in het begin van het volgend jaar te
houden conferentie niet alleen ten aanzien
van Duitschland', doch ook inzake Rusland
spijkers met koppen slaat. Het bolsjewistisch
gevaaT is nog maar al te veel die boeman voor
die Europeesche grootmachten; maar wij zou
den de staatslieden van die landen willen vra
gen of niet het gevaar van eoonomiscben
ondergang minstens -even -groot is. Rusland
als groot-afnemer en Rusland als producent,
dat is een van de dingen, die het nieuwe jaar
ons moet brengen, willen de economische toe
standen in ons werelddeel zich weder wat
normaliiseeren.
t
De politieke toestand- is al niet veel beter.
Engeland en Frankrijk, de bondgenoot en,
zitten elkaar in de 'haren. Het luwt nu een
klein beetje, doch de toestand was meer dan
eens gespannen. Wij herinneren slechts aan
de overeenkomst van Wiesbadën en de An
gora-kwestie, zaken, die in Engeland een
allesbehalve vriendelijke stemming ten op
zichte van Frankrijk teweeg brachten. De
Fiatisdhen verweten op hun beurt aan de
En gelachen hun eigenmachtig en anti-
Fransch optreden in Arabië en Palestina.
Tusschen Italië en Frankrijk is het ook al
geen botertje tot op den boórn, gelijk eerst
kort geleden nog Week. Hoezeer belde landen
ook samengingen- in verschillende vraagstuk
ken, die te Washington behandeld' werden,
toch was een enkele -ongelukkige uitlating
v-ain een -bekend Fransch journalist Per-
tinax in staat de gemoederen in Italië op
te zwepen, ofschoon bij-na -onmiddellijk een
tegenspraak Volgde. Do ondergrond daarvan
zit dieper, Italië en Frankrijk zijn de con
currenten inzake de hegemonie in de Mixi-
dellandsche Zee.
Engeland had, behalve moeilijkheden in de
buiteniandsche politiek, ook in eigen h-uis
heel wat te beredderen. De Ieren edschten
zelfbestuur en begonnen een gue-rilla. Fel
en zonder mededoogen werd déze van beide
zijden gevoerd. Gruwelijke episodes werden
daarbij afgespeeld.
Na langdurige onderhandelingen, die ver
schillende keeren afgebroken werden, is men
er ten slotte echter toch in -geslaagd over
eenstemming te bereiken. De overeenkomst
werd bereids door het Engeische parlement
aangenomen. Het. Iersche de Dail Eirean
deed dit nog niet. De Valera, de onver
zoenlijke leider, bleek hij die besprekingen
nog veel aanhangers te tellen. De beslissing
is thans uitgesteld tot na nieuwjaar. Echter
zal dan het aantal volgelingen van den „pre
sident der Iersche -republiek" wel verminderd
zijn. De bevolking van Ierland toch verlangt
rust en vrede. Dit is de laatste da-gen ondub
belzinnig gebleken.
Ook in verschillende koloniën van het
Britsdhe Rijk kwamen moeilijkheden voor.
In Britsch-Indië en in- Egypte gist het. Van
eenigen invloed van de reis van den Prins
van Wales is nog niet veel -gebleken. Indië
en Egypte verlangen zelfbestuur en de rust
zal niet eerder weerkeeren dan nadat hetzij
geheel, hetzij gedeeltelijk aan dezen wensch
is voldaan.
Oost- en Zuid-Oost-Europa vertoonen een
nog minder verheffend beeld dan het Westen.
De toepassing van het zelfbeschikkingsrecht
heeft geen vrede en welvaart gebracht. De
kunstmatig geschapen rijken verdragen el
kaar al niét meer dan hoog -noodig is. De
volksstemming In Opper-iSllezië gal een
weinig verheffend -schouwspel van een der-
volking. Den löen Januari wordt de beslis
sing van den Volkenbond inzake het aan
Polen toegewezen gebied van kracht.
Oosten-rijk vooral', maar ook Hongarije ver-
keeren nog in desolater toestand. De Staats
greep van ex-keizer Karl heeft de toestand
voor zoover laatstgenoemd land betreft
nog verwarder gemaakt.
De Balkan bleef zijn naam getrouw. In
Albanië werd' de strijd om de regeerim-g
voortgezet. Griekenland is nog steeds in oor
log met de Turken, zij het -ook dat die strijd
in Klein-Azië wordt gevoerd'. Voor Grieken
land is -deze krijg.een mislukking.
Spanje organiseerde een veldtocht tegen
opstandige Riff-bew-oners In Marokko. Van
het aanvankelijk echec heeft men zich welis
waar eeni-gazins hersteld, maar van een door
slaand succes is nog geen sprake.
0 0 0
Intusschen is de oonferentie te Washington
bij-na ten eln-de. Verschillend© delegaties "be
reid-en zich reeds voor op vertrek. Heeft zij
eepig resultaat gehad? Hier meesmuilt de
lezer, die hieromtrent reeds verschillende
correspondenties heeft gelezen. Eendg resul
taat heeft d<e conferentie wel gehad, al' Ls dan
van al de idealistisch opgezette ontwape
ningsplannen niet veel1 terecht gekomen. Het
positieve resultaat is de Viervoudige over
eenkomst tusschen Amerika, Japan, Enge
land en Frankrijk inzake de beperking van
den schepen-aanbouw en den -status In die
Stille Zuidzee. De duikbootenkwestie heeft
daarentegen niet tot eeniig positief resultaat
geleid. Engeland wil zijn dMkbooten wol af
schaffen, of verminderen, maar de andere
mogendheden hebben daar geen ooren naar.
Deze kwestie is ook voor ons land van belang
ln verband mot de nieuwe vlootplannen. Dit
vraagstuk zal vermoedelijk behandeld worden
op een nieuwe conferentie, waarbij alle staten,
die er een marine op na houden, aanwezig
zullen zijn.
Japan, dat aanvankelijk heel weinig van
de/i' conferentie moest hebben, in de «anee-
nln-g .verkennende, dat Japan het te Washing
ton had op te neuten togen een soort samen
spanning om Ja-pan onder den duim te hou
den', is er ten slotte nog lang niet slecht af
gekomen. Dank zij de pientere Oostersdhe
politiek van zwijgen, aftn-hooren en op de
lange baan schuiven, trekken zij vermoede
lijk n-og aan het langste einkl. Een voldongen
feit -is 'het. nog wel niet, doch als de Japanners
er werkelijk in slagen Amerika te doen af
zien van het recht om westelijker dan Pearl
Harbour op Hawaï een groot© oorlogshaven
te -scheppen, -dan heeft Japan als het ware ïin
alle vriendschappelijkheid de heerschappij mi
de Stille Zuidzee bemachtigd. Toch was de
houding van Japan inzake do vlootbeper-
king sympathiek. Ofschoon men geheel an
dere verwachtingen koesterde, toonde het
een sterke wil om den vrede te bewaren.
'China is daarentegen minder te spreken
over de resultaten. Meermalen heeft de Oht-
neesche delegatie gedreigd d© conferentie te
verlaten indien aan China's wenschen niet
meer aandacht werd geschonken. Het lastige
van het geval was echter, dat de Chineesche
delegatie moeilijk als de vertegenwoordigster
van -geheel China beschouwd kan worden,
omdat het land nog steeds -hopeloos is ver
deeld. De militaire gouverneurs zijn zoo goed
als oppermachtig in de aan hun zorg toever
trouwde provincies, en bovendien ls er nog
steeds de twist tusschen Noord en Zuid.
Toch hebben de Chineezen nog eenige
concessies inzake de Invoerrechten en Sjan-
toen-g weten1 les te krijgen door onmiddellijke
ADVERTENTIEN:
20 et p. regel (galj&rd). Ingez. meded. (kolombreedte ale redaction.
taket) 60 ct Kleine advertenties (gevraagd, te koop, te buur) v. 1i
regelt 40 ct, elke regel meer 10 ct. bij vooruitbetaling (adres: Bureau
v. d. blad ent met br. onder no. 10 ct p. adv. extra). Bewijsmo. 4 ct
onderhandeling met de Japansche delegatie.
Hierbij, evenals bij de andere -besprekingen,
toonde Japan een -sterke -wil om den vrede
te bewaren-, terwijl imen eigenlijk het tegen
gesteld© verwacht had.
China verwachtte vain de conferentie te
Washington steun tegen het beruchte ver
drag dat Japan had afgeperst. Van een her
ziening daarvan wilde Japan niet hooren.
Toen men ter confereni le toch erover te be
ginnen, antwoordde Jajan met een absolute
weigering.
Toch heeft Japan tei opzichte van Sjan-
toeng en de invoerrechten concessies ge
daan. Doch dit geschiedde in rechtstreek
sche onderhandelingen tusschen de Japan-
sche en Chineesche dr legaties. Deze gang
van zaken lag volkomen in den lijn der Ja-
pansche politiek. Het wilde voorkomen, da;
China van de conferentie terugkeerde me-i
groote voordeelen, die dan op Japan behaald
zouden zijn, onder den druk van de groote
mogendheden als „beschermers" van China.
En daarin slaagde Japan volkomen. Een
verder verwijderd, dtxfe daarmede verband
houdend doel is de eenheid van het gele ras
onder de Japansche leiling, waarmede deze
politiek ook reeds rekening houdt
ft
In 1922 -zal ot nog heel wat (geconfereerd
moeten worden om alle belemmeringen te
doen verdwijnen, -die "on verandering van
dien imitatie-vrede van Ver&adllee in een wa
ren vrede in den weg s-aan. 'Maar m-en is op
dien goeden weg. Na W ashington de bijeen
komst te Oannes. Laat ons hopen, dat daar
het -gezonJd1 verstand de overhand zal krijgen.
Den binnenlandschen toestand overzien
de, kan het wel niet anders of de op elk ge
bied heerschende mak-'se, en daarmee ge
paard gaande werkloosheid dringt zich het
allereerst aan ons op., De buiteniandsche
concurrentie, in het bizonder die van
Duitschland tengevolge van de catastrophale
waardevermindering van de mark, is oor
zaak van een algemeenon teruggang in in
dustrie en handel, en digrmedo gaat vanzelf
gepaard toenemen-de wcrkloosheid en po
gingen tot loonsverlag' ag. Dit laatste leidt
tót nieuwe conflicten, de metaalbewerkers
staken al sedert weker omdat zij van geen
loonsverlaging willen weten; in do mijn
streek worden nog besprekingen ge
voerd over loonsverlaging; t>y de spoorwe
gen dreigt een besluit betreffende werktijd-
verlenging tot een conflict te leiden. De
Rijksuitkeeringen aan de werkloozenkassen
worden verminderd, de bouwvoorschotten
voor woningbouw sterk beperkt. Kortom, er
is een terugslag op eJk gebied van het so
ciale en economische leven.
De werkloosheid in de Drentsche en Frie-
sche venen baart evenzeer ernstig zorg;
steunbewegingen worden thans allerwege
georganiseerd teneinde in den ergsten nood
te voorzien. De algemeene malaise in de
scheepvaart veroorzaakte groote verliezen;
in het bizonder zai men zich herinneren de
finantieele moeilijkheden, waarin de Kon.
Hol. Lloyd verkeerde. Vele aandeelen van
industrieele en handelsondernemingen zijn
eveneens scherp gezakt, de daardoor gele
den schade loopt thans in de millioenen. De
verwachte terugslag van een en ander op
de Rijksmiddelen heeft zioh dientengevolge
reeds doen kennen; deze daling van de in
komsten is nog maar een begin; er zal, vree-
zen wij, een nog veel grootere terugslag ko
men.
Alles bij elkaar genomen is dus de eco
nomische toestand van ons lan-d verre van
rooskleurig.
Men kan daarover lang en kort praten,
maar het feit is niet te loochenen: ln
eerste instantie is de geweldige oorlog de
sohuld van alles. De jarenlange mobilisatie
kosten hebben ook onze financiën ontred
derd, en er zal zeer veel staatsmansbeleid
noodig zijn en veel overleg om ons schip
van staat weder in veilige haven te loodson,
Jaren zullen er overheen gaan. Wij willen
ons onhouden van beschouwingen hierover,
wij hebben alleen do feiten te eonstateeren,
en voor wie niet, als de sociaal-democraten
en In 't algemeen de revolutionair-voelen
den, de tegenstelling ziet tusschen kapitaal
on arboid, voor hen dus, die, in een weder
herstelling van don status quo de eenig-mo-
golljke regoneratio voor onze maatschappij
zien, ls waarlijk de toestand précair ge
noeg.
0 0 0
Bezuiniging ook voor de rijksuitgaven!
Dat is het parool voor het komende jaar. Er
zal op alle mogelijke dingen bezuinigd moe
ten worden. Reeds is een omvangrijk staats-
rapport verschenen betreffende de werkwij
ze in departementen en andere rfjksbureaux,
waarin op ergerlijke misstanden gewezen
werd. Een tweede vraag is echter, óf deze
misstanden gemakkelijk zullen zijn uit te
roeien. Noodig is het wel. Ook heeft de be
zuinigingsbacil aanleiding gegeven tot mi-
nisterieele circulaires inzake stopzetting van
de verleening van voorschotten, betreffende
woningbouw. De subsidies voor scholenbouw
werden beperkt, de excessen op dit gebied
gaven een gereede aanleiding hiertoe.
De gevreesde stopzetting van de Zuider
zeewerken is gelukkig gebleken van voor-
bijgaanden aard te zijn geweest. De bouw
van de haven op Wieringen gaat door, en
de reeds ter plaatse gelegde dammen heb
ben, trots de voorspellingen, van pessimis
ten, standgehouden. Wel heeft grondverlies
plaatsgehad, doch dit ging niet uit boven de
verwachting, die men hieromtrent had.
De Zuiderzeedrooglegglng is voor onze
plaats van zeer groote beteeken is. Wij be
hoeven dit hier niet nogmaals uiteen te zet
ten, doch willen alleen de hoop uitdrukken,
dat in 1922 met bekw imen spoed wordt
voortgewerkt.
Tenslotte de politieke toestand. De verkie
zingen staan weder voor de deur. Voor de
eerste maal zullen ook thans de vrouwen
medestemmen. Het is dus alleszins begrijpe
lijk, dat men in spanning verkeert omtrent
den uitslag. Zal er door de vrouwen een fris-
sober wind waaien ln de parlementaire av
mosfeer?
In weerwil van de strubbelingen, die in
den loop van het jaar plaats hadden, is het
kabinet, na „reconstructies" te hebben on
dergaan aangebleven. De in de Kamer aan-
beperking van de totale sterkte der lichting
aan een Amerikaansch-Hollandsche Maat
schappij concessie werd verleend voor de ex
ploitatie van rijke petroleumbronnen in In
dië, gaf aanleiding tot felle en scherpe kri
tiek van soa en en vrijz. democratische zij
de. Het nieuwe vlootp an wacht op behan
deling. Veel zal daarbij afhangen van de te
Washington genomen besluiten. Een nieuw
ontwerp Dienstplicht is tenslotte aangeno
men, nadat een amendement de Muralt tot
perking van de totale sterkte der lichting
door de Kamer was aanvaard. Een Grond
wetsherziening kwam tot stand, die overi
gens van niet' veel beteekenis waa
0 0
Tengevolge van het overlijden van den zeer
populairen en beminden Amsterdamschen
burgemeester Tellegen werd in diens plaats
de heer W. de Vlugt (a.-r.) benoemd. Deze
benoeming gaf tot heel wat commentaar aan
leiding. Echter wist de heer de Vlugt tot
dusver de zware taak met beleid te vervul
len.
Bekend is de geschiedenis van de Rotter-
damsche wetboudersbenooming, waarbij de
beide sociaal-democratische wethouders het
veld moesten ruimen.
Op Doorn is de gemalin van den Duit-
schen ex-keizer overleden; haar begrafenis
gaf, door de wijze waarop de Hollandsche
politie-autoriteiten meenden tegen de pers
te moeten optreden, aanleiding tot on verwik-
kelijke conflicten en scherpe commentaren
in de pers.
0 0 0
In vele opzichten was het afgéloopen jaar
een jaar van uitersten: de antimilitaristische
actie voor dienstweigering culmineerde in
den bekenden Haagschen bomaanslag, de bij
de vorige kieswetwij-ziging ingevoerde stem-
dwang leidde bot het exces van den tot
raadslid gekozen Amsterdamschen slampam-
oar Had-je-me-maar, maar heeft'het succes
gehad dat hij thans uit «te grondwet veraw e-
nen is.
Een zomer zooals bij menschenheugenls
niet is voorgekomen, daarna een winter
met zeer eigenaardige meteorologische ver
schijnselen, met tenslotte een storm, die ook
al weer een uiterste was: in zekeren zin zou
den wij 1921 het wonderjaar kunnen noe
men, althans het jaar van buitenissigheden.
De plotseling losbrekende stormen waren
oorzaak van tallooze ongelukken. Niet alleen
dat in schier elke plaats van ons land min
of meer groote, ongelukken plaats hadden
behalve in Zalt-Bommel, waar eenige kinde
ren gedood werden door een vallend ijzeren
dak, waren de longelukken gelukkig ner
gens van ernstigen aard maar ook op zee
vielen weer vele slachtoffers in den strijd
met de golven. Met weemoed herdenken wij
de omgekomen bemanningen van de beide
reddingbooten, de Brandaris en de Presi
dent van Heel en de opvarenden van den
loodsschoener Eems H.
Al® -wij den toestan-d in -onze gemeente be-
sohouwen, dan moge die niet zeer rooskleurig
zijn, wanhopig is hij niet. Wij bezitten
niet de groote industrieën van andere plaat
sen, en du® -is hier -ook minder sprake van
malaise, al heersoht er werkeloosheid;. Voor
een gemeente, wier flhaiitieele toestand zoo
precair is als de onze, zijn ln het aifgeloopon
jaar nog belangrijks zaken tot stan'd gebracht.
In de allereerste plaats noemen wij de elec-
trifioatle, die In Januari, zij het dan ook
provisorisch, haar ibesliig kreeg, dodh inmid
dels geheel door het P.E.N. !s overgenomen,
un die voor onvje gemeente van zeer groote
beteekenis i« en ln de toekomst nog meer
worden zal. A'ls laatste restantje van don
oorlogstoestand werd d.'d. 12 Februari de
BrnndstoffendistributJe opgeheven; helaas
was dit slechts het laatste uiterlijke ver
schijnsel, want de naweeën ln den vorm van
hooge belastingen, doen zich nog jarenlang
gelden.
Ja, die belastingen! Het is maar beter daar
over, bij het begin van den nieuwen jaar
kring, te zwijgen, bovendien, er is al zoo
veel papier over volgeschreven, dat de lezer
er wél -genoeg van zal' hebben. Het resultaat
van al het gepraat en geschrijf is de jongste
hettingsverorden-inig, die wij -bekend mogen
veronderstellen. Naar wij vernemen, is even
wel thans een actie gaande van de middel-
inkomens, die nu weer -het loodje leggen. Gf
die actie resultaat zal hebben, betwijfelen wij
het belastingjaar is inmiddels -reeds voorbij
en van hoogerhand zal -men thans gaarne tot
een eind willen kooien. Ook voor de gemeente
is het te hopen, dat het er dit jaar maar bij
blij-ft. Zou ook de laatste verordening niet
goedgekeurd worden, dan komt men voor
een hopel-oozen toestand te staan. De genoten
voorschotten zouden aan het Rijk moeten
worden terugbetaald, terwijl de gemeentelijke
schatkist zoo goed als leeg is. Bovendien zou
weder geruime tijd moeten verloapen, eer
de gemeente tot belastingheffing kon over
gaan.
Wil men trachten in de wijze van belas
tingheffing verandering te krijgen dit is
ten «lotte een goed recht van ieder, die zich
benadeeld acht dan waohte men daarmede,
in het belang der gemeente, tot een volgend
jaar.
Onder de belangrijk© zaken, die ln het af-
ge-loop-en jaar tot stand kwamen, noemen wij
de oprichting, d-d1. 16 Januari, van de naam-
looze ven-nootschap „iZeebad Huisduin-en".
Hoewel deze maatschappij reeds aanstond»
het -bedrijf van de exploitatie van het bestaan
de zeebad; overnam en uitbreidde, is het
tot nog -toe niet mogen gelukken haar sta
tutair vastgesteld aandeelenkapitaal1 Tollee
k-end te krijgen. Niettemin zal, naar wij ver
nemen, in dé eerstvolgende vergadering het
plan ter tafel komen om met den bouw van
het voorgenomen bétel-pension aan "te van
gen. Een verheugend begin van een meer
intensieve exploitatie onzer badplaats, dat
niet zal nalaten vruchten af te werpen!
Met het werken der N. V. „Zeebad Huis
duinen" houdt indirect ook verband dat der
Economische Commissie, dat meer waardee
ring verdient dan het tot nog toe kreeg, en
dat door allerlei invloeden, ook van den kant
van het gemeentebestuur, vrijwel vleugellam
is om vooralsnog iets in het belang der ge
meente te doen. Een voorgenomen Stoom-,
bootverbi-nding tusschen TerschellingVlie
land eenerzijds -en Nienwediep anderzijds,
vond eveneens weinig waardeering, en in
dit opzicht kunnen wij wel de meening van
het Dagelijksch Bestuur deelen, dat de be
langen voor onze gemeente niet groot zij-n.
Het Spui-kanaal is in -den loop van 1921
voltooid; -ook hierover is reeds zooveel ge
schreven, en dit is reeds zoo herhaalde malen
becritiseerd, dat wij slechts met de vermel
ding van het feit willen volstaan. Hoewel het
de gemeente een handvol geld heeft gekost,
is hiermede -tenslotte naar wij juist dezer
dagen vernamen een groote verbetering
in den toestand ge-komen en een besliste ver
fraaiing der gemeente verkregen. Vooral het
Westplein is aanzienlijk verfraaid, en dit zal
nog beter worden, indien alle daarvoor ge
maakte plannen worden uitgevoerd-. Doch dit
alles hangt samen met de financiën, en hoe
wel een overzicht over dien toestand in dit
verband zeer aanlokkelijk is, ligt het te ver
buiten het bestek van dit artikel om daar
thans over uit te wijden.
Trots den toestand -onzer geldmiddelen, is
toch nog aardig wat besteed' aan stadsver-
fraaling; rij denken -hierbij aan den ontwor
pen weg langs den watertoren, die aansluit
op de -straat naar het Tuindorp, aan het plant-
Svcrrtj: dat aldaar 'ontstaan ia, en san nog
andere werken, die zull-en worden uitgevoerd.
Zooals wij al een-s uiteenzetten, zijn -de gel
den hiervoor al vroeger gevoteerd' -en in eene
leenin'g opgenomen, izoodat zij den finan-tiee-
len toestand der gemeente niet verslechteren,
al is het natuurlijk wiaar, dat deze gelden
ook wel voor andere, dringender zak-en -kun
nen worden gebruikt. Maar deze werkzaam
heden zijn tevens een stuk werkverschaffing
en dus in dit opzicht ook nuttig. Bezuiniging
zal echter óók voor onze gemeente het ko
mende jaar wel het parool moeten zijn, dat
vóór alles dient te worden aangeheven, en de
kwestie is -maar, waar m-en die bezuiniging
zal vinden.
0 0*
Met- de verfraaiing van enkele stadsge
deelten heeft de moderniseering van winkel
straten -gelijken tred gehouden. De Spoor
straat is verschillende mooie wkikel'gevels
rijker geworden; een nieuwe Christelijke
school op den Kanaalwe-g, een nieuw en fraai
Bankgebouw straks v-an de Nationale Bank,
een nieuwe Vakschool voor Meisjes, welker
bouw in 1922 wel zal worden aangevangen
het zijn weer bemoedigende teeken'en. Tee
kenen, dat er, trots malaise en oorlogsnarig-
heid, nog lust en initiatief bestaat. Ook zal
onze gemeente het volgend jaar een motnu-
ment rijk zijn; de plannen tot stichting van
het Marineinonuiment zijn thans in een stu
dium geko-men, dat met -de verwezenlijking
daarvan kan worden aangevangen. I-n Mei
ongeveer zal dit -monument worden geplaatst
op net Havanplein.
Ons Koningsplein biedt des //iterdags-
qvon-u® tegenwoordig een levendigen aanblik
loor de Zater-diBigévondmurkt, die zich daar
langzamerhand ontwikkelt. Het bezoek ta uit
den aard di r zaak in deze winteravonden
minder, maar wij mogen verwachten, dai Jiei
met het lengen der dagen wel weer zal tive-
n-emen. Voor vele menschon is dit hoe-kje
van onze stad een aantrekkelijk plekje ge
worden.
0 0 0
Minder gunstige berichten -mogen hier
echter niet achterwege blijven. De woning
bouw staat-, wanneer de in, aanbouw zijnde,
hulzen zijn afgebouwd, vrijwel stop. Dit is
door de befaamde -ministerieel© circulaire, die
de -rijksvoorsch'otten stopzette, geen speci
fiek Heldersch verschijnsel, «naar doet zich
allerwegen in ons land voor. Men kan het be
treuren, maar er valt voorloopig weinig aan
te doen, en dat de finantieele toestand van
het rijk ook niet rooskleurig is, is waarlijk,
zooals we elders al zeiden, geen wonder. De
wonin-gbouwvereeniginigen der Onderofficie
ren en ^Volkshuisvesting" zullen nu word-en
samengesmolten in eene Stichting. Op- die
man-ier hoopt men zuiniger te kunnen be
boeren.
Een tweede punt is de toestand' van onze
Waterleiding. Wij behoeven daar ook niet
diep op in te gaan, omdat wij 'hierover meer
malen uiteenzettingen gaven. Doordat de ge
meente thans besloten heeft het tekort aan
water, dat onize duinen niet kunnen leveren,
van- het provinciaal bedrijf te betrekken, is
in de toekomst in het watergebrek voorzien.
Maar voor 1922 beteekent het nog nog een
watertekort, dat, als wij weer een wanmen en
drogen zomer beleven als die van het algeloo-
pen jaar, wel eens tot ernstige consequentie»
kon lijden. Hier is dus in de allereerste plaat»
zuinigheid op het waterverbruik gebodenI