T
Tweede Blad.
VAN DINSDAB 3 JANUARI 1922.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Op die foto-wedstrijd en tentoonstelling
van fotogirafiën, genomen vanaf de nieurwe
zeeweg Btoemendaai—Zandvoort, is de in
zending van Jac. de Boer, fotograaf, alhier,
bekroond imet groote verguld zilveren me
daille.
Bij het op 30 en 31 Dec. te 's-Graven-
hage gehouden examen staagde voor lste
officier Groote Stoomvaart de heer T. W.
Laagland Winder alhier.
Onze plaatsgenoot, de heer P. Vet, is
geslaagd bfl het op 28 December JJ. te
's-Gravenhage gehouden examen voor eer
ste stuurman.
De stranding van de „Record Relgn".
Bij de stranding van de schoener Record
Redgn, Zaterdag jj. op deni Zeedijk alhier,
zijn gelukig geen menschenlevens verloren
gegaan. De oorzaak daarvan ligt echter
minder aan de verleende hulp, dan wel aan
het feit dat het schip terecht kwam op de
glooiing van den diik. Daardoor toch was het
altijd betrekkelijk gesproken gemak
kelijker verbinding te verkrijgen.
Was het schip verder van den wal af op
het uiteinde van het hoofd blijven zitten; of,
erger nog, in de gronden blijven steken, dan
was er van de bemanning vermoedelijk niet
veel overgebleven.
Waarom wij die veronderstelling oppe
ren? De reden daarvan ls deze: De laatste
dagen werd ons van verschillende zijden
medegedeeld, dat de reddingboot niet uit kon
gaan wegenis gebrek aan bemanning. WIJ
nebben dat niet voetstoots aan willen nemen
tot nog toe ls dit hier zoo goed als nooit
voorgekomen en zijn eerst op onderzoek
uitgegaan. Het resultaat daarvan was, dat dit
gerucht helaas waarheid bleek te be
vatten.
Onmiddellijk nai ontvangst van het be
richt, dat de schoener uit het Kaap en Mo
lengat naar «den dijk dreef, werd de schip
per van de reddingboot gewaarschuwd. Deze
was spoedig op zijn post, tezamen met eenige
andere getrouwen; die als het ware altijd
van de partij zijn. Men kwam evenwel een
man of 4 tekort Het toeval wilde dat in de
haven een kolenboot gelost werd en daarop
een aantal mannen, die moormalen met de
reddingboot uitgingen en dus het klappen
van de zweep kenden, werkzaam waren. Op
verzoek van den loodsoommlssaris werden
zij bereid gevonden hun werk in den steek
te laten en met de reddingboot uit te gaan.
Dit echter was niet naar den zin van den
baas, die aangenomen had die boot te lossen
en deze verklaarde, dat hij voor hen, die he'
werk verlieten, anderen mannen zou moeten
aannemen. Dit nu was voor'de mannen een
hard gelag. Tenslotte zwichtten zj) voor dli
dreigement Nu er ln diezen slechten tijd ein
delijk weer eens wat te verdienen viel, kon
den zij dat toch niet laten loopen. Hunne
houding is dius te begrijpen.
Een andere vraag is, or dit dreigement we
op zijn plaats was. Dat was het niet. Het 1b
nu goéd afgeloopen, maar de kans bestond
ook. dat 6 menschenlevens afhingen van
eenige minuten vertraging ln het uitvaren
van de reddingboot. Nu moest men er eers
weer op uit om andere mensohen te zoeken
Tenslotte bleken een aantal loodskweekelln-
gen direct bereid! om mee uit te gaan. Toen
was het eohter niet meer noodig. De Reoord
Relgn was toen reeds op dén dijk gesla
gen
De andere kwestie die het spoedig ultva
ren van de reddingboot zou hebben belem
merd was het gebrek aan sleephulp. Van de
beide booten was er sleohts een in orde om
uit te varen, doch met het klaarmaken gaat
toch altijd eenlgen tijd heen.
Een oplossing, waarbij gevallen als hierbo
ven uiteengezet niet voorkomen, geeft de
stationneerlng van een stoomreddingboot al
hier. Deze heeft haar vaste bemanning. Z\
ligt gereed en ls onafhankelijk van andere
hulp.
Er ls met deze stranding nog Iets raadsel
achtigs. Naar men ons mededeelde, werd de
schoener voor het eerst te ongeveer half ze
ven gezien en wel door eenige vletter 11 eden.
Echter werd dit berloht eerst na half 8
aan het Havenkantoor gemokt Van den vuur
toren was toen nog geen berloht ontvangen.
Van daar werd het vaartuig ook eerst op-
Ïemerkt toen het tegen den zeedijk aan
reef.
Dat het sdhiip 's nachts, toen bet bulten de
gronden voor anker lag, niet werd opge
merkt, is te verklaren. Gestakelxf is er mlel,
de zeilen had men reeds eerder verbrand
Miaar 's morgens? Toen men aan het Haven
kantoor berloht kreeg, was het feitelijk ceede
te laat voor alles. Het leege schip toch werc
met groote snelheid naar de kust gedreven,
ln 40 60 minuten moet het dien afstand van
het Kaap- en Molengat naar den dijk afge
legd hebben.
Ons verhaal van de stranding van de ,3e-
rd Relgn", zooals wij dat j.L Zaterdag on
der de „laatste berichten'' opnamen, bezorg
de ons een drietal ingezonden stukken. We
gens het zeer persoonlijk: karakter, dat deze
stukken dragen, zijn ze geen van alle voor
plaatsing in ons blad geschikt. Alle schrij
vers meenen in den zegsman der Helder-
sche Courant een hulploods te zien, aan wien
zij blijkbaar een hekel hebben. Het spreekt
vanzelf, dat wij er niet aan denken onze ko
lommen voor hun hatelijkheden open te stel
len. De drie ingezonden stukken komen zon
der uitzondering hierop neer, dat de loods-
leerling K. dien zij dan, terecht of ten on
rechte, dat laten wij ln het midden voor
den zegsman der Held. Courant houden, vol
strekt niet alleen het werk dat gedaan werd,
heeft verricht, maar dat ook anderen daar
aan medewerkten.
Wij zullen de zakelijke elementen uit de
drie ingezonden stukken vermelden.
Allereerst de heer Kees Been, Artillerie-
straat 23, die zich met forsche letters els zee
man ondterteekent. Deze merkt op. Ie Dat hij
en minstens vijf anderen tot hun middel in
iet water stonden om de schipbreukelingen
te grijpen. De photos van den heer Boelsums
kunnen dit bewijzen. 2e. K. was niet om half
zeven op den dijk. 8e. Onder de meerdere
vletterlieden, die kwamen aanloopen, waren
menschen, die al van Kaap Hoofd af het
scheepje gevolgd waren. Bij den windwijzer
werd beraadslaagd om de reddingvlet ln zee
te brengen; dit was evenwel niet mogelijk,
zoodat de nieuwste tros genomen werd en
daarmede het schip gevolgd. 4e. Werd niet
aleen door K. geseind, maar ook door vele
anderen. Echter erkent de schr., dat het
loods K. was, wien het gelukte het toegewor
pen touw te vatten. 6i Het is volstrekt niet
waar, dat K. zich te water begaf; ook niet,
dat eenige menschen zich lieten vallen. Dit
geschiedde niet dan nadat zij stevig beetge
pakt waren door een aantal redders. 6e. Ten
slotte merkt de sdhrijver op: Neen, de red
ding werd niet volbracht alléén door loods
K.; ook niet alléén door mij, doch met be
hulp van eenige maats van mij. zelfs een paar
O.o. der Marine en een agent van politie
hielpen kranig mede (welke laatste nog door
een reuzengolf tegen den dijk werd geslagen
en nog intijds werd gegrepen) en niet te ver
geten de groote menigte welke op den dijk
de tros stijf hielden en het reddingswerk mo
gelijk maakte.
De tweede schrijver, blijkbaar optredend
uit naam van een aantal vletterliedenonder
teekent zijn stuk met den naam J. Kwimke-
lienberg Jz^ Jodensteeg No. 1. Hij schrijft:
dat het verhaal, enkele details uitgezonderd,
.jzuivere fantasie ls". En geeft zijn lessing
naast de onze, die overigens sleohts op >de
volgende, onder geschikte punten blijkt al te
wijken:
L Niet de heer K., maar eenige vletter
lieden ragen om half zeven dien schoener.
2. Benige vüetterlieden hadden uit de Joods,
waarin de reddimgwitet gestatlonneerd waf,
zich voorzien van reddlngtmateriaal. 8.
Eenige vletterlieden beduidden de beman
ning, die aanstalten maakte te water te sprin
gen, dit niet te doen. 4. Toen het, na de
eerste mislukte poging om de van (het schip
geworpen lijn op te balen, den flloods Kuiper
gelukte met de dreg de Mjto op te halen, be
gaf niet Kuiper, maar Been zich te water en
bracht de bedoekte verbinding tot stands
No. 8 ls de heer M. Spetter, Kanaalweg 24,
ooggetuige van de stranding. Wij kunnen
zljui stuk stilzwijgend voorbijgaan: het bervat
slechte eenige persoonlijkheden aan het adres
van den huiplioods K„ en voorts de mededee-
ltag, dat ook nog anderen dan K. aan de red
ding medewerkten.
'Wij merken omtrent de versohllllen'cte aan
gevoerde punten het volgende op.
Ie. Wij waren het, die den heer K., van
wien wij vernamen, dat (hij bij de stranding
aanwezig was geweest, 'vroegen ons te ver
telen, wat hij: daarvan wist. De (heer K.
haastte izich aan ons verzoek 'te voldoen.
Gennaks- en spoedshalve voerden wij hem
sprekend ln. Ddt ls een in de journalistiek
algemeen gebruikte manier van reportage
waarmee volstrekt niet gezegd wi zijn, 'dal
do aldus Ingevoerde persoon de woorden en
zinnen, zooals die (hem door den verslaggever
ln den mond worden gelegd, ook letterlijk
zoo gesproken heeft Er is geen sprake van
dat onze zegsman zijn verhaal gefantaseer*
heeft; wel kan helt natuurlijk op sommige
punten onvolledig zijn. (De tfljd drong, de
courant moest ter perse, en de heer K. moest
de feiten uit zijn hoofd opnoemen. Dat er
anderen btt de stranding behulpzaam go-
woest zijn, kan een klein kind, begrijpen; dat
er vletterlieden izijn, die van Kaaphoofdl mee-
gel'oopen zijn, ligt ook voor de hand
Wij moeten ten sterkste protesteeren
tegen do fai de ingezonden stukken
.geuitte verdachtmakingen. Waar de heer K,
op ona verzoek, en geenszins uit eigen bewe-
igl ng, ons de feiten, voorzoover hij die kende
meoedecMe, hij zijn verhaal sober en onop
gesmukt deed, en volstrekt niet de bedoeling
had' daarmede eenlg effect te (bereiken, maar
het hem alleen te doen was om ons een dienst
te bewijzen, daar meenen wij hem in bescher
ming te moeten nemen tegen de vijandig
heden van enkele briefschrijvers. Het ls ver
moedeHJk izelfs volstrekt niet de bedoeling
van don heer K. geweest, dat zijn verhaal ln
dezen vorm (zoo ikkerfg noemt een der sohrij
vers het) in ons Iblad zou komen. (De hoeren
storten dus de fiolen! van hlun toorn inaar
over ons hoofd valt, en doen beter den heer
K„ die te goeder trouw ons een dienst be
wees, buiten de zaak te houden.
Lezing mevr. Groeneweg.
Zooals eene advertentie in dit nummer
mededeelt, zal het lid der Tweede Kamer,
mevr. Suze Groeneweg, as. Vrijdag 6 Jan,
voor de Commissie voor Arbeidersontwikke
ling alhier eene lezing houding over Moe-
derschapszorg en de conferentie te Was
hington.
Leger des Hells.
Morgenavond acht uur (Woensdag) heeft
een bijzondere samenkomst plaats ln de
Leger des Herfls-zaal, Bpooigraoht 88.
Een groot aantal bekeerlingen zullen wor-
denl ingezegend tot Heilssoldaten en een
groot aantal plaatselijke officieren (onder
officieren), muzikanten, zangbrlgadeleden
en oompagnleleiders zullen! hunne offioleele
aanstellingen ontvangen.
Deze belangrijke plechtigheid zal worden
geleid door kapitein en mevrouw Bouwees;
muziekkorps en zangbrigade zullen! assi-
steeren.
De toegang tot de samenkomst is vrjj toe
gankelijk voor iedereen.
De kapiteins Bouwens ontvingen vaarwel-
orders voor 8 Jan. aa Dit beteekenit dat zij
zich klaar moeten maken om op 8 Jan. het
bevel over een ander korps op zich te nemen.
Welk wordt hun later bericht.
Dit bericht zal voor velen een. teleurstel
ling zijn.
„Op Hoop van Zegen."
Gezelschap Henn. Heijermana
De Casino-directie zal op Woensdag 11
Jan. een kunstavond doen geven door de
N.V. Tooneelvereeniging, directie Herman
Heijermans. Opgevoerd wordt het prachtige
stuk van HeijermaBs: „Op Hoop van Zegen'"
met mevr. de Boervan Dijk als „Kniertje".
Deze voorstelling zal de 831ste opvoering
zijn van dit beroemde werk.
Een nieuw artikel
Het is een verblijdend verschijnsel dat in
een tijd van malaise een onderneming een
nieuw artikel in den handel brengt. In ons
blad treffen de lezers een advertentie aan
van de Leverts Zeep Maatschappij te VIaar
dingen de bekende fabriek van Sunlight Zeep
en Lux, welke fabriek thans uitkomt met een
zeepproduct „Twinkdat reinigen en verven
tegelijkertijd mogelijk maakt en wel verven
in 18 verschillende kleuren.
De Macht van het Kleine, afdeeling Hel
der, welke vereeniging zich ten doel stelt
hulpt te verleenen aan lijders aan vallende
ziekten, welke verpleegd worden te Haarlem
en Heemstede, hoopt op Dinsdag 8 Januari
's avonds te 8 uur voor volwassen en 's mid
dags te 5 uur voor kinderen een lezing met
lichtbeelden te houden over den arbeid on
der de lijders aan vallende ziekten. Het ge
sprokene zal met lichtbeelden verduidelijkt
worden. Als spreker zal optreden Br. Jac.
Kortenhoeven van Heemstede.
Met volle vrijmoedigheid wekken wij alen
op deze vergadering te (bezoeken.
De ontploffing aan boord van de K IV.
De „Timea of Ceylon" bevat de volgende
bijzonderheden over de ontploffing aan boord
van de ,K. IV.
De explosie had plaats om 10 minuten voor
8 in den morgen van 8 November.
Op het bericht van het ongeluk ging de
assistent havenarts, dr. D. D. Outshoorn, aan
boord. Met de hulp van dr. Sehmidt, arts van
de Hollandsehe boot „Salambanka", welke
thans ln de haven ligt voor het ondergaan
van reparaties aan de machine, werd de eerste
geneeskundige hulp aan de gewonden verleend,
die daarna in de ianneh van den havenarts
naar wal vervoerd werden, waar z]j in het
Geueral Hospitaal werden opgenomen. Om
half één namiddag stierf aldaar de tweede ge
wonde, *<*rwyi de toestand van den eenig over-
biy venden gewonde Beer ernstig geacht werd.
De onderzeeboot werd voor anker gelegd in
de nabijheid van de Patent Silp.
De onderzeeboot was juist Zaterdag t.v.
aangekomen op weg naar Indlö.
In tegenwoordigheid van inspecteur Ashton
van do havenpolitie, dr. Leembruggen, ge
rechtelijk arts, den heer Van der Spoel, Ne-
derlandsch eensul te Ceylan, commandant
Maarits van de „K. IV" en eenige andere
autoriteiten werd het Ijjk van het eerst-over-
loden slachtoffer, den kwartiermeester J.
Hulsman, door don hoer Daniël, CityCoroner,
gesohouwd. Do luitenant verklaarde, dat hjj
op het moment der ontplofing niet aan boord
dooh ln de stad was.
Te ongeveer 8 uur "werd hem het onheil
berleht, waarop hij zioh onmiddellijk naar
boord begaf. MU bevond, dat drie zijner man-
sohnppen gewond waren. De mannen hadden
zieh juist verkleed, daar zij van wal kwamen.
De ontploffing had plaqts onder hun voeten,
onder ket dek. Even nndat luitenant Maurlts
weer aan boord was, pverleed de kwartier
meester. Luitenant Mnurits kon zioh toen geen
rekenschap geven vau[ de oorzaak der ont
ploffing. De enderoffleier Meljes, batterij-com
mandant, die lioh op liet oogenblik der ont
ploffing ln de buurt bevond, werd eveneens
verhoord.
Den volgenden middag kon gemeld worden,
dat de ontploffing had plaats gevonden in de
eleotriBohe acoumulatlwbatter{j. Het gevolg
was, dat het geheele compartiment met een
diehten rook gevuld wérd, waardoor de ven
tilators moesten worden in werking gesteld.
De tweede doode, die in het hospitaal over
leed, was Martinus Blom, korporaal, 81 jaar
oud.
Sergeant Meyes verklaarde nog, dat hij te
ongeveer kwart voor 8 ln de word-room stond,
bezig met de eleetrlsche batterij te ventilee-
ren, toen hij aohter zioh een ontploffing
hoerde. H]j snelde oogenbllkkelljk naar den
uitgung en stelde de ventilators in werking
om den diehten rook te verdrijven. Drie
manschappen snelden Quysman te hulp. Deze
kou sleohts zeggen, dat de explosie te wijten
was aan een ontbranding van ganaen. De
oorzaak kon hij niet opgeven.'
De uitspraak van den Coroner was, dat de
dood van. de beide zeelieden was toe te
•ohrijven aan een ongeluk. Niemand had er
schuld aan en de oorzaak kon nog niet met
Bekerheid vastgesteld worden.
De begrafenis van den kwartiermeester
Huysman had met maritieme honneurs plaats
op het General Cemetory te Borella. Het lijk
was gekist ln een eikenhouten doodkist en
werd per lijkautemoblel naar het kerkhof
vervoerd. De kist was bedekt met de Neder-
laudsohe kleuren, waarop bloemkransen ge
legd werden.
£>e eerewaeht werd gevormd door een deta
chement van de Royal Garrison Artillery,
onder oommando van kapitein Pym. De lijk
dienst werd gehouden door den Rev. F. Ben-
nett. Korte toespraken werden gehouden door
luitenant ter zee Maurlts en den kapitein van
het Hollandsehe s.s. „Salabanka".
Onder de aanwuzi^en waren de heer Van
der Spoel, Nederlandseh eonsul, de heer'De
Wlldt, dr. Schmldt en de kapitein van de
.Salambanka" en andere officieren en man
schappen van de „K. IV" en de „Salam
banka".
Drie kransen werden op het graf gelegd,
een van het Nederlandsohe consulaat, een van
den commandant en de officieren èn een van
de onderffioieren en manschappen van de
,K. IV".
De begrafenis van korporaal Blom had
eerder plaats op hetzelfde kerkhof, eveneens
met volle militaire honneurs en bijgewoond
door vele officieren en manschappen van de
„K. IV" en de .Salambanka".
De gouverneur van Oeylon, Z. E. Sir Wil-
liam Minning, liet zich vertegenwoordigen.
BINNENLAND.
Uit de metaalindustrie.
Tot laat in den avond hebben Vrijdag de
hoofdbesturen der samenwerkende metaalbe
werkers-organisaties geconfereerd, om hun
houding te bepalen naar aanleiding van den
uitslag van de stemming over de voorstellen.
De besprekingen moeten nog niet tot een
beslissing hebben geleid. De conferentie
werd verdaagd tot Maandag.
Op de machinefabriek van Gebr. Stork
Co. wordt de loonsverlaging 1 Febjruarl Inge
voerd.
Ook te Arnhem is thans den arbeiders in
het Metaalbedrijf loonverlaging aangezegd.
De eenige werkgevers-leden van den Metaal-
bond hier ter stede zijn de N. V. Arnhem-
sche Stoomsleep Helling Mij. J. A. Prins en
de firma W. J. Stokvis. Bfi de firma Prins
betreft het pLm. 225 man, waarvan de meer
derjarigen 10 en de minderjarigen 16
verlaging krijgen. Bij de firtma Stokvis val
len waarschijnlijk slechts pLm. 70 man onder
deze regeling, daar voor eenige categorieën
van Tiet personeel afzonderlijke bepalingen
bestaan (monteurs etc.). Hoewel de loonsver
laging waarschijnlijk zal ingaan op 16 Jan.
is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat men
hiertoe eerst op 1 Februari overgaat
Mijnwerkers.
De Algem. Nederlandsche Mijnwerkers-
bond heeft d'e nieuwe loonregeling voor de
boven- en Ondergrondsche mijnwerkers on
der protest aanvaard.
Bezuiniging bfl de Staatsmijn.
Ontslag aan 36 ambtenaren;
Om te bezuinigen zijn bij de Staatsmijn
verschillende administratieve afdeelingen
samengevoegd. In verband hiermede is aan
een 30-tal beambten ontslag gegeven tegen
1 April aa, terwijl aan een 20-tal anderen
ook onMag is aangezegd.
Spoorwegpersoneel
In verband) met het Heit, dat een dier orga
nisaties van het personeel (d!e Ned. (Ver.)
ndet meer itn den Looniraad wiensóhte zitting
te nemen, daar de evenredige vertegenwoor
diging daarin niet (meer werd toegepast, ls
ln éen conferentie t/usschen «Je directie en
de vertegenwoordigers der boukJen op voor
stel van de directie niet algemeene stemmen
besKoten, den minister te verzoeken de even
redige vertegenwoordiging weer in te voe
ren, zoodat de NedL Vier. 3, St. Ilaphaël 2 ver
tegenwoordigers en B.A.N.S., P.O.B. en N.B.
ieder 1 vertegenwoordiger zullen krijgen in
dén Loonraad. („Tel")
De plaatsing der Indische leening.
Naar het Hbl. verneemt, heeft de regee
ring de uitgifte der eerste tranche van 40
millioen van de Indische leening in de Ver.
Staten van Amerika gegund aan de Guaran-
ty Trust Oo. of New York. De condities zijn
van dien aard, dat een gemiddelde reëele
rente zal worden betaald van minder dan
7.
Helden der zee.
De secretaris van de Noord- en Zuid-Hol-
landsobe Reddlngmaatsohappij (Amstol 842,
Amsterdam) deelt ons mede, dat de beman
ning van het reddingstation te Petten met
groote moeite, door middel van het vuurpijl
een wipper-toestel, de bemanning heeft gered
van het vroegere Engelsoho oorlogsschip
„Prinoe George", van Sheerness op reis
naar Brake, bij Kamperduin gestrand. Het
schip strandde 28 Deo., des avonds te 8 uur
Ten gevolge van den zwanen storm en het
naohtelljk duister had men met 'groote tegen
spoeden! te kampen, zoodat de bemanning
van het schip eerst in den voormiddag van
29 Deo. aan wal was gebracht Het sohlp
ligt geheel overzij, en is wrak. Het aantal
geredden bedraagt tien.
Faillissementen ln Nederland.
Volgens mededeelng van het Handelsin
formatiebureau van Van der Graaf do's
Bureaux voor den Handel zijn over de af
geloopen week, eindigende 80 Dec. In Ne
derland uitgespioken 45 faillissementen te-
geni 81 faillissementen ln dezelfde week van
het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 80 Dec. 1921
2169 faillissementen tegenover 1420 over het
zelfde tijdperk van het vorige jaar.
De werkloosheid.
De directeur van den rijksdienst der Werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
meM't:
Bij 95 organen van de openbare arbeids
bemiddeling im gemeenten met 10.000 of meer
iirwon-cns waren op Zaterdag 24 December
ingeschreven 72.489 werkzoekenden, van wie'
06.740 imannen en 5748 vrouwen. Hiervan be-
h o uren: tot de groep bewerking van diamant
6888 imannen en 857 vrouwen; tot de groep
bouwbedrijven 14.054 mannen en 10 vrouwen;
waarbij 474 metselaars, 2579 schilders, 2150
timmerlieden en 8646 grondwerkers; tot de
groep hout-, stroo- en kurkbewerkimg 1979
mannen en 4 vrouwen; tot de groep kleeding
en reiniging 705 malnnen en 718 vrouwen;
tot de groep 'bewerking van leder, wasdoek,
enz. 641 mannen en 12 vrouwen; tot die groep
bewerking van (metalen 6480 mannen en 2
vrouwen; tot de groep textielnijverheid 267
mannen en 45 vrouwen; tot de groep voe-
dimgs- en genotmiddelen (w.o. sigarenlndus-
trle) 4687 mannen en 102 vrouwen; tot de
groep land- en tuinbouw 7080 imannen, en
tot die groep vrije beroepen 2101 mannen en
818 vrouwen, waarbij 2665 mannelijk en vrou
welijk kantoorpersoneel.
Bestrijding van werkloosheid.
De directeur van den rijksdienst der werk
loosheidsverzekering en arbeidsbemiddeling
deelt mee, dat vooral ter bestrijding van de
werkloosheid onder de grondwerkers in het
Westen van Noord-Brabant (Woendrecht,
Putte, Ossendrecht, Bergen-op-Zoom) van
rijkwege zeer spoedig een begin wordt ge
maakt met de indijking van de schorren in
de Schelde ten Zuiden van den Oosterschel-
de-dam
Van belang voor de bestrijding van de
werkloosheid in de Drentsche gemeenten
Sleen en Oosterhesselen is de aanlag van
een straatweg von Oosterhesselen over de
Klenke naar Sleen, voor welken aanleg (kos
ten ongeveer 135,000)het rijk (departe
ment van waterstaat en arbeid) een belang
rijke subsidie heeft toegezegd.
Steun aan werkloozenkassen.
Vaar Het Volk meldt, is bij den Meubel-
makersbond van den minister bericht ont
vangen, dat besloten is ook de werkloozen}-
kas van den Meubelmakersbond in de rege
ling voor steun aan noodlijdenden op te ne
men. De voorwaarde hiervoor is echter een
verdubbeling van de bijdrage aan de werk-
loozenkas. Reeds tevoren was de bereid
verklaring de contributie op 20 cent te bren
gen aan denl minister gegeven.
Werkeloozen demonstratie.
De Amsteirdamsche Bestuurdersbond had
de werkeloozen aldaar opgeroepen voor een
demonstratie. Daartoe vereenigden zich
Maandagmorgen eenige duizenden, vooral
diamantbewerkers, op het Parkschouwburg-
terrein, vanwaar zij in optocht, onder aan
voering van het bestuur van den A. B. B. en
begeleid door politie te voet en te paard, de
■5tad doortrokken er. op (het Thorbeckeptem
werden ontbonden. De bestuurders van den
A. B. B. gingen naar het Stadhuis, waar zij
een onderhoud hadden met den heer Wibaut,
waarnemend burgemeester en den wethouder
voor het armwezen, dr. Vos, en waarbij ook
de pers toegelaten werd.
De heer Huybers (Sigarenmakers) gaf een
uitvoerige uiteenzetting, vroeg naar de juist
heid van het gerucht, dat de werkelooeen-
kassen geen uitkeering meer zouden ont
vangen, omdat Amsterdam nog niet is toege
treden tot de nieuwe rijksregeling. Daarna
zette hij uitvoerig het onvoldoende van die
regeling uiteen. De reedB ten vorigen jare
vemrdnÖ'erde uitkeeringen wil de regeering
thans weer verminderen. De spr. wees er op,
dat dit de eerste maal' is, dat de A. B. B. zich
georganiseerd zet voor een werkeloozenbe-
weging. Er is ditmaal reden voor, en de bur
gerij moet de werkeloozenreletjes vooral niet
verwarren met deze breede en diepe bewe
ging van georganiseerde arbeiders, die thans
door een crisis-werkeloosheid worden getrof
fen als nimlmer tevoren. Hun kassen Zijn daar
niet op berekend', en nu de regeering ze in
den steek laat, wordt de toestand ernstig. Hij
waarschuwde tegen de gevolgen van de on
voldoende hulp aan werkelooze vakarbeiders,
en vroeg of het niet mogelijk was, dat de wer
keloozen geholpen konden worden met Mee
ding en schoeisel
De heer Pothuis voegde hieraan nog eenige
cijfers toe. O. a. toonde hij aan welke groote
offers de werkeloozen zich getroost hebben
en hoe groot de werkeloosheid is. Vooral
onder de diamantbewerkers zijn tonnen gouds
ïüitgekeexld. De heer De Vries van de Trans
portarbeiders vroeg of de gemeente geen
productief werk kon verschaffen.
In zijn atnwoord deelde de heer Wibaut me
de, dat er geen sprake van was, dat deze week
geen uitkeering zou plaats hébben. Htt ver
zekerde, dat het geheele College van B. en
W. .levendig gevoelt de teleurstelling van de
rakarbeiders, die jarenlang aan hun kassen
betaald hebben en thans .zich het recht op
een voldoende uitkeering zien ontvallen. Het
gemeentebestuur heeft dan ook .reeds eeni-
gen tijd geleden aan de regeering als zijtn
meening medegedeeld, dat een vermindering
van de uitkeering als door de regeering
voorgesteld, voor Amsterdam niet kan wor-
djjen doorgevoerd. Zoo nadrukkelijk mogelijk
heeft (het gemeentebestuur hierop gewezen,
en heeft reden te verwachten, dat het be
toog in Den Haag suooes zal hébben, d. w. z.
d'at voor Amsterdam .geen der groepsuitkee-
ringen zullen worden verminderd.
De heer Wibaut 'deelde vervolgens nog
mede, dat ln dezen tijd wel gebleken is, dat
een afdoende orisis^voorzljening aan de hui
dige wer^eloozenkassen ontbreekt, en dat
reëlds wordt nagegaan of ernstige gevallen
van inzinking voorkomen. Er ral worden on
derzocht of er wat gedaan kan worden om
werkeloozen, die dit noodig hébben, kleeding
en schoeisel te verschaffen; ook aan produc
tieve werkverschaffing wijdt het gemeente
bestuur zijn aandacht. Deze ls natuurlijk al
tijd te verkiezen boven werkloosheldHuitkee-
rlng. Er ral evenwel rekening imee moeten
worden gehouden, dat wij leven in een tijd.
van verminderde inkomsten en dat ook de
gemeente tot bezuiniging verplicht is. Hij
verwacht wel eenige productieve werkver
schaffing, malar diie zal toch slechts voor een
paar honderd menschen zijn, niet voor eenige
duizenden. Hoofdzaak blijft dus 'het pel van
de uitkeering.
Ook in (Den Haag hebben een 1000-tal wer
keloozen vergaderd- en een imiotie aangeno
men, waarin aan den (gemeenteraad zal wor
den gevraagd' bij het rijk er op aan te drin
gen, dat de uitkeeringen niet word» n .gewij
zigd of eventueel1 de gemeente het verschil
/al bijpassen, en voorts dat een instituut in
het leven ral worden geroepen, waarin de
plaatselijke vakcentralen zijn vertegenwoor
digd, en van waar uit de uitkeeringen kunnen
worden geregeld. Deze motie weid door een
/.estal afgevaardigden ten Stadhui ze aan den
burgemeester overhandigd en mondeling toe
gedicht.
Te Nijmegen hebben een 800 werkeloozen
voor het Stadhuis gedemonstreerd en een
adres aangeboden.
De Minister van Arbeid (heeft aan zijn De
partement een conferentie gehad met afge
vaardigden van een groep gemeentebesturen,
welke wijziging wenschen te zien gebracht
in de voorwaarden, waaronder krachtens de
circulaire van 5 Dec. M. in 1922 van Rijks
wege steun zal' worden verleend aan werke-
loozenkaissen, die over geen middelen meer
te beschikken hebben, speciaal wat betreft
de bijdrage van de gemeenten. O.a. waren
hierbij tegenwoordig wethouders van Am
sterdam en Utrecht en de burgemeester van
Tilburg.
Des namiddags 'had de Minister een confe
rentie anet afgevaardigden der vijf vakoen.
trales, die enkele wijzigingen verlangden ln
de steunregeling voor de werkeloozen voor
1922, speciaal wat betreft het bedrag der uit
keeringen.
De Rijksdienst der Werkloosheidsverzeke
ring en Arbeidsbemiddeling deelt mode om
trent den omvang der werkeloosheid over de
week van 5 December tot en met 10 Decem
ber: (De tusschen haak jee gr plaatste cijfers
zijn de gegevens van de van 28 Nov.
3 Doe. 1921) in totaal werden opgaven ont
vangen van 96 (87) kassen met tezamen
395576 (360688) leden; hiervan waren de ge
heeld week werkloos 69709 (45566) (Leden, d'ua
15.1% (12.6%), waarvan 58281 (44076) man
nen en 1428 (1490) vrouwen, terwijl een ge
deelte der week werkloos -waren 18248 (12650)
léden, dus 4.6% (3.5%waarvan 17129 (11709)
mannen en 1114 (941) vrouwen.
LUCHTVAART.
Een vilegdlenst KopenhagenRotterdam
Londen.
De Zweedsche Luchtvaart Maatschappij
heeft thans de noodige schikkingen getrof
fen met een Nederlandsche Maatschappij tot
het instellen van een Luchtvaartdienst tus
schen Kopenhagen, en Londen via Rotter
dam. De dienst zal op 1 Mei geopend wor
den. De kosten voor een jaar worden geschat
op een half millioen Kronen. De vliegtuigen
zullen ingericht zijn voor het vervoer van
drie passagiers en 10 Kg. post. Vier machi
nes zijn voor den dienst te Kopenhagen be
schikbaar en twee te Rotterdam. De vlieg
tuigen vertrekken, 's middags van Kopenha
gen en arriveeren 6 uur later te Rotterdam.
Vandaar vervolgen Nederlandsche vliegtui
gen de reis naar Londen of naar Parijs.
