it COUItlT
Tweede Blad.
VAN DONBERDAO 16 FEBRUARI 1922.
PLAATSELIJK NIEUWS.
j Nu die transportmiddelen. Ook die zijn er
f alweer volgens Nansen voldoende,
want tal van schepen in Amerika zijn opge
legd en konden zeer goed voor het doel wor
den gebruikt.
Te Amsterdam slaagden Dinsdag 11
voor de akte nuttige handwerken de dames
J, Tjalsma en A. erfaille, leerlingen van de
Rijksnormaallessen alhier.
Te Amsterdam slaagde voor het examen
nuttige handwerken, mej. G. van Dok al-
hier.
T» 's-Gravenhage slaagde voor het ma
chinisten examen, diploma B. de heeren B.
J. de Wijn en A. Gomes, alhier.
Tooneel-vereenlging T. A. V. EL N.
Doordat verschillende werkende leden van
deze tooneeOKweenigitag ziek rijn, is de uit
voering uitgesteld tot 7 Maart an.
D. J. Wijnkoop In «Casino0.
Dinsdagavond trad voor de federatie
Noord-tHoliand van de Communistisdhe Partij
op de leider dezer Partij, de heer D. J. Wijn
koop, met een rede, die tot titel droeg „De
oamanumisten en de lmtermtioaiale politiek".
De zaal was tot in de uiterste hoeken bezet
In een korte openingsrede werd de spre
ker door den heer C. J. Tjaden van Alkmaar
geïntroduceerd.
■De heer Wijnkoop, het woord verkrijgend',
oonstateert imiet genoegen, dat 'zoo velen zijn
opgekomen om naar spr. woord te ludsterteni.
Nochtans -begrijpt spr., dat velen niet izjjm ge
komen, ter wille van de zaak, doch alleen om
dat ize van die oamtmiurnisten wel eens rare
dingen gehoord hebben, en ook wel van spr.
persoonlijk, en dus nu nieuwsgierig zijn eens
met dien man kennis te maken. Tot dezulken
wil spr. ietwat nuchter antwoorden, dat zij
hoogstwaarschijnlijk op de koffie komen,
want de oammmmisten zijn' precies mtensohen
zooals de anderen. liet doet ons evenwel
genoegen, dat de -pers steeds zooveel notitie
van ons neemt, en reclame maakt, zy het dam
ook op een maar onze meening verkeerde
wijize. Want wij wilen gehoord worden; de
Baken, die wjj hébben te zeggen, Eijin van zeer
ernstigen aard. Wij1 willen, dat gij, iin de
buitengewoon' ernstige -tijden, die wij (bele
ven, deze ernstige dingen izult overdenken.
Want als gij dat niet doet, dan zal de naaste
toekomst u wel bitter ontgoochelen en dan
zult gij wel gedwongen worden er notatie van
te nemen.
Aüis spr. de Internationale politiek behan
delt, omsluit die vanzelf ook de nationale.
Ottn die politiek in- twee woorden te schetsen,
kan men volstaan met de woorden: ellende
en oorlog.
De ellende. Ln de eerste plaats zijn de oom-
munisten internationaal. Spr. zal dus niet
speciaal de eigen ellende behandelen, die
kter ook is. Men denke imaar aan die veem-
strékeni, aan de boeren. Maar deze ellende
wordt bepaald in de internationale, en deze
beeft haar toppunt aam- de Woiga. Nu zal er
menigeen hier in de -zaal izijin, die bij zach-
zeUven denkt: dit is een aanklacht -tegen
hem zeltf, tegen de sovjets. Gesteld een oogen-
bliik, dat dit waaT izou zijn hetgeen spt.
overigen» betwist dan ztl men toch, van
zuiver menschel ijk standpunt uit, (niets min
der mogen doen dan wanneer de aanklacht
niet waar was. Er rijm daar 83 mdOliaett men-
schien in vrees van hongerdood; er zijn er
reeds aniMoenen gestorven, en elke seconde,
dat wij hier spreken, sterven er nog andere.
Zelfs al was die hongersnood het gevolg van
eene u onsympathieke aotlie, <Üam nog zou het
een zuiver menschelijbe plicht zijn te helpen.
Hebt gij bij vroegere homgersnoodeni, in
China, in Rusland en elders, ook gezegd:
wjj helpen niet, omd'at deze hongersnooden
de schuld zijin van het tsarisme, van de Ohi-
neesche regeerimg? Nimmer is dat toen ge
zegd. Als daar werd geleden, heeft men ge
zegd-: wij moeten helpen, het overige gaat
ons niet aan.
De vraag np, die zich opdringt, is deze.
-kunnen wij Ihéipen? In het laatst van de
vorige eeuw, omstreeks 1900, verschenen
omtrent Ruslaud studlies, waarin uiteengezet
werd, dat die hongersnooden in Ruöland
periodiek voorkomen wegens de wijze, waarop
de grond daar geëxploiteerd wordt. Het Is
de wet van het land1, dat de 'grond, na enkele
jaren van vruchtbaarheid, periodiek "n gebrek
aan productie oplevert. Dit kwiami door het
regiem van het tsarisme en de daarachter
staande groot e AV ostersohe bourgeoisleftn.
Maar het tsarisme is thans opgeruimd, zegt
u. Ja, Goddank wéL De eenige manier om
voor goed een einde te maken aan de macht
van het kapitalisme Is de macht in handen
van de arbeiders te leggen. Maar wt) hébben
nimmer gezegd, dat, als vandaag de arbei
ders de macht in hamden krijgen, morgen de
♦Mende voorbij is. Weet men wel onder welke
voorwaarden daar in Rusland, nu al vier laar
lang, de sovjets werken? J r
Indien het 'kapitalisme aan de Russische
arbeiders een fair chance gegeven had
indien het eerlijk gezegd had; jelui hébben
nu de macht, welnu, wij -zullen je helpen het
land uit de misère te helpen, dan was er
reden thans met elkander over de resultaten
van dat werk te spréken. Maar het kapitaal
gaf die kans ndet, het heeft sovjet-Rusland
geboycot. Weet -men wel wat dat beteefcent?
Tiaar is een volk, een werelddeel van tusséhen
de 100 en 200 millioen menschen, dat totaal
is afgesneden- van de Test. Alles is er ver
woest, allee wat het land noodig had-, heeft
men het onthouden: zou men nu wi-llen, dat
men dan kon gaau opbouwen? Het heeft zich
moeten verdedigen tegien het kapitalisme,
dot er -weer wil indringen. Als het dat niet
deed', zou- het vernietigd worden door het
kapitalisme, zooals dat kapitalisme Dultsch-
ia-nd-, Frankrijk, België verwoest heeft. Als
men een staat va-n dienstheeft afls de Rus
sen thans, is het begrijpelijk, dat zy zeggen:
wij la tem, hetgeen wij opbouwden, niet door
het Euroipeeeahe kapitaal vernietigen'. Eu de
wapens, die zij ons zelf in de hand gedrtikt
hébben tegen Dontschland, gébruiken wij
thans tegen hen.
Spr. citeert uit een geschrift van een niet-
botojewiek. De Gruyter, die tot de conclusie
komt, diat nd»t de revolutie de ellende heeft
gebracht, maar juist omgekeerd-: uit de el
lénde is de "revolutie ontstaan. En naar bet
getuigenis van dh. Fritiol Nansen, evenzeer
een niiet-ibolsjewiek, heeft de Russische re
geering alles gedaan, wat 4n haar vermogen
was, om die ellende te lenigen.
Moeten wy niedéhelpen de hearsohemde
eflende te lenigen? Gestéld eens, dat dit niet
geschiedt, wat gebeurt dan? Dan sterven dde
33 millioen mensohen uit; dan krijgt men,
inplaats van de landstreek de Samora, aldaar
eten tweede Sahara, een woestenij}, waar niets
geproduceerd wordt. Dat wil voor West-
Europa zeggen, dat de levensmiddelen duur
der zullen worden, omdat er minder geprodu
ceerd wordt, en bij het véle verwoeste van
Europa kamt dan nog een ontzaglijke land
streek bij. Dit is de zaak van zuiver zakelijk
•standpunt bekeken en uit hoofde daarvan is
heit al gewénscht, dat de kapitalistisch ge
regeerd wordende volkeren zich opmaken,
dat het zoover niet komt.
Dt. Fritiotf Nansen, de -niet-ooanrnxinist,
maar een nuenetóh. met een hart en een ge-voel,
heeft het gezegd: als die 33 -millioen men
schen gered zullen worden, zijn er drie din
gen noodig: geld, levensmiddelen, transport.
Zdjn die drie dingen aanwezig? Ja, zegt dr.
Nansen. Aan geld is (noodig ongeveer 250
millioen gulden. Dat is veel', maar het is
slechts d© prijs van twee groote oorlogs
schepen, aldus zegt Nansen. Als dus het
kapitalisme het geld weet te vinden voor die
vernielingswerbttngen, moet het ook geld
kunnen vinden voor die levensmdddelen. De
s.djajp tot haar eer zij het gezegd heeft
in het parlement voorgesteld 1 müHioen van
het Nederlandsche budget te nemen voor
Rusland. Ik zelf had dat verleden jaar al
voorgesteld. Beide malen nrieQukte de po
ging. Toch is voor ons land 1 millioen veel
te weinig; Nederland moet 10 (millioen geven.
Zijn er levensmiddelen te koop? In hoofd
zaak is noodig zaaikoren en landbouwwerk
tuigen!, zegt Nansen. In Canada liggen groote
graanvoorraden, driemaal meer dan voor de
Wolga noodig is. Eenige duizenden kilo
meters zuidelijker, waar do Vereenigde Sta
ten liggen, loopen 10 15 millioen- we-rke
loozen rond. In Argentinië weet mén geen
raad met het graan en stookt er de locomo
tieven mee. Het wordt niét aan Rusland' ge
geven, omdat het geen winst oplevert. Dat
zijn de zegeningen van het kapitalistische
j regiem.
Er is dus geen enkele reden (waarom wij
hier zoudlen nalaten- wat Wij kunnen doen.
De Minister van Buitenlandsche Zaken heeft
de brutaliteit niet om het te ontkennen,
want dat kan hij niét maar in het Neder-
liandsdhe parlement te doen alsof hij nüet
weet, dat Nansen gezegd heeft, dat de sov
jets reeds 15 millioen hebben gégeven ter
leniging. Ook doet hij alsof hij niet weet, dat
de organisatie er lis, eene organisatie van
Nanson alweer. Weet gij wat men denkt, en
wiaarom men deze gelden niet geeft? Men
denkt, als wij dat geld gevien, helpen wij de
sovjets op de been, en dat willen we niet.
Daartegenover stelt spr. dit feit: Zelfs al
gingen deze 33 miliiiioen menschen te gronde,
dan nog werd daardoor het sovjet-regiem
niet vernietigd. Dat regiem is eh en (het blijft
er, het staat vast als een rot».
Het sovjet-regiem heeft -gehoopt en ge
poagd- haar (macht direct over de heele we
reM -te brengen. Die poging is -mislukt, en
nu zeggen de sovjets: -goed, dan zuilen wij
ons toch handhaven al de (barre jaren, dat
hét westerséhe proletariaat nog niet gereed
is voor rijn -taak. En als biet zoover komt,dat
het klaar is, staat de groote broer in Rus
land klaar om het te helpen, te éteunen,
onderrichten!. Het staat (klaar met alle onder
vinding van die jaren om 'het de helpende
hand toe -te steken:
Men m-oet deze dingen meten met de maat
van het wereldsysteem. De Russische revo
lutie is grooter dan de Franeche; zij is op een
lijn -te stellen imet het ontstaan het christen
dom. Wij gaan een volkomen nieuwe maat
schappij tegemoet, en evenmin als de oudi
christenen heengingen, gaan oék de sovjets
heen. Het Russische volk draagt het (kruis
voor de -bevrijding van de gansohe ménsdh-
heid, en het doet dit werkelijk -niet om eigen
voordeel Zij konden niet ineens doorvoeren
hetgeen zij wensctoten. Welnu, zij deden
een stap terug. Zij hebben de machines noo
dig, die thans (Ln- handen zijn van -hun vijan
den, hét kapitalisme. En zij onderhandelen
met dien vijand. Op zjjn -beurt heeft het kapi
talisme Rusland noodig. Daarom komen ze
nu te Genua bijeen. Sovjet-Rusland bomt
naar het kapitalisme -toe en izegt: gij kunt dit
of dat van ons krijgen., maarwij blijven
den baas hier. Een ohristéHj-k blad was ihe'
miet de conclusie eens, dat zeüfe al zouden
de 38 millioen menschen verhongeren, daar
mede hét sovjetsysteem niet zou verdwijnen.
Een tweede punt is de oorlog, die dreigt.
Dit is oék nationaal van beteékeuis. Als wij
spreken van een komenden oorlog, willén
wij daarmede niet zeggen, dat die oorlog on
afwendbaar is. Dam spreekt imen er niet over.
Men kap zich -beschermen tegen een ontweer:
men ban het niet afwenden. Als een oorlog
een natuurverschdjnaél was of een van God
gegeven straf, dan zouden wij dat aanvaarden
zonder meer. Maar oorlog wordt door men
schen gemaakt, en dan moeten ook menschen
zoo'n oorlog bunnen tegenhouden en zorgen,
diat (hij niet weer plaats heeft. Indien de vol
keren volledige zelfbeschikking hadden, be
stonden de oorlogen niet (meer. Maar wij
worden van- boven af geregeerd, en deze re
geerders zijn het, die den oorlog ontketenen.
Men moet het zich reëel voor oogen stellen,
dat, wat eenerzijds d-oor menschen ontketend
wordt, anderzijds door menschen (kan wonden
ongedaan gemaakt.
Voor dien komenden oorlog zijn verstan
dige bourgeois, die over die dingen naden-
ben, minstens even bang als wjj. Wij evenwel
richten Ons in dé amti-ooriogsoampagne tot
een 'klasse, omdat ook de strijd tegen den
oorlog de strijd is van de arbeidende klasse
tegen het -bezit.
"Van aie ellendes die de kapitalistische
wereld brengt, heeft de arbeidende klasse
alles De bourgeoisie heeft die ellende ook
wél, maar zij heeft tevens de voordeden en
ban zich daarmee troosten.
Wij zijn 'het -niet alleen, die zeggen, dat een
nieuwe, groote oorlog dreigt. 'De gansohe
Washin-gtonsche conferentie was een nood
kreet van de -bourgeoisie: de oorlog komt,
hoe kunneni wij dien afwenden? Harding
schrok zelf, toen hij op de invitaties voor de
conferentie het woord ontwapening zag
staan. Daarvan was immers geen sprake en
Harding had het ook niet zoo bedoeld. De
oonferentie te Washington was -buitengewoon
ernstig, maar zij beperkte zich tot een in
krimping van de bewapeningen. Men wilde
eigenlijk elkander eens peilen hoevar ai' die
tegenstrijdige -belangen gingen. Iedereen, die
er aan dednamv was overtuigd, dat het spook
van den oorlog achter de deur stond, en wij
mogen den hemel danken, dat de heeren ein
delijk maar uit elkander gingen, anders wa
ren ze nog tijdens de oonferentie elkander in
de haren gevlogen.
Ongeveer affle problemen, tijdens de con
ferentie aangesneden, zijn onopgelost geble
ven. Slechts één is, schijnbaar, opgelost: dat
van de super-dreadnoughte. En hierbij maak
te Engeland een groot gebaar, dat van han
dige politiek getuigde. Minister Van Kar-
«ebeek deelde ons een en ander mede over
het z-g. garantieverdrag van vier groote mo
gendheden, die ons Indisch- bezit gara-ndee-
ren. Tegen wie garandeeren deze (heeren ons
dat bezit? Natuurlijk uitsluitend) tegen zich-
zelven. Met andere woorden: de rooveas zijn
bij elkander geweest in de -hoop, dat de een
niét roQven zal voor den ander. De ministers
Van Karnebeek en Van Dijk geléoven zelf
ook -niet veel in de waard» van dit garantie-
verdrag, want ze hebben een nieuw groot
vleotplan (klaarliggen.
Spr. gaat vervolgens na de besprekingen
van deze conferentie, om te oonstateeren, dat
in het raam van het kapitalisme geene ont
wapening mogelijk is. Br waren voor den
oorlog zeven groote roovens; zij hebben er
een kapot geslagen1 en de zes andere staan
precies als voor den oorlog tegenover el
kander.
In het tweede deel zijner rede -behandelde
de heer Wijnkoop meer in het ibizander de
Nederlandsche -politiek. Allereerst de petro-
leuimlkwestie. De wijze, waarop Nederland in
den dreigenden oorlog zal worden meege
sleept, 'hangt hiermede samen. Uitvoerig zet
spr. de gevoerd» politiek uiteen; nu meer en
meer petroleum als drijfkracht wordt aan
gewend, en Amerikals voorraden opraken,
moest dit land ui tzien naar andere (bronnen,
en vond overal Engeland, die die concessies
in handen had. Toen het in Djambi kwam,
vond het daar n-og ongeëxploiteerde vélden.
En toen de Ame-rikaansrfie gezant op infor
matie -uitging 'bij onzen minister, bleek hét,
dat de 'Nederlandsche wet de exploitatie door
vreemd kapitaal niet verbood. Maatr wat Van
Karnebeek niét had verteld, was, dat reeds
oen afspraak was gemaakt met de Bataafsc-h»,
een maatschappij^ die in EngelBch» handen
is. Toen wij zeiden-, dat deze petroleum door
het Indische volk zelf moest worden geëx
ploiteerd, als het dat -noodig achtte, werden
wij uitgelachen door de BxLap. Wij zeiden:
het is den heeren niet te doen om de petro
leum, maar alleen om de reserve.
Als de oorlog komt, is op dit oogenlbUk ons
land door deze politiek reeds overgeleverd
aan oen der oorlogvoerende mogendheden).
Hét Nederlandsche volk- moet weten op welke
wijze men het versjacherd heeft.
Er zijn mag eenige dingen gebeurd: hert
bezoek van Hiro-Hito aan ons land. Bij die
gelegenheid is een en ander afgesproken
uusschen de -Hollandsche en Japansche macht
hebbers, dat verband houdt mét de -petroleum.
De eenige uitweg voor de Japansche vloot üs
via de eilanden van dan Oost-Indischen Ar
chipel1, en zeker heeft Holland aan Japan be
loofd de neutraliteit in acht te zullen nemen,
m.a.w. aan Japan een vrijen d-oorgang te
waarborgen. Daarvoor .dient de 300 miilioenlen
vloot. Die zJg. neutraliteit is dus in werke
lijkheid een bondgenootschap met Japan' en
Bn-geland.
Een derde punt is het bezoek van een
Aanerikaa-niséh eskader aan de haven van
randjong Priok. 'Hoewél de Hollandsche of
ficieren bij deze gelegenheid im»t de Ameri-
laaansdhe gingen fuiven, zullen ze er toch
wel ndet 'het rechte pleizier van hébben gehad.
Want dat vloo-tbezoék diende alleen om ons
te -laten -zien, dat Amerika inl de ommiddel-
tijke nabijheid een vlootbasiis heeft, mi', op
ie Filippijnen en dat het dus Sn weinig tjj-ds
*p de Indische reede (kan zijn. Als straks de
poppen aan het dainsen raken, zal- de Ameri-
kaansche vloot wel recht streéksoh naar Su-
'natoa stoom-en, omdat daar de petroleum-
bronn-en liggen.
Nu komt de vraag dus: de ipetrolleum of Je
leven. Dan zal mien dus zeggen: aan de petro
leum kom- je nooit, dros dan' ons leven. Jawel-,
inaar het is niét hét leven van de hoeren der
petroleum, het is uw leven, -diat -gevraagd
wordt. Of men doet precies andersom en
geeft de petroleum. Maa-r dat (bomt op hét-
zelfde neer, want dan schendt men het con
tract met Engeland, en komen w» niét dit
land in oorlog. Zoo ziet men dus welk een
misdadige p-olLtiék dit is.
Elk volk moet door eigen kracht trachten
bui-ten een oorlog te blijven, dat is onze com
tiiusie. Nu -zegge -mien niet: dat zijn van' die
revodutiannalre combinaties. Toen spr. partij
genoot, dir. Van Ravésteljn, deze zaken aldus
naar voren bracht in de Kamer, heeft een
van de groote bladen gezegd, dat er maar
èén afgevaardigde was opgekomen voor de
werkelijke belangen van het Nederliandsohe
voGc
Wat staiat ons te doen om die ellende af te
weren? Het recept var de heeren, ook die
\an de s.<Lap., is: mobilisatie. Hét Nedér-
(antdsche volk is door de sxLap. misleid, haar
machthebbers gaven in 1914 het parool uit
der mobilisatie. Maar weet gij wat in de ge
heime vergadering van de Tweede Kamer is
besproken? Dit is later, in 1920, door Troel
stra verteld, want toen zweeg men. Toen de
mobilisatie besproken werd, -hébben de Ka
merleden gevraagd of hét leger in staat was
de Duitschers tegen (te houden. Er werd
toen geantwoord, dat, indien werkelijk de
Duitschers mochten doordringen, ons leger
zoo spoedig mogelijk op de vesting Holland
terug m-oest (trékken.
Als wij nu aan de s.-d. verwijten, dat zij
nochtans de mobilisatie progageeerden, ant
woorden ze: Wijnkoop wordt ook nooit wijsi.
Wat daar in die geheime Kamerzitting be
sproken is, wisten immers de Duitschers
-niet? Vergadering, de Duitschers waren be
ter van dén toestand van ons leger, van de
zwakke plekken op de hoogte, dan onze
eigen generaals. Dat zij eT ons land niet in
b rc ken. V- - dde alken, omdat zij daar
belang bij hadden.
Toen er nu gemobiliseerd was, begon men
in de s.<Lajp. te morren, en de partij zond
iemand, spr. meent, dat hét de heer Aïbard»
was, maar de afdeel ingsbestniren en zette uit
eten, dat die mobilisatie noodzakelijk waa
Terwijl men wist hoe in de Kamer over deze
zaak gesproken was.
Er is, om den oorlog te voorkomen, slechts
één middel: de massale staking. Dat heeft
Dcmela Nleuwwihuis ook al gasagd, a* hij
voegde er bij: als men begint op den dag van
het uitbreken van den ooiV>g, is het te laat
daarvoor. Ongetwijfeld is massale staking
een emétig ding; de arbeiders ondervinden
er zelf ook alle ehendb van. Maar het is het
eenige middel en heit 'kan efleen indien alle
vakcentrales zich oplossen in één enkele. In
1912 deden wfj een poging (Ln Bazel daartoe.
De Boc.-dem. (hébben <fie poging verijdeld.
Maar heft zal er tenslotte toe moeten komen,
wil men wat bereiken- En als we dan dien
weg opgaan, dan vinden we in Rusland een
vriend, die ons helpen zaï en steunen. Rus
land is de groot» kracht, op het oogenbli'k
zijn hét al de OoSterache tonden: Perzië, Af
ghanistan, Indië, China, tot wie Rusland door
zijn daden spréékt.
Van de gelegenheid voor debat werd door
een viertal spréketre gebruik gemaakt, die
elk 71/, minuut spreektijd kregen. De heer
Bakker -betoogde, dat er reden was om
Rusland t» boycotten, omdat er zooveel Buro-
peesch kapitaal in Rusland -zit, dat thans
vrijwel vernietigd ia Men zou verwacht heb
ben, aldus spr„ dat de sovjets de ellende
zouden hebben gelenigd. In plaats daarvan
worden de dwarsdrijvers door Lenin en
Trotaky gefusileerdi, evenals dit in andere
landen gesohieddle tmeft de socialisten. Zou
de heerschendle ellénde zoo groot zijn, vraagt-
spr., indien hét privaatbezit was blijven be
staan? De (boer, dien men rijm grond heeft
afgenomen, weigert nu voér de regeering te
verbouwen. Debater wijst op de Amsterdam
sche werkeloozen, die weigerden sneeuw te
ruimen.
De heer H om ey er spreekt- als anarchist,
en1 meent, dat de uiting van de Russische
dictatuur dezelfde is als in westelijk Europa.
Dat het sovjet-regiem mislukt is, iis het ge
volg van de onbewustheid! der arbeiders. Spr.
Taakt hét in den heer Wijnkoop, diat deze zich
laat afvaardigen naar een kapitalistische
bende als -door hém beschreven. Hij vraagt
om dé stemmen van- het volk. Die kan hij
niet (krijgenhét volk moet (zichzélf vrij
maken! (Luid applaus).
De heer D e W ij n meent, diat het- gevaar,
hetwelk otns van de zijde van België dreigt,
veel intensiever is -dhn dat van de petroleum
politiek.
Tenslotte -de hoor Vers-tegen,, met ap
plaus begroet. Deze sluit 'zich aan' bij hetgeen
de heer Wijnkoop over Rusland- zeide, be-
treffende den steun aan de homgerlijideiijden.
Er is bier ter stede al iets voor Rusland ge
daan. Overigens wijst spr. er op, dat hem een
débat niet gemakkelijk is gemaakt, omdat er
zoo weinig houvast- aan een dergelijke rede
is. Hetgeen de heer Wijnkoop zeide, is niet
specifiek communistisch, want dit kan door
ieder worden onderschreven, die socialistisch
denkt.
De (heer Wijnkoop zeidie, de revolutie in
Rusland is het gevolg van de ellende, en niét
omgekeerd. Men moet aannemen, dat -dit waar
is, want over alles wat Rusland ibetreft, hangt
een dichte sluier. 'Dringt eT iet» d-oor dien
sluier, dan is dat zoo verschrikkelijk, dat
men zich afvraagt: is diitt nu het einddoel
waartoe het oomimiuuisirne leidt? 33 müMoen
menschen hongeren en Wijnkoop zegt, dat
dit een crisis is, die om de tien jaar térug-
kémit. Zeker hebben wij getoornd tegen het
systeem in China en vroeger in Rusland, diat
een dergeïijken hongersnood ontketende.
Maar met evenveel recht toornen we tegen
het huidige Russische sySteem. N-ooit is er
een hongersnood van dezen omvang in Rus
land -geweest, en volgens spr. meerling is
deze te wijten aan gebrek- aan organisatorisch
vermogen. Want bij goede organisatie had
zooiiets niet mengen voorkomen. De organi
satie, die er nog is, steunt op de bajonetten
van 'het goed gevoed», goed gekl-eede Roode
Leger. De sovjet» mogen dat leger houden
om de vijanden uit hun- land t» weren, inaar
van -het Nederlandsche legér izegt Wijnkoop,
dat dit onnoodlg is. Dde tegenstelling is wel
Ietwat vreemd. Per slot van rekening is het
onder het systeem der sovjets net als bij ons.
De heer Wijnkoop heeft ons niets verteld
vian de door de oommunieten aangewende
middelen om de macht te (bevestigen, die
veel afschuwelijker rijn dan wjj ze ooit ondier
hét tsarenregiem kon-dien. In de „Vrije -Socia
list" schreef da De Ligt, dat affl.es, wat dn de
gevangenis wordt geworp-en, voor 90% ver
moord wordt. Dat is nu do wijsheid van het
coanmiunisme, <van dien staat, die heft summum
moe-t zjin- van beschaving. De co-mammisten
missen het moreele recht kritiék op anderen
uiit teVRdt-nen.
Aangezien spr. tijd voorbij la, wordt hem
het woord ontnomenhetgeen een-ig rumoer
tn de zaal verwekt. De heer Verstegen ver
baat hot podium onder den uitroep: Ik eindig
onder protest. Wijnkoop heeft zelf drie uur
gesprok-en, waardoor mij -thans dé gelegen
heid ontnomen wordt let» meer te zeggen.
De heer Wijnkoop beantwoordt thans de
verschillende debaters. Den heer Bakker ant
woordt hij, dat niet het Russische volk de
roovens zijn. die moesten zwoegen om de
rente op te brengen voor de Weat-Europee-
sche kapitalisten, die hun -geld tn Russische
jndernemLngen staken. Than», vier en een
half jaar nadlat Rusland een streep heeft ge
haald door die oude sdh-uldten, heeft een Ame
rikaan gezegd: om weder op verhaal te ko
men, zuilen alle schuilden moeten worden ge
annuleerd. De heer Bakker wil), dat thans de
sovjets geboycot worden, omdat de tsaar
voor het Russische volk géleend heeft. De
sovjets zelf hébben, zooals spr» heeft geci
teerd uit uitspraken van -ntet-boLsiewiki, ge
daan wat menschelijkerwijs mogelijk was, en
15 millioen gegeven- ter leniging van den
nood
Het militarisme ih> sovjet-Rustend. Paul
BLroeikoff, de secretaris van wijlen graaf
Tolstol, geen communist, maar een rasechte
Tolétoiaan, was verleden jaar in ous land,
waar hij het systeem van *t Russische Roode
Leger voor -de dienstweigeraars heeft uiteen-
gezét. Spr. standpunt is, dat hij wel het rijk
van den arbeid wil verdedigen mét een- legér,
niet evenwei dat van het kapitaal. En zoo
lang dat land van' den arbeid midden tusschen
kapitalistische tonden gelegen is, -zoolang zal
men dat moeten- Verdedigen. Wie in hét Roo
de Leger dienst nemen, zijn in de eerste
plaats de oammmmisten zeltf, in de tweede
plaats zy'-n het leden, die door de vakvereeni-
gingen worden aangewezen. Wie persoon
lijke bezwaren heeft, -behoeft geen dienst te
nemen. Als iemand actief deelneemt aan aan
vallen op sovjets, wordt hij daarvoor natuur
lijk gestraft, ook als hij revolutionnair is.
Onder privaat bezit de toestanden beter?
M«ji l*z« maar «aas, wét Brailafovd daar
over schrijft, over DuitscMand. De schrijver
nictrcoonmunist zegt, dat behalve op
plaatsen, waar de na-tuur zelve oorzaak is van
ellendige toestanden, in Rustend- overal de
toestanden beter rijn dan éldera
-Die ellende van dfte 33 railMoen. Nansén
zegt in zijn groote rede, dat er een leugen
campagne is opgezet tegen sovjet-Rusland.
Br is, evenals in ons ternL, een -periode van
ongekende droogte géweeét in Rusland. Toen
spr. Sn 1920 Rusland bereisde, heeft bij daar
reedis verschijnselen van dde droogte gezien,
waarvan wij hier geen denkbeeld hebben.
En Nansen zegt, dat het in 1921 nog veel en
veel erger was dam in 1920.
Bene bestrijding als die van de heeren
Hameljer en Verstegen is toch waarlijk be
neden pedL Hier staan uitspraken van groote
mannen van volkomen onverdachte onpartij
digheid, die deze heeren wilen aanvechten.
(Applaus). Geen applaus, als ik u verzoeken
mag: het probleem is te groot en van te hoo
gten ernst om -niét ook ernstig onder d»
oogen te moeten worden gezien. Men moet
waarheid) tegenover waarheid! stelen.
De vergadering wordt onrustig; er wordt
geroepen: Dit is schelden!
De hoer Wijnkoop: Ik héb in geen enkel
opzicht gescholden. Wat dat sneeuwrutümen
betreft: amen beeft daar geen idee van wat
hét zeggen wï roet een slecht doorvoed
lichaam, in slechte Heeren en dunne schoe
nen daar uilen in de sneeuw te moeten staan
voor f 5 per dag.
Met het standpunt, dat de heer Homeyer
inneemt, geen politieke actie, komt men niet
verder. Wij staan onder de macht van de
bourgeoisie en moeten daartegenover de on
ze plaatsen.
Neen, de Belgen zullen ons niet bedreigen:
de Belgische arbeiders denken over dezs
dingen precies als wij. Het zijn de kapita
listische kliekregeeringen, gesteund door de
s.<La.p., die ons bedreigen.
Tenslotte de heer Verstegen. Deze wees op de
tegenstelling, dat wij wel het Roode Leger
hebben, maar togen de mobilisatiecredieten
waren. Spr. heeft het niet over de taktiek
der sociaaldemocraten gehad, anders waren
daarvan ook nog wel tegenstellingen te ver
tellen. Do socialisten in België zijn evenals
de Hollandsche voor ontwapening, maar de
leuze van de Hollandsche sociaal-democra
ten is niet echt, want zij waren vóór de oor-
logscredieten. Hielpen ze niet mee in
Duitschland het militarisme groot te maken,
on zelfs wordt dit thans tegen de spoorweg
stakers gebruikt, wat onder den keizer niet
is voorgekomen.
Er ontstaat bij deze woorden eenig rumoer
en geschreeuw. Verschillende sociaal-demo
craten, in de zaal aanwezig, trachten te in-
terrumpeeren; de heer Verstegen schreeuwt
iets. De leider, de heer Tjaden, tracht door
gehamer de rust te herstellen, en vraagt den
heer Wijnkoop thans ongestoord te laten
spreken.
Deze gaat voort: Men moet pTobeeren mij
te begrijpen. Ik ben niet bereid te mobili-
seeren voor het kapitalistische vaderland,
wel daartegen als het vaderland van den ar
beid wordt aangevallen. Als de heer Ver
stegen dat nu niet wil, is dat zijn zaak. Maar
eene tegenstelling bestaat niet. (Geroep: Wel
in Rusland!) Ook niet in Rusland. Ik zeg dit
ronduit; ik zou me ook kunnen verschuilen
achter de ontwapeningsleuze, maar dat doe
ik niet. De bolsjewistische afgevaardigen
hebben zich in de groote parlementen het
eerst tegen bewapening verzet, de bolsjewikl
hebben het Russische leger uit elkander ge
haald bij den vrede van Brest-Litofsk.
Ik heb een rustig gehoor gehad en dank
u daarvoor.
Het was noodig deze dingen eens rustig
na te gaan en te bespreken. Dat veel ande
ren het niet met ons eens zijn, weten wij.
Maar wij achtten het noodig deze dingen
eens te vertellen, opdat het volk wete hoe
het in den oorlog wordt gesleept.
De vergadering verliep, met uitzondering
van enkele kleine incidenten, rustig; de tal
rijke aanwezigen hebben den spreker met
aandacht gevolgd ln diens uiteenzettingen.
De heer Tjade'n meende dan ook aan het
einde de aanwezigen voor hun houding te
moeten danken en sloot te kwartier voor 12
deze vergadering. Er was gelegenheid zich
aan to melden voor het lidmaatschap der
fiomm. partij.
GEMEENTERAAD.
■De Raad dezen -gemeente vergadert op
Dinsdag 21 Februari 1922, dé» namiddag»
8 uut.
De agenda vermeldt de volgende crador-
worpen ter 'behandeling:
Ingekomen sttikken, iwx>.:
Bericfht van aanneming dier benoeming tot
leeraar ln vasten dienst aan de Zeevaart
school' door P. van.' den Bos.
Goedkeuring op heft le BuppL kohier der
Horadendienst 1921, en op bét 8e
Sroppl. SohoolgeliüC'OÖiler, dien-at 1920.
Goedkeuring op hét raadébediuit van 10
Januari 1922 tot verhuur van gronden voo-r
Volkstuinen.
Beéhiit van den Minister van OnderwtJa,
Kunsten en Wetenschappen houdend» vrij-
stéUing tot «n roet 81 Augustus 1922 van het
bepaalde by art. 27, 4e lid, der Lager Onder
wijswet 1920 voor de hoofden van- scholen
W. de Boer. L. van der Ploeg, W\ Heeroma,
L. BruJjn, Y. Lunshof en C. D. CoJpa.
Rapport omtrent de noodopleidlng van
metselaars.
Ter visie zijn gelegd:
a. Heft antwoord op een vraag van den
heer D. H. GimmwaM inzake dé beslissing
van den Raad 'tot oproeping van sollicitanten
naar de betrekking van Adjunct-Directeur
der Water- en Lichtfbed rijven.
!b. De solicitaftiesttikken voor Adjunct-
Directeur der Water- en Lichtbedrijven. De
benoeming geschiedt volgens 'bet A. R door
Burgemeester en Wethouders.
Voorstel om het aan de Vereeniging voor
Volkshuisvesting „Hélder" verleende voor
schot inzake woningbouw aan dén Brakke-
veldweg mét f 5000 te verhoogem.
Voorstel tot goedkeuring der huren voor
de woningen plan Van Galenstraat.
Voorstel tot goedkeuring vam de fiman-
cieélie gevolgen van de invoering van hét
Poffltie-Regieiment.
Voorstel tot wijziging der Verordening tot
heffing van precariorechten.
Voorstel tét heft verleenen van ontheffing
van art. 16, le lid-, dér Bouwverordening voor
parowl W**tstraat 16.
