HELlERSCiECODIANT Tweede Blad. VAN DINSDAG 2 MEI 1922. PLAATSELIJK NIEUWS. Tot directeur van het post- en tele graafkantoor alhier is met ingang Tan 1 Mei benoemd de heer J. A. Jonker, in gelijke betrekking werkzaam te Den Burg (Texel). Verjaardag H. K. H. Prinses Juliaiia. Ter gelegenheid van den geboortedag van #H. K. H. Prinses Juüana wapperde Maan dag van de openbare en eenige particuliere gebouwen de vlag. Des avonds gaf „Win- nubst" een oonoert in de muziektent in het Spoorplantsoen, dat door velen werd bijge woond. Rijksnormaallessen. Bevorderd van de 8e naar de 4e klasse: M. Langhorst, Joh. Westenberg, R. An- njjas, A. Brouwer, G. van Dok, 8. Klerk, H. Lunshof, Ph. Riteoo, J. Tangerimk, E. Tates. Van de 2e naar de 8e klaas©: O. Dito, KI. J. Duljvetter, T. Heijïnan, A. Jonker, M. Moorman, R. van Kniaape, D. van Mangum, O. Molenaar, J. Kikkert, J. van Oostveen, M. Pr aas, A. Reiera, A. Roberti, O. Schlahmüch, E. Stobbe, N. Wiegel, S. Watertor. Van de le naar de 2e klasse: W. G. de Ruijter, P. Smits, N. Bergwerf!, J. Hartman, O. Kuiper, E. M. Mulders,, C. G. Onnekes, A. de Snaijer, E. F. de Wit. Van de le naar de 2e afdeellmig der Voor bereidende klasse: J. Boon, A. de Kort, G. Massens, R. Wa genaar, A. Zujjderhoudt, A. de la Oourt. De uitslag der toelatings-examens is reeds vroeger bekentil gemaakt. Overgangsexamen van de Vakschool voor Meisjes voor Helder en Omstreken. Bevorderd van de le naar de 2e klasse, waarvan 1 voorwaardelijk: D. Aarsen, M. P. G. Baak," A. Benschop, D. v. d. Brugige, B. E. J. Buurtman, R. Bijl, O. H. van Deutekoni, B. Pontoijln, A. M. de Goeij, O. Gorter, H. M. Giuyfcen, M. J. de Jong, J. Jouistra, B. F. Koopman (Juliama- dorp), L. 0. Kraan, J. L'inmebank, A. Meijers, G. L. Petersen, M. Roomeijer, J. Schaf f er, A. O. Sierevogel, H. Snijders, A. Stammes (Anna Paulowna), M. O. Troost, H. J. v. <L Waal (Anma Paulowna), 'D. do Wit, T. Zwem mer. Niet (bevorderd 2. Bevorderd van de 2e naar do 8e klasse, waarvan 1 voorwaardelijk: M. G. Brouwer, M, Duinker, J. Everts, O. Goaiiee, F. J. Goudswaard, M. Hartlamd, A. M. Kook, G. Kossen (Anna Paulowna), E. Löscher, J. Majolé, A. iM. van Maldeghem, A. Noorda, E. Noorloos (Koegras), P. Noors, O. Rietveld, O. J. Schippers, M. O. Sont, A. H. Spoel, G. Stollk, P. Veer, M. O. J. Wil- leinse. N. Zaai, M. Zegel, A. J. M. Zoete (Anna Paulowtna). Allen bevorderd!. Bevorderd van de 8e naar de 4e klasse: J. C. W. Ankringa, A. v. cL Berg (Bree- zand), 0. Buurman, J. H. van Dalen, A. Flérie, J. M. de Graaff, D. Greaves, M. J, van Halen, A. Hoekstra, M. W. Kaptein, 0. E. Meijers, Wv Minnes, M. Montenjj, J. A. G. Smit, J. C. van Boeien, M. Steeman, P. Visser en E. de Vries (Anna Paulowna). Allen bevorderd. Bevorderd van de 4e naar de 6e klasse: 0. J. Bakker, J. H. v. d. Blom, J. M. He ringa, G. de Klerk, L. Licher, A. Schermer (Anna Paulowna), A. Smit, J. Visser, A Wigbout (Anna Paulowna). Alen bevorderd Bevorderd vdn de 6e ndar de 6e klasse: J. 0. Burgmetfer, J. M. Eeiman, H. F. J Hasselaar (Eierland, Texel), L. Klok, J. H Kloosterman, A. Plaatsman, H. Smit, N. Smit. Alen bevorderd. Een getuigschrift verkregen na afloop van den 8-jarigen cursus: J. Blaaulboer (Julianadorp), M. de Gdop- per, G. Hofman, H. L. F. Igesz (Behagen), G. Koning, B. van Schljndel, T. Steilberg, W. A. A. Tuk. Een getuigschrift verkregen, na afloop van den 2-jarigen naai- en versteloursus (voikslessen): ,M" Brem»r, G. Klaassen, M Meijer. N. VolmeT. Feest bij de Gemeente-reiniging. Bij de gemeentereiniging was het Maan dagmorgen feest. De vlag was er geheschen, en in het schaftlokaal van de werklieden hingen draperieën en stonden, op de tafels, overal bloemenj: 't was feest. Én bij het bin- nenkomen zaten alle werklieden to fuiven. to f paarden stonden te rentenieren in de stallen, de mannen had den allemaal d'r beste bullen aan, een sigaar Asjeblieft? glaaaj° voor 21011 war?n aUerl6i officieele personen, die helemaal uit de stad gekomen waren, f;1,111 pontificaal rondliepen. Daar waren bijvoorbeeld de leden van de Commissie voor de Reiniging, de heeren Zondervan, van Loo en SoÏÏfdaar was de Z®l '/e heer Maas' eni bet duurde kwam het beel° College van Burgemeester en/ Wethouders: de Bur- P'n!f^a »n?n geraeeiltorsecretaris, de wet houders, allen waren ze er s Tï? iMEaande band ™gt de lezer. De huisvrouw weet alleen dnt er 'den ?an?s fn Maanda«morgen geen Vllil4jg opgehaald m, en toen om ruim één uur de bekende ratel ging in den ouden Helder dat van allerwegen de bakken emmers en wat dies meer zij te voorschijn werden' tre haald. Ja, zoo gaat het ais het personeel den geheelen morgen fuift. U moe? weten, er jubila™ de reiniging, en dit feit was voor het gemeentebestuur aanleiding dezen dag niet onopgemerkt te laten voorbijgaan. En nu had men er een feestdag van gemaakt, die tot ln lengte van dagen den gouden jubilaris nog heugen zal Want toen hij het feestlokaal binnentrad waar de bovengenoemde autoriteiten hem zaten op te wachten, toen stonden alle man nen op en luidkeels riepen ze: „lang zal-ie •leven, hiep, hiep, hoera!" Toen naan de heer Verstegen het woord, wthouder van Publieke Werken. Brizee, zei hij ongeveer, je bent 60 jaar in dienst van de gemeente. Allicht heb je, 60 jaar go- Pn&v06^® iala iongen (üensrt to*1 van PUbheke Werken, niet gedacht een derge- tok Jubileum nog eens ooit te zullen beloven. j. tven groot voorrecht, zoo'n langen ^acbten 6811 de gemeenschap te mogen hebben gegeven, en dan nog te mo- gon beschikken over een goede gezondheid. S jaar! Voor velenl is het een men sen en leeftijd. Het gemeentebestuur heeft gemeend dien dag niet ongemerkt voorbij te moeten laten gaan, en aan spreker, als hoofd van het bedrijf, de vereerenüe taak opgedragen je voor het front van allen te feliciteeren met je feest. Wij hopen, Brizee dat je nog vele levensjaren zullen worden geschonken, en dat je dus dezen dag nog lang herinneren zult. Als je dan terugdenkt aan dezen tijd, denk er dan om, dat je welis waar een nederige betrekking bekleedt, maar dat ook de nederigste, de bescheiden- ste betrekking haar wijding krijgt indien zij met liefde en toewijding wordt vervuld. De wijze waarop jij je betrekking steeds vervuld hebt, Brizee, geeft de groot© mo reel© waarde aan je taak. Laat het jonge personeel een - voorbeeld nemen aan je plichtsbetrachting ent je trouw. Hierna overhandigde de heer Verstegen den jubilaris namens het gemeentebestuur een gouden] horloge met inscriptie, benevens een envelop. In hot horloge staan de woor den: „Gemeente Helder aan M. Brizee voor 60 jaren) dienst.11 Ja, de oude heer was wel een beetje onder den indruk, en zijn dankbetuiging kwas dan ook ietwat haperend. Maar dat ging gauw over, en toen kwam de ^directeur der reiniging, de heer Maas. Die had óók al heel geheimzinnig gedaan, en toen hij het woord nam, was het om namens het perso neel van de reiniging den jubilaris geluk te wenschen. Aan hetgeen de heer Verste gen reeds zelde omtrent Brizee's plichtbe trachting behoeft, zoo zeide de heer Maas, niets te worden toegevoegd. Brizee heeft den tijd meegemaakt, toen het .bedrijf nog zeer primitief was, en (hij heeft *t zich zien. out- Toen kwam een der jongere werklieden nnnr voren, Vos genaamd. Nou, Brizee, zoo zei hij ongeveer, er zal straks Wel een en ander in je omgegaan zijn, toen je zoo ge huldigd weid. Deze spreker bedankte de kameraden voor het teekenen op de lijst voor het oadeau, en hij hoopte, dat nu de regeering maar gauw den ponstoengrondi slag zou verhoogen, dan kon Brizee de rest van zijn leven rustig ln het Spoorboschje, van zijln péisioen genieten. Nou', dat hopen wij ook. En toen was het eigenlijk zoowat afgeloopen. Maar bulten stond de photograaf klaar voor een kiek. Tot het hondje van een der werklieden toe moest er bij op. En dat zal je altijd zien: ,die beesten zijn voortdurend ln de contra mine. Een heelen tijd lang had-ie rustig ge zeten, maar toen het op kieken aankwam, draaide het beest telkens zijn kop om. Nu weet u, waarom Maandagmorgen de vuilnis niet opgehaald is. 't W as voor een goed doel, en daarom mopperen we d'r hee- lemaal niet over. Mien deelt ons mede, dat Brizee den vol genden staat van dienst heeft: 1 Mei 1872. In dienst gekomen als kantoor jongen bil den heer G. Scholten, gemeen- tedKmwmeester. Van 11 Sept 1872 tot 18 Jan. 1874 onder den heer A. J. Graat, van 14 Jan. 1874 tot 1 Mei 1877 onder den heer N. J. Leijen. Mei 1877. Aangesteld als vast werkman hij Publieke Werken, waar hij werkzaam was tot 31 Dea 1887. Jan. 1888. Overgeplaatst naar de Gemeente- reiniging, waar hij werkte onder de navol gende patroons: tot 31 Dec. 1911 onder de heer Bos, tot Juli 1919 <kg heeLva? den Berkhof, daarna onder den heer Maas. Door het Stedelijk Muziekcorps is den ju bilaris Maandagavond een serenade gebracht aan diens woning, Stationstraat 16. Afscheid da. Anth. E. van Grlethnljsen. Jongstleden Zondag 80 April heeft ds. van Griethuijsen, wegens vertrek naar Noord- gouwe in Zeeland, afscheid van zijn gemeen te genomen, en wel des voormiddogs te Ju lianadorp, en des namiddags officieel te Huisduinen. Julianadorp in het Koegras, feitelijk een onderdeel der Ned. Herv. Gemeente van Huisduinen, Is in tegenstelling van de moe dergemeente, toch het grootste gedeelte. Zoo wel wat inwoners, uitgestrektheid als draag kracht. De morgensameokomst in dit gedeel te van de gemeente werd geopend door met elkander te zingen Pa 128 vers 1, waarna ds. van Griethuijsen na het leizen van het Bijbelgedeelte Pa 92, tot tekst koos Job 86 vers 24. Voordat ds. van Griethuijsen echter overging tot de uitlegging van dezen tekst, werd voor het laatst ln deze gemeente door hein den H. Doop aan een tweetal jonge we reldburgers toegediend, dewelke door de ge meente staande de zegebede uit Pa 134, vers 4 werden toegezongen. Daarna zong men Gezang 273 de verzen 1, 2 en 7, en gaf da van Griethuijsen uitlegging van het genoem de tekstwoord, waardoor heen verschillende herinneringen aan deze gemeente waren ge vlochten. Hiervan vermelden wij in de eer ste plaats dat het juist op den dag af 12 jaren was geleden dat de Kerk to Julianadorp door hem Is ingewijd, een gebouw en een zaak waaraan door spreker met liefde is ge werkt, daar dit gebouw geheel uit bijeenge komen giften is tot stand gekomen. Een nu overleden gever gaf den grootsten stoot aan dit werk, door meer dan de helft der bouw kosten voor zijn rekening te nemen. Door de stichting werd aan dit dorpje den naam van Julianadorp gegeven, in yerband met de geboorte van H. K. H. Prinses Juliana, welke gewichtige gebeurtenis ln het prach tige koepelraam in den zuidelijken gevel van dit kerkjè geplaatst, ia vereeuwigd. Ieder die Julianadorp bezoekt, wordt een bezoek dringend aanbevolen. Verder memoreert spreker dat het nog slechts enkele jaren is geledon dat H. M. de Koningin bij haar be zoek aan dit dorpje, den ultdrukkelijken wensch to kennen had gegeven ook hot kerk je irx oogenschouw te kunnen nemen, terwijl er na dit Koninklijk bezoek als aandenken een smaakvollen bijbel op den kansel door Haar Is geschonken. Verder gedenkt spreker allen, met wie hij ln deze 151/, jaar heeft sa mengewerkt en vam wie hij steeds steun on dervond bij zijn vaak zoo moeilijke tochten. De verschillende Colleges biedt spreker zijn achting aan, en hoopt dat zij in de verschil lende taken mogen volharden en arbeiden, om Zijn werlc groot te maken. De Zondag school, die zich in veler sympathie mag ver heugen, wionscht hij nog grooteren Moei, en de leidsters zelfvertrouwen ln het door hen begonnen werk. Ten slotte dankt spreker al len zonder onderscheid voor de belangstel ling dezen morgen betoond en sluit de sa menkomst door te laten zingen Gezang 49 vers 6. Onmiddellijk daarna werd door de ge meente, op vorzoek van Diaken Hoornsman, den scheidenden leeraar staande toegezon gen, de zegenbede uit Ps. 121 vers 4, waar voor spreker in eenige welgekozen woorden dank zegt Het eerst gedeelte van dezen afscheids- dag wias hiermede ton einde. Dos middags te drie uur was het vrien delijke kerkjo van Huisduinen geheel met belangstellenden gevuld, jn zelfs scheen het to klein voor deze plechtigheid, want alle ruimte was bezet. De samenkomst werd ge opend door gezamenlijk to zingen Ps 66 vers 1 en 2, waarna ds. van Griethuijsen hot Bij ibelgedeelte voorlas, hetwelk we kunnen vinden in Joh. 1 Hoofdstuk 8. Na het zingen van gezang 44 vers 1 en 2, koos ds. van Griet huizen tot tekst voor dezen middag het Woord dat men vindt in 1 Oor. vers 3. Voor dat .spreker echter overgaat tot overdenking van dit woord, heet hij in de eerst plaats wel kom den EdelAohtbaren Heer Burgemees ter van Helder benevens de aanwezige Wet houders van deze gemeente, de Collegas ds. Onnekes en Wallien van Helder, ds de Pree uit Alkmaar, Ir. jfchokking uit Helder, het Leger des Hoils en verder alle vertegen woordigers der verschillende corporaties. Spreker begint met te zeggen dat men niet ongestraft 161/, Jaar als. predikant aan een gemeente verbonden Is, dat men in zulk een tijdsbestek veel lief en leed met zijn ge meente doormaakt; maar tooh tenslotte op het werk van zooveel jaren met voldoening kan terugzien, omdat men de wetenschap heeft steeds wat eerlijk en recht was to heb ben verkondigd. Spreker heeft hier in Huis duinen met genoegen al die Jaren gewoong, al is er ook wel eens oen wolk aan den hemel geweest. Spr. heeft lief en leed met zijn medeburgers gedeeld, en zal zt|n eerste standplaats Huisduinen niet gemakkelijk vergeten. Spreker brengt verder dank aan Ouderlingen en Diakenen van deze gemeen te, en vertrouwt dat zij zullen voortgaan op het Ingeslagen pad, om de geestelijke belan gen van deze gemeente te behartigen, welke taak zwaarder wordt, nu de gemeente vacant geraakt. Voordat spreker verder gaat, wor don op hun vorzoek een drietal Ouderlingen en Diakenen opnieuw ln hun ambt beves tigd, waarbij spreker den wensch uitte dat zij de geestelijke belangen steeds zullen voorstaan, daar, waar dat te pas komt. Van het College van Kerkvoogden en Notabelen hoopt hij, al Is hun taak op het moipent moeitevol en zwaar, ja somwijlen ondoenlijk, dat zij zullen voortgaan te waken voor de stoffelijke belangen van deze gemeente. Op het oogenblik, «egt spreker, Is U de zorg toevertrouwd over een tweetal heel nette kerkgebouwen, mag het U gegeven zijn, deze in deoen toestand te behouden en zoo- noodig uit te ibreiden en te veiibeteren. Voor de samenwerking zegt spr. hartelijk "dank. Verder richt spreker zich tot den Orga nist van deze gemeente, en zegt hem in ge voelvolle woorden dank voor de vele moei lijke tochten, die zij te samen hebben ge maakt naar Julianadorp, om aldaar dienst te houden. HIJ hoopt, dat ook hij aan deze Kerk getrouw zal blijven. Verder een woord van dank aan de Kosters van deze gemeerfte, voor het steeds in orde hebben van de kerk gebouwen. De Zondagschool weusóht spre ker voorspoed toe, en alhoewel de Zondag school te Hulsduinen reeds bestond voordat spreker hier kwam, toch heeft zij en haar onderwijzers zijn achting verworven. Dat zjj zoo moge voortgaan is zijn dierbaarsten wensch. Te Julianadorp is zijpersoonlijk door hem opgericht, heeft daar ook veler sympathie en wenseht spr. ook daar èn Zondagsschool en leidsters vrede en voorspoed toe. Tot Burge meester en Wethouders richt spreker zich met de woorden, dat hij verheugd is, dat ook zij in de geestelijke dingen van hunne ge meente belangstellen, en wenseht hun moed en kracht toe om het Bestuur der gemeente Helder, dat ook nu in dezo dagen zoo zwaar is, te kuzmen uitvoeren naar hun beste we ten en krhehten. Tenslotte neemt spreker af scheid van zijn Collega's ds Cnnekes, tis. de Pree, ds. Walliën, Ir. Schokkerig, de Evan gelisaties het Leger des Heils en allen zoo wel binnen als buit i d' ve gemeente, en hoopt dat de vriendschapsband zal blijven bestaan tot in lengte van dogen. -Spreker beëindigde hiermede zijn afscheidsrede en verzoekt de gemeente te zingen. Gez. 16 vers 1, 6 en 8, waarna de neer G. A. Niessink zioh in een gloedvolle en welgekozen rede tot den scheidenden leeraar richt-, en hem dank zegt voor den verrichten arbeid, zoo wel in de gemeente, als aan de instelling waarvan spreker het hoofd is. Zegt verder dank voor de genoten vriendschap, en hoopt en vertrouwt dat het hem in zijn nieuwe standplaats met zijn gezin moge welgaan. Onmiddellijk daarna» zongten die kinderen der Weesinrichting te Huisduinen staande den scheidenden leeraar Ps. 121 vers 4 toe. Daarna nam IrJSchokking het woord, die ds., v. Griethuijsen bedankte voor zijn onbene-' pen en ruim karakter, voor den steun die de Veroeniging tot Verbreiding der Waarheid steeds van hem heeft ondervonden en waar voor hij steeds alles in 't werk heeft gesteld, om onze samenkomsten enz. mogelijk te ma ken. Verder dankt hij hem voor de vriend schap van hem en zijne echtgenoot» onder vonden, want zegt spreker wanneer er iemand te Huisduinen kwam, dan was het stoods do pastorie waar men niet tevorgeefs aanschelde. Dat het U en Uw gezin moge welgaan in Uwe toekomstige standplaats is mijn innigste wensch, aldus eindigt spreker. Ten laatste neemt ds. Onnekes het woord en zegt wanneer er niemand meer is die het woord verlangt, hij als aangewezen consu lent voor Huisduinen en Julianadorp het dan doen zal, en begint met te zeggen, dat het hem als Ring—Questor verdriet doet, al weer een broeder te zien afsoheid nemen, vooral in dezen tijd, nu er voor de 17 Predi kantsplaatsen in dezen ring slechts 6 predl- brengt hem verder hulde voor zijn ruimheid van karak- kanten beschikbaar zijn. ter, voor de vrienschap en de samenwer king en moet tenslotte oyergaan om den scheidenden leeraar los te maken van zijn gemeente, een taak die niet gemakkelijk was, maar die aan ds. Onnekes Was toevertrouwd. In gloedvolle bewoordingen kweet deze leeraar zich van die taak, en reikte tenslotte aan ds. van Griethuijsen den brief van ont slag over, en verzocht de gemeente te zin gen de zegenbede uit Ps. 1214. Ds. v. Griet huijsen dankt daarna de verschillende woord voerders, voor hunne woorden van waardee ring en vriendschap, en wenseht hun we- derkeerig hetzelfde toe, de verzekering ge vende dezen dag zijn leven lang te zullen gedenken. De heer Niessink verzoekt daar na, wanneer de dienst is geëindigd, de ge vers van het stoffelijk blijk van waardee ring, nog even te blijven, waarna alsnog het woord neemt ds. Walliën namens de Kerke- raad der Luthersche gemeente alhier. Ook deze spreker brengt een woord van waar deering en dank, voor de onpartijdigheid waarmede allen, van welke riohting ook, be handelde. Deze spreker wensebt hem ook voorspoed' in den arbeid in zijn nieuwe stand plaats, dankt hem voor genoten vriendschap, en roept hem toe: Gij mijn vriend, ga met God. Nadat ds. van Griethuijsen ds. Wal liën heeft bedankt, nogmaals zijn gemeente heeft toegesproken, wordt deze plechtigheid besloten door het zingen van Gezang 00. Hiermede was de officieele plechtigheid voor dezen dag afgeloopen. In intlemen kring werd daarna aan Ds. van Griethuijsen en echtgenoote bij monde van den heer Niessink, door mpj. Klein Swaerts het stoffelijk blUk van waardeering aangeboden, waardoor alle gevers nog een laatst woord van dank in ontvangst moesten nemen. Met-viering B. D. A. P. De eerste Mei is voor de S. D. A. P. een feestdag. Op dien dag wordt, zoo dat ©enigs zins mogelijk is, het werk stilgelegd, en de dag wordt als Zondag gevierd. Natuurlijk is dat in de praktijk vam het leven niet steeds uitvoerbaar, maar in ieder geval kan des avonds feest (worden gevierd. Zoo ook geschiedde gisterenavond in „Ca sino". Dat was, om 8 uur, stampvol bezoe kers: mammen, vrouwen, kinderen. En alle met een roode bloem in het knoopsgait. Wat de ibeteekenls is van dien Mei-dag,? Och, die beteekenis is, als anen niets voelt voor het ideëel© van tlon strijd d©r sda.p„ moeilijk uiteen te zetten. Het is eigenlijk roerend van simpelheid, dat Mei-tfeest: het is eenvoudig een reageeren op d© ontwaking der natuur, op de komst van den zomer. Het is ©en hulde aan ide Mei-koningin„Blonde Meimaand, wees gegroet I" dat izingen de vrouwen en mannen op dezen avond. Maar wie niets gevoelt vam de schoonheid van dezen avond, dien zijn alle verder© exe- gesen paarlen voor d© zwijnen. (De zaal: één en al groen, één en al Moe- men-, één en al transparanten met leuzen, oproepen tot strijd, enz. Gedempt rood licht uit de eleotrische voetlicht-lampjes werpen ©en eigienaaiidlgen rossen schijn over het podium en op het tooneeL De voflle zaal met menschen, ln Zondag- sdhe Weerom, ln den schemer van d© groot© kroonluchters aan het plafond, maakte een gezelligen indruk. Daar is heel wat arbeid aan (besteed, om het zoo intiem en zoo ge zellig mogelijk te maken. Bij ©en Mei-vergadering hoort een leuze. De s.dajp. is vóór alles ©en partij van strijd, en haar strijd wordt, dit jaar, gevierd onder de leuzen: „Tegen ld© reactie. Vóór d© ont wapening. Vóór de socialisatie". Die leuzen hingen, op doeken langs de wanden, in de gang, (boven het podium. De heer Verstegen was d© feestredenaar. Hij wees er op-, dat we ais groot© familie hier bij elkander zijn, één vam gedachte, één vam wil, één van verlangen. Vele families, kleinere vaak, zijn lang niet zoo eensgezind als wij hier. Ook in de natio nale aangelegenheden heerecht die eensge zindheid volstrekt niet: op den Kanaaliweg woei van slechts ©en viertal gebouwen de vlag voor Prinses Juliana. Drie vam deze vier vlaggen waren nog onklaar ook. De gedachte, die dezen avond ons bezielt, is de herdenking van de groot© internatio nal© eenheid der arbeidersWaase, die strijdt voor haar vrijwording. Over heel de wereld houdt deze gedachte de arbeiders bijeen. De Mei-dag heeft ©en bizandere beteeke- nis, die hij behouden heeft ondanks alles wat in en door den oorlog is vernield ge worden, De Mei-dag als een symbool, heeft zijn beteekenis voor de arbeidersklasse niet verloren. En dat is ©en groot 'geluk. We we ten hoe moeilijk de tijden rijn, hoe de reactie tierig is met aïle macht er g te haten wat im do laatste jaren is vort regen, hoe men tracht de boterham van den arbeider weer te verminderen, om het lot van dc arbeiders klasse te benadeeAen. En Inderdaad moeten tengevolge Aan dezen loomdnik, en dezen achteruitgang, zich dan weer vam ons ge dachten meester maken, ontweid aan de misère van het oogenblik, die ons drukken en ons weer terugvoeren naar de uitsluitend stoffelijke dingen. We weten, dat de een© arbeider klaar staat den ander zijn boter ham te ontnemen, hem afhandig te maken hetgeen hij voor zijn eerste onderhoud noo- dlg heeft. WQ weten ook, dat hij daartoe ge noodzaakt wordt. Bn dit is d© grootst», d© bitterst» aan klacht tegen deze maatschappij, dat de een© arbeider den ander den strijd bemoeilijkt. Wij staan nu voor d© reactie. Het kapitaal is' bezig op ongekend' felle wijze de levens voorwaarden voor don arbeider te verzwa ren, het bedreigt de arbeidersklasse. Tegen deze reactie moeten we front ma ken, vechten met alle kracht, die in ons is. Het kapitaal tracht alles wat welvaart is in de arbeidersklasse, naar beneden te druk ken, het heeft het voorzien op uw eenheid. Het weet, dat, als d© welvaart wijkt- uit de rijen der arbeiders, de verdeeldheid komt, en het wil daarom gezamenlijk den slag wagen. Wij moeten dit bedenken, dat er bij den groeten levensstrijd der arbeiders aan gedacht moet wordén, dat de arbeiders vooral niet uit het oog mogen verliezen, dat zij deel zijn van ©en groot organisch lichaam, en als ééln lid daarvan riek is, fumetionmeert het niet. Wij hebben, hoe bet ook loope, te bedenken, dat wij allen deel uitmaken vad dat groot© lichaam. Tegen de reactie is slechts één ding mo gelijk: omverbreekbare eenheid van d© ar beidersklasse. Wij komen vandaag bijeen en hebben al het egoïsme, dat ons dagelijks bezighoudt, velbannen uit ons hoofd. Wij komen hier om ons één te voelen, het idealisme van onzen strijd naar voren te 'brengen. Dèt is de Mei-dag. Als zóó de Mei-dag op gevat wordt, als ©en groote eenheids-de monstratie, dan voelen we de Ibeteekenls vatn den Mei-dag, die kan. worden vergele ken bij het ontbotten van d© natuur, h©t opengaan van d© (bloemen. Herleving! Ook wij wenschen herleving van de eenheid van het proletariaat. Wij demonstroeren tegen de reactie, vóór ont wapening, De jaren, die achter ons liggen, hebben onze cultuur en onze beschaving minstens ©en eeuw achteruit gezet. Veel te goed kenlnen wij' alen d© verwildering tij dens en na den oorlog ontstaan. Buiten de muloenen, die vermoord en verminkt zijn geworden, is er na den oorlog gekomen een moreeie inzinking van de menschheid. Wij weten welke vreeselijke dingen in de groote steden geschieden, ais gevolg van den oor log. Dergelijke dingen zullen nog moeilijker te overwinnen zijn dan de andere. En de oorlog, die al deze éliende gewrocht heeft, wordt gebruikt onder allerlei valsche leuzen. En onze strijd voor ontwapening moet minstens even sterk rijn als die tegen de reactie. Wij hebben de leuze: vóór de socialisatie! aangeheven. Het is er mee gegaan als met den strijd om algemeen kiesrecht: men lachte erom. Er is gelachen toen wij, elk jaar weer opnieuw, demonstreerden voor algemeen kiesrecht Wie het laatst lacht, lacht het best; en thans is er geen partij in Nederland, die niet zegt, dat izij het algemeen kiesrecht 'gebracht heeft. Thans is er het Sooialisatie-rapport, en Marchant zegt: ik heb er niets tegen, maar wel dat ons dit door de s.cLajp. ais een dogma wordt voorgezet. En de v.-d. partij zelf trachtte het onder allerlei geleerde uit spraken om hals te (brengen. Zoo is het met alle sociale hervormingen igegaan. Misschien moet er in de praktijk nog wel eens een en ander veranderd, worden in die leuze. Maar wat (betoekent dat? Dat is bJj elke leuze gebeurd. Het beteekent evenwel niet, dat de socialisatie niet deugt. Voor de arbeidersklasse 'beteekent zij onder het juk uitkomen van de slavernij; de patroon is niet meer de broodheer. Niet de patroon zegt meer hoe groot de loonen moeten zijn. De arbeider werkt voor zichzelf, de gemeen schap is de patroon van dien arbeider. Of daiardoor de arbeidsduur izal verminderen? Daarover praten wij' dan wel. Op het oogen blik staat vast, dat al dl© praatjes over ar- beldsschuwheid ongegrond bleken te zijn. Arbeiders, die gewend zjjta. te werken, van hun vroegste jeugd af, zullen met te meer liefde en opoffering aan den opbouw der gemeenschap werken als zij weten, dat de vruchten aan de gemeenschap ten goede zullen komen. D© details van dit vraagstuk zullen onze eigen economen wel uitwerken: wij weten, dat wij onder de slavernij uit moeten komen. Als wij voor dezen eisch demonstroeren, stellen wij aan de regeering ook den eisch rekening te houden met onze wenschen. Het is gemakkelijk te zeggen: het Mn niet, maar de gevolgen zullen niet uitbUfven, en de re geer ing zal er de nadoelen van ondervinden. Voor doorvoering onzer drie e lachen ls volkomen overeenstemtaing vam de naties noodig en de regeeringen om elkander te steunen. Als een volk onderdrukt wordt, ls dit ten nadeele van de gemeenschap, en in d© eerste plaats van de arbeiders zeiven. En wij stel len de regeeringen den eisch geen middel onbeproefd te laten de eenheid der mensch heid te bevorderen. Wjj demonstroeren vandaag voor een groot eenheidsfront der arbeiders. Dit is geen eigenbelang, maar het is het belang van allen, die na ons k-omen, ©n 'die thans tekort komen op elk gebied. Van dit nieuwe geslacht moet komen ld© nieuwe idée. Als wij dat weten, dan staat het ook bij ons vast, dat wjj het Mei-feest vieren uit zuiver idealistische bewëegredenen. Na deze toespraak was de rest van den avond aan de feestviering gewijd. Die feest viering bestond uit het afwerken van een mooi programma zang en muziek. Want de Zangvereeniging Kunst aan het Volk", on der leiding vam den heer O. W. Rusting, was op haar post. Zjj zong een drietal num mers: de suggestieve en altijfd weer pakken de „Internationale", en een tweetal Mei liedjes, vam J. H. Caro en Otto de NobeL „Blonde Mei-maaind, wees gegroet!" zongen de vrouwen en de mammen, met al het enthousiasme, dat in hen was. Daarna gaf een strijkorkestje een zeven tal met veel smaak uitgezochte nummers ten beste. Wjj willen er vam vermelden een Un- looien tot een op moderner leest geschoel- en dienst. In vroeger jaren waren de men- schen van den reinigingsdienst minder in aanzien dan thans, maar ln de laatste jaren is men meer en meer overtuigd geworden van de onmisbaarheid van het bedrijf. In oorlogstijd, toen alles gerantsoeneerd werd, dacht men er niet over dit bedrijf te rant- eoentoeren: bewijs voor do onmisbaarheid van de stadsreiniging. De loonen en de rechtspositie, vroeger jaren slecht, zijn aan zienlijk verbeterd; de rechtspositie in Neder land steekt zelfs boven die ln tal van andere landen uit. Niettegenstaande Brizee dus alle vroegere misères van het bedrijf heeft meegemaakt, bleef hij steeds opgeruimd en vol moed. Nieuwelingen moesten het altijd even ont gelden en werden zoolang geplaagd, tot zi, op hun beurt Brizee weer door hadden. Het is de gewoonte, bij een dergelijk feest een huldeblijk aan te bieden, Typeerend voor den goeden geest onder het personeel, en speciaal voor de sympathie en achting, die men allerwegen Brizee toedraagt, is wel de spontaneïteit, waarmede allen hebben bij gedragen, spontaneïteit, die spr. op der gelijke wijze nog zelden tot uiting heeft zien komen. Aan het gemeentebestuur brengt <fe heer Maas vervolgens een woord van dank voor de royale wijze, waarop dit aan zijn sym pathie uiting gaf door een stoffelijk blijk, maar vooral voor de manier, Waarop dit overhandigd wordt In plaats van hem ten raadhuize te laten komen, zooals dit dik wijls geschiedt heeft het gemeentebestuur gemeend persoonlijk naar den jubilaris ln zijn milieu te moeten gaan, wij stellen dat op hoogen prijs. Spr. dankt ten slotte de feestoommissio voor haar werk om dit feest te doen slagen den schilder voor zijn belangt: loozen ar beid er was een fraai geschilderd .karton met opschrift boven 's jubilaris' zitplaats ge hangen en overhandigt den jubilaris na zneiüs zijn kameraden een keurige vogel kool met standaard, ibenevens ©en rookstel. Nu had de Jubilaris woorden om te dan ken: hij dankte allemaal voor de oadeaux en de hartelijke woorden, en de mannen, met de feestsigaar in het hoofd, begonnen alweer te roepen: lang zal-ie leven! In een hoek stond een muziekinstrument, en een harmonica dat per slot van reke ning óók een muziekinstrument is lag er naast. Nou, en dan begrijpt u het weL Of ze allemaal meezongen! Reken maar!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1922 | | pagina 5