NIEUWSBLAD VOO*
HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
E. M. JAARSMA,
Nouveauté's,
Najaars- en
Winter-Mantels.
SSSVy'pg^100
Eerste Blad.
STEEDS MEER WAARDE!
Da m es-Confectie,
E
Groote uitbreiding der
CADEAUX-colleetle
De KoninkIQke Haardenfabriek
van hare artikelen.heeft °P-
gedragen aan de
I. GRUNWALD,
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1922
AllONNEMENT PER 8 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING-
Heldersche Onrnmt 1L50) fr. D, u. fo n ttt
mo!'loió^TS™ 'tosï' fi k"1""
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
REDAOTEUBrUTTGEVEB: O. DE BOER Jr„ HELDER
Bureau: KoningBfirant 20 Intern Telefoon 60
Post-Gltrorekealiinf No. 10066.
Zi), die zloh van
heden af voor min
stens drie maanden op dit blad
abonneeren, ontvangen het tot
1 Ootober a.s. GRATIS.
De Administratie.
„sHBsnn—
Lleht op
voor auto'e en fietsen i
Dinsdag 19 Sept7.87 uur.
Woensdag 20 7.85
i
v ADVERTENTIEN:
Ingezonden mededeellng.
Het feuilleton is op pag. 4 van dit blad
opgenomen.
BUITENLAND.
De quaestie van het Naburige Oosten.
Een officieuze uiteenzetting van het
Brltsche standpunt
Reuter veomeemt, dat indien de Britsche I
regeering In de eischen der regeering te
Angora zou toestemmen, dit niets minder!
eou beduiden dan het geheele verlies van alle
resultaten van de overwinning over Turkije
ln den laatsten oorlog. De Brltsche regeering
is van oordeel, dat de volstrekte permanente
vrijheid der zeeëngten een vitale noodzake
lijkheid is, ter wille waarvan zij bereid is
zich krachti ge inspanning te getroosten. Met
de quaestie betreffende KonstantLnopel is het
wat anders gesteld. Meer dan twee jaar ge
leden ie besloten, dat de Turken niet van
Konstantinopel zouden worden beroofd, en
op de Londensdhe oonlerentfte van Januari
1021 werd aan de vertegenwoordiger® van de
regeeringen van Konstantinopel en Angora
medegedeeld, dat de geallieerden voorne
mens waren Konstantinopel te herstellen,
hetgeen echter ondergeschikt werd gemaakt
aan de bevredigende regeling van andere
aan gelegenheden.
voor Uwe Sunlight- Lux-doozen-ultknlpsels.
Zie den omslag om leder dubbel tablet Sunlight zeep.
Slechts 6, 15, 26 of 60 uitknipsels als hieronder
afgebeeld noodlg!
Koopt steeds heele doozen!
heeft het grootste debiet in de wereld 1
OirAfiucczao oooa
DE LEVER'S ZEEP MAATSCHAPPIJ
Eisoht van Uw winkelier de ongeschonden
doosi zoo U dit niet doet, wordt U benadeeld.
DE LEVER'S ZEEP MAATSCHAPPIJ.
VLAARDINGEN.
sohen,die doodgeschoten waren toen ze
trachtten de schiepen xe bereiken. De licha
men' waren vreesdijk verminkt dtor scheeps
schroeven.
De oorrespondent van de Times te Kon
stantinopel bevestigt wel, dat te Smyrna
ernstige dingen gebeurd zijn, maar voegt er
aan toe, dat Turksche troepen streng optre
den tegen plunderaars, moordenaars en
brandstichters. Deze weiden op staanden
voet doodgeschoten* wanneer ze betrapt
werden.'
Ingezonden Mededeellna.
te HILVERSUM.
De „Daily Ghromcle" vat de verschillende
telegrammen van Reuter en andere agent-1
schappen over de tooneeüjen in het brandende I DGriCnt, 031 ZIJ V00T 1922 06
Smyrna als volgt saimen:
Vluchtelingen zeggen, dat de Kemalisten alléén ~V 61*000 V00T HELDER
nieniand spaarden, behalve de mohammeda- r
door ploegen met Turksche officieren aan f
I liet hoofd. Soldaten en burgers plunderden
de buksen en winkels en staken ize daarna in
brand. Verminkte en verbrande lijken vond
men overal en de atmosfeer was vergiftigd
door de lucht van verbrand /Vleesoh, welke
uit de puinhioopen opsteeg. Vrouwen en kin
deren werden naar de buitenwijken gesleurd
on daar vermoord. Sinds Donderdag zijn er
to Smyrna geeni Armeniërs meer geizien
Enkelen hebben zich ongetwijfeld verstopt,
doch men vreest, dat tot zelfs kinderen toe
vermoord rijn. De kadé, waarop de van
schrik bevangen en sidderende vluchtelingen
bijeengebracht werden, leverde den meest
tragiiSchen aanblik op, dien men zich kan
voorstellen. Van alle kanten klonk het ge
kerm en de doodskreten van de gewonden
en stervenden en allen leden van den honger
en de dorst
WESTSTRAAT.
voor zaken, voor herstel van gezondheid of
voor bezoek aan verwanten komen. Hun ver
blijf zal echter in elk geval slechts kort mo-
m M gen difren. Buitenlander®, die ln den «ver-
Het aantal booten en lichter® om de vluch- g^ngstijo ln Beieren komen, met een voor-
De Óritscha regeering we nacht, dat de
oonferentie zoo spoedig mogelijk zal worden
gehouden, zoo mogelijk in een voor alle be
trokken landen aannemelijke plaats, waarin
een vastberaden poging zou moeten worden
om een cuurzamen vrede met Tur-
^e te verzekeren. Doch zulk een oonfe
rentie is onmogelijk, wanneer er eenigerlei
sprake van is, dat de Keimallsttische strijd
krachten de neutrale zone aanvallen.
Indien de geallieerden door de Kemalisten
Uit Konstantinopel zouden worden verdreven,
eou dit een noodlottige gebeurtenis zijn,
welke oen vérstrekkende reactie in alle Mu-
selmansohe landen en in alle staten, welkq
ln den laatsten oorlog zijn verslagen en al
dus zouden worden aangemoedigd. De we
derverschijning van de overwinnende Tur
ken op de Buropeesche kust zou een meest
ernstige toestand in den Balkan doen onte
staan. Het ia de plicht der geallieerden dit
gevaar te voorkomen. De Britsche regeering
is bereid haar aandeel hierin te nemen en
elke mogelijke poging te doen om een bevre
digende oplossing te erlangen. Zij heelt
züoh in dezen zin gewend tot de andere
groote mogendheden, welke tezamen ver
bonden zijn in de verdediging van Kon
stantinopel en de neutrale zones. De Brlt
sche regeering heeft zich eveneens tot Roe-
menië, Zuid-Slavië en Griekenland gericht
met het oog op hun deelneming aan een
doeltreffende verdediging der neutrale zo
nes, waarbij zij ziin geïnterresseerd. Zij noo-
digde eveneens de Dominions uit om zich
door contingenten te doen vertegenwoordi-
fen in de verdedigingen van neutrale zones.
ij is voornemens onverwijld, en 'zoo noodig
ln aanzien!ijkten omvang, de troepen, welke
generaal Harington, den geallieerden opper
bevelhebber teKonstantinopel, ter beschik
king staan, te versterken, terwijl de Brltsche
Mlddelllandsoho Zee-vloot order is gegeven
om zich met alle middelen to verzetten tegon
elke schending der neutrale zones door do
Turken of elke poging om naar de Europee-
ache kust over te stoken.
Londen, 18 fieptember. Volgons de
„Tinnes" kwam de uiteenzetting over de hou
ding der Britsche regeeririg over de kwestie
•van het nabije Oosten uit Downllngstreet,
blijkbaar zonder dat nog instemming van bet
departement van bultenlandsche zaken ver
kregen was. Hetzelfde blad izegt, dat Italië
san de Britsche regeering medegedeeld heeft,
<tot bet aan geen enkele openati--, hetzij of
fensief of defensief, togen de Kemalilsten
deel zal nernlen.
De houding van Engeland.
Londen, 18 Sopt De kwestie van het
-Naburige Oosten werd volledig besproken en
overwogen op twee oonferentles van miinis-
werden, waren de maatregelen,-te nemen tot
handhaving der vrijheid van de zeeëngten,
indien deze ernstig mocht bedreigd worden
door de Kemalisten. Het bijeenbrengen van
versterkingen van alle drie de diensten iB
aan den gang en zoo noodlg izullen deze uit
Engeland worden afgezonden, ofschoon de
regeerlngén van Australië en Nieuw-Zee
land reeds zoo noodig steun hebben toege
zegd. Reeds hebben verschillende troepen-
afdeellingen in Engeland bevel gekregen zich
gereed te houden om te vertrekken.
Londen, 18 Sept. Reuter verneemt vun
bevoegde zijde, dat er geen sprake van is,
dat het Brltsche kabinet Iets onderneemt ln
den geest van een nieuwen oorlog. Het gaat
eenvoudig om de quaestie van ae bescher
ming der geallieerde troepen ln de neutrale
zóne tegen leder (mogelijk gevaar en niet om
het voeren van oorlog tegen iemand. Als
Kemal de neutrale zlne niet schlendt, zal- er
geen strijd zijn, maar als hij dit wel doet,
schijnen er slechts twee alternatieven te zijn:
toegeven of vechten.
Reuter meldt uit Konstantinopel aan de
Engelsoho bladen, dat te Adrianopel een op
standige beweging gaande Is, waaraan ook
vele officieren deelnemen. De opstandelingen
zouden de burgerlijke autoriteiten hebben
afgezet
Uit
Rodosto komen geruchten over plun
dering door muitende Grieksche troepen, die
ook eenige hunner officieren hebben ver
moord.
De Engelsche Admiraal te Smyrna heeft
Moostafa Kemal pasja laten weten dat hij
hem voor alle aanvallen tegen Engelsche
onderdanen verantwoordelijk stelt Nadat de
Turksche opperbevelhebben had geweigerd
den Engelschen admiraal te ontvangen, heeft
deze Kemal voorts te kennen gegeven, dat
hij bij voortduring van de wanordelijkheden
ln Smirna de Turksche wijken zou bombar
deeren.
Londen, 18 Sept. Uit Konstantinopel
wordt gemeld: De sleutel van de positie is
op het oogenhlik Chanak in den Hellespont.
Kemal's vrienden dringen er bij hora op aan
Ghanak te bezetten en aldus de komende oon
ferentie voor oen faït-ft-compli to stellen.
De. „Iron Duke" beeft marinier® ont
scheept, zóodat het gevaar voor een bezetting
bij verrassing geweken is. Het aantal Brit
sche troepen is daar reeds aanzienlijk. De
matrozen helpen de geallieerde soldaten bij
het loopgraven maken, waaraan 6 uur per
dag gewerkt wordt.
Generaal Townshend biedt zfln diensten aan.
De Parijsche correspondent van de „Eve-
ning Standard" meldt, dat generaal
Townshend die, zooals men weet, kort
voor den oorlog in Klein-Azië, tegen den
wil der Engelsche regeering in, een bezoek
aan Angora -heeft gebracht Dinsdag uit
Parijs naar Londen terugkeert om aan
Lloyd George zijn diensten aan te bieden
bij de vredesonderhandelingen met Kemal
pasja.
Townshend zeide tot den oorrespoudent,
dat de goallieerden zich uit Konstantinopel
moesten terugtrekken, daar het eerste toe
ken van - opmarsch der Kemalisen naar
Konstantinopel den geheelen Tslaim onder
overwogen op twee oonferentles van miirnis-1 Konstantinopel aen genooiouxamm vuuox
ters beden te Londen gehouden, ln togen- de groene vlag zou brengen. Het gevolR zou
woord igheid van de hoofden van het leger,
de vloot en den luchtdienst»
De voornaamste kwesties, welke overwogen
-bbL—g
Ingezonden mnrVflrittM-f'
„HOLLANDIA" GABARDINE
Spotgoedkoop.
een heilige oorlog zijn, waar Frankrijk noch
Brittannië trek in hebben.
Kemal was volgens Townshend bereid, de
vrijheid der Dardonellen bij een geallieerde
bezetting onder een neutralen gouverneur
te verzekeren, hetgeen den geallieerden oen
waarborg zou geven, welken de bezetting
van Konstantinopel (door de geallieerden
alleen) niet gaf.
De houding der Brltsche Dominons.
Wellington, 18 Bept. Volgen® een imede-
wKUNWALD, Keizerstraat 116 (boven). I deetting van den premier Masaey heeft de
regeering van Nieuw-Zeeland aan Lloyd
George doen -weten, dat zij met de Britsche
regeering samengaat in elke actie, waartoe
wordt besloten en dat «ze bereid os een con
tingent troepen te zenden.
Toronto, 18 Sept. Ofschoon de regee
ring de quaestie nog niet heeft overwogen,
bestaat het algemeen gevoelen, dat er een
contlngen) Canadeeaen naar Turkije zal wor
den gezonden. Gisteren meldden zich reeds
versoheudenen voor den dienst aan, bijna
allen oud-soldaten.
Bombay, 17 8eptember. De mohammeda
nen in Indlë hebben den Zondag gevierd als
een dag van gebed en dankzegging voor de
overwinningen van de Kemalisten. In de
mosiimsche wijken te Bombay staken de
vlaggen uit en waren de huizen 's avonds
feestelijk verlioht
De gebeurtenissen te Smyrna.
De directie van de Kon. Ned. Stoomboot-
-Aiij. te Amsterdam deelt mee:
Bij de directie van de maatoohaippij is be
richt Ingekomen, dat de leden vau de firtma
dile haar te Smyrna vertegenwoordigden, in
veiligheid zijn.
Daar het voorshands onmogelijk is, in de
haven va.i Sanyrma te laden en te lossen, zal
de Kon. Ned. Stoomboot-Mij. voorlooplg geen
.schepen voor Laden of lossen daarheen zen
den.
Het ministerie van btiitenlandsche zaken
bericht, dat het stoomschip „Deucalion" naar
Mytilene iö vertrokken; waar de „Stella"
heengaat, is nog onbekend. Waarschijnlijk
zijn de Nederlandsohe consul en Nederland-
sche vluchtelingen aan boord van dit schip.
De Britsche consul-generaal meldt, dat
alle bultenlandsche oonsulaten to Smyrna
uitgebrand zijn uitgezonderd het Belgische,
het Noorsche en het Deensche welke op
e enigen afstand van het handelscentrum lig
gen. Volgens andere berichten worden veer
tien meisjes van de Amerikaansdhe school,
alle genaturaliseerde Amerikaanschen, ver
mist. Men gelooft, dat ze weggevoerd zijn.
Het heet verder, dat verscheidene Engel
schen vermoord zijn. Een Amerlkaansch
ooggetuige schat het aanbal vermoorden op
ton minste 1000, nog vóór de brand begon.
In den nacht te midden van de vuurzee ging
het moorden nog voort.
De oorrespondent van de Times to Athene
meldt, nat daar over de tafereelen te Smyr
na zeer ernstige verhalen gedaan worden.
De kapitein- van een Aroerikaansch schip
zegt, dat de haven vol lijken was van men-
teflingen naar de gereedliggende schepen te
brengen, was onvoldoende en menigeen, die
trachtte zwemmende een der schepen te be
reiken, verdronk of werd van de ka af dood
geschoten. Verscheidene vluchtelingen, voor-
I al v rouwen, verloren het verstand.
Het is onmogelijk het aantal dooden vast
J te stellen, doch de laagste schattingen van
de vluchtelingen beloopen toch nog het cijfer
120.000. Tal van Grieken en Armeniërs zijn
op de plaats doodgeschoten, onder beschul
diging van hulpverleening aan het Grieksche
leger of van het bedrijven van denkbeeldige
misdaden.
Londen. 18 Sept. Te Smyrna is pest uit
gebroken ten gevolge van de afwezigheid
van sanitaire verzorging der vluchtelingen.
Reeds zijn er een twintigtal slachtoffers.
Vrffwllllge afstand door den Sultan.
In goed Ingelichte diplomatieke kringen
te Weenen verluidt, dat de sultan van'nir-
kjje binnen zeer korten tijd afstand zal doen.
Hij riet zich tot dit besluit genoopt door
de omstandigheden dat hij het program van
Kemal pasja tot herstel der Turksche heer-1
schappij in Konstantinopel en Oost-Tracië
niet goedkeurt, maar dat anderzijds de gan- J
sehe Turksche bevolking achter dit program
der nationalisten staat, zoodat de sultan
vreest, gewelddadig te worden afgezet, het
geen hij wil voorkomen door vrijwillig af
stand te doen.
ioopig visum, zullen er ook slechts enkele
I dagen mogen blijven, i
De moord op den Belgischen luitenant
Graff.
Brussel, 18 September. Het Belgisch min,
tair parket van het bezettingsleger heeft in
de zaak van den moord op luitenant Graff
8 personen ln hechtenis genomen, waaron
der zes Duitsche politie-agenten.
Londen, 18 8eptember. De moorden te
Belfast zfjn gisteren hervait, toen frano-tf-
reurs twee mannen met geweerschoten dood
den. Zaterdag is een vrouw gedood en zijn
verscheidene kin-deren gewond door een
bomontploffing.
Door een mfin gedood.
Londen, 18 Sept. Zeven soldaten van
tien Vrijstaat, onder wie kolonel oommandant
Keogih, een intiem vriend van Müchael «Jol-
Hns. zijn bij Majcroom ln het graafschap
Gork door een mijn gedood. Zjj waren bezig
een mijn van een brug te verwijderen, toen'
de mijn ontplofte.
DENEMARKEN.
De Deensche vloot.
Natiqnal Tldende meldt dat op de marine
werf te* Kopenhagen de kiel wordt gelogd
voor twee nieuwe duik booten en een kispec-
TT-i j, W. tieboot voor de havem- en kustlichten, die
als «"breker *al worden uitgerust,
Sowjet-Rusland en de Kemalisten.
een geheime conferentie van den revdlutiou-
nalren raad plaats gehad heeft onder leiding
van Trobski, waarin, naar verluidt, besloten
zou zijn de Zuidelijke militaire marine-macht
gereed te maken voor actie, blijkbaar ten
dlnde de Kemalisten bij te staan. Men gelooft,
dat een sowjet-legercorps gestationneerd is
aan de Turkèch-Aziatiscne grens, gereed oim
den opmarsch naar Konstantinopel anee te
maken. Er wordt ook fezegid, dat het Rus-
s'iscll-TurkBch verdrag de sowjet-regeering
verbindt met de nationalist-en saimen te wer
ken bij de vecovering van de Dardanellen.
Vk beloon-lng zou Sowj et-Rus land volledige
bewegingsvrijheid in de Zwarte Zee krijgen,
AustixMë wenscht bemiddeling van den
Volkenbond.
Melbourne, 18 Sept. Hughes heeft den
Vustral-aohcn gedelegeerde bij den Volken
bond instructie gegeven om de quaestie van
het Naburige Dosten bij den Volkenbond
vinlnnglg te maken teneinde don /vi'ede te
verzekeren.
Ook Nansen
ingediend.
heeft een dergelijk voorstel
Afdeeling
KANAALWEG 71-74.
Groote sorteering
DUITSCHLAND.
De fusie van de Duitsche socialisten,
Het sociaal-democratisch oongrea heeft
Zaterdag te Augsburg vergéd-erd en het be
stuursvoorstel tot fusie goedgekeurd.
Het socialistische orgaan te Augsburg
geeft een oongresnummer uit, waarin Loebe,
de voorzitter van den Duitschen Rijksdag,
de arbeiders van de entente-staton oproept
te strijden tegen imperialisme en kapitalis
me, daar deze bet leven van de Duitsche re
publiek bedreigen.
Verboden Invoer.
Naar men uit Berlijn meldt zal da riiks-
mi nis ter van voedsel voorziening! en land
bouw dezer dagen dein Invoer van een nieu
we reeks genotmiddelen verbieden. Op de
lijst staan o.a. gedroogde dadels, oesters,
schildpadden, kreeften, mosselen, suikerwer
ken, vruchten op brandewijn, appels, penen,
enz. 1
Uil Beleren.
Beieren beeft zijn verordening op het I
vreemdelingenverkeer versoherpt. Buitenlan
ders zullen voortaan niet imiesr voor plellrier-
rei&jes worden toegeistoo, desk «1W als jij
Tijdens de onderhandelingen over de
.amlsverdediglnggwet was de verbouwing
van den kruiser Geyser en de aanbouw van
len nieuwen kruiser Niels J-uel gestaakt.
Vation Tidende hoort dat de arbeid aan deze
twee schepen de volgende week zal worden
[hervat.
VEREENIGDE STATEN.
Brand te New-Orleans.
Vijf huizenbloken, scheepswerven en- pak
huizen zijn te New Orleans door brand
verwoest. Veertig vrachtwagens beladen met
koopwaar, zijn vernield. De schade gaat de
vijf mlllioen dollar verre te boven.
De Ver. Staten en Europa,
Washington. 27 Septefnber. In het Huls
van Afgevaardigden heeft Britten een reso
lutie ingediend waarin aan Harding wordt
verzocht, om stappen te nemen lm het be
lang van den wereldvrede en de industrie,
ten einde te komen tot wederinvoering van
den politieken en industrieelen vrede in
Europa. In de resolutie wordt nog opge
merkt, dat de tijd gunstig schijnt voor een
herziening van het verdrag van Versallles.
Het was duidelijk, dat de Amerik. regeering
zich niet afzijdig kon houden totdat die Euro-,
peesche regeeringen haar hulp zouden in-
rpepen.
KORTE BERICHTEN,
Aan Lloyd George. wordt het voornemen
toegeschreven naar Genève te gaan om daar
een beroep op de wereld ten behoeve van
den vrede te doen en bfl terugkomst ln Eti-
eland de Idealen van den Volkenbond tot
met van een verkiezingscampagne te maken.
Volgens een officieel rapport rijn het vo
rige jaar in Zweden 2,668318 werkdagen
d-jor staking verloren -gegaan.
lagosonden mededasllng.
Aambeien.
20 et. i'. Mfel (jmljftrd). Inge». meded. (kolombreedte als radactiën
telwt) (10 «i Klelze advertenties (gevraagd, te koop, to huur) v. 1—4
regels 40 et, elke regel meer 10 et. bij vooruitbetaling (adres: Bureau
v. d. biod en met br. onder do. 10 ct. p. adv. extra). Bowijsao. 4 et
VLAARDtNOEN
Fs. J. i. RILUGEII
i PDimuf i. n Wellington, 18 oept. volgen® een tmeue-
Dit een via Griekenland ontvangen bericht
>alt af to leiden, dat de Nederlandüche stoom
schepen jDeucalion" en „Stella" op 14 dezer
van Smyrna zjjn vertrokken. De toestand in
de stad is buitengewoon schrikwekkend.
n
IERLAND.
Ingezonden mededeellng.
De hevige jeuk en stekende ptln moeten
spoedig zwiokten voor Foster's Zalf door haar
versachtende, heelende en antiseptische eigen
schappen. Foster's Zalf helpt ook uitstekend
b|i Jeukende huidkwalen, eczema, uitslag en
htddroo». Pr^js f 1.75 per doos, alom vsrkrljgbaar.
