NIEUWSBLAD VOOR HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN PAULOWNA TwinK MIES S. R00TLIEB, HENDRIK C. VAN 00RT, Eerste Blad. TOOM DE HOQGH, Begeleiding, Morgen, Woensdag, No. 5636 DINSDAG 14 NOVEMBER 1922 50e JAARGANG ABONNEMENT PER 8 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING: Heldorsche Courant f 1.50; fr. p. p. binnenland f2.—, Ned. 0. en W Indië p. zeepost f 2.60; ld. p. mail en ovwige landen f 4.20. Zondagsblad reep. f 0A75, f 0.76, f 0.86, f 1.26. Modeblad reep. f 0.95, f 1.25, f 1.25, f 1.60 Loese nummers der Courant 4 ct.; fr. p. p. 6 et. Versohjjnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag REDACTEUR-UITGEVER: C. DE BOER Jr., HELDER Bure®u: Koningstraat 28 Inters. Telefoon 60 Poet-Girorekening No. 16066. ADVERTENTIEN: Feuilleton is op de 4e pagina van dit blad opgenomen. BUITENLAND. HET NABIJE OOSTEN. Uit Konstantinopel wordt gemeld: Gehoor gevend aan de krachtige betoogen van de ge allieerde hooge commissarissen hebben de Kemalisten het invoerrecht van 11 ad va- lorem weer ingevoerd, dat zij bij de overna me van het bestuur der stad hadden afge schaft. Deze maatregel wordt beschouwd als een eerste stap naar een gematigder houding. Nadat uit Rome reeds gemeld was, dat in verband met dien toestand te Konstantinopel een Italiaansch adviesjacht met 1200 man en 10 machinegeweren derwaarts was vertrok ken, wordt nader nog bericht, dat op last van Mussolini drie slagschepen zouden vertrek ken ter versterking van de Italiaansche vloot in de Turksche wateren. Van Kemalistische zijde wordt verklaard, dat in verhand met 'het nieuwe bestuur te Konstantinopel alle» gezantschappen en lega ties, welke door de Verheven Porte zijn inge steld, thans opgeheven zijn. Alleen de gezan ten en zaakgelastigden der Porte in landen, waar de regeering van Angora nog geen ver tegenwoordiger heeft, zullen op hun post blijven. Daartegenover wordt uit Konstantinopel gemeld, dat de Sultan beslist te kenner heeft geg^vdat hjj niet wenscht af te treden. Londen, 18 Nov. Reuter verneemt, dat ter wijl het nieuws uit Konstantinopel nog zeer schaarsch is, de toestand zeer gespannen wordt geacht. De staat van boleg is nog niet afgekondigd, doch dit is niet het gevolg van eenig geschil onder de geallieerden. Zoowel de Fransche als de Italiaansche hooge com missaris heeft van zijn regeering machtiging octn zioh bij «den Engelsohen hoogen com missaris aan te sluiten bij het nemen van eenigerlel gemcensohappelijken stap. De conferentie te Lausanne. Parijs, 11 Nov. Poinoaré heeft er bij Hardinge op aangedrongen, dat Engeland onverwijld een vertegenwoordiger naar Lau- sanne zal zenden, opdat daar Maandag een zuiver formeele bijeenkomst kan worden ge houden, waarin het begin der werkelijke on derhandelingen op 20 aezer kan worden ge steld. In den tusschentijd zouden Ouraon, Poin oaré en een Italiaansch vertegenwoordiger te Parijs kunnen beraadslagen over de houding der Geallieerden bij de onderhandelingen. Dit overleg zou slechts kort behoeven te du ren, daar de Engelsche en de Fransche re- ?eering den toestand op territoriaal, politiek, mandeel en ekonomlsch gebied overeen stemmend schijnen te beoordeelen. Boven dien zijn de Fransche en Engelsche generale staf het volkomen eens over de militaire ge zichtspunten. Karagatsj (de westelijke voorstnd van Adrlanope!) zal vermoedelijk aan Turkije ko men en de zeeëngten zullen volkomen gede militariseerd worden. Indien Engeland dit Frnhsche voorstel aanneemt, zal Boinpard, vergezeld door een deel der Fransche afvaardiging, Zondag avond naar Lausanne vertrekken. Op verzoek van de Engelsche regeering ia de conferentie te Lausanne tot 20 Novem ber uitgesteld. Londen, 13 Nov. Reuter verneemt, dat En geland, indien er geen bevredigende voor bereidende besprekingen tusschen de ge allieerden worden gehouden, niet op de vre- - desconferentte van Lausanne vertegenwoor digd zal zijn. Men is van opinie, dat de ge allieerden den Turken een definitief pro gram moeten voorleggen en een aaneenge sloten front moeten toonen ten aanzien van de oplossing der quaestie van het Naburig Oosten. Een nieuw uitstel der conferentie van Lausanne wordt dientengevolge onver mijdelijk geacht. De speciale verslaggever der „Vossische Ztg." meldt hedenmiddag, dat de Turksche delegatie gisteravond met den Orientexpress te Luusanne is aangekomen. De gedelegeerde der Fransche ambassade te. Bern deed den leider der Angora-delegatie, generaal Ismet pasja, van het uitstel der oonferentie tot 20 Nov. mededoelingen en drong er zacht bij hem op aan, met denzelfden trein naar Parijs door te reizen, waar Poincaré zich er in zou verheugen, de delegatie te ontmoeten. Js- met pasjq antwoordde daarop: „Wij zijn naar Lausanne gekomen om aan oen conferentie deel te nemen en zien op Jhet oogenblik niet in. welk nut het zou hebben, naar Parijs te eWn Ingezonden Mededeellng. De geallieerden en Sowjet-Rusland. De geallieerden hebben een gezamenlijk antwoord gegeven op de jongste nota van de Russ.sche Sowjet-regeering in zake de uit- nooüiging der Russen tot de conferentie van Lausanne. De drie geallieerde regeeringen leggen er den nadruk op, dat de landen, die niet óp voet van definitieven vrede met Turkije staan uitgenoodigd zijn tot de conferentie, die ten doei heeft aan den oorlogstoestand in het Nabije Oosten een einde te maken door een vredesverdrag met Turkije. De Sowjetregeering zal in staat worden gesteld deel te nemen aan dè behandeling van de kwestie van de zeeëngten en kan daarbij haar zienswijze doen kennen over de verschillende zijden van de kwestie. He antwoord zegt ook nog, dat Sowjet regeering, indien zij dit wenscht, de Oekraiensche Georgische delegatie in haar delegatie kan opnemen, gelijk ze dit te Ge nua gedaan heeft. De wapenstilstandsdag. De wapenstiistandsdag is Zaterdag te Lon den en Parijs herdacht. Te Londen maakten de gebruikelijke twee minuten stilte om 11 uur weder grootma indruk. Er werden bede vaarten ondernomen naar de gedenkteekens, toespraken gehouden en volksliederen ge zongen. De koning heeft op het gedenktee- ken voor de gevallenen een krans neer gelegd. Te Parijs had een groote troepenschouw plaats, eu Millerand en zijn gevolg bezochten het graf van den onbekenden soldaat. Een kanon gaf het sein voor een minuut stilte, die met de Marselllalse en een salvo kanon schoten besloten werd en ook hier veel In druk maakte. Er werden voorts verschillende gedenkteekenen onthuld. - DUITiCHLAND. Stinnes en de stabilisatie van de Mark. Onze Berljjnsqhe oorrespondentcmfwypvbg De Berlijnsche oorrespondent van de N. Rott. Ort. meldt: De Deutsche Allgemelne Zeltung, het or gaan van Stinnes, publiceert de druk be sproken toespraak, die Stinnes enkele dagen geleden in een commissievergadering van den oeoonomischen rijksraad heeft gehouden. De Vorwërts had beweerd, dat Stinnes zich in deze bijeenkomst tegen de stabilisatie van de mark had uitgesproken. Geheel juist is de bewering van het sociaal-democratische orgaan niet. Stinnes heeft verklaard een principieel aanhanger van elke Juiste en ge zonder stabilisatie te zijn, maar de plannen van de buitenlandsche deskundigen als kwak zalverij te beschouwen, omdat zij hun doel met ongezonde middelen willen hereiken. Stinnes beschouwt het gansche probleem van het standpunt van den industrieel em niet van den financier. Hij meent, dat een actieve handelsbalans slechts mogelijk )s, als Duitsobland harder werkt en produoeert, wat trouwens de buitenlandsche deskundi gen ook hebben gezegd. Verder wil Stinnes. dat het loon van de Duitsche arbeiders in gouden marjeen zal worden berekend. Of dit In de tegenwoordige omstandigheden moge lijk is, zegt hij niet. Wel Is hij van meening, dat handige onderhandelaars veel van de Fransohen zouden weten te verkrijgen, als bijv. het opheffen van de bezetting in het Rijnland en het moratorium. Nieuwe Duitsche voorstellen aan de commissie van herstel. Berlijn, 18 Nov. Een correspondentiebureau beweert,' dat het rijkskabinet vandaag beslo ten heeft een nieuw voorstel aan de commis sie van herstel te doen. Dit voorstel zal in den vorm van een nota morgen aan de com missie worden toegezonden. In deze nota zal de regeering mededeelen, dat de rijksbank zich thans officieel bereid heeft verklaard zich voor verscheidene millioenon goudmark bij een door buitenlandsche bankiers geor ganiseerde internationale leening te interes- seeren, mits het moratorium verzekerd zij. Men deelt mede dat Havenstein, de presi dent van de rijksbank, in een brief aan de rijksregeering de helft van de goudreserve van de br ter beschikking stelt, mits een internationale leening aan de hierboven ver melde voorwaarden tot stand mocht komen. Duurt o-relletjes. Dusseldorp, 13 Nov. Vanochtend is het "hier opnieuw tot duurte-relletjes gekomen. Ze begonnen met een betooging van commu nisten, die de werklieden in verscheidene met geweld tot staking dwongen Nadien werden een paar winkels bestormd. De po litie staat daar machtelops tegenover, ter wijl het plan van den rogeerings-president om 800 man rijksweerbaarheid de orde te la ten handhaven, door den plaatselijken En tente-commandant is geweigerd, met de op merking, dat men beter zou doen zioh tot den Entente-commandant te Maimz te wenden. De politie zegt in eefc openbare kennisge ving, dat de toestand ernstig is en dat met plundering rekening gehouden dient te wor den. Essen, 18 Nov. Te Keulen hebben zich Za terdagavond de duurte-relletjes herhaald. In een de^l van de oude stad en in enkele voor steden 'zijn winkels geplunderd. De politie was, daar de relletjes in ver uit elkaar ge legen wijken voorvielen, niet bij machte ze te verhinderen. In Hannover hebben aterdag Zernstige levensmiddelenopstootjes plaats gehad. In de markthal werden verschillende boterkra- men bestormd, waarbij het gepeupel de voor radige boter stal. Een koopvrouw, die met kippen op de markt stond, moest wegens dreigende houding van het publiek onder politiegeleide uit de markthal geleid worden. De oorzaak van de onlusten was, dat voor een pond boter la00 Mark gevraagd werd. Slechts met veel moeite en door uiterst tactisch optreden geluke het de politie, lang zamerhand de rust te doen wederkeeren. Ver schillende personen werden in hechtenis ge nomen. Uit het bezette gebied. Bij een twist tusschen den eigenaar van een landhuis bij Wiesbaden en den bij hem inwonende Franschen majoor Daubitz heeft deze verscheidene revolverschoten op den Duitscher gelost die in hopeloozen toestand haar het ziekenhuis is gebracht. De majoor is door de Duitsche politie ingerekend. Uit Beieren. Tegen Zerfuss, den verantwoordelijken redacteur van de Mtlnchener Post, is een vervolging ingesteld, wegens landveraad, op grond van een eenige dagen geleden in het bald opgenomen berioht over een opslag plaats van wapens bij graaf Pappenheim. BELGIE. Naar het Maeseycker Weekblad meldt, zal Bree, een stadje nabij de Nederlandsche grenis, waarschijnlijk het volgende jaar een garnizoen krijgen. Ook Is er, volgens dit blad, ernstig sprake van ,dat te Maeseyok en in nog andere plaatsen in de grensstrook een garnizoen zal worden gevestigd. Door ons militair verbond met Frankrijk, zegt het blad, kunnen er troepen weggenomen wor den lilt de provincie Henegouwen en deze zullen vooral gebruikt worden; om onze oos telijke grens te bewaken. Het garnizoen van Maesyck zou daar reeds in 1928 zijn intrek nemen. ENGELAND. Vergiftiging van het hoofd der Londensche politie. Seotland Yard heeft een offioieele mede deellng doen verschijnen, behelzende, dat Slr Wllllam Harwood, het hoofd van de Londen- sohe politie, Donderdagavond ongesteld is geworden, terwijl hij zich op rijn bureau kleedde om naar het banket van den Lord Mayor ln de Gildenhal te gaan. Hij ls naar een ziekenhuis gebracht en blijkt te lijden aan een kwaadaardige soort van vergiftiging, waarvan onbekend is hoe hl1 haar heeft op gedaan. Zlin toestand blijft narhelijk, Harwood had den laatsten tijd vele dreig brieven gekregen, waarop uitgebreide maat regelen voor zijn bescherming werden genov men. Aldus Is hert raadsel nog croo'er, hoe 'e boosdoeners hun plannen hebben kunnen uitvoeren. Ingezonden mededeellng. t Verschoten Wnderkleertjes kunt U zelf thuis met veder» pracht frissche kleuren geven.De klei nen zullen verrukt zijn. DE. LEVENS ZEEP M* VLAARDIMGEM -Fabrikanten vart: Lux en Llfebuoy. Uit de tallooze niet te controleeren geruch ten valt dit feit te vermelden, dat zijn secre taris hem Donderdagavond in een toestand van instorting aantrof. Hij dacht, dat hij leed aan een hartaandoening. De dokters, die ont boden werden, constateerden echter een ver giftiging van ernstigen aard. Het slachtoffer kon pas Vrijdag vervoerd worden. Het bericht heeft te Londen diepe ontroe ring gewekt. Ofschoon zijn toestand ernstig is, hoopt men hem in het leven te houden. Uit bevoegde bron deelt men mede, dat het vergif is toegediend in chocolade-bonbons, welke Harwood per po^t waren toegezonden. ITALIË. Brand in de haven van Napels. Te Napels raakte Zaterdag in het tuighuis een benzinehouder in brand. De brandende vloeistof verspreidde zich over de golf, waar enkele oorlogsschepen vuur vatten. De aan gerichte schade is volgens een Havas-tele- gram, echter slechts gering. Andere berichten gewagen van ernstige schade aan een torpedojager, een verken- ningsschip en een kanon-neerboot. Weer an dere zeggen dat twee kanonneerbooten zijn vernietigd. RUSLAND. In een redevoering te St. Petresburg ge houden bij gelegenheid van de eerste bijeen komst der gedelegeerden op het vierde we reldcongres der communistische internatio nale heeft Zinowjef onder meer gezegd, dat de voornaamste taak der 3de internationale in de naaste toekomst bestond in een bestrij ding van de tweede internationale. Deze strijd draagt een klasse-karakter. Hij zeide verder, dat de nieuwe économi sche politiek geen eenvoudig toegeven van de macht der bourgeoisie was geweest, maar een onvermijdelijke schakel in de keten der ontwikkeling van de proletarische revolutie. Sowjet-Rusland en Italië. Athene, 12 November. Uit officieele bron wordt hier gemeld, dat op last van de sow jet-regeering tien Italiaansche stoomschepen in de Russische havens van de Zwarte Zee in beslag genomen zijn. Deze daad van de sowjet-regeering zou als represaille bedoeld zijn tegen de maatregelen, die in Italië te gen de communisten aldaar genomen zijn. De „groene draak". De meeste karikaturen van de revolutie over het tsaristisch regiem stelden den tsaar voor met een brandewijn-flesch hls vergifti ger des volks. Het staats-aloohoimonopolie werd, hoewel het 'bij het begin van den oor log afgeschaft was, als een de/ grootste mis daden van het monarchistische Rusland voor gesteld. Naar een artikel van de Prawda van 2 November te oordeelen, is nu in 't bolsjewis tische Rusland echter de drankduivel, de „groene draak", niet alleen weer sterk aan het woeden, maar zou ook het staats-alcohol- monopolie weer op komst zijn. De Prawda schrijft, dat het „groene kwaad", de eigen bereide brandewijn, sarno- gonrvka geheeten, het Russische volk weder in de macht heeft. Nog geen tiende gedeelte van het aantal, dat zich geregeld bedrinkt, is bekend, daar men eigenlijk alleen van het drinken in de steden gewag gemaakt heeft, waar het bereiden van brandewijn sterk be streden wordt dopr de militie en door de rechtbanken. Maar in de dorpen, waar feite lijk geen militie ls en de rechtbanken ver af zijn, wordt de sanogonnka openlijk bereid en verkocht. Ten bewijze van de ongehoorde afmetin gen, die de drankzucht ln de dorpen aange nomen hoeft, worden dan aanhalingen ge geven uit brieven van boeren. Een bper uit het gouvernement Kaloega sohildert den voorzitter van het uitvoerend comité. Uij zegt: Men weet niet meer hoe 'e man er ln nnrhteren toestand uitziet. Op den laatsten marktdag lag hij np het plein; de boeren en vrouwen, om nem heen, als vliegen om een stuk suiker, lieten den dron ken'! ap allerlei stukken teekenen. Een boer uit Smolensk tohrijft: riedort liet voorjaar houdt de dronkenschap niet op. De lieden van de statistiek zyn er geweest; men heeft ze onder don drank gezet. De com missieleden werden onder dc armen vast gehouden by een tocht door de velden. En zoo verder. Wat zal men nog meer zeggen. Wy leven weder als in den ouden tijd. Ontelbare feiten zou men kunnen aan halen, zoo zegt de Prawda, die op de heer- schappy van den groenen draak wijzen. Voor een flesch samogonnka laten de boeren alles in den steek. Een boer, die het goed met de sowjet-regeering meent, schrijft, dat hij haar in de grootste gevaren voor onoverwinneiyk gehouden heeft, maar dat hy haar thans door den drank toch ernstig bedreigd z^et. De boeren zullen weldra het sowjet-bewlnd en veroveringen van de revolutie verkoopen voor drank. De redacteur van de Prawda besluit dan: „Wy komen voor dit noodlottige probleem te staan of wy maar niet tot het staats-aloo hoimonopolie moeten overgaan, wanneer wy niet in staat zyn de eamagonnka te bestij- d«n„' Daar het instellen van het staats-alcohol- monopolie het verbruik van sterken drank nog zal verminderen, maar geld in de staats kas zal doen vloeien, zullen er voor het op werpen van dit „noodlottige probleem" wel financleele redenen zyn. De banken van leening hersteld? Uit Riga meldt men, dat de raad van volkscommissarissen een verordening ultge- Ingezonden Mededsstlng. des avonds 8 uur precies, in „CASINO". Kaarten en uitgebreide programma's alom verkrijgbaar, alsmede das avonds aan de zaal. vaardigd heeft houdende de bepalingen, waaronder de sedert vijf jaar g.sl^.en ge- meentelyke en particuliere banken \aa lee ning kunnen worden geopend. Ing.volge dit decreet wordt bedoelden banken ;.jcgestaan een rente van ten hoogste 12 percent per jaar te vordereni De verschuldigde rente moet betaald worden by inlossing van het pand. Particulieren zyn gebonden voor de opening van een bank van leening by de betreffende afdeeling van het volkscommissariaat van financiën een bepaald bedrag in gouden roebels als borgstelling te storten. Van iedere beleening moet 2 percent aan den staat worden betaald. ZUID-AMERIKA. Sterke aardbeving in Znld-Amerika. In uen morgen van Zaterdag 11 November te 4 u. 47 min: Greenwichtijd werd aan het Meteorologisch Instituut te ue Bilt een bui tengewoon sterke aardbeving geregistreerd. De plaats was uit de opteekeningen niet ge heel nauwkeurig te bepalen, doch men achtte het waarschynlyk, dat de oorsprong nabij de Philippynen of de Westkust van Zuid-Ame rika was gelegen. Dit vermoeden is juist gebleken. In het Noorden van Chili voornameUjk was de aard beving zeer hevig en veroorzaakte deze een ramp van grooten omvang. Uit Valparaiso wordt n.J. gemeld: Zaterdag, even voor mid dernacht, werd een hevige aardschok gevoeld over het geheele gebied tusschen Antofa- gasta in het Noorden en Valdiviu, dat meer dan duizend myi ten Zuiden van eerstge noemde plaats is gelegen. Te Valparaiso duurde de schok drie mi nuten en veroorzaakte groote cnts.eltenis onder de inwoners, die half gekesl uit hun huizen de straten oprenden. De geio'gen van den schok beperkten zich hle- o.hter tot lichte materieele schade. De grootste schade werd aangericht in de NoordeUjke districten, waarmede alle'verbin dingen verbroken zyn. De stad Coquimbo werd gedeelteiyk verwoest, grootendeels door het uitbreken van branden, vyihonderd hui zen werden verwoest, maar nauwkeurige dj- fers omtrent het verlies aan mensohenlevet» zyn nog niet bekend. Een draadloos bericht, ontvungon van bet stoomschip „Flora", dat in Noordeiyke rich ting reist, constateert, dat ln de lui ven vim Oaldera de schok vier minuten duurde. De" bemanning zag teekenen van een hevige pa niek aan land, en onmlddeliyk daarop over stroomde de zee een deel van de kuststrook. Uit een kleine stad ln het Noorden ven Chili werdt gemeld, dat alle electrisohe ver bindingen verbroken zyn en dat de stad ln duisternis 13 gehuld. Groote verliezen van menscbonlevcns en eigendommen worden gemeld uit d e sUtd Ocplapo, waar een proot aantal hulz-m wel len verwoest, zestig personen gedood én vijftig gewond; De vloe 'golf te Anfofapasta s'enrde een vertol arbeiderswoningen langs de zee met zich mede, en trok onmldcle'iyk daarop twee honderd meter terng. De verb'ndlnpon met Antofagflsta zijn geheel verbroken en er heerspit groote ongerustheid te Valparaiso. Een groote menigte belegert de bureaux der dagbladen, ln de hoop, inlichtingen omtrent vrienden en familieleden te zullen verkrijgen De regeering heeft aan een'po o'Weg schepen opdracht gegeven, zich onmld>Jeliyk naar het tooneel van de ramp te fce-even. Een bericht uit Santiago de Ch'U meldt, dat volgens de laatste berichten woonde cd menschen zyn gedood en v'eri-^'^d wond volgens de uit 'Coquimbo, Co-'apn en Serena ontvangen gegevens. De S'iok duur de vier minuten en begon om 11 uur 50 mi nuten des avonds. De zee overstroomde de kust tot een diepte van vyfhonderd meter landwaarts. Dezelfde aardbeving werd gevoe'd te Bue nos Aires, waar zy nog hevig genoeg was om ten gevolge te hebben dat de lichten uitgin gen en de klokken bleven stilstaan. Ook n" Hawaii werd zy gevoeld, waar een vloedgolf talrijke vaartuigen medesleurde. De aardbeving werd voorts geconstateerd Ingezonden mededeellng. Altijd In hul*. De ontsmettende, verzachtende en boeiende eigenschappen van Foster's z.a'.f maken der.e onmisbaar voor huiduitslag, kloven, huidvlek ken, eczema, psoriasis en de verschillende vormen van aambeien. Spoedige aanwending brengt weldra baat. Hnndt Foster's Zalf altyd in hol» prys f 1.75 per doos, alom verkrygbaar. COURANT 20 et. p. regel (galjard). Lngofc. meded. (kolombreedte als redwtlem. tekst) 60 ok Kleine advertentie» (Bevraagd, te koop, te huuv) 1—4 regel» 40 ct., elke regel meer 10 ot. bij vooruitbetaling (adrei: Bureel v. d. blad en mot br. onder ao. 10 et. p. adv. extra)Bewljeno. 4 et. Licht op voor auto's en fietsen: Dinsdag 14 Nov. 4.39 nur. Woensdag 15 4.38 Een gematigde houding der Kemalisten. Italiaansche versterkingen. De sultan en Angora. De toestand te Konstantinopel. Solisten-Concert. op

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1922 | | pagina 1