HELDERSCHECOURANT
Tweede Blad.
VAN DONDERDAG 14 DECEMBER 1922.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te 's-Gravenhage Blaarde voor het Ma-
chinistonexamen, voorl. diploma, de heer H-
de Jong alhier.
Voor het examen in het boekhouden der
Vereeniging van Leeraren in het boekhou
den", gehouden op 28 en 29 Nov., slaagde
onze plaatsgenoot A. Vermeulen, leerling
der Handelsavondschool
Bij het heden te 's-Gravénhage gehou
den examen slaagde voor tweedon officier
Groote Stoomvaart de heer Ph. O. Prins.
Reisplan van Hr. Ms. Zeeland.
4 Januari 1928 vertrek naar Las Palmas;
15 Jan. aankomst te Las Palmas; 22 Jan. ver
trek naar Straat Rio; 28 Jan. aankomst al
daar; 2 Febr. vertrek naar Santa Oruz Te-
nerlffe; 8 Febr. aankomst; 7 Febr. vertrek
naar Straat Rio; 8 Febr, aankomst aldaar;
19 Febr. vertrek naar Madelra (Funohal); 20
Febr. aankomst aldaar; 20 Febr. vertrek
naar Nieuwedlep; 0 Maart aankomst aldaar.
De Etat-Major bestaat uit:
Kapt.-lultenant ter zee J. H. G. Kremer
(Commandant); Luitenants t.z. Ie kl. H. A.
Romswinckel (le Officier),H. Nleuwenhuijs,
P. van Waasdijk; Luitenants i zee 2e kl.
Jhr. J. F. W., do Jong van Beek en Donk,
J. A. L. Muller, J. H. van Rinkhuizen, G. G.
Bozuwa.
Adelborst le kl. M. R. D. J. Kommer; Of
ficier van Gezondh. le kl. J. Ris; Offlo. v.
Adm. 2e kl. A. J. Poll Idem 8e kl. W. O. H.
Dommers; Offlol-maoht. le kl. A. P. Noor-
lander; Offloieren-maoht. 2e kl. O. B. Een
hoorn,A. D. Jongkoes, A. J. Korff, W. H,
Kam. H. de Vries, P. Planteuberg en D. A.
van Steenbergen.
Offlcleren-maoh. 8e kl, G. van der Tak,
D. Brouwer, J. Maats.
Bezoek Dultseho kruiser.
De Directie van de Tlvoli-Blosooop, de heer
Van Twlsk, deelt ons medo, dat hij aan de
gsbeelc bemanning van hot Dultseho oorlogs-
uoblp „Berlln", dat, cooals wij reeds vermeld
den, VrIJdug in onze haven koint, vrijen toe-
fang tol zijn hlosooop-theater zal verleonon.
>ezo biljetten zul'lon over verschillende avon
den wordon verdeeld.
Kenlge dames hier ter stede, die het boven
staande voorbereidden, zouden gaarne den
manechuppon nog op andere wljzo willen ont-
lialen en verzogen hiervoor bijdragon te
mogen ontvangen. Deze zullen aan ons bu
reau gaarne ln ontvangst worden genomen en
ln ons blad verantwoord. ICen eu ander gaar
ne vóór Zondag.
De afdeellng Helder van den Algemee-
nen Nederiandsonen Typografenbond heeft
het voorgestelde collectieve oontraot met al-
gemeene «temmen vorworpen. Bealoten werd
<leu «fgevaardlgdon naar de algemeene ver
gadering een vrij mandaat te geven.
Wij verwijten naar de ln dit nununer
voorkomende advertentie van Burgemeester
en Wetdiouders, waarin den gasverbrulkers
van den nnmtmeter aan de restitutie van
J 0,08 per M\ bij lichting worden herinnerd.
Loonbeslag belasting.
Naar aanleiding van ouso oorrespandem
Uu Inzake a.g. loonbeslag op do Inkomsten
van eeulgo vTutturlledon, welko dit gold van
de berging van de „Huftoro" ontvingen,
maakt rasn er oma van de zljdo van het uo-
mwentebestuur attent op, dat het hier rijks-
belastinggelden betreft. De gemeente beeft
tut nu toe slechts ln heel enkele gevallen
gebruik gemaakt van het recht van loonbe
slag en dan nog na minutieus ondersoek be
treffende de draagkracht van den belasting
schuldige, eu de Invordering geschiedde ln
klelu» termijnen.
Handelsschool der A. H. W. V.
BU een kortelings gepubliceerd Konink
lijk Besluit Is de Hoogere Handelsschool, al
hier, opgenomen ln de Ujst van door de Uo-
geerlng erkende Hoogere Handelseoholen.
Daarmee la deze school volkomen gelijk ge
steld met de bekende Hoogere Haudels-
seholen te Amsterdam, Alkmaar, Deven
ter, en*.
Tengevolge van deze erkenning, zijn aan
het einddiploma aeer vele voorrechten ver
laden. Het geeft o.u. recht tot het doen van
examen voor:
a. surnumerair bij de registratie, domei-
oen en hypotheken!
b. Idem i»IJ do dlroote-belaatlngon, invoer
rechten en soojjuxeui
5* tdaoi bt} de gromlbelaatingi
u. oandlduat-notarlsi
o. adsplrant-verlfloateur der iuvoerreeh-
ten en accijnzen;
f. cundlduat-ambtenaar bU de ln- en uit
voerrechten en accijnzen ln lndlö;
g. loerares bh hot hulslmudionderwljs;
h. candldaat Indisch ambtenaar,
liet geeft ree- it o.a. tot toelating:
a. tot de te Leiden gevestigde school voor
commies bij de post- telegraaf- en telefoon
dienst:
b. tot de 2e klas der Textielschool ln En
schedé;
o. het Koninklijk Instituut v.d. Marine te
Willemsoord (officier van administratie).
Het diploma wordt o.a. golisoht om in
«unmorklng te komen voor benoeming tot:
h. klerk Itlj n RUkswerf
h. kantoorbediende bij do Twentsoho
luinkvereeuiglng enz.;
o. sumumswür der posterijen en tolo-
gm fle,
"to^kt o.a. tot aanbevoling bij
iet sol Ij dl toeren naar de betrekking van:
a. lydeiyk ambtenaar by de Rljks-Verze-
kerlngsbank;
,^e Drovl nel aio griffie;
dm bij het Ryks-arohlofdepót;
9n geeft het diploma recht van toe
lating tot de Nederl. Handelshoogeschool:
(i (K-tor in de Handelswetenschappen, be
drijfsleer, economie, recht).
Dit 1b een uittreksel uit de door die Re
geering aan het diploma verbonden voor
rechten.
Dat voor de diplom abezitters eener Hoo
gere Handelsschool de geheele practische
handels- en administratieve wereld open
staat, behoeft geen betoog.
Het eigenaardige van het leerplan is de
voorname plaats, die aan de moderne talen
en economische wetenschappen is toege-,
kend. Dit maakt de Hoogere Handelsschool
tot een beste voorbereiding voor de studie
der onderscheidene Middelbare acten, zoo
als Nederlandsch, Duitsch, Fransch, En-
gelsch, Economie, Staatsinrichting, Boek
houden.
Vergadering van de Commissies van Overleg
voor Ambtenaars- en Werklieden-
aangelegenheden.
Bovengenoemde Commissies hielden op
Dinsdag 12 December 1922 een gecombineer
de vergadering ten Raadhuize.
Afwezig de heeren Baak en Van Loo. De
heer Kerkhof wordt vervangen door den heer
Spoelstra.
Na opening door den Voorzitter wordt
voortgegaan met de behandeling van het aan
Burgemeester en Wethouders uit te brengen
advies nopens de technische salarisherzie
ning. Aglemèen kan men zich vereenigen met
het idee om met betrekking tot de technische
herziening voorstellen te doen en het voorstel
der 5e periodieke loonsverhooging achterwege
te laten. Opgemerkt wordt of het wel aanbe
veling zal verdienen te adviseeren om de
functie van Gemeente-Bouwmeester in een
hoogere loongroep te plaatsen. Voorts wordt
door enkele leden, ln verband met het feit dat
de dit Jaar gecreëerde functie van Hoofdop
zichter bij de Water- en Llohtbedrljven één
groep hooger geklasseerd ls geworden dan de
reeds bestaande functie van Hoofdopzichter
bij de Gemeente-Werken, voorgestem, te ad
vlseeren: óf laatstgenoemde functie ook ln
een hoogere loongroep te plaatsen, óf eerst
genoemde functie een groep terug te brengen.
Aangezien het voorstel nogal eenige bestrij
ding ondervindt, wordt besloten, waar twee
raadsleden verhinderd zyn de vergadering by
te wonen en men hun oordeel omtrent de
technische herziening ln haar geheel gaarne
zou willen vernemen, de discussies te sluiten
en de behandeling van de onderwerpelljka
aangelegenheid uit te stellen tot het tijdstip
waarop genoemde raadsleden ln de vergade'
ring aanwezig kunnen zyn, terwijl dan boven
dien de andere leden de gelegenheid hebben
de kwestlo betreffende oe groepeerlng van
den Gemeonte-Bouwmeester en ae Hoofdop
zlchters nader onder de oogen te zien.
Hierna komt aan de orde een adres van de
Afd. Helder van don Algemeenen Boijd van
Gemeente-Personeel In Nederland, houdende
verzoek om aan de werklieden, werkzaam ln
het contlnu-bedrljf, op de feestdagen, waarop
door de andere werklieden vrijaf wordt ge
noton, een toeslag toe te kennen van 100
boven het gewone loon- Waar het adres van
alle kanten wordt bestreden, trekt de afge
vnardiinie dier organisatie het tenslotte ln.
BIJ de rondvraag wordt nog even het woord
gevoerd over de betaling van overuren, hoofd
znkeiyk wat betreft de werklieden werkzaam
ln het oontlnu-bedrljf.
Hierna sluiting.
Ziekenfonds Helpt Elkander,
Gisteren avond vergaderde bovengenoem
de vereeniging, Do Voorzitter opende de
vergadering en deed uitklunen, dat dit du
laatste vergadering is van dit Jaar, maar dut
ook. weder dit Jaar de vereeniging, ondanks
de verhoogde uUkeerlng, aan nare verplich
tingen heeft voldaan.
De notulen der vorige vergadering werden
gelezen eu onveranderd goedgekeurd,
lilt het verslag vun den Penningmeester
bleek, dat er in het tijdvak van 28 Mei tot
25 November 1022 wus ontvangen 1ÜB4.70
met een uitgaaf van ƒ1758,81 abtoo een voor
deelig saldo 170.80, De kas bezat op 27
Mei 7 1824.40», hierbij bet voordeelig saldo
geeft een kos op 25 November van 1500.88».
De reservekas had ln dien tijd een ont
vangst van 48.75 met een uitgaaf van 8.
geoft een voordeelig saldo van 48.75. Do
reservekas bezat 87 Mei 102.41 waarbij het
voordeelig saldo van f 48.76 geeft een kas
op 25 November van 200.10,
J)lt hulfjaur heeft do vereeniging vool zie
ken gehad want de minste week waren er
nog 8 zieken.
Du vereeniging heeft 100 Donatrices eu
Donateurs,
De oommissie tot het nazien der boeken
van den penningmeester verklaarde bij
mimde van den heer Furst alles ln de beste
orde te hebben bevonden,
Bealoten werd Art. 48 aan to vullen met
het volgendel De ziekenbezoeker moet den
Stheeleu dag bU den zieke worden toegela-
D, dooh niet later dan 's avonds 0 uur, uit-
gezonden! wanneer de doktur zulks niet
goed vindt voor de zieke.
Het Beztuur werd gemachtigd oenlge pro
paganda te maken voor de vereeniging Helpt
Elkander, b.v. door het plaatsen van adver-
tentlöa
In beginsel sprak de vergadering zloh uit
ook vrouwelijke loontrekkende ulz lid uan te
nemen, waarvoor het bestuur ln de volgende
vergadering met voorstellen zal komen.
Do Voorzitter deelde mede, dat de N. V. Z.
was besloten een sanatorium op te richten,
niet Hlleon voor UJdërs aan t.b.o. maar voor
allo zieken waar de dokter dit goed voor oor
deelt. Steuntonnen voor dit doel zijn bij de
oomtnlssarlssen verkrijgbaar.
BH do rondvraag vroeg een lid op de vak
beweging nl«t kon medewerken tot den groei
van Helpt Elkander, waarop de Voorzitter
antwoordde, dat het bestuur dit op prijs zou
stellen wanneer Iemand dit ln de vakbewe
ging ter sprkke zou brengen, daarvoor
bracht htl bij voorbaat zijn dank. De ver-
eenlglng welke ruim 45 Jaar bestaat en steeds
nan haar verplichtingen heeft voldaan neemt
ïaïrne alle loontrekkende arbeiders nis lid
aan, waarvoor gelogsnheld ls bU Joh. Blom,
A. «nel, L. Roggeveen, K. O. Valkenburg en
bU do oomtnlssarlssen.
Israëlitische Tooneolvereeniging.
Door de Israëlitische Tooneelvereenlgtng
word gisterenavond eene opvoering gegeven
van een tooiM>«' v«" »et*y ltu"!",ol_
Beckmun, getiteld ,,1'ut, wat je niet hebt
Kon Interessant stuik, met tal van goede mo
menten, geestigon en vaak plttigen dialoog,
werd vlot gespeeld- Door de zeer goede ver
tolking stond het spel op hoog peil. Er was
Intellect en beschaving in dit tooneetepel, alles
liep vlot, met uitzondering van één scène, aan
het eind van het tweede bedrijf, waarvan
eigenlijk de schrijfster zelve de schuldige
was, die geen rekening hield met het feit, dat
voor een zoo algeheele verkleeding van een
der spelers ettelijke minuten noodig was. Me
juffrouw R. Manheim, die de hoofdrol ver
vulde, vertolkte die voortreffelijk, en wist
ook in dat kritieke oogemblik door haar bewe
gelijk spel die situatie goed te redden. Haar
partners, de heeren Jac. B. Polak en M. A.
Grunwald, stonden hftar waardig ter zijde.
De voortreffelijke eigenschappen van den
eerste zijn reeds genoegzaam bekend, ook van
„Tavenu"-uitvoeringeh. Hij was door den
heer Van der Made met een blonde pruik
keurig en schier onkenbaar gegrimeerd. Wat
den heer Grunwald betreft, deze had een
gansoh niet gemakkèlijke rol, van een ietwat
fatterigen, verwijfden baron, en over 't alge
meen kweet hij zich van zijn taak uitstekend
en gaf levendig en goed spel. Mevrouw R. de
JongBlok vertolkte in 't eerste bedrijf een
goedmoedige, vriendelijke hospita, de heer M.
Manheim had een klein rolletje, evenals Me
juffrouw L. Groen, die een Engelsche nurse
voorstelde, en met Mejuffrouw Manheim
vloeiend Engelsch sprak. Tenslotte de heer
N. Coltof, een eveheen® klein, bijna zwijgend
rolletje van bediende. Zoodat de eigenlijke
handeling slechts door drie personen werd
vervuld. Het spel had, ook door de regie, een
cachet van voornaamheid, en men zou bijna
niet gezegd hebben, dat hier dilettanten aan
het woord waren.
Het stuk zelve heeft, zooals wij zeiden, een
pittigen en dikwijls geestigen dialoog; het is
met routine en intelligentie geschreven, en,
hoewel de karakterteekening der handelende
personen ietwat vaag is, is het een stuk, dat
boven het middelmatige uitsteekt, en dat wel
ln staat ls te boelen-
Jammer van al het werk, dat de zaal niet
beter gevuld was. En jammer ook voor de
vereoniging, die de netto baten van de opvoe
ring krijgt (het Marine Rampenfonds). Maar
de tijden zijn slecht en van den Hefdadig-
heidszln wordt tegenwoordig veel gevraagd.
De regels van den weg.
Het naleven van de Verkeersregelen laat
nogal eens wat te wensohen over. Dinsdag
middag had op den hoek Kerkgracht—Ko
ningsplein een botsing plaats, die byzonder
goed afliep.
Uit de Koningstraat kwamen eon tweetal
fietsers, die in de richting van de Kerkgracht
reden. Op hetzelfde oogonblik kwam van de
Kerkgracht een vrachtauto, die voor het na
deren dor booht eenige malen een waarschu-
wlngsslgnaal deed hooren. Met kalmen gang
kwam hy toen de Koningstraat ln, waar een
onvermijdelijke botsing met de belde fietsers*,
die den verkeerden kant van den weg hiel
den, het gevolg was.
Dank zU de tegenwoordigheid van geest
van den chauffeur, die zijn wagen dlreot tot
Ntaan wist te brengen, liep de botsing wonder
boven wonder goed af, en kwamen de belde
fietsers met den schrik vrij. De fietsen waren
danig gehavend.
Do roekeloosheid van sommige menschen
ls anders onbegrijpelijk. Een der fietsers
was nib. een Juffrouw, die ln oen daartoe
achter op haar flets bevestigd mandjo een
kind had zitten. Door het dwars Jnguan tegen
<le verkeersregelen zette zij dus niet alleen
haar eigen, doch ook het leven van haar kind
op het speL
We hebben reedz meermalen op de nood-
zakelHkheld gewezen om den rechtsohen kant
van aen weg te houden. Vooral op de uren
als de werf Hf en aan gaat Is het op de kruis
punten Koningstraat--Kerkgracht, Spoor-
kl raat--Koningstraat en Hnoorstraat -Kei
zerstraat verbazend druk, oti net niet nHlevon
vim de voorgaKphyaven verkeersregelen ml
nog eens tot een ontzettend ongeluk lelden.
Onder verwijzing naar de ln ons bind
voortkomende advertentie bevelen wy de
daarin genoemde collecte van het l^eger des
Hells ln de vriendelijke belangstelling onzer
medeburgers aan.
Tiet doel Is, om aan de 80 6 00 der armste
gezinnen een uit levensmiddelen en kleedlng
stukken bestaande gift uit te reiken. Werkt
allen mede uan dat aoel.
Ku*atsvond „De Onbekende".
La/noen tlld hehben we *t voorrecht niet mogen
uniilcittm hot eujiorlaure tgoiiot>1.4H>XHli«;hai> ..Hot
Ilnfüiiiultiitiiiiiul" ouder iltreotle vuu Oor van dor
ouder direotw» vuu uor viui
liiiut Mol»ert, vin Byedon en Tartend, 1«
itea te «Ion optreden, Velen allen eleh nog wol
uhtlge tip v nor Intron vuu doeen troep hor-
ide duur toMohenkauat dor
den alhier «tin uouovun. 't ?<j
wlnji^lt asseleonap dat _nltUqL
rJoiwn, v. Kunetavopdqn alhier *11» gei leven. *t
P dtf
ken.
ioor druk l)o*ei le, uaar Helder te krtlgen. Jfivon
wel hooft de Oaelno-dlreotle. ondank# de «roota
koeten, het aangedurfd een vooretelllnu te dnon
sevon van het boetende tooneelepal ,J'o Qnbi
Kende", oen werk viui don kielneoo» van Hn m
Bernhardti Loule Vernoull,
verwerkt en toueltjk lióól i
■eer nooge eleohen «lelt
T>e eminent
pereonen. I
Marte Holtrot
pijn ala „(ju Ont
uun de eleohen,
knap en ontroer,
mooie, sterk door
roull, »eer oorepronkelt
ié! pennend, Een etuk d
!t aan tiet epel der hoor
te mwloHpelendon, voor
ttedeepelendon, vooral
moote en Loule Ohrl«-
eantwoorden volkomen
trop geeft htiy-ln heel
Zij heeft tal ril ko *eor
MR JBlw„»uv uiomonten. Loul» Ohrl#c
In do rol van „De Onbekende je gewoon
onovertrefbaar door #i.lu eohlttororid epel, Do regio
ie eveneens In *Un handen en ham eeer joker wel
toevertrouwd. Ook 4» rollen aan Plet Bron (eet
Ptln,
prauhtbruut)Geruid Vrqllk on Gkieta Crlaplju—
Mulder (de oom en tante) toebedaoht, woraên, ln
hot 'bUKoudor door do laatste, voortreffelllk ge-
epeold. De o>vertp mojteeimlenden dragon veel bil
tot een jnool geiieel. We ho[Hin voor de oudorao-
mondo üaelno dli'iiotle. dat een vollo *aal aaimuo-
rlng moge «l.ln lot 't blllverf geven van duruell.Qco
vooretoluugun door sulku go^eUuliappon.
Uit het Polltle-rapport
Door den heer Ooltof, Keizerstraat 1, ls
kennis gegeven* dat hij zyn vermlMt rywlel
heeft teruggevonden.
t
Uit het medisch onderzoek naar de ver
wonding van den verlofhouder A„ welke Vrij
dagnacht op die Achtergracht van een zeke
ren G. In een vechtparty een messteek had
gekregen, Is gebleken, dut de wonde hoogst-
gevaariyk was en liet nies in de onmiddellijke
nzbyheld van het hart op een rib Is gestuit,
waardoor erger Is voorkomen.
In den nacht vurt^Zondag Maandag te
2 ure weid door 'haldadlgon eon glasruit van
het penceel KannaIstriiat 4 votbiry*/elil. De
dader Is onbekend gebleven.
Tn den nacht vun Zondag op Maandag Is
door een bewoonster van de Ahhteigracht
W.Z. aan het Bureau Molenplein aangifte ge
daan, dat éen zekere v. d. H., werkman, met
wien zy vroeger builen echt leefde, en die in
staat van dronkenschap verkeerde, haar
eenige vuistslagen op het hoofd had toege
bracht. Zy was hierdoor niet verwond ge-,
raakt. De werfpolitie, die het hulp- en
moordgeschreeuw hoorde, gaf hiervan tele
fonisch kennis aan de politie. Proces-verbaal
wordt opgemaakt.
Maandag is door een (bewoner van de
Hoeksteeg aangifte gedaan, dat twee jongen^
van zekeren K., wonende in de Middenstraat,
een ruit van zijn woning hebben stukgegooid.
Aangifte is gedaan door een inwoner, dat in
den afgeloopen nacht te pLm. 2 uur, toen
hij zich met zijn vrouw huiswaarts begaf, op
den hoek van de Spoorstraat en Plantsoen
door een hem onbekend man werd aangespro
ken, die een eind met hem meeliep en van
hem onder eenigie bedreigingen geld trachtte
los te krygen, hetgeen niet is gelukt.
Hedennacht te ruim 3 uur vervoegde zich
aan het Bureau Molenplein een koopman in
almanakken, wonende te Alkmaar, die giste
renavond met de boot van Es.o.na. van Alk
maar alhier was aangekomen, dooh hoewel
hij voldoende geM bezat, geen verblijf meer
in een logement had kunnen bekomen. Hem
is in een der vetrokken van het bureau on
derdak verleend. Het schijnt, dat voor reizi
gers, welke met den laatsten trein of de boot
hier aankomen,, meermalen in de logementen
geen plaats meer is.
Door een bewoner van den Polderweg is
aangifte gedaan, dat Dinsdagavond tus-
schen 11 en 12 uur tot tweemaal toe, met een
tusschentljd van een half uur, een hem on
bekend man op zijn erf rondliep. Toen de
bewoner door een venster naar den man
keek, verschuilde deze zich achter een boom.
Bij onderzoek is der politie gebleken, dat
het breken van de ruit in de Kanaalstraat, in
den nacht van Zondag op Maandag veroor
zaakt werd door stoelen. De sohuldige heeft
de schade vergoed.
GEMEENTERAAD.
Kosten en baten van Koegras en Huisduinen.
Indertyd is, wy meenen door den heer Van
der Veer, ln den Raad gevraagd naar eene
specificatie betreffende de onkosten voor de
landeiyke onderdeelen dezer gemeonte en de
daartegenover staande baten, welke aan de
gemeente ten goede komen. Burgemeester en
Wethouders hebben thans, in een uitvoerig
sohryven, hieromtrent zeer gespecificeerde
cyfers gegeven- Het zou te uitvoerig worden
die in hun geheel over te nemen; wij hebben
ze in eenige reeksen Bamengevat.
De ontvangsten, welke speciaal uit Koegras
in de gemeentekas vloeien, betreffen aan In
komstenbelasting ruim 58000, aan andere
belastingen (personeel, opcenten, hondenbe
lasting, alsmede diverse rechten) 8278. Aan
schoolgelden wordt opgebracht 1490. Ver
schillende ryksbydragon ln de kosten van het
Lager Onderwys, huuroommlssie. volkstel
ling, etc. komen ton bedrage van 19000 aun
Koegras ten goeden-Voor Huisduinen zyn
deze bedragen resp. f 0884 888, 279,
8700. Totaal met nog enkele andere op
brengsten, wordt voor Koegras ontvangen
78400, voor Hulodulnen 18800. Alle De-
dragen zyn afgerond.
Hlerby komen nog verschillende andere In
komsten, welke door B. en W. berekend zyn
naar den maatstaf van resp. 1/20 en 1/160 van
de totale bevolking. Deze Inkomsten betreffen
Restanten, Inkomsten van eigendommen en
bedryven, heffingen hoofdstuk 8 afd. B, on
andere ontvangsten, en worden geraamd voor
Koegras op 24500, voor Huisduinen op
ƒ8200, De totale ontvangsten bedragen alzoo
voor Koegras ƒ102.990, voor Hulsduinen
21.500.
Hiertegenover «taan als uitgaven: voor
Koegras ln totaal ƒ81000 -f* 1/20 van de ove
rige uitgaven - ƒ70.800, voor Huisduinen
ƒ19000 -f 1/150 van de overige uitgaven
ƒ0450. Onder het bedrag*van ƒ81.000 zyn:
aandeel salaris politie f 2770, aandeel jaar
wedden onderwijzers 16.000, benevens een
groot aantal kleinere onkosten. Onder de
7 70.800 overige uitgaven vinden wy kosten
Invordering belastingen, onderhoud gehou
wen, grondlasten, etc., kosten van veiligheid,
van ne gezondbeidapolltle, onderwys, arm
wezen, renten en aflossingen,' enz., enz., die
wy niet nader kunnen speclfloeeron. Onder
de ƒ19.000 voor Huisduinen vinden wij voor
wegen en slooten 1600, voor nnderwljzere-
Jaurweddon ƒ8000, voor uitbreiding begraaf
plaats f 8000.
Resumeerend, wordt de toeatand aldus:
Totale ontvangsten Koegras ƒ102.001.57,
totale uitgaven .rl08.544.12Vi, meer aan ont;
vangst 447.441/». Totale ontvangsten Huis
duinen 81.588.08V», totale ultg. 28.540.47V,,
meer aan uitgaven J 0.951.49. De totale meer
dere uitgaven voor Koegras en Huisduinen
tezamen nedragen alzoo /05O4.O4Vi<
TWEEDE KAMER.
MAH1NK-BKGBOOTING.
Vergadering van Dinsdag 12 December.
Aan de orde ls «temming over de motie-
Ter Hall e.a. betreffende do pensioenen van
de oud-geponslonneerden der Marine, vallen,
do bulten de Pensioenwetten 1918/1922.
De heer Snoeok Henkemitns (O.-H.)
zegt na de verklaring van den Minister, dat
hij bereid ls nader overleg te plegen met
Oimlbtgeuooten tegen te zullen steramen.
De motie wordt daarna verworpen met 40
tegen 84 stemmen.
voor: de aoc.-dem,, de vrijz. dem., die Vry-
heldsbonders behalve de heer Van Gyn,
de revolutionairen en de heeren Kuiper, Van
de Bilt, Feber, Van Rljzewyk en Bulten (al
len R.-K.).
Aan de orde ls daarna stemming over art.
1 (traetemerit van den Minister) van de Mu-
rlmvbeg rooting.
De heer Dresselhuys (V.B.) znl, als
bewlJH van Instemming, togen dit artikel
stemmen nu de vroeger afgelegde verklaring
vun do regeering. Aan do begrooting zul spr.
zyn stem niet behoeven te onthouden.
Het artikel wordt daarnu aangenomen met
51 tegen 80 stemmen.
Tegen: de ilnkorzyde, behalve de heer Ter
Hall (V.B.).
De Marlnebegrootlng wordt vervolgens
aangenomen met 00 tegen 21 stemmen.
Behalve de Soc.-Dem., de Plattelanders en
ae Communisten stemden ook de Vryzinnig-
Democraten weder tegen <je Marine-begroo
ting.
Herziening Onderwijswet
Nadat de Marine-Begrooting is afgehan
deld, wordt aan dë orde gesteld het wetsont
werp tot wijziging van de Lager Onderwys-
wet 1920, waarover de algemeene beschou
wingen worden geopend.
De heer Ketelaar (v.-d.) keurt het af,
dat over de nadere wijziging van het ontwerp
alleen imet onderwijsspecialiteiten van de
rechterzyde is geraadpleegd. Het ontwerp zal
z. i. het peil van het onderwys doen dalen.
Daarom zullen tot de totstandkoming niet
kunnen medewerken de leden, die tot onder-
wijsbevrediging, waardoor het peil van het
onderwys zou stygen, medewerkten. De ver
anderingen, nader in het ontwerp aange
bracht, zyn meer schyn dan wezen. Zonder
ingrijpende wijzigingen zal de fractie van
spreker haar stem aan het ontwerp niet kun
nen geven.
Mejuffrouw Westerman staat «enigs
zins anders tegenover dit wetsontwerp dan de
vorige spreker, dde heeft medegewerkt aan de
totstandkoming van de wet. Spr. is van oor
deel, dat ookmoet bezuinigd worden op het
Lager Onderwys, al betreurt zy, dat dit on
derwys met een onevenredig groot deel van
de bezuiniging wordt belast.
Spr. kan de wijzigingen aanvaarden, indien
nog eenige veranderingen worden aange
bracht
Op de basis van de Lager Onderwijswet van
1920 kan niet worden voortgebouwd. Er moet
een andere regeling van de kosten komen.
Met uitbreiding van het aantal kinderen per
klas kan spr. medegaan, als deze maar niet te
ver wordt doorgevoerd. Wat het bouwbesluit
betreft, vraagt spr. of nieuwe scholen niet
kunnen worden Ingericht ln bestaande ge
bouwen, vooral waar tegenwoordig veel groote
hulzen leegstaan. Wat de kosten aangaat,
merkt spr. op, dat een deel van de lasten van
het Ryk overgaan naar de gemeenten, wan
neer deze gebruik inaken van de vrijheid* om
meer onderwijzers aan te stéllen dan het vast
gestelde majtlmum.
De heer Gerhard bespreekt 4 punten.
1. de houdlpg van den Minister bit dit ont
werp aangenomen,, vergeleken by de behan
deling van de L. O.-wet 1920. Het ls buiten-
fewoon moeliyk aan te nemen, dat deze wet
oor denzelfden Minister ls Ingediend.
Als tweede punt behandelt spreker bet
overleg tusschen den Minister en onderwijs-
speclalitelten van rechts. Dat had moeten ge
schieden met alle groepen der Kamer. Voorts
wHst spr. op de eigenaardige houding van den
Minister van Financiën. Deze Minister heeft
gezegd: Wanneer de Kaïmer het ontwerp niet
goedkeurt, legt de Minister van Financiën het
byitje er by neer. Voor het vierde punt
brengt spr. de geschiedenis der pacificatie ln
herinnering en citeert eenige uitlatingen ln
de redevoeringen, gehouden by de installatie
van de Bevredlgirigsoommlssle.
Uit deze redevoeringen biykt, dat men niet
alleen vtan de commissie een verhooging van
het onderwyspeil verwachtte, maar dat men
gemeenschappelijk daartoe zou samenwerken.
Verder behandelt spr. de nieuwe opleiding
van de onderwyzers.
De heer Rutgers (a.-r.) heeft niet zoo'n
groot bezwaar tegen verschuiving der lasten
op de gemeenten, omdat zy de maatregelen,
die deze kosten medebrengen, kunnen nala
ten. Alleen de gemeenten kunnen deze ver
soberingen toepassen. Reeds 15 Dec. 1921
werden ln het rapport van den Schoolraad
voor de Scholen met den Bybel bezuinigingen
voorgesteld, waarvan er ln dit ontwerp twee
zyn overgenomen.
Wat de redevoering van den heer Gerhard
betreft, zegt spr., dal er geen enkele grond
aanwezig ls, om aan te nemen, dat de reëhter-
/.yde vijandig zou hebben gestaan tegenover
de ln het onderwijs aangebrachte verbeterln-
Son en dut dit duidelijk zou bHjken, wanneer
o roohterzllde met dit ontwerp meegaat.
Wat nu betroft do technische herziening
zal «pr. eenige opmerkingen maken over het
Htetael vun het onderwin, om de beteekenls
van de technische herziening te doou uitko
men. Er bestaun, naar spr.w meening, drie
Htelsëls, waarop de flnancleele gelijkstelling
van de L. O.-wet kan worden .uitgevoerd, n.1.
Io. normallseerlng van de ondorwljsul(gaven;
2o het nemen van een gemiddelde van ale uit
gaven en 0o, het geven van een vergoeding
voor gedane uitgaven.
De neer Van Wynnergen (r.-k) kan
zich met, het ontwerp vereenigen, en de heer
Rnoeok Hen k e mans (c.-ti.) betoogt, dat
ook de rechterzyde met leedwezen de verHii-
derlngey aanvaardt, die echter uit bczulnl-
glngsoverweglngen noodzakeiyk zyn. Voorts
noopt tpr. nog op eenJge veranderingen ten
goede.
Des avonds werden algemeene beachouwln-
ffon gehouden omtrent de begrooting van bui-
onlandsche zaken.
Er waren allerlei byzondere grieven: van
den heer V a n O y n over liet niet voldoende
hooghouden der Ned. taal door Nederiandsche
gezantschappen, van den heer Snoeck
Henkemani over de belangen der Ned.
pollshouders van Dultsche maatschappyen,
van den heer Fleskens over Dultsche
concurrentie door middel van ons credlet aan
Dultsohland, enz.
Het hoofdpunt van crltlefk whn echter de
geheimzinnigheid, WHarln de Minister zich
Niilt, zijn te gerlhge mededeelzaamheid, het
St mis aan contact tusschen zyn politiek en
t Staten-Generaal.
Als bijzonder voorbeeld van deze geheim
zinnigheid noemde men het geval-Taok, Met
irekken on rukken en nadat er hier en ln
België ontzaglijk veel over geschreven whh,
heeft men er nu eindelijk uit gekregen, dat
de „redenen van staatkundigen aard" niet
door België zyn geïnspireerd. Maar waarom
ls deze man dan nu niet benoemd?
De Minister zal hedenavond antwoorden.
De behandeling van de Lager Onderwyswet
wordt voortgezet. Van de gehouden redevoe
ringen valt nog te vermelden een betoog van
den beer Van der Mblen tegen de Leer
plichtwet, van de heeren Smeenk en Bu 1-
t en tegen die afschaffing en ook tegen uit
stel der Invoering van het zevende leerjaar,
en een van MeJ. van Dorp, dat zich aan
sloot by de rode van MeJ. Wouterman In zoo
verre als het Inging legen de gelijkstelling.
Mej. Van Dorp kwam ook nog terug op
haar Ideaal van een <thrlsteiyke openbare
school, dat ze in de algemeene beschouwingen
over de Staatsbegrootïng had geschetst.
Minister De Visser heeft de sprekeis
ln een bondige rede beantwoord. Hy wierp
daarby alle gedachte aan begunstiging van
het byzonder onderwys even ver van zich dan
die aan eenigen opzet om het openhaal- onder
wys te schaden. Er moest nu eenmaal bezui
nigd worden. En wanneer men bedenkt, dat
onse
jreotle. ondank* de
