lELDERSCIE COURANT Tweede Blad. Dinsdagmiddag. VAN ZATERDAG 6 JANUARI 1923. BINNENLAND. Het conflict in het Boekc^-ukkersbedrijf. PLAATSELIJK NIEUWS. .BINNENLAND. BUITENLAND. DE CONFERENTIE TE PARIJS. III"1 iILLJ eers*voi9er,d mnummer van dit blad verschijnt De voorzitter van den Alg. Ned. Typ. Bond, de heer van der Wal, heeft zijn opinie uiteengezet in een artikel, waarin hij ontkent, dat de voorgestelde nieuwe over eenkomst, met medewerking van 4e hoofd besturen van alle gezellen-organisaties was tot stand gekomen. Zoo zegt hij, dit is slechts in zooverre juist, dat wel tot het laatste toe ook de ver tegenwoordigers van den Typografenbond in de onderhandelingscommissie hebben meegewerkt om een voor de gezellen zoo aannemelijk mogelijk concept samen te stellen, doch dat de voorzitter van dien bond, als vooraanzittende onderhandelaar, tot op het laatste oogenblik heeft verklaard zijn medewerking aan het tot stand komen van de nieuwe C. A. O. niet te kunnen verkenen, omdat daarin de rechtspositie van de gezellen was verzwakt. Een tweede onjuistheid is de voorstelling als zouden de gezellen den strijd zijn be gonnen, daar de patroons door het ter teekening voorleggen van een verklaring de staking hebben uitgelokt. Een ander nog meer onjuist gegeven is, alsof de loonsverlaging slechts 6 °/0 zou bedragen, daar de minima-loonen, die in de C. A. O. worden vastgelegd, met 12 °/0 verminderden wat betreft de loonen der volslagen arbeiders, terwijl voor de jonge ren, wier aantal op de drukkerijen abnor maal groot is, de vermindering 14 tot 20 °/0 bedroeg, zoodat de verlaging van het ge middelde minimum-uurloon zeer zeker boven *4 uitging. Het bestuur van de Patroons-organisatie bestrijdt deze meening van den voorzitter van de A. N. T. B. Het stuk is te groot om dit in zijn geheel op te nemen (ook het artikel van den heer van der Wal is zeer uitvoerig). Ten opzichte van de bewering in boven staand resumé zegt het hoofdbestuur van den Patroonsbond De nieuwe overeenkomst garandeert aan volwassen gezellen te Amsterdam een minimum-weekloon van ruim f 35, bij een 48-urige werkweek. Tegenover het tot 31 December genoten weekloon is dit een ver- laging van ongeveer 6 pet. Wanneer men deze verlaging vergelijkt met de sedert het intreden van de malaise verminderde loonen van de kleermakers (10 pet van de meu belmakers (812 pet.), van de sigarenma kers (15 pet.), van de metaalbewerkers (16 pet.), terwijl het rijks- en spoorwegperso neel Sll3 pet. pensioenkorting moest be talen, zal men moeten erkennen, dat het compromis, waarop de nieuwe overeen komst berust, alleszins billijk en accepta bel is. Tegenover deze loonsverlaging met 6 pet. staat een daling in de kosten van het levens onderhoud, welke volgens de statistische gegevens op 18 pet. mag worden gesteld. Van een opzettelijk terugbrengen van het levenspeil van de typografen kan dus abso luut geen sprake zijn. Bij de beoordeeling van deze looncijfers moet in aanmerking worden genomen, dat dit minimumloonen zijn en dat vele gezellen boven dat minimum-loon staan. Deze ver houding blijft ook onder het nieuwe con tract bestaan. Ook de besturen van de R.-K. en Christ. organisaties zijn het in geenen deele eens met de uitlegging, gegeven door den heer van der Wal. Zij schrijven onder meer: Het is volkomen verklaarbaar, dat de heer Van der Wal een poging doet om nu reeds de Christelijke bonden in het boek- drukkersbedrijf verantwoordelijk te stellen voor de eventueele gevolgen van het conflict. Evenwel, dat zal niet zoo gemakkelijk gaan zonder tegenweer onzerzijds. In de eerste plaats zij dan opgemerkt, dat noch de ver tegenwoordigers van den A. N. T. B. in de onderhapdelings-commissie, noch ook de heer v. d. Wal persoonlijk verklaard hebben, dat zij een collectief contract met een wijzi ging in de ontslag-quaestie (z g. rechts-po- sitie) niet zouden aanvaarden. Wij geven toe, dat de voorzitter van den Algemeenen Bond zich verzet heeft tot het laatste tegen een zoodanige wijziging. Evenwel, het onaanne melijke is door hem niet uitgesproken. Maar, indien dit nu het struikelblok was geweest voor de modern georganiseerde arbei ders, dan zou, overal waar men staakt, de eisch gesteld zijn: De ontslagregeling onver anderd handhaven. Maar, en dit is zeer merk waardig, zoo goed als nergens is dit punt de inzet. Hier staakt men omdat de werktijd op 45 uur gesteld moet blijven, daar wordt ge staakt omdat men geen loonaftrek wenscht. Verschillende stakers weten eigenlijk niet waarom het gaat, aangezien het hoofdbestuur geen advies tot staken gaf, en ook niet ad viseerde aan het werk te blijven. Het blijkt dus wel, dat er een buitengewone verwarring heerscht. In sommige steden staken de ledeik van de modernen, het bestuur is echter aan den arbeid Igebleven. Heel de geschiedenis van verwarring en niet weten wat te doen, is het gevolg van het ontbreken van leiding in een conflict, dat in deze tijden toch voorkomen had moeten worden. Wij zijn er dan ook van overtuigd, als de voorzitter van den A. NT. B. zich krachtig had gezet achter het resultaat der onderhandelings-commissie, dat dit óók door den algemeefien bond was aanvaard. Een groot deel van de mede-hoofdbestuurders stond op het standpunt: »Dit concept is voor de arbeiders in ieder geval verkieselijker dan een strijd". Een strijd, die nu in de meest ongunstige omstandigheden moet wor den gestreden, aangezien zoo goed als alle leden onzer bonden het duidelijk advies van onze hoofdbesturen hebben opgevolgd en aan den arbeid zijn gebleven. Het referendum, dat de moderne bond hield, gaf een minderheid voor de collectieve arbeiders-overeenkomst, nl. 2860 vóór, 3500 tegen en ongeveer 200 blanco. Vier der leden van het bondsbestuur der gezellen adviseerden bij het referendum vóór te stemmen. De bondsvoorzitter was daartegen. Zooals gezegd, toen bij referendum het contract verworpen was, konden de ontslagen gezellen nog 14 dagen doorwerken, doch op het met 1 Januari geldende contract. In verschillende plaatsen geschiedde dit, in andere, waaronder Helder, niet. Voor de patroons werd de zaak niet ge makkelijk doordat hun organisatie een bepa ling heeft in haar statuten, waarbij voor eiken gezel, dien men "op de oude voorwaarden laat werken, niet minder dan f 1000 boete kan worden geëischt. Er schijnen enkele patroons te zijn, die deze bepaling ontduiken, door den gezellen toeslag te geven tot het oude loon, of hen op mondelinge beloften van een nadere regeling, aan het werk hielden, waar tegenover ook tal van gezellen staan, die zich zonder meer bij de nieuwe arbeiders- voorwaarden neerlegden. Dat is de reden, dat deze staking verre van algemeen is, en een chaotischen toestand heeft geschapen. Omtrent verloop, omvang etc. van de sta king zijn de berichten uit den aard der zaak zeer afwisselend. Op verschillende drukke rijen zijn de gezellen aan het werk gegaan, op andere duurt de staking voort. Wij hebben geen plaatsruimte al die berichten te ver melden. Sluiting van Drukkerijen. Amsterdam, 5 Jan. De Frederatie der Werkgeversorganisatiën in het Boekdrukkers- bedrijf deelt het volgende mede De mededeeling in de bladen van giste ren, dat op de drukkerij »Nederland" te Amsterdam nog op de oude voorwaarden wordt gewerkt, is onjuist. Zooals overal hebben ook daar de stakers toegegeven op de voor waarden der nieuwe C.A. aan den arbeid te gaan. Op talrijke drukkerijen, ook te Am sterdam, hebben de patroons het stakende personeel door andere arbeiders vervangen, welke in geen geval meer worden ontslagen, Als dit zoo door gaat, zullen er vele slacht offers moeten vallen. Bij drukkerij Bosch te Utrecht overweegt de firifia, welke leden van den A.N.T.B. zij zal terugnemen. De Firma Joh. Enschede Zonen te Haar lem heeft haar drukkerij, waar 500 arbeiders werken gesloten. Ook de firma's Boom, Ruygrok en Kley- nenberg te Haarlem hebben hun drukkerij gesloten. Het staat reeds thans vast, dat dit besluit voor de stakers noodlottige ge volgen zal hebben, omdat de stakers al hun rechten als lid van het personeel hebben verloren. Te Rotterdam hebben de stakers het hoofd in den schoot gelegd. 25 stakers zul-' len niet weder aan den arbeid kunnen gaan. Te Leiden is het Leidsch Dagblad van plan met nieuw personeel de uitgave van zijn courant te verzekeren en is daarin reeds gedeeltelijk geslaagd. Het Leidsch Dagblad komt in denzelfden omvang en precies op tijd uit. Te Apeldoorn heeft het personeel van de drukkerijen Benk en Kijf en Drost toe gegeven en is op de voorwaarden der patroons- organisatiën aan den arbeid gegaarl. Ook bij de drukkerijen Muller en Spruyt te Amsterdam hebben de stakers toege geven en zijn de eischen der patroonsorga nisaties ingewilligd." AMSTERDAM, 5 Jan. Volgens mede deeling van 't hoofdbestuur van den A.N.T.B. is de toestand in het gcheele land vrijwel ongewijzigd gebleven. De toestand te Heider. De stand van de staking is op dit oogen blik als volgt: Aan onze drukkerij staken ongeveer 50 man, aan de drukkferij-Jaring 4, drukkerij- Egner 5 en aan de drukkerij-Bunck 1 man. Zooals wij reeds in het vorig nummer hebben medegedeeld, is de staking hier ter plaatse algemeen. Het bestuur der plaatselijke afdeeling van de A.N.T.B. stelt zich op het standpunt, dat, nu eenmaal door haar hoofdbestuur het besluit is uitgevaardigd (in verband met den uitslag van het gehouden referendum) het werk neer te leggen, dit ook moet worden opgevolgd, ondanks het feit, dat de helft der leden hier ter plaatse bij het referendum heeft gestemd voor de aanvaarding van het nieuwe contract. Het is jammer, dat bij dit referendum de jongere gezellen van 18 jaar en ouder den doorslag hebben gegeven. Immers het refe rendum had tot uitslag, dat 3051 voor ver werping en 2860 (plus 193 blanco) daarte gen waren. En zoo is het ook gegaan bij de plaatselijke afdeeling, met dien verstande, dat met 28 tegen 27 stemmen (en een paar blanco's) besloten was niet op het nieuwe contract aan het werk te gaan. Het is begrijpelijk, dat de jongelui den van het geval niet beseffen en dat zij het wel pleizierig vinden eens een paar we ken vrijaf te hebben. Zij vergeten echter, dat zij daardoor^ de positie van een aantal gehuwde gezellen in gevaar hebben gebracht. De afdeeling Helder meent op haar stand punt te moeten blijven staan. Zooals gezegd, eerstens omdat zij het Bondsbesluit wil op volgen, tweedens en wel voornamelijk, om dat zij'hier ten opzichte van de vier werk lieden-organisaties ver in de meerderheid is. Ook haar Hoofdbestuur heeft nog Donder- dag geadviseerd de staking te Helder om die reden door te zetten, terwijl dat hoofdbestuur voor andere plaatsen, waar zijn leden slechts de helft of minder van het personeel uitmaken, adviseert op de nieuwe voorwaarden aan het werk te gaan. Ook meende men, dat de staking alhier gemakkelijk veertien dagen was vol te hou den, zonder dat er slachtoffers zouden val len. Tot onzen spijt moeten wij mededeelen dat door het staken van periodiek werk op een der drukkerijen dit alhier reeds het ge val is. Tot op dit oogenblik is door ons en door de andere drukkerijen geen poging gedaan om gezellen, behoorende tot de andere organisaties, in dienst te nemen, hoewel dit niet verboden is; zij hebben het nieuwe contract aanvaard, en zoo goed als alle werkelooze Katholieke en Christelijke ge zeilen, alsmede van den Neutralen Neder- landschen Bond zijn op verschillende druk kerijen te werk gesteld. Om den strijd niet noodeloos te verscherpen, hebben wij dit tot nog toe nagelaten. Wij houden de zaken gaande met be hulp van een paar gezellen van deze bon den,- terwijl de drie firmanten in onze zaak een werkzaam aandeel nemen om het mo gelijk te maken de Courant te doen ver schijnen. Men zal ons toegeven dat wij in boven staande beschouwing de kwestie z a k e 1 ij k hebben uiteengezet. Doch wij zijn benieuwd naar het oordeel onzer lezers over hetgeen omtrent deze belangrijke kwestie, zoowel voof de arbeiders als voor de patroons, wordt gezegd in een vanwege de S.D.A.P. verspreid blaadje het klinkt wel vreemd te moeten zeggen, dat dit met onze medewerking het licht zag wordt geschreven. Wij gaan daarop niet in, doch wij vestigen alleen de aandacht op de onbenullige opmerkingen, vermoedelijk weer geschreven door hem, die elke zaak, dus ook deze ernstige kwestie, als een grapje beschouwd. Men oordeele Toch is deze staking voor de patroons van grooter gewicht en dus van grooter nadeel dan menigeen meent. En al doen de heeren nu net alsof het hun geen zier kan schelen, de telefonen zouden het publiek wel andere gezichtspunten openen, als dit mogelijk was. Wij vernemen, dat de totstandkoming van de Heldersche Courant heel wat handen in beweging heeft gebracht, die verre van het vak afstaan. Zoo moet ongeveer het heele gezin van den heer de Boer hebben gewerkt om de krant gevouwen te krijgen. De schoonzoon, de kapitein der Genie Zwart, moet zelfs hebben geholpen, aan dit karwei. Geconstateerd is dit echter niet, omdat de heer De Boer angstvallig alle gordijnen van zijn etablissement gesloten houdt. Men zou mogen verwachten, dat dit blaadje, orgaan van de S. D. A. P. hier ter plaatse, een goed gedocumenteerd artikel over dezen, strijd had opgenomen in plaats van twee kolommen onbenullige opmerkingen. De schrijver is daartoe echter niet in staat, en zoekt hij zijn toevlucht in dergelijke kleine middelen. Een beschuldiging aan het adres der telefoon centrale! Hr. Ms. „Zeeland". Hr. Ms. „Zeeland" is 4 Januari van hier voor een oefeningsreis naar Las Palmas vertrokken. Kerstboom Marine-Cantine. De op de volgende nummers gevallen prijzen van den kerstboom in de Marine- Cantine zijn nog niet afgehaald: 48, 183, 299, 317, 419, 424, 466, 581, 582, 657, 840, 885, 894, 934. De prijzen, welke na 7 Januari niet zijn afgehaald, vervallen aan de tombola verloting van hej Mariue-Sanatoriumfonds. Aanbesteding. Door het bestuur van de Vakschool voor Meisjes alhier werd Donderdag aanbesteed het verf- en glaswerk aan de nieuw ge bouwde school. Ingeschreven werd door de heeren: S. Schellinger voor f 11.000. A. van Pelt f 10.978.— Jan Garsteveld, (Velseroord), f 10.850.— Gebrs. de Boer f 10.800; J. Freeke f 9998; firma Joh. HubBeling f 8.592.—M. Kaleveld f 8.547.— Gebrs. v. d. Meer, Alkmaar, f 8.400.J. de Kok f 7775.— Gebrs. Hoogerduijn f 7.437.H. Nyman Zonen, (Alkmaar), f 6.269.De gunning is aangehouden. Bestrijding der Geslachtsziekten. Wij hebben reeds melding gemaakt van een film, welke speciaal was samengesteld ter bestrijding van de den laatsten tijd weer heviger voortwoekerende geslachtsziekten. Deze film wordt op het oogenblik hier ter stede vertoond, doch uit den aard der zaak is de vertooning niet in een gewoon pro gramma opgenomen. Door marine- en leger bestuur is de film dienstbaar gemaakt aan een openbare les, waarmede zich de officier van gezondheid dr.- Bottema belangeloos be lastte. Deze voordracht werd gegeven Woens dag- en Donderdagmiddag in de 1 ivoli-Bios- coop. Daar de heer van JTwisk evenwel de film ook zal vertoonen aan het gewone bi oscoop-publiek, verzocht hij ons een woord je ter toelichting daarvoor te schrijven. Wij hebben daar gaarne aan voldaan. Allereerst wenschen wij er den nadruk op te vestigen, dat, wie verwacht iets sensati oneels te zien, absoluut bedrogen uitkomt. De film is streng wetenschappelijk gehouden, en geeft in geen enkel opzicht iets wat naar eenige sensatie zweemt. Integendeel, alles wat sensationeel of prikkelend zou kunnen werken, is vermeden. Men zal dan ook goed doen aankomende zoons of dochters mede te nemen. Van de geslachtsziekten worden er twee op de film behandeld, de gonorrhoe of druiper ën de meest gevaarlijke, de syphilis. Op zeer aanschouwelijke wijze, door sterk vergroote beweegbare teekeningen, laat men u zien hoe de gonococeen, of- bij de syphi lis,-de spiracaeen, in het lichaam dringen, de weefsels aantasten, bloedvaten vernielen, zwellingen veroorzaken, enz. Ook micro- photos (beweegbare) van bloedvaten en de spieren worden vertoond. Het meest in teressant en ook het suggestiefst zijn de photos van de verschillende stadia der sy philis; van het eerste, op zichzelf vrij on schuldige, en in ieder geval geneeslijke sta dium tot het vierde en laatste stadium toe, waarbij idiotisme of krankzinnigheid kan ontstaan, en dat tenslotte met den dood eindigt. Dr. Bottema zette op aanschouwelijke wijze de gevaren der ziekte uiteen. Vooral wees hij op de dringende noodzakelijkheid van tijdige behandeling. Het allerbeste is natuurlijk voorkoming der ziekte door ont houding; waar de besmetting eenmaal plaats gevonden heeft, kan een spoedig en zaak kundig ingrijpen door den geneesheer in de meeste gevallen- in het beginstadium nog wel bijna altijd, algeheele genezing brengen. Niet nog in de voornaamste plaats voor den patiënt zelve is hier gevaar, maar vooral voor anderen, die door hem be smet worden, meestal met geslachtelijke om gang, maar ook wel- bij gevorderde syphillis- door een kus, of door aanraking. De film wordt morgenochtend 11 uur vertoond uitsluitend voorvrouwen, De volgende week uitsluitend voor man nen. Beide malen heeft dr. Bottema zich weder belangeloos beschikbaar gesteld voor het geven van toelichting. De toegangsprijs voor beide voorstellingen bedraagt 50 cent. Gedeeltelijk dient dit ter dekking van de onkosten van huur, terwijl de helft zal wor den afgedragen aan de kas der Ned. Ver- eeniging ter bestrijding van Geslachtziekten, van welke in eerste instantie de vertooning uitgaat. Opgemerkt dient te worden, dat aan het apparaat een toestel is verbonden, waardoor de film kan worden stilgezet, zoo dat men de platen rustig kan bekijken. Vooral van jongelui van beiderlei ge slacht is hetgeen hier vertoond wordt, uiterst leerzaam. Alles is streng wetenschap pelijk. maar door de wijze waarop het wordt vertoond, zeer bevattelijk. En werkt in hooge- mate mee tot verheldering van het inzicht in deze verwoestende ziekte. Max Gabriël's Operette. Wij laten hieronder eenige persbeoor- deelingen volgen van de succesoperette „De Bajadère", welke Donderdag a.s. door Max Gabriël's Hollandsche operettegezel schap in „Casino" wordt opgevoerd. De geheele prachtvolle monteering wordt mee gebracht en het gezelschap is van den al- lereersten rang, zoodat we nu eens een operette opvoering in optima-forma krijgen. „Nieuwe Rotterdamsche Courant". Directeur Gabriel is thans gekomen met iets zooals wij het in ons land nog niet gehad hebben. Met een monteering geheel in modernen trant, kostbaar en chique. Alle 3 de bedrijven geven iets heel bijzon ders te zien. Dit is nu inderdaad een luxueuse tooneelinrichting. In alle opzich ten is trouwens zorg aan deze •vertooning besteed. De muziek bevat veel aardige deuntjes, goed geschreven ensemblestukken, walsen, fox-trots, steps en wat dies meer zij. Het is een doorslaand succes geworden. „De Telegraaf". Avond aan avond vertoont de volle zaal hêt unicum van een duurzaam operette succes, waartoe bijdraagt de ongewoon wel luidende zang van Collin. De handeling speelt zich af in een schittering van rijke tooneeldecors, als men hier te lande niet meer heeft gezien. Inspecteur materieel der marine-artillerie. Bij Kon. besluit is, met ingang van 1 dezer, de betrekking van inspecteur van het materi eel der marine-artillerie opgedragen aan kapi tein ter zee titulair J. J. M. Baart. Verkiezing Prov. Staten. De vrijzinnig-democratische kiesvereeniging te Oudkarspel heeft candidaat gesteld de heeren J. Met, te Heerhugowaard, P. Trapman, te Schagen, D. Kooiman, te Purmerend en J. Ootjers, te Noordscharwoude. Fraude ten nadeele van de Mij. „Nederland". Donderdag stonden voor de Rechtbank te Amsterdam terecht twee jeugdige kantoor bedienden, die bij de Stoomvaartmaatschap pij „Nederland" werkzaam geweest zijn en die dezemaatschappij voor ruim f 25.000 be nadeeld hebben. Beklaagden waren geplaatst bij de af deeling comptabiliteit en hadden vracht kwitanties te behandelen, welke door ban ken geïnd werden, 't Gebeurde wel, dat als er bezwaren waren, de kwitanties terugge vraagd en door de maatschappij zelf geïnd werden. Van die omstandigheid maakten de beklaagden gebruik om op eigen houtje vrachtkwitanties terug te vragen en die te innen. Op die wijze benadeelden zij de Mij. „Nederland" in «den loop van 1922 voor f 25.000. De beklaagden bekenden de ten laste ge legde feiten. De tweede beklaagde, die on der den invloed van den eersten beklaagde schijnt te hebben gehandeld, heeft van de aangerichte schade f 12.000 vergoed. Voor beide beklaagden bracht een reclasseerings- ambtenaar een gunstig rapport uit, strekken de tot voorwaardelijke Vcroordeeling. Het O. M., mr. Tan Heynsbcrgen, eisch- te tegen den eersten beklaagde 2'/a taar gevangenisstraf en tegen den tweeden be klaagden één jaar gevangenisstraf, voor beiden met aftrek der preventieve hechtenis. De verdedigers mr. A Zeldenrust en mr. dr. Leo Polak pleitten op uitvoerige gron den oplegging van een voorwaardelijken ver oordeling. Een drama. Te Valkenswaard is gisterenavond een opzienbare moordaanslag gepleegd op den heer M. Desmet, directeur-eigenaar van twee bioscopen te Eindhoven. Het slachtoffer is n.1. door den dader per auto van Eind hoven naar Valkenswaard gevoerd, waar zich in een naburig bosch het drama heeft afgespeeld. In het bosch aangekomen, werd het slacht offer, na onder een valsch voorwendsel mee getroond te zijn, onverhoeds aangevallen en werd op hem een revolverschot gelost, hetwelk dwars door het gebit van Desmet ging, Deze nam toen de vlucht, waarop hem een drietal schoten werden toegezon den, die hem in den rug troffen. Daarna ontstond een worsteling, waarbij de dader plotseling een revolver voor het hoofd van Desmet hield, doch het schot ging niet af. Toen koos de dader het hazenpad en vluchtte met zijn auto in de richting van Eindhoven. Het slachtoffer kon nog tot een nabijgele gen boerderij voortstrompelen. Daar stortte hij ineen en werd opgenomen, badend in zijn bloed. Na geneeskundige hulp werd hij naar het gasthuis te Eindhoven overgebracht. Zijn toestand is hoogst ernstig. Hij was gis terenavond bij volle kennis en kon worden verhoord. Als vermoedelijke dader is gearrres- teerd zekere J. Kersscmakers, ongehuwd, ruim 30 jaar, oud-linnenfabrikant. Vermoe delijk heeft men hier te doen met een lief desgeschiedenis. Het begin der conferentie te Parijs is niet bijzonder gelukkig. Naar men weet, hadden zoowel de bransche als de Engelsche en lta- liaansche regeering een plan ontworpen voor de regeling der Uuitsclie schadevergoeding, ten einde deze te Parijs te bespreken, liet fransche plan berust in hoofdzaak op de vol gende beginselen: de Duitsche schuld mag nie t verminderd, Frankrijk kan zijn schul den aan de geallieerden niet afdoen, zoolang het met door Duitschland schadeloos is ge steld. Duitschland kan een moratorium van 2 jaar krijgen, mits het in dien tijd bepaalde leveringen verricht en de kosten van het be zettingsleger blijft betalen. Dit maakt bij elkaar ongeveer 1 milliard mark goud. De opbrengst van de panden, die met dit cijfer overeenstemt, zal aan Duitschland teruggege ven worden naar demate, waarin het die ver plichtingen gedurende het moratorium na komt. Die leveringen bestaan uit materiaal voor het verwoeste gebied, evenals steenkool en kleurstoffen. De panden bestaan uit hef fing van steenkool uit het Roerbekken, hout van den linker-Rijnoever en stikstof De overblijvende 500.UUU goudmark moeten ge vonden worden uit een heffing in buitenland- sche deviezen, op den uitvoer uit het Rijn land en den Roer en heffing van een kolen- belasting. Het Engelsche plan daarentegen gaat uit van een moratorium van 4 jaar, verlaging van de Duitsche schuld tot 60 milliard, in 32 jaar betaaibaar, met schrapping van de geallieerde schulden. Practisch komt de waar de daarva n op 27 milliard neer en het Fran sche percentage op 41.6. Engeland zou zoo doende ongeveer 17 milliard, Frankrijk slechts 19l/a milliard krijgen. Het Fransche kabinet heeft de Engelsche voorstellen besproken en ze absoluut van de hand gewezen. De Fransche pers steunt Poincaré terwijl de Engelsche bladen zich over het algemeen zeer ingenomen toonen met het plan van Bonar Law. De conferentie te Parijs mislukt. De Parijsche conferentie liep Donderdag avond te half zeven af. Het was toen onmo gelijk bevonden de verschillende gezichts punten tot overeenstemming te brengen. Alvorens de conferentie te verlaten uitte Bonar Law zijn warme vriendschap jegens het Fransche volk, terwijl Poincaré z ner- zijds hetzelfde deed ten aanzien van het Engelsche. Onmiddellijk na zijn terugkeer van 'de conferentie ontving Bonar Law in zijn hotel dé journalisten om eenige korte verklarin gen te doen. Hij zeide daarin, dat de beide regeeringen absoluut overtuigd zijn, dat het onmogelijk is tot overeenstemming te ko men. Men wist dit eigenlijk reeds te Londen maar niettemin heeft men van beide zijden nog de grootst mogelijke moeite ertoe ge daan. De principieele kloof echter, die niet alleen de regeeringen, maar wel degelijk ook beidevolken scheidt, is niet te overbrug gen. Echter, zoo vervolgde hij, zijn Poin caré en ik het niet eens over de wijze van formuleering van hetgeen ons verdeeld houdt. Poincaré zegt: Het verschil loopt over een moratorium, met of 'zonder waar borgen; naar de meening van de Engelsche regeering echter gaat het om de vraag, of hetgeen men wil doen Duitschland al dan niet verhindert zijn crediet te herstellen. Er zijn twee manieren om een schuldenaar te behandelen: alles van hem inpikken wat je kunt, of alleen nemen, wat hem niet verhin dert zich te herstellen. Volgens onze opvat ting kan Duitschland in de eerste jaren geen belangrijke sommen betalen, zonder dat het Duitsche credietherstel onmogelijk wordt, ook niet in natura, want dat nood zaakt weer tot enorme uitgifte van papier geld. De indruk in Duitschland. De Berlijnsche correspondent van het Hbl. meldde Donderdagnacht aan zijn blad: Men beschouwt hier den toestand als zeer ernstig. In politiek en economisch op zicht zullen zeer moeilijke tijden aanbreken. Natuurlijk verwachten de financieele des kundigen een nieuwe aanzienlijke daling van de mark. Men gelooft echter in Ber lijnsche bankkringen niet, dat deze een noodlottigen omvang zal aannemen. De belangrijkste mededeeling die ik hier uit regeeringskringen kreeg, was wel de categorische verklaring, dat de Duitsche regeering na de voorstellen, die ex-staats secretaris Bergmann naar Parijs heeft mee genomen, en die het Duitsche maximum aanbod beteekenen, geen aanleiding en geen mogelijkheid meer heeft om nieuwe voor stellen te doen. De geallieerden weuschen, dat de onder handelingen te Lausanna uiterlijk 25 Jan. zullen eindigen. Duitschland zal Maandag of Dinsdag door de Commissie vau Herstel worden gehoord over het in gebreke blijven ten aanzien der kolenleveringen. Parijs, 4 Januari. (Belga). Men verwacht, dat Frankrijk, België en Italië tot overeen stemming zullen komen over toepassing van het Fransche plan van een moratorium met onderpanden. Rome, 4 Januari. Mussolini heeft in den ministerraad verklaard, dat het Engelsche voorstel in zake schadevergoeding onmoge lijk kon worden aanvaard.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1923 | | pagina 5