Het ZnlderieeviaacherehedrtJf.
In «tin antwoord op de vragen van het
Tweede Kamerlid Dnymaer van Twist betref
fende hèt nemen van maatregelen tot verbe
tering van den toestand, waarin het Znidor-
aeevlsschersbedrUf en do aanverwante bedrij
ven verkeeren en bet tijdstip van indiening
van een wetsontwerp, houdende tegemoetko
ming aan de Zuiderzeevissohersbevolklng en
andere personen, in verband met de door hem
wegens de afsluiting en droogmaking van do
Zuiderzee te Ujden schade, zegt de minister
van Waterstaat o. a.
oorffebrokoL Do irea Grsvp—Ouyk atnnl
aedi ondor wntor. De M bod Urnvo ia
m gevolge hiervan plotseling Bfl c.M. ge-
BUITENLAND.
Staking Ta*l-bodrtJf.
Tiet conflict in het twl-bedrtjf te Anurten-
;am la opgeheven. Allo Makers *Un op hun
ilaata teruggekeerd.
De credietvereeniging oefent haar werkzaam
heden in zoodanige mate onafhankelijk van
de Regeering uit, dat er van minder toeschie
telijkheid dezerzijds in het verstrekken van
crediet aan de visschers geen sprake kan zijn.
Intusschen zal de credietvereeniging indach
tig zijn aan het oordeel der subcommissie, op
welker voorbereiding zij stennt, dat by de
credietverleening in geen geval als beginsel
mag worden aanvaard, dat deze geschiedt als
een .voorschot'' op latere vergoeding krach
tens wettelijke bepalingen.
In tijden als deze, waarin dus, geheel afge
scheiden van de afsluiting der Zuiderzee, de
kredietwaardigheid der visschers heeft ge
leden, is dubbele voorzichtigheid bij hethan-
teeren der bevoegdheid der credietverleening
geboden.
Zooals de zaak thans staat, ligt het niet op
den weg van den minister, maatregelen te
treffen ter verbetering van den toestand,
waarin het visscherybedryf thans verkeert.
Van hem mogen immers slechts zoodanige
maatregelen worden verwacht, als samen
hangen met de afsluiting der Zuiderzee, op
welk terrein reeds da eerste stap door de
oprichting van de credietvereeniging is gezet.
Het wetsontwerp, waarvoor de subcommissie
uit de commissie B van den ZtSderzeeraad
het vooronderzoek ter hand nam, is in voor
bereiding zooals de minister by de behande
ling van het ontwerp van hoofdstuk IX der
Staatsbegrooting 1923 in de vergadering van
de Tweede Kamer van 30 Nov. 1922 mede
deelde, ls ondanks de nauwgezette voorbe
reiding der subcommissie de samenstelling
van het wetsontwerp niet gemakkelijk, zoodat,
hoezeer de voorbereiding met kracht is ter
hand genomen, de werkzaamheden nog niet
zijn beëindigd.
In dit stadium der zaak meent de minister
zieh van verdere uiteenzetting te mogen
onthouden.
De Amsterdamsche Burgemeester en de
literatuur.
Tijdens het bezoek van den Zweedschen
Koning heeft burgemeester de Vlugt in een
zijner toespraken zich over de Nederlansche
Schrijvers uitgelaten en hun gebrek aan
fantasie verweten.
Dit heeft hem eerst een vlammend protest
van Louis Couperus bezorgd, en thans krijgt
ZijnEdeLAchtbare in de Telegraaf, die aan
verschillende schrijvers hun meening over
die uitlating heeft gevraagd, van even zoo
veel kanten op zijn burgemeesterlijk hoofd.
J. I£. Rensburg, de Dante-vertaler, slaat heel
juist den spijker op den kop, waar hij zegt:
Ik wil niet nalaten bij deze gelegenheid
te herhalen, dat ik met ontzaggelijk veel ge
noegen voor het eerst hier een literatuur zie
opkomen en al gedeeltelijk bestaan boven
onze XVH-eeuwsch© uit, „een literatuur van
den eersten rang"!
Had Z.Ed, Achtb. dót maar aan Z. M. ver
teld!
Lodewijk van Deyssel schrijft:
Denkende slechts aan werken van Vondel
en Kloos, is het onmogelijk de Nederland-
sche literatuur als onphantastisch te ken
schetsen; vooral is dit het geval tegenover
de Zweedsche literatuur.
Willem Kloos meent, dat Burgemeester de
Vlugt over deze kwestie niet goed inge
licht blijkt te zijn.
Scherper laat zich Querido uit, waar hij
zegt:
Hoe zou Burgemeester de Vlugt het vin
den, als wij ons een zoo hooghartig oordeel
aanmatigden over zijn vroede-vaderschappe-
lijk bedrijf? Hij zou grinneken en misschien
hoonen„die gekke schrijvers toch!"
Wij schrijvers zeggen niet: „die gekke bur
gemeesters toch", want „gek" is nog een
lief woord in verband met zijn burgerlijk-
«nmeesterhjke bevoegdheid als kunstcriti
cus.
En Herman Robbers uit zich aldus:
Uit die woorden blijkt alweer hoe weinig
onze literatuur in het hart van ons volk
leeft, ja hoezeer in Nederland eigenlijk alles
ontbreekt wat literatuur-leven zou kunnen
heeten. De eerste de beste Parijsche huur
koetsier weet waarschijnlijk meer van de
Fransche dan de Amsterdamsche burge
meester van de Holland sche literatuur. Hij
kan het misschien niet helpen wie onzer
is geheel verantwoordelijk voor zijn ontwik
keling? maar zeer zeker deed hij beter er
dan ook over te zwijgen.
Het is niet waarschijnlijk, dat burgemees
ter de Vlugt zich weer over de Nederland-
sche literatuur zal uitlaten.
Georganiseerd overleg bij de zeemacht
De commissie A voor georganiseerd overleg
in zaken, rakende de rechtstoestandsbelangen
voor de officieren der zeemacht, vergaderde
dezer dagen,, teneinde op verzoek van den Mi
nister van Marine advies uit te brengen over
een wetsvoorstel tot wijziging en aanvulling
van de Bevorderingswet voor de militaire of
ficieren der Zeemacht.
Na eenige discussie werd besloten den Mi
nister omtrent de meeste voorstellen te advi-
seeren deze aanhangig te maken; omtrent één
punt was de commissie eenstemmig van oor
deel, dat de verwezenlijking daarvan niet in
bet belang van de Marine zou zijn, terwijl ten
slotte het advies omtrent een laatste onder
werp na nadere overweging zal worden vast
gesteld.
TWEEDE KAMER.
De Kamer heeft het wetje betreffende de
vergoeding aan de onderwijzers voor
extra-werkzaamheden aangenomen. Met het
Jachtwetje (dat bedoeld de pachters te be
schermen tegen al te overvloedige toename
Tan wild) werd eep aanving gemaakt,
FBANKRUK EN DUTTSCnLAND.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Maatregelen In «ake
kolen belasting.
DuwcMorp, 7 Mnnrt. De mUneelnJfct
Roergebied hebben vim generaal DWUtw
bevel ontvangen voor 10 Mnnrt de Jeenkmd-
belasüna. die 40 pot. van den door het kolcn-
syndlcaat vastgestclden prülbedrtagt, nm
de Fransche bezettingsoverheid af te dra
gen. Ingeval dit bevel niet wordt opgevo gd
dreigt de generaal met gevangenneming van
bedrijfsleiders der mijnen en met andere
strafmaatrgelen.
Uit Borlijn wordt nog gemeld dat de bei-
taling der kalenbelasting aan de bezpttende
mogendhedeii volgens het bevel op den löen
dezer moet geschieden. Is ze op 18 dezer
niet betaald dan zal in de betrokken mynen
de waarde van het bedrag der belasting in
beslag worden genomen plus 50 pet. van
deze waarde als strafmaatregelen. Volgt ook
dan geen betaling dan zal op 26 dezer het
geheele eigendom in beslag worden geno
men en op t eind van deze maand zullen
de mijneigenaars worden gevangen geno
men, voor een krijgsraad worden gebracht
en zoolang opgesloten blijven tot zij betalen.
Te Frankfort' is men ook bang voor een
n.a. bezetting. Tal van ingezetenen hebben
bij voorbaat goederen van waarde m veilig
heid gebracht
De hooge commissie der geallieerden
heeft besloten tot 129 nieuwe uitzettingen
van ambtenaren; daaronder zijn spoorweg-,
post- en douane-ambtenaren.
Essen, 7 Maart. Vanochtend hebben' de
Franschen het station Langendrehr heze^u
Op het vier-sporige traject Dnisburg-Dorc-
mund, die voornaamste lijn van het geheele
Roergebiedi zijn thans de stations Essen,
Bochum en Langendrehr bezet, zoodat het
verkeer vrijwel geheel stilstaat.
De uitbreiding der bezetting.
Berlijn, 7 Maart. Op de bezetting van
Maxau is ook die van Knieling aan de
spoorlijn Maxau-Karlsruhe gevolgd, dat
even ten N. van het havengebied van Karls-
nihe ligt, blikbaar ter uitbreiding der Fran
sche douanegrens.
De controle der Rijnhaven van Knielmg
is zeer scherp. Er ligt een groote hoeveel
heid hout, dat grootëndeels aan Nederlan
ders behoort.
Maxau werd bezet door 50 Marokkanen,
Knieling door 100 Franschen met drie of
ficieren.
ENGELAND.
In een rede in het Lagerhuis over de Roer-
actie heeft Bonar Law verklaard, dat aDe voor
st-ellen strekkende om Engelsche tusschen-
komst te verkrijgen, iets verlangen, dat
Frankrijk als een vijaildige daad zou beschou
wen. De Fransehen leden, maar zij wisten,
dat de Duit-sobers nog meer leden. De Fran-
Bchen zouden grootelijks aanstoot nemen aan
een poging tot bemiddeling. Wij moeten, ver
volgde Law, ons niet aansluiten bij de onder
neming van de Franschen aan de Roer, maar
zoo al sommige afgevaardigden mochten ver
geten, dat wij in den oorlog aan de zijde van
de Franschen hebben gevochten, vergeeft de
meerderheid van het Engelsche volk dat niet.
Wjj willen met Frankrijk, zoo eenigszins mo
gelijk, niet twisten. (Levendige toejuichingen).
Bonar Law besloot met te zeggen, dat hij
er niet aan geloofde, dat Frankrijk eraan
denkt een continentaal blok te vormen tot
isoleering van Engeland, maar de Fransche
leiders zijn nog altijd overtuigd, dat hun druk
op Duitschland, een definitief succes zal
hebben.
Bonar Law zeide verder o. a. nog: „Laat het
Huis niet denken, dat de ongerustheid, welke
deze expeditie (van de Franschen aan de Roer)
het Huis inboezemt, niet door de regeering
wordt gedeeld. Wij deelen haar ten volle, om-
dait wqj er ons rekenschap van geven, dat het,
afgezien van de groote, oeconomische verspil
ling, welke plaats vindt, voor een land, dat
eenmaal, wat ik meen te mogen noemen een
avontuur is begonnen, heel moeilijk is een
uitweg -te vinden.
Ik ben er zeker van, dat de Fransche staats
lieden tot op den hïuidigen dag, ten spijt van
wat geschied is en ik geloof, dat het waar
is, dat zij nog niets verkregen hebben van
meening zijn, dat hun druk zijn -uitwerking
op Dui-tsohland niet zal milssen. Dat is hun
standpunt, en zoolang zij dat innemen is het
naar mijn meening nutteloos voor ons onze
diensten aan te bieden."
WiJzlglDg der Engelsche politiek ten aan
zien van de Ruhrquaestle?
Londen, 7 Maart. De hardnekkigheid*
waarmee een belangrijk deel der pers en
eenige groepen in het parlement voortdurend
het Ruhrvraag9t.uk .ter sprake brengen, zoo
mede het feit, dat deze kwestie naar aanleiding
van liet bezoek van Godley te Londen onge
twijfeld binnen zeer korten tijd weer tot vra
gen of interpellaties in het Lagerhuis aanlei
ding zal geven, is oorzaak, dat men binnen
kort een nieuwe officieele verklaring der re
geering verwacht, waarin zeer vermoedelijk
een wijziging in het thans gevoerde beleid zal
worden aangekondigd. Er gaan zelfs geruch
ten, dat een spoedige reconstructie van het
kabinet niet geheel orunogeliik is.
Lord Robert Cecil verklaarde in een -rede
in zijn kiesdistrict, dat Frankrijk in het Roer-
geb ed was overgegaan tot maatregelen, welke
hoezeer ook vergeeflijk, toch niét bevorderlijk'
zijn voor de veiligheid en de inning der scha-
'.«vergoeding. De Britsche regeering neemt
ecenover die Fransche actie de eenig moue-
lyke - n.1. afzijdige houding aan.
De tij-i kan e"hter komen, dat het voor ons
noedig zal worden, tot Frankrijk te zeggen:
lot hiertoe en n et verder. Tot op zekere
hoog e konden wjj u steunen, maar wij Kun
nen net gedoogen, dat geheel Europa in staat
.V^.VerT,arnn* wor(M gebracht, onverschillig
In ,t g^btvaardigde raak ook. Wij
en het wik van dit iand treden op voor den
vrete en dien moeten wij handhaven, wat ook
de gevolgen daarvan mogen zijn.
IERLAND.
Londen, 7 Maart. Rebellen hébben van
morgen een -bom gepln* in de deur yan
bot belns'lnrknntoor te Dubllft Tfco Vrt)-
feryTST «i-y «w**
werd door do ontploffing godood. II''
toor la verwoest on aohine word toegebracht
Ban dn naburige gebouwen.
DUIT8CHLAND.
D® Rede van den RUkskaiwller,
In on» eerste blad namen we een uittreksel
on uit de rede vnn Ouno. In het vervolg van
zijn rede aaide de rijkskanselier ™>g: 4
i)e prestaties en verliezen vormen tot 80
Sent. 1922 een bedrag van 66.5 goudhillllar-
den, d.L 285 hlllloen papiermerken, dat 1»iljog
wat anders dan de offers, die In I'rnnkrjjk
voor don wederopbouw zijn gebracht. Het
Duiteche volksvennogen werd door den oorlog
en zijn gevolgen tot dusver tot op de helft ver
minderd Meer dan eens was Duitschlandi be
reid tot medewerking aan den wederopbouw,
Frankrijk wilde het niet. Wij hebben voor
steilen gedaan in Londen en voor Parijs,
waarachter de kracht van het Duitsche econo
mische leven als waarborg stond. Men luis
terde niet naar ons. De motieven voor de
Fransche regeering zijn thans duidelijk. De
Ruhr-actie was eén tevoren uitgemaakte zaak.
Dr. Ouno zeide, dat het geheime doel van
Frankrijk de vernieling van Duitschland is en
dat men het Rijnland van hert, rijk wil afschei
den om mee te beginnen.
Als ons een weg geopend wordt, die vry
van druk van buiten ons gelijkberechtigd in
een openlijke bespreking terugleidt naar recht
en redelijkheid, dan zal de Duitsche regeering
dien weg volgen. Daarbij zal zij geen onder-
teekening zetten onder een overeenkomst, die
wq niet kunnen houden en in geen regeling
toestemmen, welke 'het Rijnland, 't Ruhrgebied
of andere wederrechtelijk bezette gebieden in
den steek laat of den door de gewelddaad ge
troffen Duitschers niet den weg Vrij laat naar
(te vrijheid en de „Heimat". Wil Frankrijk
capitulatie, dan stelt Duitschland daartegen
over den onverzetteiijken wil niet te capitu-
leenen. Wil Frankrijk de vernietiging van
Duitschland, dan staat daartegenover, dat
Duitschland wil leven.
Tenslotte constateerde de rijkskanselier, dat
men ook thans, na een strijd van 7 weken,
Duitschland alleen laat staan, dat geen der
mogendheden ingrijpt, En hij deed een beroep
op het Duitsch© volk om bijeen te blijven.
De discussies in den Rijksdag.
De dag van Woensdag was gewijd aan de
debatten over de regeeringsverklaring. Dc
socialistische afgevaardigde dr. David ver
klaart, dat de voornaamste kwestie, waar de
zaak om draait, deze is of Frankrijk slechts
schadeloosstelling wenscht dan wel de af
scheiding van het Rijnland en het Roerge
bied. In het laatste geval is geen overeen
stemming mogelijk. De Duitseh-nationalist
dr. Hergt hield een zeer provoceerende, op
ruiende rede tegen Frankrijk. Hij wenscht
afbreken der diplomatieke betrekkingen en
represaille-maatregelen tegen Franschen en
Belgen. De Centrumpartij verklaarde by
monde van haar afgevaardigde Marx het lij
delijk verzet te willen zien gehandhaafd.
Met spanning werd de rede van den spre
ker der Duitsche volkspartij, dr. Strese-
mann, tegemoet gezien. Het zou verkeerd
zijn zich geen rekenschap te geven van
dien grooten ernst van den toestand* zoo
zeide deze spreker. Bij dezen stryd
zal in het geheel geen winst worden be
haald, doch het is hierbij slechts de vraag
welk land de meeste economische waarden
zal verliezen.
Het is de plicht van alle bezittende klas
sen van Duitschland voor geen offers terug
te deinzen als een internationale en defini
tieve oplossing van het herstel-vraagstuk
zal zijn tot stand gekomen.
Onder groote beweging van het Huis ver
klaarde dr. Stresemann in naam van zjjn
partij, welke volgens spreker de politieke
vertegenwoordigster van de groot-industrie
en de leidende economische kringen is, dat
men tot dusver in de kringen geen goederen
voor de leveringen in natura op rekening
van het herstel ter beschikking heeft ge
steld. omdat deze, alvorens er een definitieve
regeling zou zyn getroffen, aan inbeslagne
ming van de zijde ,der geallieerden zouden
zijn blootgesteld. Als echter de kwestie van
het herstel zou worden opgelost en daardoor
voor Duitschland het vooruitzicht tot her-
krüqjng van zijn vrijheid en zelfstandigheid
zou worden geopend, dan zouden de econo
mische kringen van Duitschland het hun
plicht achten alles te doen wat tot nakoming
van de Duitsche verplichtingen noodzake
lijk ia Hij zette in hoofdlijnen het door de
Duitsche industrie in December opgesteld
regelin^splan uiteen, waarbij een aanzien
lijke schadeloosstelling van vele xnilliarden
aangeboden werd.
Een nieuw Putschplan ln Beleren mislukt.
Berlijn, 7 Maart. Eerst heden werd be
kend, dat een complot tot een gewelddadige
wijziging der Beiersche grondwet ©enige da
gen'geleden door de autoriteiten is ontdekt en
verijdeld. Officieel wordt daaromtrent het vol
gende gemeld:
Aan het eind van Februari tvérd te officiee
ier plaatse bekend, dat een aantal personen,
die huiten de politieke wereld staan, hadden
besloten binnenkort een wijziging der Beier
sche grondwet tot stand te brengen. Tot dus
ver zjjn 15 personen gearresteerd, waarvan
zeven ter beschikking der justitie zjjn gesteld;
de overigen zijn weer ontslagen.
De „Hbl."-oorr. te Berlijn meldt nog, dat de
Putsch reeds geruimen tijd was voorbereid en
half Maart zou worden uitgevoerd. Er schijnt
ook hierbij een groep in het spel te zijn, die,
als indertijd werd gemeld, in Zuid-Beieren de
monarchie zou proclaimeeren en het tot de
kern van een nieuw groot Duitschland zou
maken, waarbij zich dan het overige Duitsch
land mettertijd zou aansluiten.
O a. moet graaf Bottoner, owLvoorzitter
der Beiersche koningspartij, die zich het her-
p?,„ BCTen^he monarchie met kroonprins
Kupprecht als koning en de afscheiding van
Beieren van het overige deel des Rijks ten
doel had gesteld, zijn gearresteerd.
Duitsche vliegtuigbouw ln Rusland.
De Echo de Paris en Les Ailes, het Fran
sche blad voor luchtvaart, wijzen er op, dat
de sowjet-regeering aan Duitsche vliegtuig
houwers m de buurt van Moskou en andere
plaatsen in Rusland de beschikking heeft
■gegeven over laboratoria en fabrieken, waar
i wetenschappelijke mannen
ongestoord hun onderzoek op het gebied
luchtvaart kunnen voortzetten. Bei
de bladen zien in dit stille werken der Duit-
Srthe^ui8houwers, dat buiten het toe-
drelgingr geallleerden 660 ernstige be-
tm Alk. toud*
Dultsohe deskundige» iloh J U tui.
met den Ih.uw van groote iMjilen
gen, die als oorlogsvllegtuiK0» L
ten overtreffen, wat er tot diwer op «ai
gebied bestaat. De Loho de l ,j. f.
vla StockImlm, dat In een Uuss sohe vlieg-
tuigfabrlek onder Duiteche leWlng gWJ
jd iooo arbeldere aan het weik «yn. J^n
van wat hier gemaakt wordt «ou oe ((|„'nrin tegengesproken door de ei
lelft voor «owjet-Rusland, de andere wnjw||g|lvg) uitgemaakt, dat
voor Duitschland zijn. doodende kogels alleen uTt de ln de ni
Volgens deskundige Fransche fhrijvera floooenoe
Igt do eigenlijke bedreiging ln het reit,
lat do Dultsohe luoht-wetenschnp, achter
zesloton deuren, thnns ln Russische labo-
retorla, vrij van toezicht van de «yde der
jea 11 leerden» haar arbeid voortzet, van welks
resultaat niets bekend behoeft te raken
voordat men dit ln de lucht ontwaart. De
Fransche schrijvers dringen tegenover dit
dreigend gevaar aan op krachtige ontwik
keling van de Fransche luchtvloot.
DE TURKSCHE QUAESTIE.
Angora verwerpt het vredesverdrag.
Konstantinopel, 7 Maart. De nationale
vergadering te Angora heeft bet verdrag
van Lausanne onaannemelijk verklaard als
strijdig met het nationaal handvest Ze ver
werpt alle verantwoordelijkheid voor het ge
val de mogendheden mochten blijven staan
op het aanvaarden van dit ontwerp naar
geest en letter.
De N. Rott Grt teekent bij dit bericht
aan:
In deze beslissing ligt eenigszins opge
sloten, dat de Nat. Vergadering den vrede
alleen mogelijk acht op den grondslag van
dat handvest; en hieruit volgt weer dat zij
de kwestie van de Mosoel geregeld wil zien
in den zin van volledigen afstand van dat
gebied aan Turkije en „afschaffing" blijft
verlangen „van alle capitulatie, zoowel po
litieke als juridische, financieel© en oeco
nomische".
Als de Nationale Vergadering nog ten
aanzien van Mosoel geaarzeld mocht heb
ben, moet zij gestijfd zijn in den eisch door
Bonar Law's verklaring dat Engeland be
reid was, Mesopotamië binnen afzienbaren
tijd te ontruimen. Men heeft druk gegist,
waarom de regeering te Londen de petro-
1 eum-concessies, voor welker redding Cur-
zon te Lausanne zich zooveel moeite had ge
geven, prys had gegeven. Het kan enkel
verklaard worden uit het besluit van het
Britsche kabinet om de laatste hinderpaal
voor den vrede tusschen Engeland en Tur
kije uit den weg te ruimen. Engeland wil den
oorlog met Turkije niet en dat heeft de Na
tionale Vergadering zeer goed gevoeld. Na
bet besluit tot onaannemelijkverklaring van
het tractaat van Lausanne heeft een, vol
gens Reuter, „belangrijke meerderheid" de
regeering gemachtigd, de pogingen om tot
vrede te geraken voort te zetten op den
grondslag van definitieve regeling van de
kwestie van Mosoel binnen den voorloopi-
gen termijn (van één jaar) en de regeling
van de financieel©, oeconomische en admi
nistratieve kwestie „in overeenstemming
met de volledige onafhankelijkheid van de
natie, benevens snelle ontruiming van de
bezette gebieden na de sluiting van de
vrede."
Daar nu Engeland den Vrede met Turkije
wil en Frankrijk genoeg zorgen met
Duitschland heeft, kan men voorspellen dat
de onderhandelingen hervat zullen worden,
te Lausanne of eldera
Londen, 7 Maart. De Engelsche regeering
ontving hedenmiddag een mededeeling uit
Angora, meldende, dat de Nationale Verga
dering het verdrag van Lausanne niet zon
der wijzigingen kan aanvaarden, doch dat
zij bereid is een en ander in overweging te
nemen indien de geallieerde troepen worden
teruggetrokken van alle Turksch gebied.
Zoodoende blijft naar de opvatting van An
gora de weg open voor verdere onderhan
delingen.
BELGIE.
s hier w «te mi'-"k r.' 1 "izltiiilg go,
mx g. VoUw.iS de bemhuUUgliu. zou lu,>.
vrouw ENiemmann, toen «o aclttcraf, ovsq
na don moordtumBlatf. mol de auto w«>greed
om een dokter te hnlen to OnpHtan, (fc
revolver van Vatt de Wouwer op <lon gr0lllt
hebben gevonden en haar npdernand jn
haar nachttafel teruggelegd. oo<> kon haar
minnaar de daad niet gepleegd hebtwn.
Maar, nu hebben de exporten van l p«N
tef— A'"' expo*.
doodende kogela alleen uit de in de nacht,
tafel van mevrouw teruggevondeu revolver
gekomen «Un.
Er werd ook bewezen» dat tan de Wou.
•wer enkele dagen véor den moord de revoU
ver van mevrouw, bU een vertrouwelijk pi0
oio ln 't landgoed van Cuperus te Hol-
landsch Putte, ln handen zou gekregen heb-
ben. Uit deze en andere feiten wordt de
medeplichtigheid, van mevrouw Steiiunaiu»
opgemaakt
Van de Wouwer heeft een alibi opgeg©.
ven, dat al weer in verband staat met e
verboden minnespel: hij zou dien zelfden
nacht van 22—23 Juni betrekkingen gehad
hebben, juist op 't uur van de misdaad,
met een „lustige Wittwe", die door zijn
ouders juist dien dag was geïnviteerd....
Nu wil het toeval, dat dien nacht geen en
kel der in dit gewest altijd ronddolen
tolbeambten hem te zien heeft gekregen.
Het is een duistere zaak. „Une affaim
ténébreuse" zou Baizac gezegd hebben. Ze
delijke gewisheid en onderstellingen zjjn
natuurlijk niet voldoend© om iemand te
veroordeelen. De advocaten zijn er dan ook
op gescherpt, door de mazen van de 1»-schut
diging heen te spartelen, om hun kliëuteu
vrij te krijgen. Zjj staan er op en daar
hebben ze, uit een juridisch standpunt, on-
getwijfeld gelijk in, dat de bew ijzen van
de schuld uitdrukkelijk voorgelegd worden.
De uitspraak wordt Vrijdag (morgen)
verwacht
De uitspraak van het Bat.
Aan „De Telegraaf" wordt uit Antwerpen
gemeld:
De laatste actie van het drama had een
enorme belangstelling gewekt De ge rechts
zaal was letterlijk overrompeld, en tiendui
zenden belegerden het gebouw. Gendarmen
te voet en te paard, en een geweldige politie
macht hielden orde onder de groote massa.
Om kwart voor zeven eindigde mr. Janson
zijn geweldig pleidooi voor mevr. Steinmann.
Daarna ging de jury in beraadslaging. Na
ruim een hïaif uuc keerde zij terug, en ant
woordde met algemeene stemmen ja, ip de
vraag: heeft Van den Wouwer dsn moord
met voorbedachten rade gepleegd?
Met zeven stemmen tegen vijf werd daarop
de vraag: is mevr. Steinmann medeplichtig,
bevestigd.
Op dat oogenblik stond mevr. Steinmann op
en riep uit: ik zweer op het hoofd van mijn
kinderen, dat ik nooit mijnen echtgenoot een
haar heb willen krenken. Het is schandelijk!
Het is schandelijk! Na deze woorden zakte zjj
in elkaar en moest weggedragen worden.
Van den Wouwer barstte in snikken uit en
riep: „Ik zal me dooden!" Toen trokken jury
en Rechtbank zich terug om over het vonnis
te beraadslagen.
Kwart na acht werd dat uitgesproken. Met
in aanmerking neming van verzachtende om
standigheden voor Van den Wourwer, wegens
zijn dapperheid in den oorlog en voor mevr.
Steinmann, omdat zij nooit gestraft werd, werd
Van den Wouwer tot levenslangen dwangar
beid veroordeeld en mevr. Steinmann tot vijf
tien jaar gevangenisstraf.
Tot slot zei de president tot Van den Wou
wer: het gerecht heeft niet gewild, dat de
naam van een man, die zich vier jaar lang
voor het vaderland heeft opgeofferd, met het
Schandmerk van een terdoodveroordeeling
gebrandmerkt zal worden.
Het proces Stelnman.
Aanganade het proces-Steinmann waar
over wij reeds een en ander gemeld heb
ben méldt de Antwerpsche oorresp. van
de N. Rott. Crt. nog:
De Steinmann's waren in 1913 gehuwd
„men had hem voor mij uitgekozen", zegt
mevrouw thans. Tijdens den oorlog waren
beiden in Engeland, waar de ongeregeld
heden in 't gezin vermoedelijk begonnen.
Terug ln 't land na den wapenstilstand,
begon mevr. Steinmann in 1919 een min-
narij met een graaf Legrellc, uit den om
trek, dien zij op de GolfOlub te Capellen-
bosch had leeren kennen. Eenige maanden
later^ daagde als mededinger op de reserve
officier Léon van de Wouwer, van Oaimpt-
hout, die zijn rivaal tot een tweegevecht
uitdaagde, zooals dit in een roman van
Georges Ohnet past. Graaf Legrelle verloor
liever mevr. Steinmann dan zijn leven en
verdween achter de schermen. (Zijn ver
schijning op de rechtbank, waar hij een ta
melijk droef en beteuterd figuur maakte,
verwekte niet weinig ironische belangstel
ling). Van toen af speelde Van de Wouwer
de eerste rol, ook in Phoenix Park, waar
hij weldra tot algemeene vertrouweling, in
financieel© kwesties ook, werd verheven.
Maar den in dubbelen zin kortziohti-
gen Steinmann werd het eindelijk te bar: op
zekeren dag barstte een heftige scène los,
in 't bijziju van andere bezoekers, Van de
Wouwer werd buitengezet. Daarop weer een
trek van Ohnet: een uitdaging tot tweege
vecht. Echtgenoot en minnaar verzoenden
zich echter met elkaar: Van de Wouwer gaf
er zijn „eerewoord" op dat er niets onbe
hoorlijks tusschen hem en Steinmann's gade
was geschied.
Maar eenige weken later in den nacht
van 22 tót 23 Juni 1922 toen de heer en
mevrouw Steinmann van een familiefeest te
Antwerpen terugkeerden, werd de eerSte,
by t gareeren van zijn auto, in de duister
nis aangeschoten. In de verblindende klaar-
te van de autophares, erkende Steinmann
slechts halvelings de silhouët van den aan-
valler: hij zag wel, dat het geen gewoon
handiet was, hij had een pet op het hoofd
T sJerP om den hals, droeg een rii
broek. Maar zijn gelaat kon hij niet zien
Tweemaal getroffen zakte de man in elkaar'
Hij sleepte zich naar zijn kamer, waar zihi
vrouw was voorafgegaan. HH
Juli' in de kliniek van St. OamllhL te AnL
LUCHTVAART.
Een militair vliegtuig, gebouwd voor het
uitwerpen van bommen is dezer dagen niet
ver van New-York gevallen. Van de zes lie
den, die er in zaten is er één, luit. Stanley
Smith, omgekomen; Imajoor Bradley werd
niet ernstig gekwetst en vier anderen zijn
zwaar geblesseerd.
Vol ge fis den medewerker voor de lucht
vaart van de Daily Chronicle is er een groot
plan voor vlugger verzending van de zee
post ontworpen door een nieuwe maatschap-
pij, die werkt met een kapitaal van 1 mil-
lioen, en die zich ten doel stelt, de Engelsche
luchtvaart uit te breiden. Hij zal zich daartoe
bedienen van het in den laatsten tijd ver
beterd type van vliegtuig, dat vliegboot ge-a
noemd wordt. Deze heeft invouwbare vleu
gels, die im een zeer kleine ruimte kunnen
wordén opgeborgen aan boord van het schip.
Er wordt voorgesteld dat, ais het stoom
schip met de post uit New York vertrekt,
de vliegboot achter zal blijven voor late en
dringende brieven. Hij kan het stoomschip
dan inhalen, als dat al honderden mijlen van
de Amerikaamsche kust weg is, en als het
nog eveneens honderden mijlen van de En
gelsche kust verwijderd ig, zal de vliegboot
weer ziin vlucht nemen en de brieven eerder
naar Plymouth brengen. Daar zal een vlieg
tuig wachten om de brieven ten spoedigste
naar Londen te brengen.
MARINEBERICHTEN.
Owrave van overgeplaatst* officieren en
onderofficieren der Zeemacht.
12 Maart: Luit. ter zee 2e'kl. J. H. van Rink-
nuijzen gesteld tor beschikking; ld. H. van
bctirwen van tor beschikking -geplaatst aau
boord Ileeutëkerok.
c. J'2 avorp'aatsing van don serg-monteur A. T.
öiagter van Corn, Drebbel naar Monteurschool
Amsterdam ie gestold op den 3en Maart.
„.aart; Sorg.-ziekenverpl. C. van Dixhoorn
^«•n VVachtechip Willemsoord naar Wachtschip
Vliftsingen.
15 Maart: eerg.-monteuT K. J. Langcndoen
van Wachtschip Willemsoord naar Radiodienst
to Amsterdam, onder intrekking dor bevolen
overplaatsing naar de Kooij.
20 Maart: serg.-mach.dr. P. van Es van v.
Speijk naar Onderzeedienst Willemsoord; eer?-"
monteur T. J. G. v. Dansik van Wachtschip Wil
lemsoord naar idem; serg.-mach.dr. W. Wijdoogen
van r. Speijk nnAr idem.
J>e overplaatsing van den serg.-schrijver A. A-
van Dorst van Schorpioen naar Marinekazerne te
Amsterdam en van «erg.-monteur T. J. J. Groe-
newegen van de Koolj naar den radiodienst te
Amsterdam is ingetrokken.
16 Maart serg.-schrijver 8. Spoelder van Dept.
van Marine naar Kazerne Amsterdam onder 1b*
