nieuwe modellen
I. GRUNWALD,
Tweede Blad.
KANAALWEG 71-74.
Wl] berichten de ontvangst
Confectie-Afdeelingen,
VAN ZATERDAG tO MAART W23.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te Amsterdam staagde voor bat examen
nuttige handwerken mej. J, M. van Leeuwen
alhier.
Te 'a-Gravenhage staagde voor het exa-
mien Ue stuurman groote .stoomvaart Jbr. J.
W. H. Smlssaert alhier.
De heer G. van Elswijh, leerling der
Radio-school, alhier, is niet Ingang van 10
dezer benoemd tot Radiotelegrafist op het
Persbureau der International Press Union
te Amsterdam.
Middelbard Handelsdagschool en Hoogere
Handelsschool te Helder.
Aan den heer D. Brethlouwer, leeraar in de
Wiskunde aan bovengenoemde scholen, .s
eervol ontslag verleend wegens vertrek na~ r
's-Gravenhage. In zijn plaats is benoemd e
heer W. F. Grotendorst, kapitein der axtlUer e
alhier.
Centr. Genootschap voor Kinder-, Vaoantle-
en HersteUlngskolonles.
In eene advertentie In dit nummer roept
het bestuur ouders en verzorgers op, die
kinderen voor uitzending wenschen in aan
merking te doen komen, zich op 14 Maar
tusschen 8 en 4 uur aan het gebouw van
het Witte Kruis met de kinderen aan te
meiden.
De uitvoering van de zangklassen van
de particuliere muziekschool „De Toonkunst
directeur T. de Hoogh, zal, naar wij vernemen,
worden herhaald ten bate van de afdeeling
Helder van het Centraal Genootschap voor
Kinderherstellings- en Vaoaiiitiekoloiiies. De
datum is vastgesteld op Maandag 19 Maart in
„Casino"; de toegangsprijs met inbegrip van
programma is zeer laag en bepaald op
86 cent.
Eenige jonge dames, leerlingen van boven
genoemde muziekschool, zullen langs de hui
zen der ingezetenen kaarten te koop aan
bieden.
Uit het Politierapport
Woensdagmorgen zijn met den trein van
11.80 uur respectievelijk van Amsterdam en
Alkmaar, door politie van die plaatsen de drie
stokers van Hr. Ms. Gelderland,'", die Maan
dagavond uit het Algem. Mil. Tehuis drie na
genoeg nieuwe fietsen weggenomen hadden,
aan het hoofdbureau alhier gebracht.
Donderdag 8 Maart zijn zij na opmaking
van het prooes-vettoaal ter beschikking van
de Marine-autoriteiten gesteld. De fietsen zijn
eveneens aan het hoofdbureau van politie ge
deponeerd.
Eon goed taakje
Maandag 6 Maart deed een winkelier, wo
nende in do Spoorstraat, bij de jpoliilie aangifte,
dat ten nadeele van bern ledige roomflessohon
waren ontvreemd.
Bij onderzoek van de politie kwam aan het
licht, dat een tiental Jongens van 8—16 jaar
zich aan de verduistering haddon schuldig ge
maakt.
De raak heoft zich als volgt toegedragen.
De winkelier had leege roornfLessctoen ln een
pakhuis, dat zich achter zijn winkel bevond,
en uitkwam aan een brandsteeg ln de Hoog
straat. De Jongens konden door een raam de
riesschen heel gemakkelijk bemachtigen en
brachten deze aan bij den winkelier om de
0.20 staangeld, die voor iedere leege flesch
betaald wordt, in ontvangst te nemen. Alles
liep den jongen» mee. De winkelier, die niets
kwaads vermoedde, betaalde hun de 0.20,
nam de'flesschen ln ontvangst en plaatste deze
weer ln zijn pakhuis. De Jongens droegen zorg,
dat, zij hieruit weer verdwenen.
Dit zaakje rendeerde zeer goedl voor de
jongens, misschien te igoed. Want de winke
lier, die steeds dezelfde iongens met leege
roorrlfiessohen ln zijn winkel zag, kreeg arg
waan. Hij ging het aantal leege flessóhen ln
zijn pakhuis oontröleeren en bemerkte nu, dat
er geregeld flesschen verdwenen.
Hij stelde de politie er mee in kennis, met
gevolg, dat een tiental Jongen» gearresteerd
werden.
Hoe lang de Jongens van dit zaakje geprofi
teerd hebben, is nog niet bekend.
Donderdagmorgen 8.80 uiur zag <een agent
van politie, vanuit bet hoofdbureau, dat er in
de Prins Hendriklaan een vrouw lag. Hij ging
er heen en bevond de vrouiw ln bewustefoozen
toestand. Dr. Grunwold, die inmiddels gewaar
schuwd was, verklaarde, dat de vrouw wel
meer bewusteloos viel. Zij werd het bureau
binnengedragen, waar ajj spoedig tot bewust
zijn kwam en haar weg vervolgde.
.GEMEENTERAAD.
Verbreeding Javastraat
Bij adres aan den Raad verzoeken de be
woners der Javastraat en Balistraat maat
regelen te nemen tot verbetering van de
Javastraat.
B, en Whebben omtrent deze aangelegen
heid een onderzoek doen instellen.
Ook het College is Van meening, dat verbe
tering en verbreeding van de geheele Java
straat noodzakelijk is, te meer waar deze
straat ln de toekomst een drukke verkeers
weg belooft te worden, doch met het oog op
de groote kosten 100.000,—) kunnen B. en
W. er zich mede vereemlgen, dat voorloopig
alleen het gedeelte van die straat, n.l. alleen
de Zuidzijde vanaf den Polderweg (Water
toren) tot aan de bodht bij het Schuthok, zijn
de een lengte van 700 M., wordt verbeterd.
De kosten van deze werkzaamheden (bestra
ting, rioleering, slootdemping, ophooging,
hekwerken, duikers, enz.) worden door den
0 ^--Bouwmeester begroot op f 86.000.—.
Vóór echter tot verbreeding in den door
B. en W. bedoelden geest kan worden over
gegaan, is het moodig, dat de gemeente
eigenaresse wordt van den halven' eigendom
van het perceel grond, kadi. bekend in Sectie
ln totaal groot 86 A. en 00 O.A.,
toebehoorendo aan don hoer O. Adrlaanso,
die bereid Is het eigendomsrecht aan de ge
meente over te dragen voor A— per Mii.,
zoodftt met eventueelen aankoop van dat ter
rein bovendien een bedrag van f 688Ö,— aal
zijn gemoeid,
De andere voor de uitvoering dezer bo-
noodigde gronden zijn reeds ln het bezit der
gemeente.
Samenvattende «tellen B. en W. den Rnai^
voor. met verwijzing naar bljbeboorendo
stukken, ln den hierboven vermelden zin te
besluiten, en de kosten hiervan te bestrijden
uit eene aan te gano geldleening.
Regeling werkzaamheden ter Secretarie.
Nu de heer K, de Vries, overeenkomstig
het door hem gedane verzoek, met Ingang
van 1 April a,s. door B. en W. wegens ge
zondheidsredenen eervol is ontslagen uit
zijne betrekking van Hoofdcommies ter Se-
oretarie in Algemeenen Dienst, tevens plaats
vervangend Secretaris, schijnt het B. en W.
gewenscht, in verband met de daardoor ont
stane vacature eene regeling te treffen.
Zooals de titel reeds aangeeft, was de ge
noemde ambtenaar bedoeld als man, die, wer
kend onmiddellijk onder den Secretaris, be
last zou zijn met de algemeene regeling der
zaken aan de Seoretarls, voorzoover die re
geling niet door den Seoretarls zelf werd ge
troffen.
Waar nu de praotijk in de laatste jaren
heeft geleerd, dat het niet noodig of ge
wenscht is, tusschen den Secretaris en de Af-
deelingschefs een ambtenaar in algemeenen
dienst te hebben Immers bleek het zeer
goed te werken, dat die chefs, voorzoove*
overleg of voorlichting noodig was, steeds
rechtstreeks met den Secretaris ln oontaci
kwamen wenschen B. en W, niet wederom
zoo een ambtenaar te benoemen.
Om aan dien wemsch gevolg te kunnen ge
ven, is het echter noodig, dat de Verorde
ning op de indeelimg der werkzaamheden ter
Secretarie wordt gewijzigd. En waar die
Verordening reeds eerder werd gewijzigd,
terwijl het B. en W. verkiezeüjk voorkom:
tevens een paar verbeteringen van redactio-
neelen aard aan te brengen, bieden B. en W-
een geheel nieuw concept ter vaststelling
aan.
Ter toelichting wordt nog medegedeeld,
dat B. en W. het niet noodig vinden, om voor
den ambtenaar, die in voorkomende geval
len ais plaatsvervangend Secretaris fungeert,
buiten de. regeling van het Ambtenaren-
Reglement ©en afzonderlijke vergoeding te
bepalen.
In geval de Raad met vorenstaande denk
beelden aoooort gaat, ligt het in het voor
nemen een klerk ter Secretarie aan te stel
len, en voorts om daarvoor in aanmerking
komende ambtenaren te bevorderen, tenge
volge van welk een en ander een gedeelte van
het door bovenstaande regeling vrijkomend
salaris zal benoodigd zijn. Voorzoover de
aanstelling van dien nieuwen klerk betreft,
brengen 13. en W. in herinnering dat reeds
in de Raadsvergadering van 7 Juni 1921
dus geheel afgescheiden van het doen ver
vallen der functie van Hoofdcommies ln Al
gemeenen Dienst daarvoqp machtiging
werd verleend.
Huurovereenkomst P. E. N.
Het Provinciaal Eleotrlcl'telitslbeidrljf Noord-
Holland «telt voor een ccxntruot aan te gaan
voor huur van de oei Ln het H.S. schakelge-
bouw van het P.E.N. aan de Fabrieksgracht,
die voor de stroomvoorziening dezer gemeente
benut wordt.
Het aandeel der gemeente ln de bouwkos
ten, die ln totaal 20.000 hebben bedragen, is
door het P.E.N. vastgesteld op f 1000, welke
verdeeling B. en W. aannemelijk voorkomt.
De kosten van Inrichting van de oei. inclusief
de transformator, hebben f 1800 bedragen.
Van deze bedragen wordt, evenals voor
de huurbepallmg der overige transformator-
gebouwtjes met toebéhooren ln rekening
gebracht 9.8 voor het gebouw en 18.4
voor de inrichting, gebaseerd op het annuï
teit errsysteem, zoodat de Jaarlijks verschul
digde huur zal zijn:
gedurende 10 jaren:
9.8 van 1000 18.4 van 1800
884.20;
daarna gedurende 14 Jaren:
9.8 van 1000 8.6 van 1800
160;
en na 80 Jaren:
2 vah 1000 -f 8.5 van 1800 88.
Verder zal voor de opgestelde meetinrlch-
tlng een jaarlljkische huur van 80 verschul
digd zijn, een en ander van het begin der in
gebruikneming van bovenbedoelde oei af op
1 Augustus 1922.
In overeenstemming met de adviezen van
den Directeur der Water- en Lichtbedrijven
en het Hoofd van de Centrale Boekhouding
stellen B. en W. voor, hen te maontlgen tot
het Sluiten van de hiervoor omschreven huur
overeenkomst.
Uitgifte ln Erfpacht
en W. stellen voor aan de volgende per
sonen erfpacht te verleenen voor de achter
hunne namen geplaatste terreinen:
J. Heijdenrljk alhier en J. Engel te Obdam,
voor een terrein Ruyghweg ter overvlakte
van ongeveer 719 M2. voor den bouw van zes
woningen.
Mevr. wed. M. Duker—Dijkstra, H. W. van
Urk en J. Jomgepler, alhier, voor terreinen
voor een, terrein Ruygweg ter oppervlakte
pl.m. 84 M2. (totaal 262 M2.) tegen den erf-
pachtsoanon van 46 ct. per M2 per jaar (2e
klasse grond), en onder de voorwaarden, dat
door elk der drie aanvragers ongeveer 1/8
gedeelte van de totale oppervlakte van den
grond zijnde pl.mtn. 262 M2., in erfpaoht zal
worden genomen.
Ingezonden Mededaellng.
van da
UIT DE PERS.
De Heldersche molkprysverwdenlng.
De uitspraak van den Hoogen Raad,
waarbij aan de door deü Raad dezer ge
meente ontworpen maxlmum-molkprijs-
verordening bindende kracht la toegekend,
ls van verstrekkende beteekenis.
Tot dusver drong de noodzakelijkheid
van de door de minlsterieele circulaire aan
de gemeentebesturen toegekende bevoegd
heid om maximumprijzen voor levensmid
delen vast te stellen niet, omdat juist tal
van gemeentebesturen zloh op het standpunt
plaatsten, dat bedoeld artikel der Gemeente
wet nimmer zóó zou kunnen worden geïn
terpreteerd, dat vaststelling van maximum
prijzen tot wettelijke bevoegdheid der ge
meentebesturen gerekend zou kunnen wor
den. Het thans door den, Hoogen Raad ge
wezen vonnis heeft echter een precedent
geschapen, dat verstrekkende gevolgen heb
ben kan.
Nu de Hooge Raad het Heldersche ge
meentebestuur ln het gelijk heeft gesteld,
is de kans zeer groot aldus sohrijft men
van ambtelijke zijde aan „de Telegraaf",
dat in andere gemeenten het Heldersche
voorbeeld gevolgd zal worden. Wij willen
er daarom op wijzen, dat, mocht ln die
richting worden voortgegaan, het van '1
meeste belang ls, dat, indien men tot ge
meentelijke vaststelling van maximum
prijzen overgaat, in de betrokken gemeen
ten prijzen-ooimmissies worden aangesteld,
welke dienen te bestaan uit niet-belang
hebbende Ingezetenen, die geacht mogen
worden, met het betreffende artikel vol
doende op de hoogte te zijn, om te kunnen
bepalen, welke prijs er redelijkerwijs voor
gevraagd kan worden. Dit toch. 'geschiedde
in Helder niet, tengevolge waarvan voor
het artikel melk een prijs werd vastgesteld,
welke niet gehandhaafd kon worden. Vast
stelling van een grens van den verkoop
prijs, als de i nkoopprijs vrij gelaten wordt,
zal trouwens te allen tijde practisch onuit
voerbaar blijken, hetgeen de Regeering in
den zomer van 1917 duidelijk bemerkt heeft
ten aanzien van het artikel aardappelen.
De schrijver komt tot de oonclusie, dat het
vaststellen van gemeentewege van
maximumprijzen aan de hand van art. 186
der Gemeentewet nimmer op goede gronden
verdedigd zal kunnen worden, en voorts,
dat, Indien tot vaststelling*van prijs-
grenzen wordt besloten, zorgvuldig w©rde
overwogen, wóór de grens, billijkheidshalve,
getrokken dient te worden.
INGEZONDEN.
DE KOMENDE GEMEENTERAADS
VERKIEZING.
Wij vestigen de aandacht op de vergade
ring Maandugavond n.s. te houden door de
veroeniging „Gemeentebelang", Men zie hier
voor do ln dit nummer voorkomende adver
tentie. Na de vele uiteenzettingen daarover
door ons in deze courant geplaatst, kunnen
wo thans kort zijn.
Allen, die in deze artikelen Iets gevonden
hebben dat hun eigen gedachten uitdrukt,
zullen goed doen ae vergadering te bezoe
ken. Do vrouwen vooral mogen nu eens niet
thuis blijven; de meesten hunner zijn nog
niet aangesloten bij eenige klosvereeniging.
Willen zij medie invloed uitoefenen op het
stellen van candldaton voor den gemeente
raad dan behoorem zJJ lid te zijn van een or
ganisatie. We meenen, dat zij dan niet beter
kunnen doen, dan zloh aansluiten bij die or
ganisatie, waar men niet aan politiek doet
maar waar de eisohen geschiktheid en b*
kwaamheld worden gesteld.
Bij velen ls met ons de overtuiging gerijpt,
dat onze gemeenteraad lm zijn huidige sa
menstelling niet goed is, niet is in het alge
meen belang. Daarin verandering en verbe
tering te brengen is doei van de vereeniiglng
Gemeentebelang.
Allen dus op naar die vergadering!
B.
De komende Raadsverkiezing.
Uit het artikeltje van den heer B. van
Dinsdag j.L krijg ik den indruk, dat de heer
B. iemand is, die niet voor overtuiging vat
baar is.
Onder een reeks van woorden wordit de
hoofdzaak, waar het aanvankelijk om ging,
weggedoezeld.
Met aanhaling van een schrijven van den
Directeur der bedrijven, met dag, datum en
nummer, heb ik aangetoond, waarom de beide
werklieden een vaste aanstelling moesten
hebben; buitendien heb ik notr den tijd aan
gegeven, gedurende welken zij bij het bedrijf
werkzaam waren. Daarbij heb ik nog mede
gedeeld, dat de Directeur ln de Oommissie
heeft verzekerd, dat, wanneer deze mensohen
moesten worden ontslagen, nieuwe zouden
moeten worden aangesteld. De heer B. ech
ter, loopt er losjes over heen en is niet over
tuigd.
Wanneer er sprake is van het berijden van
stokpaardjes, dan geloof ik, dat de heer B.
dit doet, of dat hij een poMek spelletje
speelt, ten koste van het gemeente-belang.
Verwacht de heer B. nu werkelijk iets van
een neutrale partij, van een groep, samen
gesteld door personen vah verschillende
richting?
Wanneer hij werkelijk kent de politieke par
tijen uit onzen Raad, dan zal hij moeten be
grijpen, dat geen Katholiek, Anti-Revolutio
nair, geen Christen-democraat, geen Vrij-
heidsbonder, geen Vrijz.-democraat, zich bi
die neutrale partij zal kunnen aansluiten, ni
zal het dus moeten hebben van diegenen, die,
alhoewel niet aangesloten, tóch op een der
genoemde partijen zijn stem uitbrengt, dus,
stemmen hiervan zal moeten afhalen, toit het
vormen van.een nieuwe, de neutrale par
ty. Wanneer deze in den Raad is vertegen
woordigd, is de politiek daaruit verbannen?
Mis, dian is er nóg een politieke party méér
ln den Raad, die ook mee.aan politiek
dk>ai
Maant da hoer B. nu in allen ernst, dat van
politiek in den Raad «een sprake moor «al
ziin, en dat de andere partyen z vrij gen zul
len, dat daardoor niet nóg meer kostbaren
gemeentetUd wordt verknoeid? Wie gelooft
dltP lk niet.
Thans meen ik myn standpunt voldoende
te hebban uiteengezet en zal ik hierop dus
niet verder meer ingaan.
D. H. Grunwald.
AMSTEBDAMSOHE BRIEVEN.
ROND DEN DAM.
De knuppel tn het litteraire
hoenderhok, De torens tlngenl
De nieuwe dans, Beroovln-
gen, Ongerechtvaardigd en ge
rechtvaardigd optimisme,
Het laatste Koninklijk bezoek heeft ten
slotte een leeiyk staartje gehad. Een staartje
dat groeide uit het goedbedoelde speech je
door den Burgemeester ter officieel© receptie
in het 'Stedelijk Museum gehouden, en dipt
thans vele vaderlandsche litteratoren over des-
zelfs laag-by-de-grondsohe kronkelingen doet
struikelen.
Burgemeester De Vlugt heeft, ook al voer
de hij dan als aannemer, vóórdat hy tot het
hooge ambt geroepen werd, het architectonisch
kunstproduct dat „Byenkorf" heet, uit,
nooit bhjk gegeven, dat hy zich voor
„kunst" interesseerde, laat staan er eenlg ver
stand van had. Men mag dat betreuren,
maar op zichzelf genomen ls het nu eenmaal
een feit, dat men in deze tyden een uitstekend
burgemeester kan zym zander een dergeiyke
interesse of een dergeMjk verstand te hebben.
Maar erger wordt het ais, teneinde de „luis
ter" van een officieele gelegenheid' te verhoo-
gen, de anders volkomen genegeerde „kunst"
er met de haren wordt bijgesleept. Dan staat
men bloot aan de zonderlingste vergissingen,
ja, aan 'onbedoelde hatelijkheden.
Zoo ook 'hier. Koning Gustaaf werd in ons
Suasso-museum ontvangen; en de tastbare
bewijzen voor den bloei van de BoHamdache
schilderkunst hingen om hem heen. Bur
gemeester De Vlugt, in zijn yver den vorst
iets vriendeiyks te zeggen, redeneerde toen,
by het opstellen van zijn redevoering, waar-
schyniyk aldus: „Misschien voelt de Koning
zich by het aanschouwen van deze sóhilde-
rijen een beetje spytig gestemd over het feit,
dat in zijn land de schilderkunst niet op een
even hoog peil staat. Ik zal hem een riem on
der het hart steken. Maar hoe? Wacht:
heb ik niet eens iets gehoord' van de rijke fan
tasie van de Zweedsohe sohryister Selma La-
geriöf? Dóór mag de Zweedsche natie en der-
zen-er Koning toch wel trotsch op zynl Dót zal
ik onzen gast voorhouden". En om dit „voor
houden" des te krachtiger te doen plaats héb
ben, meende de burgemeester dan meteen
maar onze eohrijverabent zoo ver mogelijk in
de schaduw te moeten plaatsen en sprak hy
van hun „gebrek aan fantastische verbeelding"
(„imaglnatïon phantastlque"). En daar hadt
je die poppen aan het dansen! De litteraire
poppen, wier toch al gauw gekrenkte ydel
meid door dit onvoorziohtelijk losgelaten offi
cieel© styibioempte danig gekwetst was, liepen
te hoop.De knuppel was in het litteraire
hoenderhok gegooid! De schóón-gevederde
lioan, Louils Couperus, kraaide, waakzaam, im
het „Vaderland" het eerste alarm. En daarna
volgden, In een „Telegraaf"-enquête, de kip
pen met verontwaardigd gekakel....
Nu is het zeker, dat-, waar de vaderlandsohe
„LLtteratuur", gedeeltelijk als gevolg van het
kleine taalgebied, tóch al eon zware bestaans-
stryd te stryden heeft, iedere ongerechtvaar
digde verzwaring daarvan door een officieele
dépreolatle tot ergernis stemt en tot een pro
test uitlokt. En waar officieele woorden bf
Koninklijke bezoeken gesproken,-wyd en zy
door de Internationale pers verspreid worden,
daar kunnen zij zeer zeker schaden. Wat jam
mer Is, daar Juist ln den nllerlaatsten tyd', ge
tuige het toenemend aantal vertalingen, onze
letterkunde in het buitenland terrein wint.
Maar overigens, afgescheiden van deze mate-
rieele argumenten: wat zou t?I Een vrien-
deiyk bedoeld gelegenhelds-speechje, ook a
gaat het dan wat over de streep der-waar
heid, ka# men iemand moeilijk als zware zon
de aanrekenen. En het verstandigste antwoord
ln de „Telegraaf-enquête gegeven op de
vraag: „Hoe denkt gij over ae uitlating van
den Amsterdamschen burgemeester?" schijn
ons dat van Oa-rry van Bruggen, die volstond
met te schrijven: „Je m'en flóhe!"
Waar onze burgemeester aldus, ln persoon,
waarschyniyk grootendeels uit ondoordacht
heid en in overdreven yver oim dien hoogen
gast aangenaam te zym, de vaderlandsche
kunst ln de gedaante van de litteratuur, een
knauw heeft gegeven, daar zullen de hoofd-
stedeiyke torens, als meer onpersoonlijke ver
tegenwoordigers van ons stadsbestuur, deze
maand juist opwekken om den nood onder
onze kunstenaars tegemoet te komen.
De „Kunstgroep Blithoven" toch, die inder-
tyd met het Inzamelen van gelden voor Rus
land bewees, dat ®y het klappen van die orga
nisatorische en propagandistische zweep ként,
wydt thans haar talenten aan het innen
van steungelden voor verarmde artïflten. An-
nl'e Salomons schreef, om deze actie te stqu
nen, een vers „De torens zingen", waarin van
den kunstenaarsnood gewaagd wordt en da
een teder oproept het zijne tot leniging daar
van by te dragen door het koopen van werk,
het geven van opdrachten, enz. En nu zullen
inderdaad op 12, 19 en 20 dezer, onze Wester-,
Zuid er- en Oudekerkstorens dit lied door mid
del van hun carillons over die staidi doen gaan
En -de Munttoren zal daarbij het lied alle heele
uren, gedurende deze maand, over de hoofden
van burgemeester De Vlugt's „onderdanen"
heenkleppen.
De torens, hoog in de lucht, vèr boven en
los ven gelegenheidswoorden, vertegenwoor
digen in dezen ontwijfelbaar het zuiverder
standpunt.
Hoezeer dan ook de vaderlandsche litteraire
kunst getracht werd wat ln den boek te du
wen, we hebben dezen winter op kunstge
bied overigens een. seizoen zooals byna nooit
te voren. Tooneeltroepen, litteraire conféren
ciers en dans-phenomenen overstroomen ons
van uit Oost, ZuMi en West. Om van de vele
internationale variété-nummers in Carré (thans
weer een dresseur met eventjes 48 leeuwen!)
nog maar niet een» te spreken. En al gaat
er dan ook dikwijls van deze „Import" een
stimuleerende werking uit en valt er veel te
leerem, toch pleegt men nogal eens, ook hier,
„dat wat je ver haalt" alleen om dat „verre
halen" te bewonderen. Daarom dioet het goed
te bemerken, dat op één gebied althans, op dat
der moderne dans, dat wat vlak in de naby-
hold ls, durond wytt groeien In erkenning «n
aan populariteit. Dat bleek dezer dagen
doamlaondi Ibtt het wederom optreden ln net
pMtran-l-lhtvitor- van <te danseres Oertrutl
Lelatlkow, die, reeds meerdere Jaren ln ons
and gevestigd, gestadig en bezonnen werkend,
blijft doorgaan met de uitbouw en propagee
ring van baa-r kunst.
Toen «y ln den voorzomer van 1914 voor
teerst ]n Amsterdam, In het Oentraol Theater
'jdestydls nog: Panopticum) optrad, reageerde
het publiek imot hoon- en schaterlach: alleen
de rotte eieren ontbraken nog imaar aan een
volledige mislukking. En nu, telkenmale,
dat zij optreedt, groeit het succes. In die korte
jaren wel een verandering! Zy en de door
haar beoelende kunst, nemen thans onder
„intelleotueelen" en .massa" een vaste plaats
ln. De eersten schreven artikelen, beschou
wingen, Ja, dikke boeken over „de moderne
dans", streden over de vraag „de dans met of
zonlder muziek", beeldden haar af op doek en
op papier en de anderen komen -op haar avon»
oen en ondergaan zonder theoretische bespie
gelingen „het schoone".
Een aantal leerlingen stelde zich onder haai
leiding, een leiding, die in de -eerste plaats,
en is dit op zich zelf al byna niet genoeg
winst? liet veel gesmade min of moei
stroeve en onelegante gebaar van de Holland
sche vrouw en het Hollandsche meisje wist t<
('verwinnen. Voorbeelden van wat zy met haaa
leiding bereikt, hebben we in het optreden vai
meerdere dezer leerlingen in hét Oentraa
Theater gezien. Het was verheugend. Zooali
alles wat kan dienen om het besef te verster
ken, dat ons lichaam niet bedoeld is om ron<
te wandelen langs "s Heeren wegen als leeiyi
afleggertje van deni geest; dat er een „leven*
gebaar" kan zyn; dat ook, ja zelf» misschim
juist in den 'dans, de „bevrijding" der kuns
kan beleefd worden- en niet alleen een zacht
zinnenstreeling.
t
Wat de diverse slachtoffers, dlle zich no
steeds in verdachte perceelen plegen „af t
zonderen", eigenlijk zoeken, zullen we maa
in het midden Men. IntuBscben blijft U aamte
beroeringen, ondanks het feit, dat de betrei
fend-e adressen steeds -weer ter waarschuwlnt
door de bladen worden gepublloeerd, angst
wekkend groeien. De politie staat hier wyw<
machteloos. Haar „posten-voor-de-deur" kun
nen ook al niet veel meer doen dan „waar
sohuwen". De zaak is dat mlen de imte of mee
onsmakelijke, maar in dteze maatschappy n
eenmaal onvennydeditke koe, niet by de horen
durft te vatten. Het staat over het algemeei
niet netjes zich met dit onderwerp in te latei
en.de meeste bladen houden zich dan oo!
maar afzijdig. Des te prettiger doet het aa:
als een miln of meer „officiéél" orgaan zid
openlijk met de zaak bemoeit. En dit dee-
onlangs een politie-vakblad, dat als eenigst
redding uit de moeiiyMieidi, krachtig het op
nieuw regelen -der prostitutie verdedigde. Bi
een dergeiyke regeling zouden dan meteei
bepalingen kunnen ontworpen worden, dl
een succesvol tegengaan van die beroovingei
mogelijk maken. Het wordt inderdaad tyt
dat de kwestie eens ernstig ondier hande:
wordt genomen. Het bedrag aan, geroofde-gel
den loopt ln Amsterdam, volgens beitoouwbar
statistieken, den laatsten tyd, per maand, i
<lo tonneni Van do nog veel erger beroc
vingen aan nationale gezondheid en hygiftn
spreken we dan nog niet eens.
Idealistisch optimisme, dat de werkeiykh-ei
niet zien wil, ls hier misplaatst. De bovenbe
doelde, onsmakelijke koe hebben we nu een
tnaal ln onze maatschappelijke wel te diuldec
Optimisme inzake de toekomst van de Am
8ternamsche haven daarentegen lijkt ons noi
steeds hèt Juiste standpunt. Gelukkig leeft dat
op een enkele uitzondering na, ook nog altyd
ondanks de ongunst der tyden, onder on®
vroeide vaderen. Zoo werden dan ook in d
laatste Raadsvergadering door hen zonde
hoofdeiyke stemming de gelden gevoteerd voo
den aanleg van de Haven-West en de ultbrel
ding van de Petroleum- en de Houthaven. Ho
merkwaardige by het Melne debatje, dat aai
deze beslissing voorafging, was, dat de Vry
heldSbondler Boiasevatn min of meer angst
valllg deed; in tegenstelling met de sociaal-
democraten. Men zou het eerder anderson
verwacht hebben!
EERSTE KAMER.
ArbeidsTteschillenwet
-Verschenen' is de Memorie van Antwoerc
nopens het ontwerp van wet, houdende bepa
lingen tot bevordering van de vreedzame by-
legging van geschillen over arbaldlsaangele
genheden en tot het voorkomen van zoodanig!
geschillen.
De Minister nam mot leedwezen kennis, da(
het ontwerp Arbeldsgesohillenwet by het af-
deelin-gso ncflerzoek veel tegenkanting ont
moette.
De Minister noemt het inderdaad Juist om
van het nuttig effect der voorgestelde bepalin
gen geen overdreven verwachtingen te koes
teren, diooh meent, dat er evenmin grond be
staat om het ontwerp van 'buitengewoon weinig
beteekenis te achten.
De overtuiging van sommige leden, dat de
voorgestelde wet mettertijd het roemlooee lot
der Kamera van Arbeid zal deelen, is niet dlle
van den Minister.
'Biykens het Voorloopig Verslag waren
eenige leden van oordeel, oat d'flfc wetsontwerp
te diep ingrijpt en zou. hier zelfs sprake ztfn
van een dwangwet, welke er niet toe bijdragen
zou oim den 'bedryifsvrede te 'bevorderen, maar
integendeel' nieuwe wrijving zou dOen ont
staan. Het wil den Minister voorkomen, dat
hier een misvatting im het spel- moet zyn!
De Minister is van oordeel, dat de ontwer
pen wet lm geen enkel opzicht een dwangwet
kam worden genoemd. Hy vermag evenmin fn
te -zien, waarom dit wetsontwerp geen sociaal
maar een socialistisch karakter zou dragen, te
minder, waar het toch 'bekend is, dat zH,
fclassenstryd jstne
op het standpunt van dien Klassenstrijd staim
allerminst warme bewonderaars van eon stel
sel, als hier voorgedragen, zyn.
a ^j0011 «eréte bezwaar tegen het ontwerp
ArbeidsgoociiJitonwet werd aangevoerd de
moeiiykheid van de keuze der Rijkabotnldlde-
laars.
De Regeering vertrouwt echter er fn te suf-
top slagen, de noodige bemiddelaars te vinder».
Een tweede bezwaar werd gezien in dé kos
ten, die dilt wetsontwerp, mocht het worden
aangenomen, met zich zal brengen.
Aangezien in het algemeen de kosten even
wel evenredig zullen zym aam het nut, dat riti
afwerpen, niet alleen voor het maatscha/nn«-
ldjk leven, maar ook voor Ryks schat LIL
welke van stakingen en uMuitlmgen «ven-'
eens nadeel ondervindt, kan op grond «am
financieel® overwegingen Tt—"» fa
Mantels en
Mantel-Gnstumes.
m itn/IAI» Ttrnin L.l Jt. t_ ij li. 1