T
Derde Blad.
VAN ZATERDAG 28 APRIL 1923.
amsterdamsche brieven.
rond den dam.
De „sper-uren", dat zijn wed de tijden om
ue ontwiKKeiing van het verkeer in onze stad
ie beoordeeien. Wie op die uren, tegen koffie-
erink-tijd en 's middags tusschen 6 en 6, op
Munt-, Konings- of Leidschepiein, post vat en
oe, als sprmkhaan-zwermen aauglijdende,
oichte drommen fietsers uit de straten ziet
vioemn, uoorsehoten met taxi's, auto's en mo
torfietsen, moet wel tot de conclusie komen,
i-at wjj de laatste paar jaar met zevenmijls
laarzen in de richting van een „wereldstad"
voortschrijden» Toen onze verkeens-politie in
functie tradl, en dat is nog niet eenis lang ge
leden, waren we eigenlijk nog maar ternauwer
nood boven een gemiddelde dorpsche Zondags-
orukte uit; en het door de verkeersregelaars
toegepaste systeem, waarbij met min of meer
kunstzinnig gebaar aan vrijwel ieder afzonder
lijk voertuig beduid werd, dat het door kon
rijden, paste zich bij dit vooralsnog gemoede
lijk tempo goed aan. Maar dat doet het nu niet
meer; het verkeer, in zevenmijlslaarzen gesto
ken immers, liep in dien korten tijd onze
politioneels, levende wegwijzers en hun systeem
over den kop. Het is voorbij met de afzonder
lijke aandacht aan ieder aparte verkeers-een-
heid gewijd; wil men het geheel blijven beheer-
schen, dan moet men in den vervolge in de
groote lijn gaan werken, d. w. z. volstaan met
eenige, enkelvoudige stop-gabaren op één uni
forme leest geschoeid en afstand doen van de
persoonlijke fantasie, die tot nog toe iedere
verkeers-agent er nog op na hield. In dezen
zin is men dan ook al op het bureau der ver
keerspolitie het nieuwe systeem aan het uit
broeden en weldra hopen we er de resultaten
van te zien.
Ook op ander terrein blijft de verkeersbri-
gade zich actief betoonen; waar een toenement
aantal stationneerende auto's, vooral die der
kleinere ondernemingen en z.g. eigen rijders
blijk gaven van meer en meer af te wijken
van de goed oud-vaderlandsohe principes van
degelijkheid en zindelijkheid, heeft zij ge
meend krachtig te moeten ingrijpen en werden
er door haar de laatste weken een groot aan
tal dezer twijfelachtige voertuigen aan een
strenge keuring onderworpen, waarbij vele
zwakke broeders naar de reparatie-werkplaats
of.... den oud-roestkoopman verwezen wer
den.
Behalve het verkeer, dat aldus, streng ge
reglementeerd, meer en meer het beeld gaat
vertoonen van een afgepast werkende machine,
blijft ook, het aan geen regel of wet zich sto
rende, vrije straat-kunstbedrijf zich ontwik
kelen. Ook dit gaat mee met den polsslag van
den tijd. In de eerste plaats van het jongetje-
of-meisje-met-het-marmotje en den bijna al
vergeten hardlooper, vertoonen zich naast de
viool-, harmonica- en fluitspelers, de boeien-
koningen, de acrobaten, de snelteekenaars.
Terzijde van een brug, in een steeg, voor de
café-terrassen, ontplooien zij op het onver
wachts hun matje, staan in hemdsmouwen tot
de gymnastische kunst gereed, of schetsen
plotseling voor Uw oogen de verlokkendste
landschappenZij houden, gelukkig, op
hun wijzo het besef levend, dat wij, op straat,
nog niet heelemaal tot nauwkeurig in elkaar
grijpende machine-raderen verworden zijn.
Overigens begint thans ook weer de steeds
weerkeerende openbare aanslag op onze beur
zen, gepleegd door lieftallige jonge-jufferen
dewelke ons met onweerstaanbaar gebaar een
papieren bloempje, een klompje, een vlaggetje
of medailletje in het knoopsgat duwen. Maar
wij hopen toch, al vinden wij t begin wel
weer aardig, dat deze stroom van lieftallige
liefdadigheid dit jaar wat binnen de perken
zal gehouden woraen. Het vorige jaar, had er,
volgens de statistiek, gemiddeld niet minder
dan om den anderen dag zulk een aan-
siag plaats. De stroom trad wel vèr buiten zijn
oevers, en velen dreigden er met een zucht
van ergernis ln te verdrinken»Daar be
hoede men ons dit jaar voorl
I M
Niet minder dan in de stad komt het pro
bleem van het moderne snelverkeer, ook op de
buitenwegen naar den voorgrond. Maar hier,
buiten, kan men niet volstaan met het organi-
seeren van een verkeers-brigade. Men moet
er, gezien den berucht-droevigen staat, waarin
onze buitenwegen verkeeren, tot veel ingrijr
pender maatregelen overgaan. Alleen groot
opgezette en doorgevoerde, „Amerikaansche"
plannen kunnen hier redding brengen»
Aan een dergelijken grootschen opzet ont
breekt het n|et bij een plan, dat onlangs door
den heer Ten Bockel Huining werd bekend ge
maakt. Deze heer stelt zich namelijk voor een
soort beton-weg voor snelverkeer tusschen
Amsterdam en Den Haag te doen aanleggen»
Linea recta, dwars door den Westeinder-plas,
bjj Aalsmeer, die dan in het voorbijgaan meteen
ook maar eventjes wordt drooggemaakt. Een
en ander zou, wordt er spoedig begonnen, bin
nen enkele jaren, een vijf- zes-tal, gereed
zijn. In ons landje, waar niet gewend is
veel plannen van een dergelijken oprot en om-
vang onder de oogen te krijgen, doet de zaak
op het eerste gezicht ongetwijfeld wat....
vreemd aan en is men geneigd1 er glimlachend
zijn schouders over op te halen. In dezen mis
schien ten onrechte. Laat ons het hopen; er
zit in het plan, behalve de mogelijkheid van
verkeers-bevordering tusschen de voornaamste
steden des lands (de weg zou eventueel worden
doorgetrokken naar Rotterdam) ook een uiterst
welkom stuk werkverschaffing-voor-vele-jaren
en het, eveneens welkom, vooruitzicht op de
aanwinst van een groote uitgestrektheid
vruchtbare landbouw- en tuindersgrond.
Hoe ver de kansen op doorvoering van dezen
grooten opzet al gestegen zijn, blijft de vraag.
Volgens den initiatiefnemer hebben Rijk en
Provincie reeds een „gewillig oor geleend
zooals dat in dergelijke gevallen heet. En dat
is in alle geval al een begin. Niet een van de
minste voordeelen, die Amsterdam eventueel
uit die doorvoering zou kunnen trekken, is het
feit, dat men, door den weg te voeren langs
Schiphol, onze, thans tè geïsoleerd liggende,
vlieghaven wat nauwer samenbracht met het
hoofdstedelijk leven. De achterstand, die Am
sterdam als vliegcentrum ten opzichte van
Rotterdam is gaan vertoonen, kon alsdan mo
gelijk weer spoedig worden ingehaald»
Wjj misron met dat al, met de modernisee-
ring van ons verkeer, nog steedis het buiten-
la nusch en speciaal Londensch verschijnsel,
bekend onder den naam van „pavement artist"
oftewel: troitoir-artist, die, temidden van het
wereldverkeer, zijn met fijn zand „gestrooide"
schilderijen op den grond doét ontstaan. Maar
we zullen, nu de kunst-nood nog steeds stijgt,
en het Rjjk voortgaat met allereerst op de
hoofdstukken Onderwijs en Kunst te bezuini
gen, misschien niet lang meer op hem behoe
ven te iwachten. Gaat 't zoo door, dan zullen
binnenkort naast de stalletjes der bloemen-
verkoopers ook wel een aantal onzer schilders
hun vaste plaatsen op de trottoirs moeten gaan
innemen.
Tot haar eer dient gezegd te worden, dat
onze Gemeente althans iets doet om dit oogen-
blik nog wat uit te stellen. In haar vasten
dienst zijiV den laatsten tijd, ten behoeve van
de door haar uit te voeren werken, tenminste
enkele beeldhouwers en schilders werkzaam,
die aldus aan het daglicht komende resultaten,
zal zij, de Gemeente, hopelijk gaan inzien, dat
dergelijke aanstellingen ook ten zeerste kunnen
bijdragen tot haar eigen eer en aanzien.
„Aanzien" dan zoowel bedoeld in xlen figuur
lijken als in den reëelen zin! „Aanziet", om
een recent voorbeeld te nemen, het nieuwe
hoofdbureau der Gemeentetram, dat tegen het
Leidsche boschje aan, gereed kwam en dezer
dagen- van haar schuttingen ontmanteld staat
te worden. Een staaltje van moderne bouw,
dat in zijn sobere eerlijkheid toch lang niet
dood of nuchter aandoet en dat met de forsch-
gehouwen relief-steenen van den „Gemeente
beeldhouwer" Hildo Krop een schoone afslui
ting van den Overtoom vormt.
Moge de Gemeente in deze richting door
gaan!
Die bede ligt de laatste dagen op veler, op
zeer veler lippen! Met dit verschil, dat „deze
richting" dan niet zich betrekt op architecto
nisch maar op.... financieel terrein.
Het „vermenigvuldigingscijfer" wordt n.1.
wederom verlaagd! Dat was de blijde mare, die
de ronde deed! Verlaging van de Gemeente
lijke Inkomstenbelasting dus m. a. w. in het
vooruitzicht. Het is wel niet zoo heel veel: het
vermenigvuldigingscijfer wordt van 0.75 op
0.675 teruggebracht (d» w. z. een verlaging van
10 maar alle beetjes helpen en er is reden
tot juichen. Hier en daar echter blijkbaar ook
tot smalen! Er zijn toch namelijk een aantal
zure kxitikasters, die ook bij dit verheugend
feit weer hun cynische opmerkingen niet voor
zich kunnen houden! ^Merkwaardig, hè",
schamperen zij spottend, „dat zulk een verla
ging gewoonlijk vlak voor een Gemeenteraad»-
verkiezing wordt afgekondigd. Och zoo, zou
de Machtige, alias wethouder Wibaut, nu
heusch vergeten hebben toen hij deze verla
ging afkondigde, dat er over enkele maanden
verkiezingen voor den Raadi zijn en dat zijn
partij, de 8. D. A. P. daarbij, gezien den terug
gang bij de Provinciale Statenverkiezing, waar
achtig elk stemmetje wel gebruiken kan?I"
Cynici en schimpers zijn er nu eenmaal
altijd.
Die zijn er ook altijd als het er om gaat een
conflict door middel van „conferenties" en
„onderling overleg" te beslechten. Naar wat
men op dit gebied de laatste jaren op interna
tionaal gebied heeft meegemaakt, kan men dik
wijls hun negatief standpunt nog zoo gek niet
oordeelen. En ook nu onze voortdurend op
laaiende melkoorlog „beslecht"" staat te worden
aoor middel van een besluit in den Gemeente
raad over een voorstel van B. en W„ dat zich
baseert op het .uitgebracht rapport van een
uitgebreide „melk-commissie", kan men de
houding dezer cynici begrijpen. Wat eerst
een oorlog op de straat was, met tafereelen als
het rijden van bewaakte melkkanen, heeft zich
thans ontwikkeld tot een veel venijniger strijd,
op papier en in oom missies en sub-com
missies, evenwel tusschen allerlei deskun
digen en politici.
B. en W. stellen in de 'betreffende voor
dracht voor een Gemeentelijk Melkbedrijf te
organiseeren en zij steunen daarbij op een
meerderheidsrapport der melkcommissie, dat
eveneens in deze richting adviseert. Dat advies
werd met hygiënische en financieels argumen
ten doorspekt. Politieke worden er zoo goed
als niet in genoemd. En dit is nu juist wat
wij er tegen hebben» Kijk eens, indien men
daarin geredeneerd' had als volgt: wij achten
irr verband met de door ons waarschijnlijk ge
achte ontwikkeling der maatschappij het meer
en meer invoeren van Gemeentebedrijven
wenschelijk en daarom zijn wjj er voor ook op
melkgebied maar al vast zulk een bedrijf in te
voeren, er ware over te praten geweest. Het
is een standpunt ais een ander.
Maar niet moet men komen aandragen met
valschelijk te pas 'gebrachte argumenten, die
het, voor wat de hygiëne betreft, willen doen
voorkomen alsof een Gemeentelijk 'bedrijf zoo
veel gezonder zou zijn, en, voor wat het
financieele aangaat, spreken van een goedkoo-
per worden der melk. Want dit is vierkant be
zijden de waarheid. Hetwelk, voor wat het eer
ste betreft, de gezondheidsfactor dan ook
op een der vergaderingen van de medische
sub-oommissie openlijk erkend werd en voor
wat het laatste betreft uit de ondervinding met
andere Gemeentebedrijven kan worden opge
maakt.
Wat ook opvalt is, dat in dit meerderheid»-
rapport zoo goed als geen aandacht wordt be
steed aan het werk door de Gemeentelijke Keu
ringsdienst voor Levensmiddelen de laatste
jaren, onder de regelen der Warenwet ver
richt. Sinds deze Wet en dienst toch in wer-
cing traden-, is de melktoestand1 roer snel ver
beterd1: een factor die toch zeker wel de aan
dacht had verdiend. Duizende „steekproeven"
werden door dezen dienst verricht en uit de
door haar opgemaakte statistiek blijkt welk
een krachtig wapen men hier, ter bestrijding
van misstanden, in de hand heeft.
Wil men het Gemeentelijk Melkbedrijf ver
dedigen: goed! Men kèn er het recht toe
hebben als.... politiek idealist! Maar -men
stelle het dan ook als zoodanig, d. w. z. als ldea-
Isme, voor en trachtte niet te bewijzen, dat
iet thans op wetenschappelijke of zuiver
eoonomische gronden te verdedigen zou zijn»...
Intusschen: de papieren melkoorlog is al
haar woede ontbrand. De moorddadigste voor-
ostengevechten worden ln krant en tijdschrift
geleverd. Het wachten is nu nog maar op de
slot-apotheose ln den Gemeenteraad....
BUITENLAND.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Een inwoner te Essen klaagt in een brief
aan een keums te Limburg over de spionage
in het bezette -gebied. Na zijn hart te hebben
gelucht over bot brutale optreden der Fran-
sohen tegen de bevolking en zijn bewonde
ring over de standvastigheid waarmede deze
haar lijdelijk verzet handhaaft, te hebben ge
uit, schrijft hij:
Ér zijn inderdaad vele h-eldten ondier ons
volk. Maar helaas ook tal van schurken. Het
wemelt hier van stille verklikkers; vandaag
nog sprak me zoo'n ongure kerel op straat
aan met de vraag, of het station nog altijd be
zet was. Toen ik bevestigend antwoordde, zei
hij: dat is toch een ongehoorde zwijnerij» Als
ik met dien toon had ingestemd, was hij me
achterna gegaan en had mijn adres geno
teerd» Na een paar uren was ik dan door de
Franschen uit mijn huis gehaald en gevan
gen gezet. In de gevangenissen zijn ook ver
klikkers te kust en te keur, zij moeten den
Franschen overbrengen hoe de nieuw aanko
menden zich uitlaten. Wie zegt wat hem voor
den mond komt, krijgt met de zweep. Lang
zamerhand' is de bevolking nu wel zoo ver
standig geworden, veel te denken en weinig
te zeggen.
Eiken dag gaan drommen verklikkers naar
de Fransche kazernes, om daar laarzen -te
poetsen, aardappelen te schillen, enz. Ze krij
gen er fooitjes ,en sigaren voor.
Essen, 27 April. Aan het Mittelkanaal
zijn -twee Belgische schildwachten door ge
weerschoten gekwetst» Naar aanleiding daar
van zijn de landraad von Dinslaken, de afge
vaardigde naar den Pruisischen Landdag
Schluch-tmann en de burgemeester von Hun-
zen als gijselaars gearresteerd en naar Sterk-
rade gebracht.
DUTTSCHLAND.
Beperkende bepalingen voor het vreemde
lingenverkeer grootendeels opgeheven.
Berlijn, 27 ApriL Tengevolge van den on-
gunstigen toestand van het vreemdelingen
verkeer in Duitschland heeft het dep^ van
buitenL zaken naar aanleiding van stappen
door bij dat verkeer betrokken kringen do
onlangs uitgevaardigde verordening nopens
beperkingen van het reizen grootendeels in
getrokken.
Verder wordt mot den minister van bin-
nenlandsche zaken beraadslaagd over de
vraag, of ook de steden en gemeenten haar
menigmaal ergerlijke vreemdelingenpolitiek
niet eens aan een grondige herziening kun
nen onderwerpen.
Een definitieve verordening wordt nog
vóór de opening van het seizoen verwacht
Het verwachte Dultsche schadevergoeding»
voorstel.
President Ebert werd gisteren in Berlijn
terugverwacht De „Vorwarts" is van mee
ning, dat onmiddellijk daarna het kabinet onder
zijn voorzitterschap zich zal bezighouden met
de voorbereiding van het aanbod van Duitsch
land.
De Rijksbond van industrieelen verzekert,
dat het bericht over een nieuwe verklaring,
waarbij deze bond zich borg zou stellen voor
de uitvoering van een nieuw Duitsch aanbod,
waarmede de bond accoord zou gaan, een ver
zinsel is. De bestuursvergadering, die, zooals
gewoonlijk, Donderdag heeft plaats gehad,
heeft noch beraadslaagd over, noch toegestemd
in zulk een aanbod, om de eenvoudige reden,
dat de rijksregeering den bond zulk een voor
stel niet heeft voorgelegd.
Bèrlijn, 27 ApriL De beraadslagingen der
Rijksregeering over de door haar voorgeno
men voorstellen zullen morgen, uiterlijk over
morgen afloopen, waarna de regeering den
tekst van haar antwoord zal vaststellen» De
overhandiging van de nota kan tegen Dins
dag van de volgende week wonden verwacht.
Een bloedige botsing tusschen nat-soc. en
soc.-dem.- te Nenhansen.
Berlijn, 27 April. Gisteren had in de
buurt van Neuhausen, in Beieren, een buiten
gewoon hevig en bloedig treffen plaats tus
schen nationaal-socialisten en sociaal-democra
ten. Volgens de lezing van de socialistische
„Münchener Post" hadden de soc.-dem. in een
café hun geregelden „avond". Eenigen hun
ner, die kort na negenen de straat op gingen,
zagen plotseling, dat een troep Swastikaaragers
op het café aanrukte. De -troep hield halt, stel
de zich in drie gelederen op en marcheerde
naar den ingang van het koffiehuis. Toen de
Swastikadragers wilden binnendringen, deel
de een in de deur staand socialist hun mede,
dat zoolang hij daar zou staan, zij niet in het
koffiehuis zouden komen. Hij' -kreeg ten ant
woord, dat hij dan neergeschoten zou worden,
dat in het café alles kort en klein geslagen
moest worden en dat men -thans schoon schip
wilde maken. Terwijl de nationaal-socialisten
nog vóór het café stonden, kwamen eenige
politie-agen-ten op het tooneel, die in verband
met den dreigenden toestand, onverwijld door
signalen versterkingen opriepen. De rechts-
radicalen werden door de politie teruggedron
gen, doch verspreidden- zich daarop over de
geheele straat en gingen met het geweer in
den aanslag op den grond liggen. Zij loeten
daarop in het wilde weg op de vóór het café
staanden, waaronder ook politie-agen-ten, onge
veer dertig schoten, waarbij vier sociaal-demo
craten zoo zwaar verwond werden,, dat zij: on
verwijld naar het ziekenhuis moesten worden
vervoerd. Aan den strijd namen ongeveer 400
personen deel.
Klaarblijkelijk betrof het 'hier een vooraf
beraamden overval door de nationaal-socialis
ten. Een groot aantal' leiders werd gearresteerd.
De vlootovereenkomsf van Washington.
Londen, 27 April In antwoord op een vraag
in het Parlement heeft de eerste lord' dier ad
miraliteit do volgende bijzonderheden mede
gedeeld, omtrent de schepen, die op grond
van, de overeenkomst van Washington van die
vloötsterkte zijn afgevoerd
De Veieenigde Staten zijn 'bezig twee Unie-
schepen te sloopen, terwijl er vijf worden ont
takeld om te worden verkocht.
Japan heeft d'e hoofdbewapening van rijf
schepen verwijderd en acht schiepen opge
legd, terwijl noch Italië, noch Frankrijk eenig
schip hebben afgevoerd
Engeland daarentegen heeft in het geheel
zeventien groote schepen buiten dienst ge
steld
IERLAND.
De rebellen staken hun.' vffandelljkti rden.
Dublin, 27 ApriL Het hoofdkwartier der
Iersche rebellen heeft hedenavond het staken
van de vijandelijkheden in heel den Vrijstaat
gelast.
De Valera heeft een proclamatie ultgevr ar-
digd, waarin hij te kennen geeft, dat hij be
reid is op de volgende grondslagen over den
vrede te onderhandelen:
Het Iersche volk moet beslissen over de
geschillen inzake de politiek en hetgeen wen
schelijk moet worden geacht; beide partijen
moeten zich onderwerpen aan de uitspraak,
welke de natie zal doen.
HONGARIJE.
Hongarije en die Kleine Entente.
De Kleine Entente zoekt ruzie met Hon-
gurije. Tsjecho-Slowakije is naar aanleiding
van eenige grensincidenten overgegaan tot
represaillemaatregelen. Homgaarsche onder
danen en hunne gezinnen worden uitgezet.
Hongarije wil de kwestie voor den Volken
bond brengen.
Zuid-Slavië, wil thans, evenals Tsjecho-
Slowakije, overgaan tot het sluiten van de
grenzen, aangezien Sever, de wegens spion-
nage gearresteerde Zuid-Slavische afgevaar
digde in de grensafbakeningsoommissie zich
nog steeds in handen van Hongarije bevindt.
Ook Roemenië heeft zich snel gedecideerd
tot het steunen van zijn bondgenooten, en
doorzending van de telegrammen geweigerd,
waarvan de inhoud was de, naar aanleiding
van de Tsjechisch-Hongaarsche grensinci
denten gehouden, interpellatie van graaf
Apponyi en het daarop gegeven antwoord
van den minister van buitenlandsche zaken.
VEREENIGDE STATEN.
De Amerikaansche vloot
Washington, 26 ApriL De min. van mar.
Denby, heeft meegedeeld, dat het krediet,
door het Congres toegestaan voor een verbe
terde opstelling der kanonnen aan boord van
de Amerikaansche oorlogsschepen, niet zal
worden gebruikt Voorts deelde Denby mede,
dat hij voornemens is, aan het Congres een
nieuw vlootprogram voor te leggen, dat reeds
door Harding ia goedgekeurd.
De minister van marine erkent, dat die
mededeeling, door het dept van marine aan
het Congres gedaan over het verschil in
draagkracht tusschen het geschut der Brit-
sohe en dat der Amerikaansche groote oor
logsschepen (waarbij de Amerikanen in het
nadeel rijn) overdreven was geweest Hij
houdt echter vol dat zoo'n verschil bestaat
LUCHTVAART.
Volgens een bericht uit Berlijn wordt de
luchtlijn van Londen naar Moskou 30 April
geopend. Er zullen per week drie vliegtui
gen in beide richtingen vertrekken.
Ongeval bij een landing.
Zierikzee, 26 ApriL Gistermiddag 5 uur
landde bij het Zaterdag op het strand van
Wester-Schouwen gedaalde postvliegtuig we
gens motordefect, wederom eep vliegtuig, met
het doel eerstgenoemde te repareeren. Bij de
landing echter kwam het vliegtuig ten gevolge
van het losse zand op zijn kop terecht zoodat
de schroef brak. De inzittenden bleven onge
deerd, hoewel het vliegtuig met den staart
bijna rechtstandig naar boven staat
Vliegen met kleine motoren.
De Parijsche corr. van het Hbl. seint, dat
„Le Matin" een prijs van 25.000 francs heeft
uitgeloofd voor den ariateur, die voor de eer
ste maal het Kanaal op denzelfden dag heen
en terug overvliegt met een vliegtuig, waar
van de motar-cylhider-inhoud beneden 1100
kubieke oM. blijft
Voorwaarde is tevens, dat èn toestel, èn
constructeur èn vlieger Fransch zijnl
Het doel is het vliegen met kleine motoren
aan te moedigen.
Barbot, de Fransche piloot, die. met zijn ze-
venpaards-machine reeds zulke merkwaar
dige vluchten deed, zal waarschijnlijk de eer
ste rijn, die naar den prijs dingt.
GEMENGD NIEUWS.
Staking bil de Ned. Scheepsbouw MIJ.
te Amsterdam.
In verband mot de voor eenigen tijd uit
gebroken staking onder de klinkers, werd
een deel van het werk stopgezet Van de
zijde der werklieden, die van deze staking
het slachtoffer werden, werd opgemerkt, dat
een deel der klinkers wel bereid zou zijn
geweest het werk te hervatten, indien de
directie minder vlug tot sluiting der werven
was overgegaan. De directie stelde daarop
gedurende een week de werf weder open.
Aanvankelijk kwamen eenige groepen klin
kers te werk, doch dit aantal verminderde
spoedig tengevolge van mishandeling of be
dreiging daarmede.
Onder deze omstandigheden heeft de
directie besloten alle werklieden, die tenge
volge van het ontbreken van de klinkers-
ploegen niet goed hun werkzaamheden kun
nen verrichten, naar huis te zenden.
Het werk dat verricht kan worden zal zij
zooevel mogelijk laten afmaken. Er blijven
nog een 50 100 man te werk; de rest, on
geveer 1200 man, kan vooreerst tengevolge
van de staking niet te werk worden gesteld
en zal moeten wachten tot een voldoend! aan
tal klinkersploegen beschikbaar ia
Moord.
Donderdagmorgen waren '4 stadsarbeiders
te Ter-Apelkanaal bezig met het verbeteren
van den' weg, toen een haas uit die naburige
sloot sprong en den weg daar kruiste.
De werklieden, die dit zagen, vervolgden
de haas, tot ze in een kreupelboschje kwa
men, waar ze tot hun groote verbazing het
met bloed bedekte lijk van een als heer ge
kleed persoon vonden, waarvan het hoofd
welhaast van het lichaam was gescheiden.
Onmiddellijk werd de politie met de vondst
ln kennis gesteld, die zich dadelijk naar de
plaats begaf, waar het lijk aangetroffen waa
Bij fouilleering bleek, dat zich op hem geen
papleren, portefeuille of portemonnale 'be
vonden. Alleen het horloge bleek nog tri zijn
bezit te zijn» en liep ook nog, waaruit men de
ïevolgtrekking maakt, dat de man nog niet
an'ger dan 24 uur daar kan hebben gelegen.
Naar de Telegr. meldt, rijn door de politie
een vijftal personen te Ter-Apelkanaal aan
gehouden, verdacht van met dezen moord in
verbinding te staan.
Volgens het Wbld. van Emmen ia do man,
die in Ter Apel u-moord is gevonder, zekere
H., uit Zandberg, een bekend smokkelaar, die
den diag te voren uit moet zijn geweest en
toen veel sterken drank moet hebben ge
bruiken» Als vermoedelijke daders zijn aan
gehouden B. en W. in Ter Apelka&aal
De Marfcerboot aan den grond.
Door den bevigen Z.-W. wind wia-s gister
middag in korten tijd de waterstand in de
Gouwzee vèr beneden A. P. Eén der booten
van den Havenstoombootdienst te Amster
dam, welke met touristen naar Marken zou
gaan, durfde den tocht dan ook niet aan en
deed haar passagiers over aan de motorboot
der Noordh. Tramweg-Mij., welke een gere
gelden dienst onderhoudt tusschen Monniken
dam' en Marken» Wat echter wel te verwach
ten was, gebeurde. Spoedig zat de boot aan
den grond. Men slaagde er niet in los te ko
men, terwijl de boot van landzijde niet was
te bereiken. Toen tegen den avond de wind*
overging in een storm, was er van vlotraken
in 't geheel geen sprake meer, waardoor er
niets anders restte dan den nacht op het vaar
tuig door te brengen.
Éérst tegen den morgen ging de wind wat
liggen en kwam het water daardoor weer op
zetten. Het gelukte nu vlot te komen, zoodait
half zes in den morgen da haven van Mon
nikendam bereikt werd»
Hét laat zich wel begrijpen, dat er aan
boord van nachtrust niet veel gekomen ia.
Een ontrouwe ambtenaar.
Te Bussum is proces-verbaal opgemaakt
wegens verduistering in dienstbetrekking te
gen den ookescontroleur dier gasfabriek en
wegens heling tegen twee brandstoffenhan-
delaren. De man leverde een grooter boeveel
heid cokes dan waarop de handelaren vol
gens hun bon recht hadden, waarna hij het
te veel geleverde tegen 20 cent onder den
geldlenden prijs liet betalen. Bij huiszoeking
is een bedrag van bijna 1300 gevonden, dat
de ontrouwe ambtenaar als opbrengst van da
verduistering in een apart potje had be
waard. De controleur en de handelaars heb
ben een volledige bekentenis afgelegd»
Scheepsramp.
Het Australische stoomschip „Port Yio-
tor", dat gehoor gaf aan een draadloozen
oproep om bulp van het Portugeescha
stoomschip „Mossamedea", hetwelk aan da
kust van ZuidwestAfrika nabij kaap Feio
was gestrand, vond de „Mossamedes" ver
laten. Er was taal noch teeken van passa
giers en bemanning, bij elkaar 237 koppen,
te bespeuren en er werden ook geen boo
ten opgepikt. Dé „Port Victor" blijft zoeken.
Naar de „Evening News" nog weet te mel
den bevonden zich onder de passagiers van
de „Mossamedes 29 vrouwen en 35 kinderen.
Vermoedelijk zal ook het Duitsche stoom
schip „Urundi" aan het opsporingswerk deel
nemen. In verband met het feit echter, dat er
ten minste in de nabijheid van Kaap Trio
geen landingsplaatsen rijn en dat het op het
oogenblik, waarop het schip strandde, vrij
stormachtig was, vreest men het ergste.
Drie booten terecht
Kaapstad, 27 ApriL Drie booten van da
„Mossamedes" zijn in Port Alexander (Wal-
vischbaai) aangekomen. Bijzonderheden zijn
nog niet bekend.
Een beambte wegens diefstal op groote
schaal gearresteerd.
Een der gevaarlijkste dieven van goede
ren uit spoorwagens is te Harburg -gearres
teerd. De man was sinds 25 Juni in dienst
bij de spoorwegen als laadmeester. Er waren
niet minder dan zes wagens met twee paar
den bespannen noodig om al het gestolene,
tot een waarde van 10 mihoen, dat nog in
's mans bezit wprd gevonden, weg te
brengen!
INGEZONDEN.
Het verkeer. Nieuwe gemeen
te-gebouwen. Verlaging van het
vermenigvuldigingscijfer. Melk-
voorziening en Warenkeuring.
Mijnheer de Redacteur,
Mogen wij eenige plaatsruimte verzoeken ln
uw blad; bij voorbaat -betuigen wij u daarvoor
onzen dank.
Het geldt ditmaal den nood: van de predikante-
gezinnen in Duitschland; omdat ook hier hulp
meer dan dringend noodig is, heeft zich te Am
sterdam een centraal comité gevormd om te trach
ten dezen nood althans eenigermate to lenigen.
Dit comitébestaat uit- de heeren G. Spoelstra,
voorzitter, H. L. van Bruggen, secretarie en J.
R. van Bruggen, penningmeester, terwijl ol«
commissie van advies en toezicht op treden da
heeren G. Baas, lid van den Gemeenteraad van
Amsterdam, Ds. van Limburgh, Hervormd predi
kant en Ds. Steginga, Luthersch predikant, 'beide
te Amsterdam. Desgevraagd verklaarde Ds. van
Limburgh, dat hij de actie van het comité mort
alle warmte kon aanbevolen,
In de circulaire door het centraal comité ver
spreid, kan men lezen, welk oen diepe ellende
in de gezinnen dor Duitsche Evangelische predi
kanten wordt geleden» Zoo komt er o.m. in voor:
„Ons uitgemergeld lichaam kan nu werkelijk
niet meer. U hebt geen flauw 'begrip van den
nood onder de geestelijken» Wij, predikanten, ver
dienen een vierde van ome tractement van vóór.
den oorlog, wat toch al weinig was. Zoo heet
het ten minste, maar kregen wij het da-n nog
maar altijd.... Wij hebben het zoo moeilijk, zoo
onbeschrijflijk moeilijkïJu we zoo onder
voed zijn, hebben wij veel meer last van de
koude, terwijl wij aan kolen niet meer kunnen
komen!! (Uit een brief van een Duitsch prei -
kant, eon letterkundige van naam.)
„Al weer een -bedeliwj-tij", aal de lezer (es)
wrevelig opmerken, maar 'ik gaf reeds aan zoo
velerlei, ik heb geen gulden meer te missen". Wij
weten het en begrijpen het, maar kunt ge geen
gulden meer geven, zendt dan 50 cents, of zendt
minder maar geef iets. In marken omgezet la het
altijd nog de moeite waard. Tracht u ln te den
ken hoe ge to moede zoudt zijn, als uw gezin
en gij in oen dergelijken toestand verkeerde, en
niemand wilde u helpen en ge stootte overal op
omwil en ommeedoogendedd, het laatste greintje
levensmoed zou u ontzinken. Daarom, help ook
hier nog eens.
Ondéngietoeikenden zullen gaarne giften dn ont
vangst nemen, die mot eventueels toestemming
van de redactie, allen ln dit blad zullen worden
verantwoord.
Reeds kwam een gave in van 25.vanwege
de Dlakonle der Luthersche Gemeente alhier
Wie volgt?
Ds. WALLIEN, Luthersch predikant,
Weezenstraat
K. A. TELDEB8, Btationsrtr. 8, Helder.
