Begeerlijke gerechten en meelspij zen met A. J. P'« Be««®n-Sau» er over. Een halve Liter saus van een pakje h 7 a ct. Nieuwe Uitgave. FKAjtfKïtïJK Ewï ooripgstragedle. De onthulling a.9. Zondag van een monu ment in St. Michel de Maurieime bij Modana, aan de Italiaansche grens, ter nagedachtenis aan 300 Fransche soldaten, welke daar in De cember 1917 bij een spoorwegongeluk zijn omgekomen, heeft de aandacht gevestigd' op een gebeurtenis, die tot dusver niet ten volle bekend was, daar de censuur de verspreiding van alle berichten daaromtrent gedurende den oorlog onderdrukte. Vijfhonderd Fransche soldaten, die op het Italiaansche front streden, keerden den 12en December met verlof huiswaarts. Hoewel de machinist verklaarde, dat de trein overbelast was, en de reis gevaar opleverde met het oog op de scherpe bocht in dien weg bij 'St. Michel, werd in Modane hem gelast te vertrekken. Toen de trein de berghelling afreed, verloor de machinist alle macht over de machine, die met groote vaart naar beneden raasde. Door het sterke remmen geraakte de locomotief iln brand, juist bij de bocht en derailleerde. De wagens gleden over elkaar en stortten ten deele iin< het ravijn. Het meerendeel der solda ten werd1 verpletterd' of verbrandde. Slechts 160 man wisten te ontkomen. Op het monument, dat door Maginot, minis ter van oortog, wordt ingewijd, zal worden ver meld, dat de soldaten op het veld ven eer eijn omgekomen. ITALIË. De Etna In uitbarsting. Oatana, 18 Juni'. Er zijn verscheidene bijkraters gevormd op de Noordoostelijke helling van de Etna. Lavastroomen verwoesten de bouwlanden en hebben het station Oastig- hone vernield. Het dorp Linguaglossa wordt ernstig bedreigd door een lavastroom van 800 niötör. Napels. Er heerscht een verschrikkelijke paniek in de door de uitbarsting van de Etna geteisterde gebieden. Talrijke pijnboomwou den zijn reeds verwoest. De inwoners vluch ten. In de ziekenhuizen der naburige steden worden voortdurend personen, die in het ge drang wonden en kneuzingen hebben opge- ioopen, binnengebracht. Het dorp Carro is voor de helft verwoest. Elke lava-uitstorting gaat vergezeld van hef tige schokken. Aan telegrammen, die de „Vossisohe Ztg." uit Italië heeft ontvangen, ontleenen wij nog het volgende: Den 18en Juni 12 uur 's mid dags: De lavastroom beweegt zich ter breedte van 300 M. in de richting van Linguagosse snel voorwaarts. Een uitweg is er niet meer. Soldaten, fascisten en brandweerlieden zijn op de plaats des onheils aangekomen en helpen de bevolking haar have en goed in veiligheid brengen. Er spelen zich hartroerende toonee- len af. De lavastroom verwoest het werk van vele geslachten. 1 uur 's middags: Oatana is door de nieuwe uitbarsting midden in den nacht gealarmeerd. De aanblik van de Etna, die plotseling in een gloeiend koolbekken is veranderd en van tijd tot tijd een vreeseljjk gedonder laat hooren, is schrikwekkend. De vuurtongen vloeien langs de berghelling neer en de donder doet de bergen met hun verspreid liggende boeren hoeven en pijnbosschen sidderen. De reeds uitgebraakte lavamassa's zijn grooter dan die uit het jaar 1919. De krater heeft zich tusschen de Montana Rossa en de Montana Bianchi ge vormd, De lava stroomt in drie richtingen van Linguagloese, van de nederzetting van Vasto Tessanio en van de lava-afzetting van het jaar 1911. Het pijnbosch en het dorp Castiglioni staan in vlammen. De schade is geweldig groot. Mensa en Pressa worden door den lavastroom bedreigd. In alle dorpen heerscht een vreese- lijke paniek. ITalftwee: De lavastroom bevindt zich op 1 K.M. van Linsualosse. De uittocht van de bevolking uit deze plaats, waar 22.000 men sehen wonen, is begonnen. Met alle mogelijke transportmiddelen voert de bevolking hare have weg. BELGEB. Heit aftreden van het Belgische Kabinet en de schadevergoedlngsquaestle. In een bespreking over de complicatie ten aanzien van het vraagstuk der schadevergoe ding door het aftreden van Theunis oppert de „Manchester Guardian", dat hoewel de berich ten uit België zeggen, diat dit aftreden uitslui tend een gevolg is van aangelegenheden van binnenlandsche politiek, het vermoeden be staat, dat ook andere overwegingen hun in vloed hebben doen gelden. Het is bekend, dat Theunis zich steeds minder op zijn gemak ge- voelde door de Fransche Ruhrpolitiek en de daaruit voortvloeiende positie van België, het welk de tweede viool speelde. In de vier con ferenties, die hij sedert Januari met Potncaré heeft gehad, heeft Theunis zich steeds méér weerstrevend getoond. België, dat afhankelijk is van zijn uitvoerhandel, en Antwerpen ln het bijzonder, hebben sedert Januari ontzaglijk geledien. Het is daarom mogelijk, dat Theunis toen hij zag, dat Poi'ncaré waarschijnlijk even min met Baldwin tot overeenstemming zou komen als met Lloyd George of Bonar Law, de kwestie der universiteit te Gent heeft aan gegrepen als een middel om uit een positie te geraken, die langzamerhand onmogelijk werd. Sneller d!am hier. Sedert 1 Juni hebben de Belgische staats spoorwegen dip nieuwe lijn Brussel-Zuid— G ent-S t. Pietefcs voor het verkeer openga- steld. Alleen sneltreinen 24 per dag loopen thans op dit traject met een snelheid van 60 K.M. per uur, welke snelheid in Juli en December telkens met 20 K.M. zal worden verhoogd om eindelijk, in April 1924, circa 120 K.M. per uur te bereiken. Het eigenaardige van de nieuwe lijn, waar door de reis Brussel—Oostende over Gent en Brugge aanzienlijk wordt bekort, is, dat tus- schen Brussel-Zuid en Gent-St. Pieters geen enkel station te zien valt en ook 'alle over wegen door bruggen zijn vervangen. Op som mige plaatsen bevindt die lijn zich op 20 meter onder en elders weer op 10 meter bo ven den beganen grond. Bij dit groote, bijna 20 jaar geleden aan gevangen en vóór dien oorlog reeds grooten- deels voltooide werk, werden niet minder dhn 95.000 dwarsliggers, 750,000 ton. rails en 137.000 M3. ballast gebruikt N. R. Ct. TURKIJE. Schending van den wapenstilstand van Moedania. De Britsche autoriteiten, die waren inge licht, dat de Turken een poging deden om uit Thradë kanonnen en troepen weg te voe ren, die daar tn strijd! met den wapenstil stand van Moedania waren binnengesmok keld toen opnieuw vijandelijkheden met Griekenland dreigden1, hebben ©en Turksch transport aangehouden. RUSLAND. Zoo mogelijk nog slechter dan met de on derwijzers is het ten platte lande in Rusland met de geneesheeren gesteld, zoo deelt de Izwestia medé. Er heeft dan ook een wa ren uittocht van geneesheeren uit de dorpen plaats, zoodat deze steeds meer verstoken raken van medische hulp, die ook in normale omstandigheden daar reeds schaarsch was. Het eenige middel om hieraan een eüide te maken is volgens de Izwestia verbetering van de materieele positie der artsen. Zij moe ten financieel onafhankelijk gemaakt wor den van de zoo zeer verarmde bevolking. Als dat gebeurt, zullen vooral de jongere krach ten wel te bewegen zijn praktijk ten platte- lande uit te oefenen. Hiermede zou niet al leen een sociaal, maar ook een politiek be lang gemoeid zijn, daar niets zoozeer in staat is de sowjet-regeering autoriteit en sympa thie onder de boeren te verzekeren, als het voorzien in de zoo groote behoefte aan me- dlschen bijstand. CHINA. Hanfcou, 17 Juni De Italiaansohe priester Malotto en vijfhonderd Chineezem zijn bij Jdngtsjen, 100 mijl noordelijk van Hankou door bandieten gevangen genomen. De ban dieten omsingelden de kerk, mishandelden de gevangenen en voerden hen weg naar het gebergte. Hankou, 17 Juni Roovers hebben Taosji omsingeld, waar een Londensch zendings station gevestigd is. De vrouwen zijn in vei ligheid gebracht. Een spoorweg dwars door de Sahara. Naar alle waarschijnlijkheid zal de mMster van koloniën binnenkort; aan de Kamer een plan voorleggen voor een spoorweg dwars door de Sahara. Het ligt in de bedoeling, Co- lomb—Bechar, dat reeds door een spoorweg met Oran (Algerije) is verbonden^ ais uitgangs punt te nemen. Vandaar zou een spoor wor den aangelegd' naar Tdurirt, hetzij door het dal van de Sacera (in welk geval onlangs ont dekte steenkolenmijnen te •Kanaelsa er bij zouden zijn gebaat), of via de Nadi Numus, wat de (kortere route beteekenit. Generaal Es- trimie doet voor het nemen van een beslissing onderzoekingen in het gebied. Verder ligt het in de bedoeling de lijn door te trekken via Tesalet naar Tosaye, aan de Niger, op 150 mijl ten Oosten van Timboktoe, waar zij de rivier kruist om verder te worden doorgetrokken naar het eindpunt Wagadugu, dat ligt in het centrum van de vruchtbare streek, die door den grooten bocht van de Nigir wordt inge sloten. Het ligt verder in het voornemen van den minister om den bocht van de Niger een spoorwegoentrum te doen zijn, van waaruit lijnen loopen naar Dacar, aan de kust van den Atlantischen Oceaan en via Zinder naar het Ohadmeer in het nog grootendeels onontgon nen gebied van Fransch Equatoriaal Afrika. KORTE BERICHTEN. Volgens een bericht uit Moskou aan de Intransigeant zou een onbekende geschoten hebben op Loenatsjarski, den volkscommis saris voor openbaar onderwijs, die een in- spectie-reds in Trans-Kaukasië houdt Te Frederickton, in Britsch Noord-Amerika, zijn 250 vierkante mijlen bosschen kaalge- brand. De schade beloopt 4 millioen Oanadee- sche dollars. Volgens de „Gazeta Poranna" zijn tot dus ver 20.000 Russische onderdanen uit War schau over de grens gezet. Het Russisch uitvoerend bewind heeft de Tsarewitsjbaai in de Kaspische Zee herdoopt in Jongooimmunistische baai. Volgens een Reuter-bericht is de anti- bojsjewieksche generaal Balakovitsj ver moord' tusschen Brest-Litowsk en Bralystok. Engeland hoeft Vrijdag aan de Ver. Sta ten 69,000,000 betaald in liberty-bonds ter aflossing van oorlogsschuld. Te Berlijn bedraagt thans het tarief voor huurauto's het 10.000-woudige en voor huur rijtuigen het 7000-voudige van vóór den oorlog. LUCHTVAART. Een Daimler-vltegtuig, van Londen onder weg naar den Haag, hééft een nieuw record verkregen op het igebied van draadlooze telefonie over langen afstand. Vlak hij Bremen gekomen, praatte de be stuurder van het toestel de vermaarde Hincholiffe, met Londen. Het is merkwaardig, dat bij dit gesprek Hincholiffe geen hinder ondervond van het bet geraas van zijn schroef, die toch slechts enkele meters van het toestel aan het snor ren was. Vliegtuig vermist Volgens een draadloos bericht van het radiostation te North Foreland wordt de aero- plane G.EBAX, van Keulen naar Croydon bestemd, met één passagier aan boord, ver mist. Ingoranflgn mcdBrtesflna» WETENSCHAPPELIJK NIEUWS. De behandeling van de longtering en tuberculose. Prof. Dreyer, van de universiteit te Oxford, heeft een mededeeling gedaan omtrent een ontdekking, die van groot belang wordt be schouwd voor de behandeling van longtering en andere vormen van tuberculose. In een lezing te St. Mary's Hospitaal te Londen, zeide hij, dat zijn methode daarin bestaat, dat hij aan de microben, die de oorzaak zijn van een reeks van ziekten, het beschermende schild ontneemt, dat hen tot dusver in 'Staat stelt te ontsnappen aan het verteringsproces. Zoodra zij dat schild missen kunnen' deze microben gemakkelijk worden bestreden. Dreyer baseert zijn opvatting op een theorie, waarvan de juistheid hem bij zijn laboratorium proeven op dieren is gebleken, terwijl proef nemingen door bekwame geneesheeren in zie kenhuizen gedaan eveneens veelbelovende re sultaten geven. Behandeling van zielsziekten met kunst matige malaria-infectie. Uit Kopenhagen wordt gemeld In de laatste acht maanden zijn er in het Santhans-gestieht voor krankzinnigen te Roskilde, in de nabyheid van Kopenhagen, proeven genomen met inspuitingen van malaria- bacillen by zielszieken volgens het stelsel van Wagner Jaureggs. In een personderhoud zegt Dr. Axel Bisgaard, de leider van het genoemde gesticht, dat de resultaten dier proefnemingen goed en in verschillende gevallen zelfs byna ongelooflyk zyn. Van de dertig ernstige pa tiënten, die aan de proefneming zyn onder worpen, waaronder er verscheidene waren wier toestand direct of door overerving was t»e te schryven aan syphilis, constateerde de genees heer in zeventig procent der gevallen een duidelyke verbetering, in 40 pet. werd hetzy algeheel herstel verkregen of waren de pa tiënten in elk geval weder in staat hun werk te verrichten. In gewone omstandigheden wordt tien pro cent der patiënten, die in het gesticht worden gebracht, beschouwd als hopeloos, omdat alle bekende methoden van behandeling vruchte loos zyn, maar juist onder deze 10 pet. „hope- looze gevallen" heeft de malaria-inspuiting de beste resultaten opgeleverd. Een merkwaardig geval. Te Eastbourne heeft de dokter van het ge recht het lijk geschouwd1 van een 76-jarig man, die daar voor hersteil van gezondheid.' vertoefde en plotseling overleden was. De dokter ver klaarde, dat het een wonder was, dat deze man zoo lang geleefd had), omdat by de sectie ge bleken was, dat hy aan een d'ozyn ziekten ge leden had, al® aandoening van de hartkleppen, verschrompeling van de lever, chronische ver stopping, uitgebreide nierziekte, gewrichtsont steking, buikvliesontsteking, verkazing van klieren, 'bronchitis vermoedelyk van tubercu- leuzen aard', overbiyiselen van een genezen pleuris, rheumatische koorts, hersenvliesont steking. Toch, zoo zeide de dokter, was de dood niet het gevolg van een van deze ziekten', maar van het doorbreken van een dngewandszweer. Toen hy den dokter ontbood, was het voor de behandeling van een eczeem. Na hiervan gene zen te zyn, behandelde de man zichzelf met kwakzalversmiddelen. De kankerbestrijding in Engeland. De bydragen voor den anti-kanker-veldtocht in het Britsche Ryk op touw gezet, blijven binnenkomen naar rato van circa duizend1 pond per dag. Een serum tegen paddenstoelvergiftiging. Uit Parijs wordt gemeld': In de vergadering van de Akaidentie van Geneeskunde zyn de uitkomsten medege deeld van proefnemingen door dr Dujarric de la Rivière genomen bij dieren, die ver giftigde paddestoelen, met een nieuw serum, dat werkzaam bleek te zyn. Aslooze voortstuwing van schepen. De heeren D. en J. Banning te Delft 'heb ben als resultaat van vele proeven een scheeps machine gebouwd, waarop octrooi is aange vraagd, terwy'1 onderhandelingen om de ma chine in een schip voor de binnenvaart toe te passen, tot het gewenschte resultaat hebben geleid, zoodat 'binnenkort met vry groote ze kerheid' kan worden vastgesteld of het idee van de heeren Banning in de practyk voor passing vatbaar is. 'Omtrent de machine wordt 't volgende mede gedeeld. Zy. berust op een wyziging der reeds bestaande voortstuwers. De groote snelheid, welke de stroom door expansie in een turbine verkrijgt, kan'daardoor zoo economisch moge lijk worden benut en omgezet in een groote snelheid van het betreffende schip. De schroef is n.1. vervangen door 'een in het schip ge bouwden rotor, bestaande uit twee lepelvor- mige schoepen, die in snel ronddraaiende be weging het water als het ware weglepelen. Een gelykriohter verhindert, dat het water in een wervelende beweging komt. Het roer is uitgebalanceerd in een divergeenende huis en sluit deze aan eene zijde by het sturen geheel of gedeeltelijk af. Doordat rotor en roer in den romp van het schip zijn gesloten, kan men er in zeer ondiep water mee varen. Bij malheur onder het varen kan de aslooze propeller in korten tijd door een andere worden vervangen, zonder dat het noodig is, dat buiten 'boord wordt gewerkt. De machine geeft het schip een rustigen, ge- ruisohJoozen gang. Zy kan worden aangedre ven zoowel door een electromotor, tandwiel, benzinemotor als door stoom en vloeibare lucht. De zuig- en persleiding, aangebracht voor het verkrygen van een luchtledig (alles in het belang van een groote snelheid) ligt op den bodem- van het schip, is divergeerend uit gevoerd, biedt een grooten weerstand en be hoeft by de grootste schepen niet langer te zijn dan 3/4 Meter. Op dé brug kan het voor- en achteruitslaan der machine zonder hulp der machinekamer geregeld worden. By een dezer dagen gehouden proefvaart met een miniatuurbootje, lang 2.20 Meter, we gende 30 K.G., met een diameter van de pro peller van 41/a cM., dat werd gedreven door een motor van 1/8 P.K., werd', naar de uitvin ders mededèelen, een snelheid van 30 M. per sec. bereikt. Zoo hier geen vergissing in de berekening in het spel is, doet dit resultaat inderdaad veel van de toepassing dezer -nieuwe scheepsmachine verwachten. („Tel."). Amundsen. Naar Belga uit Kriatiania seint, heeft Roald' Amundsen zijn plan oih' te trachten per vliegtuig de Noordpool te bereiken op gegeven, aangezien de proefvluchten geen bevredigenden uitslag hebben gegeven. GEMENGD NIEUWS. Auto-ongelukken. Vrijdagavond is nabij de spoorweghalte öloterdijk in Haarlemmermeer een auto-on geluk gebeurd. De afsluitboom en aan die halte waren op tyd neergelaten, toen een trein in volle vaart kwam aangestoomd. Uit de richting Amsterdam reed een auto op den t °nSr?treg* de aute ^ten de heeren W. L. Tinei, e>erste4uitenant bij den (motor- d^> uit Haarlem, A. M. W. O. Mazel, eerste luitenant bij de huzaren, met eohtge- noote uit Bloemendaai, en een mlliclen-mo- toWat£ohtJnlifk was de ^^er, de heer Thiel niet goed met den toestand daar wSw) reed ia volle «art. de spoorwegboomen in splinters,1* raavte, auto tusschen den trein bekoel Dank zy de oplettendheid van denmadh^rt werd met groote kracht geremden de trog onmiddelüyk tot stilstand gebracht. Do e werd geheel vernield; de inzittenden men met den schrik vrij. Zaterdagmorgen is op den Schermerweg te Alkmaar de molenaar D. uit Krommenie, die op de fiets zat, aangereden door een uit Bergen komende auto. De man kreeg een bekkenbreuk en is overleden. Een onbekwaam chauffeur. Zaterdagavond' had te Zeist een ernstig auto-ongeluk plaats. De 16-jarige Dirk teu Ham stond naast zyn rijwiel op de Zaterdag avond-markt te luisteren naar een troep Duitsche muzikanten, toen uit de Montau- baanstraat een auto kwam aanrijden, die eerst naar den Hoogeweg zwenkte doch plot seling in de richting van het marktplein draaide. De wagen werd hierby in zyn vaart gestuit door een paal, welke bij den grond afknapte. Ten H. wilde niet alleen zichzélf doch ook nog zijn rijwiel in veiligheid hrengen. De auto smakte hem daarbij op den grond, waar door hij met het hoofd tegen den steenen paal viel en op slag dood was. Een tragische omstandigheid bij dit on geval is dat het gezin van den postbode Ten H. thans voor de derde maal zoo ernstig wordt getroffen. Onervarenheid van den chauffeur, die af komstig is uit De Bilt, moet oorzaak van het ongeluk zijn. Door de politie werden de bestuurder en twee inzittenden aangehouden, terwijl dade lijk verschillende getuigen weérden gehoord. De nog jeugdige chauffeur, die naar ge zegd worcit, voor enkele op den weg staande personen wilde uitwyken, schynt op het kri tieke oogenblik de kluts te zijn kwijtgeraakt. Mede tengevolge van zyn emotie kon 'hij nog geen verklaringen van het gebeurde geven. Motorongeluk. Ln den nacht van Zaterdag op Zondag is op den Tilburgschem weg nabij Dorst tus schen Gilze Rijen en Bréda de schoenfabri kant J. Jacobs uit Gilze met zijn motorfiets tegen een voermanswagen gerédeu; hij was onmiddellijk dood. Geen speelgoed. Zaterdagavond heeft een jongen van 14 jaar te Elleoom het 10-jarig dochtertje van den brievenbesteller Gerritsén aldaar, bij on geluk met een buks doodgeschoten. De jon gen wist niet, dat de bulks geladen waa Malversatiën door een schrijver-majoor der Marino. Voor het Hoog Militair Gerechtshof werd Vrijdag in hooger 'beroep behandeld de straf zaak tegen H., een schrijver-majoor, thans gedetineerd, die in eersten aanleg voor den Zeekrijgsraad te Willemsoord' had terechtge staan, beschuldigd1: lo. dat hy gedurende het derde kwartaal 1922, toen hij als schrijver- majoor op het Wachtschip te Vlissingen be hulpzaam was by de periodieke uitbetalingen van traktementen en soldijen aan de beman ning, geldelijke bedragen, tot een totaal van ongeveer 2000, toebehoorende aan het Ryk, wederrechtelijk zich heeft toegeëigend; 2o. in den uitbetalingsstaat van de traktementen en soldyen aan de bemanning, opzettelyk valsche- lyk achter de namen hoogere bedragen heeft geboekt dan in werkelykheid' waren uitbetaald. De Zeekrijgsraad had beklaagde aan deze feiten schuldig verklaard en hem deswege ver oordeeld tot een jaar en zes maanden gevan genisstraf, met aftrek van het voorarrest sedert 13 Oct. 1922 en met ontslag uit den militairen dienst, met ontzetting van de bevoegdheid om by de gewapende macht te dienen. Beklaagde was van dit vonnis by het Hof in appèl gekomen. Mr. M. H. de Boer trad als raadsman op. Beklaagde kon niet veel tegen de aanklacht inbrengen; een deel der gelden van den Offi cier van Administratie ontvangen heeft hy ten eigen bate aangewend. Hij had zijn spaarpot verloren door ln Marken te speculeeren, hy wilde trouwen en met het verduisterde geld heeft hy zyn meubels gekocht. Zyn groote on bedachtzaamheid en zenuwzwakte, waardoor hij geen rem over zyn handelingen heeft, heb ben hem parten gespeeld. Mr, De Boer gaf tee, dat bekl. ernstig heeft misdreven, doch hij is niet schuldig aan het geen hem is ten laste gelegd. De feiten vor men het misdrijf van oplichting; voor vordu's- tering is noodig, dat iiDon do golden anders dan door misdnyf ondw zich heeft, terwyi be- kiaagde juist door misdrijf het geld kreeg. De valschheid ln geschrifte is niet gepleegd in authentieke akten, dus vervalt het tweede ten laste gelegde ook. Pleiter vraagt dan ook vrij- spraak, snbs.^ beklaagde zoodanig te veroor deel en, dat zijn aanspraak op pensioen bi ij ft oesit aan. De Advocaat-Fiskaal vroeg bevestiging doetf4 Hof zal later van het vonnis uitspraak Een motorboot gestolen. De rivierpolitie te Rotterdam beeft aldaar aangehouden dé losse werklieden J. L en W. en den ketelbikker W. B., die in den nacht van Dinsdag op Woensdag van den heer D te Boines een motorboot gestolen hebben. Zij hebben de motorboot tusschen Bolnes en IJselmonde in de rivier laten zinken, na er den motor uitgehaald te hebben Zy hebben vervolgens getracht den motor te verkoopen; toen hun dit niet gelukte heb ben zy een gedeelte ervan in de Maashaven en het andere gedeelte in de Katendrechtsche haven geworpen. De drie mannen zuUente? beschikking van den burgemeester van Rid derkerk gesteld worden. Id" Een aanvaring. In de monding van de Stör een tu-u,- van de Elbo. heeft Zaterdagavond em Jrf stige aanvaring plaats gehad Dn ..Kateer" 3." Ha w-elke Zaterdag j.1. m.et de Lljn> eeniging aan boord naar ITeteniI^ ver is iin de monding van de vertrok, sohe kolenboot ,3elTbro" in ssl»0! Rel' komen. De „Kaiser" -nrmvi u aanyarmg ge rijde geraakt, Eén lid der bema^!rrb0Ordi gedood, terwijl vier dw L ^erd BH den Keizer in Doorn. Persoon- lijke ervaringen en beschouwingen van een Duitsche", door Helnrloh Petermeyer. Amsterdam, W. B. Mo ransard. Dit brochuretje bevat een in sentimenten len toon gesteld verhaal van schryvers erva ringen te Doorn, waar by door een goede bn kende, Dorina genoemd, m de gelegenheid' tresteld wordt een en ander omtrent het ver- btef van den ex-keizer aldaar en diens intin me leven te vernemen. Het werkje te at dadn liik myStiflceerend, omdat uit den tutel blijkt, dat het persooniyke ervaringen van een Duit, sriie (dus een vrouweiyke waarneemster) zyn, térwiii de naam Heinrioh Petermeyer op iemand van het manneiyk geslacht wijst. De schrijver of waarneemster droomt veel over den keizer, houdt sentimenteele bespiegelin- een over de (thans overleden) keizerin, die wel een beetje raar aandoen, gezien den spoed, waarmee Wilhelm een andere vrouw op huize Doorn haalde, en is alleen leesbaar voor hen, die de figuur van den keizer nog altijd m het aureool van een soort heilige en uitverkorene Gods zien. De vertaler heeft slordig werk geleverd; laat met groote letters drukken „De irachiek van het Keizerschap", waar natuurlijk bedoeld wordt .ytragiek", en waarin meer humor zit dan hij bedoeld heeft erin te leggen, omdat men nu onwillekeurig denkt aan een „tnichoom" (besmettelijke oogziekte). Verder spreekt hy van het „caecarondom" als liy' caesarendom bedoelt, doet mee aan het gebruik van het ver schrikkelijke modewoord „ontstellend enz. De lezers van de Held. Courant zullen over 't algemeen wel niet nieuwsgierig zyn uaar de bespiegelingen van deze Duitsche of dezen Duitscher. De Godspenning. De Godspenning was ln vroeger dagen het bewys van het aangaan eener dienst betrekking. Zooals de koop op de veemarkt door handslag tot stand komt, zoo werd een dienstovereenkomst bindend door het geven eni aannemen van een handgeld. Werkgever en werknemer namen door het betalen en in ontvangst nemen van den godspenning een verplichting op zich, die door het ge woonterecht bindend word verklaard, om in dienst; te nemen en in dienst te komen. Allengs te deze beteekeuis van het hand geld vervaagd. Het BurgerL Wetboek hield er geen re kening mede en zweeg er geheel over in de redactie van Titel 7, 5e afd., handelende over huur van dienstboden en werklieden. By herziening van deze af deeling werd het volgende bepaald: art. 1637o: „Indien by het sluiten der overeenkomst een hand- of godspenning is gegeven en aangenomen, ontleent geen der partyen daaraan de bevoegdheid van de overeen komst af te zien, door het laten behouden of het teruggeven van dezen hand- of gods- penning. 'De hand- of godspenning kan in minde ring worden gebracht op het loon indien de dienstbetrekking niet langer dan 8 maanden heeft bestaan, terwyi zy voor langeren of onbepaaiden tijd te aangegaan." Deze bepaling schijnt dus den godspeo- ning ten volle te sanctioameeren. Eens gegeven en genomen biyft gegeven en genomen met de verplichting in dienst te nemen en te komen. Doch de wet zegt niet, dat de godspenning een veretechte te voor het tot stand komen van een arbeids overeenkomst; immers men k«n ook schrif telijk een overeenkomst aangaan (art 1637d). Het gebruik wil, dat het bedrag van den godspenning een zeker percentage van het loon bedraagt. By de hooge loonetn van de zen tyd leidt dit tot ernstige bezwaren. De dienstbode, die zich verhuurt, meent soms cedurende korten tijd' in dienst te mogen ko men, om dan na enkele dagen weer te mo gen verdwynen, volhoudende, daartoe recht te hebben omdat zy dan den godsponning im mers heeft verdiend. De huisvrouw kan dan opnieuw gaan zoe ken en een godspenning geven. Het komt ook voor, dat de dienstbode meent door het terru -°ven van den gods- penning vrij te zjta, de wet bepaalt het wel anders, doch dit baat weinig, daar men haar slechts door een civiele actie zou kunnen dwingen haar verplichting na te komen. Dit is echter ondoenlijk, daar er eerst na vele maanden een uitspraak zou zijn, terwijl men onmiddeliyk hulp noodig heeft en toch geen hulp in de huishouding zal begeeren, "die te gen haar wil en gedwongen zou komen. Verschijnt de dienstbode in het geheel niet, dan is men zyn geld kwijt en kan men er gerust van afzien wettelijke stappen te doen het terug te krijgen. Het komt ook voor, dat de werkgeefster zich bedenkt en door het laten houden van den godspenning van de zaak meent af te zyn, dan is de dienst bode gedupeerd. Er zijn in de praktijk zoovele bezwaren, dat het goed zou zyn als wii er in konden slagen met dit gebruik volledig te breken, omdat het z*n eigeniyke reden van bestaan verloren heeft Het werkt allerlei verkeerde voarstellin- gen en misbruiken in de lumd; het hooge bedrag van dit handgeld schijnt dit sterk te bevorderen. Vereeniging van Huisvrouwen kan hienn leiding geven en als al haar leden het r willen, kan thans spoedig een emde gemaakt aan wat inderdaad niet meer os van onzen tyd. O. Eerdemans—De Moll, Pres. der Ned. Ver. I van Huisvrouwen. Tehuis voor alleenstaande blinden te Wolfhezen. ^J^flrn^Terwiizen wij naar de in de Hel- oersche Courant van Zaterdag 16 Juni voort komende advertentie van de Stichting: »ienuis voor alleenstaande blinden te Wolf- dit monument van barmhartigheid liefde, ten bate waarvan gedu- !1®, maand Juni in onze gemeente een oollecte 'gehouden wordt. Reeds hoe velen orden er al niet, na een korter of langer, !wi TO rampzalig leven, in dit lief- l!^> opgenomen, maar hoe tal- J ,n van omgelukkigen, „alleen- 111 hot duister, zijn er niet, die v?*19 aankloppen om binnen gelaten w 6n Voor wie> door gebrek aan roepen vergeefs waa Helaas, finHo k w 18 te Hein om ayn de schrei den S^^Pte voldoen! Het moet wor- t ge breid! Maar om te kunnen uit-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1923 | | pagina 2