Wijziging ouderdomswet 1919.
Einde Zomertijd.
Schriftelijk beantwoordde vragen.
Revolutionair comité tegen de Vlootwet.
Militairen In burger-betrekking.
Uit de textielnijverheid.
Uit den Zaandamschen Raad.
Opleiding onderofficier.
Staatsloterij.
VIschverbrulk.
Slingerwaarnemlngen op Zee.
Swinemünde bankroet
beieren.
öfiamd De Spelbreker, inet -als ondertitel: Uit
gave van het oomitó van actie tegen de Oranje-
lol en de Vlootwet te Amsterdam. Deze exem
plaren werden in beslag genomen en met de
politie-auto weggevoerd!.
De volgende huiszoeking geschiedde bij de
Tribune, waar geheele stapels van do Spelbre
ker werden gevonden. Groote pakken met
exemplaren van deze krant droegen.de recher
cheurs in de politie-auto, welke nagenoeg ge
heel gevuld raakte.
De langdurige huiszoeking hier ingesteld,
veroorzaakte gbleidelyk een grooten oploop
van nieuwsgierigen voor het perceel.
Behalve de exemplaren van de Spelbreker
werd nog drukkersmateriaal voor deze kran
gevonden, dat mede in beslag genomen is.
Bij het bezoek aan het perceel Prins Hen
drikkade 140 werd niets in beslag genomen.
Daar werd een vluchtig onderzoek van de aan
wezige boeken ingesteld.
Naar wij vernemen is bij Koninklijk; Be
sluit van 18 Augustus 1923 bepaald, dat de
wet van 18 Juli 1923, (StbL no. 853,) tot wij
zigirg van de Ouderdomswet 1919 in wer
king zal treden op 1 September a.&.
Van dien datum al zullen geen verzeke
ringen, vrij van administratiekosten, bij de
Rijksverzekeringsbank meer gesloten kun
nen worden. Dientengevolge kunnen zij, die
zeil, ol wier echtgenoot niet in do rijksin
komsten belasting zijn aangeslagen naar
een inkomen van 2000 ol meer. niet langer
voor een rente van ten hoogste 6 per week
een verzekering, vrij van administratiekos
ten, sluiten, doch moet de voor die verzeke
ring te betalen? premie ook de kosten van ad
ministratie dekken. De reeds gesloten verze
keringen blijven echter van kracht.
Op de vraag van den heer Braat betref
fende den einddatum van den zomertijd, ant
woordde'de Minister van BinnenL. Zaken en
Landbouw:
Naar aanleiding van het ter zake met de
directie der Nederlandsche Spoorwegen ge
houden overleg ligt het in het voornemen
van den Minister om, in verband met de om
standigheid, dat in België en Frankrijk de
zomertijd vermoedelijk zal eindigen in den
nacht van 6 op 7 Oct., te bevorderen, dat de
zomertijd hier te lande alsdan eveneens een
'einde neemt.
Men meldt ons:
Donderdagmiddag vergaderde bovengenoemd
comité, teneinde zijn aotie tegen de Vlootwet
plannen nader te regelen.
In verschillende plaatsen des lands zullen de
organisaties aangesloten bij het N. S. V., de
•L A. M. V. en de overige libertair communis
tische en socialistische organisaties plaatselijke
comité's vormen. Bij déze conrité'é zullen zich
ook afdeelingen van niet hij het R. O. V. aan
gesloten landelijke organisaties kunnen aanslui
ten, mits ze de basis van de actie van het
R. O. V. ten volle aanvaarden.
Besloten werd ten spoedigste een manifest
uit te geven, waarin het standpunt van het
R. O. V. ten opzichte van de Vlootplannen zal
worden uiteengezet.
■Op 23 September zal te Rotterdam een groo
te betooging worden gehouden, waar als spre
kers zullen optreden de heeren H. Kolthek, A.
de Jong, B. de Ligt en B. Lansink Jr.
Op 18 September zullen o.a. te Amsterdam,
Den Haag, Haarlem, Groningen, de Zaanstreek,
Twente, Arnhem, Deventer en Alkmaar pro
testvergaderingen plaats hebben.
(Officieel.) De Minister van Oorlog brengt
onder de aandacht, dat aanvragen om plaat
sen in burger betrekkingen zijnerzijds bui
ten behandeling worden gelaten. De com
mandanten van cofpsen en hoofden van le-
gerinrichtingen doen bij voorkomende gele
genheid een keuze uit de bij <jLe arbeidsbeur
zen ingeschreven personen. Om in dergelijke
betrekkingen te kunnen worden benoemd,
dienen gegadigden zich dus te doen inschrij
ven bij het orgaan van den „Dienst der ar
beidsbemiddeling" in hun woonplaats of
door bemiddeling van voormeld orgaan
bij de - arbeidsbeurs* in de plaats in welke
zij aanstelling begeeren.
In de Donderdagavond gehouden druk be
zochte ledenvergadering van de afd. En
schede van den Textielarbeidersbond de
Eendracht, ter bespreking van de vraag-of
al dan niet medewerking zal worden ver
leend tot verlenging van den arbeidstijd van
48 tot 53 uur per week, is met algemeene
stemmen besloten, -in geen enkel opzicht die
medewerking te verleenien.
De afdeeling Almelo van „de Eendracht"
heeft eveneens met algemeen (282) stemmen
besloten, daartoe geen medewerking te ver-
leenexx.
De neutrale textielarbeidersvereeniging
Steunt Elkander nam gelijk besluit met 216
tegen 6 stemmen.
Donderdag hebben de leden van den nieu
wen gemeenteraad opnieuw een bespreking
gehouden over de samenstelling van het ooi
lege van B: en W.„ waaromtrent thans over
eenstemming is verkregen. Het college zal
bestaan uit een anti-revolutionair, een katho
liek, een lid van vrijzinnige riohting en een
sociaal-democraat. Hiervoor werden aange
wezen de heeren A. Kruijver (a.-r.), J. F.
Kamphuijs (r.-k.), J_ O. Fermde (middenst.)
en D. R. van der Laan (s.-d.).
Volgens deze overeenkomst zullen dus de
aftredende wethouders de heeren Brinkman
(v.d.) en Van Velsen (r.-k.) niet opnieuw deel
van het college uitmaken. De heeren Duys
en Donia, beiden soc.-dem., traden vrijwillig
af door zich niet meer als raadslid beschik
baar te stellen. Het nieuwe diagéiyksche be
stuur zal dus geheel uit nieuwe mannen ber
staan. Alleen de heer Van der Laan is vroe
ger eendgen tijd wethouder geweest
(Vragen van Kamerleden).
De heer Braat heeft den Minister van Oor
log de volgende vragen gesteld:
Is het Z. Exc. bekend, dat vele op de hoo-
gere scholen studeerende jongens, die thuis de
wapenoefeningen hebben gevolgd, en wien
door de legerautorite'iten is toegezegd, dat zij
later slechts, zes weken onder de wapenen be
hoeven te staan, thans aangewezen worden om
tot onderofficier te worden opgeleid, waarvoor
zij twee maanden langer .onder de wapenen
£70°ten fftewjzgod&t zjj hun gewone studie,
waarvan de lesjaren gewoonlijk in het begl
van Sept aanvangen, niet zullen kunnen vo
gen, zoodat zij daardoor ten minste een etudit
jaar verloren zien gaan, terwijl bij dezelfde
lichtingen vele jongens zijn, die èn de ca pi
citeiten bezitten om onderofficier te worden
èn dit gaarne willen, eü voor wie het langer
in dienst blijven geen bezwaar zou zijn, doc.i
welke jongens niet voor die opleiding worden
aangewezen?
Is Z. Exc. bereid te bevorderen, dat eerst
genoemde jongens zooveel mogelijk niet voor
die opleiding worden aangewezen?
De vierde klasse der Staatsloterij zal in
verband met de feesten ter gelegenhei"
van het jubileum van de Koningin een wee
later trekken' dan is Vastgesteld.
Het 'bestuur van de Nederlandsche vei-
eeniging van vischhandelaren, gevestigd i
Den Haag, heeft besloten een krachtige pro
paganda te voeren voor visdhverbruik.
Op verzoek van de Rijkscommissie voor
Graadmeting en Waterpassing heeft Z. Exc
de minister van Marine toegestaan, dat dè in
genieur der commissie dr. H. F. A. Vening
Meinesz voor de uitvoering van slingerwaar-
nemingen ter bepaling van de intensiteit der
zwaartekracht op zee, de reis zal meemaken
aan* boord vdn een der drie onderzeebooten
die met het moederschip Pelikaan in de tweede
helft van September naar Indië vertrekken.
Dr. Vening Meinesz heeft met een toestel
vervaardigd door Stückrath in Friedenau op
51 stations in Nederland slingerwaarnemingen
uitgevoerd1, waarvan1 de resultaten binnenkor
het licht zullen zien. De groote bewegelijkheid
van dep bodem in een deel van ons land, die
zeer storend werkt op de beweging der slin
gers, gaf hem aanleiding een theorie te ont
wikkelen, waardoor die storingen konden wor
den geëlimineerd; deze is met het beste ge
volg toegepast. Hij kwam daardoor op de ge
dachte of het niet mogelijk zou zijn de eenigs-
zins uitgebreide theorie 'toe te passen of slin
gerwaarnemingen uitgevoerd op zee van een
stoomschip. Door de welwillendheid van de
directie der Kon. Paketvaart Maatschappij ver
kreeg hij -gelegenheid hieromtrent een onder
zoek in te stellen op een reis van het stoom
schip Paleleh van IJmuiden naar Vlissingen
in April 1922. Door de ongunstige weersge
steldheid was het toen evenwel niet mogelijk
tot een bepaald resultaat te komen. (N.R.C.)
OP ÉN OM HET BINNENHOF.
Hoe men redevoert. Oude Jn-
cidentjes". Het parlementair de
corum. Sprekers van nu. Colijn
aan 't woord!
De wijze, waarop men in die Vertegenwoor
diging het woord voert staat ten allernauw
ste in verband met „den geest des tijds" in
allerlei beteekends van dat begrip.
't Is volkomen waar, dat de „Ars bene di-
cendi", de verzorging van eeue rede,
deugdelijk voorbereid en vervolgens gezegd
met eerbied voor degenen, die haar hebben
aan te hoeren alsook voor zichzelf, Iby de
overgroote meerderheid in diskrediet is ge
raakt. Wie heeft nu nog, in de Kamer
lust en tijd om aandacht te schenken aan
mallefutiliteiten als vorm, stijl van een
speech!.Een rede van zekeren omvang,
van beteekenis, was vroeger iets als een ge
beurtenis in het Parlement!.Men polste
een paar kundige vrienden, geestverwan
ten, wat die wel vonden van de „groote
lijnen" der rede.In de veiligste stilte van
z'n studeerkamer werkte men haar uit.
Bracht haar op schrift, wanneer men de
gave der improvisatie, van het voor 't vuist
je weg voordragen, miste. Of wel: men maak
te zeer-solide, duidelijke notities. Dan over
dacht men 'den gang, het verband in de
rede, welke geboren moest wordeA Allerlei
boeken, schriften, enz. werden geraadpleegd,
ondat men geen „blunder", vergissing, zou
maken, welke het gezag van den afgevaar
digde kon schaden, een hatelijken collega
stof geven om achter hun rug stekelig-spot-
terige opmerkingen te lanceerenZélfs,
misschien, u in te fluisteren onderwijl ge
aan het woord zytIn alle tijden
heeft men zulke nurksen gehad, 't heerlijk
vindend om u in-de-war te -brengen; zelfs
wanneer gij tot z'n naaste geestverwanten
aehoordet!.Intusschen, de buiten
wacht, de tribunes, mochten van zulke dim
gen niets te weten komen. De tijd, waarin de
„hooge vergadering"1 aan dusdanig tekort
aan zelfrespect zou gaan lijden, dat de grof
ste, meest-striemende interruptiën bot-weg in
de publieke vergadering werden uitge-
sdhreeuwd, die moest nog aanbreken. De
Tweede Kamer had toen nog niet het „as
pect" van een veiling of van de Beurs op
uur van kookhitte der gemoederen, om mij
nu slechts tot deze vergelijking te bepalen1.
Incidenten, herrie, standjes, ruzie.Uit
de dagen tot vóór circa dertig jaren staan er
mij uit ons Lagerhuis, slechts twee
voor den geest.. En hoe kind er lij k- onschuldi g
waren die niet, vergeleken met de stormen
en orkaantjes, waardoor in later tijd .de „at
mosfeer" in 's lands Raadszaal werd be-
roêrd.
Heel lang .geleden is 't, dat een „persoon
lijk feit" werd geboren tusschen den conser
vatieven heer Wintgens en den liberalen oA-
derwya-man Moe na. De heer W. had iets ge
zegd, waaruit zijn tegenstander kon distil-
leeren iets van een persoonlijke hatelijk
heid. En toen mr. Wintgens uitriep: „Wien
de schoen past, trekke dien aan!" waren de
poppen aan het dansen. Het „incident" werd
den ochtend-er na voortgezet, en ook toen
(herinner ik mij) liepen de tribunes, in het
vooruitzicht van -„herrie", stampvol. Ka-
baaltjes hadden daar alle tijden aantrek
kingskracht op het gemoed van Jan Pu
bliek.
't Eindigde intusschen. met 'althans
uiterlijke verzoening. En „giftige" woor
den werden niet geuit, het parlementair
decorum leed geen schaê.
In de periode toen mr. Pierson de eerste
maal minister van financiën was; behoorde
tot de radicale, afgevaardigden de nu juist
niet zeer-gepolijsten agrariër Tyddens. Deze
volksvertegenwoordiger was op zekeren dag
dusdanig boos op Ei. Pierson, dat hij den
minister „een acteur in plaats van een
auteur" noemde.En mr. Pierson gaf aan
zijn (fauteuil ter groene t^fel een ruk,
dat hij met den rug naar d en
afgevaardigde kwam te zitten, ten toe
ken van kiein-achtmg. Deze „gestè" van den
minister was nu juist, niet gracieus. En ver
toe, om hem te kalmeeren. Ook dit incidentje
liep met een sieser af. Ik ineen wel, dat de
heer Tyddens erkende zich vergaloppeerd
te hebben. En men vergaf 't den man, die
zich niet gemakkelijk tot parlementair de
corum kon aanpassen. Van hem herinneren
de oudere persmannen zich nog, hoe hy,
op een speech „brandende", steeds bij een
der collega's op de groote perstribune zijn
heil en heul kwam zoeken bij de voorberei
ding der uit te spreken rede. Het „contact"
tusschen Kamer en parlementaire pers was
toen over het algemeen nog niet zoo schier-
collegiaal en ongedwongen als1 tegenwoordig
het geval is.
De verschijning van Domela Nieuwonhuis
in de Tweede Kamer van „ouden stijl" gaf
geweldige beroering. Deze toen reeds het
anarchisme naderende „roode broeder",
g,ansch-vreemdeeend in de Binnenhofsche
bijt, weid star-genegeerd. Met één uitzonde
ring. De heer Keuchenius trad op D. N.
toe nadat deze door Schoterlandi gedepu
teerde de beloften had afgelegd en eenzaam,
door niemand verwelkomd, «in een hoekje
ging staan, en reikte hem de hand. Wijlen
Nieuwenhuis kon smalend-hatelijk wezen,
ook degenen, die 't verst van hem in over
tuigen verschilden, zullen niet wille bewe
ren, dat hij „voor de tribune"- sprak. D. N.
was een geestesdrijver, een fanaticus, maar
ook: een eerlfjk man, die handelde uit niet
te bedwingen, te betoomem innerlijke aan
drift en daarvoor alles grif ten offer bracht.
Anri dat zuivere, eerlijke van den anarchist
kwam de anti-revolutionaire staatsman, die
eigenlijk iemand van „gelijke beweging"
was als D. N., hoé groot het verschil in
wereldbeschouwing ook was!blijk van
achting schenken. En dat sierde Keuche
nius.
De Tweede Kamer werd toen gepresideerd
door mr. Beelaerts van Blokland. Deze anti
revolutionair was figuur-van kleine, schrale
gestalte. Hij drop- een kinsikje zonder kne
vel, wat iets eigenaardigs aan het smalle,
bleeke gelaat gat Beelaerts was gewoon
zacht te spreken, en steeds uiterst hoffe
lijk en vriendelijk .te blijven. Wat niet belette,
dat hij zijn presidiaal gezag wist te hand
haven met sterke hand, als het moest. In de
Kamer van toen kostte dat weinig moeite,
althans vergeleken met wat er nu voor den
„spaeker" komt kijken tot het verhoeden van
„uitbarstingen".
De heer Domela Nieuwenhuis berokkende
praeses soms moeilijke oogenblikken. Bee
laerts wist zich te beheerschen. Maar één
maal gebeurde t, toen de afgevaardigde
extra-vinnig was geweest, dat de Voorzit
ter, onderwijl de glimlach toch zijn smal ge
laat niet verliet, hem toevoegde: „Uwe
insinuaties bereiken de hoogte van mijn hie
len niet, meneer de afgevaardigde!.Voor
een man als mr. Beelaerts van Blokland, in
dien tijd zeker, was 't een héél kras woord.
Edoch, de ontstuimige anarchist, bij wien
vaak de rem der zelfcontröle los-raakte, had
't er naar gemaakt.
Sprekers van wezenlijke beteekenis, ook
wat vorm en stijl van hun redevoeringen be
treft, zijn er bijna niet meer in de Kamer
van nu.
Prof. Visscher, de „man met den Geu-
zekop", Zooals Kuyper hem placht te noemen
oreert nog met dat kleurige, vurige, in
vlammende geestdrift galmende, zonder
dat de „preektoon" hindert of prikkelt. W ant
men gevoelt, dat 't bij dien man met het
breede, knoestige hoofd,, de zware jukbeen
deren, den frissehen jeugdblos op de wangen,!
de vroolijkschitterende oogen achter de
brille-glazen, den hartelijken glimlach, de
joviale manieren. uit het hart komt. Prof.
Visscher is een theologische rederijker uit
Van den Palm's tijd. Maar geen femelaar,
geen zemelknooper, geen „hemeldragonder".
Een warmbloedig, eerlijk man, die meent wat
hij verkondigt, tot in het diepst van zijn
ziel.
Ik heb het meermalen waargenomen^ dat
een zóó snel tot spotternij vervallende, uiter
lijk, zóó sceptisch lijkende figuur als mr.
Marchant, de vrijz.-democratische leider,
met ernstig gelaat, in gespanen aandacht
en blijkbaar met zekere sympathie, stond
te luisteren naar dr. Visscher. Trouwens
voeg ik erbij, zelfs bij een rede van ds.
Kersten, den onverzoenlijken man van de
Chr.-Geref. Staatspartij, voor wien een
„Engetsche Zondag van het allerstrengst,
en -saaist model nog te jolig zal zijn, weet
de heer Marchant z'n ernst te bewarem
Slechts wanneer de vrijz.-democraat vertoon,
aanstellerij, huichelarij, het onware gevoelt,
dan wordt ,Je tigre" in hem wakker.En
dat tijgertje kan weet men soms woe
lig en gevaarljjk genoeg worden.
Mr. Troelstra is een spreker van de garde,
groote soort. In het laatst der afgeloopen zit
ting heeft hij zich nog eens „de vrede" ge-
oond, opbouwend) een rede van gespier
de zinnen, van machtigen stijl, waarin de
parlementariërs van de oude school zich zou
den verlustigd hebben. Afgescheiden na
tuurlijk van den „tendenz" eener rede-
Troedstra.
Mr. Dresselhuys, de Vrijheidsbonder,
spreekt vaardig, vlot, soms zelfs wel met
vuur, hij is een der geestelijke „voortrek
kers"corypheeën, van het huidige Parle
ment, een van de kundigsten en ijverig-
sten. Maar mr. Dresselhuys weet niet genoeg
saam te vatten, is meestal te uitvoerig en
daardoor wat slap, de aandacht afmattend.
Een zóó talentvol man van beteekenis, po-
itiek leider van fijnen tact en van kracht als
dr. Nolens, de katholieke hetman, worstelt
voortdurend behalve met zwakke stem
banden met de gewoonte om 'z'n zinnen
;eslaêg half op te bouwen en dan weêr af te
>reken. Wat hoè rijk van inhoud steeds
een rede-Nolens is, het volgen ervan dik
wijls tot eene marteling maakt.
In de Ohr.-historische gelederen kan mej.
mr. Frida Katz de beste redenaarster wor
den! genoemd;, ook al haar mannelijke
partygenooten overtreffend. Mej. Katz heeft
een prachtig stemgeluid, spreekt rustig
eni hare zinnen met zorg vormend. Zij is
wat oratorisch betreft, verreweg de meest-
begunstigde ook van de parlementaire da
mesclub.
Na al het gekrakeel, gehakkel, ge
schreeuw, na de diverse half- of heelemaal
onverstaanbare redevoeringen van zoo'n
Parlements-debat is 't een verkwikking, een
verlossing wanneer H. Colijn het woord gaat
voeren.
Dus wordt 't stil, in de zaal. Want men
weet er komt iets l>elangrijks.
En bovendien: de sterke, welluidende stem
van wat-hooge klank „beheerscht" de verga
dering. De heer Colijn spreekt langzaam,
zonder dat hjj den indruk maakt van zekere
autoritatieve „nadrukkelijkheid", als
waardoor bijv. minister De Visser (overigens
kan prikkelen of ontstemmen.
Een rede-Colijn gaf en geeft steoaa den
diepen indruk' van té worden gezegd dooi
een, die het onderwerp, door hem toegelicht,
gansclielyk meestor is. En de rede zelf wordt
gebouwd met het gemak, met de elegante
sierlijkheid! van een geboren-publicist van
artistieken zin; van fijn gevoel toot ïrtni,
vorm der voordracht En deze kostelijke
eigenschappen zijn den anti-revolutionaire
leider ook ingeboren. Daarmeeê heeft ny
een voorsprong van niet licht te overschatten
waarde bij schier allen in het Parlement.
En deze goede gaven zullen Exo. Colyni on
getwijfeld van nut, van voortreffelyke hu p
blijken by de zware worsteling, welke hem
nu op het Binnenhof wacht. En waarvan de
meest-ervaren; alsook de imeest-durvendc
„voorspellers" niet wagen te profeteeren,
wat ér den uitslag van zal wezen!.... zoo
zwaar omneveld is thans het politiek per-
spectiel Mr. ANTONIO.
BUITENLAND.
HET SCHADEVERGOEDINGS-
VRAAGSTUR.
Het Fransche antwoord.
Bij de bespreking van het Engelsch inzicht,
dat een regeling een zaak is die alle naties aan
gaat, doet de Times uitkomen, dat de Fran-
sche nota hoegenaamd niets zegt over dezen
kant van het vraagstuk, maar gebaseerd is op
een letterlijke en enge Fransche interpretatie
van formeele dokumenten en zelfs geen zin
speling op de verwarring van de hedendaag-
sche wereld' bevat. Niettemin verlangen, wij
zegt de Times, ten zeerste met Frankrijk sa
men te werken en wij voelen, dat zonder deze
samenwerking het ongelooflijk moeilijk zal zijn
iets tot stand te brengen waarbij Europa baat
zal vinden. Om die reden zijn wij blij wan
neer wij eenige verklaring vinden,die op de
mogelijkheid van samenwerking wijst. En dan
is ér in de eerste plaats de besliste ontkenning
van eenig annexatieplan. Wij hopen dat aan
dat besluit zal worden vastgehouden.
De belofte dat de bezetting van het Roerge
bied' gewijzigd zal worden .indien het lijdelijk
verzet ophoudt is eveneens een formeele ver
plichting, die niet kan worden genegeerd. Met
deze duidelijke omschrijving van de Fransche
opvatting inzake de Roer, is het mogelijk dat
geleidelijk èenige vooruitgang wordt verkregen.
Het is echter duidelyk dat er tijd noodig is om
een plan op te bouwen voor een regeling op
deze grondslagen. Het blad twijfelt er niet
aan of de Engelsche regeering zal in dezen
een poging doen, daar samenwerking met
Frankrijk voor Engeland van groot belang is
voor een algeheele regeling en afgescheiden
van Frankrijk is'de weg die tot veiligheid leidt,
nog zeer lang.
De Westminster Gazette schrijft boven haar
artikel over de Fransche nota: „De heer Poin-
caré doet geen enkele concessie." Het slot van
het artikel luidt: „Wij ((Engelahd) hebben erg
ons best gedaan voor een regeling, door de
entente.onderling; thans moeten wij daarvoor
werken zonder eenige belemmerende bepaling.
Zoodoende zullen wij eqn stap doen als goede
Europeanen,-.in het ijplang van neutrale naties
zooals Zweden, Noorwegen, Nederland, Dene
marken en Zwitserland die alle te lijden
hebben onder de Fransche Roer-politiek en die
alle het oog op ons hebben voor een krachtig
voorgaan."'
Londen, 24 Augustus. Men herneemt thans
dat de ontvangst van de Belgische nota
vermoedelijk niet voor Maandagavond of
Dinsdag kan worden verwacht In deze om
standigheden heeft BaldWin dan ook beslo
ten zyn oorspronkelijk reisplan niet- te wij
zigen en morgen naarAïx-les Bains te
vertrekken. Bovendien verwacht men niet
dat de Belgische nota op principieele pun
ten van de Fransche zal afwijken hoewel
men .hoopt dat het stuk uit Brussel een
eenigszins helderder licht zal laten schijnen
op verschillende punten die in Poinoaré's
nota niet zeer duidelijk zijn-
DUITS CHLAND.
Bchrllendo leden «r.éJden naar mr. Fi?r»>i> redenaar van mcesteriijkp gaven!) wel epgg
De uiteenzetting over den financieelen en
oeconomischen toestand van het-Duitsche rijk,
door dr. Hiiferding in de begrootingscommis-
sie van dèn Rijksdag gegeven, mag zegt
de N. Rott. Ort. worden beschouwd als een
rechtvaardiging van de ingrijpende maatrege
len, die de regepring bij noodverordening gaat
nemen. Aan die verordening is een onmis
kenbaar dictatoriaal luchtje, dat de minister
draaglijk beeft trachten te maken door zijn
betoog, dat er geen andere uitweg is. Het rijk
heeft niet alleen zijn eigen uitgaven te be-
strijdén, maar draait ook voor de tekorten van
de bondsstaten op en heeft zelfs met rljksgeld
moeten bijspringen om aan de staking in het
drukkersbedryf een einde te maken. Dat zij
daartoe is overgegaan om de bankbiijettenpers.
weer te laten draalen, zeide de minister er
maar niet bij.. Het nieuwste feit -in het alge
meen verval was dr. Hiiferding vermoedelijk
nog niet bekend, toen hij zijn sprekende cij
fers aan de commissie voorlegde: het bankroet
van de gemeente Swinemünde, die gister
betalingen heeft gestaakt, en natuurlijk ook bij
het rijk aanklopt. Dat Swinemünde weldra niet
de eenige insolvente gemeente in het rijk zal
zyn, is duidelijk als uien zich htypinert hoe
het met de hoofdstad Berlijn is gesteld, die de
volgende*week haar trambedrijf eenvoudig stop
moet zetten.
Nu zullen de nieuwe belastingwetten wel
soulaas brengen, doch of ze aan de officieele
sciiatting der opbrengst van 283 billioen pa
piermark zullen beantwoorden,, is een andere
vraag. En zelfs als die schatting ongeveer juist
blijkt, blijven die baten nog aanmerkelijk be
neden het tekort op de exploitatie van de rijks
spoorwegen, 't welk voor het loopende jaar
450 billioen zal bedragen. Zal men daarvan een
groot deel kunnen wegwerken door de sterke
tariefsverhoogingen die binnenkort intreden?
Ook dat is de vraag, want de exploitatie der
Berlijnsehe tram heeft bewijzen, dat men by'
hooge opdrijving der tarieven gevaar loopt het
paard achter £en wagen te spannen. Het lijkt
een eenvoudig recept om de vervoerkosten tot
vredesprijs te verhoogen, doch dan vergeet
men dat de verarmde bevolking dien prijs niet
meer kan betalen. Hetzelfde geldt zjj het
misschien in mindere mate voor de poste
ryen.
Zoo is de uiting van dr. Hiiferding dat de
nieuwe regeering aan het bewind is gekomen
onder omstandighederl, die politiek en sociaal
uiterst gevaarlijk zijn en financieel bijna hope
loos lijken, geenszins overdreven. De draai
kolk waarin Duitschland tengevolge van de
inflatie is geraakt-, dreigt het geheele land te
verzwelgen on dat verklaart de gelatenheid,
waarmee Industrie, handel, landbouw en haute
finance zich aan de aderlating die hen wacht
onderwerpen. R- R Ot.
De bekende badplaats Swinemünde aan de
Oostzee beeft haar betalingen gestaakt. Een
vertegenwoordiger van den geinoeuteraad
is naar Berlijn vertrokken ten einde .den
rijksminister van financiën op de hoogte te
stellen van den treurigen financieelen toe-
stand der gemeente.
Te Munchen vreest men opnieuw een a<v
tie van de nationaal socialisten. Midden Sep
tember zouden Hitier en zyn aanhangers
nogmaals een Putsch willen wagen. Aan het
hoofd van de. beweging zou in dit geval een
driemanschap komen te staan. Hitier zou
opperleider worden.
Het auto-ongeluk te Saint Sauveur.
Naar wy vernemen is de heer M. Kuypers,
de eenige overlevende van de auto-ramp by
Saint Sauveur, Donderdagavond- met.den
Paryschen trein te Haarlem aangekomen.
Het dagelyksch bestuur der Nodefland-
kcho reisvereeniging ontving een telegram
van den Nederlandschen consul uit Bayonne,
meldende, dat het ïyk van den heer Henne-
man door zijn broeder is herkend. Verder ia
het lyk van het 18de slachtoffer gevonden,
dat voorloopig niet kan worden geïdenti-
ficieenï
SPANJE.
De operaties In Marokko,
Madrid, 23 Augustus. Na afloop van den
ministerraad! heeft de minister-president
meegedeeld, dat de ministerraad zich bezig
houd met een incident, dat zich voorgedaan
heeft te Malaga, waar infanterie-soldaten
moeilijkheden maakten om zich in te sche
pen naar Melilla. Er zijn schoten gevallen
en een officier is gedood. De rust is her
steld en de inscheping kon voortgang heb
ben.
Volgens berichten' uit Tandzjer is een
groep van 200 inboorlingen, die hun wapens
verborgen hadden gehouden, Woensdag Te-
toean binnengedrongen. Zy openden een ge
weervuur in de straten. Er zyn 10 dooden en
34 gekwetsten. In de stad heerscht een he
vige paniek.
Relletjes in Spanje.
By botsingen tusschen de communisten en
de politie te Bilbao zyn een communist ge
dood, een ernstig en verscheidenen licht ge
wond. De leiders zyn gearresteerd en ter
beschikking van de militaire autoriteiten ge
steld.
JAPAN.
De premier Kato overleden.
Tokio, 24 Aug. De premier Kato is over
leden.
Admiraal baron Tomosaboero Kato, was in
1859 geboren en had een eervolle loopbaan
by de zeemacht achter den rug. Hy nam defcl
aan den Russisch-Japanschen oorlog en werd
by de oorlogsverklaring van Japan aan Duitsch
land benoemd tot opperbevelhebber van het
eerste eskader, dat in de Stille Zuidzee ope
reerde. In 1918 werd hy minister van marine,
welke functie hy in drie kabinetten bekleedde,
en na dén oorlog werd hy als belooning voor
zyn verdiensten in den adelstand verheven.
Kato was een der voornaamste gedelegeerden
van zyn land ter conferentie van Washington.
De vloot
De Japansobe ambassade te Londen heeft
gisteren byzonderheden gepubliceerd van
hetgeen Japan doet ten aanzien van zyn
vloot om dé bepalingen van 'het verdrag van
Washington na te koanen. Voor vier slag
schepen, drie slagkruisers en kustverdedi
gingsschepen zyn reeds voorbereidende
werkzaamheden verricht om ze aan de vloot
te onttrekken, terwyi van twee slagschepen
en twee slagkruisers de torens aan land zyn
gébracht. t
Tevens heeft de ambassade een overzicht
gegeven van de soort, het aantal en de ton-
nenmaat der oorlogsschepen, die in aap-
bouw zijn.
Kruisers: Twee van het type van 7100 ton,
vy f van 5500 en één van 8100 ton.
Moederschepen voor vliegtuigen: Twee
oorlogsschepen zyn hierdoor verbouwd in
overeenstemming met de bepalingen van het
verdrag, maar de tonnenniaat er van is nog
niet vastgesteld.
Torpodobootjagers: Zeven van 1400 ten,
vier van 900 ten.
Onderzeeërs: Dertien' (dé tonnenniaat
hiervoor wordt niet opgegeven).
Kanonn'eerbooten: Vier van 838 ton, v-f
schepen voor hyzondere diensten.
Het aantal officieren, onderofficieren' en
manschappen, dat herzien en verminderd is
in overeenstemming met dé 'bepalingen van
het verdrag, bedraagt: officieren 500, offi
cieren voor byzondere diensten 500, onder
officieren on manschappen 11,000.
KORTE BERICHTEN.
Een telegram uit Napels meldt, dat een
brand een groot gedeelte van het litho-typo
grafisch materiaal van de bankbiijetten-
drukkery van de Bank van Napels vernield
heeft De schade bedraagt 8 millioen lire.
Het bankbiljetten-depot is voor den brand
gespaard gebleven.
LAATSTE BERICHTEN.
Vatoche bankbiljetten.
Te ter Apel trachtten 8 Duitschers valsche
bankbiljetten van 40.aan den man te
brengen. Zy werden door de bewoners over
<1% grens gejaagd toen het bedrog ontdekt
was.
Spoorwegongeluk.
Warschau. Tusschen Wilna en Warschau
is een trein gederailleerd en in de rivier ge
stort. Er zyn 50 dooden en 100 gewonden.
Faillissement Broekhuis.
Maastricht. Door W. H. Broekhuys is by
de arr. rèchtbank te Maastricht een verzoek
ingediend hem ten spoedigste in staat van fail
lissement te verklaren.
WEERBERICHT.
Matige tot zwakke later toenemende
JSoordwestelyke tot Zuidwestelyke of Zuide-
lyko wind, Aanvankelyk opklarend, later toe
nemende bewolking. Weinig of geen; regen,
iets warnier over dag.
