T
Tweede Blad.
VAN DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1923.
Gemeenteraad van Helder,
op IMnsdag 4 Sept 1923, 's avonds B uur.
Wethouders.
Benoeming van Wethoudera
Hierbij te behandelen een voorstel van het
lid van den Raad J. J. Schoeffelenberger no
pens de jaarwedde en pensioneering der
wethouders, met afwijzend advies van Bur
gemeester en Wethouders.
a. voor Water- em ïtichtbedrijven;
(thans zijn leden 4e hoeren E. J- Bok, J.
Borkert, W. 0. van Bredla en D. H. Grun
wald.)
b. voor de Publieke Werken;
(thans zijn leden de heeren E. J. Bok, Bot,
0. Heijblok en J. J. Schoeffeieubexger.)
0. voor de Gemeente-Reiniging en Plant
soenen;
(thans zön leden de heeren E. F. van Loo,
W. Poll, J. van der Veer en B. Zondervan).
d. voor het onderwijs;
(thans zijn leden de heeren Et. P. Baak, 0.
Heijblok en J. H. Staalman en mevrouw G.
H. A..van der Hulst—Heeroma).
e. voor het Grondbedrijf;
(thans zijn leden de heeren R. N. van Os,
W. H. TietrooiJ, J. van der Veer en B. Zon
dervan.)
f. voor het Georganiseerd1 Overleg:
Opgemerkt wordt, dat de Voorzitters, na
de verdeeling der functies, zullen worden
aangewezen dóór Burgemeester en Wet
houders.
Benoeming.
Voorstel tot benoeming van een leeraar in
de Gymnastiek aan school no.15 (U. li. U.-
school) en aan de Zeevaartschool.
Benoeming van een lid der Oommissie tot
Wering van Schoolverzuim, ter vervulling
van de vacature A. Dekker.
De aanbeveling luidt: 1. J. H. Wijker,
2. Mevr. K. JaringLenderink.
Commissie tot nazien der gemeente-reke-
ning.
Ingekomen Stokken.
e. Goedkeuringsbesluit van Gedeputeerde
Staten op het besluit van den Raad dd. 17
Juli 1023, tot het doen van betaling uit don
post „Onvoorziene Uitgaven''.
h. Beschikking van Gedeputeerde Staten
ter zake van het bezwaarschrift van J. H. de
Bos tegen zijn aanslag in de plaatselijke di
rectie belasting naar het inkomen, dienst
1820/1021;
c. Alsvoren terzake van het bezwaarschrift
van A. J. van Vught, dienst 1020;
di Proces-verbaal van opneming der kas
en boeken van den Gemeente-Ontvanger;
e. Ontvangstbericht van Gedeputeerde
Staten van de verordening op den verkoop
van sterken drank gedurende 80 en 31
Augustus en 1 September 1023.
De stukken a tot en met e worden voor
kennisgeving «aangenomen.
'f. Schrijven van D. O. A. de Zwart, hou
dende mededeeling dat hij, met intrekking
van zijn vroeger bericht van aanneming der
benoeming tot'lid van den Raad, die benoe
ming niet zal aanvaarden.
g. Goedkeuringsbesluit van Gedeputeerde
Staten op de eerste suppletoire begrooting
van inkomsten en uitgaven, dienst 1923.
h. Verzoek van O. Adriaanse om,ontslag
als Ambtenaar van den Burgerlijken Stand
met ingang van heden.
(Voorgesteld wordt dit ontslag eervol en
met dankbetuiging voor de bewezen dien
sten te verleenen.)
Vergoeding handworkrmderwljs.
Voorstel tot het toekennen van beloonin
gen aan onderwijzeressen voor het geven
van handwerkanderwüs buiten den gewonen
schooltijd.
Goedkeuring huurprijzen.
Voorstel tot goedkeuring van huurprijzen
•van wöningen der Woningstichting.
Pensioen.
Voorstel om te verklaren, dat J. B. Mul
ders is werkzaam geweest als leeraar aan de
toenmalige burgeravondschool in den zin
der Pensioenwet 1022.
Verkeerswezen.
Voorstel tot Mfet maken van eea weg naar
Huisduinen en tot aankoop van een strookje
grond.
Arbeidstijd,
Voorstel om afwijzend te beschikken op
het adres van de afdeeling Helder van het
Nationaal Verbond van Gemeente-Ambtena
ren om den werktijd van de Incasseerders te
bepalen op ten hoogste 6V, uur per dag en
85V, uur per week.
•Naasting.
Voorstel tot naasting van de eigendom
men der Venoeniging „Licht en Lucht".
Rondvraag.
DE RAMP IN JAPAN.
Omtrent den juisten omvang van de ramp
kouten de berichten nog spaarzaam binnen.
Het is daarom nog niet mogelijk een volle
dig denkbeeld te krijgen van deize aardbe
ving, die zonder twijfel de grootste en erg
ste aardbeving in de historie is. Het Ja-
panscbe blad „Mainisdhi" zegt, dat Japan
voor den duur van een heel geslacht achter
uit is geworpen. 'Het is geen groote mo
gendheid meer, doch een mogendheid van
den vierden rang. Het heeft geen finan
cieel© reserves, daar de grootste maatschap,
pijen en' de grootste banken geruïneerd zijn.
Ook andere bladen uiten zich in dezen
geest. En 'al zijn deze beschouwingen wel
licht Overdreven, aco staat toch vast, dat dit
land door deze ramp economisch en gees
telijk geweldig is achteruit gezet.
Het zal dus wel igeruimen tijd duren, voor
dat men een geordend en; eenigszins be
trouwbaar beeld kan ontwerpen van den-
omvang der ramp. Voorloopig moeten wij
volstaan met een reeks op zich zelf staande
losse berichten.
Om te beginnen zij opgemerkt, dat burg
graaf Takahaaji, wiens omkomen in de ramp
gemeld wordt, de leider Was van de mach
tige Seijoe-kei-partij. En tegelijk met hem
sohijnen ongeveer twintig van de invloed
rijkste leden dier partij, in een politieke con
ferentie bijeen, gedood te zijn. Nauurljjk
moet een dergelijke uitroeiing op groote
schaal* van de knapste koppen eener groote
politieke partij van aanmerkelijken invloed
zijn op de ontwikkeling van de binnenland-
scbe politiek in Japan.
Osaka, 4 Sept. Het ministerie van Marine
raaimt officieel het aantal slachtoffers te
Tokio de grootste stad van Japan met
ruim 2 miUioon- zielen en omgeving op
150,000. Graaf Yamamoto, de nieuwe pre
mier, werd aan den schouder gewond fcij
het instorten van het gebouw van de marine-
club, toen hij- daarin bezig was met de vor
ming van zijn kabinet.
Een der prinsessen van het keizerlijk huis
is gedood hij het instorten van haar villa te
Odawara. Twee andere prinsessen zijn gé-
dood te Kamakoera.
Het Britsche gezantschap te Tokio is tot
den grond toe afgebrand. Dè ambassadeur
vertoeft in Engeland en de zaakgelastigde
Palaireti, dié buiten Tokio woont, is onge
deerd.
Alle gashouders te Tokio zijn ontploft,
waarbij vele Slachtoffers vielen. Toen een
gevangenis door het vuur bedreigd werd,
werden 1600 gevangenen los gelaten, waar
onder de leider der communisten.
Tokio is nog geïsoleerd, ofschoon de trei
nen de stations nabij de hoofdstad bereiken.
Nu en dan hebben nog aardschokken plaats
en een der schokken verwoestte gisteren de
stad Yawangchi, waarbij 6000 huizen wer
den vernield. Er is maar één telegraaflijn
tusschen Tokio en Osaka in gebruik, maar
vliegtuigen onderhouden thans èen geregel
de verbinding.
De 18e en 114e divisie van het ltger zijn
op marsch naar Tokio.
Yokohama (een stad .met ruim 400,000 in
woners) heeft meer geleden dan eenige an
dere stad. Maandagmorgen was de geheele
stad in de asoh gelegd en de lijken liggen
opgehoopt in de straten. Verscheidene oor
logsschepen op de marine-basis Yokosoefca
zijn in de lucht gevlogen. Te Tokio rijn 31/>
ntillioen schepel rijst in de pakhuizen ver
brand, evenals .50,000 .pikol ruwe zijde. De
schade te Tokio wordt geraamd op 5 milliard
yen. De opbouw zal twee jaar vorderen.
Bij de instorting van een zomerhotel zijn
40 50 vreemdelingen omgekomen. Een
veertigtal vluchtelingen uit Yokohama heb
ben de stad Shdizuokana na vele moeilijk
heden bereikt en bevinden zich in veilig
heid.
Yokohama geheel verwoest
j Nagasaki, 4 Sept Volgens dén kapitein
van het stoomschip „Shimio Maroe", hier
uit Yokohama aangekomen, is de geheele
Btad een puinhoop; niet één heel gebouw is
zichtbaar. De brand te Tokio verminderde
Zondagmiddag vijf uur, toen zoo goed als
niets brandbaars in de stad was overgeble
ven. Ook het gebouw der öbineesche lega
tie is verwoest. Alle gevangenon, waaronder
ook de onlangs gevangen genomen socia
listen, werden vrijgelaten toen de gevange
nis vlam vatte.
In Tokio zijn 350.000 huizen verwoest
Nagasaki, 4 Sept Een officieel bericht
meldt, dat in .Tokio 350.000 huizen verwoest
zijn.
♦Peking, 4 Sept. Volgens mededeelingen
van passagiers van het stoomschip „Korea
Maroe" zijn slechts 40,000 imenschen te
Yokohama overgebleven. De rest is •ge
dood of gevlucht
Sap Praneisoo, 4 Sept. Een) draadloos be
richt meldt, dat meer dan zevenhonderd' pa
tiënten van het universiteitsziekenhuis ver-
den gedood.
Oseka, 4 Sept. De regeering néémt krach-
van een ooggetuige van de verschrikkuigep
te Tokio stierven verscheidene vluchtelin
gen tengevolge van de hitte, door den brand
veroorzaakt. Er deden zich verscheidene ge
vallen van krankzinnigheid voor; de. krank
zinnigen sprongen in de rivier, waarin on
telbare lichamen ronddrijven: Verscheidene
bruggen stortten onder het gewicht der
vluchtenden in. De parken zijn overvol. l5é
menschen verkeerden in een paniekstem
ming en liepen ouden, zieken en kinderen
onder den voet.
Maatregelen der Japansche regeering.
Oseka, 4 Stpt. De regeering neemt krach
tige maatregelen voor de oplossing der drie
groote problemen^ welke zijn voortgekomen
uit de grootste ramp, welke in de Japansche
geschiedenis is bekend. Het eerste probleem
is dat der voorziening van voedsel» onderdak
en kleeding aan meer dan twee millioen
menschen te Tokio en meer dan een mil
lioen in de andere steden en districten. Er
werden tot dat doel requisities ingesteld.
Het tweede probleem is dat van de handha
ving van de rust en orde te Tokio en andere
stéden, vanwaar reeds plunderingen, ge
weldplegingen en wanordelijkheden worden
gemeld. Voor dat doel werd de staat van
heleg afgekondigd en andere militaire maat
regelen genomen. Het derde probleem is de
wederopbouw van de nationale hoofdstad
en andere steden, alsmede die van spoorwe
gen, telegraaf en telefoon, waarbij minstens
een milliard pond sterling is betrokken.
Een eiland verdwenen:'
Londen, 4 Sept. Volgens hier ontvangen
berichten zouden twee Japansche ministers
het leven,,hebben verloren bij de aardbeving.
Het is nog steeds voor schepen onmogelijk
om de haven van Yokohama te bereiken,
daar nog telkens groudverzettingen plaats
hebben. Het eiland Izoe vöér de haven van
Yokohama is geheel verdwenen:
Omtrent de te Tokio en Yokohama ver
blijf houdende Nederlanders was gisteren
aan het Departement van buitenlandsche za
ken nog niets ibekend. Zoodra berichten wor
den ontvangen, zullen zij worden bekend ge
maakt.
Hier te lande is reeds ©en commissie uit
vooraanstaande mannen1 uit den handel ge?
vonmd, met het doel gelden voor de. slacht
offers in te zamelen.
Parijs, 6 September. De politie van Tokio
schat het totaal aantal dood en op 500.000
waarvan 200.000 in de hoofdstad alleen.
Uit Osaka wordt gemeld dat er nog ver
dere schokken zijn geweest, die de stad Kar
wancoesjl hebben vernield.
Ook zijn er nieuwe vloedgolven geweest
Het gerucht gaat, dat de eilandén O-sjima
en1 Bonin zijn verdwenen.
Londen 5 Sept. Gisteravond werd' voor de
eerste maal na de aardbeving rechtstreeks
nieuws -uit Tokio ontvangen. Het is evenwel
nog niet mogelijk zich een juist beeld te vor
men van den omvang van de aardbeving, den
typhoon en die vloedgolven, die het innd
hebben geteisterd.
Naar Aneta 5 dezer uit Batavia seinde, is
van het katoor te Kobe van de JavaChina
Japan-lijn door het kantoor te Batavia be
richt ontvagen, dat de „Tjileboet" en „Tjisar
lak" veilig zijn.
Telegram aan die Nedi. Handel Mpfl.
De Nederl. Hand. M.pij deelt mee, dat zij
van haar agent te Kobe bericht heeft ont
vangen, dat Tokio deels verwoest is on
Yokohama geheet,
Te Kobe en Osaka zijn geen slachtoffers.
Parijs, 6 Sept. Volgens een telgram, diat
wü uit Tokio ontvingen, zijn de keizer en
keizerin gezond en wel. Prins Hirohito ver
toeft nog te Tokio; ook hij is gezond en weL
Drie leden der keizerlijke familie, die zich
in de omstreken van Tokio bevonden, zijn
dood.
De omvang van de ramp.
Osake, 5 Sept. Te oordeelen naar alle be
schikbare berichten trof de aardbeving de
volgende prefecturen: Tokio, Kanagawa,
Shidzuck, Sjiba, Yamanashi, Saitama, Ibarh-
ki, Nagana, Goema, Toosjigi, in totaal 20.000
vierkante mijl met een bevolking van 15 mil
lioen zielen, omvattend de groote steden, als
mede de voornaamste buitenlandsche toeris
tenplaatsen, zooals Kamakoera, Hakane en
Kikko.
Eilandengroep verdwenen.
Volgens een bericht uit Peking, zoo wordt
radiografisch gemeld, zou de gansche Bonin-
archipel bij Japan, bestaande uit 20 eilan
den, volkomen in het water zijn verdwenen.
Londen, 5 Sept. De laatste raming van het
aantal slachtoffers in Japan, zooals dat draad
loos wordt geseind1 door den admiraal' der Azia
tische vloot van de Ver. Staten, is 240.000 doo
den en 450.000 gewonden te Tokio en Yoko
hama. Nieuws blijft binnenkomen betreffende
het .lot van de Britsche kolonie. De buitenland
sche kölonies te Yokohamawerden veel ern
stiger getroffen dan die te Tokio.
Te Yokohaihawerden vrijwel alle gebouwen
vernield in dé eerste drie minuten van de aard
beving. Het aantal dooden tot Zondagmorgen
bedroeg tusschen 30.000 en 40.000. De vreem-
delingenwijk en de Ohineesobe wijk liggen ge
heel in puin. Te Yokohama zijn ongeveer 600
vreemdelingen gedood, waaronder de han,J -
Aanwezig alle leden (i vacature).
De Voorzitter wenscljt in deze eerste zit
ting van den nieuwen raad de leden niet hun her
benoeming geluk, en heet de nieuwe leden, die hier
thans voor het eerste aanwezig zijn, welkom. Spr.
hoopt op dezelfde welwillende medewerking, die hij
steeds van den ouden raad mocht ondervinden, en
geelt de verzekering, wat hem betreft, zooveel mo
gelijk naar een goede samenwerking te zullen stre
ven.
Allereerst wordt nu overgegaan tot de beëedi-
ging der raadsleden. Alle leden leggen achtereen
volgens in handen van den Voorzitter de vereischte
eeden of beloften af, hetgeen geruime tijd vordert.
Nadat vervolgens de notulen der vergaderingen
van 17 Juli en 14 Augustus zijn vastgesteld, komt
aan de onde:
De heer Schoeffelenberger kan zich niet
vereenigen met het afwijzend prae-advies. Spr.
vindt een dergelijk antwoord eenigszins gering-
schattend. Er is in de gemeentewet geen enkel ar
tikel, dat ham zou verbiedien over zijn voorstel thans
het woord te voeren. Spn. beroept zich op art. 25
van het reglement van orde, en vraagt het woord
over deze aangelegenheid. Mocht de voorzitter dat
wfigeren, dan zal spr. een beroep doen op den
Raad.
De Voorzitter merkt op, dat de heer Schoef
felenberger het advies van B. en W. blijkbaar ver
keerd heeft gelezen. Het afwijzend prae-advies is
geenszins bedoeld als een affront. De kwestie is
evenwel, dat mans aan de orde is de benoeming der
wethouders De nieuwe taad is feitelijk nog niet
compleet, zoolang de samenstelling van het college
niet bekend is. Een discussie over de salarissen,
vóór de benoeming heeft plaatsgehad, vinden wij
onjuist; de beste wijze van behandeling is die bij
de begrooting, maar tenslotte is de heer Schoeffe
lenberger vrij de kwestie thans rèeds aan de orde
te stellen. In elk geval evenwel dient hedenavond
de benoeming der wethouders te geschieden.
De heer S c h o effelenberger wil er op
wijzen, zulks om misverstand en verkeerd be
grip bij het publiek ten opzichte van spr. bedoe
lingen te voorkomen dat in den gemeenteraad
van Zaandam deze zelfde kwestie behandeld is. Spr.
zou gaarne zien, dat de straks te benoemen func
tionarissen den moed zullen hebben zelf hun sala
ris te bepalen.
De Voorzitter wilde gaarne de discussies
verder vermijden.
De heer Bok zou evenwel gaarne algemeene
beschouwingen over deze zaak willen houden.
De Voorzitter staat aanvankelijk afwijzend
tegenover dit verzoek, maar na eenige discussie
vereenigt de Raad er zich mede, dat aan den heer
Bok het woord verleend wordt.
De heer Bok heeft een schrijven ontvangen,
waarin medegedeeld werd, dat eenige leden bijeen'
gekomen waren óm de keuze der wethouders te
bepalen. Hoewel spr. op de personen dezer heerpn
niets tegen heeft, moet hij tegen de combinatie pro
testeeren. Wat thans is geschied, gaat alle perken
te buiten. Andere fracties dan de vrijzinnige en
sociaaldemocratische zijn niet gehoord en spr. kan
dus geen enkele verantwoordelijkheid voor deze be
noeming dragen.
De heer Schoeffelenberger vraagt nu ook
het woord, doch na eenige discussie tusschen den
Voorzitter en hem ziet hij er v*fc af.
Gekozen-worden de volgende heer en;
Vavature Adriaanse: de heer A. G. A. Verste
gen met 17 stemmen (3 blanco).
Vacature Verstegen: de heer D. H. Grunwald,
met 15 st. (1 op den heer van Breda, 4 blanco).
Vacature de Zwart: de heer W. C. van Breda,
met 17 st.,(3 blanco).
De heer Schoeffelenbcrser: 'n College
voor een jaarl
Alle heeren verklaren hunne benoeming te aan'
vaarden en worden door den Voorzitter vervol'
gens gelukgcwenscht.
Alsnu komen aan. de orde verschillende benoe
mingen van de leden der commlssiën van bijstand.
Benoemd worden de heeren Borkert met 19 stem'
lm en, Bdk met 19, van Loo met 18 en van Dam
met 19.
Benoemd worden de heeren Eylders met 16 st.,
Heyblok met 18, van Os met 17 en Schoeffelenber
ger met 20.
Benoemd worden de heeren van der Veer met
18 st., Maters met 18, Bot met 16 en Bogaard met 17-
Benoemd worden mevr. van der Hulst met19
st. en de heeren Heyblok met 18, Boon met 17 en
Smits met 17.
Benoemd worden de heeren van Os met 19 st.,
Zonder van m« 20, van der Veer met 18 en Maters
met 18.
Benoemd worden de heeren Zonder van met 19
st., Smits met 16 en Geurts met 18.
Benoemd wordt no. I der voordracht (P. Brink
man, Haarlem).
Benoetmd wordt mevrouw Jaring—Lenderuik met
17 stemmen.
Door de benoeming tot wethouders van de heeren
Grunwald en van Breda is het lidimaatsohap voor
deze commissie voor genoemde heenen vervallen,
zoodat in de vacatures moet worden voorzien.
Benoemd werden: de heeren van Os met 14 en
Boon met 11 stemmen.
Aan de orde iijn hierna:
De V 00 r z i t te r, zich refereerend aan het
geen door hem in de vergadering van 14 Novem
ber 1922 is gezegd, meent, dat het niemand be
vreemden zal zoo spr. thans uiting geeft aan een
gevoel van spijt, dat een zoo bekwaam en ijverig
man als de heer de Zwart heeft gemeend te moe
ten heengaan.
Het schrijven wordt overigens voor kennisgeving
aangenomen.
Dit geschiedt ook met:
Tenslotte is daar nog:
Door applaus vereenigt zich de Raad met dit
voorstel.
De heer ir. Van Dam vraagt of deze beloonin
gen ook voor elk vak worden toegekend aan on
derwijzeressen van het bizonder onderwijs.
De Voorzitter: Bij gelijke vakken wel, an
ders niet.
Aangenomen.
Aangenomen.
Als boven.
De beer V a n O s verzoekt dit voorstel voorloo-
pig te willen terugnemen. De jonge raadsleden heb
ben hiervan nog geen kennis Icum.u nemen.
De heer Bogaard daarenteget dringt aan op
behandeling. Spr. zou het op prijs stellen indien de
Raad dit voorn aannam. De werkloosheid is op
het oogeniblik g- >ot en veler oogen zien begeerig
uit naar dit e* je werkverschaffing. Spr. wijst er
voorts op, dat de op de begrooting uitgetrokken
post dient voor steunregeling, en vraagt of deze
nu niet moet worden stopgezet als een zoo groot
bedrag er wordt uitgenomen?
De heer Schoeffelenberger voert drie re
denen aan voor de noodzakelijkheid der behande
ling van deze voordracht: 10. werkverruiming; 20.
de gevaarlijke toestand van den Huisduinerweg, die
dringend voorziening eischt; 30. de in het prae-
advies omschreven redenen. De weg liep vast op
de damhekken van den heer Verfaille, imet wien
men trachtte toenadering te krjjgen, Dit lukte even
wel niet, maar een beteren verkeersweg moet er
komen. Verzuimd is in de bijlage melding te ma
ken van het door spr. in de commissie uitgebracht
advies, dat ook van het kerkhof af een weg moet
komen. Spr. hoopt, dat de nieuwe raadsleden het
belang van dit werk zullen inzien, en thans aan
de totstandkoming zullen willen medewerken.
De heer Van der Veer is het»eens met den
heer van Os ter zake van verdaging van dit punt.
In de stukken is de zaak niet voldoende omschre
ven, wij weten niet recht waarvoor de gelden be
stemd zijn. Men heeft toch ook rekening te houden
met de terreinen, die reeds in het bezit der ge
meente zijn, en de kosten daarvoor komen er toch
ook op? En handelen wij niet onvoorzichtig als wij
deze voordracht aldus aannemen? De zuidkant van
de begraafplaats wordt dan geheel ingesloten;
naar deze zijde kan zij niet worden uitgebreid. Een
kortere weg wordt niet gemaakt. Is er niet een
betere weg, vraagt spr. Deze is toch niet zoo noo-
dig, en wellicht kunnen wij het geld beter besteden.
Spr. heeft vroeger al eens gevraagd waarom de
menschen hier niet In het bezit kunnen komen van
eigen graven. Toen is hem geantwoord, dat het
kerkhof daarvoor te klein was. Welnu, men kan
nu voldoende ruimte vinden. Bovendien vreest spr.,
dat de thans geprojecteerde weg een zandwoestijn
zal worden na korten tijd, omdat hij onvoldoende
gemaakt wordt. Ook de nieuwe weg onder de dui
nen heeft al veel geleden door het drukke auto
verkeer en zoo zal het met dezen weg ook gaan.
Resumeerend, vraagt spr. aanhouding der voor
dracht.
De heer Smits voelt veel voor de door den heer
Bogaard aangevoerde argumenten betreffende werk
verschaffing, niet echter voor de argumentatie des
heeren Schoeffelenberger. Na de verschillende te
genstrijdige meeningen te hebben aangehoord,
vraagt spr. eveneens uitstel «teneinde het den nieu
wen raadsleden mogelijk te maken de zaak te on
derzoeken. Maar alleen zou spn dit wenschen, indien
daardoor een eventueele werkverschaffing riiet
wordt onderbroken.
De heer V erstegen merkt op, dat deze zaak
niet van ondeskundige zijde is opgezet. De voor
dracht is het gevolg van een ontstane behoefte van
het publiek óm een doorgang van Huisduinen naar
den Strooweg te krijgen. Binnenkort zal een aan
vang worden gemaakt met een weg van de Tuintjes
naar de huizen van het Zeebad, en in aansluiting
daarmede is deze weg geprojecteerd. Wat de ar
gumentatie bêtreft van den heer van der Veer be
treffende onvoldoende ondergrond, enz., men mag
toch vertrouwen hebben in onzen gemeente-bouw
meester, die zeer zeker daarmede rekening zal heb
ben gehouden. De gemeente is al lang zoekende naar
een weg, maar de onderhandelingen stuitten af op
den hoogen eisch der Landbouw-maatschappij. Nu
komt er bij, dat elke week groote sommen worden
uitgetrokken voor werkeloozensteun, ert het Colle
ge meende daarom meer in het belang der gemeente
te handelen door dezen steun tevens aan praktisch
werk dienstbaar te maken. Want -in ieder geval
geeft dit werk gedurende een tiental weken 35 a 40
menschen werk.
De heer van der Veer zegt, dat de begraafplaats
nu niet naar het zuiden kan worden uitgebreid. Dit
moge waar zijn, maar in de ruimte voor begraaf
plaats is thans voor vele jaren voorzien. Zelf noemt
de 'heer van der Veer al een periode van vijftig
jaren. Welnu, als wü bet bedrag van dit werk ver-
deelen over 50 jaren, heeft het jaarlijks geen bë-
teekenis op de begrooting. Spr. geeft dan ook in
overweging de voordracht aan te nemen. Er zijn
hier thans vele werkeloozen, en de gemeente doet
wat zij kan en wat haar door den Minister wordt
voorgeschreven om in den nood te voorzien. Wij
hebben zelfs al arbeidskrachten naar het buiten
land afgevoerd; op het oogenblik werken er 9 man
nen uit Helder in Brussel en binnekort gaan er we
der 25 naar Luik. De bedoeling is bü dit werk
hoofden van gezinnen tewerk te stellen. Het maken
van den weg is niet alleen een arbeiders- maar ook
een gemeente-belang.
Wat de heer Smits vraagt of door uitstel de zaak
der werkverschaffing wordt onderbroken: zoo
erg is het niet, ook voor dit werk is nog gedeelte
lijk vergunning noodig. Maar het is zaak zoo spoe
dig mogelijk te beginnen.
De heer Van der Veer merkt op, dat, als er
voor arbeidsloon f 10.000.wordt uitgekeerd zoo
als de héér Verstegen zeide, er voor materiaal
slechts f 4- f 5000.overblijft. Dat is voor dezen
weg te weinig; hij zal dan niet erg stevig wor
den, want het is een hêele'lengte. Ook is het moei
lijk het materiaal er op te brengen, hetgeen de on
kosten al weder verhoogt. Spr. is van oordeel, dat
de zaak onvoldoende in de bijlage is omschreven
en dringt aan op meerdere inlióhtingen dienaan
gaande.
De heer Bot bepleit den spoedigen aanleg. Door
Puiblieke Werken is de zaak grondig onderzocht en
zijn alle finesses besproken, terwijl gunstig advies
is uitgebracht. Vooral het motief der werkeloosheid
geldt thans. Hecht de heer van der Veer dan geen
waarde aan het advies van den directeur van P. W.,
vraagt spr.? Spr. vraagt tenslotte bij de werkver-
deeling rekening te willen houden met hoofden van
gezinnen.
De heer Schoeffelenberger meent, dat de
heer van der Veer weinig verstand heeft van we
genaanleg. De weg, zooals die thans geprojecteerd
is, wordt goed, tneii kan dat veilig aan den gem.
bouwmeester overlaten. Dat het kerkhof aan dien
kant niet kan worden .uitgebreid is geen bezwaar;
over 50 jaar wie dan leeft, dan zorgt. Al die argu
menten van den heer van der Veer zijn niets w~ard,
en de weg is noodzakelijk.
Den heer V a n O s doet het leed, dat de heer
Schoeffelenberger zegt, dat de beweringen van den
heer van der Veer onzin zijn. De heer Schoeffelen
berger vertelt ons precies hoe de weg gemaakt
wordt met al de onderlagen, enz., maar in de bij
lage staat dit geheel anders, en zooals het daar, staat,
is het geheel onvoldoende. Spr. wil volstrekt niet
de zaak van de baan hebben, maar men dient haar
'toch beter onder de oogen te zien., en het is vol
strekt geen onzin als de heer van der Veer zegt,
dat het beschikbare bedrag voor materiaal veel te
weinig is. Laat men, als deze weg gemaakt moet
worden, dan liever wat meer uittrekken en het
goed doen.
In de bijlage staat niets vermeld omtrent de con
ferentie met den heer Verfaille. Een goed handels
man breekt niet dadelijk onderhandelingen af als de
zaken niet naar wensch gaan. Men had toch met
den l*er Verfaille kunnen onderhandelen, en ware
dan wellicht tot een vergelijk gekomen.
De heer Verstegen protesteert tegen de wijze
van voorstellen van den heer van Os. Deze heer be
ziet de zaak van den donkeren kant. Hij wekt de
voorstelling alsof van de zijde van het College nu
maar gezegd is: er zijn zooveel werkeloozen, laten
we maar weer eens een wegje maken. Spr. verde
digt op het oogenblik een aangelegenheid van P.
W., maar hij moet tegen deze voorstelling opko
men, daar in dezen geest niet in het ColLge is
gesproken. De Landbouw-maatschappij deed ons
een aanbieding, en als wij volgens haar aanwijzin
gen den weg gemaakt hadden, had hij ons f 12.000.
gekost en was hij bovendien nog zeer slecht ge
weest. Een aanbod als dat hetwelk wij van dit
lichaam ontvingen, was geen bespreking waard. Men
had mogen verwachten, dat een aanbod, dat ge
daan wórdt door een serieuslichaam als een land
bouw-maatschappij, van dien aard zou zijn geweest
dat daarover kon worden onderhandeld. Maar dat
was hier het geval niet Spr. zal evenwel liever
zien, dat de voordracht wordt aangehouden dan dat
zij zonder meer verworpen wordt en zal zich dus
niet verder tegen verdaging verzetten.
De Voorzitter stelt namens het College voor de
voordraoht aan te houden tot de eerstvolgende ver
gadering. Dit zal niet van nadeelige gevolgen zijn
op de verdere uitkeeringen.
Verdaagd.
Den heer Zonde r van is gebleken uit inge
wonnen inlichtingen, dat inderdaad overwerkuren
zijn betaald na een SSVi-urige werkweek. Naar
aanleiding daarvan stelt spr. voor dit voorstel te
renvoyeeren naar de Commissie voor Georganiseerd
Overleg.
De Voorzitter meent, dat hieromtrent geen
enkel verschil van meening kan ontstaan. De in
casseerders zijn geen ambtenaren en vallen dus bul
ten de werktijden voor ambtenaren, 't Is duidelijk
als glas.
De heer V a n L o o vindt het niettemin eigenaar
dig. De menschen hebben altijd 61/, uur gewerkt en
door ziekte moesten ze langer werken, waarvoor
geen overwerk uitbetaald wordt. Ook spr. zou de
zaak naar het georganiseerd overleg willen verwij
zen.
De heer Zondervan wijst er op, dat verschil
lende incasseerders na SS'/^urige werkweek voor
overwerk werden uitbetaald. Thans is door de
Centrale Kas beslist, dat dit niet meer geschieden
zal. De incasseerders kunnen slechts werken zoo
lang het kantoor open Is, dat is dus 61/. uur; zij
zijn dus wel degelijk te beschouwen als kantoor-
arbeiders. Laat de heer Bok, die zoo interrum
peert, dan maar het tegendeel aantoonen. Zij krij
gen hun instructies van het kantoor» moeten hun
geld afdragen aan het kantoor, en kunnen dat al
leen doen tijdens de uren van openstelling daar
van Spit stelt voor de zaak naar het georganiseerd
overleg te z'enden; wil de Raad'daar niets van we
ten, dan zal spr. thans verder op de zaak ingaan.
Ook de heer Heyblok spreekt in dezen geest.
De heer Verstegen meent, dat thans een ele
ment in het geding is gebracht, dat niet daarin
hoort. Het gaat niet om de vraag of deze incas-
seerders ambtenaren dan wel werklieden zijn,
het zijn ambtenaren natuurlijk, maar in hun in
structie staat, dat bij uitsluitendenden kantoorar-
beid 6V uur wordt gewerkt. Het is betzelfde als
bij de opzichters van Publieke Werken, dit zijn ook
kantoorarbeiders, doch zij beginnen des morgens
vroeg tegelijk met de arbeiders. Deze incasseerders
nu verrichten hun arbeid in hoofdzaak op straat.
Daar het aan het College niet bekend was, dat zu
vroeger slechts 61/. uur werkten, kan men het dit
niet verwijten. Nimmer is tegen de instructie ge
opponeerd.
Overigens heeft spr. geen bezwaar tegen de ver
wijzing naar het georganiseerd overleg, omdat deze
Commissie de zaak wel even duidelijk zal zien als
spr. haar hier voordraagt.
De voordracht wordt dus verdaagd en naar het
georganiseerd overleg gezonden.
Op voorstel van den heer Zon de r van ver
daagd tot de volgende vergadering, opdat de nieu
we raadsleden hiervan kennis kunnen nemen.
De agenda is hiermede afgehandeld en de Raad
genaderd tot de
De heer Schoeffelenberger vraagt, nu de
gemeentewerklieden op de jubileumfeesten een
vrijen dag krijgen, of deze ook zal worden gege
ven aan hen, die "bezig zijn met het sloopen van
den schoener. De Voorzitter meent, dat dit
niets met elkaar te maken heeft.
De heer Schoeffelenberger bespreekt ver
volgens het ter visie gelegde afwijzend advies van
de N.V. „De Lastdrager" om meer werkloozen te
'plaatsen bij de slooping van schoeners.
Het afwijzend advies van de N.V. „de Lastdra
ger" is gegrond op de overweging, dat het prak
tisch niet wenschelijk is, meerdere werkeloozen aan
de schoeners te plaatsen. De schepen zijn binnen
korten tijd zoover, dat zij boven water afgesloopt
zijn, en moeten dan één Voor één op de helling om
verder afgesloopt te worden. Er zijn dan reeds zoo
veel menschen, dat het bezwaarlijk zou zijn nog
meerdere te plaatsen.
De heer Schoeffelenberger meent, dat
men bij het begin van het werk meerdere arbei
ders had moeten aanstellen.
De Voorzitter wijst er den spr. op, dat ecne
opmerking als deze weder dreigt tot een interpella
tie worden uitgebreid, hetgeen niet de bedoeling
is van eene rondvraag.
De.heer Van Loo: Krijgt het gemeenteperso-
neel op 6 September weder vrijaf? De Voor
zitter: Dit maakt het College uit.
De heer Bot vraagt naar de openstelling van
het gem. zwembad. Zooveel spr. weet, is dit Zon
dags gesloten, doch den laatsten Zondag is er ge
bruik van gemaakt. Zal worden onderzocht.
De heer Smits vraagt het woord. Als in een
college nieuwe leden zijn benoemd, zegt spr., ziet
men in den regel verlangend uit naar het oogen
blik, waarop deze het woord zullen voeren en zich
door hun redevoeringen zullen doen kennen. Het
gaat er mee als met een gezin waar een kleine ver
wacht wondt; in den regel 'hoopt de Hij ©p een
jongen, de Zij op een meisje. Bij de sluiting van
den vorigen raad is het spr. opgevallén, dat door
den Voorzitter gezegd is, dat hij prettig met de
scheidende raadsleden heeft samengewerkt.
Misschien gaat het in dezen Raad ook zoo als
boven door spr. is geschetst en ziet men* met
nieuwsgierigheid de prestaties van de nieuwe leden
tegemoet. Wanneer de nieuwe wereldburger, een
maal gekomien is, ontdekken, en vader en moeder
wel' allerlei eigenschappen in hem, die hen met het
feit, dat het niet. is wat zij hadden verwacht, ver
zoenen kunnen. Zoo moge het met de nieuwe raads
leden ook gaan: moge men er allerlei eigenschappen
in ontdekken, die de samenwerking tot een prettige
maken.
De openbare vergadering wordt hierna gesloten
en de Raad gaat in comité tot het behandelen van
reclames plaats, belastingen.
t
240.000 dooden, 450.000 gewonden.
